Michaelis Angeli Chrysolii De principe liber unus

231쪽

pare inibus autem Terentius noster i).- Nam matris serre injurias me ,

. . . Parmeno, pietas iubet.

ΕΛ alibi adolestens ille apud eumdem , ad rem uxoriam, a qua longe abhorre bat, Patiis imperio , adactus postquam de . patre multa imprudens. utivexat , se tandem Patri adversari uon posse assfirmat hisce verbis sa) i: Tum patris , pudor. , qui me tam len. passus o anima que adhuc , quos meo cunquo animo libitum es facere, ei e ego Mς advorser thei mihi timcertim es quia agam. Quamobrem Plato sa): iras nribus . paseenti saequum es liberos cedere& Cicero OMNtione pio Cliaentio Cap. VI. non molo eicere homines parentum injurias i qetiam aequo. animo frre oporς ς - . . Quari

adolescens ille apud AElianum λ), Z

nonis auditor, rogatus ecquid didicisset illud imum se didicisse asseruit, odi. v et τρος φ yiiν, iram patris, serre . . f. X.

232쪽

. mus Paulum, qui subditorum officia late describens: obsistis, inquit, potestati , i Dei ordinatimii obsi iit : rum vero , qui: Obsisunt , sibi ipsis condemnationem ac ii pient si) . Mox addit insuper: minister es qui potesate fungitur tuo bo-i no . Deinde: quapropter necesse est subiici, non solum pvopter iram , sed O' propteri conscientiam. Perspicua sunt haec Pauli verba, quo non resistendi ostendatur necessitas. Ait enim subditos minime posse aut debere Summis resistere Potestatibus, tum propter condcmnationem , cum propter conscientiam : nempe tum ex sormidine majoris mali, supplicii nimirum pCe- .naeque praesentis , cum ex ipso intimo sensu ossicii nostri, quo Principibus parere a Deo jubemur , iisque nos male haben- tibus modeste etiam auscultare , nec audacter resistere, violentasque inferre ma- .nus. Ossicium vero cum minime intelligatur, nisi existat Ius, cum quo comparetur hominis amo; hinc Paulus dixe- .rat, ossicium illud manare ex ipsa ordi

233쪽

natione Dei , qui summam Potestatem Civilem jussit ob utilitatem communem, quae licet aliquando cesset , in summa tamen perpetuo constat . Quare addit Principem esse Dei ministrum, qui potestate nostro fungitur bono. Repetam hic quod pluribus sum alibi prosecutus , Apostolum nempe Principem appellare Dei ministrum, non eo quidem 'sensu , quo Grotius I) putat, nempe per approbationem dumtaxat subsequentem , at per antecedentem jussionem . Summa enim Potestas Dei ordinatio appellatur a Paulo, non approbatio. Et re quidem vera utitur Paulus voce ταττεθμι , quae ut graecae Linguae periti norunt , plus significat quam probare . Probamus enim quae ab alio gesta & constituta, ordinamus Vero quae nullum praeter nos auctorem habent , cujusque nos principium sumus. Ita qu dem Princeps a Deo tamquam omniS Ordinis principio pendet, opisque humana Summam tantum Potestatem fovet. At legenda sunt quae superius hac de re. f. XI. Jus tandem Ecclesiasticum resi- stendi i Lib.,Cap. lv. IV. n. r.

234쪽

ssendi vetat licentiam Summis Potestati. bus, ac generatim cavit , debere minores majoribus obedientiam praestare , ut Dei voluntas servetur I) . Aliquando autem ac veluti perfunctorie , cavit etiam de necessitate , qua subditi tenentur, Principibus non resistere . Ita clamat Augu

stinus apud Gratianum a) : qui res iit

potesati, Dei ordinationi resistit, ubi, ut alibi dictum est, pneceptorum coui a m excipit, assirmatque ea tantum in specie non teneri subditos Principibus obtempe, rare, si isti jubeant , quod est contra Dei legem . Neque tamen hac etiam in specie ipsis resistendi licentiam permittit: ait enim pati eos debere potius intra

carceres obtrudi necemque subire , quam peccare in eum, qui gehennam minatur.

Quod repetit Augustinus idem alibi apud

235쪽

2o4 iniquus , idololatra ρ mi; ex Chrsiais smierunx. imperatori in eli. Ubi et rari batur ad caussam Chrisei non agnoscebant. nisi illum , qui in Coelo erat . Quandat olebat ut idola Merent, ut. Gur arent, praeponebans illi Deum . Gando: aurem dicebat producite aciem , ire contra. αμπGemem , satim obtemperabant. ingurabant dominum aeternum a Domino reuem rasi: s t en subditi erant propter Domi-ἰ num aeternum etiam domino temporali

Quare mox ha) Isidorus apud exunde: tua Si is qui praees, probibet vobis , Domino praeceptum es, vel rursus imperas feri, quod Dominus prohibet , execrabilii μ omnibus, qui diligunt Deum . At auteram Canonis 1. Dist. IX. q. 1. laciniam hic quoque inserendam censeo Puppe

quae ad rem meam magnopere vero est hujusmodi .gibus Imperatorum quae pro rei verirate

fruntur', obtren rara non vult, acquiris

grande supplicium . Quicumque vero legi

O Cons. Can. pr. & ς . Caus. XI. quaest. III. ubi Ambimus eodem Juliani. Imperatoris utitur

