장음표시 사용
281쪽
9., vel 'SN Deut. XXIX, r9.; nasia fumum seu aestum emi pras ira in Israelit . S c ii N D R R E R. 22. a 'DNn M, 'χ Quod non eradidissonι in Deum, quod ipsos, etiam sitie pane, conservare posset, ei. De ut. Vill, 3. i. 25. 'N 2 Mara Merat, L quum tameu mandaset; rein eurrit enim poeta ad benescium mannae, Giod murmur illud modo memoratum praccesserat , unde in Plusquam. persecto reddendum esse verbum, agnovere etiam Κim-chi et Abenis Elia, quorum hic exempla similia affert Genes. II, 7. D forma rat Deus; et Exod. XIX, a. Profecti auum erant de Reyhiditu. ,, 'Ams, nubea, Com-uiemorat poeta, non quod nubium hac in re aliquas par. tes fuerint, sed, quae coelo inbaerent, nubes, pro CO Io ipso dicuntur. De coelo autem delapsam dum perhibet Mannam, sequitur ipse vulgarem, opinionem, quae Mannam, ut rorem, serebat ex coelo descendere; siquidem non Hebraeis modo, in plana etiam fmpliciquo pratione, Exod. XVI, 4. dicitur iti Ciny1; sed et Arabicis adeo rerum naturalium scriptoribus audit l, Manna eoHU Sen Nunn En, qui et attulit Iovica ipsa, scriptorum Arabicoriun, quae hoc confirmant. es. not. ad Exod. XVI, 4. rins 'n' Et janas coeli operuit. Almehi: hoc indicat multitudinen, Mann o quae descendit; coli. Gen. VII. 41. a Reg. Vii. a. t 9. Mai. IIl, Io. 24.- umentum L triticum coeli vo sat Maona, quod . instav granorum colligebatur, nec . terra natum sed coelitus datum, et divina virtuto inuere paratum axat; Exod. XVI, 4. Num. XI, 7. ab. Verba QM , M tari, Chaldaeus sic red diaii: Nesa sar h,2M MazΜ,x ramo riman D Nutrimentum, quoia descendu de haluci do angelorum, comederuti homines ces. Sap. XVI, ao. α γγήλων τροφην ἐψιύαισας
282쪽
σὸν λοιο, σοψ . Sed ''are nusqnam de Angelis, vertam semper de praecipitis prirnariisque hominibus usurpari, multis ostendit Aa N. Boovius AnimadDerss. Sacr. L. III.
xibus Placuit, de angelis rintelligendum; quamquam ethoe serri possit.in poetico dicendi genere, sed de viri aluustribus praepotentibiisque, qui, cum exquisitiore, quam Hii, cibo uti soleant; tra' 'ari tari, dicitur pro cibo eximio et plane bonorifico, ut sensus sit: cibiim minimo
vulgarem ita comi nem factum else, ut omnes omnium ordinum hominea eodem sint politi. - quidam accipiunt de coturnicibus, quod ex DN, Meurando, caperentur. Sed recte monuit Ahen-Esra, nomen illud generatim de Marios usurpari, vid. Gen. XLlI, 25. XLV, 2 i. Excid. XIl, 39. Chaldaeus quoque h. I. , commeatum, reddidi Lu6. Nec panem tantiam, sed et carnon Vs. uo) elle, pro omnipotentia sua, illis dedit. Ideoque ad cogendas et advehendas volucres z ud' Excita- is in coelo Mentun, vehementem et impetuosum, de quo
nomen α' ia h. l. Di Ps. XLVIlI, 8. ubi cs not. dici, recte observavit Schni irrerus. Eum ventum autem Afri- eum L Austrum in altero hemistichio distinctius designet. Est enim genus parallelorum, quo primum aliquid universe dicitur et generatim, deinde vero delignatur distinctius, veluti Vorsu 45. Quum ederet in Aegrato miracula sua, et prodigia sua in regiona Tanes. Atque sic Syrus etiam interpres Iocum intellexisse videtur, qni vertit: . .. flare fecit Dentos in coelo, nisi Ina-
Ita enuntiare , Dexuuur. Austriam vero, seu Asriis cum, bdici ventum, quo advectae sint coturnices, est rei commodalissimum. Etenim, Austro spirante volant dita sciliust et tacilius capiuntur; quod docet Boci an Tus
283쪽
