장음표시 사용
371쪽
'uperes evagelizantur e Evangelica doctrina pauperibus annuntiatur , Regnum coelorum ipsis promittitur . Quid vero admirabilius , quam pauperem Regno destinari Pauperes evangelinantur , vel pauo e res spiritu , vel , eerte Opibus pauveres inquit S. Hieronymus . vi ulla inter nobiles & igno, biles , inter divities & egenos , in praedicatione distantia st . I De Magistri rigorem , hee praeceptoris coinprobant veritatem et quando oin vis apud euin,
qui Disari potest aequolis eu.
U. Et bratur est , qui non fuerit frandalizatus in me. Beatus, qui offendiculi ac lapsus oecassonem ex me non ceperit ; qui statu meo humili de paupere . doctrinae meae severitate , pastin ne , mortis ignominia absterritus non fuerit , quo minus in me credat . Christus enim Lapis est o sensionis,
Θ patra scandoli , his qui offendunt verbo , nee credunt . in quo cie positi
sunt . Lapis , inquam , offensionis est , non suo vitio , qui venit ac moris tuus est . ut omnibus fundamentum esset ad fidem, sanctificationem , & sa lutem ; sed hominum malitia & infidelitate, ut ab Isaia praedἰctum est : Et eris eobis in se .ctificatione in . Iu i ideis autem visexsonis , G In petram fandrii duabus domibus IsraeI , in laqueum in ruinam habuantibus Ieru - salem . M usexdent ex eis pluri-i ,-σ cadent, est conserentur , G irretienai d. r. Aia tur . EF c lentur . Discipulos autem Ioannis ad se missos oeculi δ arguῖthl. h. Claristus , &. mentis Ipso tum aste etiam sibi natum esse signifieat , qui scanis datum ex ipso sumebant , ii core de invidia in transversum acti. Et ne sorsitan plebs nesciens, hoc dicio Ioannem sugillari arbitraretur , in illius laudes perorat .
s. M i ro. V. ruis ontem obeuntibus , ne videretur adulari , Magistrum coram Dirat . ad dita. sciptilis commendans : δc ne Maelliri laudibus efferrentur & superbirent Io-iliun , qu . . annis Discipuli eleρit Pesus ad turbu dicere de Ioanne e Sid existis in do . Iertum eidere ι Arundine in vento totam I Sed quid exist i sidiae I Imminem mollibus vestitu in Ecce qui mollibus vepiuntur , a domibtis Latiis snnt. Numquid ad hoe in desertum existis , ut videretis hominem inliar a iundi . st nis ventorum flatu in varias partes inclinari ; ut quem ante Φaudaverat, de V eo nunc dubἰter ; δέ de quo prius dixerat . Ecce Agnus Dei , nunc interroget , utrum ipse an alius sit , qui vel venerIt vel venturvs At y Et quia omnis praedicatio rasa , sectatur lucra , & gloriam quaerit humanam , ut per
gloriam nascantur compendia et asserit eum camelorum vestitum pilis . nulli posse adulationi succumbere e di qui iocustis vescitur ac melle silvestri, neque opes , neque altra terrenas delicias , quaerere ; rigidamque de ali steram v Itam Aulas vitare palat Ii , quas quaerunr , qui purpura , & bysso , Ac seri- eo , di mollibus vestiuntur . Joannem itaque lavdat Chri lius ab animi magnitudine , firmitate , constantia , tum a poenitentia & austeritate vitae , quae , uti S praesens eius carcer , euantur . ipsum non ad gratiam cujusquam olim de Christo tam magnificε loeutum , dc nunc sententiam mutasse. s. Io. Chrys. Nores ejus sanctissimos omnino probare , . quod ejus testimonium verax sit, o m. 3 - .n di sibi constans . Primo itaque Iudaeorum de Ioanne opinionem in medium h' affert a quod certi maximi ponderis erat' cum ab ipsis inimicis Iesu ser- retur . Ueinde arduam dc asperam viri vitam ipsis ob oculos ponit . Tertio , quid de illo sentiat . aperit . Quarto , Prophetae auctoritate ipsorum ora obli ruxit , omneque levitatis . assentationis , de inconstantiae suspicionem ε h Joanne removit . A se ipso igitur , seu ex propriae indolis levita-- re mutabilem atque Inconstantem non fuisse Ioannem , totius Iudaeae ad ipsum
concursus demonstrahat . Deliciis vero fraetum , corruptum , enervatum
non fuisse , testabantur amictus ipsius , et emus , carcer . Si enim deliciis
372쪽
Secundum Matthaeum. Cap. XI. Sensus Litteralis 3 17
eaperetur , non eremum , non carceres , sed retras domos hahit allat : po telai enim, 'si tantummodo filere voluisset , magnos ab Herode honores &sperare . 3c consequi . Nam si & redar euentem . 3c vineium m rum in modum Herocies vercb Atur , multe, magis tacentem coluisset . Qua ratione i itur in suspicionem incitiere pote it levitatis , qui tantam geli is suis , de totius vitae tenore con :tantiam oliendit t
