장음표시 사용
211쪽
vendula due . Quae similitudo in genere
etiam humano apparCl. Parui Uini a lino oriusio iacent, ni Quam Nara in Sine unimo sint. Cum aut in authun firmitatis acceSS it et animo tuntur et SensibUS; Olanilianturquo V1 CS eri gant et manibus tantiae Et COS gΠOSCUni R qui-bus educantur deinde aequalibus delCCtur1tur, libenterque C Cum his Congregant, dantque se adludendum subellarumque audition ducuntur: deque eo quod is Si superat, aliis gustii 11Cari O lunt animadueri Uniquo ea, quae domi sunt, u riosius, incipiuntque commontari aliquid et disce re et Corum, quo Viderit, Volunt non ignorare nomina quibusque rebus Cum a qual1bus d OCCΓ lant, si incunt, efferunt se laetitia victi debili lantur animosque demittυnt. Quortim sine Causa fieri nihil putandum est. Est enim natura Sic generata Vis iominis, Ita omnem Virtutem O cipiendam facta videatur ob eamque Culasum parili virtutum simulacris, Parum in Se diabent semina, sin doctrina mouentur. Sunt enim Prima Ie menta naturae quibus auctis, Virtutis quasi carinen germen es scitnr. Nam cum laranti factique simus, Ut et agendi aliqυ id, et diligendi aliquos, et
liboralitatis, et reserendae gratiae principi in no bis Contineremus, atque ad Scientiam, prudentiam fortitudinemque aptos animos haberomus, a Con trariisquo Chus alienOS: On sine CaUS ORS, quas dixi, in pucris Virtutum quasi s intillulas Videmus
o quibus accendi philosophi ratio debet, Ut aut, quasi deum, ducem SubSequen S, ad naturae
Peru niat Extremum. am, Ut saepe lana dixi, in infirma aetate, imbecisaque mente Vis naturae Crcaliginem cernitur Cum autom Progrediens On
212쪽
firmatur animus, agnOSCit Ile quidem naturae Vina, sed ita, It progredi possit longius, ex Se sit tamen inchoata. 6. Inlrandum est igitur in rerum aluram, et penitus, quid ea postulet, ea uideridum. Ali
ter nimioSmONPSOS DOSSO Gri possumus. Quod praeCOPium Uin maius erat, quam V ab homine
robus ipsis perfruatur. Qu6niam aut in is ara imini Detitu a principio fuit, Vt ea, quae dixi, quam perfectissima a Natura laaberemuS: confitendum est, cum id adepti simus, quod appetitum sit, in
eo quasi Vltimo ΟΠSi Stere Naturam, atque id esse summum bonum quod Certe Atliorsum Sua sponto ipsum expeti et Topter Se CCCSse est, quoniam te domonSta alum CSt, tiam Stragulas eius Partes EsS PC Se xpetendas. 1 . uno autem aliud iam argumentandi se quamur Unus, It On Solum quia nos diligamias, sed quia cuiusque artis naturae t in corpore i in animo Sua quaeque is sit; idcirco in iis rebus Νumma, OStΓa Ponte mOUCamur. Atque V a Corpore ordiar, VideSIC, Vt, si qua in membris
praua aut debilitata aut imminuta Sint, occultent Iiomines xi etiam Contendant o elaborent, si em Cere posSilat, Vt aut o appareat Corporis 1-thain, aut quam minimum pipareat multosque
213쪽
eliam dolores curationis Caiisa perferant 2 41, si
ipse Su membrorum non modo non mutor, Verum
etiam minor futurus Sit, Eorum tamen Species ad naturam reuertatur 2 Etenim Cum omnCs nutura totos e CXpetendos utent, CC id Ob aliam rem, sed propter ipso P ieceSSe est iii 'tium partes Propter se CXpeti, quod IliuETSum ΓΟΡlO S OX-
polatur Quid T in motu et in Statu Corporis
nihilne est, quod animaduertendum Ss ipsa nu 1ura iudicet 2 Quemadinodum quis ambulCt, Odoat, qui ductus oris, qui Vultus in quoque si nihilno est in liis rebus, quod dignum libero aut indignum