Et Michaelia refert in Notis ad Nn m. XI, 3 i. . a FGPshalio se accepisse, colurnices a trajecto mkri sectas viribusqne exhaustas in terram concidere. Ilemistichium pri iis Alexandrinu. απiρεν νότον ἐο ουρανου reddidit, quod sequutus Hieronγmus: abfusit Eurum do coelo, verbo ud Itransferendi, auferendi significatione accepta. qua aliquoties occurrit, . Veluti Ps. LXXX. s. a Reg. IV, 4. Eccles X, 9. Nec desuerunt ex recentioribus interpretibus, quibus idem placuit, inter quos Ru Di N ERUs, qui sensum hunc secit: repressis per aerem M orients Mentis, a meridia poιentia fua excisaiae a 2rum. Quam interpretationem tamen satia refutavit Bochartus I. c. p. si,u. Et sane ducendi s. adducendi sgnificatione vertium illud h. l. accipiendum esse, apparet ex eo, quod illi in altero hemistichio ana respondet, atque eodem PIane mois do utrumque verbum infra Vs. 52. usurpatur, quo quidem loco verbum v I auferendi notione nequaquam potest, sumi. Recte h. l. Chaldaeus reddit: 'H heri, ρ fossici fecit Mentum orientalem. u7. Intenditur novo simili conturnicum copia, quod seu ti ventus in arenosis desertia pulverem concitat, ut omnem rerum obviarum superficiem plane contegat, ita et coturnicum vehito adventarum ingenti ni ultitudine eas rorum superficies plane obtegebatur; vid. Nutra. XI, 33. 29. 'MU vaci ' Et Dalde faturati fuerunt; respicit ad Exod., XVl, II. Nui . XI, 9. uo. I cs. Deu L VII l. II. Et desiderium eorum l. e. rem des deratam ut Ps. XXI, 3. αιιulit eis. opialis eorum sa- tisfecit. 3o. α' Nnra Non remo ti eram a desederis ipforum, h. e. cum nondum absumta esset caro, cum adishue rei tam desiderato inhaererent, ecce ira Dot in eos
erupit Vs. si . . M N ' ν Ad age eatia eorum iniora inforum fuit . quam formulam ejusdem plane potestastii, ossa eum Mosaica illa Num. XI, 33. 'a tiari v
ad O earo desiderata erra in demissius is Ortim,
284쪽
reeis monuit Schni irrerris. 4 Igitur sensus est: dinturnam haud suillo laetitiam, sed cibo novo gratoque Etiamnum eupide utentibus diras et nanestam luem supervenisse. 3 i. tin'2U: a D Oc Iu pinguedinea eorum, quibus non princima vel nobilos intelligendi, ut videtur interpretibus , sed homines pingues, nitidi, ab omni im- Meillitate valetudinis immunes, quo sensu dicitur quoque Jud. III. ω9. lues Scu NU R-RER. Chaldaeus II. I. , fortes eorum, reddidit. a ante ian 'acvira inlγxvit constructioni verbi, faciens h. I. Accusativum, ut a Reg. XVII, 25. Et immise contra eos Dones, et suerunt B α'a n, in ι scientes Q s; cs. Sath. IX, 16. Ve1sis verba postrema Chaldaeus sic transtuliti di criN AN Ur juDenes Israelis profrarit. III nrii Ada In omni tamen hoc, i. e. I1 nilii Iobstante, nihilominus lamen cl. Jes. V, Ib. IX, II. I 6. Io. X, 4. , Vel Poenia vel beneficiis divini non saetistini cautiores sed ' π Peccarunt ampliust, nempe, .ut A n-Εsra et iamchi monent, in negotio exploratorum Num. XIlI. XIV, , item Corachi, Num. XVI. XVII. Et soarum contes ionis Num. XX. Quod eomprobat SonNURRE nos: HRespicitiar maxime ad aegritudinem populi ortam ex renunciatione exploratorum, quae vim habebat, ut de expugnanda terra Israelitica prorsus desperaret, immemor rerum a Deo gestarum omnium, quibus et potentiam Inam et fidem ipsis jam iam comprobasset Iudulentissime. Formula ''nis san-N, simillima est illi, qua apud Mosen Num. X lv, II. Deus dieit: naM 'v I quando tandem multis meis miraetilia idemciam, ut salutem suam mihi rectissima committera sopolis intelligni populnsῖ- 35. uiri 'c' 2 2 h2r' consumst in Davitate die eorum, sequae verba Michaelis vertit ae si seriptum esset,an . Ei Aquila quidem habet: και συνετέλεσεν ως e se μον σας ήμερας αυτ sed reliqui veteres omnes consentiunt
285쪽
li uiat in Iecliono odita, quam 'omnino requirit sequenan, II, et scripti etiam libri omnes servarunti Sensua:
essecisse lDeum, ut et frustra aetatem consumerent, e clusi a novae patriae aditu, et incertam multoque metu perturbatam. SCHNURRER.