τrosth tam . Fx i pio se ilicet matris utero vaticinatus est , atque in tenebris abditus Oeculiariis . 'Lumen , quod penε se erat , minimε ignoras e . Hoc autem nomine P oaliet s antecellit , quod hum quoque , qui praedicebatur , in carne conspexit I Maeni Patriarchae omnes Rc Prophetae per somnia quIdem ae visiones quoquo modo informarunt ac delinearunt , re ipsa aute in
atque oculis perspicere minimε potuerunt . Pro betam y Misis dico vobis, G plar qu iis Ῥr: b. tam . Q fa quem cae .eri venturum eis e uixerant , hic venisse mon trauit , dicetis , here M us Dei , qui tollit peccata amnes et presertim eam ad inii iuni Prop. aetate Eapi liae accesserit privilegium . ut qui dixerat , Ego a te debeo homirari, ipse eum banti Ea verit , non praesumptiσω ne maioris . sed obesientia discistuli , at ei more servi . VH. Hie Ur euiis. e quo scr0stum est : Ecce ego initto angelum meum anto facisis tuam , qui 'r arabit viam tuam ante te . Hic veri e aeteris Prophetis excellentior , de quo I in vaticinati sane . De Ioanne porro vaticinatus est Malκth as , dicens nomine Domini t 're exo initio Argeisin meu in . G praeparabit viam ante faciem meam . cst statim veniet ad tewptam so ctum tuum Dowinator quem vos quaeritis , dcc. Ioannes non na- tiara , sed ossicio Ane eius , qui Chri uum Regem metatoris instar prae-eessit, atque praenuntiavit advenientem , viamque ipsi paravit p dicatione baptismi poenitentiae , & Regni coelorum 1am proximi . Ioannes Pro hetis reliquis excellentior , quin Christo venturo propinquior . Lὸce .go mitto mulsis ineam ante taetem inessis , id est , ante me . vi II. Misen dico vobis , Mon furrexit inter natos intilierum motor Ioanne Naptissa : qui adite in inmor e I in Lex ν eriorum , in jor est ii. O . Suam de Ioanne sententiam Christus aperit . Non exstitit . non est 1 Deo fuseitatus Propheta maior Ioanne Botiua . Comparatur Ioannes Biptis a cum sanehIs Veteris Testamenti, quos inter em nebant Prophaetae ; non cum Sanctis Novi Testamenti . adeoque consenuens non est , ut Dei para Virgine , vel Apostolis major habendus sit ; mult6 minus Christo Domino de Lum ne Prophetarum . Lucae 7. 26. Mrior inter natos mulierum Propheta Posune Baptista nemo est . Inter natos mulierum . His praefertur hominibus , qu de mulierihus natifunt , ct de coxeubitu viri , nou ei qui natus e t ex Metine ct Spiritu Sas-Πs . QVσwqua in in eo quot disin. Non surrexit maior inter natos mulierum Ioanne Baptista , no v exterit Pro b tir er Patriambis emet effraque hominibus Ioanne in pratulis, sed Ioannem caeteris exaequσvit. Non enim Natim sequitur , si si aliι inforet eo non fuit , illa major aliorum ' r verum tit ae alitatem euis eeteris Saves s hayeat . Huic expositioni germana est S. Ambrosii inter
jor Propheta . quis multi cupierunt videre . quein i se proobetasit , quem ille eo pexit . queis Ilia baptizavit . Sed tremem πα-7,M N illo maior . de quomnes dixit , quia Proohetam voliis suscitabit Dominus noster I Et de quo dixit e sitit autem omnis anima , quae non audierit Prophetam illum , exterminata de pse ,e I Si igitur Cbri lar Pro bees , quomodo maior hie omnibus t in quid Gripum Prubetam negamus I. Imb O' Dominum Propbrtaru in rc ἀ- , fite-
373쪽
Hemar: Ioannem autem Prophetam asero , o b ne omnibus dico esse majoreis, sed inter mulieres , uou Virginis natos . Major enim fuit lis, quibus aequaIis esse poterat sorte u .endi . Alia ista πριura est , nec cum humanis eeneratis-nibus comstaranda . Non potest homini tuis Deo ese ulla collatio, lais enim quiRue praesertur . Denique eo usque cum Dei Filio non poterat Isanxis ulla esse collatio , ut oe i ra Angelos esse aestimetur . Setii otitem αinor est in Regno carIorum , inore est His . alii cum Deo reis gnant Angeli , inat, omnis Sanehus , qui iam cum Deo est , major est Illo qui adhue in praelio consistit : iniud est enim raroησμ victoriae ρ fidere , aliud adhuc in acie ρugnare . OuamquΘm vero probabilis ea sit Interpretatio , &sancto etiam Ambrofio , aliisque magnis viris probata ; veri fimiIior tamen est ulla quae haec verba ad Christum refert , ut ita intel Iigantur e Ille qui
Ioanne Baptista minor est tum aetate , cum opinione vestra , maior est illo virtute , potestate , divinitate , majestate , claritate Ita post SS. Hilar. &Ioan. Ch Lysostomum, S. Augustinus exponit : IIaec , inquir , verbo DomIni duobus modis msunt rectissime intelligi . Aut enisu regnum mesorum oneVooit eo loco Dominus , quod nou dum accepiμus , ω tu quo nondum fumus ; undo
