Ern. Frid. Car. Rosenmülleri, teol. ... Scholia in Vetus Testamentum. Volumen primum undecimum Partis quartae psalmos continentis volumen tertium

발행: 1823년

분량: 863페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

151쪽

sedea laclus est, non inferior montanis Basaniticis, regio-no sertilissima ac amoenissima vid. des II, 13. Egocti. XXVI l, G. Zachar. XI. Sensua Coactus, quem tamen Alexandrinus et Symmachus jam expresserunt, quorum alter habet ορος πχν, h. e. λιααρον si πλουσιον, ut habet margo libri Vaticani vid. IIeperior. Liseras. bibLet orient. P. XIV. p. I94.), alter ορος ευποψλίας, quod putarent, Basanem montem per metaphoram significare montes Pingue' et sertiles universe. Sed recto monuit schnurrerus, sermuIam h. l. inteIligendam esse' ex consuetudine Hebraeorum, qua quicquid in suo genare Praestans est atquis eximium, Dei esse dicere soIent, ut ps xXXVI, 7. bH ' 'ri, ubi cs. not. α'aana 'n Monagibborum L. emine/utiarum cs A. Sonur. TENs II Clam Dialector. P. I96. , i. e. PIuribus jugis et collibus constans. Κimuhi pro adjectivo habet propterea, quod a. seqv. cum jungitur; atque per discrepantiam numeri construi hic putat substantivum singuIaro cum adjectivo plurali, q. d. montes aut, collata simili constr . ctione Prov. XXVIlI, 1. et Esth. IX, a 3. Sed minima

necesse est, lut α'alda Pro adjeclivo habeamus, es not. ad a. seqv. Quia syuonymum Hebraeo Arabicum verbum proprio significat coagulari, concrescare, J. D. M acii AR LIs in Sumtemm. p. a 56. sormulam nostram xeddi posse opinatur moω coagulationμm, i. e. glaciei ι sive, mons aeterna glacia rigans. Fatetur tamen ipse, omponi huio interpretationi posse, quod la a sto concrescem te lacte usitatum, de glaeie poni nondum observatum est. Quare alias quasdam conjecturas profert, quais apud ip sum Iegi possunt, una cum veterum interpretamentis. 17. Imairin nub Quare inoidios obser eis p Hane enim esse verbi hoc tantummodo loco axtantia, significationem, collato Arabico observarunt jam doetiores Rabbinorum, et pluribus probavit A. Sc Hur et Ess in Aiamad Us philolρα. ad h. I. in Iada est veΙ ω δειon, o momea et colust ut Ps. LXV, 2.

152쪽

Seholiis iti H. LXVIII. . 128r

Habac. III, II.; vel praecedens repetendum ess iustatu constructo, peo Σ'aIIa 'n' movista, mou-tea eminentiarum, s. couium vid. ad Vs. a 6. , simili formula, quae Ps. LX, Κ, ubi not. vid. 'riri Nunc ipsuns 'moviem Zionem intellige. n h. I. vero est Διώτικωe. Nimirum, ait Schnurrerias, ad montes eminenliores unia versos convertitur oratio,. quos vates elegantissitne fingiti invidere Zioni honorem illum eximium, quod dignus habitns esset, quo arcam, adeoque sedem suam regiam Eolloearet Deus. Haud quidem nominaim commemora tur zion mons, sed potius digito quasi monistratur: quid enim opus erat arominare montem, qui nunc; inter c liendum hoc carmen, omnium obversaretiir animis ocu- Iisque Tandem id quam maxime observari velim, quarti commode atque apte ad rem nunc redeat vates, undat digressio ab ipso satis longe laeta est' Ι 8. Iis 'a FN 'nhri adiri Currua Dei a a

Myriades, miltia uerationis, i. e. millia muItoties iterata. Sicut magni olim reges suani ostentare potentiam solebant magna eurm bellicorum copia, veluti Pharao, qui currias eduxit sexcentos, Exod. XlV, r; Iabib, qui nongentes, Jud. iv, 13. vid. et 1 Sam. XIlI, 5. I P xat. XlX, 7. ς ita noller regem supeomum Israelitici populi, Jovam, 'inducri tanquam victorem triumphantem, spirituam eoelelthim exercitu infinito stipatum, in Zionem, iocum, quem sedem sibi elegit va. 37.), ascendet telam. Currus tribuuntur eoelesti exercitui, quo Jova utitur, etiam sabae. IIt, 8. a neg. li, ro. D. VI, i 7. Nonicit singu- Iaris numeri didi h. I. pon collective; ut in locis pauIIo superius memoratia, vix monitu opus. ut A l, non est reserendum .ad nomen nPI , myrisa, cujus pluralis est nitia' ci XVIIl,l 8. Num. x, 36 , verum ad formam re a 3 ED. II. M. sive 3a' a ParaI.

