장음표시 사용
351쪽
3os Expositio Sancti Evangelii
Modo sentent a est fidendum , qua misimu die t r Ctim tradent vos , nolῖte cogitare quomodo , aut quid loquamini : dabitur en m vobis in illa hora quid loquamini , &e. Socra ereo ad nos Floquia 'Urs isσvdus tu ut , qui restisti Piritu , verbis exterioriθus non eremi r . Sed nIiud est , Frater chσ-rismι , quὸd angustiati persecutionis teis'ore obseque dubitatione considere , aliud quod in travquillitate Ecclesiae Mere debemus oportet enim nos , yer Sytri tum hune inodis legendo percipere . quae possumus ; F contigerit conso , in nο- his esse etiam 'attendo demonstrare .XlIt. Tradet autem frater fratrem in Mortem . ω 'ater filium : N in furgent filii in parentes , εν Morte eos assis ent. Et eritit odio omnibus propter nomen meum . otii autem persi veraverit usque in sine is , sicisus erit . Quam Ion ρε absunt Christiani ab Apostolorum imitatione , eum ne minim moquidem tribulationem propter Christum , iustitis que ae pietAtis causa , pati
velint , sive externam , sive dometticam : nec in odium carnalium hominum incurrere , quorum amicitiam amori De praeponere non dubit Ant. Confiderent velim , illos felle es esse , qui pronter Christi nomen odio Mund sunt . cui Christus ipse odio fuit . Attendat , pat Ientiam non minus eis et necessariam Christiano , quam fidem t utramque Dei donum esse ; imo pati pro Chri :to , quiddam esse praestant Ius , quim in eun r dumtaxat crederes secundum illud Apostoli : Hobis do valuis est pro tardio , non sol in ut i et senis eredatis , sed ut etiam stro illo pallaminI . Ueri fideles Cliristum exspectκntes , fortitudinem sumunt , yennas producunt , quibos ad cae est a subic- ventur ; currentes nesciunt labore in , unorsit laboresntes Uuriem , in trih Iatione non patiuntur angustiam , morientes retin. xt vitetis ς tr fles qnidem νι- de tur , tamen se er laudentes exultant et civitias pluribus edincierunt ., e omnia posilent dum nΜΠ babere contentante dilectione Cbri yi repleti , earent timore t ab Uso IIIuminati , farintur se nullam ineluere : ireo defensore nequeunt ab aliquo trestiore e de eci de eorti in tonuertio prope Itur 'r formid', gaudext quia vident mundum s iro deo Ierum . Uerum pio Chtillo p tinon satis est , in exercitationibns patἰent Iae rei severare necelle eli usque in finem . Nolite itaque , inquit Anostoliis amittere eonDev ἰσω te σm . quae inaruam habet remunerationeis : ρuientis enim vobis necusarIa , est , ut molantsceis Dei facientes , ortet i promissionem . Adhuc enim moticum' si quantulum , qui venturus est veniet , F, non tardabis . Iremus στtem meus euside vivit : quod si siῖFiret verit se , non placebit animae meae . Hujus perseverantiae in malorum graviorum palἰentia , exemplum Fidelibus reliquerunt Apostoli , ex quo Spiritus Sancti plenis udinem aeeeperunt e cor eorum dilatatum eit charitate Rerfecta , omnis eonsummationis finem viderunt , pro veritate Certarunt usque ad mortem , pro varo ac summo bono mala omnia tolerarunt e Cujus orsummatio is finis est , excellere in Rexno Christi , quod ' non habet sine is r ω bubere ibi sine morte , sine dolore . ω eum in vo by- re vitam , morte b&jus vitae , ac dolorihus , opprobriis se visitam. Qui pcrseveraverit usque in finem , hic salvus erit , Ea aliqua vox pastoris , in qua eves non audiu i cIienos in qua nen oves non audiunt cor fluis . uae est ista vox I Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit. Hauc vocem non negligit ρronius , non cadIt aHenres : nom se fine hoc ei pr a dicat , ut perseveret Vmd sum tisique in foem ; sed non adiud ε vis perst-νerando , no v audit banc vocem . Venit ad Cbr uis , ou It alis G sita ver-ha , illa di ilia , omnia vera , sana ownia , inter qua pinnis est CP illa vox , Qui perseveraverit usque in finem , Ille salvus erit . Nom qui audi
ris , ovis est F audiebat si iam uesio quis , .cae desipuit , restiuit , o divi
352쪽
Secundum Matthaeum . Cap. X. Sensu Moralis. 3 o