34. Gaan dari Quum sive quando ut Ps. Le 8. Num. XXX VI, 4. Prov. IlI, 24. inter scit eos, immissa eis plaga Vs. 3I.), quae plurimos eorum absumsit, tum reliqui, vitae suae metuentes, quassMeriane quidem eum, de gratia ipans recuperanda erant solliciti.
36. diri 'ta lacta erunt eum Ore ipsorum,q. d. verum haec ab animo eorum non proficiscebantur, sed ore tantum blandiebantur.3 . Sed animus eorum non uermuaerate, es not. ad Vs. 8. - DP, ut sincere et candida
cum eo agerent, cs. Jud. XVI, i5. I Reg. VIII, 6 i. XV, 4. -- 2DNI N Nec Mi et constantes erant infoadere lyrsus, ut sacerent, quae illud requirebat, et ipsi toties repromiserant, vid. 6 io, coli. Jerem. XXXI, 3 a. 38. diis MultiplieaDiι reι Aera iram suam, i. e. multoties retraxit iram suam, L eandem cohibuit, verbum priua cum sequenti In sinitivo adverbi .scens, ut supra Va.. II., cs. Ps. LI, 4. Jes. LV, 7. incri ,2 Nec concita Dia omnσm iram suam, si etiam in eos animadverteret, quod Thren. IV, 13. et Ezech. VI, 12. sc exprimitur: incri m n 2. Chaldaeus χ'ncri ,3 na 'ri ' N,' neo accelerabas in a- Omnem
iram suam. Alexandrinua: araxi ον υ ἐκκαυσει πασαν την ὀργῆν αυτου, non quod legit, ut Cappellus conjecit, sed vel per transmutationem literarum gnituralium v et N accepit pro η'Hr, vel sensum lantummodo respexit. Cf. Bux Tonvit Anti-Crite. p. 653.
286쪽
I 415 litus, qui, si abievi, non rei erauur. MUoo no existi maverim eo consilio dictum esse, ut sit quasi quaedam excusatio levitatis illius inconstantiaeque, ducta ex imbecillitato vel pravitate mentis humanae, quae tanta sit, ut moderatio adhibenda Deo visa suerit in animadvertendo. Sensus potius videtur esse hic: in humano corpors tam parum sirmitatis inesse et roboria, ut vix dignum Deo fit, impetum facete in talem aliquem, sint nullo certamina protinus spiritum emittat, nullo modo eum recuperaturus. CL Job. VII, 7. seqq. S cIi NURRE n. 4o. nc2 Quot sciI. vicibus, i. e. quolio, cf. a Parat. XVIlI, I b. dob. XXI, 17. --Exacerba neoum, rebellione tua ipsum ad iram provocando, es. Va. I7. Nuru. ML 12. XVII, Io. seqq. XXI, 6. De ut. I, disi. 43. 4 i. Hunc Versum optime sic transtulit Scti Nun.n Enus: Subinda temarunt Deum, fecerunι, - ψν rum eaedaret Numan Israelis, atque in nota haec suta didit: AMirum, esse etiamnum interpretes, qui l reddant cireumferi erunt, cerata timuibus defcri erunt, eum Tectior certiorque interpretatio in promtu sit apud Si
Mosia in Lorieo sub h. v. Syriaeo Iod est ρ nauia,
unde 3n N n n. est, 'fecia, vi aum pomiserat. . Sic sero Alexandrinus: παράμαν, Vulgatua exacerbarum, Syrua irritarunt. CL I. D. urore AELIs Surelemm. p. u364. 42. Non reeordiali sunt, s. in animum sibi revocarunt manum iEsuo, quae tam mirifica sa- cinora patraverat; recte Chaldaeus: miracuta manus Hua; cs. Exod. VII, 5. XIlI, 9. - man d 'Diei, temporis scit. non recordati sunt, quo redemit, Iiberavat, goa ab hose.'45. v v alii insectorum omnis generis eoiau Diem interpretantur, ' alii, museam, alii post Oedmanum
