장음표시 사용
71쪽
ctitati atque persectioni , euius regul- , Se exemplum daturas In Mundum
vcni , ut id omne , quod virtuti consentaneum , Deo gratum , hominibus ad pietatem erudiendis , dc incitandis utile est , exequar . Omnem jUiris , id est , per feeiam iustitiam . Sie Apostolus omnem side in vocat fidem I, n cferrimam , plenissimam . de per fee issimam . Sie S. Iacobus gaudium per ss ecium vocat o in ne gaudium . Quae est i ultitia , inquit S. Ambrosius , nisi ut quod alterum facere velis , prior ipse incipias , & tuo alios horteris ,, e emplo Quae est jultitia , nisi ut qui carnem suscepit , nou quasi Deus,, 1ςnsum , aut mini iterium carnis excluderet e sed quasi homo carnem vince M rct , ut vincere me doceret Uocuit enim me , qua ratione postim terre s. Ambr. ibi. nis coneretam vitiis obnoxiae earnis illuviem sepelire criminibus, renova σ
Usilui dicit a quis purificosit se ille pro nobis , qui purificatio'e nos ex it. eumdem locum S. Hilarius nitidε , 5e eleganter explicat . Ipse quidemsἶ'. se 'IU . tu quit lavacri Meus non eraρ , quia de eo didrti in est , Peccatum non se Commen. in sit , G uri peccatuis non est , remissio quoque ejus est otiosa . Sod os
Narinis ob eo creationis nostrae fuerat , ω corpus eue minen : atque ita non ille πο ς6μοιςm habuit abruendi , sed p.r iuuis In aqu8s ablutionis nostrae erat sanct Assydo purgatio . Denique o a Ioaune boni ι prohibιtur, ut Deus: Gitais Ic sieri oportere , tit homo edocet . Erat enim per eum omnis implenda j si is , per queis Iesuis lax poterat ἡ-Ieri . Atque Da ct Prophatae tectinio lavocro non egat , G exe Ii sui auctoritato huisanae solatis 1 acromeotog Uuminat , boisinem G asu tione sanimans , ct Iasacro. xv. Bo insus auteis Iejus confestim a1cendit da cqua . Descenderat enim in aquam , ut totum veterem Adais in aquis sepelirit ; inquit S. Grego rius Nazian Zenus ) utque sacri corporis ejus contactu aquae sanctificatae , Ut Ianctificandi combiberent , ut loquitur Tertullianus . Et elee operti sisnt et cx ii : scilicet Christo , id est , propter ipsum aperti ; seu vere , Sc re ipsa, ux S. Chrysostomus 3 seu specie sola , de visu , ut Sanctus Hieronymus cen s. A., i , sex . D vidit virituis Dei descendenteio stetit ratam bais , o veniente in sescr Ie . te Triait Non sic est assumpta creatura , ἰn qua appareret Spiritus sanctus ficu e
Pin. aisumpta est caro illa , de humana forma ex virgine Maria . Neque enim eo δ' lumbam beatificavit Spiritus sanctus , sibique Sc personae suae in unit tenus habitumque conjunxit in aeternum . Sed apparuit columba , sicut oppo tune '' app rere debuit , creatura serviente Creatori , & ad nutum ejus incommu- tabiliter in se ipso permanentis , ad eum signifieandum , de demonstrandum, sicut significari de demonltrari motrali, sis oportebat, mutata atque convexi a. ' Proinde quamquam ii Ia columba Spiritus diei a sit , ut ostenderetur , Sp
litam sanetum ac movittatum per columbam , sicut per linguas ignzas ς a
72쪽
secundum Matthaeum. Cap. III. Senses Litterasis. 4ς
demonstratus , quando super Apostolos die Pente eostes descendit: non tamen Vita possumus dicere , Spiritum sanctum , fle Deum & columbam , aut & Deum , & igncm , sicut dicamus Filium , de Deum Se hominem : nee sicut dic in us Filium Agnum Dei , non solum Ioanne Bapti ita dicente, Ecce agnus Dei ἰ ted cit .m lo/nne hvangeli ita vidente Agnum oeelsum in Apocalypsi. Ilia quippe visio prophetiea non est exhibita oeulis corporeis per formas cor poreas , sed in spiritu per spiritales imagines eorporum . Columbam vero illam , dc ignem oculis viderunt , quicumqae viderunt . Nec sicut dicimus Filium petram t seriptum est enim . Petra aureis erat ciristus 3 ita ' POuumus dicere Spiritum columbam , vel ignem . Illa en Im petra ianus Merat in creatura , 5c per actionis modum nuneupata est nomine Christi,
Φuem significabat . Sed illa eo lumba , & ignis ad signifieandum Spiritum '
anctum repente extiterunt. Sic explicat S. Auructisus. Uera igitur colum- I 'c, iaha fuit, non mera columbae s oecies . Neque hoc ita dictinas , inquit libi alitio . e. a. idem sane iis Doctor ut Dominum Iestim Chrmum d eamus selum verum εο ns habuise , Spiritum sanctum anicis fallaciter encrasse oculis hominum I
bowiues fasieret Fu us D. i , sis non decebat , ut homisos fallacet spiritus sanctui : sed oinuipotesti Deo, qui xvimersam creaturam de nil Io fMMeavit, nouerat difficile , verum corpus editumbae siue aliaruis colambarum isἰn ner o filiurare , sicqt , ηοη fu i difficile , perum cordius In utero Mariae sine virili Iemine Iabricare et elis naturae cor ora , e, in v*cerihivs Hem nae ad forinandu hominς- , est iu ino inundo ad Dris udam e umbam imperio Domini volunt σιδαε ρ irent. Spiritum salictum in specie eo lumbae super ChrIstum baptIratum apparitisse quadruplici de causa , observat S. I sinat . Primo ad significatusam dispo-stionem , quae requiritur in baptia an dis , ut scilicet absque se,ione ad baptismum accedant , qnia Piruus sanctus d se Iinae esuriet fictum : columba s p. r.
