Ern. Frid. Car. Rosenmülleri, teol. ... Scholia in Vetus Testamentum. Volumen primum undecimum Partis quartae psalmos continentis volumen tertium

발행: 1823년

분량: 863페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

141쪽

tem, ornavit et sustentavit, accipiendum putamus. que verba: rana 2 3 nnN nN, ' erunt capi σι quod attinet possessionem tuam deraduariam, i. E. pulum tibi proprium, s. Iaborantem illam cc massi, L stabilisti, sustentasti eam. Particula ' ante eodem modo est posita ut Exod. XII, ab. 19. Quoctinet omnem, qui comedae fermansium, ex datur anima illa. Eadem constructionis forinuli

II. R in CruerDa tua, coetus ιuus, Poctico protatiore populus tuus. nari non ad radicem nrri,

xit, reserendum esse, sed ad rirn Arabice eot' congruaseu, recta monuit I. D. M I c Ii A E L i a in PDmm. p. 729. Hinc ci'nci r nn 'ri a Sam. XXIII, I S. est trihilisthaeoriam, pro quo in loco parallelo Paral. 15. caprum Pnisi haeorum dicitur. bum plurale, conjungitur cum nomine singipit 'ri, quod collectios sumitur; similia exempla vid. sPL. LXIV, 9. et LXVI, r. na, In ea, in terra dei Pronomen sustixum semininum roserendum est ad ira ne expressum quidem, sed Tacito intelIigendum latomui serie orationis, quam ex supra Vs. 8.gam exemplorum copiam, Pronominum assixorum Inentium ad nomen diserte non expreIsum, sed ex texto sermone cognoscendum, dabunt GLAas Iu ilol. S. p. 158. seq. ed. Dath. et Sion n in obfei ad Ana g. et Θntax. Nebr. P. 399. not. neo non IScia non DERI Syntax. Reg. XXXIX. a. ' vh qmndia Par ii per bonuatem tuaL3 egeno Populo scit. π nt .

clam, .quod et alias in Iaac phrali est si ibaudien Exemplum Iuculentum uxtat a CIuqn. XII, 56. 'IDiuili sed by Cooste

142쪽

Scholia . in '. LXVIIL

I 27 Irum apud DaMMe n per triduum et epulassiantur, Praepara runt enim illia cognati eorum, i.

e. suppeditarunt eis victuin. Quae ipsa Iocutio alliptica recurrit a Chron. XXXV, 14. as. Pleno dicituri infra Ps. LXXVIII, uo. diu, 'N* r zr zM Num carnem fumedi- rara poterit populo suo p CL GLAss II PMAL S. P. 6 Iu Totus Vorsus itaque sic capiendus: Getti3 tuus in deser-' eo commoratua; per bonitatem tuam vano populo ιμ-

Ia. χ' NIX n 'esauri Dominus feci tis Mox audiretur feminarum, laesa nuntiantium magno numero. Quae sequuntur va. II. et II. ad victo fias referenda sunt, Potissimum a Sihoue atque ogo regibus Teportatas Numeri XXI, a a. seqq. Certe quidem non id agit vates, ut rem gestam omnem ex ordine Inullis exponat, quod historipi erat, non poetae: choroatantum videt auribusque percipit seminarum ovantium, Carminibusque celebrantium victorias modo ex hollibus, se latas. Feminarum enim permaguas partes suisse in ejus-Diodi laetitia publica, intelligitur ex locis Exod. XV, Io. daad. XI, 34. I Sain. XVIlI, 6. 7. a Sam. I, cto. Nonieuria i , simpliciter postum, Ialo patet, nec a detur jure posse ad laetum nautium restringi. Sed cogitatione xvctendum est hoc- nomen, atque enunciatum, quo monoco 'loti esse videtur, et est, si solam sententialii spectes, iii duo distribuendum is s. Lαwaeu. de S. poes Nebr eorram p. 388. , quorum prius posteriore demum lcgitime ciriseumscribatur definiaturque. Scusvnn An. Alii, inter quos Dathitis, verba 'a N ita convertunt: δε- iminus praesim promissum, quoniam ita iis, quae sequuntur, sermo si de initiis promissae victoriae a divino auxilio expectandae. Verbum 'EN non raro Promittera Vertendum, veluti Deut. VI, 5. Jerom. XVill, ao. Num.