alienam . Sed praedestinatus est , ad te vos φrravit , in sternum uox periis. Assedit , ut audiat quod neglexit , faciaι quod sudivit. Si eniis de his est qui praedestinati Iunt . ω errorem Vsios Dcur ρr scivit , G coaversionem Disiaram ; si aberravit , re/it , ut audist iii m vocem Postoris ,-Iequator di centem , Qui perseveraverit usque in finem , llic salvus erit. Bona vox , eeiara , Pactoralis , Ufa est diox salutis in tuberπ c o, j Druis . Nam facile est audire Christum , facile est laudare Evangelium , facile est acclamo, e disputatori ; perjeverare usque in facis , hoc est ovium Poceis Pastoris acidienti, Tentatio secidit , perse era usque in 'iis , quἔo tentatio non perjeperaι quein sinem . Usque in quem sive is pergeoerabis i dii uouque finias viam. X lv. cisis autem persequentar vos in civitato ιua , fugite in aliaω , Ge. Persecutio pro Chri ui nomine , pro justitia , pro Piciate imminens , coriapore interim fugienda eit , non ηnimo . Corpore fugers , interdum pru-centiae ; animo fugere , ignε viae est . Periis Ivo o me inquit David . . . Aug. En. in Ab illo pertu fuga , qui xoη fugis . Tui su em Mon fuit , pMitur ρ ι ιqui AM . potest pro Chrso , non fugit auims . Num corpore fuere licet Dotatuo d.cen te , Si vos persecuti fuerint in una civitate , fagite in aliam . Iu ereo non fugit animo , Aeriit ab illa fus . Sed interest , quare non fugisι , quia 'circo inclQtis ect , quia capitis est , an quia fortis est y It u csριο periit sua , O d forti periit fura . Nuae euo jugo coQς uo tu , quae suo u nobis pe
bus suis . Totii fuga ab isto perierat, sive ob ipsus capitis perjova accipia ut ῖanc vocem Christi Doisi i , qui pro Munibus inortuus est; si die a membris ejus ' Mororibus nostris , quia cae is pro fratribus pos Juοι . nudi Ioannem di-ccutem et Sicut enim ille animam suam pro nobis posuit , sic oc nos debe- D S an ii aps pro fratribus ponere . Sed cuin ilii ponuvi , christus ponit; quia ' cuin illi patiuntur perseetitiovem , iste clamat , Quid me perliqueris ι ,. I, 'Cum periequentur vos in civitate illa, fugite in aliam . Maror comprehcidus defici tenere eoa Nantiam , non eo inpreheHus dehet fugere persequentem :nt θη ρι uectitori iudulgeat resiplicendi temur , sibi ιιμρυι non auferat Ibniicandi. Persecutoreis , qui provocat , facit et corrigit, qui declinat. Oraaiaduin ast , fugiendum est ut ille qui per ignorautioin furit , sanetur ; G ille qui patitur, de patientia palmam habeat, non subeat de te ineritate diseri ια. Fratres , si Saulum Murores non fugilsent , Paulum non fecisseat . XV. Suffieis discipulo , ut fit sicut magister ejui ; servo , sicut dominiat
6cis . Si patremfoωHias Beelzebub vocaverunt : quanto inagis domasticos ejus IChristi servi & discipuli sumus , domettici Uel : Chri :tus humilitatis , inas insuetudiuis , patientiae Magister est e Viscipulorum eius nomine planἡ Indigni sumus , si doctrinam ejus non discimus , 5c ope e non exercemus . Cliri- salo. l. Desti an una nomen habemus , Fc Christum imitari nolumus. Quid nobis tantum Gabetis. Dei nomen proderit I Quid ess alius sanctu in vocabulum stae merito , nisi orna--enium in ivio ι Curtilus contumeliis oppreisu S , op robriis taturatus eli; ' . Samaritanus , seditiosus , seduceor , vini potator , daemoniacus minister Beelae bub appetuatus : Se Cliri uianus leviores injurias , duriuscula verba pro ipso pati refugit , contemni non tali inet , Iaudes de appIausus hominum au. upatur ; ad fucurae vitae gloriam aspirλε , bc viam . tribulationum , quam Cluilius cElcavit , ingredi renuit ; sub vexillo crucis militate scis
profitetur , 5c crucem nec corde ferre vult ι nec corpore . An sortem no- s. ae .se .s8.
stram meliorem esse volumus , qu 1 in Chii ui Iesu Filii Dei unigeniti , eaeli alias i8. Dedi, ictrae Uomini , Redemptoris , Regis , de Magiliti noliti I Non est di Vφrbi DR .
353쪽
3o8 Expositio Sancti Evangelii
femur sicut domIxus eius . Quasi dicat . Ecce horto infirmitatem stuam e Boeainarum calicem . Tu enim tibi fecisti praecepta issa mea , quae sano data sunt
eam dutiis , tam laboriosa . Contenta sunt , eae Ri laborare e fanari non potes , nis emorosa calielm biberis , ealicem tentationum quibus abundat haec vita , calicem tribulatiorum , σπustiarum , pGmnam . Bibe , inquit, bibo ut vivas . Et ne responderet ei Is uidus , Non stofum , non fero . ποοFiho r prior bibit Medios Ianus , ut bibere non dubitaret aegrotπt . a Menim ainarum est in tali poetiis , quod ille non biberit 3 Si eontumelia; prior audivit , eisis daemones expelleret , Dae inonium habet , ω quod in Beelzebubejicit daemonia. Unde ut ipse consolaretur aegros , sit. Si patrem familias Beel-Σebub vocaverunt : quanto magis domellicos eius i Si dolores amar sunt, . diligatus , ει stoteliatus . . G erucifixus est . Si mors amara est , etiam Monuut est . Si genus inortis exserrescit Urisitas , nihil lto te instoreis, . . D t ignominiostus , quom mors erucis . Non enim frustra eo in mendant ejus νη- ρν'' '' obedientiam Apostolas addidit : Faetna obediens usque ad mortem, mortem σπ
