장음표시 사용
761쪽
versibus u. et 3., atque de internis animi eo latis, qua . ore proseruntur, loqui demum incipii Vs. 4. In Commen tar. ad Prouctrθ. VI, 3. p. 45. tamen cogitatiorem agi. itation montis, a Pascendo, sic dictas putat, quibus msus veluti rescitur, et quibus discurrit. Certe contaistionis notionem b. l. melius congruere, quam ramici, ne mo non videt. In nonnullis codd. extat frientium imeam. b nomini praepositum . est accusativi nota, .ut a Sam. III, 3o. PL CXXXV, tr. - p n N A longi quo, duobus modis potest intelligi , .ut longinquiens velis oris sit, quod lango ante cogitata noltra Deus intelligat, quam animo Versare coeperimus cs. JeL XXV, a.) , i. vel Ioci, id est, de excelso coelorum habitaculo, ut 'sigitiscetur, intentissimam ocu)orum Dei aciem nullo spatio aut Ioci intervallo hebetari, sed omnia interuligere ac intueri, tanquam si proxima essent, et ante oculos versaretitur: quae ipsa sententia Ps. XXXIII, 13. I 4. i5. pluribus expressa est. Quare et Syrus h. I.
ab excelso, Vertit. 3. Vocem 'ri'N, semitam ructam, Aben-Εsra recto n 'bri, ira L ambularct meum exposuit, cui opponitur iaccubitum mεum, est enim pro 'NI', iterum Chaldaeorum more, quibus vari pro Hebraeo est a cuδtiit, unde et Num. XXlI, I 7. Pro Hebraeo On- helos ova' ' posuit; et hoc Ioco Chaldaeus 'n'Pa' , r cubitum meum vertit. Hieronymua etiam accubation mesam transtulit. Alexandrinus vero τνν σχ' ον μου re didit, quod Vulgatus funiculum mctum Vertit. DNon nullis e recentioribus Psalmorum enarratoribus Placuit, Hebraeorum expositionem LXX. interpretum translationi
accommodare, quasi idem voluerint illi significari nomino πίνου, seu funiculi, quod Hebraei dixerunt accubation m , sed 'haec lana longe distant, ut dissicile inter se
convenire possint. Dicunt autem, quibus ea expositio
Placet, per σχοῖνον, seu funiculum, intelligi logesesm seu
762쪽
noream, ax tegeto autem intelligi cubationem. quod integetibus nonnulli cubent. Sit sane, ut σχοινων tegetes fiant, ex juneis Hempe palustribus aut carice, nam
id quoque σχοῖνος significat; Iiceat etiam aliquibus tege. tea pro stratis habere; dissiciis tMnen est credere, quod concluditis, etiam David regem praedivitem in tegetibus eubare solitum. Praeterea' quid causao fuit LXX. inte pretibus, ut pro strato σχοῖ ον ponerent 7 Poterant enim
et iacilius, et ad vocem hebraeam exprimendam aptius dicere κοίτον, cubiis, στρωμανν, Atratum, ut solent: cur, si lectum significare volebant, tam obscuro nomino, et ad eam rem significandain longius potito, et ad vocem hebraeam parum apto uti voluerunt 3 Accedit eodem, quod numquam, neque apud hos interpretes, neqne apud illos, umque ecclesiasticos, neque profanos auetores invenitur Ichos-nus Pro secto Posita. - - - - - - - - Hilarius hunc locum
exponeus, Quod, inquit, nostri directionem transtul rune, id S*tuaginta ex Hesbracto σπῖνον, interVrelatifunt; σπῖνος Gut m quorumdam gentium consuestudinctcertum. Et constitutum modum itineris Ansciae, uequod nos milliarium, id illi σχο ον nuncusnt. In quibus Hilarii verbis advortendum est, Latinum quempiam interpretem diresctionem transtulisse, seu ex ipsa voce Graeca, quam LXX. posuerunt, ohomzo, seu quod alius quispiam Graecus interpres ita eX Hebraeo transtulerit, ut tu Latinum nonnisi directionem transferri posset, ευ-