143쪽

bhis phrin Rages exercituum fugerunt I Fugarunt f et λα- bilirix donuιs partitur spolia. Verbum Syrus reddidit congregabuntur, Hieronymus confoederabuntur, Symmachus ηγαπηθησαν, vulgatus cum Alexandrino dilaceri dilecti. Qui omnes illud derivarunt a 'i n, amicus, a quo interpretati sunt amicj ininsem fune. Sed nusquam alias talo vexhum extat. Reserendum potius ad fugit, Jerem. IV, ab. Nah. III, 7. Ps. LV, 8. Nomen λ-mininum constructum L. I. est Myacti um a masculino habita , ut nar pulchra Gen. XII,I II. Deut. XXI, II. a masculino ris'. Alias enim ma substantivo est λα-

bitatio, ut Iob. VIII, 7. Alexandrinus et Vulgatus, qui ωρειοτης, Deries domus , vertunt, et Syrus, qui pu&hritudo domvis ponit, deduxerunt a INa. senta n a poetico dictum est pro ci Wa, quoniam moria erat, atquo adhuc- dum est, in istis regionibus, ut domi sese contia eant seminae, nec in celebritate hominum versentur, quo etiam

rospicit illud Jud. V, u4. bnua hvr Irtin. Feminis, non viris, quod tribuitur praed*e partitio; elegantissimum est,

atque ad rem ipsam accommodatissimum. Nempo viris satis est, hostes prostravisse, praetioque vicissor Praedam vero, ipsisum virtute partam, ejusque aequabilem partitionem non admodum rara sinit animi elatio atques Iiberalitas. SCII NURRER.

14. Vexatilliinua Iocus; nec solum circa totius versis euli sententiam, sod etiam Iingulas ejusdem voces Viade ambigitur. Et primo quidem incertnm est, ad victores IsraeIitas, an vero ad dissipatos hostes directa sit oratio ΤTum particulam nN alii Vortant Π, alii interrogatirae Iuniunt, Ps. LXXPII, Io. XCIV, 9. al. Maximum vero negotium lacessit nomen ta n Bς, quod quidem et Ezech. XL, 43. recurrit, et cognatum ASU Genes. XLIX, 24. et Ind. v, I 6. quemadmodum et 'EBUD, judiaeta, sigilificatione non disserunt . Qui tamen omnes loci ita 'sunt comparati, ut ex ipsi plures utritisque nominis

notionas soranti Plor nostrao aetatis interpretes

144쪽

utrumque nomen canales significare, pro certo habent, LD. M IOHALLEM sequuti, qui in Epimetro ad Loin iii Praetere. XXVII. p. 563. ed Gott. p. 599. ed Lipe)not. primiis illam significationem commendavit. Aurimenta petiit tum ex .eo, quod canalium notio omnibus iis locis, quibus sive sive ninsuiu occurrit, maximo sit accommodata; tum ex verbo Atabico R ,,

hibis. Qua canaiaum sumta significatione Michaelis Ioel nostri sensum secit hunc: Nolies cubaro inter canales subatis columbarum argentb obductorum, pennisetus garum,

auro Maseis. Particulam taN h. I. vetandi tanquam peradjurationem formulae indicem habet, ellipsi aliqua si ip-plendae: ita Dos feriat Deus, si hoc Mel Atad se ritis.

Ante 'san autem repetit particulam P a; atque a a comm-Biarum ad descriptionem otii pastoralia existimat pertinere , inter cujus voluptates Iocum non ultimum habent columbae. Cui sententiae recte opposuit S cIINURRER , in delineanda vita Tnstica canaIibus minus accommodatam esse columbarum, quam gregum baIantium mentionem, ut Iod. V, 16; aut, si eoIumbis uti voluisset auctor, iisque colorum Varietate conspicuis, dicendum sero suissena , ad nectan a columbas. Quaro Schnurrerua columbam h. I. imaginem esse putat ipsius agminis Iti a j- Iitioi, quod, ut columba Iongo voIatu sella confidet qDie- scitquo, longia ilintribus exagitatum, requireret hii ne Iocum, ubi suam tandem sedem et domicilium habero posset. Canatium tamen lignificationem, voci aer nnis a Micliaese tributam, et praestantissimus illo nostri carminis enarrator adsumit, et versum integrum sic vertit: Recu

ctast argento, Penia , Dispino auro obductis 3 Ad illas polissi num tribus, quae, , in potestatem redacta ditione. Basanitica, sedes optarunt trans dordanem, vitae pastoritiae aptas Num. XXXII. , imo ad totum populum, con' volam putat sermonem, cujus sententia huc redeat: amoe-