236쪽

chodonosor , cum femus esset Idolorum , eonsimis sacrilegam legem ut smula-ebyum siliadoraretur sed ejus impii

eoissenturioni , qui obedire noluerum , pies deliterque fecerunt m. Ex quibus manifestum est . , sublata tantum costis onis specie, teneri perpetuo subditos Principibus obtemperare': illa hutem posita , ii subditi non parent, at neque inde resistendi sibi obtentum quaerere possunt. Quod iuvatur etiam Can. I 8. Concilii Chalced nensis x Can. 4. Concilii Trullani. Tum luee clarius Concilium Toletanum IV.C. 73. cavit, dira Vel horum imprecatio ne aeternis suppliciis condemnandum, quieunque in Principem infidelis , extiterit , quod Concilio 'postea Toletano V. ma

suppolam luteo : O quidam si Cierisus , deponitore

237쪽

2o6s σου tantum vetat licetitiam, Verum etiam jubet subditos , licet inju ste a Principibus tractentur , numquam i mentis resistere, at Christi potius exemplo, quod iuget si) Petrus , sese' ad-tiam componere . Quare Cyprianus apud

Gratianum sa) inquit : Domini s ipse Iesus Christus Reu oe Judeu edimus myter usque ad passonis diem feri'

υaruit honorem Pontificibus oe Sacerdoti bus, quammis illi nee timorem Dei agnitionem Christi se senς . . . omnia ab eo , ideo ' facta sunt humili x aque patienter, ut nos humiluaris ac pritieinia haberemus exemplum . JUnde Gre.

gorius I. apud eumdem u) Io iscopo

Ravennati in memoriam revocat , morem ecclesiasticum esse A modeste ac 'p tieniter ferre injustam etiam

Idemque alibi apud Gratianum M : Sem entia Pastoris , sive justa fierit , , siver sta, rimenda est . Urbanus .hem L

238쪽

i Episcopi, licet injuste Ister. Qui quidem

i Canones licet de Ecclesiiae Pastorum sem, tentiis caveant; cum Princeps tamen Pa-i stor etiam sit ac Episcopus in iis , quae, extra Ecclesiam sunti, & ad Civitatemi spectant, valent quoque de non resistenisi di necessitate, quae subditos obliget noni minus , quam Clericos , quos spectanti canones superius adducti. duo pulchrei autem intelligatur, quam bene Ecclesiae. Pastores cum Principibus comparentur, Constantini Imperatoris ad Patres Nicaenos nobile effatum hic appingam si) :

Vos in iis, quae intra Ecclesiam ; ego in iis , quae extra geruntur , Episcopus a Deo sum constitMus . Quare Imperatori etiam Marciano acclamatum est a Patribus Cona cilii Chalcedonensis sect. 6. τω uρει, βαωλει , Sacerdoti , Imperatori . Omnis deinde profitetur antiquitas , Principes, nihil esse praeterea', quam Populorum: Pastores, πρ 1 tm , uti plerumque eos appellat Homerus. Itaque Xenophon in-- U Euseb. in vita Constant. Lib. IV: ore. XXIV Cons. Petri De Marca De Conc. Sae. & Imo Lib. H. Cap. M D VII. abique Funiamun .

239쪽

le Πλεως αγώου . Ipse olim Deus ν Davidem jussit Populum pascere . At ex Iure Canonico hac de re satis . Consu tudinem modo Christianoraui, veterum , quae ad Jus quoque Eccisasticum. scriptum pertinet, paullo attentius inspiciamus. Demum di nonnulla ex .Jure subnectemus Civili, quae opportunissima fortasse Lectoribus videri queant.. U. f. XUL Veterum Christianorum- co suetudinem jam inde a rei christianae primordiis auspicabor ; quibus fiebat , perispe omnium pessimis. Imperium Romanum tenentibus, numquam tamen is centiores, Christiani una eum reliquis , qui Reip. causis illis sese omni conarta opposuerunt, resister o Contra 'haec pedipetuo in iis, quae ad Resp. , salutem etinebant morem illis

240쪽

stiebant, quod bene Augustinus inquit ,

δε subditossesse propter Dominum aeternum domino etiam temporali . Quamobrem ex Tertulliano ad Scapulam patet , quod , cum in Septimium Severum Imperatorem valde sanguinarium, arma in Syria Pescennius Niger, in Gallia vero LBritannia Clodius Albinus, insuper in M. Antoninum Avidius Cassius, sumpsissent: no luerunt tamen Christiani eorum se conatibus adjungere, iisque amice conjur re , qui sumptis armis , Remp. restitutu. ros jactabant. Circa Imperatoris majesa-νem infamamur, Tertullianus inquit; immen nunquam Albiniani Gel Nigriani mel Cassimi iuυeniri potuerunt Christianr . Quae consuetudo ex nulla praeterea Christianorum facto constabit magis quam ex Legionis Thebaeae facinore omnium maxime n remorabili , quae , ut patet e Actis, milites complectebatur sexies mille sexcentum sexagenta sex , Christianos omnes. Hi autem universi, qui penes se

armorum Vim tenebant, compellenti Maximiano Coelari exercitum, ut Diis sacra faceret, obtemperare primum nolueruut, alio arripientes iter : volentes deinde l

hentesque tantum abest ut repugnarint

' O passi