. in ε

153쪽

qui praeter h. l. nusquam alias oceurrit. Pontis lux vero per synecdochen hic numerus certus pro incerto vel longa maximo, sicut miuia Coh. VII, 28. ,

Nomen λεγόαενον, striat qui reserant ad acua. exponantque, de curribus Lalcatis. Alii acee-Perunt pro lorici, a tranquillus fuit, intelliguntque Angelos, ut sic dicantur, quasi tranquilia bomi. Quod

Alexandrinus haud dubie spectavit, qui εὐθυνουντων ab . undantium bonis omnibus vertit, quemadmodum et dolia II l, 17. pro ευθυνουσαν, et Ps. CXXllI, 4. pro 'a NUn τοῖς ευθυνοῖσι posuit. Symmachua, qui habet χουντων, videtur de Verbo cogitasis. Sed rectissima Aben is Esra nostrum vocabulum videtur explicasse, qui, quemadmodum a nodi deducitur irassi, aedis tim. ita anas, is rari deductum observat, pro quo, mutato, ob euphoniam, Iod nominis, vel ras radicis, in Aseph, dictum, sicut etiam Jes XXX, Ωι. pro ηa D'n te. gimus. a 'a'N Dominus intor σoa; particula 2 h. I. HIat inser, ut Ps. XXXV, 26. LX, I u. Coh. IlI, II.

per Sinai eum ma sago, ficut olim in Sinai monte majestatem suam exhibuit. Comparatur solennis illa amaedaductio in Zionem montem, qnem Jova sedem tune QCeupavit, solenni ejus in Sinai monte apparitioni, ne minus solennis quam haec esse videatur. Particulam comparativam frequenxer omitti, notum est, 'Vid. e. e. PLCXXV, 2. Nec mala LUDov. DE DIRU interpretatior Sinai es in functuario, i. e. non opus est ad montem Si-uai recurrere, ut ibi Deus. inter myriadas Angelorum reperiatur, sicut quum legem in monte Sinai daret; Sinai iam est in Sanctuario, in sacrario tabernaculi in monte Zioli, ubi Iova inter Cherubos sedebat supra urcam, quae tabulas legia continebat. Tunc sensus huc νε-dibit: Zion non minori pollet dignitato, quam Sinai, imo est alius quasi novus mona sanctus. Eadem Setiniarreri

154쪽

est sentetitia, verba Vrpa, ita reddentis: in Dereario nune est Sinai: hetenim Sinai mons dicitur hic per syneedocben univorse pro sedo domicilioque Numinis, est. quo loquendi modus, qualis oblinet in illo loco Martialis Lib. I v. Εp. 6O. in medio Tiburs Sardinia es. Vel apud Themistium orati Si. μετεληλάθεν Ο Ε κων εἰο τον B-ορον, Helicon in Bosporum eranεiis. Sentus itaque est: Qui in Sinai monte olim praesentem se demonstravit Deus, jam in hoeee sacrario sedem suam habebit. is. Huno Versum, parum feliciter a superioris auis

tia interpretibna tractatum, quorum commenta, ne satietatem Iectori creemus, praetermittimus, Primus recto expIicavit Schnurrerus, qui situm hoc modo tranat ulἰt Conseandisi altum, capiti a ducaena Dictos hos , iacet plena munera imor Minnas, rebritis etiam, ut habiloa

hic, Iah, Deus. o Apostropiae sit ad eundem, de quo

proximo sermo erat, fovam. Montem nunc conscen-

dit pompa: itaque dicit valea n nubis utiturque eodem verbo, quod etiam alias hac de re usiarpatum videmus, ni Ps. XLVu, 6. 1 Chron. xv, u8. a Sam. VI, 15. Quae varo da captivis dicta sunt, muneribusquo ae-oeptis, non sunt ad viviti resecanda, rad pertinent ad , amplificandam pompas muniscentiam. Tribuuntur Deo. quae solebant apud reges, helio feliciter gesto, Ioeum

habere, ut victos ad servitutem deprimerent, et mn nemaeeiperent obsequii et obsorvantiae causa oblata. Et victoria porsona vere tribuitur Jovae, qui bravi antea Sio- .nem montem, quem nune ipse oecupabat, vi armisque ex pu gnasset, ejecti a veteribus ineolia. Ad vocem tepe endum est praefixum n, nam romotius est, ut trahi huiupossit. Quod vero ab intinns etiam hominibus munera oblata ella dicuntur, iterum pertinet ad decu randam trivmphantis regis dignitatem et i potentiam. co jungendum, esse putamus cum n',ν, ut vor, an eadem significatione veniat, qua ante adsuit va. II.

