장음표시 사용
181쪽
Meedam per fortitudines Ioseas, quod fie explicant: Io-vae solius potentia fretus incedam, hujus fiducia degam vitam meam. Melius Placet eorum sententia, qui N IN host modo interpretantur: Ingrediar scit. aedem JOvari Iaudes ibidem potentiae illius celebraturus. Sic enim Davidea in simili discrimine constitutus ingressu in templum Jovae tum se ipsum animare, tum Deo gratitudinem pollieari consuevit, veluti Ps. v, 8. Ps. LXVI, 3. Atque . verbum N a nude de ingressu in Iocum Deo sanctum manifesto ponitur Ps. XLII, 3. - 'a'N nridian Per fortiaudines Dominii, i. e. virtute Jovae adjutus, atqua . tot a I-gustiis ereptus. Eadem plano sententia, quae Ps. V, 3. plenius exprimitur; ηn'I N IN a'n 'IN .
Doua, Meuisi me in a juMentula mea, et huc usque an. Huncio admiranda Lua. i. e. ita gubernasti a primis annis vitam meam, ut docerea me agnoscere et experiri potentiam et fidem tuam, queni ductum tuum nunc etiam celebro. Ductum illum vitae suao mirificum, quo per tot calamitatos et miserias vita sua ducla et conservata
fuerit, appellat mirabilia Dei, id est, admirabilia consi- . Iii et potentiae Dei opus.18. MI' 32, pro omni qui Menturusos, sciI. in mundum hunc. 9. Usqua in excelsium, i. e. amplitudine sua oninem excedit numerum et mensuram; ef. PLXXXVI, 6. 7. LVII, 11.ao'. n an AN 'an'N Qui osendisi nobis i. o. sivisti nos experiri calami aus et magnas et multas. Prolaflixo pluralis numeri, ad Populum reserendi, et achaldaeo quoquo expressi,' Malarethae ad marginem legi praeeipunt cum suifixo singularia numeri 'an'N'iri, uti mox in eodem hoc versu 'a''m' et 'a,Pn pro ha'arin etrabs'. Primas personae sustixa exprimunt quoque crae-eus Alexandrinus, Vulgatus et Syrus. Nos vero haud dubitamus, illam Iustixorum pluralium in singularia mu-
182쪽
tationem iactam ego a criticis male sedulis , qui, quod in reliquo carmine unus tantum de so loquens inducitur, minus congruens existimarunt, ut hoc solo versu pluris loquantur. Nec perspexisse Videntur, totum populum Hebraeum sub unius persona hoo Psalmo sisti, id quod pomiam Iussixis pluralibus hoc Versu innuere voluisse credibile est. 2 n, ReMerteria inoos nos facies, i. e. Paene extinctos in lucem revocabis. De qua Ioquendi sermula, qua Prius verbum adverbii Vicem explexo solet, ut Ps. Ll, 4. LXIX, 18., es. N. G. SCHROEDERI tax. Verbor. Reg. LXIII.. a. α. I ivm n Urinu hahun Et da a sis terras uerum ad endera nos facies, ex prosundissimis malis nos retractum evehes. ua. 'ri, a Auges magnitudi m meam, amplis cabia res meas. Sive: ad digni mam meam ma iterum . aDehas, nam do dignitate nomen illud usurpatur etiam n Sam. VII, a I. ub. I Parat. XVII, I9. Esth. I, 4. 'acrian abri Deruris con lalsris me, i. e. Versa vico . me consolaberis. Iterum prius verbum adverbiacit, ut Va. uo., ubi noti vid. i u4. Rni 'N Iarim Diani linetiamaa quo idis media Pur fusiliam tuam, -i. e.
tra modos et fides vid. Vs. 23.), simplicique praedicabo quotidie sdeIem tuam defensionem talem. .
