장음표시 사용
31쪽
eessam , quam vocati gratiam Conditoris , distingnit senelii a gratia Redemptoris; quia δωia conditans, inquit, O . ' identiae . qua unetur Hretia adju- Λ. Creatura suae tribuere , ut m it, qua debet, dimia 1 3. na eraecepta semare , alioquin inflam posset de peccato ' projerre excusationem , o disicere per Deum abest . Ex quo discrimine inter gratiam Conditoris di gratiam Redemptoris allato colligere licet Deum ex lege Pri videntiae non teneri homini in statu naturae lapsae sus.1icientia adjutoria tribuere , ut possit. qirae debet. divina preeeepta servare, nee si desint, hominem posse ullam de peccato proferre excusationem . Verum etsi indusnus sit gratia divina. eaque possit illi iuri denes ri . si tamen illi denegaretur gratia, qua possit divina servare mandata, a Deo iusto nulla pro illorum transgressione poena posset plecti . Ian senius tamen comtendit homInes in statu naturae lapsae nullam obtei,dere posse excusationem . si transgrediantur mand ta . eis ea sint illis imponi bilia . Idemque Oeet F. Bellelli. Postquam enim asseruit Deum re id e h minem cum sincientissimo eratiae adjutorio xt sua posset servare manaria. addit quod se eidem Ad mi peccatum gratia denuetur, niam Milo se putes
ut ad rem redeamus . manifestim est quod F. Bellelli haec voeabula, nec uas antecedens , & necessias emsequens . non selum aliter intellirat quam Theologi Orthodoxi . sed etiam quod eis tribuat se sum fiamsi Iansentanae persecte consentaneum.
3. Quod spectat distinctio em sensua eompositi &sensus divisi , de ea iam minius in articulo praec denti ; & quia idem si nineant hae duae propositi
nes: Homo n potest dilomise stratiae erassibus mori : Homo Meesse in ut consentiat gratia gradi us fueriori; ideo eum in articula praecedenti demonstra erimus veram esse . iuxta P. Bellelli , in homine gratia superiore instructo dissentiendi impotentiam, pr
batum remanet . etiam in illo esse veram necessit tem consentiendi.
Praeterea distinctionem illam sensus eompositi &divisi nullatenire favere Fratri Bellelli evidenter tet ex eo quod nullatenus illi faveat distinctio, live celsitam antecedentis & eonsequentis, sive Meessi talis essentialis di accidentalis . de qua mox diemus, di tres illas distinctiones idem signinore asserat idem s. i iii . ccidentaiis necessitas , inquit, alis is, is essentiaιi periinente ad testiniatis naturam . qua. ολι-mpar. ex obiecto , contradis neuitar . locaturque a nobis ne- -- cessitas consequens , hiso optimo jure consensum ex ιμα, , . sertate oe gratia ortam necessitate consequenti non a tecedenti necessarium asserimus. Et infra . Gre enimo, , ait c scilicet consensus ) essentia iter o absolute a
aeterminatus vero dumtaxat atridentali eonsequemavoluotate , sui ipsi a disin tio es sensus in Ulim Iensus dras. Non perpendimus hic quid in se contineat vivi haee F. bellelli domina, de ea enim agetur inserius ἔsufficiat autem observare eum in eodem usurpare sensu has voces . necessitas e sequens. aecidentalis,& in sensu divise . sicut & illas nee essitas antecedens. essentialis, & in sensu composito, ide ue satis est unam imi gnare , ut aliae quoque censeantumpugnλtae.
v I. Verum etsi supponeremuς Fratrem Bellelli intelli, gere hane distinctionem sensus compositi , & sensus diviti . seu ti hane intelligunt Thoeniliae , non ideo
erroris notam a se amoveret , quamdiu in voluntate veram potentiam dissentiendi delectationi praedomi- Aliniri non agnoscet. Assentietur quidem Alvareetio aD M.trii l. serenti quod quando S. Thimas tet ejus d se isti dia inui illertim hominis arbitrium morum a Deo auxis o
oti non posse in sensu remposito Husentire aut non operari, nihil aliud signiscatur quam nutionem tuam in alem in actualem visensum nori pel smui poni in eodem arsitrio. Assentietur quosve eidem Theologo& eaetetis Thomilijs docentibus liberum arbitrium posse auxilio esse aci dissentire in sensu diviso. quia eum illo auxilio stat potentia dissentiendi , elli cum eo componi non milit actualis diisensus ; iis, inquam, assentietur F. Bellelli, fatebitur ue liberum arbitrium gratiae efficaci in sensu diviso posse dissentire , quod oc fatetur ipsemet Jans ius, ut dictum est in articulo praecedenti modo ipsi liceat adficere potentiam illam distentiendi non aliam esse quam eam qua pn s ii ii; duus homo , cui ob siliquam infirmitatem elatio
, ni o sunt cui r m 3enae . Hanc enim Theologus nollerres t. asseri comparationem . Nec aliter opinari eotest, eum
asserat tamquam stomatis sat ac Irasemani prae, um eami, voluntatem humanaen' non MaeIere deleliationem praedomui antem , sive enaritas illast, sive cupiditas. v II. Necessitas illationis & insallibilitatis, qiram eum Theol Qis Orthodoxis admittit F. Bellelli, quamque
alii vocant necessitatem eoosequentiae , eadem est' mnino eum illa, quam nuncuminecessitatem in sensu composio. d. qua modo uiximus quod non laedat libertatem. Civn enim dicitur quod voluntas non pol si resistere ia sensu composito gratiae efficaci , hoc unum signifieatur, scilicet quod haee duo simul eo- poni non possunt . nempe gratia efficax ex una pa te , & actualis dissensus ex altera. Similiter eum i quinat Theia i Meesse esse necessitate illationis , ea e sequentiae ut voluntas consentiat iratiae esse ei, hoe unum intelligi volant quod legitima si tieerta hare einsequentia . Homo gratia Meaei est imitivitas; eeto huic gratiae eonsensum praebebit . V rum addunt Ortho . illud non esse necesse necesistate eonsequentis, quia homo libere, non ne tam eonsensum practat gratiae cuilibet , quantumvis illa emea x suppinatur: quod non asserit F. Bellelli in i cis iam superius xllatis. Sed etsi uteretur consensum. uem voluntas praebet gratiae Mevi, non esse nectLarium necessitate consequentis, illud dicere non posset. nisi in sensu lans ano, cum , ut si pius obse vavimus, contendat cum Iansenio voluntatem dissentire non posse, & necesse ine ut eonsentiat delen tioni, quae actu gradibus superat alteram , ae proin bepratiae, si sit gradibus saperior cupiditate.
Ex his olligere est has omnes dist nctiones eisdem habere sensum, quem ipsis tribuunt Theolosi orth doxi : necessitas hypothetiea seu ex suppositione , dc
necessitas absoluta: neeessitas consequens , Fc necessitas antecedens r necessitas in sensu composio, & necessitas in sensu divisor necessitas eonsequentiae & iulationis. 'aam etiam voeant necessitatem certitudinis atque inlallibilitatis, & necessitas consequentis. Conasuli potest . si lubet. Alvarra, qui has omnes affert& exponit distinctiones di. 21. de auxit. divinae grata Licet quoque colligere, his omnibus loquendi modis orthodoxos nihil aliud velle intelligi , quam quod , licet supposito gratia emineis influxu . necesse sit ut voluntas consentiat. Hoe autem lateri non potest RBellelli. qui renovat systema Jansentanum de duabus delectationibus indeliberatis & pro graduum superi ritate invincibilibus . ac eonsinuenter Meet voluntatem non posse dissentire delectationi illi quae gradibus alteram soperat, sive gratia sit, sive cupiditas, imo necesse est ut illi consentiat. Superest nune inquirendum quid sibi velit F. MDlelli quibusdam aliis diiunctioni , . quas a Theologicorthodoxis non videtur esse mutuatus .f. II. De aliis iastinctionibus a Fratre Bellaui
JUxia Fratrem Bellelli, gratia Meax non amplam
necessitatem arbitrio imponit . sed diminutam rein strictamque: haec necessitas non est necessitas cuilibet indiscriminatim obtemperandi, sed per se emaci tantum: non eli necessitas actus primi, activae rimitis seu liberae potestatis, sed eli necessitas actus secundi. necessit aes applicationis r non est necessitas essentialis . sed accidentalis . Uerum his omnibus distinctionibus errorem gratiae revera necessitantis non riurat F. -- lallio singulas percummus. I. i. Quid sibi velit F. Bellelli, dum necessitatem. quam gratia Mox imponit . contradit esse non amplam sed diminutam seu restrictam . non facile quis dem eapta est sed quieumque sit ille sensus , quem sub his verbis obtegendum censuit , eertissimum est illam necessitatem. eum sit vera & mme dicta necessitas. liberum destruere arbitrium : non enim hypothetica & improprie dicta censeri potest illa neeestii tas quae oritur ex graduum superioritate, ita ut nece N e sit voluntatem consentire illi delectationi indeliberatae . sive gratiae , live cupiditatis , quae actu sertios est altera, eamque gradibus superat. II.
32쪽
E. Ime neeessitas . inquit F. Bellelli, non est vGessitas milibet indueriminatim istemperandi. sed per
se efficaci tantum. Verum eum error de quo argusetur F. Bellelli sit quod voluntas necessitatue ad ob temperandum gratiae gradibus superiori, suam vult esse ideo per se ineacem . quia gradibus superat cumitatem . taurum abest ut hia responsione errorem suum eiuret, ut e eontra illum de novo confirmet . Iuxta illum, necessitatur quidem voluntas ad eonse tiendum gratiae gradibus superiori, sed non resue n cessitatur ad obsequendum alteri cuilibet rei, V. n. variis stellarum eoni ilationibus . Innoxiasne erit r. Bellelli , Jansentanam haeresim pertinaciter asserendo, modo alia antiquorum Haereticorum non ample latur
. F. Bellelli hane neressitatem ait non esse nece statem actus primi. necessitatem activae virtutis seu liberae potestatu , sed nee essitatem solum actos secundi, neeessitatem applieationis. Hae elocutiones Theol m nostro peeuliares unice videntur adinventae ad ODfundendam lectorum oeulis extiginem . Verum quidem eis quod iuxta Thomilias, gratia se i a Moxis teneat ex parte actus seeundi, non autem ex parte inus primi r quod activa virtus, seu libera μ tentia per gratiam sussieientem sit completa, proxima & expiaita, quodque gratia per se efficax solummodo potentiam illam per gratiam sussieientem jam Vere eompletam applicet ad actu agendum, Meiem do stilicet, ut voluntas nullo novo ex parte actus
Iini roborata subsidio ab actu primo exeat libere actum feeundum. Videri potest Epit sola prima F. Ignatii Hyacinthi de Graveson Dominieani iat . Epistolarum pag. ir. Ae seq. Sed nee Thomi stae , nee ullux unquam Theola s Orihodoxus, ut liberium homi Ois arbitrium salvum servet & inta me his usi sunt eloquendi rationibus , quod necessitas voluntatis obsequendi emeaei gratiae si necessitas
actus seeundi. non autem actus primi. imo eum ex Presse doceant omnes voluntatem non neeessiari adactam secundum , seu actum secundum nim ex ali qua neeessitate prueisti, sed ex mera & integra libertate redire. manifeste seduitur quod omnino reisiiciant tamquam haeretieas nas hactenus inaudit axmpositiones . Necessitas obsequendi intiae incaei est nee tas actus secundi , eli necemias applic tiociis. I RAsserit denique R Bellelli hane Meessitatem esse
Iineessitatem Meldentalem, non essentialem . Sed ex hoc ultimo effugio, non magis quam ex caeteris alii nihil ad sui eausam praesidii eruere potest. Ouamvis enim necessitas in qua reperitur voluntas obs uendi gratiae gradibus superiori non taertineat ad essentiam voluntatis , quamvix illa necessitas sit ei accidentalis& adventitia . si sit vera de proprie dicta necessitas. si euti ex antedictis constat illam esse talem , eertum est hae necessitate perimi liberum hominis arbitrium . Verum de hoe fusius adhue acturi sumus articulo
sequenti , in quo notionem & essentiam liberi arbjuii a F. Bellelii traditam expendearus.