Θυτητα puta, vel aliud simile. Angustinus porro in sua Latina interpretatione, quam sequitur, habet limitoni meam: limites autem viae sunt angustiores, quae sunteu Iis ductis protenduntur, itaque Passim apud auctores ipsao viae limites dicuntur, ut apud poetam Latinum Iegimus fAonetae. IX. Su3.J:moc ego Dasta dabo, et lato es limita ducam. Ergo cum ille interpres, quem laquitur Augustitius, i
mitesm msum dixit, semitaui ac Viam voluit dicere, quodiasque adeo verum est, ut SI mmachus quoque et Theod tiou
763쪽
tion pro eo, quod σχοιγον dixerunt LXX., clarius xeddiderant καὶ τὴν οἰον μου. Ex his omnibus illud conficitur, σχο - . νον hoc loco significare famitam seu angustiorem viam, et quidem rectam, ex eo, quod laniculis extentis duet soleat, maxime in agris; quod etiam ex consuetudine LXX. interpretum confirmatur, qui etiam Jeremiae XVIII, 15. in hane significationem hac voce sunt usi spro h hraeo etiam Herodotus, ubi do ne nendis vita aut aequandis, aut rivis ducendia mentio st, σχοινοτενὲς vocabulum, a schoeno, seu lanicula tendendo
compositum, usurpare; ut in Polymnia sLib. VIL e. IS.Ii
κατὰ πιλιν σχοινοτενὲς ποιησαμενοι, Pre urbem
non funiculo ducto. Tam autem vulgatum fuit, schoenum viam appellare, ut certum etiam viae spatium, quod Hila eius dixit, hoo nomine significaro soliti sint illi voto res, quamvis de spatii mensura ait inter auctores contro- ve=sia. Nam schoenum triginta stadia continero dixit Plinius Iibro V. cap. 1 o. Sed Herodotus libro II. c. 6. Aegyptiam esse mensuram ait, et sexaginta stadia complaeti. Porro Aegyptiam esse mensuram schoenum, etiam
B. Hieronymus assirmat in suis in JoeIem Commentariia, et hoc Psalmi loco certi itineris mensuram fgniscaro, sadeau n, cur sit ita appellata, paulo diversam asserti In NiIo enim llumine, inquit, sive in rivis ejus, solent ti ques lanibus trahere, certa habentes spatia, quae appeIIant funiculos, ut labori desessorum recentia trahentium - colla succedant. Haec ille. Non igitur mirum, si Septuaginta regionis illius, in qua positi Scripturas interpretati sunt, vocabula tenuerunt, quod eo tempore et in illa
gente nota et usitata erant, quae curriculo temporum obis lauriora sunt facta. Α Ο Ε I. I. I U s. Syrus etiam intem
764쪽
Eo hino itiino dissecoro, ut Prov. XV, 7. XX, 8.; nostruin
Iocum bene multi sio interpretantur: tu iter et aceubilum meum Macts vctnlitos, i. e. disquiris, investigas. lla Hieronymna: ansntiliasti. Alexandrinus: ---vosigas. -Quod in sententia nihil dissert; nam ille quidem ad verbum reddidit, hic ad sensum magis adspexit; etenim v ntiliars est in area triticum a paleis discernere, quam discretionem si ad viam et iter transseramus, ' Pr pria invesuatio dicitur: discernero namque a dijudicare viam et iter nihil aliud est, quam invelligare ε AOELLI Us. Magis tamen Probandi, qui a limbus, corona, rem aliquam undique ambiens, nostrum vertunt, cingis, circumdas, ita ut Deus undique dicatur euntes decumbentosque nos ambires, inclusosque veluti tenere, ut nihil essugiat ejuadent intuitum notitiamque. Quam in qterpretationem A. SCII ULTENs Isa in Animadvocis milologg. ad h. I. confirmavit si1nili Arabum una loque di, qui suum , Ciugctrct, frequentissime pro cogno-haera usurpant, maXime cum prorsus in rei notitiam penetramus, quod in primis Deo convenit. Sio in Corani
