Caius Julius Cæsar, cum Julii Celsi commentariis [and] GPloutárhou Gaîos ...

발행: 1820년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 로마

561쪽

DE BELLO

gitivis auxiliares consistebant: nam, de levi armatura et equitatu, longe et virtute et numero nostri erant superiores.

VIII. Accedebat huc, ut longius bellum duceret Pom

peius, quod loca sunt edita, et ad castrorum munitiones non parum idonea. Nam sere totius ulterioris Hispaniae regio, propter terrae secunditatem , inopem dimetiemque habet oppugnationem, et non minus copiosam aquationem. Hic etiam propter barbarorum crebras excursiones omnia loca, quae sunt ab oppidis remota, turribus et munitionibus retinentur', et sicut in Ahica, rudere, non tegulis teg-tur; simulque in his habent speculas, et propter altitudinem longe lateque prospiciunt. Item oppidorum magna pars ejus provinciae montibus sere munita, et natura excellentibus locis est constituta, ut simul aditus adscensu

que habeat difficiles. Ita ab oppugnationibus natura locidistinentur', ut civitates Hispaniae non facile ab hoste capiantur id quod in hoc contigit bello. Nam ubi inter Ateguam et Ucubim, quae oppida supra sunt scripta,

Pompeius habuit castra constituta in conspectu duorum

, O Vernaeia legis, quae constat indigenis, ut supra doenimus. Ex sum is vaeuiares consist. Barbara locutio, judicem mello. Davis malit in Sed praepositio posset abesse Iurin dat ex fugitivis e auxiliaribus eonstabant. --υν matura. Quo attinet ad levem -- maturam, inquit, onus. CAP. VIII. I. Propter terra Reum ditatem. Onuit Darisius, praeerinis Lipsio, infreuna ratem, et paulo Post non nimis eo issam aera legendum videri , et confert Strahon. l. III, Μon. Si oeunditatem retinere malis, intelligi potest de terra glebosa, monto, Duobus serendis apta,

aggeribus struendis minus idonea. ODD. Non male in unditatem, si eodices addicerent. a. Retinenturi incolis in potestat , defenduntur. ΜORus. 3. Distinentur. Hostes M. Ab hoste Nil ab hostistis. Id quod in homeontio bello. Sic Clarhius eis diei s. id not. ad B C. , 43. Vulgo quod aceidit. Grumias Ε - mon Nonius Marc. ducit a congerie, et aggerem interpretatur Grumorum tumulos dicit Vitruv. III, 3.Vide et

inisa, cap. 24. Grumus, collis..C. s. terreum tumulum appessareis Iet Festus grumus, terrae eouectio,

562쪽

oppidorum,ab sitis castris circiter millia passuum 1 V,grumus est excellens natura, qui appellatur castra Postumiana ibi praesidii causa castellum Caesar habuit constitutum. IX. Pompeius, qui eodem jugo,gebatur loci natura,

et, pro remotum erat a castris Caesaris, animadvertebat loci dissicultatem, et, quod flumine Salso intercludebatur, non esse commissurum Caesarem, ut in tanta loci dissicultate ad subsidium submittendum se mitteret Ista fretus opinione, tertia vigilia profectus, castellum oppugnare Coepit', ut laborantibus succurreret. Nostri, quum apprOP nquassent, clamore repentino telorumque multitudine jactus facere coeperunt, in magnam partem hominum Vulneribus assicerent. Quo peracto, quum ex castello re- Pugnam cepissent, et majoribus castris Caesaris nuntius esset allatus, cum II legionibus est prosectus et, quum AEd eos appropinquasset, fuga perterriti multi sunt interfecti, complures apti, in quibus duo multi praeterea Rrmis exuti sugerunt; quorum scuta sunt relata LXXX.

eruendum est e superior animain

inis Mae Μ. . Ad subsidiam iami aenatam a materet. Μisa 4oquendi mitto, quum potius a iners se ad dullam conditionem dicatur, quidis item ex suscipit, seque Peri--lo inponit. Sed in cod. Noo et Paetin legitur ad sub dism minet; Munquum nec hoc satis latinum

se. Vid. cap. 4. Sed aliud his latet, Oudsm mio judiae. B.

a pareat tris , quid, quomodos erit aut perpessus ait omnes explicationes non tam in verbis sunt quam importatae castellum ut est Caesarianorum, ita qui sint laborantes, et isi ex verbis non potest eognosci. Ostri, sunt obsessia Gmpeio. Ergo, quum V rvin- quassenenon ad nostros, sed ad Pompeianos reserendum est, quum Pompeiani amm . nisi nostris quum v- propinquassse legere malimus. .

