장음표시 사용
251쪽
se notum regione cum Iuuae is permixtorum ἶ vel Iudaeorum , quibus quidem sues comedere lex vetabat , non autem alere , dc Gentilibus vendere, ut colligitur ex Dcuteronomii c. 14. Sul quoque , quoniam dividit unxti Isis. ει non rawixat , immunda erit . Carni Gl eoru μ nou vesca-iui . . . . O π quod Msiatiis est , comedite . Quicquid aut eis morticintim est , ne Pesca iniri ex eo . , ςrtar it o qui intra portas tuas est , da ut comedat , aut vende M. Nax tutorum qiii uena trinitionibus , ve itum erat Iudaeis porcos alere ἔ resque
erat in iamiae plena , ut probat Lubfoot in Horis Hebraicis , ad e. 8. S. Matis iliaet : sed. plures in lucro illeeii , Magistrorum traditiones tanta religione
XXI. Dc Mones autem regabant eum , dicentes et Si ejicti nos Ine . inittexos iti gragem porcorum . M ais tuis , Ite . At illi exeuntes abierant in pomcQ.: es' ecce tinnio abiit totus grex par ρraeceps in mare ς ω mortui suus in aquis . Chri utina agnoscunt iudicem dc Dominum inviti . optabant ii porcos ire , a Christo se impediri , & prohiberi pose non dubitabant. qui illos .ex corporibus hominum eiererat et unde illum rogabant , permitteret , i a porcos ut irent . . Id autem optabant dς mones , primo odio h svinum , ut si non corporibus , saltem bonis i psorum nocerent , & inco-ιas ntiva clade assi erent . Secundo , ut Christum in odium adducerent , in. colasque ab ejus praedicatione absterrerent . Ait illis , De r Permittentis vox fuit , non imperantis . Id autem permisit.Christus gravibus ex cautis. Pomo . ad gloriam Dei , se que virtutis osten fionem , ut omnes qui rein stionem illam habitinant , quenta illius potestas esset . intelligerent . a. Utrui liberati erant a dςmonibus . persperium haberent , quanta effet bene. ii illis . Chritio collati magnitudo et M quδd ni fi In ipsa calamitate . , divina Providentia servati eis ent , graviora longh mxta palsi essent a dae
aiionibus , a quibus vexabantur . 3. Ut hinc discamus , ne in porcos quidem de mones impetum facere pode , nisi Deus permittat e multo minus in homines . 4. Ut porcorum iacitra homines , quorum erant . puniret , veletudiret . s. Ut Sadducaeos refelleret .s qui daemones esse spiritus subsilienis eis negabant ἰ sed pravas corporum , di animorum arictiones este finEe
XX u. Pastores auram porcorum fugerunt , terrore correptI ; ρο ven enter in civitatem . Gerasam uel Gad 4 ain , nuntiσν erunt oinula . etsi de eis , quIdaemotis habueram . Totam miraculi 4 Christo Iesu patrati seriem civibus ea posuerunt et Et ccce tota civitas exiit obvia in IV, et id est , ci .es universi, aut maximo certe concursu οῦ vito eo , rcgabant , ut exiret a finibus mismis . An ex humili late , qua se Domini praesentia indignos iudicarent, sicut Petrus , cum dixit : Exi o Me Do ine , quia baiso necator suis Imbpotius ex timore carnali , ne scilicet x ravioribus damuis , Chri ito praesente , allicerentur . Quod S. Lucas significat his verbis et Ea rogaverunt uitiis o nis mula laudo regio vis ceras ruis , ut A Dederet ab ipsa ἔ quia Moin
XXlII.:lo hujus narratione miraculi , quaedam esse videtur prima fronte Inter suoctos Evangelitias ditionantia ; revera tame a nulla eit . Quod enim xAin. i. ,. M N thaeus duos fuisse dicit , qui l ionem ilIam daemonum patiebantur , quae coni ista in porcos ire permio est , Marcus autem dc Lucas unum commemorant: Evang. .a . intelligas , unum eorum fuisse Personae alicujus clarioris , & fumosior is,s, quem repio tua maxime colebat , I pro cujus salute plurimum satagebat. ιν Hoc volente4 fignificaae. GubEν anges tuae, solum commemoranaum judic
Hom. 39. M Nauli S. Athanas. trivit. S. An ian. S. Hi laetas in Commen a
252쪽
Secundum Matthaeum. Cap. VIII. Sensus Litteralis . a I s
verunt , de quo F cti huius fima latius praeclariusque fragraverat . . . . Aut certe illius dumtaxat meminit S. Lucas , qui a saeviore daemone ve- ει rabatur e quocirca & quasi tragieo dicendi genere illius ealamitatem , enarrae , quod nulla vincula , nullae catenae ipsum detinerent ; sed omni- ..hus diruptis , Inloeliu erraret per desertum . Marcus autem lapidibun se ip- is sum c dere solitum adjecit . . . Nec quod verba daemonum diversε ab i. Evangeli ilis die a suae , habet aliquid scrupuli a cium vel ad unam redigi . . sementiam , ve, omnia dicta poliint iii telligi . Nec quia pluraliter apud ιιNAtthaeum , apud illos autem lingulariter loquitur ; cum 6e ipsi narrent , .. quod interrohatus , quid vocaretur , legionem se esse respondit , eo quod iamulta edent daemonia . Nee quod Μεrcus diali , circa montem fuisse gre- regem porcorum , Lueas et utem in monte , quidquam repurnat et Grex enim ..poreorum tam magnus fuit , ut aliquid eius edet in monte , aliquid cirea .. montem . Erant enim duo milia porcorum , sicut Marcus expressit . ia