De notitia essentia liberi arbitrii a F. Milii
Uid sentiat F. Bellelli de notitia & essentia li-
heri arbitrii aperire aggreditur in priori opere suo. quod est da statu creaturae rationalis ansepeccatum , Oetasione differiationis quam institvit de Deo praemovente dc praedeterminante musas secundas ad agendum.
Mi.in Docet autem I. Deum, non solum concurrere imae ita a mediate ad omnes essectus causarum secundammi sed praemovere, duplicemque dii tinguit praem iii, E tionem. unam cujus virtus eii indifferens I versatilis ε μ aa. quam simpliciter praemotionem nuncupat: alteram cu
ius virtuς non est indifferens & versatilis, sed de ter minata ad aliquem effectum ia partieulari, di dieitur
n. lai. 2. Duplicis generis cantas erealax distinguit eum G. bivi mnibus theologis atque Philosophis. Aliae enim sunt sum necessariae aliae liberae. Liberas definit eas quae pomtis omnibus ad agendum requisitis possunt pro libit
agere & non agere: neeessarias vero, quae politis omnibus ad motum requisitis determinato instinctuc tantur aut moventur; nonnullaque exempla addueit lapidis descendentis, exurentis igni g. lucentis soli Se. Qua distinctione prasipposita eontendit in liberis
inusis generalem Dei Providentiam esse versatilem &indifferentem , non praedeterminativam: in necessariis e contra una simul praemotionem ella & praedeterminationem. Creatura nec garis operamis, inquit , essem et
tulis dependentia edi supremum Dei dominium simu , ,
exposcunt ostendunIque ita a Deo generati motore ea ι-dem moeri, ut ad ams snsutos madeterminetur. De Rei . mutis autem liberis aliter ratiocinatur r ait enim
ιiberis . f. o nuta operaret bus diuinam mi primoriouem ' ' 'in actu piama ad Uus quodlibet prae equisito versatilamedi indisserentaem es Misendam ; atque omnino repugnare, se una facultas fimul essent alit is indifferens , o essentiooter ad Aniam deter nata ex parte actus primi liberi ranstituatών: additque . ratio maies in liberas istunIates , dum sunt m υia , ira expeditat ad
ut Me essentia , haec earumd/m liberi orbιr,ii Midditas inmeptus, idea edi d finitio censeo a se potestas ina ferens ad Hum m oppositum Hus. Hine evidenter multur Meterminatime inyssea Thomistarum omnino perimi libertatem. quod di ipse expressis verbis affirmat. Porro ph es p. deraminat 'u' inquit, De qualitas si, Me quieumque alia maretur Pesentialiter m ad unam deserminata. non enim fiui, nisi absurdisme, potes praedeterminorio incit Arens. Isiatur. pergit Hem theolmus, Gentia eis./i ιibretaris ex eapite dependentiae ebentialis ρbseam Misereν nationem excludit, tanquam in ipsius interhum eirato
Hane adversus praedeterminationis Mettaae assertores illatam ealumniam haud dissieulter repellunt Thomi-
. Asserunt enim Deum . utpote omnipotentem . praedeterminare creaturas liberas congruenter naturae
illarum, ita ut scilicet se ipsas simul determinent lubere ad agendum. Verum quoniam opiniones in Sch lis in utramque partem disputatas . nee tueri. necit, pugnare intendimu , ideo ad redarguenda ea, quae in
Mriptis Fratris Bellelli fidei adversiatur, iure merit O
Porro ex eius principiis modo expositis recte eolligi/tvr liberum hominis amitrium eonciliari non posse eum motione gratiae per se emeaeis, qualis ab illo admittitur. Docet enim ex una e .ut iam vidimus quod predeterminatio physica Inomittarum libertatem everistat; & ex altera contendit gratiam eaeeaeem phyaeo praedeterminare voluntatem ; unde eonsequi videtur .
quod gratia per se emeax in eius domina evertat lia
Quamvis enim censeat eausas liberas, ut salva sit eam m libertas, non praedeterminari physice ad agendum, sed tantum praemoveri praei notione versatili se indifferenti, adi ieit tamen . quod Deus inteisum . nulla Mi . in entia id exigente, sed ex mero placito, crearuras rationales ad aliquod opus physice praedeterminet, eonsequenter asserit gratiam Meacem in statu naturae lapse physiee prae determinare voluntatem. Quomodo
ergo eoneipi potest quod gratia per se emeax physice prisererminet voluntatem , nullumque liberiati damnum inserat. si praedeterminatio physiea Thmiax-xum libertatem interimat IRVerem non desunt illi effugia , quibus suam seo.
tentiam ab hae haereseos nota liberate eontendat ;duplicem enim dilutauit praelaeterminationem P alteriram quam exigunt momi, propter ereaturae dependentiam & supremum Dei in causas secundas dominium ; & de hae asserit , ut iam dictum est , quod
libertatem perimat: alteram aurem , cuius necelsitas ad honum operandum eolligitur ex infirmitate per peccatum relicta ; dc istam contendit nullum libe tati damnum inserre . Hunc libertatem indiffer otis . Mite . inquit, o-nmo subvertit praedeterminatis phys ratis motoris des eudens nece rio ex eapite supremi Aminii G dependentiae essentietis E eo utratero ιratia efficax Salistoris ex capite innuentiae in evitolis necessaria a nobis nullo pacto stituitur , sed Gmtaxat ut infirmitati per 'ceatum retitia Dc
33쪽
bonis . quam Prae terminatio physiaea in taeteris mnitas humanis actionibus. Libertas enim causarum secundarum, iuxta Theolinum nostrum, in eo e-sistit . ut iam diximus. quod voluntas , positis omnibux ad agendum requisitis, possit pro libito a sere de non agere. Porro voluntas physice pratileterminata ad aliquod bonum opus per gratiam emeacem, non mi nus est impotens ad dissentiendum, quam cum priae determinata supponitur a Deo ad aliquem actum ordinis pure naturalis. Ergo si raedeteminatio physica generalis motoris subvertit ii ertatem, ut eontendit F. Bellelli, illam quoque subvertet gratia efficax, qualit ab illo admittitur, physice stilicet praedeterminans
Reponit Theol udis noster illud intereedere discrimen inter praedeterminationem quae exigitur propter dependentiam creaturae, & illam cuiuς necessita s ori
tur ex infirmitate per κccatum relit . . quod illa sit voluntati essentialis, ista vero ipsi accidentalis & adventitia .
Uerum vana est de futilis admodum haee ovillatio. Cum enim admittat F. Bellelli in voluntate v ram & proprie dictam neeessitatem assentiendi delectationi illi. quae actu gradibus superat alteram, non minus dici Mest illa necessitas vera & proprie dicta
nece Das. Licet supponatur accidentaria oc adventitia, quam li esset voluntati essentialis, nee eoncipitur u luntri sub neeessitate accidentali ad actum operandum, a euo nullatenuς potest abistinere, masis libera ac expedita . quam sub necessitate essentiali iitraque enimadVersatur libero arbitrio . cui necessario competit ,
iuxta definitionem ciuis liberae ab ipso traditam . ut positis omnibus ad agendum requisitis possit pro libito agere & non ageres ergo praedeterminatio physica , ruae descendit ex emite supremi dominii & depen-emiae essentialis . si subvertat omnino libertatem in differentiae, ut eontendit F. Bellelli, nec minus emisdem libertatem suboertet praedeterminatio illa quae datur . nulla ellantia exigente, sed ex mero Dei placito cum utraque eossiem praestet essectus. id est, ad unum necessario praedeterminet ; ergo in ipsius systemate silva esse non poterit humana libertas.
VI. De notione & essentia liberiatis fusius disserit F. Bel-Ielli in posteriori opere suo. quod inscriptum est, de
modo reparationis hia mane uaturae post laniim t& quamvis, tum in isto. tum in priori, damnare se simul et tertiam Jansenti propositionem his conceptam verbis : a me um rimerensem in flatu naim re iritur in homine Γώertas a neeessitate . MAI ficit libertas a eo aditone , nihilominus doctrinam in hac
pro Utione damnatam renovat. Plureς enim recensenseonditiones ad libertatem indifferentiae reo uisitas, de ista immunitate a violentia & coactione loquitur: de immunitate autem a simplici necessitate , ne ullum
Quinque igitur requisita elie docet ad eonstitue dam indifferentiae libertatem. I. Iu actu primσ μυ- saris. Deus. inquit, concursim Leneralem pararum ex-hises, ut in astionem sevi actum secundiam υο Istudi atit nolendi queat exire. Libera facultas. ) Prima haec eoaditio nullam exhibet peculiarem dissicultatem. quia , Iieet aliter sentiat Schola Thomisti ea, huic suffragantur,lii Theologi.
a. Reqstitit Theologus noster obieci/ bom malive notristam, quoniam in is cognitum , inquit, voluntas ferri neu potess. De hae quoque conditione nullum pote it
a. Exigit tit Tum quod perrapitur suo pura ratione boni , isI sub pura rationemrii haud appareat. Unde quitur Beatos non esse liberos ad amandum vel nouamandum Deum, quia illum intuitive vident sub mara ratione boni, nec esse liberos ad pectandum vel non precandum, quia Peccatum apprehendunt subpura ratione mali. Haec tertia condicio admittitur quoque a Theolinis . ,
Exigit quoque, ut voluntas a reas reuem vim nim
munis fit. Notandum inprimis, quod hie F. Bellellide immunitate a simpliei neeessitate altum habeat lite tium . Uerum de hoe paulo inserius. Exigit demum quod attinet ad salutis onera, ut f esenti gratia, seu virtute , par quam eadem vere possit, fulciatur. De hae ultima eonditione eonveniunt omnes Theo. logi Orthodoli: verum arguitur ab illis F. Bellelli , eo quod pro quarta e ditione solum requirat immunitatem a coactione & violentia, eum debuisset etiam
est ere immunitatem a necessitate . De finiit enim Summis Pontilex Innocentius X. adversus tertiam Iaa-
senii propositionem , quod ad merendum & dem
rendum in statu naturae in se non sumeiat libertas a coactione , sed requiratur insuper libertas a necessitate.