I, Me dicturus est , Venite benedicii Patris mei, percipite Regnum: est is a ibi ραπι sancti Augeii , quilibet in eis minor, wHor ire utique quolihet
sancto G iusto, portante corpus , P sed corrumpitur m aggravat animais. Aut i Rethuis caesorum in ea jententis illic tutelligi voluit , quo G in hoc tempo
nus significavit , quis v cendi te ore minor orat Ioanne , major autem D - ωinitoι is aeraruitate , o Dominica ροιζNMe . Proinde secundum priorem ex iapositionem ita cliti inguitur : Noa I rrc u inter natos inulierum isaior Ioannetio ista. Qui autem minor est iv KGNO eortorum , major est Elo . Secundum vero posteriorem itn : Non fur rexit inter natos inu Heruis inofor Ioanne Ba 'a . mi autem intuor est , iu R 'o earloruin major illo eri. Minor natiuitate , major diu Initate , potestate , claritate et tamquam se prine pio
erat Verbum G Verbum erat apud Deum , ω Deus erat Verbum Minoe
tempore , maior maiestate. Valde intcr homines Ioaunes est magnus ouo se las inrer Boiniuet Molor eLI Christus. IX. A diebus auteis Iosanis Evtis que nunc , Vcxuum reaelorum viis pa-- titur , ta violenti rapium inud . Chri lius in praedicatione Regni coe lestia posterior Ioanne Praecursore suo , illud tamen emcacia & fructu longe maiaiore praedicavit . Unde ab eo tempore quo Ioannes praedicatione sua fienum. primus dedit , & quasi ve illum erexit ad Regnum coelorum rapiendum, velut bravium certaminis , usque ad tempus quo Christns praedicans haee dicit , Regnum coelorum magno concursu hominum , quasi vi & eruntio ne facta invaditur : illis qui a Regno prorsus alieni videbantur , ut Geniat Iles , publicani . & peccat Qres , in illud irruentibus , illudque rapientiis ' bus , dudaeis Regni haeredibus, culpa sua & ignavia deturbatis. Aliii christis praedicatur , oe ab aliis saeuoscitur : aliis nostitur , est ab aliis disiei. ιυν . Sui euis respuunt , alleci sus Uiun/ et prore i insectaηtur , eo lictuntur in iιi . IOreditate is sdutio ex iit , Dinitia rejieis . Testainentum filii re- . pudiant , strvi recognoscunt . Itaque vim Rexvum caelorum patitur , inferen tesque diripiunt : quia glorio froeι d Patribus delita , d Frubetis nuntiara , d Gristo oblapa , fide Getatium. occvatur G rvitur . Regnum coelorum L. . a iὸ evangeli 2 tur , G om is is εἰ μή πω facit , t ut loquitur S. Lites s . )- X. Omnes eniis Prophetae Lm usque sid Poannem prophetsi erunt . Proia
374쪽
secundum Matthaeum . Cap. XI. Sensis Uturalis. 32ς
phetae omnes , Sc Lex Mosaica . Christum praedixerunt , promiserunt.&valiis fiet uris adumbrarunt , usque ad Joannis Baptistae praedicationem , qua manifestari coepit : γε istus finis te is cd justitiam omni credent . Ex eo vero tempore Regnum Dei palam praedizatur omnibus , & praesens annuntiatur . Quamobrem non mirum , si vi & eruptione facta invadatur . Ioanne praedicante non est mortua & abolita Lex , sed mori coepit : Liines enim Tert. l. .eon. qnidam fuit Ioannes constitutus inter vetera ta nova , cd quem desineret uia tia Mareto deisti, ut , Θ d quo incisteret oristiandinus e non tamen , ut ab alia Dirtute nem, M.
Ioanne εο erat Iul secuturni , ut antec fore in ; ce si risierunt retera , se eaeperunt novo interstite Ioanna , von erit mirum , quod ex diis istoxe est Creatoris , ut aliunde magis probetur , qIam ex Legis ed Prometarum in Ioanne occasu , est extude ortu in Re Num Dei . Legis antem de Prophetarum ordo cessavit in Joanne per adimpletIovem , non per destructionem.
XI. Et i diali ii recipere , 'se est Elias , qui ocxturus est . His verbis, Id si oti Itir Heviro , indicat se figurai. & mystic ἡ loqui , clim de Ioanne ait , Ipse est Ilios . Non persona scilicet , sed ostieio , quia sicut ille Plae
cursor venturus est Chri iti judicis , ut eonvertat cor patrum ad filios. Seeor filiorum ad patres eorum , secundum Mal/elitae vaticinium : sic iste Malieh. i. s.f. Praecursor factus est Redemptoris , S Eliae spiritu ac virtute donatus a Deo est , ut Migelus testatur , dicens : D multo, si torum Vrsei convertet ad Lue. i. , L in Doruixtiis mum Ipsorum i est ipse praecedet ση te ilium λ μ Iritu est virtute S. Aite. te. 4. Viae : ut eonvertat corda patruin tu inios , &e. Ipse eit Elias t Non quod in Ioa. n. 6.