Rutem eii animal simplex , ait uti a & dolo carens et Unde Mati. 1 o. dicitur ,
T Iote siuiplices sicut columbae . Secundo ad designandum septem dona Spiritus
sancti , quae columbae proprietatibus fignificantur . p. Columba enim secus fluenta habitat , ut inde viso accipitre , mergat se , de evadat : quod per tinet ad donum sapientiae , per quam Sancti laeus Ser Ipturae divina stuentare fident , ut incursum diaboli evadant . a. Columba meliora grana xlia it et quod pertinet ad domum scientiae ; quia Sancti sententias sanas , quibus Palcantur , eligunt . Columba alienos pullos nutrit ; quod pertinet ad
donum consilii , quo Sancti , homines , qui fuerunt pulli , id est . imitatores diaboli , doctrina nutriunt , de exemplo . 4. Columba non lacerat rostro : quod pertinet ad donum intellectus , q o Sancti bonas sententias lacerando non pervertant , Haereticorum more . 3. Columba felle caret:
quod perit iret ad donum pietatis, per quam Sancti ira irrationali carent. 6.Golumba in cavernis petrae nidificat : quod pertinet ad donum fortitudinis, qua Sancti in plagis mortis Christi , qui est petra firma , nidum ponunt, id eit , refugium suum , de spe in . 7. Columba gemitum pro eantu habete quod pertinet ad donu n timoris , Quo Sancti delectamur in gemitu pro peccatis . Tertio , apparuit Spiritus lanctus in spe ei e columbae , ad effectu uias proprium baptismi fgnificandum , qui est rerutilio peccatorum , de reconciliatio eum Deo . Columba enim est animal mansuetum . Unde evis univer- s. Io. chrys. sum σliquando orbem naufraxium eowmune mers set , fae cis e prorsus homi- H n 3. nu M tenus periclitaretur , columba apparuit fh . v que illicis tempestatis ostendit, sique orc ramum portans οἰ να, puccis Mundo redditam nanciapit. aquae omnia
73쪽
que maio=i cxns Ix licio. Ne igitur 9se deiseres , illius te historiae recordatione cons μσt . Nam tum quoque desperatis Iam omninδ rebus , liberatio facta eι' atque correctis ς sed tunc ut que per paenam . mod3 veris per gratiam , atque in Isse teis indulgentiam Redemptoris . Proptered Est colam ha cernitur,
nequaquam olivae ramum Ierens , sed stinvium malarum L beratorem nobis e Leonter ostendens , stemquo surgerens prooeroruis . Nou enim ex arca unum educit homineis : jι d. postquam apparuit , universum prorsus orbem attoliit in caelam , q&ae certe pro oleae ramo , omni generi bomisum adoptione in detulit m Iscruis . Haec S. Ioannes Chrysostomus . Quarto apparuit Spiri rus sanctus in specie eo lumbae super Dominum baptizatum . ad designandum communem
effectum b, ptismi , qui est eonjunctio Ecclesialileae unitatis . Unde dieitur ad F phesios s. quod Christus tradidit stinetlasium , ut exbiberat sibi glorioDisricti, is , non habentιm incculsin , aut rugam , aut aliquid hujusmodi , mundans eam lavacro aquae in verbo vitae . Et ideo convenienter Spiritus sanctus demonstratus est in specie columbae , quae est animal amicitiae societatisque e capax . Unde Cantie. s. dicitur de ecclefia , Dua est columba κιa . Hinc
pacis agno cere ἔ I eis circa om vis unanimitatis implare . Haec est in Helesta noscendis simplicitos ; baee charisas obtiηenda ; ut coluisbas dilectio fraternitatits -- s imite ur , ut ina'suetudo , G lenius agnis, ovibus eoaequetur . Et S. Amisia Lue n. , brosius : Advertamus in steriuM ; quare sicut coluisba simplicisatem enim lavacri requirit gratia ; ut pinus simρlices sicut eouisbae . Facem Iavacri requirit gratia, quam in t ρο veteri eoluwba quondam ad illam areain , quae sola Init diluo i immunis , a duexit . Docuit ino , cujus opus eoruwba illa fuerit, qui nune testeudere dignatus est in stacis columbae . Docuis in illo ramo , DL
illo orea opum fuisse diacit Ecclesiae , qu)d inter Upa Mundi ditavis Spiritus Di s . sanctus ad Eccupam suam ρacem asserat fructuosam . Docuit etiam Davidi , qui prophetico syiritu cernens Baptismatis Sacramentum , ait : Quis dabit mihi penis
nos sicut coIumbae tHie Baptisma smim Christus conseerat , eiusque diser men a Ioannis Bais s. Io. Chrys. Ptismate ostendit . ut docet S. Io: Chrysostomus . Suod in Paschae timo-Hotii. ia. iid tisne factum est inquit idipsum et itur in noratione Baptisnatis. Nam sM4xti . Pasicha chm ntrumque DoMinus celebraveris i vetus scilicet , ac novum J uia quidem terminum posuit , huic ver3 prisciρ uis . H e verὸ Iudaicum poRquais implapit Baptisma , continuo etiam januas illi , quo Ecclesia utitur , reseravit. Sicut ergo in una tune mensa , ita in uno nu e stamine , ω opprobgvis uwhram . D add dis peritatem. Sancti exivi Sy r tus gratia in taristi Baptifisat. est : Ioannis etera n t fina hac doratisne privatur . Protered cuin alii butia tarentur , nihil tale factum est : in irro per3 sola myletur , ut discor , qu3d non erat maritum baptizantis . sed F tizoti τιrtus operata est . Tune erim crearii aperti sunt, viritus sanctus supervenit. A veteri quinὸ nos in novum transferens Testainentu in , G portas uohis supernas reelusit , G foctum inde Spiritum in t , qui ad tuom nos patriam eum dignitate maxima revocaret. Non enim Angelos nos , ncque Arctangelos faciens, sed Dei filios atque dilectos, ad gloriois dacit aetcream .