I. T T etu δε strosius vis ens , adorabat eum , dicear r Domine, si vir , ter ine mundare . In lepra , corruptio hominis per peccatum ; Iuleprosi euratione , reparatio hominis per pinnitentiam adumbratur . Lepra foedus horribilisque morbux , quo eum perculsa effet Maria soror myfis& Aaronis , ob aemulationem Se murmurationem ς Aaron ait ad Moysen: Obstero , domine mi , ne i-yonat vobis hoc peccatum e qu d Duὸ ιο is mi Ii- 'm τδ v. o. Mus , ne fiat baec quasi mortus , ct ut abortivuis . quod projicitur de vulsa atris suae . Mee iam inediu in carnis ejus devoratum e s a lepra. At longh . fedior , horribilior , & pericusosior animae lepra , de qua S. Bernardus taxis in nobis tantae 'atientiae est , ωrtatis , Me si forte adinosum β- 'V t tu . de Maris sisere Mori latitur ) earneis Dam bubitanea quadam Iera mese s albi candente in viderit , aequo animo stare ρ sit , est gratiar agere creatori Suid ricos,e . . seris est caro icta , ni i corrutibilis quaedam mulcs qua vestimur I Aut quid lepra haec coryorea electis omnibus aestimanda , πῖν paternae virga correptionIs, Est purgatio cor/is Ibi tribulatio vehemens , ω fustissima cosa dolarIs est, ' -- cuin exeitatus e somno miserae volaptatis , interiorem ea erit quis deρrabenda ἀ
Leprostra vaniens , adorabat eum , dicens et Domine , si vir , potes vine inu dare . Peccator verε poenitenR Deum fide quaerit reverentiae plena , ad eum qaecedit corde eontrito & humiliato , Malaltatem eius supremam adorans,
de peccati sat gravitate & foeditate erubescens , propter quod a Christi ,& sanctorum societate separatus est , ut olim leprosi ab hom num consoristio; propter quod a faucta civitate Ierusalem , id est , ii Reeno coelorum ejici meruit , ut Ieprosi quondam ex arbibus eiiciebantur : propter quod tandem purificati indiget, non immolati super aquax vivas passeris sanguine , sed sanguine Chri lii , propriisque lacrymis . Imitari debet peccator poenitens leprosi supplicantis fidem , humilitatem , fervorem , fiduciam de misericordia Dei '' Η' nihil praesumentem , sed totum ipfi committentem a Magna est prudentia aera dιntis ct mea t isqnit Sanctus Ioannes Olirysost. noo enim quo si inconsideratus Iermoneis docentis incia i , nec ilIud auditorem tristri importu. SJoa. Chr. h. nus intercidit ; sed evectaest te motas apti divitiis , oe tibi deseeud.set , tum e δε
opportuat ine sinplicavit . Nec jaac malu exter ac tepide , sed cum iventI
253쪽
s. Fulgentius, a. a. ad munda, C. I 1.
gentibαs rivolutus , cumque fide pura prorsus G vera , ae ipsa existimationadunt 'ma . Non enim dixit : Si oraveris Deum ; sed , Si velis , potes moinundare : Neque sit , Domine , munda me ; Ied Vsi cuncta commisit , euwque conferendae faxitatis dowin- esse eonfessus est , atque in ipso constituit omnium psttestate in . . ridorabat eum , dicens e DomIne , si vis , potes me mundare . Ele ρα excludebatur d lege , purgari se Domini poto late praesti mens , nou ex Iera ,
1ed supra legem et e gratiam judieavit , quae leprosi macula is posce abluere. Verum ut tu Domino potestatis auctorsios , ita in silo fidei eonstantia declara. tar . Ide in faciem procidit , quod humilitatis est , Ce pudoris 3 ut unusquisque de suae pilae morulis erubescat e sed Confessonein verecundis non repres'. Ostendit vulnus , 1 ιmedinis postulasti : ει ipsa retitionis G fidei plena Con
Iusto ect . Si vis . inquit , potes me mundare . In voluntate Doisini tribuis potestatem et de volunt te autem Domini , non quasi 'letrais incredulus dubita
vit , sed quasi colluvionis suae conscisi non praesumpsit . in nius lepra spi
ritali in lictorum numerus , quam non agnoscunt ipsi , nec opem eoelestis
Medici implorant ; aut certh de illius potestate , & bona ad eos sanandos voluntate dissidunt i Discant a leproso dicente , Domine , fi vis , potes :Discant , inquam , divInois volantatem ipsam esse plenissiwam mi statem .