Γι SpI, itus eratisin ; zona cinctus , ut Elias ἔ vivens iu eremo , ut Elias ; S. Hier. Ep persecutionem pomo ab Herodiade , ut iue fusumiit ab Ierobelr: ut quo modo quaeli. 1. EIlos secuηdi Praecursor adventus est , ita 'σπη r νevturuis tu carne D ta num Saldiatorem , non folὰ in in eremo , sed etiam in matris utero salutavit , G exultotione ςorporis nuutia PII. Xl I. atii habet adires audi. adi , audiiat . Qui donum habet intelligendi s. u: . . in quod di eo , diligenter attendat . Id confirmat , mysticum esse , quod mox hane loeum de io an ne dixit , Ite eII 'El as , de egere intelligentia et similique indicat,
non omnes habere donum intelligen ii coelestes veritates , nec donum obediendi iis , quae praxim spectant ; sed quibus a Deo datur , ut ait Domi- Baruch. a. i. nus per Prophetam : Dako eis cor , c, Multi 't ; aures , ct audiext. XIII. Cui autem similem aestimabo generationem ictam Similis est puerit sed titibus in Dro , qui clamonti s c equalibus , dic: ut e Cecinimus vobis, eae non saltiastis : Iomentavimus , G.non playxinis . Cui comparabo hoc hominum genus ς scilicet Judaeos in cre culo S , Pharisaeos & Legi speritos contumaces Similes sunt pueris morosis , quibus cantilenae & ludicra sodalium suorum numquam arrident ; qui nolunt se illis accommodare , nee sine ii esse lusus : sed dum laetum aliquid canitur , se moestum aliquid malle significant : contra vero laetum , si quid triste dc lugubre proponatur. Quibus coaeqirales clamando ea probrant : Cecinimus vo his Iaeta , de exeitari non potui liis ad saltandum s cecinimus lugubria , dc commoveri non potuit iis ad planditam .XlU. Vinit enim Ioaηues neiae modusons , neque bibens , o dirent: dπ- .
375쪽
homo vorox , ct potatsr usui , publicanorum G peccarorum ainicus . Pro positam similitudinem J ui: ae is aecommodat , ostendens , Deum omnem diligentiam ad eorum convelfionem Sc salutem adhibuisse ; quam tamen ipfi vitio suo εc contumacia inutilem reddiderunt . Ioannes a Deo inissus poeniten-stiae praeco , non manducabat Bee bibebat communi hominum more οῦ si qui Qdem locultae de mel silvestre illi ei bus erant , aqua potus et vinum enim& si ceram non bibit . Quamobrem vitae aut eritate , & ps nitentiae praedicatione , velut caimine Iugubri , ad plangenda peccata , Sc mores emendandos commoveret . Dixeruntque Pharisaei 5c eorum asseelae : daemonium Labct , cujus virtute austeram illam , ac duram vitae rationem ferre potest . Sc ent enim daemoniaci intemperiis acti , absurdis uti cibis , dc a Iiquando multo tempore nihil mandae are , aut bibere . Venit Christus , manducanudi hibens , id est , promiscuo cibo & potu , more caeterorum hominum usus , & cum ipfis populariter conversatus , ut sua civilitate & comitate, velut eantu laetitiori , ilicis ad Deum ad dueeret , sique ad p attentia meo moveret , qui Ioannis austeritate commoti non fuerant . At isti Chii sit comitatem & popularitatem in contumeliam vertetates & calumniam , ipsum Voracem , & vini potatorem appellarunt , hominem qui coi,viviis , & vino indulgeret , publicanorum & peccato ium amicum , perduorum ho minum & ganeonum socium , adeoque illis similem .
XV. Et jιstificata est sapientia a siliis fuit . Cum utramque viam fatui IsVobis propositam contempseritis , cum utramque praedic Rtionem , tam exhortationis ad virtutes de bona opera , quam ad pin intentiam post peccata,
preveri ιἰS , nec austerior Ioannis , nee popul Arior Filii hominis drsciplina, id est mea vivendi ratio , meaque doctrina tot confirmata miracuris , Vobis
fvientibus absconderat , prudentibus apud semet mos . Sive . aequitas con- filii divini tam variis modis se mediis hominum saluti consulentis , agnitae it 5c laudata ab omnibus verae sapientiae cultoribus , qui meae vel Apostolorum meorum praedicat Ioni erediderunt . In alio Evangelio legi . sapientia jususesta est αδ operibus inis , S' Flier. observat: Sapientia quiπὸ non
quae fit vocis t. montum , sed o erum . XVI. Tune erret eur rore eiti talibus , is quibus 'Pae μνt Nurimae vir. Vter eius , quia aeon egissent paenitenticis . Missis ad praedicandum Apostolis , clim ipse Dominus in civitatibus eorum praedicare ν , Corozaim , Bethsaida , Capharnaum , earum qite eives Ac ineolae Evangelium recipere nΟ- ut ilent , Christus illis palam exprobravit ingrati animi vitium , ill fidelitatem , & contumaciam , qui tot miraeus is ad fidem adducti , ad poenite
tiam excitati non essent ; cum hie editorum , a se signorum virtutumque finis effet , non ut eorum admirationem ac laudem sibi concinaret.