XVI. Ne ergo imueritis eos . NIbiI er m est opertum , quod non reveIσ-3.Αvg ser, ,, bitur ; oecureum , quod non scietur . Quod dico diobis in tenebris . dicite . 's . .. ,, ε - . ρο- η aure auditis , praedicate super tecta . Carnalis timor 3 i. ex Hom. ,, excutiendus ν qui peccati saepe causa est, non minus quam cupiditas . Dia isso. bolus non seducit , aut trahit aliquem , nisi quem invenerit ex aliqua parteis iam sint item sibi . Invenit enim eum aliquid eupientem : -& cupiditas aperit ,, ianuam intranti suggestioni diaboli . Invenit Illum aliquid timentem , monet , ut fugiat , quod illum invenit timere : monet ut adipiscatur , quod Eph. .ar. illum invenit cupere: dc per bas duos januas eviditatis , o timoris ivtrat. , Claude illas, Ze imples illud Apostoli : Nolite lacum dare diabola . Fratres, fi volumus bene vivere, plus amemus , quod promittit Deus, quam quod prona It tit hie Nundus; & plus limeamus, quod minatur in iis , qui in quod minatur hie mundus . Uenit tentatio tibi alicujus sexulis, vis iacere fraudem , ut acquiras pecuniam e promittit Deus fraudem non facientibus sempiterna ite-V gna coelorum . Sed plus velle terrena , hoc est peccare e plus velle quod V praesens est , non eredere quod futurum est ; plus velle quod vIdet homo, dc non desderare quod promittit Deus et cum id quod videt homo, etiam V ab oeulis potest auferri , etiam potatam potest amitti r id autem quod V promittit Deus , nee oculo earnis videri interim potest , 8c elim quisque ad Dei promista pervenerit , non timet , ne amittat , quia nemo est po-V lentior illo , qui dedit . Itaque , Fratres , Haerete charitate promissis Dei: V ει non σοι Dperabunt enpiditates faculι . Rursum t moris tentatio advenit: ' Dicit tibi qui ite , Die pro me Risum testimonium . Pr Λ promittit: sed cum non deceperit, s fortε praeponas pronaissa Dei pollicitationi hominum, non vincit cupiditas : per comminationem tentat , 3e incipit minari horis. ribilia . Potens est forto in eluitate , potens in saeculo , videtur posse fa- cere , quod minatur . V Incit te timor praesentis mali r quod & posset te utique Deus avertere', s hoe illi videretur prodesse tibi : de fi nollet ' avertere intelligere deberes , qu Ia non tibi permitteret , evenire , nisi clem hoc se iret prodesse tibi . Avertit ignem a tribus Pueris idem Deus . Num - quid mutatus est Deus . quia non avertit gladium a Martyribus' Idem ipse s fuit Deus tritim Puerorum, qui fuit Machabaeorum . Illi de igne evaserunt,s, illi is aibus erueiati sunt e utrique tamen iv Deo sempiterno vicerunt . Non ,, eam aut illi vita ista temporali delectabantur , aut illis minis temporalibus a fra voebentur . Itaque noli limere hominem minantem tibi . Quid est enima homo l
354쪽
Secundum Matthaeum. Cap. X. Sensus Agoralis. 3ος
homo raritati fisIII, factus en , Grs ejus sicut umbra praetereunt . Aut .
non tibi noeebit , & ante transibit illa umbra , quam ad te aculeus ejus ri r nfire potuerit ; potens est enim Deus . aut fi Permissus fuerit noeere , . . ad te ui nocebit uisbrae tuae I id est , rei tra foriα tua , vitae te orati . tua , vitae veterι tuae . usque enim ad Diιimum mortis portainus aliquid ve- ιι teris bomiuis . Disporalem vitam ille nocere poιest , AEternam. tibi vitam ue- α
o potest auferre . Tollet tibi iinpedimenta , quibus hic teneris ; ct haerebis i. Deo , cui te jam praeisi a spe , choritate colliga τι ras. Propterea in Psalmis i.
elegantissime dicitur de homine malo , Sicut novacula acuta fecisti dotam . Sic illi insultat Spiritus Dei . Quid adtendit in novacula I Non quia o eis iacidi homines de novacula possunt , sed ud quam rem facta est novaculara . c. Facta est autem ad radendos capillos . Quia tam superfluum in corpore , ιι quam capilli Quanta intiantia , quanto itudio , quanta cautela , quanta ιι intentione aeuitur , ut radat capillum i Sic ct borio inalus toIlit se in patrem , cogitat , recogitat , excogitat , ροηis fraudem super fraudem . quarumachinorisne in , in sit ros parat , falsos testes comparat , acu/t novacusam .
Nihil eli opertum , quod non rere labitur ἔ neque absconditiim , quod non i ς' et ' 'scietur . aeuod non DII is in futurω , quoudo cunua cordiuis abscondita proseis rentur ad iurem , sed e, in praesuti tempore potest congruenter occipi: Iu
eati vel passi sunt Apostoli , nunc clarificata per orbe- Eccissis , Iectis eoru in
actibus publicὸ praedicantur'. Clariora sunt nomina Piscatorum , quam no- s. Aug. lib. mina Imperatorum t Admirabiliora illorum gelia , quam istorum trophaea .