287쪽
Vermisehis Sam ιω- aua der Natur unda Fase. II. Cap. Vs I ), blattam oriemalem. Tutissimum tamen fuerit, cum Graeco Alexandrino interprete κυ Ομυιαν muscam eaninam intelligere es. noti ad Exod. VIII, I 7. Pluribus do hoc nomine egimus 'd Bocii ARTI Nieros. P. II. L. IV. Cap. XV. Tom. III. p. 454. not. 4. edit. Lips. Chaldaeus nostro Ioco habet: Ma n 'ri raris ' a , immisit in eos mixturam L i turbam bestiar m Drarum, de qlia sententia vid. Bocbartum l. o. p. 43o. Quidquid adsciveris, hoc certum est, verbum n, Na' non resereridum esse ad Deum, verum ad aqv, quemadmodum in altero hemistichio dicitur: , et rana' qua. perderent eos, sordibus suis omnia commaculando' et deinde laetore suo aerem in scietido, vid. Exod. Vili. a. Io. xo. Cf. y o c u A u T I IIte z. T. III. p. 584. ed.
46. Do et 3,dri, quibus nominibus certae Deusarum speetes designantur, vid. BOcn An rx Nieros. T. III. p. 252. not. et p. x56. edit. 'Lips. D M-horem eorum, h. e. quae magno ipsi. lebore plantaverant, se erant, atque coluerant, DeuL XXVIlI, 35. 47. Hunc Varsum Cbaldasua bone reddidit his veris bis r Natinna isn as a decori caris grandine Misea eorum,' et Beomsros grandine majori; neque enim nomine hebraeo ΝΣ3ri locustas speciem
quandam significari, ut quibusdam visum est, sed aliquid 'grandini, analogum, hemistichiorum suadet para I- 161iamna. Plura de voco illa vido in Boen ARTI Oe- . a. T. III.l p. 255. ed. Lipsi Verbum a 'n poetice do grandine vites et sycomoros Iaedente et percutiento dictum, similem tropum vid. a Reg. IlI, I9. Job. XlV, 8 Historiam ipsam lege Exod. IX, u3. 48. isPro 'aa, Symmaehus, qui vertit: του ἐκξον-
288쪽
Kennio. uor. h. e. Norimbergensis 4. antiquissimis praeis nantissimisque accensendus , nec non, Primae scriptionis mutatione fact*, cod. Ω24. h. e. Beglomoni. a. , duobus libris de-Bollit, 37b., qui antiquus et bonae notae, et 645., qui seculo XIl. vel ineunte XIlI. scriptus ipfi dieitur, exhibentibus in Et apta quidem si laetio ad notandam luem, quam omnia generia pecudes passae essent Exod. IX, 2 - 7, Sed quum nonnisi paucissimorum lenium auctoritatem habeat, tenenda erit ut sensus sit: eodem illo grandine tantam Et pe-eoria copiam periisse, ut Iargissimam inde Praedam nan
vid. noti ad Ps LXXVI, 4. Chaldaeus h. I. reddidit 'ta Α, t ista ignis, i. e. sulmina, quod congruit eis, quae Exod. IX, 23. 24. leguntur. '
49. Pro nnisu chaldaeus posuit in 'a Inva Iri,n ti', quas immissa sunt eo tempora per nuntios molos, qu si sorma regiminis per enallagen polita esset Pro absoIuta α'2μ υ, ut sacpius, veluti Ps. LVIII, 5. ni et Ps. LXXIV, 9., ubi not. vid. Alii explieant angeli magorum, L e. angelorum pessimi, ut Num. V, 19. 23, a.. ' qaquaa amararum aquarum, L mariaudinum interpretanis iur amarissimas. Rectina haud dubie Schnurrerna trans-wlit missis ministis malorum, ad quaa haeo adnotavit irimqπ' QNhu formula est ut ῆxov. XVI, a 4. Sed dissidue suerit dictu, propriene vates usua sit nominem 2:η, ut In vexandia Aegyptiis eoelestium mininrorum operam adhibitam fuisse innuat, an translatio sit, quas Dei jussu et voluntate eveniunt, mala, Veluti pestia, sa-' mea, aI., dὶ vinorum ministrorum ossicio sungi haud inepte fingi dieiqae possint, cou. Ps. CIV, 4. Uantia uι tur. ut nuntias i Ilammis, ut m miseria fula. bimili ratione mox, Versu proxime, morti persona indueitur, dum inhiasis Aegyptios ipsos, Deo jam ampliua a Deo reproma