74쪽
secundum Matthaeum. Cap. III. Sensus Litteralis . 47
XVI. D ecce Φox de caelis , ab aeterno Patre formata , qua Christi misissonem veluti obsignaret . Clim enim columba muta esset , ambi uaeque significationis , vox ecnpruὲ addita est ad Chri iti divinitatem declarandam ;iimul & ad Sanetae Trinitatis mysterium revelandum, Patre Ioquente , Filio testimonium recipiente , Spiritu saneto sub columbae vi fibili symbolo descenis dente . Dicens , Hic est Filius ineus ditictus , in quo mihi eo lacu . SS. Mariscus , & Lucas dicunt , Tu es Filius meus et quae contraria non sunt , quia credendum est , alios Evangelistas ipsa verba , alios sensum retulisse : Hic S. Leo sermo U Filius meus , non adoptivus , sed proprius ; nee de alia natura milii Pq sv H factus comparabilis , sed de mea substantia mihi natus aequalis . Hie eit Filius meus , quem a me non separat deitas , non dividit pote uas , non discernit aeternitas . Hic est Filius meus , qui illam , quam mecum habet
. aequalitatem , non rapina appetiit , nec usurpatione praesumpsit ; sed manens in forma gloriae meae , ut ad reparandum genus humanum exequeretur eo mune consilium , usque ad formam servilem inclinavit incommutabilem a
deitatem . Hic est Filius meus , qui mihi solus , & singulariter placet , in quo nihil mihi displicet ; per quem placuerunt , placent , ac placebunt aquicumque homines mihi grati acceptique fuerint . Hic est , per quem pla- Catus A. reconciliatus sunt inundo : de quo per Prophetam dixi r Fereta, is i MM servus ineus , 'se iam euin ἔ electus meus , eo lacuit sibi in eo σπIma mea: Dodi Spiritum meum super eum , judicium Gentibus Oroseret. Legit S. Hilarius, Ais igChristo post baptismi im dictum esse 1 Patre , Filius meus es tu , ego hodie T init N. 1 .genvi te . Eamdemque lectionem exhibet S. Iulii nus Martyr in D Ialogo cum Te. in Ps. M.
voca da eo edita , Filius inetis es is , ego hodie genui te , Sce. Sed δέ alii Ha, tres , de sanctus ipse Hilarius lib. 6. De nin late , m a I. & ia Η sal. s. nostris Exemplaribus eonsentientibus legunt, Hie est Filius meus Memi , in quo mihi eo latui . ordo inusterii coelestis in Christi Baptis no exprimitur. Nam baptizato eo , reseratis euelorum aditibus , Spiritus sanctus emittitur, ' de specie columbae visibilis arnoscitur , Sc istiusnodi paternae pietatis uti- ''ctione perfunditur . Uox deinde de eoelis ita loquitur : Hic est Fului mems dilectus , in quo inibi co Iacui . . . Qirae verba S. Hilari u sic enarrat et H. iiiiii nus Dei avd tu coU .ctuque inorgratiust , Heb que iv dae , D' Pro betis Ιηολ- ῶenti testimonium de Domino sitio in ititur , est eo ηte inuatioris , , o e 1 r se simul , ut ex eis , quae consumischantur in Gristo , cor sic erevius , ρύ rq clavacruis , ω de celestibus portis sanctum in nos Piritum involare , Sst eri stis nos glariae unctione perscindi , eli pat. rnae vocis adaptis e Dei filios fierI ;eisis ita dispositi in nos Sacraisanti tinaeineis, Olli rerum effectibus peruas prae Aguraverit.