Quod dico vobis in tenebris, id est . eisis adhuc in timore carnali estis ; quia ''' 'in tenebris est timor i dicite in lumine , hoc est , in sducia veritatis, accepto Spiritu Sancto. Et quod in aure auditis, praedicate luper te et a , id est , quod in secreto auditis , calcato carnis domicilio praedicate. XUII. Et nolite itinere eos , qui occidunt corpus , salinam auteis non possunt oecidere et sed potios timete enis qui potest acimam ct corpus perdere
in gehennam . Timeamus , ut non timeamus . Timor videtur ad ignaviam a M pertinere t Timot infirmorum videtur eiIe , non fortium. Sed videte, quid . . ait Scriptura . Timor Doisini spos fortitudinis. Prudenter timeamus, ne i a - .. p , ., niter timeamus . Martyres sancti timendo non timuerunt ἰ quia Deum ti- . q. An .see. mendo, homines contempserunt. Quid enim ab hominibus homini metuen- alias ra. dum eii φ Et quId est , unde alterum terreat , homo hominem ι Terret, 'xς Lila& dicit, oce tuo te : ela non timet, ne cum minatur, prius moriatur. Oc- .. '. cydo i in qu It . Qu Is dieit Cui dicit Duos audi , unum terrentem, . . alterum metuentem : quot uui unus est potens , alter infirmus a sed ambo mortales. Quid se ergo extollit in honore inflatior potelias , in carne aequa. i. lis infirmitas I securus minetur mortem , qui non timet mortem . Si verbunde terret , timet : attendat se , & ei eui minλtur , C paret se . Inve, . niat In eo cui minatur , parem conditionem I & a Domino simul cum illo ..petat miserationem . Homo est enim , dc homini minatur , creRtura crea- . . turae r sed una inflata sab Creatore , altera fugiens ad Creatorem . Dicat
erga fortisti is Martyr , stans homo ante homi dem et Nos t eo , qtita ti- Meo . Tu quod ininaris, F iIἰe nolit, non facis: quos sutem ille Minatur , ut . . faciat , d nullo i editur , mnique tu quod ininaris , cae F ρermitteris, quid facis t Usque ad carneis sepis , anima tuta eLI . Nos σμιdes , quod non viis ει ι : τυι bilis visibile a terres . Habe inus ainbo invisibile creatorem , quem
355쪽
3io Expositio Sancti Evangelii
di si,uem Je terra fecit , invisibilem statu suo animovit . Substantis erro ιη-
. sibilis , hoc est , an ina , quae iacentem terram erexit de terra , non timet . eum stercutit terram . Potet ferire habitacuisin : numquid habitator. in I volt stercuso pinculo tolligatus , s eriι in oeeuito coronatur . Ouyd ergo naris , qui animae uisu facere potes φ Per merituis ejus cui facere πιειι potes. - resurget eui facere aliquid potes . Per meritum enim antina ruurget γ coro, , εὶρ Lubitatorι reddetur , jam non rufiuro , sed mansura . . . Sed potius timete euis , qui poten ει auiissis G corpus perdere in gehen. D nam.Potest mori anima , dc immortalis est . Quomodo Immortalis est l ania' semper alἰqua vita est , quae in illa numquam extinguitur . Quon-M do moritur I Non ut non sit vita , sed amittendo vitam . Etenim anima , D 3c vita est alleat rei . 6c habet etiam ipta vitam suam . Mia covaris onι- ma est : sita aniHae Deus est . Sicut adest vita corpori , id est , antina , ne Moriatur corpus: se debet adesse vito axi ae, bdie est Deus , ne inoriatur anI-wa . Coryus quomodo morItur ι Anima delerente . Avima , Inquam , dese- .rente , moritur corpus , G jacet cadaver ' u ame appetibιle , moso ορον-nabile . I unt inembra , oculi , oures : ff. hae fenestrae 'ηt Dinus , habitator a cristi . VisIt corym , est ἐπιλι e' , infidem, ess , ad credeu- eum durui , as eorruendos instres ferreul et viis te corpore mortua est aurina, per nuam corpus vivit . . . . Ain tam pedes , late lito corpus vi νere . Sed nuὸ awbulant φ .AEI a a termis . Ergo infrtua ect avrina . Sic euris veμίλ- Ima Ser tars dIrit , Mortua est vidua , quae Hi deliciis vivit . GH inuIs Vis tui. Ut inter delicias , ct adulterium . quom lo pote t amin 1 . ς in is ' deliciis mortua dieItur , in adulterio vivere i Mortua est C ι- audio lo- ' nuente in , intelIsto , quia ι'rpus viνit ; q*aero quid loquatur , utram σοι reo vivat 'MDdMIum loquitur. Si mendaciuis loquitur, ergo mortua est . Uxouod mentitur, occidit animam .... An verὸ non in te sunt Ao1ris C rmenae, ut ρIa os corpus o quo dec sit octina, s no 'lax ι ι--om a qua recessit Deus I Hoc tenens Martyr . respondeat commiciatori . o Tu vis ferire eorpus meum , vis ut cum timeo ferias corpus meum , di res, r- at ἔnde anima mea : ego ser am Animam meam , dc recedat inde iacus
s ἔme n tu te nerentias, 3c occidu non carnem , sed animam . inde ergo
ai H ori Aramis , temp. terna perna et Mors ani-ς Dιι absent.a . V s no ,1 se , uae fa mors animae I intellige Prophetam dicentem : res nou νι- debit Ioriais I i : Timeat ergo anima mortem suam , dc uon timeat nior tem eot poris sui . Qnia si timuerit mortem suam , dc vixerit iii Ueo suo , non eum offendendo , dc is se repelle ado , merebitur in fine recipere ent pus suum ; non ad poenam aeternam, sicut impii , sed ad vitam aeter
356쪽
Secundum Matthaeum . Cap. X. Sensis Moratis. 3II
Dei addicimus ; punitoreis perditoremque in Une iudDII ct corporis oe antinae
nostrae Deum non timentes , ct aeternis divinae ultionis paenis inoineutanea alis
qua abolenda sustolicia praeferentes , dum stlacere nos ius , e, in eorum gratia 'erma ere scinulatu impla Iloriainur.
