Cicero medicus, h. e., Selectos e M.T. Ciceronis operibus locos : vel omnino medicos, vel facillime ad res disciplinasque medicas transferendos

221쪽

harmonia, dissoluetur. Quid de Dicaearcho dicam, qui nihil omnino animum dicat esse His senten tiis omnibus nihil post mortem pertinere ad quen quam potest. arito Cnim Cum ita Sensus amit titur. Non Sentientis autem, nihil est, ullam in partem quod intersit. Reliquorum sententiae spem asserunt, si te forte hoc deIeCtat, posse animos, cum e Corporibu CXCeSSerint, in Coelium, quasi in domicilium suum, peruenire A. e vero de lectat idque, rimum ita esse Velim deinde, etiam si non sit, mihi tamen persuaderi Velim. Is Daque num illud erat insilum priscis illis, quos Caseo appellat Ennius, esse in morioso11Sum, equo EXCESSU Vitae si deleri hominem, ut funditus interiret idque cum multis aliis rebus,' tum e pontificio itare et aeremonii SopuICrorum intelligi licet quas maximis ingeniis praediti Deo tanta Cura Coluissent, ne Violatas tam inexpiabili religione sanxissent, nisi haesiSset in Corum meri libus, mortem non interitiam esse omnia tollen tem atque delentem, sed quandam quasi migratio nem Commutationemque vitae, quae in Iaris viris et oeminis dux in coelum soleret esse in ceteris humi et retineretur et permaneret tamon. 15. Omni autem in re Consensio omnium gentium Ie naturae putanda est. Quis est igitur, qui suorum mortem primum non eo lugeat, quod eos orbatos Vitae commodis arbitretur Tolle hans opinionem: Iuctum Sustuleris. emo enim moeret suo incommodo. Dolent fortasse et anguntur sed

222쪽

illa lugubris lamentatio eiusque moerens ex eo

est, quod eum, quem dileximus, Vitae commodis priuatum arbitramur, idque sentire. Atque Jhaeo ita sentimus utura duce, nulla ratione nullaque doctrina.

16. Has lamen imaginos loqui volunt quod

seri nec sine lingua, ne sine palato, ne Sine faucium laterumue et pulmonum vi et figura potest. Niliit enim animo videre poterant ad oculos omnia reserebant. 19. Cumque corporis facibus inflammari s 1eamus ad omnes fere cupiditates, eoque magici 1 cendi, quod iis aemulemur, qui ea habeant, uno nos habere cupiamus prosecto beati erimus, Cum, Corporibus relictis, et Cupiditatun et aenaulatio num erimus AperteS.cto. Nos enim ne nunc quidem oculis cerni Inu Ca, qtiae Videmus. eque enim est Vllus

Sensus in Corpore, sed, Vt non solum hysici docent , Verum etiam medici , qui ista aperta et

patefacta Viderunt, Viae quasi quaedam Sunt ad oculos, ad aures, adiures a sede animi perforatae. Itaque saepe aut Cogitatione aut aliqua vi morbi impediti, aperti atque integris et oculis et auribu S, De Videmus, ne auissimus ut facile intelligi possit, animum et Videre et audire, non eas parteS, URGquasi fenestrae Sunt animici quibus tamen sentire

nihil queat mens, nisi id agat et adsit Quid, quod

223쪽

CIC . TUSCUL DIS P. IGIeadem monio res dissimillimas comprehendimus, Ut COIOTOm, Saporom, CctIO JEm, odorem, Sonum 3 quae nunquam quinque nuntiis nimiis cognosceret, nisi ad eum omnia referrentur, et is omnium 1U- de soli1 esset. Atque ea prosecto tum multo puriora et dilucidiora Cernentur, Cum, quo natura fert, liber animus peruenerit. Nam nun quidem, quanquam foramina illa, quae patent ad animum a corpore, Callidissimo artificio natura fabricata est, lamen terrenis ConCretisque Corporibus sunt inte Septa quodammodo. Cum autem nihil erit praeter

animum, nulla re obieci impediet, quo minus Percipiat, quale quidque sit. uu . Est illud quidem e maximum, animo ipso animum Videre et nimirum 1anc habet impraeceptum Apollinis, quo monet, Vt e quisquo

