M. V. Martialis Epigrammata ad codices mss. optimasque editiones recensita notisque veteribus et novis illustrata

발행: 1833년

분량: 762페이지

출처: archive.org

분류: 로마

311쪽

Prineeps Niliaci raperis, coracine, macelli; Pellaeae prior est gloria nulla gulae.

vel παρα τα κορεv M liau , iden. iidem apud Latinos comus appella. tus ruit. Vilem eum Allienaeus aeriis bit ex Amphide : οστις κορακιωov θιει θαλάtrios Γλαυκου παρουτος, ουτος οὐχ επι ερινας. Sie apud eum. dem Athenaeum dieit Arehestratus φαυλοτατοv κορακινοv. At utrique eontrarius Plinius lih. IX. cap. 48, in Aegypto Coracinum optimum esse

testatur. ED. P. l. Niliari macesti. IIoe est. n illus pἰ ei, delieatior habetur Alexandriae, quae est urbs Aegypti. Pellaea dieta ab Alexandro eo it ore , qui ipse Pellaeus nominatur a Pella urbe Ila. ced viae ubi natus est. Plinius lib. XXXII r Coraeitii Pisera Nilo quidem metiliares sum t sed nos Meo omnibtis terris demonstramus. 2. Gloria nidia. Hoe est, nulliuspis eis laris lauta est ut graiior sit Alexandrinis

Iste licet digitos testudine pungat acuta , Cortice deposito mollis echinus erit.

2. Coe ira deposito. Hoe ext , lesta ei bus erit delieatus et tenerrimam spinosa devolsa. - minis. Hoc est, carnem eonvivatilibus praebebit.

Sanguine de nostro linctas, ingrate, lacernas Induis, et, non est hoc sati S, esca Sum US.

nune vocant L logistae. Et eo aio

mἰne apud poetas celebratissimus quod illius sanguini inerat Purpureus color: quam ob caussam exspiranti in cruore lingebantur pretio. issimae vestest quum autem parum sanguinis quisque haberet, aia ut e sessi septemve muricibus vix una pulla Urimeretur , non mirum, Purpuram lanti constitisse. ED. P. . Mumine, etc. Queruntur murices iniquam sortem suam , et Cru delitatem hominum; quod nempe et languine suo Oin lum, tarne vero escam sibi pariant. 2. Et, non est hoe satis, ele. Nam inter eonchylia mensis tum insere bantur murices, Δυvαται γαρ tritu, οὐκ Gοιεσθαι μονον , προ- χρεοις. Lucian. κυνικοῦ.

312쪽

88. 2- GOBIVS. In Venetis sint lauta licet convivia terris, Principium coenae gobius esse solet.

4. In Venetis. Veneti sunt Italiae septent r. populi ad mare Hadriaticum, Galliae Cisalpinae proximi r in ea autem Armoricae regionis parte quam Lugdunensem textiam hodie Metague γ appellavit Augustus, pra

terea alii sunt populi dicit Veneti;

quorum urbs praecipua, nomen adhue servans, Va est.

2. Gobius. Piuieulus, qui in v nelorum laeunis frequens. est, ori gratissimus, de quo Galenus lib. III de Alimentorum saeuitatibus.

Laneus Euganei lupus excipit .ora Timavi, Aequoreo dulces cum sale pastus aquas.

Lupus, Graece , piseis estate dietus a vorandi aviditate propter similitudinem lupi terrestris. Neque est tamen, ut quibusdam placuit, sa-mmus amnium nostrorum helluo lu- eius gal L-neque creden indus est, ut voluere alsi, idem eum lupo marino hie enim monstris au . numerandus potius videtur, quam

eollocandus inter pisces . Ille vero de quo hie Martialis agit, numinum oras potissimum lenet, et si quando in mari reperitur, aluoribus pauxit. Ium reeedit et numinum ostia amat Oeeano illabentium; et id ipsum Poeta in suo epigrammate iudieavit.