Nolite timere eos qui occidunt corpus . Christus non siolis in verbo , sed S. A ag. En. in elisis exeinplo abstulit cinneis tiinore in . Verbo dicens , Nolite timere ecis, ri sis qui corpus occidunt ζ exemola , faciens quod verbo ρraecestu ἰ ut nec eortiis . verberotium monus vellet devitare , nee a vat percutientium , nec DIIsai conspuentium , nee 'corouam de Ibinis myonentium , nec crucem interficientitiis
bu hornis vitare totuit , cui nihil opus erat propter eos quibus hoc opus erat , faciens aegrotii de se ipso medicamentum.
Nolite timere eos qui cornus, occidunt , animam autem non Possunt occidere . Auima tus non morietur , nisi tu eam holueris occidere . vertisat LR' Raliena iniquitas carnem lucis , da in servet veritat animam tuam . . . Si autem ia veritate rem re s , quid tibi a liiss facturus est inimicus , quom tu tibi ipse facis i Inimicus ΓΑ viens , earneω potest occidere ; tu Ουι eis dicendo fossum, ,
resti inctium , animam occidis .... Itaque ad omis rectὸ factsis sinor m ttisor
iniquo pro iniserit Mundus , numquid potest dare quantum dabit jιsto Deus I a vicis quid tibi justo ininstat fuerit Mandus , numquid 'otest facere , quod facIt in quo Deus t Bene quidem tu nibit aliud viI . quain ut be 'e tibi si ; ω in eo quod times , non vis , ut inriὸ tibi sit : sed πνου tu ea retioηe quaeris , tu quo ρ emendum est . Bonum est quod vis , sed tolera quod non vis , ut os-
morteis timet. , e, acriorem mortem , EF interioreis inoveis , qua oeciditur 'antina , Don eorρur . Adterdebas howinem saeviente in in te ; quid erat focturus , eontra quem tibi securitatem tuus Dominus dederat , dicens, Nolite ti. mere eos qui corpus occidunt IIie seviendo corytis stre sit , tu odiuis ha-hι do oelisam oecidissi : N ille covus alienum . tu aut G tuam. . .
XUII . Nonne duo miseres oste vaeueunt ι Et unus ex tuis non cadit fuster terram sine Patre vestro I V ri autem cuilli evires Omnes nu inerati sunt. Nolite ergo timere , inultis paseribus meliores sis vos . Quod vilis linum homines putant, Domini providentia gubernatur et quanto magis homo , prae ei qua divini inien Ii cuta I Quintb in igis tulit , quos Urus ut amicos habet I Nihil e eetε detrimenti ipsis inferri. ab Improbis potest . Nam quod s. u.. lib. elociauunt , ct unde beati Ihnt . auferre iliis nemo potist . Cruciutus Oer3 coria Aabna Chr.poris inalas animas iniserabiliter Upixit et Bonos autem for iter purgat. c. 7 Nonae duo pesseres ase vae reunt ι &c. Pafferes duos tropologicε s. Hilarius Interpretatur corpus & animam : Quae sub Necato , inquit , oend ιa sunt , S Hii-ς φ i redemit eπ Lege Christus : ergo quod venditur , corpus algu. animo est ι εν ' μ' η' cui venditur , peceatum est : quia oristus oe de peccato redemit, est antingae corporis est redem or . mi igitur duos resere3 osse να ηιunt , te ἰρμι ριecato ininimo dirueunt , natos ad volandum , ct ad mlum penuis istirlausiatus . .eferendos . Sed ca sti pretiis praeseηtium voluptatu in , G ad Is=xuis saeculi deisnales , totos si talibus actionibus nundinantur . Sed quatendum est , quomodo xxvis ex iliis est . quod flue voluntate Dei usu cadet. Dei voluntas ιβι , ut Maum ex litis magis epolci , βd Lex eκ constitutiora Dei profecta deeer6it .
357쪽
si α Expositio Sancti Evangelii .
ta peccatorum pretIo venditis , in naturam eouorum animae subtilitas ingra escit , ει terrenam contrahit ex vitiorum forde materiem , sitque unum ex Itis , quod tradatur in terram . Plari in is autem eos antestare ρasseribus ei mdieis , ostendit inuItitudini Insidelium elictionem Fideliuis praeι sed quia his ea- fui in terr cis sit , iliis volatus ih caelum . Sed Sc eapilli capitis vestri omnes numerati sunt . Mundur interfector esteorporis mei , sed Dominus susceptor est animae meae . Et quid inibi obest, estis fit Dominus fuse or animae meae , qu)d Mundus interfector est re orir
erit se restitutor corporis thei . ause mihi deerit , si meisbra mea dilaceret inimicus , quavdo eapulos meos dinumerat Deus t obortaris Mart res suos Christus , ne ob inimicis perjecutoriθαι si quid forisIdarent , Capilli , inquit ,
vestri omnes numerati sunt. Πwebo ergo de damno membrorum, quasdo securitatem cenesti de numero capillarum ι Ergo dicaisus ex fide , dicases tu In , dicamus stograntissima charitata , S; Deus pro nobis , qu s contra nos Sed de eapilli capitis vestri omnes numerati sunt . Quise numerat capillos capitis suI I inuis mina, s tereata , quae excedunt numeruis capilloruin . Mixura piaentur , sed multa sunt . Comprehenderunt me iniquitates meae , de non 'potni , ut viderem . Multiplicatae sunt si per capit Ios capitis mei . Prae.