I. D Raedicatorem Evangeli eum oportet exemplo magis praedIeare , qui m
verbo; amare secessum , & solitudinem, ut contra saeculi corruptionem & vitia in magnis ei vitatibus dominantia utiliter concionetur : modestiam , & paupertatem in habitu , par flar iam , 6c frugalitatem in victa servare , ut contra luxum , de lautiores epulas fructuose dec Iam et et poeulistentiae diseipulum prius fieri , quam doctorem e a rerum terrenarum amore purgatum , de segregatum e celestibus inli aerere , antequam Regni Coelorum praed ieationem a 3 Erediatur : ut veri de eo dici possit et Es eloquitam qui et .lib. d.
75쪽
48 ' Expositio Sancti Evangelii
Phlissopbus , dum videtur . De occursu meo vitia sufundo . Sis 'sius empla facere . docere. SD qui fecerit , EP docuerit , wajor est in Regno caelorum.
Si e Ioannes Raptista non minus operibus, Ac vita, qui in verbis, 'π elainantis in deserto . Mirabile erat humano in eorpore tantam austeritatem .
Intueri . Mirabilior Elia Ioannes e si quidem ille in urbibus , ac domibus paseebatur ; hic ver b ab ipsis incunab Ilis in eremo semper habitavit . Oporiatebat enim Praecursorem illius , qui omnia vetera dissoluturus erat , id est, maledictionem , maerorem , dolorem , laborem atque sudorein , superiorem illa condemnatione esse . Itaque non aratro curvus Incubuit, non in suleos
eampum scidit, non in sudore faciei suae panem comedit, sed erat illi imis . parata mensa , Sc tali mensa facilior amictus , Ac habitatio facilior amictu. Neque enim vel tecto Indiguit ille , vel lecto ,' non mensam , vel aliqua hujusmodi requisivit , sed Angeliea quadam vita mortali in carne resplenis duit . Propteret etiam vestimentum de pilis eamelorum habuit . Ut hahim quoqua uso Mundi contemptum docer et e suadens caeteris nisil ea in terra habere eommune , sed ad prioreis nobilitatem ν erit , quam habuerat Adam prior qudis de ΦIctu vestituque euraret . Ps illa tune habitus paenitentiae pariter, ct Regni indicia yraeferebat . . . . De uin ita ille habitavis, ut eaelais est quas Angelus aIiquis e caelo , ita in Goitates a solitudinis vastitate descendit . Si versi ille in omni vitae ratione mundissimus, e loque ipso clarior, Se Pro piretis celsior . quo nullus hominum major fuit ; ad omnem tamen patienistiam durabat laborum . delicias despiciens , dc ad omnem se vitae rigorem coarctans : quam nos satisfactionem 3fferre poterimus , qui post tot Christi
bene fiet 4 , postque mille nostrorum Onera peccatorum , ne minimam quidem partem illius poenitentiae imitamur I Iam judietum propε est in ianuis: quod etsi adhue esset procul , n nn tamen securos nos esse oporteret ; cum generalem illum Mundi finem uniuscujusque nostrum vitae finis imitetur. Nox praecessit , dies autem auropinquavit . . . Adhuc modicuis aliquantulam : qu etenturus est , veniet , nou tardabit. Agamus poenitentiam, quae vera est ad Rehnum Uei praeparatio . Regnum amoris est ; poenitentia sit ab amore Dei formata. II. Facite ergo fructuis dunum poeniteatIAE . Non promissa in an Ia , non ste, rilia desideria, non fructu vacuum propositum poenitentiae probat Deus: sed opera quaerit peceatorum gravitati respondentia . Inanis est porro omnis fructus , qui de radice e haritatis non surgit . Fructus amoris proprii , cuispiditatis , timor Is servilia , iustitiam Dei placare non potest . Poenitentiae opera illi placere non possunt , nisi poenitentiae spiritu animata , id est,
ex vera eordis conversione , sincero ob Deum offensum dolore , amore poenitente profecta . Signum verae conversionis non est in oris confessione , sed in ossictione paenitentiae . Tunc namque benZ eonversum peccatorem cerniinus , euis digna ossisionis austeritate dxtire nititur , quod laquendo constetur . . . .
di fructu ergo , non in foliis , aut romis paenitentia cognoscenda est . Suasi arbor quiπὸ bona voluntas est . Confessionis ergo verba , quid sunt aliud , nisi DIIa ι Mn er o nobis folia propter se ipso . sed propter fructum expetendia
sunt ; quia idcirco omuis coorgio peccatorum recipitur , ut tutilius paenitentiae scibilequatur . Darde ει Dominus arborem foliis decoram , fructu frerilais male. iaxit a quia consolanis ornotuin non rec0it He fructu afflictionis. Deito fructuis digno in poenitentiα. Quo autem modo studiificare poterimusISi utique peecatis adversa faciamus . Aliena rapuisti incipe iam donare propria . Longo es tempore Draicatus ι a legitimo quoque usu tempj: taeonius ii, ac perpetuam contineat iam saepius paucorum dierum castitate meia ditare .