Neque exiguus vero erat, neque de

bilis ; teste Ovidio qui in Hal. vs. 38:

Ptis acri mnestas ira Discursu fr-tur vario, Meviae e ferentes Prosequitur, quassati ue curat, dum Uia sere sa Mus Laxato cadat hamus, et ora patentia linquat. ED. P. 3.. Larietis , eete. Quid hie signiseel ἰώ - , et quo sensu de pisce aut

marino aut fiuviatili aeeipi debeat i

in ambiguo est. Glorene albus' an carne mollis ' an mandendo araneo-sus, ut de coloeasiis supra epigr. 57 pan alludit e Euganeas et Altinates

oves iuxta Timavum, qliae lanarum

mollitie laudantur, vade et poetice piseibus ora eiusdem n. excipientibus idem tributi Z Addam quod Gruterus refert: Si quis carpos et lucios im miserit salientibus aquae frigidioris, intra xx diem fiunt supra cutem quasi lanei: villos certe exhibent toto dorso notabiIes colore einetitio; iis praesertim , quos piseatores Ven debant familiae eius pro Rhenanis, quum essent laeustres. Faciat ne istud Martiali interpretando , diiudicini quibus palatum sapit. 2. Aequoreo dulces, elo. Namque

illi lupi sunt laudatis,imi qui ad ostia siuviorum degunt, dulei pariterae salsa aqua pasti. Videtur tamen maximi quoque eos aestimatos luisse qui Romae, ipsa in urbe, inin duos males capti essent. M.

313쪽

Non omnis laudem pretiumque aurata meretur, Sed cui solus erit concha Lucrina cibus.

Piscis marimu qui sic latine atiraga vel, mutata aliquantulum, perpe. ram sortisan, seriptura, orata nu cupatur, graece Vero , quod auri χρυσου colorem reserataius caput. D. hoe Oppianus, Ila lieulte. lib. I, 1n νυμος, hoe est, s Splendidae pelli aptum nomen serens aurugas u et Ovidius, sive quieumque stagmenti elici de arte piscatoria auctor ex stilit, vs. 440i Aiari C Horro imitara de . Nominasit lanien hune piseem Athenaeus τωγισκου. Famae autem nonnihil obtinuit, non solum quod convivantIum gulae gratus es.set, sed veneni vim emolliret. ΕD. Par 2. Eril eoncta Meriti essus. Con-ctas Lueritias optimis esse saporis diximus epigr. 8a supra, quibus Pa stas auratas suavissimas assirmat Poeta. - Et hie licet rursus noles, Muin Peasque rursua Rominoriam incredis bilem luxuriam et gulam, qui postquam orbem universum . hi ense suo et sortitudina debella evit, hi Ur ciniis per pacem spoliassent, eo devenere opulentiae ut nescire iamiam ipsi viderentur quo pacto immensis divitiis suis uterentur et pecuniam trafierent, υexarmia Hine solo aeri aliari montium ardua et impervia , hine magis Ementa spe mei metrio Stagna Iam; hine Baianis undis irrepere caementa et palatiorum moles; hine ipso sub mari esset amoenissimos secessus et voluptarias aedes. Hi ne denuo raris,imia et datealiss in is pisesbus pisces ipsos enutriri, ut Lalidiosis gulis irritamenta pararenis lue, et sestertium Meses, centies millies sorsan , ut in mensa Cleopa- rae , uno v lut haustu vorarenturi

Ad Pallatinas acipensem mittite mensas;

Ambrosias ornent munera rara dapes.

inimmia. Ae pensis vel acipense quem vulgo si urionem dicunt, piscis ruit maximo n honore apud Ro

manos.

aarum men s.

a. Am otias. Me est, divinas dapes Caesariant, quia morim. Munem rara. Plinius lib. lx, eap. 47r ua antiquos μ-- -----

314쪽

Inter aves turdus, si quis me iudice certet, Inter quadrupedes mattea prima lepus.