Clarhius explicat ita Castinum Ca saris ore nare coepit m eius, ut Ialorantibus Ateguanis a Caesare sessis' suceurreret. Nostri an eastello', quum 'propinquassent mompeiani', etc. Paulo post legi vult majoribus aseris Caesari. m. Et ea est sola explicandi ratio. 3. Duo multi. Videtur excidisse tribunivereenturiones, et quid simile. Djψjtjgsui QOO J Ie

563쪽

54 DE BELLO

X. Insequenti luce Arguetius ex Italia cum equitatu Venit. Is signa Saguntinorum retulit , quas ab oppidanis cepit Suo loco praeteritum est, quod equites ex Italia

cum Asprenate ad Caesarem venissent. Ea nocte Pompeius castra sua incendit, et ad Cordubam versus iter facere coepit. Rex, nomine Indo, qui cum equitatu suas copias adduxerat, dum cupidius agmen adversariorum insequitur, a vernaculis legionariis exceptus est, et intersectus. XI. Postero die equites nostri longius. ad Cordubam Versus prosecuti sunt eos, qui commeatus ad castra Pompeii ex oppido portabant: ex iis capti L cum umentis ad nostra adducti sunt castra. Eodem die .marcius', tribunus militum qui fuisset ompeii, ad nos transfugit; et noctis tertia vigilia in oppido accerrime pugnatum St,

ignemque multum miserunt, sic ut omne genus, quibus ignis per actus solitus est mitti, exerceretur. Hoc praeterito tempore C. Fundanius ' eques romanus, ex castris adversariorum ad nos transfugit.

CAP. X. I. Saguntinorum. Ergone

hos in itinere oppressit 82. Suo loco... enissent. InexHi-eabilis locus. Alii habent printerritus aut Perterritus. Asprenas quidam B. Ais. e. 8, commemoratus est. Μ. Scalis dedit praeteritus e cod. Ursini. B. Alii explicant praeteritus est quam lectione nostri codd. habent LArguetius neglectus est, et parum honorifice habitu. onsismu d'attentis a lui , quia equites, etc. et ea explicatio insulsa est nam nulla ratio erat male habendi ducem, qui cum subsidiis venerat, quia alter ante alia adduxerat L go igitur, et emendo, suo loco Praeteritum est, etc. ouilia da dire en son sim que, etc. , et ea

explicatio simplex videtur, et locutio vel optimis scriptoribus usitata 3. Vernaeulis. Sunt Pompeiani, p. 7. Ergo ille rex Indo Caesarem adjuvit. Μ. CAP. I. T. Prosecuti. Sic eodd. et edd. est. Alii 'raecuti oppido Ategua. Ita legendum; norii oppido, ut habent codd. multi. a. Q. Mareius E gente Marcia Patricia primum, e qua fuit Cori lanus, quaeque originem ducebat ab Anco rege, deinde plebeia No

ter autem non aliunde notus. -

Merentis stelorum,qua ....Vid. Bess. Alex. 4 de malleolo M. Verbum exerearetur dedit avisi e cod. orat et e Petav. Oud Alii, omisso verbo, legunt sicut et omne genus. In Voce quissius est synthesis. 3. C. Fundanius Ex gente Fun-Djψjtjgsui QOO J Ie

564쪽

XII. Postero die ex legione vernacula milites sunt capti ab equitibus nostris duo, qui dixerunt, se serVos esse. Quum venirent, cogniti sunt a militibus, qui antea cum Fabio et ridio fuerant, et a Trebonio transfugerant. Eis ad ignoscendum nulla est data facultas, et a militibus nostris intersecti sunt. Idem temporis capti tabellarii, quia Corduba ad ompeium missi erant, perperamque ad castra nostra pervenerant, praecisis manibus missi sunt facti Pari consuetudine', vigilia secunda ex oppido ignem multum telorumque multitudinem jactando, bene magnum