183쪽
ARGUMENTU Μ. Exorsus vates precibus ad Deum, velit populo
suo regem Constituere sapientem et iustum, quit filiolos vindicet, oppressores Vero proterat, et sub cujus administratione regnurii laesct flor at ri. x - 40, transit ad describendum talem regem, qualem populo dari sperat, Et vaticinaturdo regni illius amplitudine, felicitate, in diuturnistate. Verisimile nobis antehac visum erat, Psalmum huno Continere vota, quae novo cuidam regi Hebraeo oblata fuerint, nec inscriptioni fidem denegandam. putavimus, quaΘ pro Sal mone hoc carmen laetum esia dicat. Quamvis enim Praepositio , quae nomini ri, in titulo hujus Psalmi praefixa est, in aliis Psalmis, ubi homini Diasta est adjuncta, porpetuo denotat, etymnum essa a Davide compositum; hoc tamen loco non credibile esse, particulam , auctorem arminis indicare. Nam Psalmi argumentum ita est Comparatum, ut civem potius audias, qui ma-cimam spem et exspectationem de hoc novo rege
184쪽
conceperat, quam regem ipsum; qui tantum regni sui splendorem, inter Azas gentes gloriama admirationem, subditoriam per suam prudentiam et virtutem felicitatem praesagire, ipse siti summa vanitate non potuisset. Jam vero de nullo omnino regum eorum, qui unquam in Hebraeos regnarunt, magnifica illa exspectari potuisse, quae vates sperat de eo rege, quem hoc carmine Canit, esit nobis persuasissimum. Sed nonnisi regi illi, omni alio humano majori, quem o stirpe Davidica quondam exoriturum esse, Hebraei omni aetata sperabant, Messiae, Convenit regni aeternitas Vs.. 5. , Pax alta et perpetua dum hic mundus durabit cvs. q.), dominium In hunc terrarum orbem quam late P
tet '. 8. , omnium regum Et gentium Venera-
tio Vs. 9 - 11.), denique quod omnes gentes salutaribus ejus benosiciis fruentur eumque ce- Iobrabunt cvs. I . γ. Parum verisimilis ostΚ chii aliorumque Hebraeorum Conjectura, Da-
Messiam hoo psalmo eant, vidit et Chaldaeus paraphrastes, gus prima statim iuina verba sic exposuit:
185쪽
i 3 14 Scholia in IV. LXXII. idem edidisti hunc Psalmum', cum paulmortem Salomonem silium successorum res Clarasset. Quam sententiam bono rosellit Lnnus in Hen BemerLingon liber Golgon Psalmon uria in cior Genesi , P. I 26. seq.
. Deus, judicia tida, i. e. lac, iit rex ad praecepta tua regnum adnAliis judicia Dei dicuntur ea, quae Dena iple ea defendendo pios, puniendo impios, ut Ps. XX. qalidoque tamen etiam ita dicuntur statuta, a Dan ulgata, secundum quae ab hominibus aut sta iant agendum, ut Vocabulo. legis aequiparet Hul Psuo. So. 39. 52. 75. Bene d ac ni nostram di explicavit fiamtiam 'Eleiorum, L jurium, quae . praeeepisi; et KIM CHI: ns erret in feraemiis didis, da ipsi fetamiam et intelligeritiam ad judicum judieio et jusilia. Quae ipsa sententia verbi nymis repetitur in hemistichio altero, in quo rex uiua regis, appeIIatur, quemadmodum hodie irTurcieis Osmanorum imperator rex, regia stius dicitur. a. Q Urai ιui, pro 'aru, mi
populum tuum. 3. mvir α Νω ci' . Proferens montea
populo, i. e., translatione desumta a terrae Decu quemadmodum terra producit fruges, ita montes ubi quo extabunt copiae bonae Teruntque omninmliae monumenia Similiter Ps. LXXXV, tu. eterra progerminara dieitur. Monetam vero sicutigna regionis alicujus devastatione describenda meri rotet, veluti Jes. V. α 5. seqq.; ita vicissim idescribendam terrae felicitalem insignem adhibet
186쪽
Ios. LR II. N. XCVIII, 8. , utpore maxuna con te eter o paries; nὰ Na mu2M D eouas scit. pacem prosexent cum justula . r. pro'r jusinam. in uia et paxeoniunguntur, ut eausa et effectus; tibi iniquitas, omnia petam eunt; contra, ubi justitia, ibi felicitas. Sensus: tibique regnabit felicitas; nam populus juste gubernabitur. Sunt, qui a redundare putent, sivo Accusativi notam h heant, ut vertendum sit: et eo a forent fusi iam. Sed Ioo xum, quos ut exempIa hujusmodi constructionis asseritie vid. NOLDta Concordamie. Particia r. p. 25s. ed. pii; Ien. 17 34. 40, plans alia est ratio. 4. div - ME ' Iudi Ne a Moa ρθ-, i. e. eo stem vindicabit, quemadmodum verbum diae, etiam PtXXVI, i. diuitur; vid. ibid. noti η'2N aa, em prasabia Mia egomi. Redundat ax; quomodo
hominum pio hominia . pinu Et conores oppressorem, vioIentos iniuriarum auctores protereti 5. - αν Vena setantur ea eum
sola re coram L ,' i. e. quamdiu sol ista Iucebit, et quoad substiterit Iuna; sive, dum sol et luna Iucabunt, B. e. perpetuo. Cf. ivisa '. 7., ubi paulo aliter' haec r-- tantia exprimituti usqua dum non se ἰακα Et pl
evi Iunia fasia tur in perPetuum. 'ah, h. l. eodem modo ast aeeipiendum ut Gen. XI, I 8. Morium νs --n 'as hv eoram faria raroin, h. e. eodem superstite. Nino et Alexandrinna Ps. CII, a9. pro η'as, coram ocDso potuit: εωαὶωνας. Et nostro Ioco stαtim Aquilueexpofilio: u ' η'generalio ge rasionum scit. venefabu tur te, per eunctas generationes, sive per continuam seriem annorum celebrabunt felix tuum et gloriosum regnum hoaini a. Simile illud ova o II Amor. L. I. ib. i λ
187쪽
ICuria Sophoetio Dentel jaetura cothurno, Cum Sola ει Luna semper Arasus oris.