145쪽

nam quidem, et montibus quoque, qui ad regiam sedem diuinitiis npti essent Vs. 16. 17.) conspicuant suilso eam xegionem, nec tamen ibi subsistero licuisse, sed post novas demum Fictorias, post alia regna occupata arma P nere, optatoque otio frui Israelitas dabuisse. Sed contra Schnurreri sententiarn, columbae imagine repraesentari agmen Israeliticiam, Daetur us hoc dubium movit, quod, si poeta his verbis illas tribus, quae regionem Basani Li- eam sibi expeti exant, reprehendere voluisset, columbam, quae imago debebat esse populi, non tam .pulchris Coloribus depilixi IIet, sed addidisset haud dubie epitheton alia quod , . intempestivo isti quietis desiderio, quod in populo

reprehendero voIebat, aptum. Ipse autem D illius epinicium illud Veriti a 3. inclicatum, hoc Vectu continuari censet, atque nunc quidem mulieηes cantatricea commendare et depingere commoda et gaudia, quae victores ex-Ipectarent terram ab hostibus desertam occupaturos. Integrum versiculum reddidit ita: Profecιo recumbetis inter aquarum canalea, inter alas columbarum argento ob- Clarum, earum qua Pennas auro IADO rutilan es.

Canalium. significationem ita qua et Dathius, Ilichaelem sequutus, nomini tribuit. Attamen MUNTINO HE in AnimadMerss. philologg. ad h. l. illam notionem merito in dubium vocavis, a N. G. Sotivo EDLno per litoras edoctus ex Arabum PhiloIogis, verbum Arabicumdo cibo et polia dici in Iubri, et in quo nihil eu

alimensi. Sic Abul - OIa usurpat phrasin opulentia insalubris, de opibus, quae nihil proficiunt.

Unde apparet, canalium significatu in ex Arabico lino Tasione idonea ' derivari. Plerique ante Micliaelem interpretes tam liostrum Σ' Bs, quam Cognatum E DBUD, chytropodes notare Oxillimaria iit, sive ollae lallentaci illimium lapideum tum surreum, cui imponitur olla, ut com

146쪽

MItalia in V. LXVIII. 1275

posuit ollam ad ignam vid. not. ad Ps. XXII, I 6. pag.

6o9.) uisumque illud nomen deducentes. Aliis autominter chytropodes reeuinare imago visa est lautae in maequa quiMia, qua circa ollas suas quis tuto adsideat. Int quoa JAo. non Enaeso N, qui in Gaia Tmlatauehi Edinburgi, i 77o. 8.) p. a69 not. nostrum locum sic ex plicat: Proferio recubabuis inter duaa sociarias strues, i. e. quiete et laute. is Prosperus enim addit flatus populi tompore Davidis, instar columbae in coIambarici suo so lenentis, pingitur. Simili sensa et Ioca Genes' XLIX, 1 . et Jud. V, 16. accipit. Aliis vero in MDropodibus h. l. metaphora est a calonibus et lixis castrensibus petita, qui ab auris injuria utcunque sodesendunt, delitescendo inter suliginosas ollas et lapides focarios. Sic loci nostri solitas erit latiar etiamsi lamatri et sordidi sitis, quam qui suliginosas inter ollas et chytropodes, ut in castria sit, versantur et dormiunt, suturum lamen est, ut evadatis nitentes inllar argenteae atque -aureae columbae. Qua figura putant significari a mulierum eantantium turba: bellatores Israeliticos ex omnibus angustiis et periculis, quantumvis ingentibus, eme suros Oxiturosque salvos' et incolumes. chytropodum notione Chaldaeus quoque nomen α'nso accepisse videtur,

dum pro eo Nn,pba serquilinia posuit. Sed Ierna nem ad Israelitarum adversarios directum putat, hoc sensat si vos inter sordes prostrati iacetis, Israeliticus populus scoliamba aliter so habet; ejus alae taut

argenteae et Pennae aureae. Alexandrinus verba nostr

sic transtulit: ἐαν κοιμηθῆτε ἀνααέσον τῶν κλῆρων, πτέρυγες περιστερας περι*ργυρωμέναι, καὶ τἀ μ ταφρενα αυτῆς

ἐν χρυσίου. Quae Vulgatus ita reddidit: sdormimia inser medios cleros, penuae columbast deargen-

cmae, et poseriora dors evus in pallora auri. Qua inversione hoc est observatu dignum, quod non solum nostro loco pro ci' vel Alexandrinus κλῆρους, posuit, Verum etiam Geuus. XLIX, 14. et Jud. V, I 6. Pro pognatq 'nsin.