II. It extendens Iesus manum , tetigit euini , dicens : Volo , mundare . SI prava fuisset opinio leprosi , Iesum e sis Deum omnipotentem credentis, proculdubio illam deflrui , istum vero corripi oportebat eorrigi . Id tammen non iacit Iesus: r quin imo totum quod dixerat , assensione & operatione Confirmat . Ide Ircli non dixit simplic Iter . Mundus esto 3 sed , Volo, mundus esto . Non ita Apostoli r sed cum homines , sanato ab illis claudo ex utero iTatris , obstupuissent e Gild vos , inquiunt , admircinini , quoi propria potestate , oe virtute secertisus bunc ainbulare DomInus autem ait:
Volo , waendare . Et certε tot Sc tanta figna operatus , nunquam hoc ver bo usus refertur . Hic ver b , ut de potestate opinionem & leprosi firmaret , de populi , addidit , Volos. Et non solum id dixit verbo , vertit continuo sermonem opus sequutum est . si vero non bene dixisset leprosus , cohibenda fuerat virtutis operatio ; nec enim blasphemiam Deus con- hemasset miraculo . Nunc autem subito cessit iii Gi natura , cum tanta utique celeritase , quanta Deum convenit operari ; Sc profecto maior is squam Evangelista memoravit . Nam ipsa quoque vox Confestim , multo tardior est illius ope iis celeritate , leprosi scilicet curatione . Non autem sati simpliciter , His , mundare ; sed , extendens inanum , tetigit eum : Ut obtenderet , non se subditum esse legi , sed Dominum , & quod cuique mundo nihil sit immundum . Elisaeus quidem neque vidit Naaman leprosum, sed de ostensum esse audiens , qu bd ad eum non esset egressus , nec tet giliet , legem ad apices observans manet domi , eumque ad Iordanis fluen- 'ta mitetit lavandum . At vero Christiis ostendit , qnod non ut funulus, sed
ut Dominus curet , ac tangat . Non enim tangentis manus immunda peelepram faeta est , sed per tanctam manum corpus omne lepros mundatum. Non solum enim corpora curaturus advenit, sed animas quoque eruuiturus.
Sicut ergo vesci manibus illotis , omnino non prohit,int , legem de ciborum indifferentia condens et in hie Iudaicis illis extarnisque purgationibus omisiis , Animae purgationi studium omne adhibendum esse docet , ac ipsius lepram , quae peccatum est , solummodo esse metuendam: Nam leproin sum esse corpore , nullum impedimentum potest inerre virtuti . Quamvis autem
254쪽
Secundum Matthaeum . Cap.UIII. Sensis Moralis. 2I
Mitem peceatnm omne lethale sit Animae lepra , maximε tamen verbi dIVa s. rib .i. . ni eontemptus . Unde S. Ambrosius I A ec unius tantum inquit Iepra in Lue. n , cti atur , sed cωεῖα is , quibus dicitur : Iana vos mundi estis pr pter ser. nionem , quem locutus sum vobis . Si igitur leprae medicina verbtiis este Jo n. s. conte Myttis utique verbi lepra mentis ect . Et extendens manum , tetigit eum , dicens : Holo , inundari . In iustIficatione peccatoris , manum invisibilem Ueus extendit , cor tangit per gratiam suam , intus ad cor Ioquitur , sanitatis desiderium inspirat . fidei, spei , charitatis inchoatae motus operatur , gratiam Orationis infundit , qua peccator Cluillo supplicat , ut animae suae lepram curet omnipotentissima voluntate , quae ex nolentibus volentes , ex repugnantibus consentientes , ex oppugnantibus amantes facit . Domine , fi pis , potes me inundare . Hoc bonae voluntatis initium , quae praeparatur a Domino . Sed hie non silit De i manus virtusque et ait cuim . Volo , mundare . Imperio suo gratiam scupiditat s victi icem infundit , voluntatem boni plenam, & robustam ; tri-huit vires efficacissimas voluntati , rebellem propitius ad se convertit ; dein Ict penitus peccata , mundat animam , fibique gratam esticit , idque conseiali im , Se sine mora . Nam gratiae ejus tempus agendi semper a deii ; nec mo
ribus Illi fit mora , nec causis anceps suspenditur ullis ἰ nec quod sola potest, cura osse iove ministri exequitur, timulisve vicem committit agendi. Quδd ieiis tur Christus descendens de monte , posteaquam praecepta illic Uiscipulis & Mul- . t Iiudini dedit , L prosum statim , extendens manum suam , curat : Sixuscat εος, s. ut. i age, qui de illii implex iis dubitabant, suo auxilio ab hujusmodi varietate mundari . stio.Him . . li I. Et ait illi Iesus : Vide , ne inini diserti ; Ied vade , ostende te Sacer- in Mat. q. q. ti , ct oster munus , quod piae repit ARFles in testimonium illiι . Ne lepra transire ponit in Medicum , unusquisque Dominicae humilitatis exempΤΟ , ei antii m viter . Cur enim praeri tur nemini dicera , nisi ut doceret , non a vulganda nostra benincia , sed preMenda , ut non solum a mercede apstin. σ- 'nus pecuniae , sed etiam gratiae I Sine cujusquam ministerio lepram spiritalem peccati Christus abitergere potest , sed quam Ecclesiae suae , & Sacerdotibus novi Testamenti dedit potestatem remittendi peccata , vult agnoscia nobis & credi, nosque ejusdem Ecclesiae clavibus subjicἱ : Pote las enim Sacerdotum novae Legis long δ maior , ac praestantior eli pote ita te Sacerdotum Legis veteris . Corporis Iepram ρurxare , stu ut verius dieσει in haud purgore quidem , sed pu otos probare , udaeoru in Sacerdotib r solis licebat. --i At meris noris Sacerdotibus , no v corporis ustra M , scd usimG Aord V de saee idolis dico puta os probare , sed purgare promus concessum est . verum cav're dein a. a.