tempus consumpserunt, compluresque vulneribus assecerunt. Praeterito noctis tempore, eruptionem in legionem sextam fecerunt, quum in opere nostri distenti essent, acriterque pugnare coeperunt quorum is repressa a

nostris, etsi oppidani superiore loco defendebantur'. Ii, quum eruptionem facere coepissent, tamen Virtute mili tum nostrorum , qui, etsi inseriore loco premebantur, tamen repulsi adversarii, bene multis vulneribus assecti, in oppidum se contulerunt. XIII. ostero die Pompeius ex castris suis brachium coepit ad flumen Salsum ducere' et quum nostri equites

dania plebeia r nam unus inter eos qui consul fuit anno fro mulctam

dixit Claudias Appii Caeci filiae,

Propter Votum impium quod omnibus notum est. Nostri autem nullum monumentum habemus.

C P. XII. T. Cum alio. Alii Badio, Babio, etc. Dein lege forsan

eum Trebonio. a. Idem temporis. Sic codd. et c. et o Vulgo, eodem te Ore. 3. Par eonsuetudine. Qua et antea usi erant, C. II.

4. Superiore meo defend. Ipsa altitudo loci, e quo pugnabant, defensionem eorum iaciliorem reddu-hat adversus hostes, in inserioreloe urbem oppugnantes M. s. Ii, quum Sic Davis e codice Norvie Legebatur prius L id est

quinquaginta. - Tamen virtute.... repulsi.... Nihil deest; quaedam potius redundant. Legerim tamen viri mil. nostrorum, qui inferiore loco Premebantur , Fulsi Gers... M. Recte. Si dedi Legebatur ita nostrorum qui etsi, et ante Fulsi repetebatur tamen otiose Clainius Iacunam replendam putabat verbo

565쪽

54 DE BELLO

pauci in statione fuissent a pluribus reperti, de statione sunt deiecti, et occisi tres. Eo die A. Valgius, senatoris filius, cujus frater in castris ompeii fuisset , omnibus

suis rebus relictis, equum conscendit, et sugit. Speculator de legione secunda ompeiana captus a militibus, et intersectus est idemque temporis glans missa est, inscripta, quo die ad oppidum capiendum aecederent, sese scutum esse positurum o Qua spo nonnulli, dum sine periculo murum adscendere, et oppidum potiri posse se sperant postero die ad murum opus facere coeperunt, et bene magna prioris muri pars dejecta est . Quo facto ab oppidanis, ac si suarum partium essent, conservati A missos facere loricatos, quique praesidii causa praepositi oppido a Pompeio essent, orabant. Quibus respondit Caesar, a se conditiones dare, non accipere consuevisse. Qui quum in oppidum Vertissent, relato responso, clamore sublato, omni genere telorum emisso pugnare pro muro inis coeperunt: propter quod sere magna pars hominum, qui in castris nostris essent, non dubitarunt, quin eruptionem eo die essent facturi. Ita, corona circumdata, pugnatum est aliquamdiu vehementissime, simulque ballista missa a nostris turrem dejecit qua adversariorum, qui in ea turre fue-2. Glωυ.Vid. not. ad B. G. V, 43.-Sese... Positurum Is qui glandem inscripserat, de se uno scripserat :Scutum Ponam poteratque ex unius professione conjectura de reliquorum voluntate simili fieri. Non male tamen Lipsi placuit: ρ ituros. . Perperam eodd. Omnes et nostri habent positurum. 3. Sperant. Alii sperarene. - D

Deta es Quia in reliquis hujus loci

modus rei gestae non satis arearet,

haud dubie hoc loco aliquid excidit. Inde asteriscus in ed. udend. Μ. - Quo facto, ab Eridanis, etc. Corruptissimus locus. De quo enim loquatur nescitur Conservati oppidani orabant Caesarem, ut missos faceret loricatos, quasi et ipsi sum

rum essent, atque ade Conseream

di Suspicor ab oppidanis captos esse nonnullos, quibus venia data. Itaque orabant Caesarem, ut vicissim aliquos dimitteret Pompeianos quos ipse in sua ha bat Potestate 4. Conferstati Capti et ab oppi

danis conservati.