76쪽
secundum Matthaeum . Cap. III. Sensus Moralis . . V
ditare . Iniuriam , vel opere cuiquam , vel sermone fecisti l refer benedi- cectionis verba conviciis ; & percutientes te nunc ossiciis , nune etIam bene- ficiis placare contende . Neqne enim v Inerato fu it ad Diuteis tantummod3 Dicida de torpore evellire , sed etiam remedia adb bere duiserihus . Delieiis μ ante , 8e temulentia di Suebas t jejunio , & aquae potu utrumque compensa, ut famem superes imminentem . Vidisti impudicis alienum de eorem ocul Is foeminam jam omnino non videas , majore tactus cautione post vulnera . ε Declina a malo , εν De bonum . . . Probibe linguam tuom d incis , G Iabia Ps.3s.a'. tua ne Icquantiar dotais . Doee me , Domine , etiam honum facere , qui malum vitare docuisti . Inquire pacem , G pem quere eam . Non tantii hanc dico paeem , quae eum hominibus , verum etiam , quae cum Deo est Meopulanda . Et bene ait , persequere : Est enim undique , 5c prorsus explois MD , 8c terram relinquens in eoelum profecta . Sed tamen possumus eam . Mrurius revocare , si iracundiam , superbiam atque jactantiam , omniaque abjicientes Impedimenta pacis , modestam vitam puramque sectemur . Haec μS. Ioannes Chob Oinus . in III. Ne velitii dicere intra tos, Patrem habemus Abrabam , e e. FIl I De per Baptismum , Sc fidem sumus, sed nihil nobis ea dignitas proderit , nisi vitam Christiana fide , de Baptismi sanctitate dignam ducareus ; nisi sanctis
operibus nos non ex sanguinibus , neque ex voluntate carnis , neque ex voluntate viri , sed ex Deo natos esse comprobemus . Potens est Deus eae
opidibus Iuscitare fibi Alas r auserre potest a peccatoribus obduratis eor lais pideum , di dare cor carneum unde adoretur , & diligatur . Sie Gentes Idolotum cultui addictas , de quae sine Deo erant in hoc mundo , ad sui cognitionem , de amorem vocavit , de lapidibus suscitans filios Abrahae. Lapides dicti sunt Gentiles , non propter firmitatem , sicut lapis Is dictus est , quem reprobaverunt aedifieantes e sed propter stoliditatem , de duritiam uultitiae, quia eis quos adorabant fimiles facti erant: adorahant enim insensata simul aera , pariter insensati . Unde insensati l Quoniam in Psalmo pcria. dicitur , Simius illis fiant , qui faciant es , ct omnes , qui eoηsidunt in eyr. Ide6 cum coeperint homines Deum adorare , quid audiunt φ Ut sitis filii Patris vestri , qui in caelis est, Ge. Quapropter si ei fit homo similis i quem
adorat a quid est , Potens est Deus de lapidibus istis Inscitare filios Abrahae t
Nos ipsos interrogemus , Sc videbimus, quia factum est. Nos enim de geπα S. Aue. Te. Dribus venimus : de gentibus aureis non venire inus , nisi Deus de Iu dibus su- injoan.
scit μι filios Abrabae. Facti fumus mis Abrahae imitando fidem, non nascendo
per corneis. Sicut eηξω illi degenerando exhsredati: sic nos imitando adoptati. Propter tantum beneficium immortales Ueo gratias agamus , sed considereismus diligenter , utrum gratiam divinae illius adoptionis , quam accepimus in Baptismo , conservaverimus , Vitam agentes filiis Dei adoptivis dignam. Si a divina it Ia adoptione per peccata exciderimus , faciamus fructus dignos poenitentiae : Omnis enim arbor , quae non facit fructum bonum , excia S. Io. Chrys. detnr , eae In ignem mittethr. Cum dicit, omnis , lini verium honorem carnalis nobilitatis excludit. Etiamsi ipsus, inquit , Abrahae fueris nepos , de re mille , a quibus ducis genus , Patriarchas enumeres , duplicem poena ris celabibis , si bonorum fructuum inanis ex litteris . Non lassicit mala vitare : cedi bona agere neeesse est . Arbor bona fructus bonos faeie . Arbor bona , voluntas bona . Non suffcit porro hona facere , sed Se benὲ facere operae pretium est ad vitam aeternam eonsequendam . Suicquid autem boni sit ab s. Aue. lib. showiηe , se non propter hoc sit, propter quod fieri debere vera Sapientia ρω- eoni. Iuliis.cipit , et si incio videatur bonum . ipso non recto με pereatuis est . Fossunt P us ς 3
77쪽
ergo anqua hona Ler , non benὸ facientibus , d quibus fiunt. Bonsis est en is, ut sub2eniatur homini periclitanti , praesertim invocenti: sed ille , qui hoc Dei si amamus glor cis hoisinum mosi , qtiam Dei facis , non benὸ bona in faeis rqu a non bonus facit , quod non bona voluntate focis. Absit enim , ut sit . De dicatur voluntas bcua , qua is allis , vel in Ie Ua , non in DOMiso iloriatur . . . . Fieri porro non potest , ut aeriliter boni fimus : sed boni non D--us , quicquid stιriliter suisus . Arbor enim βοna bonos fructus Deis . Ah Dauteis , ut Dius bonus, d quo jecuris paratur arboribus ηon facientibus fructuis ovum , excidat , ct in igneis inittat arbores bonat . Nulla inodo igitur ι
μιηes suist stiriliter boni : sed qui boni non Iunt , msunt esse atii ininus . alii
magis insu . . . Si oculus tu ux nequam et . totum corpus tuum tenebro lum erit ; si autem oculus tuus simplex est , totum corpus tuum lucidum