giι, cognitos habet i ios. Addit Schullensius, posse etiam Arabicum scivit, cognovit, cum Hebraeon' conveniTe', quamquam enim ut plurimum Arabum orespondet Hebraeorum , tamen non desunt exempla conis
venientiae Ai abici ci et Hebraici , a Scitultensio allata; et ipsum verbum mi Dast, Chaldaei esserunt Hri'. Sou-
sum recto expressit Syrus: Gai nosti. Perperam Chaldaeus n'inv N Glianus facitis Es. Betulit n
i. e. studiis et aclionibus meis cf. Ps. I, I. Job. XXXI, 4. tiae esuisti, veluti per longam coiisuetudinent notast habes
765쪽
tiabos et exploratissimae, quo significata hocce r adn Iogia 'tur Num. XXI i, So. 'na dri 33dnn, numquid ad miti faee, tibi Θ Concinit Arabicum habitavit, .c,Giggrio teste, familiaris fuit. Alexandrinus: προεῖδες, Vulgatua ymettidisi: Syrus A investigasi. Chaldaeus hohraeum verbum retinuit. CL MICRAELIASMPl m. p. 2755. 4. ra 2 MN, n ri' n 'a Oha n,U 'N 'I Nam. sive. ut alii faciunt, quum nondum est formo in lingua mea, ent tu Iovia, nosi omnesm rem: nondum sermo in lingua mea riatus est, tamen quicquid cogito dicere, Plane perspectum liabes. Ipsas voces omnes, antequam a me lingua exprimantur, probe tenes. -Ita Chaldaeua etiam, prouti quidem in Bibliis Buxto11ianis Iogitur ris, ab rinwnu nuri' Nn ,, xv n', 'I'
Quumque non est formo in lingua mcta, Eccs, Iova, cognovisi cogitationes cordis mei omnes. Chaldaica vero ita Polyglottia Antverpiensibus Interpretatio ita sonat: N U'U NN-m, nUM,I Nam non esse verbum mctndacii in lingυα meapi, tu, verbum Domini, nosti omns corPus meum In qua versioue memorabile est illud, quod quibus verbis hebraeum n,U eXplicatur, congruit eum Alexandrino αδικος λόγος, vel, ut in aliis codicibus legitur, δόλος, ut appareat esse hoc dictionis n v interpre- tamentum satis vetustum. MBeatua Hieronymus in Episto-Ia ad Suniam et Fretellam ait, solam Sextam editionem interpretatam esse ora οὐκ ἔστι δολος ἐν γλωσσν μου, alios autem omnes interpretes aut λογον aut λαλίαν transi u- . Iille. Sed tamen' et Augustinus, et Hilarius, et Arnobius, et Chrysostomus, et Theodoretus dolum legunt et interpretantur, quod etiam in Catena Graeca reperitur. Mirum etiam videtur, quod Praeter Sextam editionem omnes alios interpretes λόγον transtulisse ait. Nam in catena Graeca reperio Theodotionem quoque transtulis
766쪽
δολον, et Symmachum reddidisse ἐτερολογίαν, hoc est, di--rsi quium; eadem Catena Graeca et Chrysostomus testentur. Vaticanus quoquo codex ille probati Isimus, otiamsi λογον habet, tamen cum adjectione habet: λόγον
Dormonctan iniquum. ' Puto autem eos interpretes,
qui transtulerunt δολον, pro nhu Iegisse Cerio hoe Ioquendi modo usus .est Job semel et iterum, ut Lap. Vl. 3o. n,'u 'a Σ32 ut i, et Cap. XXVII, 4. n2 2 n zNnto' n nr zN n,'ν 'nso. Igitur etiamsi λογον 1 gamus, tamen pulti dolosum fermonem, seu iniquum, seu mendacem, acessi oportere, ut sit sensus: absit enim a me, ut aliter, quam est, loquar; unde Syramachus: ο- ἔστιν ἐν ἐμοὶ ἔτερολογία AGELLI Us. Cum Symmaetho consonat Syrus, qui hunc Versum ita reddidit:
Si est mutatio in linguo mea, tu, Domines, cognoscis. 5. - ii ' ri nN Ratro et antes Obs s ms,. ab omni parta obsessum et constrictum me tenes, ita ut ex tuis manibus, quibus inclusus leneor, esugere nullo modo possim, neque prorsum ire, neque retrorsum ire queam.