155쪽

m. Soquitur nunc laus Dei interposita usque adv4. C-branam Deus quotidio I Si quis omis imponubia, nos premit, Dem iussa fra. Verba ha, drecte observante LUDO v. DE DIru, Iubaudito non impersonaliter aceipienda sunt, hoc sensur si pressi ab hoste suerimns, hie Deus nobis ieri opem. 21. isVerba n Nas mu, plerumqne intelliguntur: Iova multiplices habet vias modosque, shus suos possit moria subducere. Enimvero nnon possunt dici exilua ex . moras. Recte Vero Symmach καὶ του Κυρίον του δεσποτου αἱ εἰς Θανατον ἔξοδοι. Est quidem paralleliamus, nec vero similium, sed opposaeum. Etenim vox usu miIitari sumenda, ut 'bum Mur Ps. LV, 12. Habac. IIl, I S., significatque exinei seu impetua in sea, cum strage ac interneci, ipso conjunctos. Eadem rea sequenti versu aliis hia describitur Scu Nun nan. ouare Verba mohoe modo teddidit: δε-a Domini Ilam impetua . in ho

eapua hosium suorum. Verbiim uno illustravit S cIiunx a Naxus in Libro do nefarii. T. g. ra' g. LXXVI. seqq. ex Arabico cui inest via ctandi quomodo . paulo post Vs. a.. usurpaturi, et ii Mehomanti- concasienidi, veluti si, quando utrem agit butyri cogendi ergo, vel cum situla in puteum tinmese huc ilIuo agitatur. Secundario hoc semiandi, perculion qua significatu, quo h. I. accipiendum est, occurrit qquo Deuti XxXIII, ai. Ps. XVIII, 3s. Habae. III, In posteriore hemistichio, tibi rix 'vo sti in ovillatum νε sentia in eu*a sua, scit. percumanifestum est, 'vo 'lo a poetiee dierum esse pro iv. at pro in hemillichio priqri.

ιMMA Dominus: ex Rafamtio redueam, reducam ex P

156쪽

mido m-ia, subaudiunt interpretes complures: populum meum, ut sententia haec siti ex maximis etiam periculis, qualia olim erant in Basailitiae propter Ogum, et in mari rubro propter Pharaonem, feliciter meos educam.

Sed νeetissime jam GEIxaus monuit, subaudiendunt ell. hostis, a populo meo iugulandos, id quod manifesta docet versiculus, et qui proximo praecessit, et qui proxime sequitur, 'quippe utrobiqua mentio sit non Piorum, sed Perimendoviam hostium; hino etiam nexus illa pex particulam consecutivam luc, fra cam) Meo is etc.

Vs. 24. Adeoque hic eadem erit sententia, quae Amos IX, I. seqq. Nemo OMadet, nemo e ore; quamGa -ἰ ad inferoν pinestarim, inino quoqua manua mea ma aras rat; quamina coelum Danderint, aiano sos detrudam, quamDia in Meraica montis Carmat is Maeonderim, etc.

CL Obadj. va. 4. istar ni,quo poetica dictum est pro, cumqua maro hoe Ioco oppositum sit Basanitidi, x gioni ad orientem staa, haud dissiculter intelligitur, innui mare Occidentale, seu mediterraneum. Neque vel maris veI Basanitidis mentio aliani hie isti habet, quam quae posita est in plaga designanda. Adeoque sensus est, tostiles eopias a Deo utrimque adduetum, atque Israeli lico populo traditum iri ad internecionem. Seu Nonis

' quoqua eorum scit. bibet. Subaudiendum verbum n viri, quod itidem omissum a Sam. XXIII, II. in sormula metri subaudiendum ex Iooo parallelo a Chron. XI, 19., ubi locutio plena extat: nneiN n,Nri innnum sanguinem Eo aram tuorum bibam p-Ex es, i. e. ex unoquoque eorum. Distributionis causa hoe assixum singulare in plurali nomini q. d. nemo horum enfugere poterit, sanguis ex lego, vel unoquoquo illorum

157쪽

i α86 Seholia in V. LAVIII.