289쪽
hIre sngitur, quo minus in eosdem irrueret, et cunctis viribus saevi rela fio. verba N, d, ' Chaldaeus non male
s iam suam, et tantri in altero hemillichio interpretatus est 3 n' 'vI, jumoma eorum, quod convenit cum Exod. IX, 3. Κimellius' tamen nomen niri Ditas signiscatione accipiendum putat; in quo consentientem habet Schnur- rerum, qui, tan ri, inquit, ,,Mitam Vertimus, non Pecuti maxime ob membrorum parallelismum, qui regnat in hocearmine. Aceedit, quod consilium vatis videtvr e Iro hoc, ut sigitiscet versa 49. seqq. , eo tandem rein perVenisse, ut non potuerit non Deus, Postquam alia omnia frustra a se tentata essent, quasi ultima experiri, et hominum ipsorum, quibus adhuc temperasso, vitam nunc telis suis putero et 1 exire, coli. Exod. IX, 14. 15. . Quae si vero ita se habeant, sponte consequitur, do pecudibus sermonem nunc non posse intervenire. 5 I. α': N Primoias Mirium, appellari primogenitos, non tantum docet h. I. rea ipsa, atque parallelum ' II, verum cognoscitur quoque ex locis Genes
In levioriis Cham, i. e. in Aegypto; nomen tari h. I. nee non Ps.' C l 23. a 7. Cul, ua. nomen i Aegyptipoyticum, non ductum a Chamo, Noachi filio, cujus nepos Mixraim, tot aliorum popillorum communi progenitore, sed sumtum. ex ipsa Aegyptiorum Iingua, qua terrae Aegypti nomen proprium et usitatum est
290쪽
υ , l. e. ad terram suam sanctam, quippo per synecdochen partis terminus vel times ponitur pro tota regione, limitibus certis comprehensa, ut Exod. X, 14. I9. I Reg. I, 3., sermo sicut per murum intelligitur tota civitas, Amos. I, 7. IO. 4.; per Portam urbs,
Gen. XXlI, i 7. Ps. LXXXVII, a. Nomen 'aeria, Ianotiaeatia fuas, pro adjectivo sanctua positum, ut saepius, affixum vero tertiae personae masculinae perlinet ad nomen Prius hoc modo: ad terminum Dum nolum, ut Ps. II, 6. dicitur 'ri mons meus sanctus, nec non Ps. XV, I. LI, II. Sanctam appellat terram Cananaeam,
quod a Jova destinata erat sedes populi sibi peculiaris, cultusque sui publici. a 'U' montem hunc, quam a ui Da dextera sua; ,,dubium, utrum
ri terram Cananaeam, a montibus, mediam eam pervadentibus, momanam dictam, Exod. XV, 37. Devt. III,D5., an montem eumqtie Primarium, nonem, signiscet. Nos tamen illud malumus, Non quod, quae Venemae est lententia, Dei dextra acquisitus diei commodo nequeat mons Zion, ut qui a Davide justo bello occupatus stised quod, cum primum occuparetur terra, et per tribus diltribueretur, mons ille cum arce ipsi imposita immu- nis maneret, et soro demum iii potestatem Israelitarum