Dicet forsi an F. Bellelli, se pro tertia Gaditione exegisse , quod obiectum quod percipitar non appareat sub pura ratione boni. vel sub pura ratione mali , ae minde quod voluntas libera sit a quadam necessitate, scilicet ab illa necessitate quae oritur ex parte
objecti. verum ouid Fratri Bellelli ad salvandum liberum
hominis ardi trium prodest fateri voluntatem in statu naturae lapsae esse immunem ab illa neeessitate . quae oritur ex o ino. ii simul asserat eam ex alio eapiate necemitati ad Atemperandum delectationi praed minanti, sive gratiae. live cupiditat it Voluntas enim necellitari potest ad aliquid agendum, non solum ex obiecto , scilieet quando ob)ectum quod percipitur apparet voluntati sub puta ratione boni, vel sub pura ratione mali. sed etiam ex alio eapite necessitari potest, nimirum quotiescunque obierim , Ouamvis non proponatur sub pura ratione boni, vel sub pura ratione mali , ita tamen voluntati proponitur ut illa non possit dissentire . Me in syllemate Iansentano de Bellellino voluntas dissentire non poteIt delectationi illi, quae gradibus alteram superat, atque ideo quam vis obie m quod proponitur non appareat illi subpura ratione honi, vel pura ratione mali, neeessitatur
Non ergo effugere potest F. Bellelli anathema ab
Innocentio X. pronuntiatum in eos qui cum Iansmio asserere non verentur, quod ad mere dum & dem rendum in statu naturae imae. non requiratur libe tas a neeessitate . sed sumciat libertas a coactione. Et si enim fateatur iste Theologus requiri libertatem ab ea neeemitate quae orittar ex obtesto, non tamensa tetur aeque t uiri libertatem ab ea necemitate , quae ex alio capite oriri potest. Porro Summus Pomtifex damnando tertiam Ians enii propositionem, d finiit ad merendum & demerendum requiri, non solum libertatem ab illa necessitate quae oritur ex obiecto, sed etiam libertatem a quacumque necessit te, modo vera sit de proprie dilia neceilitas ; propositiis enim Ian senii est universalis, nec rei tringitur ad illam necessitatem quae oritur ex obiecto, sed loquitur de quacumque vera & proprie dicta necessitate. Ergo ut profiteamur dogma a Summo Pontifice definiatum, eonfiteri debemus quod ad merendum & dem rendum in statu naturae lapsae requiratur libertas aquaeumque vera & proprie dicta nucessitate, sive n cessitas illa ex obierio . sive ex alio capite oriatur e hoe tamen non tonfitetur F. Bellelli. imo contrarium asserit, dum ad libertatem indifferentiae requirit solum ut voluntas fit immunis a coactione &violentia, aut saltem ab illa necessitate quae oritur ex
Ex his patet Fratrem Bellelli docuisse voluntatem
humanam thb motione gratiae efficacis liberam esse li-hertate ad merendum Ze demerendum in statu naturae lapsae requisita hoc ipso quod immanis est aeoactione& violentia. aut hoc ipso quod non rapitur ab O tecto ipsi sub ratio e puri boni, aut sub pura ratione mali proposito. Id sane libertatis genus nunquam re iecit lantenius ; requirit enim simul cum Fratre Bellelli omnem a coactione immunitatem, ita ut voluntas invita ae coacta nunquam agat . Contendit tantum libertatem huius status eo illari posse eum smplici necessitate , seu cum voluntatis ad unum deteris minatione . quae a virtute delectationis superioris in elu tabiliter praevenientis . & in vincibiliter determinantis profici statur. Sed idem tum lanienio eontendit F. Bellelli, ut satis supra probatum et . ergo a Ian senio non recedit F. Bellelli. & eum ab erine lettiae propositionis excusatum hahere nomo potes . IX. Μiras tamen more suo solito adhibet aertes, ut errorem suum sub velamine verborum in speciem Cath liebrem obtegat. Adjatorium σμtem se ipse incax , in- Diui quit, cuius epe Iustum hominem ad sensu g actus pios ibid. inuisise libro superiori probavimus. man ad potesatem, P. Gseu υirtutem allus primi. sed ad secundum , seu opus ipsum pertinet. υ namque applicatiori statis Maeli nem, qua Deus ipse ruinanum arbiteιum adjutoris possit litatis instructum ae rosurarum ut post , ad aestum
orthodoxa plane est haec gratiae per se effieaeis eum
34쪽
libertate indisserentiae eone iliatio. si gratia inicax revera dieatur pertinere, ut aiunt Thomistae , non ad potestatem, seu virtutem actus primi. sed ad actum semodum. seu ad opus ipsum. Sed ubi ipsi contradieitF. Bellelli, dum ex una parte gratiam gradibus inseriorem vocat par m & invalidam. comparatque
minem illa statia instructum homini illi, cui ob aliquam infirmitatem elausae sunt oculorum genae , ac proinde qui videre non poteti: & ex altera parte coa tendit gratiam gradibus superiorem pertinere ad altum secundum, non ad actum primum illud estim pertinere dicitur dumtaxat ad actum secundum, sine quo Voluntas vere poteli agere unde cum in systemate Bellellino voluntas vere non possit agere eum g λtias ditas inferiori, idque solummodo possit eum g tia pia dominante. evidenter sequitur quod, iuxta Theologum illum, gratia tradibus luperior conferat Potentiam agendi, atque ideo non solum pertinea
ad inum serundam, sed etiam ad actum primum.
aerei fortasse aliquis. quid em sbi velle positi
F. mitelli, dum gratiam gradibus su riorem . seu gratiam per se eis Mem ait pertinere ad actum secundum , n a ad primum, hoc est, gratiam per se esificacem sapponere in voluntare, non eonferre mie -
iam operandi ' Respondeo nihil aliud velle Theol sum illam. quam quod liberum arbitrium , cum sit essentraliter indissereni ad afium ρο oppositum
ut a. a. - , non amittat hanc suam essentiam . quamvis voluntas a delectatione gradibus superiori ita determinetur in agendum, ut noci possit non agere. quia haec necessitas obsequendi praedominanti delectationi nociimpedit qaominus voluntas ex natura sua semper ad utrumque flexibilis ad oppositum actum revera fi
cteretur, si adesset actu praedomina opposita delecta
Quod autem tae sit sententia Fratris Bellelli m-
et, tum ex locis jam allatis, tum ex variis solutioni x quibus adversariorum obiecta diluere ten
Ad 1. responstet quod ηm qui 'ibet determinatis amtreMens libertatis indi reensis io rasterio praedeshra , . ρ' , si dicatuν quod determinatio est ae- ciuentiais in a utoris . edi ina Ferentia essentialis iuarbitrio. Et pollea. Tametsi utraque Pium aflim anI cedat . mi erens Io . ω e .cis p.r se gratia determiamatio, eo mi optime poterunt, ouia una est essentialis
bitrio secunduis se isectato, seu , ut mei filat. in D doisor alia inis auidentalis est, utque dici solet,
Itaque iuxta Frauem Belles i. gratia per se emem neci eis libertatis indifferentiae everitva , quia necesistas quam imponit voluntati non delituit essent
liberi arbitrii ieeuadum se spectati. Sed neeessitas illa obsequendi delectationi gradibus superiori . etsi sit talum acci talis, est tamen, ut jam diximus, vera& proprie dicta necessitas, ideoque, quidquid in com rarium garriat F. Bellelli, libertatis indifferentiae e-
Notandum hie obiter quam longe diversa sit Fratris Bellelli expositio sensus eompotiti & sensus divisi,
vide sm ab ea quam communiter tradunt Thom istae ac πω
P r inta quam salis hane Thomisti eam distinctionem in z I I sui patrocinium advorare tentaverit. . Ad ait quod scut in eiandem consensum ad gra-
- per se e caeem antecedentia principia duo com currunt . quorum altertim in timerens est . alterum n
cessarium, ita ex iis sequo a tonsensus relate ad esseniat alam arbitrii Adissereretiam, appetiatur mentialiter si-
relate vere V accidentalem aeςerminationem gratia, ridentaliter necessarius dicitur.
Hie F. Belleui eoaςeptis verbis fatetur consensum voluntatis relate ad gratiam per se esticacem esse necessarium, & dumtaxat liberum appellari. quia liberum arbitrium . quamvis actu neces itetur ad agendum, est tamen ex natura sis indiffereus ad actum ad om tum eius. Et insta. Quia occidentalis necessitas, inquit, ab Gentiati pertinente ad vesan tis naturam, qua oritur
ex o ecto. contradistinguitur, vocaturque a uobis uetas stas renisequens, taeo optimo iure consensum ex tibertat . aratis ortum uerefulsis musequenti, non antecedenti
memoriam Herimus. Theologus noster ia prima sua responsione ut erro. ut suum contegeret. distinctionem sensus compositiae divisi se us exposuerat aliter ouam exponunt
communiter Thomistae, Similitφr diltrimonis neeς sita tu in eoMequentem & antecedentem sensum tradit hie ab ostione communi Thomistarum omnino diversum
Ad respondet sicut ad primum. distinguendo impedimentum acei demate ab essentiali. Sed sicut ne- celsitas aecidentaliς non minus olficit libertati. ut jam φximus. quam necet sitas suae supponitur essentialis. ita & impedimentum Me identale tam libertatis est eversi m. quam impedimentum essentiale. RUροπι- mus. inquit , gratiam per se initarem esse dumtaxaι cccidentale ais r ; ilium enim uos emunio impossibilem , sed tantam accidentaliter reddis
Ut quartam obiectionem Livat, ad distinctionem e iugit actus primi & actus secundi: de smiliter ut . luintam diluat, ad distinctionem sirusus compositi αensus divisi. Verum iam annotavimus has distinctio nes a Fratre Belleui usurpari in sensu qui eum erroribus lissenii facile sectari potest. estque longe diversuse eo quem illi tribuunt communitet Orth xi Theo
In responsone ad 6. contendit gratiam per se enficacem non adimere aftias primi indifferentiam . quia laeultas libertatis indifferentiae subit intialiter non immutatur, id est, gratiam per se emeuςm . quamvis voluntatem necem et ad agendum, non tamen .lli a serre illam facultatem, quae liberum arbitrium dicitur . sed eius exercitium dumtaxat impedite. Idem dit semper inurium, quamvis terminis Dulo diversis enuntiatum. Ad 6. inquit, iurimus libertatem ina e-rentiae se se quidem determinandi habere aut esse MIemiam. Sed ob tufirmitatem sib; a pereato reuesam in praesenti rerum satis induere ut gratia fau in ιι ermia
Ad 7. respondet necessitatem quam imponit gratia per se essicax non esse antecedentem. quia in vise tia ipsa humanae voluntatis non ςollacitur, esse consequentem , seu accidentalem quia inducta est con uenter uer peccatum & pet victrisis e lix adiutorium . Verum necessitas ob uendi desectationi
gradibus superiori, ut iam cepius dictum elt, non est minus vere & proprie dicta necessitas. eo quod iud.
vi sit per peccatum & per victricii gratue adjut xiiun, quam illa quae competeret vol*ntati rati e ςse sentiae suae. ae proinde manis ustum qii quod . iuxta Fratrem Bellent, voluntas uere di proprie necessitetur ad assentiendum gratiae per se inicaςi concolis enim verbis asserit quod necestas aurecedens e. sit qui iaegratia ipsa humanae Muntatis μιμeatur : conmam .eis qua με inflicta per recatum vvlnera in Meiadnις ώ fisma eidem accedente satuitur siua quia m sensu . pergit idem Theologuς. bene sibi /nvicem eou Aut, ut ostiae per se emacis accis malis v cessitas cous nono quem incit aute dat ς υ0- ω equaeus necessitas aleat vir, hoe est. cfusequenter λν pecorum oe με ν micis gratia adjutorium is eυ - ,
In tes 'sione ad 8. hoc solum diserimen adducit
inter hominem vinculis . compedibu ε, eatena liga tum . aut in carcere inclusum , & hominem gratia per se efficaci initructum, quod in prinM casu homo sit milhus , non vero in altero ; I;eque innuit sit sicere libertatem a igne ad merendum & dem rendum. Dibar raetio est, inquit , de vinciatis o grati
per se efficac o Dimula mim. comperis, catenae, care res , idque genus mita nolentes etiam immobiles esserasunt , qui tames velint ambulare , no possunt. Coa .Hisnem ergo luistis inferunt quae prorsus liberam porrefarem evertit Congra vero gratia viri. ix υo ut madiuvat. non trahit nouutem, qui mo ex nolente v lentem facit.