5. Qui quum Alii, illi forsan re

566쪽

rant, V deiecti sunt, et puer, qui ballistam solitus erat

XIV. Eo praeterito tempore', Pompeius trans flumen Salsum castellum constituit; neque a nostris prohibitus salsaque illa opinione gloriatus est, quod prope in nostris partibus locum tenuisset. Item insequenti die eadem consuetudine dum longius prosequitur, quo loco equites nostri stationem habuerant, aliquot turmae cum levi armatura, impetu facto, loco sunt dejectae, et propter paucitatem nostrorum equitum simul cum levi armatura inter turmas adversariorum protritae. Hoc in conspectu utrorumque castrorum gerebatur et majore ompeiani exsultabant gloria longius quod nostris cedentibus, prosequi coepissent. Qui quum aliquo loco a nostris recepti essent, ut consuessent, ex simili virtute clamore facto, aversati sunt praelium facere. XV. Fere apud exercitus haec est equestris praelii consuetudo quum eques ad dimicandum, dimisso equo, cum pedite congreditur, nequaquam par habetur id quod in hoc accidit certamine. Quum pedites, ex levi armatura lecti, ad pugnam , equitibus nostris nec. opinantibus, Venissent', idque in praelio animadversum esset, complures

sensu. Sic C. 6, 'Pido rvreuerunt. CAP. XIV. I. Eo praeterito tem

pore Codd. Perinulti et nostri: ejus Praeteriti te oris. Forsan pro ejus Puncto e oris, ut supra B. Asric. C. s. - Falsaque Potius falsa, Nomio et Petav. codic. . a. Simul iam uri armatura Stelari boni. Vulgo, simulqtie leo ammat male. Μ. Hic verba simia eum ιεν armatura abundare videntur, esuperioribus repetita. OBEM. Qui quumasiquo loco.Lips maliv Noloeo. Sed nostri codd. hanc leetionem Praebent. 3. Mee α. Glando ius malit emce ei. - Ex simili minute Quid hoc sibi vult p Utrum ad superiora referendum, nostri eos excFerunt simili irtute, non cesserunt iis pranc amorem dicuntur sustulisse Propter simi em nostrorum virtutem y quia nostros videbant et ipsos audere aliquid. .

CAP. XV. I. Equitibus... venissent.

567쪽

DE BELLO

ex equis descenderunt. Ita exiguo tempore eques pedestre, pedes equestre praelium sacere coepit, usque eo, ut caedem proxime a vallo secerint in quo praelio adversariorum ceciderunt CXXIII , compluresque armis exuti, multi vulneribus assecti in castra sunt redacti': nostri ceciderunt

ΙΙΙ; saucii XII pedites, equites V Ejus diei insequenti

tempore, pristina consuetudine pro muro pugnari coeptum est. Quum bene magnam multitudinem telorum ignemque nostris defendentibus injecissent nefandum crudelissimumque acinus sunt agressi, in conspectuque nostro hospites', qui in oppido erant, jugulare, et de muro praecipites mittere coeperunt, sicut apud barbaros quod post hominum memoriam nunquam est factum. XVI. Hujus diei extremo tempore a Pompeianis clam nostros tabellarius est missus, ut ea nocte turres aggeremque incenderent, et tertia vigilia eruptionem facerent. Ita igne telorumque multitudine jacta, quum bene magnam partem muri consumpsissent, portam, quae e regione et in conspectu Pompeii castrorum Rierat, aperuerunt, Copiaeque totae eruptionem secerunt , secumque extulerunt calcatas ad fossas complendas, et harpagones ad casaS,

Pars sorte menit Phaedrus, lib. I, fati a V. 3I: Majus ne eniat matim. a. Redacti. Sic et c. 34. Leid. I, reducti. Heinsius volebat rejecti. Redacti. Vividius , quasi rursus, iterum acti. 3. Hospites Cives, qui eos recerrant quod facinus merito damnat. CAP. XVI. I. iam nostros tabellarius, etc. I. e. inscientibus nostris. omnes scripti libri, etiam ad nostros. Hoe ad inquit orus, sensu Plane nullo additur, quare necessario mjiciendum est mn auctoris manifesta est Pommianis Pompeii exercitu extra urbem elam nostrostiaeuaritis in oppidum ymissus est. Haec sunt arvi ad h. I. verba, quem secuti sunt Davisius et Oud Videtur Callarius quoque sensisse, in cujus editione est γα Pommianis et elam nostros. . Cellarium sequor. Putidum est, gravissimos errores servare, inquit herlinus. I. Calcatas. Apparet, Verbum esse depravatum. In Plerisque exem-Haribus adscriptum est ad marginem, crates, quod vocabulum, utpote rei militaris, h. l. reet quadr-GLAAED. Et Me verius videtur, quam culcitas, quod Darisius reponi voluit M. Catiata est materia, --Djsj1jgsui QOO Ie