esse ducamus Nonne odio digno multo putamus, qui quodam motu aut Statu Videntur natura legem et modum Conter psisse 2 Et quoniam taec de tu Cuntur de Corpore, quid St, Cu non CCto UJ-chritudo etiam ipsa propter se Xpetenda ducatur PNam si irauitatem imminutionemque torporis propter se Ugiendam putamus Cur non tiam, ac fortasse magis, propter Se forma dignitalem se quamur Et, si turpitudinem fugiamus in statu et motu Corporis quid St, Cur pulchritudinem no11 sequamur Atque etiam Valetudinem; Viros, a Cullatem doloris, non propter Vtilitatem Solum, sed etiam ipsa propter se expetemus Quoniam enim natura Suis omnibus OXpleri partibus vult, tunc Statum Orporis per Se ipsum expetit, qui est 1na xime natura quae nota pertiarbatur si aut uegrum Corpus St, aut dolet, aut caret Viribus.18. Videamus animi parte r quarum est
adspectus illustrior quae quo Sunt CXCelsiorOS, COdant clariora indicia naturae Tantus est igitur
214쪽
194 cIC DE FIN. AEON. ET MAL. innatus in nobis cognitionis amor et scientiae, Ut nemo dubitare possit, quin ad eas res hominum natura nullo emolumento nullata rapiatur. Vide musiae, Vt ueri, ne VeΓberibu quidem, a Con
templandi rebus perquirendisque deterreantur Z Vt pulsi requirant, et aliquid scire se gaudeant Vt aliis narrare gestiant pompa, Iudis, atque eiusmodi spectaculis teneantur, ob eamque rem elsamen et sitim perserant 2 Quid ver, Qui inge
uuis studiis atque artibus delectantur, nonne Vide mus eos ne Valetudinis, ne rei familiaris aberorationem Omniaque perpeti, ipsa cognitione et scientia capto. Et cum maximis curis et laboribus CompenSare eam, quam ex diSCendo capiant, Voluptatem 19. Equidem e Cn. Aufidio, praetorio, erundit Itomitae, oculis Capto, Saepe audiebam, Cum Se lucis magis quam utilitatis desiderio mota seri di ceret. Somnuln denique nobis, nisi requietem Corporibus et medicinam quandam laboris asserret,
Contra aturam putaremus datum. Aufert enim sensus, actionemque tollit omnOm. Itaque, si putrequietem natura non quaereret, aut eam OSSet
alia quadam ratione consequi, facile pateremur qui etiam nunc agendi aliquid discendique cauSa Prope contra naturam Vistilia Suscipere Solemus.
so. Sunt autem clariora, vel plane perspicua nec dubitanda indicia naturae, maxime scilicet IIomine, sed in omni animali, Ut appetat animIUS aliquid agere semper, neque ila conditione quie-
215쪽
tem sempiteria am possit pati. Facito est haec
cernor in primi Puerorum aetatulis. Quanquam enim Veroor, ne imiUS in o genere Videar; a mon omnes Vetere philoSophi, maXime nostri, ad incunabula accedunt, quod in pueritia sucillime se arbitrentur naturae VoluptatCIM POSSE OgNOSCere. Vid mus igitur, Vt cotiquieSCere ne infantes quidona Possint Cum ero Paulum Processerint, usionibus ol Iaboriosis delectantur, Ut ne Verberibus quidem deterreri possint. Eaque cupiditas agendi aliquid adolescit na cum aetatibus. Itaque, ne si uelin dissimis quidem nos somniis Suros utemus, Elndymionis Somnum nobis Velimus dari idque si
uccidat, mortis instar putemus. Quin etiam iner tissimos homines, nescio qua singulari nequitia praeditos, Videmus tamen et animo Et Corpore Ino veri semper, et, Vm Te nulla impediantur neces saria, aut alveolum POSCOPO, Ut HROTOTO quem piam Udum, aut Sermonem aliquem equirere: cumque non habeant ingenuas e doctrina ob Ieclationes, Circulos liquos et semiCirculos Con sectari. - Itaque, Ut quisque optime natus insti
tutusquo est, esse omnino Πolit in Vita, si gerendis negotiis orbatus possit paratissimis Vesci Voluptati bus. am aut priuatim aliquid orere malunt: aut, qui altiore animo Sunt, Capessunt rempubli cum honoribus imperiisque adipiscendis, aut totosso ad studia doctrinae conserunt. Qua in vita, tantum abest, Vt Voluptate Consectentur, etiam curas, sollicitudines Vigilias perserunt optimaque parte hominis, quae in nobis diuina ducenda est,ing ni et mentis acie fruuntur, ne Voluptatem. requirentes, nec fugientes Iaborem.