In responsione Wd 9. libertatem indifferentiae redigere videtur ad immuni tem ab illa necessitate quae oritur ex objecto, de qua alini diximus, Addecimum autem respondendo ianuit Concilium Tridentinum
definiendo liberum arbitrium posse dissi tire, si velit. illud definiisse de gratia sum enti, non ratem viis ..de gratia per se efficaci , sed de hoe etiam tibi dixi.
Ex his patet Fratrem Bellelli semper & ubique sibi consule in asserenda Vera & proprie dicta neces state quam tribuit voluntati obsequendi gratiae gratabus superiori . cuius efficaciam coo silete est in graduum superioritate. Ut autem clarim innotescat quam
addictu, si ille Theologus toti systemati Iansmiano,
paucis resumenda sunt ea quae iam.ex eius seriptis r
tulimus, adiiciendaque nova viratam ejusdem Th joti testimonia.
35쪽
Lini demoUratur quam poma se Bel his din is eum Ianianiana rem m. SI eonserantur ea ouae diximus de systemate Iania seniano, tam de uuabus delectationibus indeli, ratis Ec pro superioritate graduum inviae ibilibus , uuam de quinque propositionibus ab Innoeentio X.
α innatis , si ea , inquam, conserantur eum doctrina Fratrix Bellelli . suam modo exposuimus , perspicere facile quis poterit , quam madiose Iansentanam sectetur doctrinam , & quam plane Jansenio consentiat. Verum hane Theologum Jansenio in omnibus se Basantem enucleatius demonstrabunt ea quae mox de utriusque doctrina vitae dicturi famas. Docuerat Ian senius omnes homines . quamin e
rent gratia gradibus superiori , quae sola, iuxta i tum, vincere potest eoncupiscentiam . & est ipsa i vineibilis sub iaminata toneu piscentiae versari . &ad peccatum necessitari . Periit . inquit, non solum libertas ad agendum bonum , sea etiam abstinendi a peccato. Titulus est capitis q.. lib. de statu natu me lapis . Laea tibistatis abstinendi a pereama , i-cta e 13 pereandi nerastas. Titulus est rapitis II. eiusdem libri. Ut autem significet ab hae neeessitate non liberati voluntatem nisi per gratiam eupiditate sup in n. riorem . Ista liberatio inluntatis, ait, tum fit quo deii fusa per Iairitum Se si um eriesiam rerum iasi quae uitiisae deIJatione , istantas quae dominant rerum cap. r. 'creatarum cupiditati subjacebat . ab illo pestifera su vi isneuto emitur . in aeteritis gen/νις amaom ea cupiscentia sueri. απρο tMitur. Eandem doctrinam injuribus supra relatis, & in aliis quoque prope innui metis locis tradit idem Novator. Haee docuit quoque R Bellelli in opere, cui ibtu lux est , de flatu Creaturae rationalis ante precatum, quod typis mandatum est Lucernae anno IΤII. Gr a iuni estico ni toris, inquit , a nolis fruitur δε- e statu taxat ut infirmitati per pereatum retitia succurrat .seisieet ex Ade pereato eo eviscentia nota est, qua uos miseros ad pereatum inclinat , ad illecebras trahis . ad p. ii. malum comi ilit , umetqne , . ineluctabiti pondere moluntates nostras si hi ipsit relictas sub Damonis p esste deviurat. Profecto Ian senius ipse nihil unquam expressius atque durius dixit de necessitate , qua o stringuntur , iuxta illum . omnes homines, quamdiu destituti sunt auxilio gratiae gradibus praedominam is . his inmoda mola , pergit idem F. Bellelli , in auia
murum eerniciem grassanta , Mi occurreret ac nudoetur
sem aratiam uobis eo meum . qui efficacissima nos vim rute contra rebelsem concupiscentiam armaret, ut ista trahente is unetates nostras δε bono ad merum . illa fomitus easdem indeclinabiliter edi insuperabiliter de malo ad he m duceret. Hie aperte sipnifieat Theolosus noster, non si tum luctam eupiditatis & gratiae . euam in nobis3piis expurimur , sed etiam exitum illius linae , in qua necesse eth ut vincat illa suae gradibus superat alteram, ait enim toneu piscentiam ineluctabili pomdete sub Daemonis potestate devincire voluntates no-m1s. gratiam vero . quando est per se efficax, quando gradibus est sup ior eupiditate . smius easdem de malo ad honum indeclinabiliter & insuperabiliter
Iu hae autem lucta . concupiscentiae scilieet &gratiae, illam quae gradibus superat alteram , semper esse victricem, imo vinci non posse ab ea quae non praeponderat . expresse quoque alio in.Ioeo docet. N ' dum ait. dilectionem inchoatam nora esse remiseίου . sivam pereati , quia eum adhuc impersecta sit , Mefitiis p. Iν. eupiditatis non ad α ρυροnderat , in si praep-derat. dergit idem Theologus . quo mori ulum υι- re potes . atque e e de duoeliere ' Amores s Οιd m
quet , nis eidem ιrmitate in minitate antecellat.1lhων nec diis iis superat cupiditatem . nis eidem stem festione prasset. Ne autem quis suspicari possit Tnem in is tum in hae duorum ponderum pugna imoide dilectione deliberata , ae proinde argui non posse de Ian senismo , ipse est suimet interpres, dum peream dilectionem seu charitatem, quam contendit luctari cum concupiscentia . ipsam intelligit gratiam rantea enim ex professis docuerat . arariam praeventem
l. omnia bona opera nostra non esse vis charitatem
In hoe eodem opere de statu Creati ration. ante peceat. nullam aliam admistit gratiam praeter Mea-cem . Postquam enim duplex distinxit adiutorium. scilicet adiutorium sine quo non , quod dat tantum posse. noti autem agere , vel velle, quodque alserit
Adamo innocenti fuisse conee lam , & adiutorium quo, quod non solum dat posse , sed etiam velle &, quodque docet conferri nune hominibus Iapsis, Eue adiutorium M. quo uon vorat adiutoriumitoris, & adiutorium quo nuneupat ad3utorium Redemptoris; postquam , inquam , hane praemisit distinctionem adiutorii , sine quo non, di ad utorii quo, contendit adiutorium sne quo non, quod dat tantum posse , non magis prodesse homini in tam naturae . Iapsae eonstituto ad bene ahendum , quam prodest scipio ad ambulandum homini stactis emtibus vel eompeditis. Alias quoque in eundem seopum afleti Belleni comparationes esti nFessarii ad vivendum , navis ade transseetandum , lucis ad videndum . Ariutorium iL inlinis tua. inquit, fimile est omnino quantum rei praesemis interest Dei cibo ad υλ-diam . - navi as tranania F dum , veri se ioni ad ambulandum, avit luci ad Dido dum . At vero prorsus inepte infirmo homui, iam emti m prope iam moribunas idem cibus avoneretων sui fano conceditis. Quid enim utilitatis atque Imam nisab eodem pane preeipere p. et homus. s palato Missem, non levamen , sed 'na est, qui sano est saevis o quo adbutorio lux erit o lis aegris . uibus Oabo est, quae Ionis est amabilis Ita nee similiter proderit scipia fraciis reti ribus vel eo editu , nis Deι tibiae potentiori medicina consolidentis , aut υincula diph rur. Nee proderit nou infirmo nautae quem unguor aseMtius peregrinum aIienigeno compellit in littore, alpa trios , quos emptat, sinus appellere nerueat. Manifestum est eo tendere omnes nas eo arati
nes, ut suadeat F. Bellelli adiutorium quod At tantum pos , non autem velle & a nihil prodesse homini in statu naturae lapsae constituto , ac Pr inde in eo statu admitti debere solum auxilium quo, quod nota tantum tribuit posse, sed etiam velle de
Verum quonIam ei oblisi posset , quod si tae ita
essent, precepta serent impossibilia omnibus qui e rent gratia emeaei , omninus illis qui ea transer diuntur , huic obiecitoni occurrere eonatur, asserendo quod homo in itatu innocentiae ante peccatum posset quidem de peccato proferre excusationem , si deessent illi iussicientia adiutoria , quibus posset princepta servare , non autem possit eandem excusati nem causari homo in statu naturae lapsae. Gratia Condit stris. Inquit. distur ex lege providentia, qua ten/tur ea I finis entia adiutoria Creatinae fur tribuere Me est . istis . quae deber , Asina praecepta sereare , alioquia iusam lib. s. posset de pereato proferre excusationem , dicere. μ ν δ
Dεum abest . Deinde de gratia Redemptoris addit. Tertium hine etiam discrimen exoritur i quia scilicet possit graria Redemptoris juste demearra , nec ρ π homines justam ullam emi fationem troferre . Quod gratia Redemptoris potuisset hominibus denerari , quodque illa deficiente nullatenus potuissent de illius recusatione conqueri . Me eertissimum est ; sed nouminus certum est quod impotentia servindi mandata dijina, etiam in statu naturae lapis, excusat a peccato transgressores; quod tamen hie negat F. Bel-
I U. IEx his patet hunc Theologum adoptasse in priori
illo opere, quod est de statu Creatum rationalis anis te peceatum . Famosum Jansenti principium de eu bux detestationibus indeliberatis . pro graduum superioritate in vincibilibus , & ex me principio e se. quenter velle quod omnia Dei mandata in qui ea transgrediuntur, secundum praesentes quas habent viores, sunt impossibilia , iis etiam qui imperfecte v lunt & emantur ea adimplere: quod desit quoque illis gratia qua pomi bilia fiant . gratia stiliret gradibus seperior eupiditate . Haec autem in prima propositio Iansenti. quae ex principio duarum delectationum indeliberatarum ti pro graduum superioritate invincibilium evidenter deducitur.