568쪽

quae stramentitiae ab nostris hibernorum causa aedificatae erant, diruendas et incendendas praeterea argentum et Vestimenta, ut, dum nostri in praeda detinerentur, illi, caede facta, ad praesidia Pompeii se reciperent: nam, quod existimabat, eos posse conatum emcere, nocte tota ultra ibat flumen Salsum in acie. Quod sectum licet nec opinantibus nostris esset gestum, tamen, Virtute retior pulsos multisque vulneribus affectos oppido represserunt', praedaque et armis eorum sunt potiti Vivosque aliquos ceperunt, qui postero die sunt intersecti eodemque tempore transfuga nuntiavit ex oppido Iunium, qui in cuniculo fuisset, jugulatione oppidanorum facta clamasse , facinus se nefandum et scelus fecisse : nam eos nihil meruisse, quare tali poena assicerentur, qui eos ad aras

et socos suos recepissent eosque hospitium scelere contaminasse: n multa praeterea dixisse : qua oratione deterritos, amplius jugulationem non secisse. XVII. Ita postero die ullius legatus cum Catone Lusitano venit, et apud Caesarem verba fecit: itinam quidem Dii immortales secissent, iit tuus potius miles, quam Cn. Pompeii, factus essem, et hanc Virtutis constantiam in tua victori , non in illius calamitate, praestarem cujus unestae laudes quippe ad hanc ortunambulo, glarea et calce constans Sie 4. Omido represserunt. Id est in I. C. H. in isc. Lips novis, Vol oppidum, ut Vim Mngissi, lib. v. 1n, p. 1666. Addit, Tongris olim si I clamor eo . δε- calciatam dictam esse viam 5 Itioliation facta Cicero Proxomanam admirandi operis, sive Caecina c. I. Occisione facta. M Latiis haus e Praestant haec iis, CAP. XVII. I. Cum Catone Lus. quas Oudend. asser ad iacitas. B. Fortasse legendum, cum contoclis 3 Stramentitiin Sic Scal e cod. m. Illius enim, cap. 18, ut comitis Ursini Vulgo stramentis, ut B. G. Tullio, meminit. GLAIr-RP. Rec VIII, 5. - Eristimabiat Pompeius pit C. Antonio Clarkius; bene or Μonuit Garhius. Μ. - uiat. An do. Sed et Celsus habet Catone, et sta e Sic et Wagnerus vertit. Μ. codd. omnes tum se entis capitis Forsan pro pro Abiat. uitium mira confusione laborat.

569쪽

546 DE BELLO

reciderunt, ut cives romani, indigentes pωsidii, Let

propter patriae luctuosam perniciem dedamur hostium numero: qui neque in illius prospera acie primam forinnam, neque in adversa secundam obtinuimus victoriam' qui legionum tot impetus sustentantes, nocturnis diurnisque operibus gladiorum ictus telorumque missus exspectantes, victi, et deserti a Pompeio tua virtute superati, salutem a tua clementia deposeimus, petimusque. Et qualem,

ait, gentibus me praestiti, similem in civium deditione

XVIIL Remissis legatis , quum adponam venissent; Τib. Tullius, quum introeuntem C. Antonium secutus non esset, revertit adportam, et hominem apprehendi Quod Tiberius quum fieri animadvertit, sinu pugionem eduxit', et manum

2. Qui nequo..... victoriam. Hoc Eumen non satis capio. Iul. eis.

T. III p. a 4o, initium et finem hujus orationis repetis, etiaddit inia praeter c locurua est, quia scr*torum vitio confusa via intelligi possint. 3. Gentibus. Exteris, Ponto, AEgypto', Gallograemae M. - Ee

qualem, ais.... P utabo. Hae omnia

Davisius demum e riuane codice inseruit, reperitque etiam Clarhius in Regio. Sed et superiora in duobus oodd. inter leguntur in Petav.