bent , ne poenitentes velut a peccati lepra mundatos ad Eucharis Iae participationem admittant , nisi de ipsortim euratione per dignos poenitent ae fructus certiores fiant ; & Sacerdotum veteris Legis Imitari debent diligentiam , qui mundos non declarabant leprosos , nec eorum munus reci piebant , neque ad sacrificiorum particὶ pationem illos admittebant . nisi accurate discuui fient , nἰhilne penitus Ieprae ipsis adbaereret. Dominicam il-
Iam sententiam , Quodcuinque ligaveris super terram , erit Istrivis ην in cσ- iis ; Est quodcumque filaeris su er terrain , erit foIum in or in caelis ς San- eius Hieronymus hoc in sensu explicat : Istam locu in Epitcstri , Presb- s. Hlee. In citeri nou intellixenter , aliquid fibi de Pharisaeorum ossumunt Iustercilio , ut i . Matth.
vel damnent inuocentιs , vel Iὸlvere se Coxios crbitrentur e cum apud Deum non sntentia Sacerdotum , sed reorum Oita quaeratur . LVimus in Levitico
255쪽
riscernere , muηdus , quius Immundur fit . Suoinodo ergo ibi lestrosim Sacerdos munduis , ver inmundum facit e sie εν his alligat vel si vit D. ρομ scae Presbιer : non eos qui insontes sunt , veI noxii , sed prs offitio suo , cum peccatorum audierit varietotes , scit qui ligandus ' , qui e solocndus. IV. Cum auum introiset Caphareauis , accessit ad euis centurio , rogans euis , ct dicens e Domine , puer meus jacet in domo ρarat tuus , ω inale
torquetur , Centurionis hujus charitatem domini erga servos imitentur , ipsosque ut fratres in Christo tractent et illorum infirmitatibus com at tantur, illosque in morbis , tum corporis , tum animae, procurent , ae sublevent.
Si est tibi serotii fidelis inquie Sapiens sit tibi quosi anima tuo ; quesi
statrem sic eum tracta . . . . si quis Itiorum , εν maxime domesticorum curam non habet inquit Apostolus J fidem verodiit, εν est infideli detιrior . Non est Iudaeus , neque Graecus ; non est ferour , neque liber ; non est masculus , vec fixis na . Oinnes enim eos anuis es is in Christo Pesu . Dominiae servi , quamvis inaequales conditione , natura tamen aequales sunt : de fi Christi, ni , eratia Rexenerationis fratres , aequali pretio Sanguinis Chti iti redempti a forte etiam servi iustiores sunt . Ueoque gratiores dominis , forte ad maiorem gloriae gradum in coelis electi . Puer meus . Servum usta into quidem loquendi more , sed pietatem dominorum erga servos significante , Puerum vocat : Nam ut scribit Tertullianus e Gratius est pietatis nowen , quam ρotestatis e Dia in familiae inagis statrer, quam domini vocantur. Centurionis compatientem animum suscipe . Non enim sprevit aegrotantem famulum , sed talem solicitudinem ei adhibuit, quantam sibi aegrotanti exhiberἰ voluisset . Noverat enim aequales naturae partes ; neque ut mancipium spernebat , sed ut conservum miserabatur, communem universo tum D mi , num sciens . At multi divitum , a servis quidem , cum sani sunt , ab ire ulla indulgentia obsequi x exigunt , aegrotantium vero nullam agunt curam tquin ubi incidit morbus t jacente humi ancilla , nihil dominus attendit , nec invisit domina . Sin autem aliquando dominum locum adire necesse sit , non visitat , ut naturae cognatione conjunctum , sed torvo obtutu aspicit , duro compellat sermone , ac per tumorem superbiae , ctaturae Co gnationem negat . Numquid Scripturas non legillis I Nescitis, quia sanctus David dieat Fue stetit oculi servorum in monibus dominorvis fisorum : orsicut oculi ancillae in manthus dominae fisae . ita oculi nostri ad Dominum Devis nostrum . Moveat te imago . Infirmae a coaegrotanti impende auxilium . Salavator , Dei Filius unigenitus, hominum causa homo fieri voluit e Tu eumss' homo , cognatam naturam commiseratione prosequi rentiis y Ae quidem cum brutam animal ertire laesum fuerit , curam ejus agis propter ne eelsarium usum e cum autem servus tuus aegrotaverit , ahit cis . nec curam ejus peris . Centurionem imitare , cui servus ense metiosus . Non sprevit famuis tum , sed tamquam contribulem amarit , clementia & benignitate allevians
grave servitutis iugum . Domini , quod iustu in ect OV aequa in , fervis praestate ; re inittentes minas , Icientes , quio ct illorum , cae vester. Dominus es