Videtur tamen quod F. Bellelli in posteriori opem
sto Typis mandato anno x 3τ. de modo reparat ovis humanae natura Dpsum, voluerit compescin de re
36쪽
Uvato Ianienisuis Derelas, quat ad insus illum excitarat Uioris operis editio, quodque, ut propositum suum altaueretur, dominam suam nimis dure, nimisque dilucide in priori enuntiatam, aliquatenus in posteriori temperare stique emollire tentaverit. Verum tantum abest ut erroneum systema suum retra laverit, ut contra illud denuo confirmaverit. Fatetur quidem Deum nemini denegare , urgente praecepto, gratias quas vocat sufficientes; sed cum . iuxta illum, gratiae illae sint gradibus inferiores cupiditate , prostem cupiditatem vincere non possunt ;ideoque voeat illas parvas & invalidas . contenditque non magis eum eis pesse hominem operari honum , quam possit videre ille eui ob aliquam infirmitatem clausae sunt oculorum gmae. Quantum vero ad reliquos Iansenti errores, scilicet quantum ad principiam duarum delectationum in deliberatarum , Ac pro graduum superioritate in vincibilium . quantum etiam ad alia illius principii consectaria, ea renovat ac confise
. alternaxim subjacere dominatui, tum cupiditatis, tum gratiae, secundum quod una alteram se rat. Hanerii cupiditatis & gratiae luctam agnoscit F. tillelii, dum 2,2 ait in loeo iam alibi laudato, quod instiliat carnatis
tanti 1. cupidiras in cor hominis suas delectationes illicientes lib. 4. trahentesm ad malum . scuti fisas euoque gratia suadi deIeetationes inspirat retrahentes a mala. Et in hae gna debiliorem vult semper vinci a sortiore, ne a itrium primo pulsia , ait per concupiscentiam astratum
ad 'avas factatur illice iras, gratia pugnat ; O si
fortior est , vincit. Deinde . Dd parva tuterdum gratiao in lida. quamvis ad honum excitet simulatque . a fortiori eviditatis detestatione superatur. Imo asserit sortiorem non posse superari a debilioli: ait enim e dem in laeo de gratia, quod si sortior ut cupiditate . non situm Uincit, sed etiam faeit invincibiliter ut resistat libera ticultas. Denique applieando utrique illi
delectationi S. Augustini enatum anasius nos delectat, seeuusum id veremur necesse es . docet v Iuntatem neeessario sequi e duabus illis delectationibus eam quae gradibus superat alteram, nee ei posse res
Cum autem his duas delectationes pro graduum superioritate in vineibiles affirmet ouoque pluribus in locis superius iam citatis esse indeliberatas . sequitur evidenter Fratrem Bellelli docuisse voluntatem obsequi semper , nee resistere posse delectationi illi, sive cupiditatis . sive gratiae, quae actu gradibus superat alteram. Et hoe est iplum mei Iansentanum principium ex quo fluunt, ut iam furies diximus, quinque famosae propositiones ab Innocentio X. damn
Quod autem F. Bellelli harum quinque propositi
num doctrinam adoptaverit. manifestius adhue pate-hit, si quid ipse circa sagulas docuerit sigillatim perpendamus.
VII. Propostio prima Iansenti se habet . Aliqua Dei
praevia hominibus iussis vilantibus o tonantibus, s cundum praesenses quos balent vires , fum impossibilia. . nempe iuxta dansenium, impossibilia sunt praetem omnἱbus his qui carent gratia gradibus superiori, ais etiam qui habiat gratiam cupiditate inferiorem , de consequenter omnibus illis qui praeeepta transgrediuntur. Illud autem quoque doret F. Bellelli , non Ibium quando asserit necesse esse ut gratiam gradibus inferiorem vincat cupiditas, sed etiam dum eomparat: hominem gratia grastibus superiori destitutum ei eui ob aliquam infirmitatem clausae sunt oculorum genae, sicuti α illum comparavit Ian senius homini caeco . vel surdo. vel tibiis fracto . asserendo iam esse imperi
In prima Ian senii propositione post ei tata verba haee posteriora sequuntur. Dees quoque illis gratia
tua posititia fiant: Nonne idem docet F. Besselli ,vm gratiar gradibus inferiores vocat parvas & invalidas ρ Si gratia gradibus inferior est parva & invalida . emo cupiditatem superare non valet : ergo
mnitat illis , qui destituti sunt gratia gradibus superiore, & gratiam habent dumtaxat gradibus ins auorem . seu gratia qua possibilia fiant praecepta. Berti Nol. Tem. VI.
Meunda propositio . Interiori eratia ἰη Istu vaturatius utinquam resistitur. Quamvis F. Bellelli pluribu in locit expresse alserat sepe res sti gratiae lateriori, hoe solum vult intelligi, quod gratia saepe privatur illo effectu ad quem excitat voluntatem . & hoc beniet admittit Iansenius . non autem intelligit. nec intelligere potest i a suo syllemate Theolmus noller, resilientiam proprie dictam , scilieet quod gratia saepe privetur a voluntate illo effectu, euius producendi potentiam conseri. Etenim vel gratia gradibus ni- perior est cupiditate, vel non. Si gradibus su-riotest, non solum dat potentiam producendi efferiam , sed eum semper & necessario producit , ac proinde nunquam illi tesiuitur. Quod la statia non sit gradibus superior, non quidem producit esse tum ad quem
voluntatem excitat, sed cum non conserat potentiam
illum operandi est enim tu systemate Fratris Bellelli invalidK, nee aliter homo cum ea poteli operari , quam poesit videre ille . eui ob aliquam infirmitatem clausae sunt oculorum genae dici non potest quod voluntas illi gratiae resistat. Ergo iuxta The logum nostrum . in statu naturae Iaptae nunquam ia-teriori gratiae resistitur, sive illa sit gradibus superior
Praeterea sensui damnatus in secunda ista propositione est sensus Ianseati . Porro Jansemus confitetur interiorem gratiam saepe privari illo essesu ad quem
excitat voluntatem. vera m Uear quemquam , s
qui tamen ab ejus inrenna Dasone o inclinatιone dis p. 37. henti t. Non ergo sufficit ad evade adam secundae propositionis censiiram, confiteri cum Ianienio gratiam tepe privati illo effectu ad quem excitat voluntatem. Sensus autem Iansenti. ac consequenter sensus damnatus, est quod voluntas semper operetur illum esse tam , cu as operandi diuellatem illi eoa fert gratia interior. Atqui F. Besselli docet in eo sensu secundam propositionem Iansenti. Contendit enim gratias cupiditate inferiores utpote invalidas , non conserre potentiam operandi , ae proinde illis Hrie non resisti ἰ nee etiam resisti, imo nee resium e gratiis cupiditate superioribus. Ergo amplectitue diti m in secunda propositione Jansenti damnatam. nempe quod interior gratia nunquam privetur illo et
se , ia quem operandum potentiam conseri , ae proinde quod illi nunquam resistitur.
Tertia propositio. Ad merendum d merendiam inflatu notti auae nou requiritur tu homine libertas anaces,tote , seu sucticis libertas a coasione . Cum F. Bellelli, & ipse etiam Jan senius , confiteantur ex una parte hominem in hae vita mereri piis operibus, a que demereri praecepta transgrediendo. & ex altera necessitari ad obsequendum in omnibuς operibus suis delectationi Madibus superiori . fateri quoque eoguntur necessitatem illam, in qua versatur, eo sentiendi praeponderanti . sive gratiae, sive eupiditati, posse consiuere eum libertate ad merendum & demerendum reis quilita ; ac proinde ad merendum & demerendum in Italu naturae lapsae non requiri libertatem a necessitate, sed sufficere libertatem a eoactione. Respondet P. Lllelli, non requiri libertatem a neeestitate accidentali & adventitia , quam vocat necessitatem conse quentem, necessitatem illationis, suppositionis, appli-e,tionis, infallibilitatiς, actus secundi, sensus compositi &c. Sed requiri libertatem a necessitate essentidi&antecedenti, a necessitate 'uae oritur ex oriecto &αUerum quocumque vocabulo insigniatur haee necesiitas obtemperandi delectationi gradibus superiori, non minus eertum eli illam esse. ut iam superius adnot vimus, veram & proprie diatam necessitatem . Et quia Summus Pontifex definiit ad merendum requiri libertatem a quaeum3ue vera & proprie dicta necessitate, evidenter colligitur Fratrem mitelli, dum aD serit ad merendum & demetendum non requiri liberiatatem ab illa necessitate, quam vocat accidentalem,
renovare haeresim in tertia Iansenti propolitione e
Deinde illam necessitatem vocat Meidentalem, quiamst insitia per tereatum vulnera in accidentati forma eiis Aem voluntati accedente statuitur. Porro Jan senius ipse non aliam agnoscit necessitatem obsequendi dei
ctationi gradibus superiori, quam quae inducta est per
peccatum; aberat enim talis nec elstas. iuxta ians nium, a liata Adami innocentis; non ergo per aliam uam per peccati viam induci potuit: Sed quia asseruit
anseatas immunitatem ab hac necessitate non requiri ad
merendum & demerendaen, damnatus est ab Innoce
37쪽
tio X. Ergo non minus dignus est censura F. MIelli . qui eandem eum Iansenio doctrinam in tertiam tione damnatam non veritus est amplecti aseque pertinaciter tueri. . maria mpositio. Semipelaeum a bubant nientis gratiae interioris necessitatem ad Metius a satiam ad initium fidei. o an Me eram haereriri, quia
vetient eam gratiam talem esse . exi post Atimaria x taetrias resistere. et e I obtemerare.
In prima huius operis parte adnotavimus hane quartam Iansenti pro tionem duas continere M
tes , unam: semipe Iasiani admittebant praeveniensis εν
riae interioris necessitatem ad sugulos actus , etiam auinitium fidei ; quam In noeentiti, X. falsis deelarat: salsam autem esse non ausiis eli diffiteri F. Bellelli. elisui Falis es, inquit, prima pars, quoniam Sem e Miani ad
se statis initium omnis fratiae moenientis per Chri iam Re demptorem, ram sufficientis, quam esseaeis neresstatem n lib. . eaverant. Verum quod confitetur de gratia Redemptoris . hoe negat de gratia Conditoris. Docet enim S mine lagianos admisisse, etiam ad initium fidei. n cellitatem gratiae Conditoris, quamvis non admiserinta ii.as necessitater gratiae Redemptoris . An autem rati L nisutis, ait . mem Me aseutorii neeustatem aa Druistis fideique milium exuerint , a mandωm darimus
de adjutorio fine quo Conditoris ' negandum vero com
Huius tamen effugii Bellet lini in tia patet ex eo quod quarta Iansenti umpositio uatiam, de qua agitur . non reis ingit ad gratiam Redemptoris r asserit enim, etiam ad initium fidei nec ellitatem praevenie
tis eratiae interioris sive illa dieatur memptoris gratia , sive Conditoris ) admisisse Semipelagianos. Contradicit ergo F. Bellelli definitioni Summi Ponti.
fieis. dum ait, Semipelagianos admisisse necessitatem gratiae Conditoris , quamvis velit non admisisse necessitatem gratiae Redemptoris. Altera pars quarta repositionis haee est. Et in koeerant haeretici, quia vellent eam gratiam issem esse, cui p. et humana vesanias resissere ves obtemperare. Innocentius X. damnando hane propositionem defuniit voluntatem posse gratiae resistere: F. autem Belialelli contendit, ut iam vidimus, posse quidem resistiuiti tu suffcienti, non autem gratiae efficaei. Sed eum in propolitici lan senii loquatur de gratia interiori praeveniente in genere. sve illa sit effieax, sive solummodosius.ficiens , manifestum est quod hane definitionem im- enat Theologus iste dum asserit gratiae efficaci noa posse resilii ; oc non solum hane haeresim docet. Grum etiam illius reum asserere Amullinum non esta tum vetitus. Augustinuri inquit, nmfuscienti eratiae , sed vis 6 per se estuatι, Ustraei, isdeeImabiti , atque inseper τη-- bili AH velis o perfitere, arbitrium minime of
cap 1ε. Uerum quidem est quod ad eludendam censuram Pontificiam F. Bellelli adhibeat Thom illicam sensus vi. sis compositi N sensus diviti distinctionem ; sed eam alb- ri ter exponit atque veri Thom istae , modo scilieet, si supra iam diximus, perfecte cohaerente eum s stemate lansentano Praeterea gratia efficax . iuxta Fratrem Bellelli, ea est quae gradibus superat cupiditatem et ataui iuxta eundem resut non potest gratiae gradibus superiori, ergo nec gratiae emeaci.