147쪽

aα36 Scholia in V. LXVIII.

Et Aquila eadem voce utitur utroque hoc Ioco. SoIont autem illi interpretes κληρων nomine non fortea modo, sed etiam agri portioues Vocare, uti patet ex ditam. XIIII, 24. I6. atque Ierem. XII, 13., ubi pro Hebraeon 3ria ponitur. Eandem notionem spectavit haud dubio Οnhelos, qui Gencs. XLIX, 14. et alius Chaldaeus interpres, qui dud. V, 36. v D rim, terminos, Pro

Hebraeo usurpavit. Quorum interpretum auctoritatent, si tuto sequi liceret, conjici possit, a navi, postiis,dirnses dictos fuisse binos tουrminos, quibus una agri Pomtio a confinibus Dirinque disterminati tr. Quae sgnis catio tum locis Genes. XLIX, I 4. et Jud. i5., tum huic

loco accommodata erit. Et noster qnidem versiculus illa adsumta sic transferendus: se recubetis inter m/dica agrinxum vestrorutri terminos, eritis sicut alas columbas cir- genio obductae, M pennas ejus pauora auri; hoc est: εbello domum reduces facti, et agria colendis vacantes, Praeda auri et argenti, ex hostium clade, abundabilia. Usus veroeli poeta ambiguo nomine: nra', utpote quod et columbam notat, et opprimentem, Vid. Ierem. XLVI. IS. Zeph. lu, I. In qua voeabulorum ambiguitate quantopexo sibi placeant Urientalea scriptores, inter omnes constat. na '' xa nuria Alas colum s argemo ob ceae, i. e. argentii instar summe albae et cum splendoro quodam candidae. γ Te pennas equis pallars auri, sub audi, Obductas, quod repetendum ex priore hemistichio.ello aurum e Fum non arto sed sua sponte, quod auri genus est Iectissimum, multis ostendit A. Sc Hur.-TRNs in Commensa r. ad I ODere. Cap. XXI. 5. p. ub M. 's. I. D. Micn AELI a Sunia . p. 9bo. , qui tamen eOIum, quae Schiillens I. c. de hoc vocabulo disputavit, nullum rationem habuit. Patiorem, verum eII. auri colorem, notum est. Hinc Aethiopibus pμ' notat aurum. Pluribus hunc Iocum illuItravit Bocii an e iis in Nieror. P. H. L. I. C. II. Tolii. Il. pag. 53J. ed. Lips. Ceterum et ii Os hunc I ei sum ad vetus illud

148쪽

epinicium, quod Versu a 3. inceperat, Pertinero eiusti

mamus.

bis explieandis haud minor, quam in liis, quae Praece serunt, dissiculina et sententiarum diversias. Nos potio-

Tea tantummodo quasdam asseremus. LUDO IC. DEDI Eu nostrum versiculum hoc modo explicavit: is Quum dispergeret Omnipolens reges in ea aut propiar ea , ningebas in Mimon; mutata tertia persona in secundam, quod familiare Hebraeis. Aut sine tali mutatione: Quum diisemersa, o omniPotens, reges in ea, ni gebaa in Salmon. enim quum Infinitivus sit,' omnes personas admittit. Sensua esse Posset: quum disperigerea in terra Canaan, omnia ipsis rethgia adimebas: nam altissimos etiam montes, qualia Zalmon, nive tegebas, necubi vitae eonsulere possent. Praestat Verteror quum in Pergeret Datia rogea in ga, albebat ni M On. di Nominativo inservit, ut saepe. Atque sic comparatio inter praeclarissimos terrae sanctae montes, tam cis, quare ultra Iordanem, et inter montem Zionis: cis Iordanem excellebat mons Zalmon, qui nive tectus albedinem sitam

quaquaversum diffundebat; ultra Jordanem erat mons Bais Ian, quem Versa sequenti ait suillo montem Dacid est, altissimum, et di sana 'n, monsam gibbosum, multis collibns eminentem: frustra tamen, inquit Vs. 17., extirutatis, montes superbissimi, tu Zalmon tuis nivibus, tu Basan tuis collibus et gibbis, nam hunc montem concupivit Deus in habitationem suam. Dbx semel tantummo- do praeter hunc locum occurrit, Jud. IX, 48., ubi nomen est montis siti in Samaritide, unde r-os arborum petiit Abimelech, quibus uteretur adversus Sichemitas. Musdem montis nomen imbae et h. i. esse, non sine aliqua veri specie eonjicitur inde, quod alii montes memorantvr in iisquo sequuntur. Ex veteribus pro montis nomine habuerunt i di,S h. l. AIexandrinus eum VuIg to, Arabico et Aethiopico interprete, nec non Syriis. Sed

149쪽

Seholia in V. LXVIII.