Iingetur a canibus. Posset etiam, parum mutato sensu, reserri ad faninis. J. SIMON Is in Larico in Habr. sub voce nostrum in In ad hoc ipsum portio relu-lit, et verba nostra hoc modo reddidit: ad ianguam ea-uum tuorum quod astinat, da hostilua fit portio eius scit. linguae. Sed seminei generia est ad quod starium

masculinum referri vix poterit. Recte vero Schnurrer monuit, pertinere quae hic di euntur ad illam pristini temporis ferociam, qua prostratorum hostium cadavera solebant nonnumquam inhumata relinqui, avibus, saniabus, aliisque hestita voranda, vid. Jerem. XL 3.

25. Qui bellum aliquod Davidis, ad quod arcam λ-

cum dux illat, occasionem hujus carminis scribendi d disse conjectant, pompam procedentem in iis, quae nunc sequuntur describi existimant. Sed qui carmen' compositum putant propter solennem arcae deductionem in ameem Zionis; explicant haec de pompae illis solemnitata peracta atque absoluta, quod jam sedem suam occupasset arca, undB ratio intelligitur, cur verba nune adhibitas ni temporis praeteriti. Viderum, i. e. visi sunt tuosuε cui. Tertia pIuralis persona ηN , expresso carens nominativo, Ponitur impersonaliter, ut Esth.

II, a. Nomen incassus Dei, spectat pompam illatae in Sionem arcae. 'abra ', ε n P hri , Incesstia Dei mei, regis mei, in sanctuaιε, i. e. sanctos, vel sancta cum majestate factos. Cf. Vs. I 8. Alii vertunt

in Dorario. quod nomine uinta appellatur Exod. XXVIlI, 43. XXIX, 3o. Ps. LXXIV, 3. Suhnurrerus vertit: inflora incessus cui ad fanomarium.

Alexandrinus Syru quo interpretes posuerurit principes, quasi legissent, quod ipsum hodienum in libris no nullis et manu et Lypia exaratia vid. DE Roas II marr. Leci. b. l. apparet; neo repudiandum est prorsus, Coll. Ys. a 8. Veνba ta 2 ia 'nre quidam ita reddunt: yos βῶ- inea, ut hi omnium primi fuerint, ' N aecipientes ut

158쪽

Scholia in V. LXVIII

rra ostionem, ut Iet LXVI, II. et saepi . Sed recta omnino Kinichius monuit, esse h. L A aerbium, atquopor Asyndeton se explicandum: M posea sequuti sunt passantes s. uedicinas, instruimentia nimii um, ut iIli vo

ce, cantantes. De verbo Uid. Prolegomm. Vol. I. p.

LIII. seq. η na si modio inminum. Male quidam transferunt: in medio Mirgines, ac si harum turba deducta esset a si dieinibus. Sed ita si verba hebraea accipienda allent, extare deberet in statu absolato, non vero in statu constructo η na. Ceterum puellarum apud He-hrasos in solennitatibus publicis permagnas partes suisse, supra' ad Vs. Ia. Observatum est. n vs n Pulfames tyn Pana, publicae laetitias inflaumenta, vid. Ps. LXXXI, 3. D. instrumento musico '' a. not. ad Laod. XV, uois et Pν Ei ντ Ear da Musca Murasor. p. 5o. seqq.a'. Ante hujus Versus initium subaudiendum vide tur 'e ΜΝ, die. ρ, vel et canιamor in eoetibus -- amouias Deum etc. Ρ'ssit tamen etiam esse a vate interia jecta apostrophe ad Israelitas. Anto 'spidita suba diendum 'uire, letii ax fomo LPaalia esia oriundi, qui stirpis estis Israeliticae. Auctores gentia ab Hebraeis comparari eum sontibus, gentes cum 'aqua inde profluente,

apparet ex Ioeis des XLVIII, I. Prov. I 8.a8. mis Ibi, in solenni illa pompa, Vs. 25. 26..isCommemorat vates tribus Iliaeliticas, quae Iaetitiae huic publicae intererant. Ex x Chron. XV, 3. quidem intolligitur . ex universo populo convocatam a rege muratitudinem fuisse, sed omnea tribus longo ordine xecens Te, historici erat, non poEtae. Itaque nonnullas tantum nominat, et quidam duas, quae in proximo habitarent Benjamin et Iud J, adeoque primarias in hac celebritate partes haberent, duasque alias, quis Iongissimo quidem abessent a loco solennitatis et Naphthia in suibus terrae degentesJ, nec tamen frequentes adesse Teeusassent. S us N v a n ER. Appellat autem Benjaminem par-m, quod natu inter Mitres ceteros minimus esset;