Nec absimilem Τ n Eoas Io Is Iocum attulitis Obserναι. Crist. mperior. Literat. bal. MXm. p. 348. ad h. I. Πασι γαρ, οἶσι καὶ ἐσσομένοισιν i
s. 'UUa, ' vincendu quas pluria tonsum sciL graman, vel pratum, quae bene Iexplicavit: his rex in bonum ae fatiuem popuniri insar pruriain, quas super harbam resectam quo raero ero faeis. A totondie nomen praeum deto lim, patet ex AmoL VII, i. Nona ItieeraMoras 'hun ' a 't N pU Deniseria Nidaeua vertit: Descendαι sicut pluDia obuet. μα an a, Nadu super harbam arrosam a Dausspraeplacuit M IOHAEL 1 in Supplemm. p. 28 .nim, inquit, sedetonsa Virent, nee imaginei magnae calamitatis, ex qua recreari terram Ianoeessa sit. Mihi ergo verisimillimum est, qChaldaeus. Ager intelligitur, in qcrum agmen nihil reliquit virena, omnibus ἀd qua resectis quod quidem de Ioeullis sensu mapeio dici possit , sed qui recreatus pluvia Tobis tamen pratum dolon m minime videtur epta; nam inter medioa calores aestatis, ubi xint prata, etiam ipsae radices arescerent, nisi pluvia. Quia ta Job. XXXI, Io. de Mallere graAlexandrinus et nostro Ioco id nomen hebrae m. a. reddidit, quod mirum est placere potui aetatis quibusdam interpretibus, qui ad Itistorii Gideonia Iud. VI, 37. respici existimarunti
Gom guttaa D-gationia terrae. stantummodo loco occurrena, recte explicant ima Mu, et Syriaco ρωνω,
188쪽
haurens . nimbus, unde et Talmudicia scriptoribus μm' dicuntur acterso a --σ. Consentiunt vetereia, Iexandriniis σrαζομαι ἐπὶ τῆν γῆν, Vulgatus siua Hasuper torram; Chaldaeus: sicut guttae pluriaa seroti a Padan, quos desina, super serram. Syrua: ρ- gratias, quod dascemaeum in terram. Alii ex Chaldaieb nr, fida, inciaia, transserunt: super insuram terrae, aesta exhaustae et ruptae, pluviis rigata erit rursus atranatur. Ubi partieula SP erit subaudienda. sed prae-
placet prior interpretatio, dialectorum cognatarum unanimique Veterum consensu confirmata.
fias jusua os mois o paeia, probis tum bene erit, so- Tebunt tempore regni ejus, florebunt pax et tranquilli-las in terris et maxima quidem, durabit quo usqua dum non lona, dum luna esse desinat, usquo ad finem mundi, perpetuo. es. supra Va. b.