oadis magna , jam nos facis odit eris in , jam non facis homicidium , nourapia res alienos , vos blasphemas , non dicis falsum testimonium et Moles saesunt precatoruw. Magno praecavisti , de wixtitis quid πιι ι An tion ri es Minuta I Projecisti molam , vide , ne strena obruaris . Uenialia peccata velut a capilli sunt , superflui vanique affectas , quibus rebus terrenis nimium ad-I emus ; sed timendum , si capillos istos crescere fle luxuriare si uamus,
nec poenitentiae novacula eradere Curemus , ne simile quid nobis continisgat easui infelicis Absalonis . Cum mulo insidens transiret subter condensa inquereum Ac magnam , caesaries eius ouere ui adhaesit, mansitque suspensus , pertranseunte mulo. Quod cuin Ioab Uuei exercitus Davidis renuntiatum eiacet , cucurrit lite ad quercum , tres lane eas ferens in manu sua , & infiis xi e eas in corde Abialon . Idem saepὸ eontingit homini venialia peccata neglitenti . Haeret ad edilhus suis rei cuipiam terrenae . vel quercui densae cte nragnae , ibi suspensus manet inter coe Ium, Sc terram . Id animadvertens diabolus , tres lanceas in eius eorde figit , gravioribus etentationibus ani mum ejus pnlsat , eique gratiae vitam eripit . XIX. Omula ergo , qui confitebitur me eoram hominibus , confitebor ω exoeuis eoram Patre meo , qui in exiti est . Qui autem negaverit me cor in hominibus , negabo ct ego eum eoram Patre meo , qui is exlit est . Non Apostolos tantum , sed Christianos omnes spectat Domini sententia . Credere sat Is non est ad salutem . ni fi fidem nostram & verbis tellemur & faetis .corde enim ereditur ad jastitiam r ore autem confessio sit ad salateis . Heu quam lugendi Christiani, qui Confitentur se nosse Deuis , factis autem negaηιl Sunt & qui corde negent , quod verbis & externis operibus confiteatur. Hypo eritae , de quibus Deus per Isaiam e Populus Me labiis me honorat, in quit cor autem eorum Iou8 s d me . Contra vero David , Deum in spiritu & veritate adorans : Ecce inquit , Iahia mea non prohibebo Domine
358쪽
secundum Matthaeum. Cap. X. Senser Morasis. 3 3
pter hoc loeutus est martyr , quia eredidit . simul enim eredidit, Se quod is praemium loquendo sperare , ic quam pinnam tacendo timere deberet. credidi . propter quod locutus 1um : Ego autem huμIllatus sum nimis . Passus est . enim multas tribulationes propter Verbum , quod fideliter tenebat , fideli- ..ter impendebat , & humiliatus est nimis . Quod illi timuerunt , qui ama- . . vetunt gloriam hominum magis , quam Dei. . Uerum Cur addit , Fgo autem . . huisiliatus Dis nimis , nisi quia homo humiliari potest ab iis , qui veritati iacontradicunt , non ipsa veritas , quam credit & is quitur . Ego dixi inta, excessu Meo , omnis Bois a Meudax . Excessum pavorem dicit , quem comminantibus perseeutoribus & impendentibus passionibus crueiatus , aut mor- .. iis , humana infirmItas patitur . Conterritus enim respexit Infirmitatem . . . suam , & videt non de se sbi esse praesumendum . Quantum enim ad ipsum hominem pertinet, mendax est ; sed gratia Dei verax affectus eli , ne prensuris inimieorum cedens non loqueretur , quod crediderat , sed negaret, scut Petro accidit , quoniam de se praesumpserat , & docendus erat . de homine non esse prae in mendum r Et si de homine non debet quisque praeis ' sumere , utique nee de se ipso , quia homo est . Bene ergo iste vidit in 'pavore suo omnem hominem esse mendacem e quia Sc illi quῖ nullo pavo - 're vanescunt , ne persequentibus cedendo mentiantur . muneribus Dei ta- Ies sunt, non viribus suis . Proinde verissimε dictum est. Omnis howο Mea
Vos autem sicut hoisines morieinini , sicut unus de Principibus ea detis. Con- solatur humiles , dc implet eos , non solum fide credendae , sed etiam fi - ducia praedicandae vetitatis , fi perseveranter subdantur Deo , nee imia tentur unum ex Principibus diabolum , qui in veritate non stetit , Ac e eis eidit . Si enim omnis homo mendax , in tantum non erunt mendaces , In quantum non erunt homines , quoniam Dii erunt , 3e filii Altissimi . sed quaerit , quid retribuet Domino , de non invenit , nis ex eis quae in se Dominus retribule . Calicem , inquit , salutari aee' am , no ineu rumn ni tuostea bo . O homo , peceat tuo mendax , dono Dei verax , de Ideo iam non homo ; quis tibi dedit calicem salutar Is , quem aeeipiens de in is vocans non ea Domini , retribues ei pro omnibus , quae retribuit tibi I
Quis nisi ille qui ait , Potestis bibere calicem , quem ego bibiturus stim lQuis tibi dedit imitari pastiones suas . nisi qui pro te passus est prior IdeL que pretiosa in conspectu Doisini mors sanctorum eius. Emit eam sanguine suo,