paenitentiam exissent . Vox illa Vae , plangentis est hoc in loco ; pr vide x, tis , non imprecantis . Corora in autem de Bethsaida urbes Galilaeae 1 Salis valore planguntur , quδd poli tanta fiena , atque virlates , non egerint x, pinnitentiam : δc praeferuntur e Is Tyrus Se Sidon , urbes idololatriae & viis tν is deditae . Praeseruntur autem ideo . quod Tyrus δc Sidon naturalem tan k, tum legum calcaverint δ tua vero post transsa elusiae in intus alis levis di
376쪽
Secundum Matthaeum. Cap. XI. Sensus Litteratis. 33r
scriptae , et Iam signa quae apud eas Rcta sunt , parvi duxerint. Coro In , civit s eli in Galilsa , una ex urbibus Decapoleos , In eo nis ne eiu Captarnaum , ad a Iteram , eamqtie orientalem , Iordanis ripam , iasorte dimidiae Tribus Manalis . Bethsaida , Galilaeae pariter eivitas , in De eapoli , ad Mare Tiberiadis , in sorte Tribus Zibulon . Drus Sc Sνdon, tirhes conterminae Galilaeae , Gentiles N idololatrae , in i tote Maris Medi. terranei fitae , deliciis de luxu non minus celebres , quain mercimoniis. Coto Zaitas igitur &. Bethsaitas irragis reos esse ciuillus declarat Tyriis &Sidoniis , utpoth magis contuni ces ac ingratos Dei beneficiis ; Uuoniam si apud Tyrios de sydonios Evangelium suum praedicat et , miracii laque edi- dilIet ; vel si Faechielis admonitiones , adhortationes , dc comminationes, Tyrios & Sidonios spectantes . talibus ac tantis miraculis c cimi laetae fuissent L. confirmatae , qualia dc quanta Christus in Galilaeis urbibus ediderat, iamdiu de statim humillimam dc sex et ii limam poenitentiam eg uent , t i licio induti , de cinere conspersi . Uerum quod ait Curiitus , Tyrios & Sidonios poenitentiam oliin Ecturos flatu e , si apud illox tot de tanta miracula edita fuissent , dixit spectat a causarum secundarum dispositione , quia minus contumaces erant mimisque indurati , quam Capharnaitae Se Bethsaiiae; mon secundiam praescientiam Ee praedeliinationem Uei . De te est quippe , ut in elitatem Mensemus Iudaeoruin , iis libera voluntate venis utem , qui facili apud se tam magnis viriti tibus eradere noluerunt . Euod Ο DowItus iverepans
virguit , o dicit et vae tibi Coroeta in , vae tibi Bethsaida , quia fi in Tyro de Sydone factae fuit sent virtutes , quae saetae sunt in vobit , oli in in cilicio de cinere poenitentiam egissent . Sed numquid possumus dicere , et amT risi odi Sidonios talibus epud se virtutistis factis crerere noluisse , aut er/dituros κον fulse . si A. rem I Cum eis ipse Dominus adtestetur , ραὸd octuri essent in et e bu wilitatii paenitentiam , si in eis fama essent dioinarum illa fgua viri, ta in I 1 t tamen is die fud est punientur , qIamvIs minori supplico, qua in alae cir tates , quae apud se virtutibus factis credιre ns luerunt. . . Innis ita ergo perditionis i alto Dei judicio relicti sunt Tyrii & sidonii , qui et lain credere potuerunt , si mira illa Chri iti signa vidissent : Sed quodilom,
ne credirent , non erat eis datum , etiam unde crederent , est negatuis . De
' quo apparet , habere quos ais in ipso ingenio divinum naturaliter munus intelligentiae , quo moveantur ad me in , si eos erua fuis me utibus diei audia ut verbo , vel signa conspiciaut e taweu F Dςi sitiore iudicio . d perditionis Misa non sunt x ratiae praedestiusti e d fereti , tec issa eis adbibentur Uet diatia divina vel tacta , per quae ρήeot credere , si sIdirent utique talia vel Diaderent . In eadem herditionis mala relicti Ibis etiam Pudaei , qui non potu runt credere sariis in cons ectu suo tam viuuis clarisque virtutibus . Cur enim
non poterant credere , non tacuis Evangelium , dieext : Cum autem tanta si is
gna iecisset coram eis , non crediderunt in eum , ut sermo Isaiae I ropheistae impleretur , quem dixit e Domine , quis credidit auditui nostro , & brae hium Domini cui revel=tum est y Et ideo non poterant credere , quia iterum dixit Isaias e fixe eeavi oculos eorum , dc induravi cor illorum , ut non videant oculis , nec intelli pant corde , dc convertantur, & sanem illos . Nou erant ergo D excaecaρi cculi , nec sic indIratam cor Turiorum di
377쪽
332 Expositio Sancti Evangelii ,
Rum. Verumtamen dῖest Φοbit : Dro Sidoni rem rus eris in die iudLeii , quam v bis . t 't minor eli Tyriorum & Sidoniorum culpa , quina vestra , qui mes prie dicationi & miracul s credere noluitiis , oc tot ac tanta hene filia contenipfiliis ; ita tolerpbilior et it eorum poena in die iudieii.