Sunt, qui 'annta vertant formasti me, significatione petita a verbo quum quiescentia mediae radicatis Vau et primae radicalis Jρd significationea a se invicem haud rarci mutuari soleant, cs. Exod. XXXII, 4. I Beg. VII, 15. Hoe fgnificatu verbum .h. l. Κimchius pater capiendum voluit, ac do formatione laetus in utero poetam loqui putavit, ad quam etiam sequentia verba retulit, n*n nnudi ' v posuisti fuer mo manum tuam, ad me Vide . Iicet formandum et eiuglandum. lla et Alexandrinus, συ ἔπλασας με, vulgatus, tu formesti mo, atque Syrus, idem. Sed quiam de sermatione embryonis. in utero infra demum Vs. 13 - 16. sermo sit, praeserenda omnino ulliala verbi significatio, quam et Chaldaeus expressit: 'nr Nni PN, coarctasti mes. Ceterum
Alexandrinus, et, qui eum sequuntur, Vulgatus et Syrus,
767쪽
non tantuin postrema Versia 4. vocabula cum hoc con-.jungunt, Verum etiam voces A' 'lnN fgnifieatione plane alia, quam Hebraei, accipitant. Sic enim vertunt: ἰδοῖ, κυριs, συ ἔγνως πάντα τα εσχατα καὶ τα ἀρχαῖα, Ecce, Domines, tu UOguo Bisi omnia, novissima et ane qua. Polierius' Versus hujus hemistichium Chaldaeva soreddidit: Horic , exestrasti contra ma Pe cesponsm mcluus issas, ac si n 'hν noen idem fit, quod Α, v 'i,din Ps. XXXII, 4. Nostram tamen sormulam potius hunc sensum habere: praelontia ita tua me ambis, et manu veluti tua constrictum tenes, ut ossugero Eam prorsus nequeam, sermonis contextus clarissime doeet. 6. 'atio riR',s Mirahitis sciantia tua pras mes, haec tua scientia, per quam omnia, et me rinter cetera inllime nosti, adeo mirabilis est, atque dissicilis cognitu, ut ad eam pertingere non possim. Bene Symmachus:
μερβάλλει με si γνωσις σου. dam nun pro 'nu' poIitum, ut Ps CXIX, 128. 'n'ps Pro Jorem. XXXI, 17. 'Iae pro η'IS; cs Ps. XXX, 13. et ibi noti Miratilis, pro re dissicili ad intelligendum dicitar, ut
Deut. XXX, II. Praeceptum AOc, Rco M NAna es, non es mirabile Pras is, i. e. non excedit captum. 'ri Prov. XXX, 18. 'aura inbsa non noe,s Tria hue mira. Bilia mas mes, imo quatuor ignoro . Chaldaous in Bibliis Buxtorsianis: , 'IU Nrzzu, abscinditum a moest ad intolligendum, quali nun pro in sinitivo aecepis- 'set. Sed pressius ad hebraeum in Antverpiensibus: Nei'ris Io M 'rae mirabilis icisntio Proct mct. In in N,s a Masorelliis varia notatur lectio, nam secundum puncta voca-Ita legendum est,nN',s, ad formam nr 'DI'. secundum lialeras vero nrN, a vel niHba, quod est a 'Hbs, mirabilis, 'quod Iud. XlII, 18. extat, eodem modo, ut ab mav dp-leendit Paullo aliter A. ScuuLTA Nain Com-
mentari rad Pro Derb. p. 464. Ab Arabieo II tilii mi. Vati et Iis , Ridie abscidit , verba nostra se veris ' . tit: abscisa cognitio in me. MPro n N,s substitutini
768쪽
Malarethae ut si Participium passuum a NAn. Sed sana lectio, et a NAn Prodigium, miraculum,
quali abscission m dicas, limpido exit 'NAn sculosus, Prodigiosus, cujus semininum nrrebs, molliore nexu immutatum, more Syriaco, in Main otium residente. , - ΗΝ diaeta Elata est, non oictum eam scit. v rMEn rct, quod Κimchina subandiendum recte monet, est enim et I plica locutio, qualia Ps. XXI, II. tibi cs. not. Alii: non ossum Practet alors illi, quum Verbum cum constructum alias Praevialers signiscet, vid. Genes. XXX lI, usi. Jerem. XX. Io. , vel e nihil Moisum ad illam, coli. Iob. XXXI, 23, plano impar sum ei capiendae. In sensum plane alienum detorsit Syrus ti uno Vorsum . I in
is mes fuit Diomia et miraculum ἰ militiavi, Et non U
8. Verba nu'xM' reddi possunt vel, subandita ante particula di, et si in inferno fratum facesrsm, vel, nomino illo in accusativo accepto, f inferntim Atrati cum facersm milii, coli. Jes. LVIII, 5. 'Ut fiaceum
cineramqus Actrnat. Nomine h. l. neque inseri, neque sepulcbriim significantiar, sed tantum lota insera, quae coelo opponuntur; selisus: in ima terrae Ioea si descenderem. .