quem prior fudit pro salii te servorum , ne pro Domini nomine servi fun- uere dubitarent , quod tamen eorum , non Domini utilitati profieeret. E rum omnino utilitati prodest η quo Christum eo ram hominibus confessi sunt; εσs quidem Christus eos confitebitur , pro suis aenoscet , laudabit , corona bit coram Patre suo in gloria e celesti . Tuue laus erit unicuique d Deo. 1. aut gutem negaverit me Grais hominibus , negabo eum coram Pampineo . A Christo negar I , idem est ae ab ipso reiici , reprobin , damnati: Novit enim Dominus , quI sunt ejus . Nunc ergo Christum confiteamur Se sermone & opere , ut fidem eius , quam lingua nostra loquitur , et amomoribus viis lateat ar . Dieant labia , quod habet eor di boe contra timorem. Habeat cor , quos dicunt Iabia ; boc contra Dulationem . Aliquando enim ty--or est , G non audes disero , quod nosti , quod eredis r Aiquando stinuisistio est, dicis , Θ non hahea tu corde . Conseutiant labia tua cordi tuo . aurirens pacim a Deo , tibi use esto pariatur : Non sit inter os tuum est eortuum isela rIxa . Martyres sancti in Ecclesia Cribolita nihil habentes 'Mationis , cοὐρuinati juncturis unitatis , consessi sunt orsum: caput gustii pro Al . ia E V. TOΜ. I. . . ' R τ ι est
359쪽
3I4- Expositio Sancti Evangelii
cesserat , sicut inera bra sequi concupierunt . Sed qui eome Ierunt i D reriave Atis statuvius , in conse ius faeies , is sermone veraces. Ioculabantur enim in ora luterrogantis se jugittas Dei , cae vulnerabant ad irain : Multos viaianeraverunt edi ad fataι eis . Haec omnia proponamus n/bis, intueamur, imItati optimus . ILec sunt spetiacula chripians , haec dilaei dcsuper Deus , ad haec hortatur , ad haec adjuvat , his totaininibus praemia pro onit oe donat. Ecce tibia mea nou prohibebo . Viae ne timeas . oe prchtheas tabis i . Domine , tu scisii , qvia est oe in corda , quod Ionat G tu Inhiis . In
Nundo , in medio nationis pravae annuntianda Dei juit Ilia . prς licanda veritas e li , Lex Uei propugnanda , conseitio fidei edenda verbo , & operi- ribus . De Euanselio , de Christiana pietate , de Christi eruce nequaquam Ps.68. g. erubescendum est . Cum Propheta dicendum , Quoniam propter te IuninuIopprobrium , Neruit confusis faciem ineam . S. Augusticus te est , Operuit ir-S. Ave. En . , , revereut a faciem Meam . Irreverentia quasi impudentia est . oportet , ut inbunci'i. is habeat Clirilitaniis irreveren iam litam , quando venerit inter immines , qui- ις in ' hus displicet Chri ilux . Si ei ubuerit de Christo , delebitur de libro v I ventium . Opus eli ergo , ut habeas irreverentiam , quando tibi de Chri lici insuliatur ; quando dicitur . Cultor Crucifixi , adorator malε mortui . venerator occisi et Hic si erubueris , mortuus es . Sententiam quippb ipsius ' vide. , qui neminem. fallit : Qui ine erubuirit ecram hominibus, ει ego erubescata eum cora in is petis Dei . Ubserva ergo tu et Frontosas esto , quando audii opprohrium de Coritio . Enid tiises fronti tuae , quo in Iuno crucis ar- Terrai' - le is inalti I S. lvus su .n , inquit Tertullianus , fi non confunda, ε de Domino
D ς meo . Alias non invenio materias conrufio nix , quae me per conte plum
tuboris probent beaθ impudentem , feliciter stultum , Cruc xtia est Dei H-M' Eus e nou pudet , quia pudendum est :XX. Nolite arbitrari . quia pace in veneriis inlatere In terram e Non veni. pacem initiare , sed gladium . Veni enim si reare homine in adversos patrem suu in , ω filiam advertas Matrem fidam , ω narum advers)ὶs 'erum βυσμ rIe iniisici hominis , do μι stici utis . Pax alia fructus est charἰiAtis , v 'pax , quam dat Christus ; alia cupiuitatis , falsa pax , qua homo in reium stet renarum fruitione , tu deliciis carnis , in vitiis conquiescit ; hane destruit Christus , verbi sui gladio nos separans a rebus omnibus , assec, hus, personis , et si contuli citifimis , quae nobis impedimento sunt ad salutem . Non veni pacem inittera , Iid gladitiis . Quia videlicet praecipua singu arisque A-'. ' Pax tunc praeuatur , quando quod tabo vel sanie corruptum eii , abscinditur Militi '' sa atque pro icitur ἰ quando faetiosa de improba pars repellitur, aut omnin bis deliruit ut et sic certό coelis terra coniungi poteit . Nam & Nedicus hoc mo-- - do reliquum corpus facit E conservat , si quod reduci ad sanitatem non po- . is teli , exciderit atque abiecerit e & Militiae Dux ad solvendam militum con- xv spirationem , alterum in alterum concitat . Sie in turre illa ne tum vide-sν mus , quand perniciosa illa pax per saliliarem vocis dissonam iam vitis Iuta , is tranquillam at ue laudabilem pacem teddidit . Sic etiam Paulus eos , qui δας. I. in adversus se conspirabant , dividebat atqtre dillipabat . Tempore vero ipsus is Naboth concordia illa quovis hello fuit at ocior . Nee enim semper con- ML . ,, cordia laudanda . cum etiam ιptrones magna inter se concordia conspirarem se limus . Non Igitur ex proposito Christi , sed ex mente animoque nomias, num vitioso bellum erumpit. Nam isse cerae vellet , ut omne fi nno con-s, sensu ueram pietatem amplecterentur et verum quoniam resiliunt atque relus, ctantur , bellum prorumpit.