s ut tu te . fortὸ mansioni usque in hanc illam . Et tu Ca barnauin , numquid p .itas te semper opibus , gloria , deliciis storentem Hre , & in coelum e Veliendam , quδd praesentia mea , praedicatione , miraeu is nobilitritass de illustrata ' Hie in Textu Grato , & in vulgata Versione S. Lucae , sine interrogatione legitur : Et tu Capharnca in , inque ad erIum exalta s,us e ad inscr8um dewerrer s . Et S. Hieronumus in ultero εxemplati se reperis le te fiatiir : Et tu Co'harnauis , 7ciae re que is rarium eo tria et , v que ad inferna d sce des . Quibus verbis N ut bis valia io , Ic civium aeterna damnatio fignificatur ' quod praedicationi Cluisti sit perbi sume restiterint , &ejus fignis atque virtvt; hut credere n luerint.
Quis si in Sodomit factae 'lent virtutet ρtrae sacrae furi in te . stri
mavis ut usque in bare diem. Fortθ , eamdem hic vim liabet ad . Ut que . , Deus enim certo eognoscit & praescit , quae ipse fictilius mi : de quae fa tura non sunt , non esse futura , certo novit . omnis coniectura de dubitatio a Dei seientia aheli . Cum igitur ait . Forte , ad hui num lisque. di morem se demittit , ni Exodi 33. 33. Aon babItent in terra tua , ne fort8 peccare te fac ant in me serpieris Diis eorum . Ieren 'ae 26. r. Ab M 'btrabere verbum , si sorte cadiaKt , ct convertantur unus 'que a via sua inau. Psalm. 8 o. si ρomtas metu audisset me , Urset si in ditis vreis awbuloset e pro nihilo forsitare inimicos eorum humili em . Lucae 2 o. 2. M ttomst tum meum dilectum ; si sitan estis buuc viderint , verebuntur. Et Ioannis 8.1s. Si me fetretis , forfitcn Patre/ο meum hiretis . Praeci re Sanctus Hieronyinus e Verbu- cis Hrutiis , Forsitan Mai stσu Domini non ' test conseη re ; sed nostro loquitur actita . ut Kberum homini fertetur arbitrium e ne sex praesicieηtia ejus , quoi recestate , vel facere quid , vel non facere cus-ttir . Et sanehus Augustinus explicans haec verba Domini : Si me sic: raris ,
forsitan εν Patrεω Meum fomlii , ait : Ii e qui omnia scit , quando dicit,
378쪽
Secundum Matthaeum. C.ip. XI. Senos Litteratis. 3
autem , Ad esto Spiritum Dei haneo , dicit , ρuto , dtibitare via etiar: Iediue ix repabat , non dubitabat . Et ipse Dpinissus chri 3, otio loco increρau Lud. ig Licia litotem futura in generii buinaui , cuis τι verit , inquit , Filius Botatuis, M.tos inveniet De M in terro ι . Verum inquiet aliquis : Si Tyrus , Sidon , dc Sodoma Potuerunt agere poenitentiam ad praedicationem Salvatoris , sigi: orumque miracula , non sunt in culpa , quod non crediderunt 3 sed vitium flentii in eo est , qui actu ris poenitentiam noluit praedicare . Facilis & 8perta res onsio est , Duora. s. H e r. i. re ποι judicia Dei , G si πι/arum diuel tishum eius sacramenta nescire . lini c. loc- Proposit 'in fuerat lasinino Iudaeae Des non excedere , ne justais Phorisaeis GSeeerdotihus occυον in ρeueentionis daret. Vi de eae Apostolis ante pastonentis praecep t : In viam Gentium ne Ebieritis , o in civitates Samaritanorum ne intraveritis . Oronain Virrer ει Bethyrida da is viantur , g 3I 'eaese uti misius er ιdere uetuerant . Tarut G Sidon I ust contur , qu)d Apostolis illius crediderunt . Nou quaeras tem stra , cυμ et deus cis intuearis sistatem . xx Uernuita inru dico vobis , uuis terrae Sodomorum remo ius erit in disjudicii , qua in t 9i , Gr huius punientur Capta arnaitae Sodomitis ipsis ,.ctim
XX . In illo tempore , Cum di se puli ex missione reversi esknt ad Chriasu in , eique narrassent , plebem avide excepi isse verbum Dei et Lucae ro. 21. Respox dens Iesus . id est , inciviens , vel coentum sermonem prosecuilis , d
Se consubstantialitas cum Patre probatur z Deum enim Patrem suum vocat, coeli vero & terrae Dominum , ut se δ rerum creatarum numero eximat , ir'
saeculari praeliant : abseo odisti , inquam , non revelando , non illuti ranci mentes iliorum lumine gratiae tuae . ut crederent , dc intelligerent , & ad te converterentur: Et revelasti ea ρὐrωHis , simpl cibus, rudibus. & nulla saecularis lapientiae claritate insignibus . Sapaentes de prudentes intelligun
Parvuli vero intelligontur . de quibus dictum est: Declarat o serissuuin tuo ruis iuvisinat , o intellectum dat parvulis . Quem locum S. Ambrosus sic pl. , iuexponit. Into siectur erto datus e' etiam his, qcii mmissis sapieatiam non ha- s. Ambe . s. ij herent ἰ dum Muri isqviuntur , mortus reisse tontur . His enim signis intelle- in hane P
Uuis est , ab iis qui rudes erant ; se adhuc quasi tu cuxabulis Dei constituti, ut erat ρορulus Nationum ; 0μω Dexipe qui expectabatur. IIIum nat igitur fidei
& rediit Iime quidem , quia consilium , propos tum , iudicium tuum aequi simum est . Ita secisti , nulla e terna ratione impulsus, sed mero voluntatis tuae beneplacito . His verbis ostenditur , credentium a no a credentia hiis ,
379쪽
s. HIer. In hunc Ioc. S. Ber. Epis.