159쪽

Seholia in m. LXVIII

esset; quemadmodum Iacobus dicitur Uvae reIatione' inatu majorem Elavum, si enes XXV, 23. , item Ephrairespectu Manassis, XLVIII, 14. Quod vero nolinumqua par vis et contenuua sere pro synonymia ponuntur, PL CXIX, 4 i. Jud. VI, i5. Jes. LX, aa.; ideo quida Benjaminem h. I. parimm vocari existimant, quod hatribus per stragem Gibeoniticam sero tota consumta, em Jud. XX, 44. seqq. Quae explicatio argutior videti η' Donianam, i. e. Princeps oorum; pro za quuvprbum alias plerumque sequenti Beth construi I Ieat, ut Levit. XXVI, 37. JeL XIV, a. 1 Reg. IV, aicum assaeo autem eodem modo, quo h. l. Participium, IPeritur verbum hoe conitructum Leviti XXV, 53. N, Hr servo durae, nec non Thren. I, IATxum vero non per Camesa est additum, alias, sed per Taero, ut itaque χ' sit pro rari, quei admodum des LXHI, II. extat ia,unn, educes e . Tlbum Benjaminiti com vero imperium gerentem, viri exiltimant propter Saulum, e tribu bac oriundum, prius toti populo imperasset. Sed rectius ante dari, suaudiunt alii copulam ει plura asyndeta in hoo Versu ' quuntur , ut sensus sit: ibi Basamin ae dominam eis, e. tribus adest una cum principe suo; quemadmodum' in hemistichio altero mentio fit princiρμm, una e tribubus ipsorum. Alexandrinus, qui vertit ἐν ἐἡστάe quod vitigatus in montis axeossu reddidit, nostriam taretulit ad verbum meta, unde Dpor alis , sex II, 2 . XL Ia. , quod Alexandrinus utroque loco ἔκσ

ruiuisace, posuit, quasi dormiens, sopora obraraias. E recto Aquila: κρα-ν αυτων. Ad domiδι-- ι retulit quoque vocem nostram Chaldaeus, quantum qdem ex paraphrasi riua satia obscura eognosci potest: ievit regnum ab initio. se principes MaDepesidunt haec a ravi, illic erant aliam principes aud

160쪽

Seholio in m. LXVIII. II 89

plerique non malet coatum eorum interpretantur, a verbo mari, tu ea in tumulti' aut acervum conjeciacundo rimanu Proverb. XXVI, 8. Deus, quo ιvides proseruntur, es. A. S cnu I. TEN a II Commamar. P. 359. , ut . nomen nuari a Iapidum acervo ad hominum multitudinem et catervam translatum sit. Accedit quod verbum Arabicum lapidarit, in Conjug. VIII. de accis larido et congerando dicitur. Alii, qui tanna .vel eum vocissimilis son 'mncpri, aevieta forum, Ezech. XXVI, 26. o venire existimant, vel ad purp-a, reserunt interpretantur omaι - , Vel purpuratas eorum, quo duces et principes significari arbitrantur. Alii vextunt Pis eorum, quod prae teteris placet; quum enim nomen illud non nisi hoc loes occurrat, tutius omnino est retinu-- eam fgnificationem, quae cum verbo, unde derivatur, convenit. Est autem non inusitatum Hebraeis, lapidem, tribui personae, qnae aliorum fulcrum at firmamentumost, ut Genet. XLIX, a4: de Iosepho, ex cujus posteria reges potissimum orti sunt, qui decem tribubus praes-xant, dicit Jacob , ram n t, zvio indo pasor ati Iapis Israri. Ita et hoc Ioeo sensu videtur . convenire eum tari' et Alexandrinus quoque iγεμό

as. Sequitur brevis ad Deum lapplicatio pre confirmanda atqqs augenda Israelitarum republiea: nixti v ascuit, i. e. decrevit, ordinavit ni Ps. XLII, 9. Deus tuus robur tuum, i. e. firmum et validum tuum regnum. Antiqui interpretes omi ea mirabili sero consensu 1ectionem exprimunt hanc: n X Proecipe, o Deus, Potomias ιυμ, nec desunt hebraiei eodices. qui et ipsi exbibent lectionem α'n'M. Sed recte observavit Scis rerus, posse receptam lectionem ete defendi, si verbis hisce sermonem vel vatis, veI sininsulorum civium ad rempublicam conversum conti heri dixeris,

SEARCH

MENU NAVIGATION