216쪽
No. Ergo hoc quidem apparet, nos ad agendium OSSO natos. - Praeclare enim Plato mea
tum, Cui etiam in Senectute Contigerit, Vt sapientiam Vera Sque opinione RSSequi poS
Sit - alura igitur corpus quidem hominis sico genuit et formauit, Vt alia in primo ortu persi ceret, alia progrediente aetate fingeret neque uno mi illum adiumentis externis et aduenlitiis teretur. Animum autem reliquis rebus ita perfecit Ut cor pus Sensibus enim ornauit ad res percipiendus idoneis, Vt nihil, aut Don mullum adivinent ullo ad Suam Conformationem indigeret.
s . Indicant pueri in quibus Vt in specio' lis, nati I a Cernitur. Quanta studia decertantium sunt quanta ipsa certamina 2 Vt illi esseruntur laetitia, cum Vicerint 2 Vt pudet Violos 3 ut se ac cusari nolunt quam cupiunt laudari quos illi
Iabores non Perserunt, Vt aequalium principes sint quae memoria est in his bene merentium quae referendae gratiae cupiditas Atquo ea in optima quaque indole a Xime apparent; in qua haec honesta, quae inteIligimu8, a natura tanquam adumbrantur, Sed hae in pueri C TCSSa.
In iis ero Retatibus, quae iam confirmatactsunt, qui est tam dissimilis homini, qui non ino veatur ei ossensione turpitudinis, et Comprobatione onestatis Quis est, qui non oderit ibidinosam, Protoruam adolescentiam 3 Quis contra in illa aetate Udorem, Constantiam, etiam si sua nihil intersit, non lanion diligatq
217쪽
s6. Illud mihi a te nimium festinanter dictum Videtur, sapientes mNC CSSO Omper beatos. N escio quo modo praeteruolauit oratio quod nisi ita ossicitur: quae TheophraStus de fortuna, de dolore, de Cruciatu Corporis diXit, Cum quibus coniungi beatum itum nullo modo POSSC putauit, Vereor Π Vera Sint. um illud vellem ille re Pugnat, eundem Ct beatum esse et mullis Dialis Oppre8Sum. Hae quomodo Conueniant non unctintelligo. 27. Dicis eadem omnia et bona et mala quae
quidem dicunt, qui unquam philΟSophuna pl-
Ctum, ut dicitur, Viderunt, ValetudinCm, ViΓUS, staturam, formam, integritatem Unguiculorum III nium: deformitatem, morbum, debilitatem, mala. u8. Bonum, Valetia do miserum, morbus. Bonum integritas Corporis misera debilitas. No num incolumis acies misera o citas. Qua si potest Singula Consolando Quare, uniuersa Vomodo sustinebit 2 Sit enim idem oecus, debilis, morbo grauissimo assectus - quem Iiuue appellas
29. Bonum appello, quidquid secundum a turam St, quod contra, malum. 51. obis Heracleotes ille Dio11ysiius sagi ioses desciuisse 'videtu a Stoicis Propter ocul O-
218쪽
rum dolorem. Quis vero hoc didicisso a Ze-ΠΟne, non dolere, cum doleret Illud audierat, nec tamen didicerat, malum illud non esse, quia turpe non 8Set, et esse serendum viro. Is ino
Iemo cum arderet podagrae doloribus, Visitas
setque hominem Carneades, Epicuri perfamiliaris, et tristis exiret mane, quaeso, inquit, Carnea donoster nillil illinc huc peruenit ostendit pedes et pectus Attamen hic mallet non dolere.