in caelis . Pei mist Deus servum esse , ut Deo servire noveris . Exigis fiservo benevolentiam y esto & tu in Dominum benevolus . Punis peccanistem y ne ergo peccaveris , ut non puniaris a Deo . Qui veniam non tribuis servo , nec tu veniam expectes a Deo. Domine , puer meus jacet in Diso . Videtis Centurionem , antequam dἔ-
seipulatus subiret ossicium , locum Magisterii fuisse sortitum . Traehet ensis petendi formain , dat norincis credendi , fidei pandiι co IDI , vireuiuis coisis
256쪽
secundum Matthaeum. Cap. VIII. Sensis Moralis. 1 r ρ
ωendat exemρω , qui nondum christianae Scbσω ivressus est dimali an . ει Domine . puer meus iacet in domo . Qui vocaι Dominum , fatetur sciam si- iaceliter fervitutem . It quomodo hie centurio , qui sic απο stat Dominum, sttierum Rum aD su s est profiteri , quo nes iens , servi peculium σd Dominum rertinere ι Aut ignorat coinmunia , qui docet tam proscinda ι uer meus . Meuis
dico , quia iacet : f tuus es et , Dcwine , usu iaceret . Probat hoe f ropheta, cum dicit e ficee nunc benedicite Dominum , omnes servi Domini : Qui statis in domo Domini . mi statis , non jacetis , ait : Sta ηt I. ro tui, ho. Minum fervi jacent . Puer incus qui jacet . ut tuus sit , furaeat: Meus . quia
parobticus r ut tuus sit , jo in fanetur . Meus , quia inale torqtietur et ut tuus, jam non sit in poena . Domine , tuos servos non decet inalis Dbiacere : λαjuria est tua , tuoruis taeno Jervorum I servi tui es patiuntur mala , πραa s . - .patiuntur ad paenam , sed Iubetint ad co=onas . Iacet in domo , & male tor- A.,d 'quetur . Hinc est , quod offerre euis tibi pae e non Dit magnita do ; κ. D. miliaris infirmἰtos publice , ct dolori fit , ct pudori . Iaeet in domo paralyticus . Disso Iutis me Fris omnibus interioribus , d saevitate operis boni ,
secundum animam paralyticus est peccator I movere se per se ipsum minopoteli ad hosum , nec aliquid honi , non solum operari . sed nec velle, nec quidem cogitare . Liberum arbitrium captivatum atque infirmum , ποη-ns ad peccandum valet . Spiritualis illa paralysis longe maxis dolenda , quam Aorporalis . Le illa fauetur , Chri lii gratia medicinalis imploranda est. U. Et ais tui Pelus : Ego veniais , EF curabo eum . Non dubitabat Cenis urio , servum paralyticum , & in mortis Proximo periculo constitutum , solo Domini verbo sanari posse : Cur igitur Christus non curaturum se in. s. Da. chr. h. iam , sed in domum quoque ejus se venturum pollicetur I Certe id ita is , R Maot h.
eit , ut quanta sit ejus fides , perdiscamus . Nisi enim ita fecissit , sed illico puerum sanas et , sincera illius 'roe qu. fides ignoto uobis fui et . Id sum .
elicis in chanaaea muliere , quamvis contrario quodam modo , perfecit . I sigeniis non vocatus , ultro fe do inuis milicetur notacturtiis , ut eximiam cinis
turionis fidem , iij huinuitate in perdiscos : At veris in Chananaea nega diu se factum in quod stet. bos , G illain eo anter iterum . atque iterum ρetentem. n angustias corquis . cum enim sapiens prudensque Medicus sit , non ignorat, contraria εχ contrariis faciis elicere . Ita hie ultro se iturum offerendo, On-ιurionis ; ῖbi meia prorogando , cte quasi reuueudo , inultiris meis cuntiis aperuit . Ni vis stubernatorem Mundi Gabernδtor imitatur , qui in edi ιε s. in I. ηε. tori navis loco confidens , pro navigantis ratione velum circumducit , rur- ει te, iniensis, sus pro eo , ac unda seri atque Impetus , gubernaculum transfert ς mod6 ia b .i Cen huc , mo uti illuc clavum ducens , eum lem navi cursum molitur. Sie uni- .. - QR vel sorum Dominus latentem in animis fidem. prodere volens ac detegere . .. quandoque dona contrahit , quandoque pari cum laborante festinatione curri ..rit . Et nunc quidem se fimulat differre sanitatem , nune morbum remedio . . occupare cupit , ut dum varie animos excutit , latentem fidem miraculo- ..
rum luce evulget ; quo scilicet miraculorum observator ludaeus , fidei is Gentium , velit , nolit , fieri se discipulum noverit . Ego te uiam ct curabo eum inquit . J Proinis celeritate , prope uis fidei cursuis exι ist.