s. 'rivi 'sa , Alis Gnroras, pleYIque existimant maximam designari velocitatem; nihiΙ enim veloeius diluculi radiis, qui momento temporis universum hemi- sphaerium ab oriento ad occidentem pervadoni, ut haec sit huius Versus sententiar si aurorae alis instructus, pari
eum radiis solis celeritate per a rem avolarem, ab orientis plaga ad ultimum usqne occidentem. Ita Et M t-cHAEI. Is in I imetro ad Lotothi do Poof uchractor. Praeseci. IX. p. I 88.: ,,Alias Auroras acιOliarct, est, iisdem, quibus Aurora, alis, aut aeque citis avolare, cea- nique
769쪽
nique taltima petere. ulli ot An rora coniti, Tillioniquo intro cubile flartiar. Scilicet resilicere pol tam existimat 1abi, Ialii illam non Graecis sollim Latinisque poetis, Verum Hebraeis quoque, ut illat, familiarem eoII. Ps. XIX, 5. 6.) de solo mari tinnierso. Lowrrius vero in 'astici. XVI. P. I 67. edit. Oxor . p. 172. edit. Lips. noti isMihi 'non satisfacite inquit, secommatis hujus vulgo jam recepta interpretatio, quasi exprimeretur motus continuus ab oriento in Occidentem, Bjusque motus celeritas Cum radiorum solis velocitate compararetur. Videntur mihi liu-jusce distichi, plane siciit prioris vs. 8. , duo membra
inter so opponi, non esse alterum alteri consequens; id- qne tam clare apparere ex ipsa sententiarum constructione , ut do eo dubitari non possit; transitum itaquo duplicem exprimi, unum ad orientem, alterum hd occidentem; sugae deniquo Ionginquitatem, non celeritatem motus, amplificari. Ita Theodoreius in loe. πιρθρον τὰς. ἀνατολὰς ἐκάλεσε, δυσμας Θαλάττης .τα ἔσχατα γαρ υ ρει και τω το μῆκος καὶ τὸ πλατος προσέθηκε, διδασκων το τῆς θείας φυσεως ἁπεριγραφόν. In voce 'sanesh pronomen astixum, secundum LX x. Syr. Vulg. Hinc Lowllius Versam hunc sio vertit: fugiam csyiam
dui. Michaelis tamen in nota huic loco Bibjecta obstaro Lowthi explicationi, Laceroque pro vocalibus Hebraicis Putat, quod indecens sit, liomitiem implumem dicere: si alas mesias attollerem. Aliud esse: si alas, qualos sunt Anrorae, attollerem. HUNT1us, Linguae Arabicae Professor olim Oxoniensis, Lowthi verbis. Paullo antea a nobis allatis, addidit hanc notam: is Auctor collectionia perutilis commentariorum audaicorum, cui Titulus Miactoli To hs, ita videtur accipere hanc phrasin Mure 'Des 'san, ac si esset ratio loquendi Orientalibus usitata ad notaudum volutum si vo fugiam in Orientesm: Haec sunt ejus vorba: I,N EN 'm,2 pn: MMUm Uin n&γ, Si semiam alas auroraes , sisqua volvom, id
770쪽
Iduntius Lo thianas implicationis confirmandae gratia. Veraim tantum abest auctoe Michlal Iophi, ut Lomino saveat, ut potius ea, quam superius ad Versus tinjus iiii-tium memoravimus, rations locum hunc exponat. Erivsiba hebraea, quae statim excipiunt illa ab IIuntio a
ib nnN Parin Invn, ri UD-αN 'n',2 m, in 'hona 'U' 'a 'Nn 'ariari inphv hna 'd nnb: ndi , , , 'MEt extremum maris est occidens, et quod dicit: in e tremo maris, Avi cum Molliat ultimam mundi plagam, quas diaerest: δε eam ab orients aia occasim uno mo- mctrato , nequct tamsn Pob abires in locum, quo tu non ad , nam tibistis manus tua ducit mri se ae t ria tura mo ast re nil Vs. Io.). In qua quidem inter- prolatione, quum sensum idoneum sundat, et nos acqui scendum putamus. Alexandrinus prius hemistiebium siexoddidite ἐάν αλαβω τας πτέρυγας μου κατ ορδρὸν, et Vulgatus, s su sero Psnnas meas diluculo. -Graeca si ad verbum velimus reddere, factandum auroram diceremus; quibus in verbis possumus intelIigere non modo. significationem temporis, verum etiam loci atque simi-titudinis contineri; temporis quidem, ut fecundum auroram idem sit, ac, sub auroram, loci, id est, ex ea coeli Parte, unde aurora oritur; similitudinis denique, si ρ--nias fecundum auroram, hoc est, aurorae, pennis similea intellexerimus. 3 Anx r. I. I us. Syrus: lo
Eodem modo Arabicus Aethiopicusque interpretes, ac si -'sau
Iegissent pro 'ns Videntur tamen illi suam interis
Prelationem ex sonto aliquo Graeco hansisse, nobis ignoto. o. 'arian η div cia Etiam ibi in oxtrema orbia terrarum plaga manus tua duc-st mct, quod intelIigcndum esse apparet de eo ductu, quo captivi ducuntur, nisessugere possint, non de- comitatu., Respondet in altero hemi-