Quinta propositio . Sem eis ianum es AEnere Chri-
sum pro o bur omnino , mimbus mortuum esse, avit
fansuinem fudisse. Hanc propositionem declarat Sum mus Pontifex falsam, temerariam & scandaloiam j oeintellectam eo senis . vit Christus pro fatale dumtaxat
praeimnatorum mortuus si, impiam, Nasphemam. eo rumri obam disine pietati derosamem o heret eam.
F. Bellelli Semipelagianismi non ineusavit eos qui dixerint Christum pro omnibus omnino hominibus monuum esse aut sanguinem sudisse: verum ex pri cipiis quae docuit ae tueri conatus est, manifeste s quitur Christum pro salute dumtaxat praedestinatorum mortuum esse e quae est haeresis in quinta propositi
ne Jansenti damnatar nam Christus mortuus est m alute illorum dumtaxat . quibus solis voluit salutem reddere possithilem i atqui in systemate Bellellino Christus solis p estinatis uoluit reddere salutem possibilem , illi enim soli qui salvantur habuerunt gratiam ad adipistendam salutem gradibus superiorem concupiscentia, scut & illi soli. qui iustineantur, recepe
mini gratiam praedominantem cupiditati ad iustific tionem consequendam : aliis autem vel ad salutem, .el ad justificationem obtinendam non dedit nec PT
paravit , nisi gratias gradibus inferiores concupis-tia . ae prolata gratias, quibas binum agere non D.
Hane tamen quintam Jansiens propositionem eo ceptis verbis damnat . vel potius damn re simulat,niuribus in locis, F. Bellelli. Uerumtamen revera niis nil confitetur quod eum haeresi damnata conciliari non possit. Confitetur enim solummodo de reprobis,mmo quod Deus voluerit eos esse in via salutis . a. Quod voluerit illos suffieienti possibilitatis gratia , v gente leae . iuvare . Porro quoniam illa Mssibilitatis gratia est in illius systemate gratia gradibus insinoe cupiditate . eum qua homo non magis potest operati num. quam ille . cui ob aliquam infirmitate nilausae sant oeulorum genae , possit videre , prosecto etsi sutis via salutis, id est . etsi Deus nostuerit eos statim post lapsum in aeternam damnationem detrudere, si tegit erga Daemones, non minus illis quam Daemonibus salus aetema est impossibilis, ae pruinde revera &serio dici non potest Christum peto taute illorum esse Etenim. is quit P. Bellelli, antecedenti Deum ti 1lui
rate hominem , quem innocentem rectumque eondidit,mmtantum homi rem , δελ- fieri velis saris disseri. feri sit c Augustinus .... At vero pse culpam , t cunctis hominibus , nemine prorsus excepto , po
Dicium suum crucifixum redemptionem praeparoerit. --
Litque illos esse is via fatalis; consequente vitii semi sistucitare quosdam miseris orditer tiberat . quosdam vero justo ius eis plectit . . . . . anteeedenti vive Grassit stris voluntate , mustis suseientibus auriclis, voluit nivis ostendere quid e es tiberem arbitriam. Atecedenti qui
que Redemptoru υ luntate omnes hom nes pus lapsum. s. eus ae Daemones, m via salutis Doluit remanere.
Eadem iisdem fere verbis repetit F. Bellelli tom.
a. in prodi, estellii. In Christo. inquit. duples
voluntas fatalis Mininum asserenaa videtur m Patris voluntate conformisi altera se licet in eo edi anne dens. Pa voluit, sicuti Pater, lapsos homine . nis ad terminum usque damnationis ruere , sed in via aeterea
fatalis manere. legibus distore. Myue sescienti pos
Non ergo aliter, iuxta Fratrem Bellelli , voluit Christus reproborum salutem , quam lix praeparando &conserendo gratias gradibus inferiores cupiditate . quibbus proinde salutem coersequi non potuerunt i 3c suamvis illas v et suffieientes , revera tamen insu cie tes sunt, ac mi de diei non potest in st stemate Bellellino Christum mortuum esse pro salute illorum qui praedestinati non sunt. Renovat ergo haresin inquinta Jansenti propositione damnatam.
xum sineera fide in Ian senium ipsiusque propositiones interdum invehatur F. Bellelli , cum inemet hujus Novatoris in omnibus sectetur doctrinam ἱ quamque
astro ac tortuoso animo errores san senii aliquando proscribere simulet , cum ipse omnes illius errores
amplectatur ac doceat. Noti unam quidem aut alte
ram Iansentanae doctrinae inuitur partem. sed totum insus admittit stitema e nee satis est nonnulla JU- senii duriora versa mutasse, si idem plane sensuς aliis paulo mitioribus ini Uer retineatur. Frustra emo mnem unisuismi suspicionem , aut potius legitimam incusationem amoliri vellet . dum tota I senii d Hrina in eius Seriptis reviviscit. Nec minuet redivivam in Seriptis Fratris Berti eam reperire et . Non sane ita facile R Berii socium suum F. Bellelli deserit, ii et eum in aliquibus emendassa
pertendat. Ambo enim sacro religionis uisculo eo itietati, coniunctiores adhuc evasere pestifera illa quae inter utrumque semper extitit errorum societate. Jan- seniani ambo. utroque sere modo Iansentanas agunt partes. Hoc enim dumtaxat i mer utrumque assignari potest discrimen. quod F. Berti insidiosius. ae ideirco eo perieulosius. suos involvat errores non ideo tamenia tiriptis eius minus revivistit Iansentana doctrina; quod nunc ea qua fieri poterit brevitate sequentibus articulis demonstrabimus: quare sit
Frater Berti famosum docet ra senii priscipiam d. Gabus istis arminibus maritherotis si graduum superioritate is mei,dibus.
F Berti novitatum studiosus desenser, non min
et quam F. Bellelli studio. Jansentanum systema
defendit: famosum admittit ae toties decantarum D
senii priueipium de duabus delectationibus iudeli, ratis, ae pro graduum superioritate invincibilibus. Asmisso tandem capitali totius Jansentani syst alis ium
38쪽
damento, neeesse est ut pariter admittantur quinque propositiones quae ex illo tanquam e nativo principio necessario fluxu dimanant. Et licet variis flexibus videatur alimrando duriorem horrendi huius priuetrii
dotarinam aliquatenus emollire, in rei veritate ab edimam illius sensu non recidit. Id ut omni m ω- testum fiat , audiamus eum docentem . Primo quod in Massictu duaram delectatiocium, quas
admittit . aneeps & pendula debeat esse voluntas. - . nec a mustiore i* unam partem deprimatur. tr 3. hatur, insuit. animis selectatio aucta s nota . num P. 4--δε inetinabit in unam miἰus quam in altaram sed anceps , donee tina sie altera rabUire, eamque deprimat. Atque ita eonsequenter agnascit delectati nem, quae sortior est, semp debiliorem oppositam la- Perare. Minus enim, persit ibidem, nis a fortiorieitur ae fueratur. II. me et v. delectationum vim ae robur ex graduum ruperioritate oriri, ita ut una sit altera eo sortior, quo Pluribus gradibus eam superat ; nee ipsi placet, quod nount Tuomittie in grati ix gradualitatem agnoscere .
quapropter se in hoc ab ipsis dissentiri asserit. Deinde
totam gratiae emeaciam in graduum numero reposuit cum Iansenio, ita ut eFeax aut inem x si eadem gratia prout eo upiscentia. quae adversus eam pugnat, M.ε. plurib is aut paucioribus eoastat gradibuς. Nos, inquit, L nata ero delectationem, tu aliquibus minuro acat s atque obdaratis. v. Di Dri ιν Sidonii ueforet esseas, o M poenitantiam traheret, m aliis m carit ιν obdurationa Hectis Hesse rem esse eo vis. νε- mus . Et inserius. Delectaris . Inquit, non ea νην, --ia omnibus, sed modo ninio ine leo, r Mantor in gratia gradus Dos. Item. Comeat . ineuit . Erat am radualitatem hace , me franter e Pa o inrisem ob resin tam eono sentiam. In aequali tamen gratiae & eon piscentiae grada , gratiae coneu discentiam praevalere eontendit propter
M. via eam quam sudiungit rationem ; 'ia, inquit, homo
. eap. errans cum quasi Unute maiorem habre ad malum Pamad bonam intimationem. In hoc sane non contradicit
Iansenio, nec xb illo rctedite nam licti velit lanisti ius ruod voluntas in i quali gratiae & eon piscentiae gra-u, oc cum aequali virtute suspensa maneat, in easa tamen assignato, eum maloe illa ad malum inelia tio , quam tu homine lapso supponit F. Berti, eonem pistentiae pondus augeat, mirum non est quia tune fratiae praevaleat concupiscentia , eum sit robustior .lla enim ex eius principiis debet vincere, quae alte.
meet 3. eum Iansenio indeliberatas esse gratiae &mpiditatis delectationes. int ad cupiditatis motus .
hos autem rationis usum antevertere nimium gravi experientia omnibus compertum est. Quoad vero statiae delectationem docet speetatim eam esse indeliberatam; tum quia Deus illam excitat in eorde h-i num, tum quia delectatio illa voluntatis humanae Praevenit motum. De gratia enim eme et inmat . Rart. esse sanctam desectationem inaeliberatam a mota .., eaeritatam in corda homino. Et alibi exponens quid
, . 'gratia ineu, Gratia ερο - , inquit, o ui
Berti distimatio. Me eharitas qua superat eunt ariam svid talem. Deinde. me ita e delectatio m Maritas praeuenitri,'. motum voluntatis, ese deliberata damtaxat, cum υ -ρν. h. iaritas huic Hamovemi dilectioni libera obtemporat, . .. prosequit aer opus, ad quod trai m facie Mo ut desectet P 'I ' Dod antea non delectabat.
Ibid. Et quia nonnulli Theotimi docuerant, huiusmovidelictation.m esse inum deliberatum , afirmantes in eo dem puncto . quo gratia inclinat i m et e sua tre
rere . ita tit B se plenissime in liberi arbitrii potest ij.
Hanc sententiam, qua innoxia esse poteli , si ultra praeseriptos fines non procedatur, cum La eonciliare rari. tentat. sed irrito prorsus & inani eo tu. Possumvir, inquit, hae ad concord am revorare . Ευnim si aratia seci Hur ex me Dei. quatenaea est ipsa mi moesia
eati nostra prema ans p a in Mare tamen ut a Des missimo praesente praemota.