n, sit . Domine . non sum dignus , ut intres sub tectum meum . Vides subis pium Domini arteis , qua abdita veniatur fide in . V l. Domine , usu fum dignus , ut intres sub tectum ineuis r sed tantum dis verbo , cst Ionabitur puer meus . In Centurione vivae fidei , profundaeque humilitatis exemplum habemus : quae comites orationis este debent . sanu
257쪽
Primus autem humilItatis gradus est , infirmitatem nostrae volnntatis , ae impotentiam. , pratiaeque necessitatem agnoscere de fateri . Gradus alter, a. iaciscere grati m a Deo gratis dari , ut nn men ipsit in soni ; non secun . um opera metitaque noli ra , cum ex nobis nihil habeamus niti mendacium & peccatum : nosque ea ede indignit imos'. Nihil animae noulae rurationem adeo motatur ac praesiimptio . Dcra, lye , non se H dunxx, se . Fortit volne quadam displicuit homo , ut erudiretur in lirmitate , quἰa superbia quadam displicuit , ut erudiretur humilitate . Fortes le esse eicii ne omnes super hi . Ideo vicerunt multi ab Omente de occidente venientes . ut recumbant cum Abraham , dc Iset ac , & Iac h in Regilo coelorum . Qua re vicerunt ' Quia fortes elle noluerunt . Quid est , series esse noluerunt De se praesumere timuerunt : juiliti ni suam non onstitii erunt, ut iustitiae
Dei subiicerentur Iria est erto Iratfa beneficii Dei mimo . redigere nor ad cons. crem I firmis otis , dit quicquid boni tofMuus , quicquid ρο entei I uistis , in illo imus e Ut qui gloriotur , tu Domito i fortitur . Erat unis de extolleretur Gens J idaea , 5c per ipsam superbiam Letum es , ut Clui sto nollet humiliari autori humilitatis , repressis ri tu motis . Medico Deo ;qui propter hoc , cum Dens e fiet , homo factus est . ut se hi mo hominem cognoseeret . Nagna medicina 3 Haec mea tema fi superbiam non euiarat , quid eam curet , ne si io . Fit ille homo , cum se Deus ; de non se agnoscit homo hontinem , id est , non se mortalem agnose i , non se agno scit fratilem , non se agnoscit peccatorem , non se agnoscit ae et rotum , ut quaerat vel aegrotus Medicum e sed quod est periculosius , sianus filii vide tur . Ergo propter hoc ille populus non accessit , id est , propter superbiam e Ze dicti sunt ex arbore oleae , hoe est , de illo populo 1 Patriariscli Is ereato , fracti rami naturales . id eli , Judaei merito steriles spiritu superbiae ; & in illa olea insertus est oleaster . oleaster populus ex GentI-hus . Sic dic It Apollo ins , qu bd olea iter insertus sit in olea , rami aut earnaturales fracti sint . Illi fracti propter super hiam . insertus olealter oro.pter mi militatem . Iu bae humilitate Cevluxio , ilis stlocuit e qui eum de Me roret puerum sevum d Domino eurari , ct Dominus diceret et Fgo veniam Je eurabo eum p revondit ille : Uomine , non sum dignus , qui sub tectum melim
intres . Tecto non recipiebat , corda receperat . Suantis bra initior , tanto misputor , tanto plector . Cones enim squam repellunt , Tolles implentur . . . .
Sed iantum die veri, o , Je fanabitur puer meus . Q'od se meram cinis turionis , cst filiam Gananaeae mulieris , non veniens ad Dinos eorum , DI-
, AI est di mater , fit '. Nam stinui omnes quibas eors ut Ecelsa , materdicitur ; fluvii autem , iideis ipsi fit oppe Lantur.
Dic tantum verbo 4 de sanabitur puer meus . Centuris iste , cum siue tete .sset ι nibit fine lege egit e Dicit , Dic tantum verbo , quia dictum erat t
258쪽
Secundum Matthaeum. Cap. VIII. Senos Moralis
22 Iunius insi, Mnas non curetur I Dic tantum verbo . D sine verbo quia d etitur Sed iste stoquHι .erbum nou de laquexdi usu , sea de viritite facisvdi: Verbtiis de quo dieitiis est : Misit Verbum tuum , dc sanavit eos . Die verbo tantium : Nuia isti credidit , in Verbo oinves manere virtuzea . Verbuis tuum , Doisine I sanitas est : Verbciis tuuis vita est : V.rbum tutiis tibi acintegerit inde conse rim fugit dolar , infirmitas mox recedit.
weo : De hoc . oe jacit . 'Auct ritare sua Lliri itiane utitur , qui eam ut diis vinae poteuatis emanationem speerit , eaque vclut gradu quodam ad omnipotentiam Dei , a qua derivata est , colendam auurgit e qui aliis imperat, non domitandi ruperbia , sed consulendi Mysericordio , ut ii quitur S. Augustinus . Auctorim aliena saepε carnalium hominum idolum eli , cui litant adulatione . aut spe temporalium commodorum e saepius proni Ia , eui sacrificant sit perbiae spiritu , pratuuicatae mentis aneeιu , peit iv eia . Cliristianus verb inde occasionem sunt it humiliandi te magis sub potenti manu Dei , utique magis adhaerendi . fidelius ac ferventius serviendi & ob - qtiendi , ut Centutio nouer . Nam ct ego homo suis et Hoc e it cicere : Tu Deus . Sub potestate constitutus : Tu ipsa ροτι uotum poristos . Habens sub me Milites e Tu es, tutes . Et dico huic : Vade , I vadit . Hoc a K , die infirmitati , inde , ct vadit . Alii : Ueni , & venit . Hoc est , D e δαο tali , Veni , ct venit . Et servo meo et Fac hoc , & iacit . Iue puer in/us erit servus tutis . cum rece rit sanisciem . Audiat e Sanus fietus es , jam noli peccare . Faciat just ιiain . ut liberatur d parabsi omnitius preciatorum . Homo sum suis potestate constitutus . Prius se a vovit bominem , quam ρο- tentem . Muovis I. homiuem boino te utilis , ut in Ie jois Implari ostentiret: Seiani gentes , quoniam homi ncs sunt . VIII. Audiens autem Iehus , miratus .st : G sequentibus se dixit : Amon dico vobis . Non inseni tantiam fideis tu lirael . Fides , ae humilitas fidei mater simul & proles , operaqite humilis ac ferventis. Tici , admirationem laiidemque. merentur Salvatoris . In illo , inquit , po pMlo . ad quem veni , non inveni tantam fidem . Tai tam . quid est Tam magnais . Uude inunais i De mini ina , id est , de Buwilitate grandam . Noa inveni tantam sidem : finium grato sinapis , quanta initiutiori , tantis fervo ulari . Non in- .veni tantam fidem in lisael : Id est , lanicis suis De huintillateis . . . Dia1camur , aut teneamus humilitateis . Si nondu- hetbemur , d.secisus e si hahemus , non ais IIamus . Si noxdum habemus , babeamus , ut inseramur : si jam habemur . texecinus , ne praecidamur . Non inveni tantam fi .:em in Israel et facundiam cornem . Nam ω ipe jais Uraelites erat secavdom Dirituis . Possumus nos metii i fili m hominum , sicut homines : Dis qui interiori cernebat , Ele quem nemo saliebat , ρι rhibuis castixioniuis eordis bowinis, auis diens perbo humilitatis , pronuntians sententicis Ianitatis. IX. Dico cutem vobis , ou d isti Iri ab Orienδε est Occia. nte venient, G rein misyent cvis Abrah ris , hcae , de Iacob iae Regno caeloruis : Filii ociteis Regni ejiciexιur in tenebros exteriores . Nou omnes , seu multi , ex Gestibus vocali , ab Oriante Oecidente r luis duabus partibus totus Οι bis desseimur . Venient , Ru veri Dei notitiam , ad erat iam Evangeli., ad Ecclesia in , ut sint haeredes Dei , cohaeredas aureis Christi . Quod prophetie cinnie oraculo praedictum est : Noli tiisere , quia ego tecum jum . Oriente adestois stineu tuum , est ab Occidente congregabo te . Dicam Aluna L.
259쪽
tios Templum odi Sacerdotiuis fuit , qui celebrabent figuras omnium futurorum. s. A... t.εi. 3bunt in eb exteriores , ibi erit fletus de strid cir dentium . Vide inui- ' Iudaeos reprobatos , vi semus taristia vos ab Oriente ει occideria vocates odqnoddam eonvisium caeleste , Di recumbant eum Graiam . G Voae , ct Iσ-- eob ; ubi pacis iust tia , ubi potur Iamettis . Recumbent , id est , Requie-- heri : Non enim debemus illic chinales epulas cogitare , aut aliquid tale, , in illo Regno concupiscere . ut non vitia mutemus virtutibus , sed vitia is supponamus . Aliud est enim desiderare Regnum coelorum , propter sapien-- tiam & vit 3m aetern νm : aliud , propter felicitatem terrenam quasi Illic ha -- beamus eam opulentiorem , atque maturem . Si divitem te in illo Pegno fu-s. Rut. s. r. iurum putos , custiditate in non σωρutres , sed intitas i ct tamen dives eris. alias u e non ny illic dives eris . Mais hic Indigerata tua colligit plurima . Qua- n θ. re multum habent divites in Dom te stent . Moor ndlaeotis quasi majores comparat 'cultates et Mic ipsa indlaevita morietur . Tune serὸ dioerer i , quando nullius indigens eris . Non tu didies , se Angelus pauper, qui non habet iumento . ω rbedat . di fuistilos . Quσre ι Isa non rudiret rquia qua nes 'rator , taxia minis 3 Indyxus . Ergo ibi divitiae, perae disiistiae . Epulas terrae hujus non ibi cogitet . Dulae enim terrae huius medica menta quotidians fora ; aegritudini cuidam n να , cum qua uose ιπαr , ne. cessariae sunt . OEgritudinem isam sentit quiliquis , eisin hora reficiendi transerit . Vis videre , quanta aegritudo sit ista , Di tamquaM acuta febris septeis diebus necet Ne te fanum ρutes . Sanitas linisoriolitas erit . Nais haec longa aegritudo est . zuis quctidianis inedicamevtis fuleis inor in tu uis . fonus tibi cse sideris i Detrabe medicomenta , eae vide quid potes . . . . Quando ergo Pera sanitas , nisi qua udo vera immoraclitas ι Si ergo vera iminoris itas,s, nulla eorruptio , -Πσ desectio , qxid illic alimentis opus erit ι Erro eis in suis ,, dis , Reeumbent cum Asraham , Fc Isaae . dc Iae e. h : non staret ventrem. sed isenteis . Impleberis mi : se ipse interior venter habet ethos suos . Se -- cundum sum .enι rem dieitur : Beati qui esuriunt Se sitiunt iustitiam , quo ἀ,, niam ipsi saturabuntur . Et vere sa/urabuntur , ut usu muriant . . . Illud idem, ser.ςo. est conuiuium , qui, non accessuri sunt mali . Hoc quod Mod3 es , d xe aeis Rixa ιε. φκ eipiatur , tit ad illud perveniatur.