noscat. Non enim credo, id praecipit, ut membra nostra, aut Staturam figuramue osCamu ; equo no Corpor SumuS neque go tibi haec dicens, corpori tuo dico. Cum igitur, OsCe te, dicit, hoc dicit nosce animum tuum. am CorpUSAEUidem quasi Vas est, aut aliquod animi receptaculum. Ab animo tuo quidquid agitur, id agitur a te. Hunc igitur osse, nisi diuinum CSSet, non esset hoc acrioris cuiusdam ammi Praeceptum, Sic , Ut tribulum deo sit. Hoc est, Se ipsum POSSC Ogno'

Scere.

24. . Quid illa tandem Num leuiora censes quae declarant inesse in animis hominum di-Vina quaedam: quae si cernerem quemadmodum

224쪽

nasci possent, etiam, quemadmodum interirent, viderem. um Sanguinem, bilem, Pituitam, OSSu, neruoS, OnIS , omnem denique membrorum et folius Corporis figuram rideor posse dicere, Vnde concreta et quo modo facta sint. Animum ipsum, si nihil esset in eo, nisi id, Vt per eum iuCYCNIUS, tam matura tutarem hominis . Vitam mustentari,

quam Vitis, quam arboris. , Haec enim etiam di-

cinius Valuere Item si nihil haberet animus ho rhinis, nisi Vt appeteret aut refugeret, id quoquo

esset ei Commune cum bestiis.

97. ta quidquid est illud, quod sensit, quod sapit, quod Vult quod viget, coeleste et diuinum

est, ob eamque rem aeternum illeCESSO St.

28. At, Vt oculus, Sic animus se non ridens, alia Cernit. So. Cato autem sic abiit e Vita, V causam noriendi actum se esse gauderet. Vetat enim dominans ille in nobis deus, iniussu hinc nos suo demigrare. Cum ero Causam iustam deus ipso dederit, ut turio Socrati, nun Catoni, aes mul tis nae ille, medius fidius, Vir sapiens, laetus ex his tenebris in lucem illam excesserit, nec tamen illa Vincla carceris ruperit. Leges enim Vetunt. Sed tanquam a magistratu, aut ab aliqua potestato legitima, sic a deo euocatus atque missu exierit. Tota enim philosophorum ita, ut ait idem, Consementatio Ortis est

225쪽

5 1. Nam quid aliud agimus, Cum a Volupta te, id St, a CorpoΓC, Ciam a re familiari quae est ministra et famula CorporiS, Cum a CPubliCa, Cum a negotio omni SCUOCamus animum 2 quid, inquam, tum agimus, nisi lanimum ad SeipSum aduOCumus, SOCum CSSO CogimVS maximeque R Corpore abdu- cinius Secernere autem a Corpor Ruimum, HOC

quidquam aliud est, quam emori discere. Quaro

hoc Commontemur, milMi Crede, disiungamusque nos a Corporibus, id est, ConSUOSCRmUS mori. Hoc et dum erimus in terris, erit illi coelosti vi tae simile et, cum illuc ex his Vincialis emissi se

remur, minus tardabitur CurSus animorum. Nam

qui in compedibus Corporis SempC fuerunt, CliamCuin soluti sunt tardius ingrediuntur, t ii, qui ferro vincti multo annos fuerunt. QUO Cium e neriinus, tum denique tuemus. Νam haec qui dem Vita mors est quam amentari possem, si si

59. Credamus igitur Pan aptio a Platon suo dissentienti. Quem enim omnibus locis diuiorum, quem Sapienti SSimum, quem SaΠCitSSimVm, quem Homerum . philosophorum' appellat, huius iano

Vnam sententiam de immortalitate animorum

non probat. Vult enim, quod nemo negat, quid quid Datum sit interire nasci autem animOS, quod declarat corum similitudo qui proci Cantu quae etiam in ingeniis, non solum in Corporibus appa rout Alteram autem ager rationem nihil esse, quod doleat, quin id aegriam esse quo Que OSsit: quod autem in morbum cadat, id liam interiturum dolere autem animos ergo etiam interire.