R. - 2Uη α' ην v,U mianMDur ab uno mori uagus ad aureum, a sui io uaqua ad similis terras. Verba cisu a mari ad mara, hoc tibi volunt: tam Ionge lateqne, quam quousquis mctr bus et aquis concluditur terra, s orbis . terrarum; et Amos. Vill, II. Errabuus a mari ad mare; a δεριθα- trione ad oriensem usque. chaldaeus: Nari Hor Nur 'dio 'u' ab ora maria magni usqua ad oram maria o iani, i. e. maria oppositi. Sunt quidem ex hodierinis interprotibus plures, qui ob mentionem Iriminis, i. e. Euphratis. H. Genes XV, I 8. XXXI, 2 i. et D UgrIAnima sus L. L Cap. XXIX. in altero hemistichio hase do Palaestinentia terras limitibus intolligenda existiment , amari rubro usque ad Syriacum, quod PhiIisthaeum et mare magnum Vocant, et ab Euphrata. usque ad solitudinem magna m. inlex Palaestinam et Aegyptum. Hi autem sunt Iimitea terrae Ismuliticae, illi quidem a meridie ad oec
189쪽
rum, hi vero a Septentrione usque ad oriente XV, I 8. Sed hoc loco vix dubium est, Furio sincipari extremum orbis terrarum limitem oriesus. Proseoto in magnifica, qualem hoe carmen regis super raliquos omnes elati vid. H. s. lscriptione, nihiI jejunius cogitari potest et tertione Iimitum Palaestinae, intra quos magni ilimperium sit inelusum. Praetero terrae Hilimitea multo angustiores finiuntur Exod. XXmari Suph, i. a. sinu Arabico, ad mara Ph mediterraneum , M a deserto uaqua ad suseium tem). cI. Deuter. XI, 24.
regio Aeca et eorrida, desertum, α'ax videntudeserta loca, vastas et ignoratas terras, incolunt, bsignisi tua iam huic loeo, quam Ps. LXXIV, ἰ ua videtur. Hinc de animalibus dictum Jes. XXXIV, 14. Ierem. L, 39. seras sylvestrea et Iaa fgnificat. 'ην hoses es IMorem, in veneratione coram ipso procidenibuntur terram, more ab antiquissimis indo typud boaticos populos recepto, ut prociden xege humum feriant. Minua probandi videntvido clada et oppressione hoc interpretantuT, uibunt in pulvera abjecti et caesi. Priori sentensavet Versus, qui seguitur.
quam demumcunque regionem significat, hoc co synecdochice regiones remotissimo easdem mas in genero indicare, res ipsa doceti prio in universum regio a denotat vid. noti X, 5. , h. I. orcia rem vissimas signiscat, ut nη ΣΙ, ι 1., ubi noti vid. CL J. D. Micu AELI
190쪽
arum Geographi, Hebraeorum exlero x P. I. P. 142. Maedem, s. repetent, quod Κhuchi non male tuis terpretatur: vice post viceni, L contanter ads rent. Reges namque ιri arii respici videntur, qui singulis annia dona sua repetere coguntur. Da rege tributario ver-hum hos ipsum cum riman junctum usurpatur u Beg. XVII, S. coli. Us. 4. - dη- 2,Uri eas Sehabaa se Sabas Gna adferam. N p interioris Africae videtur regio esse, vid. not. ad. Genes. X. 6. vero Arabiae felicis regio, vid. ad Genesi X, 28. Uomen quod praeter hunc locum semel tantummodo, Laech. XXVII, I S., occurrit, donum significare, docet coiitextua et membrorum parallelismus tam hoc,
quam Ezechieli. ιoco. Explicandum in ex Arabumi ι gratias egit, laudi a celebraDie ob benescia ac, pta; merceda aut)ρmomis donas u. Unde propria notare videtur ευχαμστήριον, munus, quod gratis inis rescindas Musa ab aliquo ossemur; tum . in universum quodvis munus.
a. Hoc Versa, et duobus, qui proxime sequutitur, A. F. PF m p v En in Prastarilis tu hunc Psalmum, Erlang. I 8o3. DI.) non tam justum et leno imperium, qia ostium ipsius populum rex illo moderatur, quam potius aequitatem et clementiam, qua eu alios populos utitur, describi existimat. isSunt gentes exterae cinquit , et regna finitima, disturbata forta ab aliis potentioribus et protrita, quibus auxilium obtulisse rogem, et lervitiitem eorum depulisse, plus quam probabile est. Nou permit-lit,' ut exiles nationea a pinguioribus, minores a majoribus subjugentur. Quod utique amplius est, quam ut ab illius aetatis rega aliquo, etiam sapientissimo, jure vxspectari possit. Rectissimo praeterea observavit Pseisserus, minime necessarium esso, lectionem laxius h.