s. - Amen d eo vo his , Non inveni tantam fidem In Israel . Is oliva Mn inveni, Idem . s. s. quod invens in oleastro . Ergo oliva Iuρerbiens praecidatur , ouaster mliii ἐκ- sha, ου. eκ is seratur . inde inferente in , vide praecidentem . Propterea dico vobis , quia i 'a ,, n ult 3 ab Oriente de Uceidente venient e Multui veniet oleaster knferendus ''qφ' - , Osios . & recumbent eum Abraham , de Isaac , & Iacob in Regno coeia torum . Audisti , quemadmoduis oleacter buinius inferatur : audi, que Madwσ-- Dis oliva superba praeeidatur : Filii ut te in Regni ibunt in tenebras exterio,, res . . re 1 2 via sui eum non reperunt. Et quare insertus oleaster QuIais quotquot receperunt eum , dedit eis potestatem filios Dei ieri. Filii Regni ejIcientur in tellebras exteriores . Suscipe bonitatem & miseria cordiam Salvatoris , etiam cum minas intentat gravissimas de maximε terriis s. Ioa .che. ,, hiles. Nam 8c quibus minabatur Iudaeis , se illos eiecturum . Regno, no ah ὸ7- in ,, ut ei Iceret , minabatur , sed ut eiectionis timore ad ipsum conversi , non
260쪽
Secundum Matthaeum. Cap. VIII. Sensis Moralis 123
est imputandum , 'atque iis omnibus . qni eodem morbo Iab rant . Non enim Iudaeis solum id ae eluit , sed multis quoque Fidelibus . Nam Iudas filius Regni erat , audivitque una cum aliis Discipulis illud , Soer duodectis sedes sedebitis . Faeius e it autem gehennae filius . At ver5 AEthiops Fu-. Buchus Reginae Candacis , quamvis harbarus eget homo , & unus eorum qui ab o: tu & occasu erant , una eum Abraham , Isaae de Iacob aeternis bonis fruetur. Id ipsum in nobis quoque nunc fit : Nam Multi erunt ait primi ultimi , uti mi Arimi . Unde cavendum , ne aut illi , quasi non pol si ut redire , omnino negligant et aut illi , quasi iam stabiles sint , eon
fidentia corrum nantur . Ita Joannes quoque , antequam haec fierent , clamans dicebat : Potest Deus ex Ioidibus his erigere stos Abrahae. Non ergo nimium eonfidant qui itant , sed erebro illud reputent , Quἰ staι , ν deae necodat, Nec desperent qui ceciderunt , sed dicant secum : Numquid qui cs-dit , nou adiitiet , ut re Iurrat Novimus en im multos ad ipfius coeli fere verticem conscendisse , omnes virtutes habuisse , deserta eo uisse dc in solitudine vitam egisse , feminam neque In somnis vidisse : bc tamen negligentia lapsos , ad vitiorum barathrum perveni ne . Contra vero non ignora mus fuisse nonnullos , qui a vitiorum barathro excitati, ad coele item vitam ascenderunt , dc a scena atque orchelira ad angelicam conversationem traducti sunt , tantumque u Irtute potuerunt , ut daemones ejicerent , aliisque multis signis praefulgerent. Dicuntur in teuehras exteriores . Sunt en m modΛ In exterIs tenebris , unde correctio desperanda non eit ; quam fi contemn serint, ibunt in tenebras extruiores , ubi eorrectionis locus nos erit : Quonisis Deus lax est , tenebrae in eo uou βασι tiliae . Si autem Deus lux est , dc Deus charitas
est, profecto charitas lux ipsa est , quae diffunditur tu cordibus nostris per Spiritum sanctum , qui datus est nobis . Unde stuI odie fratreis suum , inrevebris est que adhue . Illae sunt tenebrae , in quas diabolus , dc anget Iejus multum superb endo progrestet sunt . Quemadmodum enim in ipsis corporibus ea , de quae inferiora sunt , fie ut terra j Sc aquη , Scipis aer , meliore sis ne participatione melioris , Id est , eum Iuce tuis minantu ν , 8c tervore uete tantur : Sic ineor oreae ereaturae rationales , ipsus
Creatoris fiunt partῖe patione meliores, elim ei cohaerent puristima, de san. Silii ma charitate ; qua omni modo si caruerint , tenebrescunt j dc Dbduis rescunt quodam modo . Proinde infideles homines tenebrae sunt , qui per fidem converss ad Deum , quadam orae missa illuminati ciue lux fiunt . in qua proficiendo , s ex fide ad speciem pervenerint , ut id quod e redunt, etiam eonspicere . fie ut tantum honum potest conspici , mereantur , perfectam recipient imaginem Dei. Talibus enim die te Apollo lus , Fuistis as- quando tenebrae; nunc ostem lux in Domiso. Porro Diabolus j aveti eiur, tenebrae μην Infidelibus homiribus exteriores . FIus enlis ab ius charitate iscv. Vi , se in Ibam fossum obfrinationemque Aro reoi sunt. Et quonigis extre--o 3udicio Christus dicturus es eir , quos ad sinistrum ducernet e Ite in i qnem aeternum , qui paratus est diabolo de angelis eliis et His malixnis spiritibus conjunxeusis , sinulgae damnandos disis ituros in terebras exteriorer , id es . in 'eietateM ροωσleis diaboli εν angelorum ejus . Huic menae contrarium est, quod bovo servo dicitur : Intra in gaudium Domini tui et oe quantis inne ista tenebrae eximiores , tant3 fit lumen illud intertur . Non haec per locorum Aiatervalla inani phantaIwate coTitanda sunt e localia Datia usu ocrustant nisi eor- ρον vis moles . Non est bor syiritus Pitin , non est hoc anima rationalis , wulismiatur Deus eis tuis kexiguis istis conditor , eus justilliisur ordinoto; '. Volua tati