226쪽

55. maeo refelli possunt Sunt enim igno rantis, cima de Reternitate animorUm dicatur,

de mente dici, quae omni turbido motu semper vacet, non de partibus iis, in quibus aegritudines, irae , libidinesque Versentur quas is Contra quem haec dicantur, semotas a mente et dis Iusas putat. Iam similitudo magis apparet in bestiis : quarum animi sunt rationis expertes. Hominum autem similitudo in corporum figura magis exstat et ipsi

animi, magni refert, quali in corpore locati

Sint. ulta enim o Corpore existunt, qua a Rutinenlem; multa quae obtundant Aristoteles qui

dem ait: omnes ingeniosos melancholicos esse:

ut ego me tardiorem esse non moleste feram. Enu inerat multos idque quasi Constet, rationem, CuΓila fiat, assert. Quod si tanta vis est ad habitum mentis in iis, quae gignuntur in corpore: ea sunt Rutem, quaeCunque Sunt, quae simili ludinem a ciant nihil necessitatis affert, cur nascatur animi similitudo. 54. Fac enim sic animum inferire, Ut Corpus. Νum igitur aliquis dolor, aut omnino post mortem sensus in Corpore est 3 emo id quidem dicit ei si Democritum insimuIat Epicurus Democritici ne gant. Ne in animo quidem igitur Sensus remuncti. Ipse Cnim usquam est. Ubi igitur malum est quoniam nihil tertium est. An quoniam ipse animi discessus a corpore non sit sine dolores Vt

Credam ita esse, quam est id exiguum et salsum esse arbitror et fit plerumque Sine sensu ΠΟΠ- nunquam etiam Cum Voluptate totumque hoc leue est, qualecunque est Fit enim ad punctum tem

227쪽

poris. Illud angit, e solius excruci at, discessus ab omnibus iis, quae Sunt bona in Ilia. Vide, Θ malis dici Verius possit. - malis igitur mors abducit, non a boni , Verum Si quaerimus. Hoo

quidem a J renat Co HegeSi sic copiose disputatur, Vt i a rege Ptolemaeo prohibitus esse dica tur illa in scholis dicere, quo multi, his auditis, mortem ibi ipsi ConSCiscerent. 55. Pompeio nostro familiari, cum grauiter aegrotare: eapoli, melius est factum. - Qui, Si mortem tum obisset, in amplissimis fortunis occi

disset. I propagηtione Vitne quot, quantas, quam incredibiles hausit calamitates

56. Haec morte effugiuntur, etiam si non euenerint tamen quia possunt euenire. Sedio mines ea ibi accidere posse non cogitant. Metelli sperat sibi quisque fortunam proinde quasi aut plures fortunati sint quam infelices, aut certi quid

quam sit in rebus humanis, aut sperare sit Tuden tius quam timere. - Curet Culis, odiosa CROCitas. - Valet hoc in tuis mortuorum autem non modo Vitae Commodis, sed ne ita quidem ipsa quiSquam Caret. De mortuis loquor, qui nulli sunt. O8, qui sumus, 11um aut si Cornibus caro mus , aut pennis, sit qui id dixerit certe nemo.

Quid ita Quia cum id non habeas, quod tibi neo

Su, CC utura Sit aptum, non RTORS, etiam si sentias temon habere.

Carere igitur hoc signis cat, egere eo, quod habere velis Inest enim velle in carendo, nisi

228쪽

Cum sic tanquam in febri dicitur alia quadam

notione Verbi. Dicitur enim alio modo etiam a Tere, Cum aliquid non habeas et non iubere te sentias, etiam si id facile patiare. Curere Ortina in morte non dicitur; nec enim ESSet dolendum. Carere enim Sentientis est ne Sensus in mortuo. ne Gere quidem igitur in mortuo est.