Cic. Tuscul disput. I, de contemnenda
morte. . . aliam mihi Videtur esse mors M. Iisne, qui mortii sunt, an iis, quibus moriendum est A. Vtrisque M. Est in erum igitur, quo niam malum A. Certe. . Ergo et ii, quibus euenit iam, V moi erentur, et ii, quibus euentu Tum est, miseri. . in ita videtur M. emo ergo non miser. A. Prorsus nemo M. Et quidem, si tibi constare vis, omnes, quicunque nati Unteruntue non Solum miseri, Sed etiam semper mi seri. am si solos eo diceres miseros, quibus moriendum esset, neminem tu quidem Corum, qui Viverent, exCii Cres moriendum est enim omni bus esset tamen miseriae finis in morte. Quoniam autem etiam mortui miseri sunt, in miseriam nuSCimur empite um. ecesse est enim, misero OSSO eos, qui Centum millibus annorum ante Occiderunt,
e potius omnes, quicunque nati sunt. . Ita PTOYSUS Xistimo. Dic, quaeso, num te illa terrent triceps apud inseros Cerberus, Cocyti De mitus, transuectio Cherontis, mento summum aquam altingens siti enectus Tantalus L num
219쪽
Saxum sudans nitendo, meque proficit
fortasse etiam ineXorabiles iudices, Minos o Rhadamanthus apud quos nec te L. Crassus defendet, nec M. Antonius, nec, quoniam apud Graecos iu dices res agetur, poteris adhibere Demosthenoni: tibi lipsi pro te erit maxima Corona Causa diCenda. Haec fortasse metuis, et idcirco mortem CenSes esse empiternum malum. 6. . Adeone me delirare censos Vt ista CSSocrodam haec poetarum et pictoriim portCΠ-ta Iam mallem Cerberum mellaei CS, quam ista tam inconsiderate diceres. - Quid miserius, quam omnino unquam fuisse rata, qui nondum nati sunt, miseri iam utit, quia non sunt et os ipsi, si post mortem miseri futuri sumus, miseri fuimus, antequam uti. Ego autem non Commemini, antequam Sum natus, me miserum. Tu Si meliore memoria es, Velim scire, ecquid de te recordare.
. . Quid qui vivimus, cum moriendum sit, nonne miseri sumus 3 Quae enim potest in vita esse iucunditas, cum dies et nocte cogitandum sit, iam iamque esse moriendum 8. . Sed quae tandem est Epicharimi fla
sententia M. Emori nolo, Sed me esse O tuum nihil aestimo.
220쪽
A. Sed quae sunt ea, quae dicis te maiora mo Iiri M. Vt doceam, si possim, ΠΟΠ O l malum
s. . Mors igitur ipsa, quae Videtur notissima re esse, quid Sit primum est videndum Sunt
enim, qui discessum animi a Corpore putent CSSO mortem. Sunt, qui nullum censeant fieri disces Sum, Sed Vnu animum et corpus C ridere, animum que in Corpore exstingui. Qui discedere animum
censent, alii statim dissipari, alii diu permanere, alii semΡET, Io Aristoteles longe omnibus Platonem semper Scipio praestans et ingenio et diligentia,
Cum quatuor nota illa genera principiorum esset Complexus, O quibus omnia orirentur, quintam quandam aturam Censet osse, e qua Sit menS. Cogitare enim, et prouidere, et disCere, et doCCTO, et inuenire aliquid, et tam multa uIia, meminiSSU, Rmaro, diSSO Cupere, timere, angi, uetari: Ianeo et similia eorum in horum quatuor generum nullo inesse putat. Quintum genus adhibet , RCan ΠΟ mineta et si ipsum animum ἐντελέχειαν appellat nouo nomine, quasi mandam Continuatam motio nem et Perennem. II. am si cor, aut sanguis, aul Cerebrum est animUS, certe. quoniam si corpus, interibit Cum reliquo corpore si anima est fortasse, dissi