hus , electorum a reprobis ex eadem man perditionis dἰseret Ionem . ele ctionem ad gratiam dc ad glori Am revelationem mysteriorum , fidem . flec aetera dona supernaturalia , in unum Dei beneplacitum , in solam eius mi serie ordiam refundenda , no a in merita hominis . A on enim diolentia , neque currentis , sed miserentis est Dei a qui voluntatem hominis Se praeparae adiuvandam , & adjuvat praeparatam . Iis Poter : quoniam sic fuit ploeittiis aut e te r Sie tibi placuit . Ista redientir fffectu loquitur ad Patre is , ut cottiis η Apostolis benefetuis eowpiectur : ita Pater , quoniam sic fuit placitum , ante te . Tuo placito suut id quod sunt , non suo merito : nec enim indienti merita , θου ρraevenis. XXIII. Omnia mihi tradita funt a Patre meo . D neino novit Filiuis, nisi Pater e neque Patre in quis noest , ni fl Filius . cy cui voluerit Filius res e
lare . Hi ne Filii Uei contabulintialitas cum Patre confirmatur . Gmnia mihi tradita sunt a Potre meo , per aeternam generationem , tota Divini-- tatis subitantia , scientia . potentia , & imperium in res omnes . Me quid, M.t L 'U' νno minus , qIam quod in Deo est , ex iis aretur , o wria pυi d Patre ais tradita est' , stolique se Patri omnitu in , Patre inque holi fibi notum , teleui ipse revelare voluiset : revelaturus et , d quo ut revelare Pelis , ore r. a tis revelatione eandem utriusque in mutua cognitioηe esse substa visa in eoeet , eum qui Filium cognosceret , Patrem quoque euoiturus uni in Filio ; quia omnia et is Patre νηι tradita . Tradita autem non alia fluxi . quam qdiae in Filio soli noto fuηt Patri: Nota veris soli Filio Use , quae Piatris Iuni . Atque ita is hoe mutuae torvisionis secreta intelligitur , nos aliud in Hiis , quiis . . . , qaod ιο Patre ignorobile '. extitise . Gignendo igitur dedit potentiam Ra is ter Filio , sicut omnia quae habet in stibilantia sua , gignendo dedit ei, Mikimi quem genuit de substantia sua . Omnia mihi tradita sunt a Patre meo, nonnum Aria D per alienationem , sed per commu uicationem . omnes enim Operat Iones Fi- ψνις υ νγ lio eum Patre sunt communes . adeoque Ec revelatio mysteriorum parvulis
acta , Se sapientium huius saeculi exaecatio . Oinnio inihi tradita sunt d Patre in eo , ut quae per me condidit , et Iani s ik,riit per nae hominem sectum , tamquam Mediatorem , in il auraret . Sub iis ita
in litus, que verbis dispensatio rerum per carnem gerendarum fignificantur. Postquam omnia enim pee carat & lassus etsist .homa , ejusque lapsu perturbatis omnibus , mihi tr di- . mors invaluitist ab Adam usque ad Christum , terraque e Secrationi d ita Hi ρ'ia: esset , internus apertas , Paradisus clausus , coelum infensum , & tandem eorrupto eli interempto homine , diabolus insiluisset in nos ; tum demum' 'De iis hominum amator ae nolens perire hominem , ad suam imaginem conis
' ditum , in laate uerba erupit , Gue in mittain , ω quis proficiscetur φ Omni-υ hus tacentibus , iocutus eth Filius : Ecce ego , mitte ine . Respondit Piter , . '' inde ergo . Tum dedit illi hominem , ut ipsum Verbum caro fieret , eor. N nemque allumniam in hominibus init auraret , Tradita e iis sunt illi , ut Me.' juco , qu 'naret isorsuis serpextir ; st ut vitσ ε ρα excitaret mortuum: di ut Iue , quo Bluminaret tenebras et ei' ut ratiouI , quis redint raret di is r itinalem . Postquais istur eradita illi sunt om via , se foctus est haruo , raris' recta sunt omnia . perfecta serra stro νψti dictione hem dictionem Ohriorit, Parsiastis reseratus est , infernat se metu cortroxit . -onMinenta aperta sunt resurgenti us msresis , ροrια caeli euortae sunt , ut . intraret i cx ex Edοα Certe qua ratione chi -omnia tradita ellent, indicare volens Salwato . subia, unxit : Venite ad me omnes qui Iohoratis , est overatis estis , ct ego reficiam vos . Consentit etiam eum illis dictum illud : Pater diligit Ahiuis . G ois
nivi dedit is Maeu ejut . Dedit enita , in quoinadinia is per eu- facta sunt, ita
380쪽
Secundum Matthaeum . Cap. XI. Sensus Litteratis.