8ad Theodotioni et Chaldaeo appellativum visum est nomen. Atque hic quidem, qui sic reddidit: Nxu Nabri ' N

bra mortis, accepit i UAN pro n D, S, de quo nomine Vid. not. ad Ps. XXIII, 4.; illo vero 7 obga transtulit ἐν σκιῶ. Quod ipsum SoHNunn Eno etiam placuit, qui, isnon Est, inquit, hei r nomen proprium montis, ejusque plana ignobidis, esse debeat: habere vero potest, COI-

lato verbo , significationem obscuritalis seu umbrae porro quoniam quod hebraico verso respondet, arabicum Proprio quidem de coelo ningama dicitur, sed traustate etiam de eo, qui trariquillo, laeto os animo, et in Conjug. III. est, laetitia aliquem cis fecit, quasi refrigeravit, quemadmodum etiam verbum

' primo est friguit, deinde laetus et ase; verba nostra, mutato in ab n. ita reddit: refrigerabisur seu raereabitur in umbra, scit. populus Israeliticua, de quo, ex Schnurreri sententia et in priore hemistichio dicitur: quando dispersaria Omnipotens reges pro eo, sive, ut in

IIobraeo est, Pro ea, etenim lanixum semininum Te- fert ad n exsu 14.ὼ columba, qua populum Israeliticum significari censet. Nec longo a Schnurrero discedit D A i ii I U s, qui versiculum nostrum hoc modo interpretatur: Quando Omnipotens fuderit reges isos, tu illis t nebris omnia exhilarabuntiar. IIIud ria vero pro T Nadictum putat, quum ellipsin' in abrupto hujus carminis dicendi genere nites ino duram esse arbitratur. ,,Ceterum nexus, ait, Iiujus Versus cum sequentibus dissicilis vide. tur. Tenebrarum discunio in illia regionibus ab Ili aeli tis occupatis, facta est, dum Iova in Ois sedem suam et domicilium constituebat, quod ipsum sequentea Versus c Iebrant. Κu IN OBLIus donique in Specim. ObserDiall. in Commentati. Theologg. P. I v. p. 275. hunc locum

150쪽

explicavit nor Quum d aret Oinnipotem reges A ea scilicet regione, in torra Canaanitica, lux Orta es tenebris. in lingua Arabica notat ninxia, hinc, tanuit nilui luxu. Etiam a postis saepius nundor meis eomparatur cum nive, ut Tibuli. Eleg. III. 3. 35. O ni iam, in to pGerie mihi reddere iac-. arbitror ossa nomen appellativum, umbras, tenebras. Sed tenebrae sunt in literis sacris perpetua imago miseriae et insaIicitatis; contra lux selicitatis. Itaque sensum verboruni hunc io modum constituo: eum Deus fugaret reges, populi hostes, felices laeti sumus, tristitia nostra mutata est in laetitiam. Phaetermitto alias hujus Ioci obscuri interpretationes complares, quas Schnurrerus recensuit atque dijudieaviti Nostram tantummodo conjecturam addero liceat. Reddimus verba Hebraea hoc modor Quum omnipotens dissipam Ieria reges in sa terra, albescebat scit. terra illa) velut in Zalmons nix; h. e. tanta fuit regum illorum strages, ut terra conspersa et velut obtecta hosti iam caesorum ossibus deiabeseeret instar nivis in Zalmolle. Sic. V Ina ILI Us

16. Mons Dei, appellatur .praeter IIor

'bnm σxod. III, r. XVIII, 5. XXIV, 13. I Reg. XlX, 8. non tantummodo, Ps XXIV, 3. JeL XXX, 29. Quale et

nostro loco interpretes bene multi nomina illo eundem montem designari existimarunt, ut itaque α' i'N 'ri subisjectum, ut loquuntur, autem cum Teliquis versi culi nostri verbis praedicatum essiciant, hoc modo: mona Dei, L Zion, est mons Basan, quod ita explicant: Zi nius mons etsi non sit altissimus, tamen quod Numinis sedes

SEARCH

MENU NAVIGATION