erit et Es buve oculum agnosce intentionem, qua facit qui qua , quod facit; crper boc disce euis , qui non facit opera bona intentiona Dei bonae , hoe est , ejus , qaae ρer dilectioq/in operatur , totum quasi corpus , quod illis , vetits Α-us a Mcmbris , ορε ribus cousto , tenebrosum esse , hoe est, planum nigredina pectostis. ζ ob. rum . Tandem quicquid boino veluti retae feceris , ni F ad pietatem . quae ad
cap. . Deum est , r. eratiar, restiis dici non oportet . . . . Pietas autem Dei euItus Idem Ep. 2ς. est, nec colitur illa n F ainando .... Per Mne amore in Creatoris , benὸ quisque.,M' l.uiti' utitor creaturit . Sine hoc amore Creatoris , Eullis quisquain binὸ utitur crea--p.i. '' turis . Hoc ergo sinore opus est , ut bouum beatificum sit . IV. Cujus ventilabruis in isaxu sua , ct perinundabit arenis sua- , se conis gregabit triticuis Itium in horreuis , paleas autem comburet igne InextZnguibili. Quod in hae vita , dc in hora mortis quisque fuerit , & erit in supremo ' iuoicii die , triticum , vel palea . Nemo igitur fit palea , nemo fide fluin cluans , nemo cogitationibus pravis obnoxius , ubi libet ab illis iactandus . s. i, e, S cnim in frumenti soliditate permanseris , etiam fi tribulatio irruat , nihil
Hom. ita. V dabit incommodi . Siquidem in Mea iacens frumentum , rapidae et Iam curia Natali. ruum rotae non comminuunt prorsus. Si vero in infirmitatem decideris pa- learum , di hie intoleranda patieris , h eunctis omnino concisus , & ibi ' immortale supplicium sustinebis . Siquidem omnes hujusmodi , etiam ante IlIius fornacis incendium , pabulum hie essiciuntur irrationalium passionuin , sicut &. paleae ab irrationalibus vorantur animalibus t & ibi rursus esca erunt ignium , atque materia . . . Maximo igitur virtutis studio ferveamus, ' dum adhuc in area sumus . Licet enim , quamdiu h c degimus , de palea γ' in frumentum inutari . sicut contra multi ex tritico ia paleam degenerarunt. γ' Nequaquam ergo iaceamus , neque ad omnem ventum huc illucque rapia. mur e neque scindamur 1 fratribus nostris , etiam fi exigui nobis videantur , ν' & vi Ies . Nam de frumentum paleis mensura quidem minus eii , sed natura pretio fias . Ne igitur praetervo lxnies saeculi huius umbras atque imagines γ' concupiscas , quae utique ignibus praeparantur ; sed amplectere humilitatemsν Deo placitam , firmam lcilicet , ac diffolvi omnino nesciam , quam nullusas gladius incidere , nullus queat irn s exurere . Propterea enim di paleas Patienter espectat , ut fiant ex illorum eonjunctione meliores . Propterea 3 nondum judicii examen agitatur , ut omnes pariter coronemur , ut multi ad virtutem a vitiis transeant . Hae S. Iosnues γυμsto inus . Inter malos vivere nece die eit , ab ipsis omnino separari non potiumus , quamdiu in-a arca , id eii , in Mundo , & in Ecelesia sumus; sed tamen ab eorum iniqquitate recedere debemus , morum oue sanctorum puritate , & firmitate. ab
78쪽
secundum Matthaeum . Cap. III. sensus Moralis. r
emn 's , quI noMInat nomen minisI : Modo ab Iniquitate reeedae . Ab inI-quἰs enim non poteti reeedere , quia mixta est palea tritico , usque dum ventiletur . Quid dicimus , Fratres Fr in ipsa ores , mira res est de tritico. Reeed i a palia , elm exspolia r : is non recedit ab area , risis trituratur. Nnondo aureis omnino seporabitur in veAeris ventilator . Ergo modis creara orbe terrarum s : Neces est , ut , si diroficis , inter iniquot dii,sr . Ab niquis recedere non 'otes , ch iniquitate recede . Pecedat ah in quitate emeis, qui nominat nomen DomIni . Et eris ιn orbe terraruin , fus nou eo--ovebitur . . . o Mons Sion , o filiae Iudae , laboratis modo inter ZiZania , Inter
paleas . inter spinas laboratis ; sed exultate propter iudicia Dei . Non errat Deus in iudieando . D scretae vivite , es concretae natae estis: non frustra vox exiit de ore , ct de eorde vestro , Ne perdas eum impiis , Deus .animam meam , 8c eum viris sanguinum vitam meam . Ille ventilabis tan. tus Artifex , in manu ventilabrum portabit , ut unu- granuis triticἰ non cadat in acervum paleae comburendum , nec una arista paleae transeat ad massam tu horreo recondendam . Exultate filiae Padae , propter judicia Dei non errantis ; f, nolite Modὸ temere judicare . Ad vos pertineat eoustere , ad liatam pertineat separare . U. Venit vestis in Iordanem ad Ioannem , ut baptizaretur ab eo , Ge. Et vixit ei e Sine inodὸ : sic enim deret nos implere omneis justitiais . Christus
peccata nostra portans , in peccatorum turba venit ad Baptismum Ioannis, di paenitent ais in Iewetipso dedicavit . Quam ergo pudendum , ut nos , qui peccatores omnium notarum .sumus, in superbiam efferamur , Ac impaenitentes maneamus I Justitia Christiana tota pent in humilitate , Ae poenitentia po- fita est , quae honorum operum genus omne , in animi saltem praeparat Ioiane , complectuntur . Ist autem justitia quaedam stricta, ct angusta νσIdὸ . taut , quam ritὸ ρedeis verteris , is peccati foveam cadas ; nec praepouere se aequali , nee aequore praeposito . Hujus definitio eΗ , reddere unicuiquo quod suum est . Altera latior , ct aisHior justitis, nee Murre se pari, nee inferiori praeponere . Sicut enim grandis, ct gravit est fuerbia , yraeferre se aequali, aut aequare praelato: Ita in nae humilitatis est, inferiorem se exhibere ae usii,