Ea porro omnia ad fraedem & suenm Dei endam a F. Berti muta sunt, & quo sensu sint intelligenda,
patet ex eius circa naturam delectationis quam a1-
mittit principio. Hures enim eausae distriminis interianadictorum Theologorum sententiam, & ea quae docet F. Berti Menari possim t. Hie unam dumtaxat brevitatis gratia inditabo; scilicti in sestemate illorum Theologorum delectatio suam admittunt, dc quae alteram gradibus si perat, victrix quidem est . sed addunt delectationem illam totam esse deliberatam. ita ut illius superioritas. id est . maioria tensio gradualis oriatur ab ipsa voluntate : plurimum ergo Qffert hare sententia a doctrina Fratris Berti . qui conce is terminis delectationem illam indeliberat esse docet, & qui totam ipsos emaciam in graduum
superioritate a voluntate nullatenus emanan e rem
nit. Quo igitur animi eandore eum supradictis The
logis -ietatem inire. 3c ea, quae eatholiee Oeent , eum Iadisiniano systemate ad concordiam inrevocare
tentabit Sed Me sitis perspicua sum ad alia ve
IV. D et denique F. Berti eum Iansenio, hane dei
ctationem, tum gratiae tum eupiditatis. esse pro graduum sertioritate in Wineibilem . Asserit enim ex gratia emeaei esse m sequi infallibiliter e addit ροπι, terea nos necessario amplecti quod magis delectat ;atiue per istam gratiam, quae noci tantum dat posse, sed etiam velle . ita subventum esse infirmitata v la talis humanae , ut indeclinabiliter operemur . I M.quitur, inquit, ex Me Arisi delectatione infestibiliter T. Deffectus, eo quia animus a Iectatur bonum quod mastis: e delictat. Et alibi , effatum Augustini applicans is caci gratiae; ausininus, inuuit , docet nos necessarios: sequi quod musa desectat. Et postea : Hsus gratiae α'. propriam es . ait . tribuere, non t tun posse, sed etiam μοιοῖ.-is, at insutaenire iis Dati Deum tu H-ana, uti tauricinabuser vere r. . Non redarguitur F. Berti ex eo quod e tendat ita tiam MeaEem suum habere effectum insallibiliter ; nota quoque Oeent Catholiet: sed iuxta orthodoxos. ne cessitas illa effectus uecessario futuri sub motione gra tiae Meaeis est tota tonsequens. de non antecedens: e hypothetiea, dc non absoluta : Cum illa gratia ita voluntas ponit effectum , ut vere possit illum non ponereTalis enim est , iuxta illos, natura illiu gratiae . ut liuet obtineat semper ab homine e sensium, possit tamen homo illum denegare: sed necessitas illa , eui ho atro subjaeet sub imperio eaelei his aut terrenae dele ctationis est, in systemate Fratris Berti , anteceden: Ac ab ira oritur enim ex graduum superioritate Lunde infallibilitas effectus necessario futuri talis e st Mut veram dissentiendi tollat potentiam. Veram ergo Me ia libilitas necessitatis proWie dictae rationem induit a quod antequam ulterius p ur neeesse eit ea quae doceat orthodoxi eirca efficaciam gratiae iti
Co sentiunt omnes Deum Noomnipotentissima voluntate sua quemcumque posse a Creatura libera o tinere essectum , iuxta illud Ezechielis : viritum Et meum ponum m meari vestri, in ociam rue in praemiit NeL3 ruris am/uletis . Doemi praeterea effectum illum erato de insallibiliter laturum esse tamen a Creatura libere ponendum, ita ut possit dissentire, si velit , juxta doctrinam Coacilii Tridentini. God autem Corie Octat modum quo gratia illa emeax in Hii biliter de eis. iuvineibiliter isum assequitur effectum, absque tamen ulla μorsus liberi arbitrii laesione, ta eo dissideat '' rei se Catholiei. Reponunt Thomistae emeaciam gratiae in physea
mannotione: docent enim Deum praemouere phyiae Gulas liberas ad omnes acti es earum, id ue emeae iam gratiae eo silere in Naystea praemotione Dei ad puri actus. Quoniam autem votiantas absoluta Dei, quae est eauia omnipotentissima, attingit. non solum
substantiam . sed εe modum actus , & effectum
operatur quem vult, de eo modo quo vult, inde is itur quod Creaturas ruionales ita praemoveat , ut tamen vere possint agere vel non agere, ae pro
inde quod illas absque liberi arbitrii laesone praeta
Iiave in illo systemate voluntas humana a Deo praeis mota ad actum pium , operabitur illum insallibilito inWincibiliter& neeessario, necessitate eonsequentiae rnam ex eo quod voluntas si praemora a Deo, inseri certissime quod operabitur; quia tamen premotio illa in- eludit laturitionem liberam actus dum enim lapponitur pomotio. supponitur quoque fiaturitio licta actus ideo necessitas operandi, quam imponat praemotio
39쪽
uirsea, est dumtaxat neeessitas consequentiae & hypothetiea. necessitas improprie dicta, noci autem ne eellitas anteeedens & absoluta.
Modo sane diverse emeaeiam fratiae exponunt Μωlinitiae atque Congruittae. Illi quidem emeacem Mn
scunt gratiam, quae eeris 3c infallibiliter operatnt effectum, sed eam insallibilitatem repetunt, non ab eis ventu praecise . verum a pura de gratuita miserie dia Dei. qui. iuxta Molinam, uni consert has& illas gratias . eum suibus in talibus circumstantiis bene o r tutus praegidetur; alteri vero illas. quibus proiiatura rasurus. Volunt insuper Congruiliae quod gratia suam hauriat Minciam ex eo quod attenta cimvenientia tiat temperatione gratiae cum hominis ingenio. natura affinibus . aliisque loeorum & temporum et rcumstantiis, ea gratia homini eonferatur eo in statia, in quo
Deus per scientiam eonditionatorum, quam etiam scientiam mediam vocant. praevidet consensuriam.
Quam perfecte in illo sylumate concilietur liberum arbitrium eam gratiae emacia satis per se patet; εc ipsi Thomistae non dissilentur.
Nonnulla alia eireumferantur Theologorum sest mala; ad duo iam supra assignata referri possunt. Vel enim eratiam a se ipsa emeatem admittunt , dctane ad sy ma Thomistarum revoeanturi vel hanc pratiam a se ipsa emacem repudiant. & hi inter M Iin istas possunt annumerari. De systemate tamen Augustinianorum pauca sunt delibanda. Augustiniani efficaciam gratiae repetunt, saltem ut plurimum . ex suavitate sc delectatione , qua Deusterio & insallibiliter voluntatem ad bonum determi
Dixi, saltem ut plurimum ; nam Deus habet innumera alia media, quibus voluntatem movere potest .sei licet non solum delectationem in rando, sed etiam
fidem. timorem, spem, odium . &αHaee innoxie propugnari possunt. modo tamen a gnoscant Augultiniani certitudinem illam atque insaIlibilitatem enectus non oriri ex graduum superioritate, quae, ut Volunt Iansentani. a voluntate nullate
nus emanat. sed ex eo quod delectatio illa sit in manu omnipotentis Dei instrumentum incax , 'quo Deus voluntates humanas ineliciat ad quosciamque actos pios serio & insallibiliter futuros. libere tamen a Creat in eliciendos: si e certitudo illa effectus insallibiliter futuri proficiscatur ex decreto p eterminante iuxta Thomilias, sitis ex scientia media iuxta Congruitas. In hae opinione ab errore Ian senii procul remota v cari videntur Augustiniani illi: quos celebrat F. n. Berii, qui risendum hia usmodi deles timem se a.
3 Hais deιiberatum. affirmantes , in eodem puncto, misinclinat movetque fasiater, istuntatem deue -δII. tam mctrice gratia auum amoris elisene, ita ut sis imptinissim. iis liberi arbitrii perestate. An his omnibus longe discedit F. Berit . ut ad
Iansenium accedat, quocum docet indeliberatam esse ratiae delectationem, totamque ipsius incaeiam exola graduum superioritate repetendam: necessitas ni m. quae oritur ex delectatione deliberata, oritur ex libera voluntatis electione, ae proinde est dumtaxat consequens: necessitas autem quae oritur ex indelibe rata detestatione. cum illa delectatio supponatur ideo
eerto & insallibiliter victrix , via gradibus superat cupiditatem. non ditest esse, nisi vera. proprie dicta& antecedens aecelsitas ἰ non enim oritur ex libera
voluntatis electione ; sed ex delectatione quae non est, in potenate voluntatis, ut eam nempe habeat vel et liciat. Nec mi acui necinitate, iuxta F. Bem. ad malum Miltingitur voluntas impellente concupiscentia, quam ad bonum sub imperio gratiae: utraque enim delem. tio, tum grasiae, tum concupiscentiae, aequaliter vincit, prout una aut altera gradibus iupetior est . ideoque asserit hominem, absente gratia, desideriis come piscentiae non posse non obedire, ac proinde ad pec- eandum necessitari. Homo Iapsus, inquit, moris semri. . deIetiat se ipse . quam summo MM , Ii non ει san-h '. desectatio inspiret υν ; quoniam Pne hujus det
sationis dom praevalet rationi conrupiscem a . ea-yem. ius desideriis non obedire absque gratia Salis toris nan possumus.
AQues forsan aliquis. quod F. Berti, absente gratia, admittat dumtaxat ne eessitatem ad malum in genere. quae vocatur a Theol is necessitas specifie tionis, & repudiare necessitatem aliam ad hoe vel illud peccatum, quae necessitas quoad exerritium appellaver. tur. Liberum, inquit. habemus arbitrium ad mais om. 3- sine hiatu. Nou enim ad hoc τι Hlud, priuatum, M. ἡ ae prohibitam optis volu ιαν es natu Aiser δετε
seis apparens, femper amangum preponitur es- is rentia rudis i.
Verum iti sestemate duarum delectationiam pro graduum superioritate invi ibilium, quod admittit RBerti, voluntas, absente gratia . necessitatur , mi
solum quoad speeificationem , hoe eit , ad mee tum aliquod in genere perpetrandum, sed etiam quoad exercitium , stitieet ad illud in pariteulari pece tum, ad quod concupiscentia. quae actu dominatur . impellis voluntatem ; nec aliter in suo systemate potest opinari. cum concupistentix voluntatem , non istam impellat ad preeandum in genere, sed etiam ad hoe vel illud peceatam perpetrandum.
Sed esto, praescindamus ab hae neeinitate, in qua, iuxta systema duarum delectatiocium pro gra duum s perioritate in vincibilium, versatur homo lapius obs quendi eupiditati illi quae tradibus superior est , ae, inde perpetrandi omnia in particulari peccata adruae cupiditas actu superior illum determinat; etsi Iania enim N F. Berti veram exercitii indi uentiam assimi terent, quam tamen non admittunt, numquid vel unamificatioris necessitas Christianas aures non essendit rauis enim patienter audire potest hominem lapsum , absente gratia gradibus superiori . nota alia gaudere lubertate. praeter eam qua necessitatus ad remandum in penere potest unum prae alio eligere peccatum:
Quis non ingemiscat audiendo iustum, dum peceat mortaliter, necessario pecore R ista ipti proderat Me Ivel illud malum posse eligere, si gratia gradibus f
periori destitutus damnationem aeternam evadere non
possitὶ Scio quidem nos omnes in Adamo petrasse , α Deum potuisse absque ulla iniustitia homines iam Editos in perditionis massa relinquere ; sed sese, eum infinite bonum, infinite tutam, infinite mi
ricordem nolle mortem peccatoris, sed ut magiε conis vertatur & vivat. vita scilicet aetema. Quoe autem pacto converti possim, vitaque vivere aeterna, si per tuo verser in generali necessimis peceandi Haee d
et ina ideis divinae bonitatis, divinae sapientiae, divinae justitiae . divinae sanctitatis . divinae miserieordiae p. nitus adversatur; Crucis Christi beneficiam evaeuat; fidei Christianae fundamentum eonvellit; in ordiam aut in desperationem inducit; ideoque execranda estae procul rejicienda.