58. Itaque non deterret sapientem mors, quae propter incerto Casu quotidie Araminet, pro pler breuitatem vitae nunquam lorage potest abeSSO, quo minus nimiae tempus reipubliCae Suisque CoΠ- Sulat, et posteritatem VSam CVius sensum habiturus non sit, ad Se putet pertinere. - nihil porti nuit ad nos ante ortum, Si nihil post mortem per linebit In quo quid potest Sse mali, Cum ΟΓS ne ad tuo pertineat, me ad mori uos Alteri nulli sunt, altero non attingit Quam qui leuio

Quasi vero quisquam ita nonaginta annos Velit vi Fere, i, Cum CXctginta ConseCerit, reliquos dor iniat. - Endymion Vero, si fabulas audire o Iumus, DesCio quando in Latmo obdomaluit, qui Os mons Cariae nondum opinor, OS EXPETI CCtUS. Num igitur eum curare censes, cum Luna Iaboret a qua Consopitus Putatur, Ut Cum dormientem S

cularetur Quid curet autem, qui ne sentit qui dem Habes somnum imaginem mortis, Cumque quotidie induis Et dubitas, quin Sensus in morte nullus sit, cum in eius simulacro Videas esse Hullum sensum

229쪽

59. Pellantur ergo ista ineptiae aene ani 1es, ante tempus mori miserum CSSe. Quod tun

d in nompus uturaene At ea quidem dedit Vsuram Vitae, tanqUam peCUniae, nulla praestituta die. Quid est igitur quod querare si

repetit, cum Vult in Cnim Ond tione ACceperas. Iidem, si puer paruus CCidit, C quo animo feren dum putant: Si Vero in Cianis, ne querendum qui dona Atqui ab Ilo acerbius exegit nolura, quod dedet at Nondum gustaverat, inquiUnt, Vitae sua vitatesin es hic autem iam sperabat magna, quibus frui Coeperat. - Eorum autem, qui XaCta aetate moriuntur, fortuna laudatur Cur' iam, reor, nullis, si ita longior daretur, poSSet OSSO iucundior Nihil est enim profecto homini prudentia dulcius, quam, Ut Cetera auferat, infleri Certe Sene-Ctus. suae ero aetas longa est Aut quid omni no homini longum onne modo ueros, modo adolescentes. in Cursu, in Crgo insoquCIIS, meo opinante assecuta est senectus Sed quia ultra nihil habemus, hoc loDgum ducimus Omnia ista, perinde V cuique data Sunt, pro rata parte a Vita aut longa aut breuia dicuntur. - Confer nostram Iongissimam metalem tum Aeternitate, in eadem propemodum breuitate, qua illae bestiolae . quae unum diem vivant reperiemur. 4o. Contemnamus igitur Omnes ineptias: quod enim leuius huic leuitati nomen imponam Τ)tolamque vim bene tuendi in animi robore ac magnitudine, et in omnium rorum humanarum Con temptione ac despicieDtia, et in omni Virtute pona mus Num nunc quidem cogitationibus moIestis

230쪽

spoliati magnis quibusdam honis, illus destitutique videamur. Quod si XSpectando et desiderando pende IS animis, cruciamur, alagimur Proh dii immortales quam iter illud iucundum esse de bet, quo ConfeCto, illa reliqua cura, nulla solli ci ludo futura sic Quam me delectat Thera1nenes quam elato animo est Etsi enim flemus, cum

Iegimus, lamen non miserabiliter Vir clam emori tur. - Lusit Vir egregius Xtremo spiritu, Cum

iam praecordiis Conceptam mortem Contineret Vereque i, qui VCUCΠum Praebuegat, mortem At Cam alaguratUS, qua breia ConseCula est. Quis hanc animi maximi aequitatem in ipsa morte ala daret, si mortem malum iudicaret Vadit in ei in dem Carc em atque in O1dem paucis post annis scyphum Ocrntes, eodem scelere iudicum, quo lyrannorium, Theramenes. Qua est igitur eius

oratio , quae facit eum Plato sum apud iudices,

iam morte mulctatum 241. Magna me, inquit, spes tenet, iudices, bene mihi euenire, quod mittar ad mortem. NeceSse est enim, sit alterum de duobuS: Vt aut Sensu omnino omne mors V rat, aut in alium quendam locum ex his locis morte migretur. Quamobrem, ille Sen SUS EXStinguitur, morsque ei somno Similis St, qui nonnunquam, etiam sine Visis somnio-

Tuna, pia CatiSSimam quietem affert dii boni Iquid lucri est emori aut quam multi dies reperiri possunt, qui tali nocti anteponantur,