aut aequalem inferiori . Maxiisa εν plena fustitia ect . se inferiorem exhibere etiam ἐυ inferiori. Sicut enim summa, s intolerahil ι βρerba est superior se praeponere: Ita inferiori se Iunonere , summa , ω plena juctitia ely. Duod Ioannes ais , Ego a te debeo baptiκari , de prima fait , quia Iuperuri P
subdidit: quod cutem tarsus fecit, de plena jussit a ferit, siquidem Hle serpuli
sui inanibus se inclinavit. V deat nune quique ρtiem imitetur , hune , an eum, qui extouitur super omne quod eredisur Deus , cui colitur . Studeamus Se nos adimplere omnem iustitiam , id est omnia div Inae Legis mandata , quemadmodum in Baptismo promisimus . Ne coelum nobis claudamus peccatis noliris. quod nobis in Baptismo , per asperfionem Santuinis Iesu Christi , apertum est. Ne Spiritui sancto contumeliam faciamus , quem Clarii iam per Baptismum effudit in nos abundδ . Non secundum earnem 3c sanguinem vivamus , nonne undum mores legesque Mundi , sed secundum legem Spiritus e Sui en
Spiritu Dei aguntur . inquit Apostolus hi sunt Filii Dat . Si stacteis fui,
is haeredes , Permaneamus igitur custodientes eam, quam in Baptismo susce imus , dignitatem , dc futura quotidie Regna quaeramus , Omniaque prae lentia umbras esse prorsus , ae somnia iudicemus . Neque enim si Rex te Tenus aliquis assumens te pauperem , ac mendicum , repentε fibi adoptaret in filium, tu jam ad tugurii tui rei piceres vilitatem: Ita nunc igitur nihil
praesentium putes este pretiosum . Longe quipph maiora sunt , ad quae vo-
79쪽
is catus es capessenda . Qui en Im vocat , Dominus Angelorum est : ea verba, quae conferentur bona , 5e explicationem sermonis, & cogitationem mentis, , excedi 'at . Non enim te a terra transfert in terram , ut terrenus iste Rex :,, sed a terra extollit in coelum, & a mortali ad immortalem naturam , atque ineffabilem gloriam a quae tunc solummodo bene cernenda a nobis erit , ,, quando etiam possidenda . Tantorum igitur particeps futurus bonorum, noli, , auri argentique curis onerare mentem, caeterisque hujusmodi umbris, atque ,, imaginibus illudere . An forte non putas, omnia ista quae cernImus , compa-M ratione coelesiis Re Eui , mendicorum panniculis esse viliora I Et quemadmo- dum illo eris honore dignus , quamve satisfactionem parabis , imo quae non ,, supplicia persolves , post eam grande donum ad vomitum prIorem transcur-
,, rens I Non iam enim quasi homo simpliciter , sed ut Vei Filius peceans , , , severius punieris : S ipsa excellentia dignitatis , majoris tibi siet causa ,, supplicii . Nam nos quoque haud fimiliter famulos peccantes calligamus, deis filios , etiamsi ex aequo deliquerint : de maxime quando magna a nobis fue-M rint beneficia consecuti . Si enim ille , qui paradisi fuerat sortitus habitae uia, , tum , propter unum utique delictum tanta post honorem pertulit mala et Noxis postquam coelum accepimus , & cohaeredes Unigeniti faia i sumus , quan is veniam sDerare poterimus, si ad serpentem eurramus relicta eo lumba ι Non ,, est hic enim , Terras es , c, in terrois ibis , ct om raberis terram : Non ,, i IIa , inquam, audiemus priora: sed quod e 1i his ni ulto amarius tristiusque, se exteriores tenebras , insolubilia vincula , vermem perpetua venena funde tem , & liridorem dentium flebiliter insonantem. Et sane merit 6; qui enimis nec inter tanta beneficia melior essectus es , jullissim ε extrema illa , atqueri saevissima tormenta patieris. Caelum aliqua uuo filias aperuit, & elati fit ; sed , , ut pluviam , aut emitteret , aut teneret e Tibi autem non idcirco apertum is est coelum , sed ut illuc conscenderes p quodque est amplius , non ut ascen- derex tantum , verum ut alios quoque , si velles , fimul levares . Tantam is tibi Ia suis omnibus potestatem fiduciamque donavit. Quia igitur ibi est do. mus nostra , ibi etiam omnia reconclamus , nihil hic penitus relinquentes ,ri ne illud perdamus . Quicquid enim hic dimiserimus , amittimus . Haec
I. re' me , stat Im scilicet post baptismum , ductus est Iesus in desert in di Spiritu , at tenι oretur a diabolo. Impulsu Spiritus sancti sponti se contui It in delerium , quod propius aberat derosolymis , tamquam Bd locum aptum tentationi , ut ibi precibus , ac jejunici se ad tentationes sustinendas , propulsandasque praepararet , long 8que an hominum turbis soli Deos. Th. . p. q. Vaeans , ad minii terium suu in obeundum sese disponeret . yent Mi porro Chri lius voluit multis de causis . r. Ut nobis contra tentationes auxilium ei E.iti. seri et . Unde S. Gregorius Μ. ait: μη est indigna in 'nemptori nostro , quo tentari voluit , qui Oenerat oecidi . Pastuis quippe erat, ut sic tentationes n. stras suis tentationibus et fxceret , si μι ωον te in nostram τε uerct Iuo morte su e-
rare. 2. Tentatus est propter nostram cautionem, ut nullus qua utum cum qu
sanctus securum se putet , ae immunem a tentatione . Uade dc statim post
80쪽
secundum Matthaeum. Cap. IV. Sensus Litteratis.