est: oramussus, ut elementiam, uraminetis gentibus rinbuisti, alia mutarisiaribus tuis non de res Cui Caraar, se non acerbiorem in Des oeurum, aim in hostes veni donatos gerit, respondit Has eadem orvie eod. ais exhibet ut elem... acerbiorem incipes fugatis p aeteris plane omissis. Nonne ergo haec omnia additamem tu post verbum de oscimus muria

iudieanda erunt 3 Μ. Et nos quoquo eo lihentius vulgat lem spuriam judicamus, quod nost codd. ea vix agnoscunt Scit eod. R. 5674 , post deposeimus habet vitiosequidem: P

eisina, ut quia maeontibus mee estiti, similem in tarium deditione me rasaea M. Alter vero s768 , emendatius et multo sincerius me scimus, me maeaque . Et Mem, ait respondet Caesaro, me rentibus rinstiti, si ue in elotam deditione me praestabo a team lectionem amplexi sumus C,ν. XVIII. T. Remissis testatis... - -- . Miram profecto rem, si sic gesta sit. Hane obscuritatem

ne disjisit, ex ille Davisti, in quo sic legitur: amissis Matis,

quum ad Pontam venissant, M. T sitis, quum introeuntem C. Antoreiam saeatas non rasaei, res reis ad portaem scit Antonius... ----rtis , MAE'gionem auaeit... Sed et Porro Rint legendum est M. Codd. Nomia et Potav. menissent. Ita et nostri a Sinti m --xit. Ita codd. -- dati Vulgo si Aquae ρ- ε xisset,

570쪽

ejus incidit. Ita refugerunt ad Caesarem eodemque tempore signifer de legione prima transfugit, et nuntiavit, quo die equestre praelium factum esset, suo signo perisse homines XXXV, neque licere castris Cn. Pompeii nuntiari, neque dici, perisse quemquam Servus, cujus dominus in Caesaris castris suisset, uxoremque et filium in oppido reliquerat', dominum jugulavit, et ita clam a Caesaris praesidiis in Pompeii castra discessit, et indicium glande scriptum misit, per quod certior fieret Caesar, quae in oppido ad defendendum compararentur ita, literis acceptis', quum in oppidum revertissent, qui mittere glandem inscriptam solebant, insequenti tempore duo Lusitani fratres transfugae nuntiarunt, quarn Pompeius concionem habuisset si quoniam oppido

subsidio non posset venire, noctu ex adVersariorum Onspectu se deducerent ad mare versum 'unum respondisse,

ut potius ad dimicandum descenderent, quam signum si se ostenderent: n eum, qui ita locutus esset, jugulatum.

Eodem tempore tabellarii ejus deprehensi, qui ad oppidum

veniebant, quorum literas Caesar oppidanis objecit', et, qui itam sibi peteret, jussit turrem ligneam oppidanorum incendere : id si secisset, ei se promisit Omnia concessu, eum. Quod difficile erat factu, ut eam turreri sine peri-

manum. Inde Oud simul M. -- έ. Literis accePtis. Quis accepit He et sed praestat lectio optimorum undes quales 3 Μ. - Qui mist, codd. probat Clarhio et Davisio. e. . . . Olebant. Ergo nunc Plu--. O si b. Lege e su signo, h. e. re mittebant Μihi totus locus manipulo. . Bene monitum obscurus est nihil satis distinete 3 Fuisset.... reliquerat. Quanta narratum reperire possum. ulta haec est scribendi negligentiat, hic exciderunt, ut scriptor scribere , Glande serjtum Ut cap. I M. quidem Voluit, sed non potuit M. Hic mentio omissa videtur ejus, Alii, scriPtam. - Descenderent qui glandem misit; nam servus id ostenderent. Videtur numerus singu- non fecerit; aut pro Gesar scriben laris e duobus Codd. semper con-

dom Pompeius, quod Clarhio placet, spirantibus recipiendus. OR. ni quid desit. n. - Caesar. Cur Eum, qui Sicludendorpius e coinvexo non dixit ipse Caesari tum, dicibus Vulgo tum.

vinum in ejus astris fuit M. 5. Objecit Codd. quidam ab Ac

SEARCH

MENU NAVIGATION