At reponet aliquis. Numquid F. Berti veras agno sest gratias suffcientes. quae dant posse, ii e velle
wID. - N. Quis nestiat Fratrem Berti in verbis ludere, ut Bleut Iansentani Gratias quidem admittit, sed n mine tenus suffieientes. Quis enim non videat ex ipsius syllemate sequi illas nullam veram potoriam,
nullum verum μ' tribuere demonstrari potest e simplici, sed invicto sylla limo.
In syilemate Bertiniano gratia simiens dieitur illa, quae tradibus est inlarior cupidiotet atqui in systemate Bertiniano gratia , quae gradibus est talarior
cupiditate , non potest vincere cupiditatem superiorem oppostam et ergo in eodem systemate , eum eratia lassiciens non possit vincere cupiditatem . evis denter veram potenuam , seu verum Me non triabuit.
Maior illius syllogismi mpositio indubitata est; d eet enim in infinitis pronei dum locis F. Bisi ,
gratiam emacem seu victricem illam esse quae tr dibus iuperat cupiditatem et gratiam vero inemearem seu sussici eutem illam esse quae gradibus minor est cupiditate. Gratia e seo , inquit ia loco iam etiato , est victrix delectatis . Dis charatas νιμ fuerat tom. Deontrariam eviditatem. Tunc autem superat quando .gradibus est superior. Delectatis . inquit . non eadem es in omnibus, sed modo efflia, . modo inescae, edi 's habet es oritas in gretia gradus suas. Et poli ea. Camsar gratiam graduaIitatem habere i nee semper esse es , det
Feaeem ob reluctantem concupiscent-m. Illam aut*m m. tria
semper esse victriem docet, qira sertior eis S robusti in altera. Cum trahatur, Rit in Ismetiam iam cita- -ἐto. animus delectatione sancta oe κε sa, si ea esue af stilo μ
civit e deIeriatione. sancta . noxia numquam se in I nabit in tinam potius quam in alteram, sed pend/bis ' 'anreps, donee una sit altera r. fior, eamque deprimat invitas enim nise a fortiori v Witur ae furi rur. Unde sequitur evidenter quod gratia ineruax sit illa quae fradibus minor est cupiditate . Gratiam autem ilia
am, quae est inessicax, vocat F. Berti sumientem . Bina Da e pro Itbiso, est, grariam Ummittie Glauci m. s. esto aut insuacem, aut susscientem, mea enus mae
40쪽
ν fere . mira linum dixeris . Constit itaque quod in systemate Bertiniano gratia sufficiens illa dieatur , quae gradibus inferior et eupiditate . Superest ergo nobis probandum, quod in systemate Bertiniano gratia quae eradibus est inferior eupiditate non possit eam vin re . Asserit autem pluribus in locis, quod gratia . quae gradibus est inferior en piditate , inins nunquam sit victrix , & quod cupiditasma r semper inemeaees reddat gratiae debilioris e natus. Numyuam lmtinabit se animus insuit in I
eo modo ei into , m uuam potius quam in citeram, donec ama sis altera robustioν , eamoue deprimat ; nu Ius enim nisi a fortiori Oincitur ae Ivreatur. QuamVis autem conceptis uerbis non asserat gratias inemeates non posse superare cupiditatem . illud tamen evidenter coit itur ex ejus perieipiis ; eontendit enim ideo ex vimiel delectatione sequi in fallibiliter effectum, . quia animux amplectitur bonum quod magis delectat . . s. inquit, victriet a lactatioua infallibi-
4. cap. e. quod animus amplectatur bonum quia η. Pan magis delectat atqui lucta Fratrem Berti , animus
aeque amplectitur malum, si illud magis delectet, ae amplectitur bonum, quando delectatio sanm gradibus supe e eite ergo ex aelectatione noxia . s sit victrix , sequitur quoque infallibiliter malum . Quod si ex uictraee delectatione noxia insallibiliter sequatur malum, illa delectatio noxia, seu eupiditas suo effectu frustrari equit : eigo est iuvi ibilis in malo , sieut gratia gradibus superior iuuinei bilis eli in hono, ergo gratia gradibus minor cupiditate illam vincere non potest: ergo gratia illa verum 'sse non tribuite ergo F. Betti abusive prorsus & ulularie gratiam illam appellat sufficientem.
. yeiet F. Berti gratiam pure semientem Thomi- meam etiam insallibiliter frustrari esseliu , ad quem
excitat voluntatem, ae proinde eupiditatem non posse ab ea vinei. . Respondetur magnum interesse discrimen inter mistiam pure sussicientem Thomillicam, de gratiam parvam Jan senii atque Iansenis tirum . Illa desectv virium earet essem ad quem excitat voluntatem, Videlicet quia parva est re invalida, atque gradibus in serior eupiditate ; unde maniselle sequitur quod in sestemate lanianiano cupiditatem vincere non possit. Gratia vero pure seruiens Thomilitea veram tribuit Potentiam operandi bonum , ideoque priuatur essem, non eo quod ipsi desint vires sed quia voluntas ipsi tam sentire renuit. Uno venis resistentia quae fit gratiae Thomiliteae sumetenti oritur ex libera v lucitate: resistentia intem quae fit gratiae Bertinianae oritur ex cupiditate praedominante . Unde quando dieitur quod gratia pure sameiens infallibiliter privatur suo ema . hase infallibilitas respestu gratiae lumeientis Thomisticae est dumtaxat eoos quens & hypotheti eae respectu autem gratiae Bertinianae est antecedens& absoluta. ae proinde vera & proprie dista necessitas. Uerum discrimen illud quod in salseientia utriusque gratiae oceurtit, Thomiliteae stilicet de rurtinia--. metvit adhue patebit dum perpendentur ea quae F. Berti profert, ut se alienum fingat ab ermo ea
doctrina, quae in quinque Iansenti propositionibus continetur.
F. Berti ab erro, prima promo is Ianonianae
CVm Iasieni, omnes ipsemet inestellio ne
quidem excepto profiteantur , ut iam dictum est in hujus operis initio . se damnare quinque propositiones ab Innocentio X. damnatas, fateantur necesse est Dei praeeepta hominibus ivltis volentibu Aeeonantibus. secundum praesentes quas habent uires. esse possibilia , nee deesse illis gratiam qua possibilia fiant. Μirum erio Gn est Fratrem Berti damnare cum omnibus Jansmistis primam lansenti propositi nem, & eonsequenter admittere, saltem ore tenus. gratias quasdam, quae etsi victrices non sint eo quod emen tantia snt debiliores . conserant tamen potentiam operandi bonum , reddantque Dei mandata
Eiusmodi gratias admisit quidem F. Berti , imo
eas non reeusat vocare suffieientes . Verum his v
cibus . specie quidem Catholicis , sed in rei veritate sallaeivus, nullam aζnoscit veram agendi potentiam in homine iis gratiis instructo ; quia si fateatur, illis qui mandata Dei transgrediuntur non deesse grais
tiam qua misibilia fiant . illud eonfitetur dumtaxat
in sentia Ian senii, quod evidenter patebit, praesertim si attendatur ad naturam gratiae quam admittit, flequam ad Catholicis illudendum sumetentem appel-at. Talis enim est gratia sullieienς Bertiniana . ut nullam veram conserat agendi potentiam quod hoe Syllogismo simplieiter expolito demonstrari potest . Gratia illa. quam P. Berti sussicientem vocat, e
seri solum potentiam agendi remotam e atqui porrntia remota . qualis admittitur a F. Betti , non est vera potentiae ergo gratia sumetens Fratris Betti none seri veram agendi potentiam. Quod enim gratia illa quam F. Betti lassicientem vocat conserat solum potentiam agendi re natam ii psemet asserit. Potestas remota , inquit . est in eo ut de Eabet υσuntatem parvam: proxima miIlo qui habet ει robustam , eum qua faciente L es ut faciamus rap. 3. per istisirationem υictritis delectationis habetur etiam D ri
potestas qui muIuvitur eum actu.
Hie r. Betti duplicem agnoscit potestatem proximam stilicet, & remotam : proximam autem reperiri docet in eo qui magnam habet & ronu tam volunt 1- Iem . tum sua iacit Deu ut iaciamus me inspirati nem vi Hriei et delectationis. Si proxima potestas detur per victricem delectationem prosecto non datur per gratiam sumetentem , quae non eli victrix delectatio: quod expressius eodem in loco declarat , dum potestatem dumtaxat remotam in eo eme eontendit . qui P rvam habet voluntatem, eum qua , quia dueit Uictrie is delectationis inspiratio . Deus non facit ni faciamus: illa autem gratia . eum qua Deus non i cit ut faciamus & quae destituta eli victricis dele-tiationi inspiratione . nihil aliud est, iuxta F. Betti . quam gratia illa quam ipse sumetentem vocat . Illa itaque gratia nihil aliud conferre potest, quam Et summam remotam agendi potentiam . Hoc qui 'dem ex laudato F. Berti teitimonio evidenter dedueitur.
Iam vero quod potentia illa remota, in sensu Fr tris vitii , non sit vera potentia , eolligitur quoque ex ci em loco, ubi Theologus ille ait hane λtentiam esse remotam . quando exeri non actus propter aliquod immimentum . ui autem
inquit. μtentia remota quotiescumque expedite immediate exerere actum non Is aliquo remor me impedimento . Ex quo loco sic licet argumentati t illa potentia non est vera potentia quae actam exerere
non potest propter aliquod impedimentum quod ipsa non ponit, & quod semel potatum ipsa non potest tollere : atqui talis eli illa potentia ; nam eum coueu- 'ecentia gradibus seperior sit, in stilemate Fratrix trii, impedimentum illud quo Meitur ne gratia paris actum p t exerere i & eum aliunde illa eooeupiscentia sit in nobis etiam reluctantibus , neque eam pro libito possimus exuere . manifeste sequitar potentiam quam eonfert gratia sussieiens virtiniana non posse exerere actum remorante concupiscentiali impedimento . quod removere non possumus; ae proinde potentiam remotam . quam eonfert gratia sunfieiens, non et se veram in sensu Fratris Berti ac proprie dictam potentiam. Nee etiam potentia illa remota potest diei vera potentia, etiamsi contenderet quod voluntas posset per illam actum mediate exerere , quotiescumque illum non potest elicere immediate : nam potentia illa remota . scilicet eo in casa orandi potentia , esset semper litata per impedimentum contu piscentiae fomtius & ardentius delectam is, 3c ab orando removeniatis , eui in illo systemate voluntas nullatenus posset resiliete ,' ergo eum potentia illa remota nullatenus, id est nee mediate nee immediate actum exerere pinterit. Cum ergo tentia illa remota non sit uera potentia, hinc inuitur quod iullis , iis etiam qui pa vam dumtaxat habent voluntatem , Se qui victricis delenationis inspiratione carent . praeeepta Dei sint impossibilia, & quod ipsis desit gratia qua vere possibilia fiant; quae fiaeresis in prima Ian senii propositi
ne ab Innocentio X. damnata suit, &quam F. M ti in seriptit seis renovare non erubuit. Suam sententiam alibi eonfirmare videtur. Postquam enim docuit gratiam esse essicaeem . vel inemea. .omcem, prout gradibus superat . vel non superat cupidi i . tatem . adiicit gra iam inemeacem non esse ido neam ad cupiditatem superandam. inquit,
dem eratιa eradnatitarem admittere . At nos eandem numero delectarionem . qua in albuibue mimi emcaecatis atque obduratis, v. g. in Tyriis sMonii que foret Dra, . ad paenitentians traherμ, in aliis majori e circu