Nou vitii pacem mittere , sed gladium . Sermo Dei , gladius bis cc. us. de
360쪽
Secundum Matthaeum. Cap. X. Marsus Moralis. 3i
vade bis Mutus I Dieit de temnralibus , dicit de aetern s . In utroque proiabat , quod dicit ; m euin quem serit , festarat a Mando . None 'se est gladius , de ρ o Dominus dicit , Non veni pacem mittere in terram , sed gladium s Attende quoinodo venis disiungere , quomodo Peuit se ρσrare . Diijantis Μηtt. 34. sanctos , disjungit impios , separat a te , quod te impedit . Filius vult servire
Deo, pater nou vult: dieait gladius, vexit hermo Dei , dividit filium a patre . H- s. A g. En. intia vult, rarater nou vult : gladis dividuntur ab in Iceis . Nurus tuum, Ioerus non vult γ Veniat gladius bis acutus , asserat proinissionein vitae 'raesentis εν futurae, couolationem te stralium , aeternorum ηι ruitione in . Ecce gladius ex utraque ρ arte acutus , pro inittens te orciis c aetarna. In qua nos fefellit ἰ Nonne Ferae Dei per totum ψη in non erat I Ecce est . Antea legebatur , εν non videhaturesnobis sicut legitur . ita cernitar . Suicqaeid te oraliter nobis promissum e R , astina in part cm gladii pertinet : Quicquid in sempiιerauis . ad alteram rartem gladii pertinet . Haber oem faturaru in rerum , habes consolatione in praesentium t noli retrahi ab eo , qui vult retrahere : pater , mater , soror . uxor , ainicvs sit, non te retrahat ; γ utilis tibi erit gladius his actitus . Utiliter te ille seps. at , wale te tu conglutinas . Venit ergo Domiηus noster ferens gladium bitaculum , proinittens aeterna, implens temporalis . Dno Testamenta ad gladiuisma actituis per inent : I tus Testamextum terrena promittit . Novuis aeter na. In utroque sermo Dei verax Inventus est , ut gladius bis acutus . De gladio mais
Istis ei die me t inouit David ) . De gladio , non fus est ι addit , malieno ' s. Aut .En. in Procul dubio est gladius benignus . Quis est gladius benigxtis De quo DoisI- 3.ntis dicit , Non veni pacem mittere in terram , sed gladium . Separaturuientis erot meus ab infidelibus , filios a pareηtibus , θ' exteras necessuudinet dirempturus , gladio putredinem abscindente , membra autem tariHi sanante. Est ergo benignus gIadius bis scutus , utroque acumine praestolens Veteris c Novi TUOMenti, narratione praeteritorum , s ρromismηe futurorum . Est ergo iste gladius benignus : Illa auleis maliguus est , quo illi lo utimur vani
tote in f, quia beuignus est , quo Deus Ioquitur veritatem. fis inimici Boisinis , do is siet ejus . Saepe saluti nolirae magis noeene , quin cibis intimius stini coniuncti. Parentes saepε sentimus parricidas . Pater in iis micus est filii , eum institutione . & educatione prava , amore inordinato, indulgentia nἰmia , ipsum corrumpi sinit , & malos habitus contrahereis . cum vitae Chri uianae osticia ipsum docere negligit . Filius inimicus est pa. tris , cum ipsi occasio est , aut incitamentum ad divitias malis artibus quaeis renitas , & congregandas , ut ipsum in taculo promove t , ac fortunatum reddat . Mater filiae inimica est , cum ipsam Mundi ingenio ac moribus eo nisformat, & In luxu ac vanitate in it i t u it r Filia matris inimica est , eum ab ea obtinet , ut spectacula , choraeas , virorumque coetus frequentet . Dciis minus famulorum inimicus est , cum salutem illorum. nou curat e F mulus domini , cum ejus vitiis δc cupiditatibus servit . Sic Dimici ho Minis , do. g. Aug. l. εν. mestici eius . Nullae sunt occultiores insidiae , quam hae quae latent in fimii. de civ. Dei. Iatione officii , aut in aliquo necessitudinis nomine . Nam eum , qui pa- Up's' tam est adversarius , iacit A vitando ea vere possis : hoc vero Oecultum , in. teli inum , ac dometii cum malum non solum existit, verum etiam opprimit, Vantequam prospicere atqne explorare potueris . Propter quod etiam divina vox illa , It inimici hominis , domestici .ejus , cum magno dolore cordis auis γ' ditur: Quia etsi qtiisque tam lartis sit , ut aequo animo perserat ; vel tam Uvigilans , ut provido consilio eaveat , quae adversus eum molitur amicitia γ' simulata e eorum tamen hominum perfidorum malo , cum eos esse pessimos
experitur , si ipse bonus est , graviter excrucietur , necesse est a sive semis