baptἰsmum tentati voluit: Tentotoue sua Indiscus, is saninfatis nobis maximJ diabol: tentamenta grassari et quis mcior a ei est inuis exoptata de saηDIsi inquit S. Hi lar. Unde se Icet. 13. dicitur : FUI , secedens ad serolamem Dei i sta in justitia . se timore, ct privara antisain tuam ad tentationem . 3.
Se diabolo tentandum Chri itus praebuit , Ut ad superandas etiam tentationes ejus mediator est , nou solisin ρer a jutor: um , verum enavi per exe tuis; ut ait S. Austuli in iis . 4. Tentari voluit , ut nobis fiduciam de sua misericordia largitetur . Unde ad Hebraeos 4. dicitur : Non hahemtis Ponto em , qui non stosit compati Infrmitatibus nostris e tentatum cutem per omnis , pro
Dunlaud ne absque peccato. Et c. ar. Dehuit per sis vis fratribus sirullari, ut misericors fieret, It Ade is Pont FG ad Deum , ut repro iti orsi delicta populi. In eo evim , in quo pulsus est irae , Oi untatus , potens est ais , qui tet
tansur curiliori. Con Uenienter autem desertum , tamquam Iocum certam n s , ChrIstus elegit . Uiabolus enim ad eum venire ausus non fuisset , nisi spontε se te tandum exhibui lIet , scut spontε membri et eius se exhibuit occidendum . Di holus autem mavis tentat hominem solitarium , quia , ut dicitur Eces. 4.
ns ille cert set , non inibi iste vici et : mysteris , ut Adam ilium de ex Ilo
Daemoniorum prῖncipis Luciferi, qui dscitur Gabolus est satanas , propter
calumniandi in taliandique summam peritiam , pe sit ma m voluntatem . & QUI Christus hominum princeps congressum excepit , ut suorum militum saluti consuleret . utque hostilis exercitus , victo duee ae principe tenebrarum, totus in fugam verteretur . Propterea dueius est Iesus in desertum a Spiritu , ut docet S. Hilar Ius : Suot in desertuis , inquit , ductus est , situ fisatur libertas Sρωittis saniit , homineis Ihum jam diabolo ο se, entis , d. ραμ μremis tentandi , est assumendi occasoneis , quam nouas datain tentator o huisset. II. Et euis j v et quadraginta Hebus , quadrar via aeoctibuI , ita ut otos quadraginta dies de noctes nihil cibi potus-ve gustasset, quod Moses an e dc Flias non fine uniterio fecerant ; postea esuriit: Ut timidum hoster
qui Deum suspicabatur ex miraculis , quae in ejus baptismo contigerant , ex Ioannis testimonio , ex voce de coelo facta , ex Prophetarum oraculis In ejus ortu adimpletis ς ide5que ipsum aggredi non audebat , ad certa mea veluti provocaret, se hominem esse ottendens, dc positis quodammodo UI- vinitatis armis , quasi nudus de inermis homo , ieiunusque , contra luctat rum morem , in arenam descende an . Erat In diabolo de metu fujpicio , inquit S. Hilarius , nou de s ρ'cione coruuio 2 invehatur enim quadraginta disruin jejunis . Sciebat totiaein diebus aq&as abs effusas , exoloratam repromissionis terrain, in si Legem a Deo ser Otam; σπηοrtim quoque , quibus plebi in ereino vita veloruin habittique mansit , bcine numerum fuisse ex elum . Igitur istius te ors metu, in tenta udo es , que is hominem eonturbatur , I, ne teweritatem . AEdom eum stellexerat , ct in inorteis follendo traduxerat. Sed ita dignum nequitia Hur G Icelare erat , ut In eo , cuius morte est coim
Miratibus xlονiahatur , howine vinciretur ; FP qui Dei bene cela homini in via digci , care tentat ovem Muis in harulae intelligere non possi . Post quadr ginta