ta in eo omnia refici possent . Non enim , Vt π ρσvere dioes feret ; neque , ut qui eos haberet potestatem . acciperet, 'sit oμπω ς sed quo omnia utpote 'alvator irsyatiraret . Decebaι enim , επον diu- crecorae per exis fieri, ut esse posset ; ει instauratisne is ix eo fieri , Mi corrigeretur . Ipse enim, . μεiendo uos refocillavit : ct esuriendo aluiι: o' σd ηferos descendendo extulit. Et nemo novit Filium , nisi Pater , subintelligendum . Et cui voluerit Pater revelare . Uum enim revelat Filius , etiam per Filium revelat Pa. Thiri'. Ster , tamquam Per Verbum suum . Si enim hoc Hιν - , quod nos profer Mias, te orate π transtrarium , est Ie inuin ostendit , di, illud de quo loquiis tir :quant magis Verbum Dei , per quod facia Iunt omnia ιNeque Patrem quis novit , ns Filius , er cui voluerit Filius rete lare . 'His verbis a per feeia Patris δc Filii notitia creaturae dumtaxat excluduntur , non ὁpiritus sanctus , qui Oinxia scruimur , etiam profunda Dei : Ne per quem oriri su a nobis revelat inriteria , te ite Apollo lo et Nobis aute in reue Iavit Deus ριr Smritυμ suum , XXIV. Venita ad ine omnes qui laboratir, G overati sis , di etο ν.*Iais eoi . Venite , affectibiis fidei, spei , charitatis : ad me , qui via sum , veritas . de vita , fons omnium bonorum , Salvator Hester omnes qui laboratis sub veteri hominis iugo , qui ambulatis per vias diis iles , qui fatigati estis in via iniquitatis & perditionis , qui trahitis iniquitatem in fani calis vanitatiς , 3e quasi vinculum pia ultri peccatum : omnes qui gravati & oppressi et is iugo peccatum , cupiditatum , miseriatum linius vitae , oneribus veteris Legis I qui gemitis de suspiratis sub gravit m s illis oneriabus : Et ego reficiam vos p demam Oacra , sublevabo & recreabo vos ; libertatem , quῖetem , securitatem per gratiam meam vobis prae tabo , que inmadmodum ab liata eraedictum eit : Iugum enim on is ejus . est virgam humeri ejus, De sceptum exactσrri ejus svorasti , sicut in die Madian . Et , Ad feretur onus ejus Assur scilicet , qui diaboli. typo eit dc b inero t- , el' iti. io. ir jugum ejus de e lis tuo . G computrescet iugum d facie olei ; virtute Iesia Chii iti , de quo dictum eli , Oretim effusuis nomen tuum'. XXV. Tollite fatu in mesis seu er vos , o discite d me , quia initIs suis, di
humilis corde e s invenietis requiem aut abras oestris. Legem meam , Evania gelium meum , mandata mea , disciplimam meam suscipite . Iuuin se ilicet , imperium, legem, mandata saepe in Scriptura lacra significat. Genes. 27. O. H. 1.2. Iereis. R. a G. M. t s. 1 O. I. Ioa. F. 3. Et ex Pe imento comprobabilis, me benignum esse ἰ mansuetum . immitem dominum ac magi lirum , nor tyrannum , qui superbia , fastu , morum asperitate . , subditis & discipulismo tellus fim . Discite a me, gula mitis suis , ct humilis corde. Ne prae suis perbia , aut impatientia iugum meum refugiatis : vobis enim molest una nomerit , fi meo exemplo mites & Numiles esse discatis, non externa a Mu. specie , sed vera animi temperantia is Iliarum exe citatione virtutum , humilitatis de munia et it clinis , invenietis re iem animabur vestν is , pacem internam , tranquini atem consti eatiae , etiam in Pλupertate , tu adversitatibus,
XXVI. Pulsis antis ineum suave es , onus iseum leve . Lex mea nomasperitate mo est a , ut juga iumentis esse solent , neque graVis, ut onera I sed navis , facilis , commoda. Leve est autem Chrisii jugum multis io minibus , primo comparativθ ad veteris Legis onus, de cujus ritualibus prae-eeptis & obser vani iis Apostolorum Princeps ait : Nunc ergo quid tentati tDeuis , i onere iugum super cer*ices discipuloruis , quod neque parret nostri, que uoi yortare potuimus 3 a. Quia Lea Eva uelit tecum adscit ipsam im. ' ple