Qui Diomedaeis metuendus seliger agris Aetola cecidit cuspide, talis erat.

4. Diomedaeis. Hoc est, Aetoliae arvis, quoriam incola sint Diomaeis ius Tydei fili , de quo Homeriis ilind. . . a. -- -pide. Meleagri . de quo lib. Speet. epigr. 5. - Sie sere Iuvenalis de apro, ut earn ea tinnet grandem significet, aM. V, v . 4 lgi Fia i dig- ferro in se

94. - DAMAE. Dente timentur apri; defendunt cornua cervos;

Ιmbelles damae quid, nisi praeda, sumus 2

4. Draue linunων iami, etc. Sic Anaereon ludit in serarum armatura nativa, Carm. Ili Φύσες κέρατα ταυ- ροις, οπλας δῶδε - ι--ς, αμ- κιγγου λαγωοις, κ. T. 1.2. L-ltis damae. Quae sola pedum velocitate se a mnibus desea-dere possunt.

9 S. - ORYX. Matutinarum non ultima praeda ferarum Saevus oryx, constat quot mihi morte canum '

4. Mattitinarum. Seneca, lib. I, epist. 7 r Manae --Btia et insis λυ--nes , meridie vectatoribus ,ris otia me. bantiar. Diximus rana lib. X, epim 25, homines mane pugnavisse cum seris. 2. Sensus est: In venatione matulina, qMae nempe dabatur in amphitheatro, oryx captus vel Interseelus mulina ranis prura interniae.

Hic erat ille tuo domitus, Cyparisse, capistro An magis iste tuus, silvia, cervus erat

315쪽

M. VAL. MARTIALlS97. - LAUSIO.Quum tener est onager, solaque lalisio matre riseitur λhoc infans, sed breve nomen habet.

Σ Sed Me, e nomen. me est, sed per breve temptis, namque statim atque lalisio a lacte depellitur, v catur. ager. Non breve ergo nomen

est quoad syllabas, quae sunt qua tuor ἱ sed quoad temporia spatium, quo duracile sie lalisio dieitur.

Delicium parvo donabis dorcada nato; Iactatis solet hanc mittere turba togis.

. pareo, etc. Cleurantur enim doreades, mansuetae et lamiliares sunt, quum aliquandiu inter homines suere; ita ut se iraelari a pueris sinant , et e manu illorum es. hum capiant, quod in Germania , quia frequentes vicit, usitatum est, et nemini ignotiam. I. Laelatu reset. Ge. In arenam

mitti solet. dato a Quiritibus signo togae laetatae; iae Turneb. lib. XXV, cap. 28. Vel hane in arena missam agitare et venari solet turba laetatis logia. - Mihi, ait Ferrarius, huteae vi favens , simplieior sensus videtur . doreadem seu damam animal limidum in arenam missum nullo canum terrore, sed sola togarum iaetatione agitatum a speetauinibus. Quod tamen non vetat quin lagarum laetatione aliquando bestias Romani in arenam miserint.

Pendentem summa capream de rupe videbCasuram speres, despicit illa canes.

Pulcher adest onager: mitti venatio debet Dentis Erythraei: iam removete Sinus.

q. Miui. Quia sellieet pulelirius estemagrorum pugnantium quam elephantorum spectaculum. Alii sie ia- elligunt, immittendos in arenam elephantos eum onagris pugnaturos.

videat lictoria. Dentis Erythraei. Me est, elephantoriam , qui sunt ad mare Mythraeum seu Rubrum. - Remm eleiantis. Milicet retia , quibus non erat opus ad venationem onagrorum.

316쪽

Ηoc tibi Campani sudavit bacca Venafri Unguentum, quoties sumis, et istud olet.

q. mo tibi. De venaseo Campa-nἰae agro, ubi praestantissimae sunt olivae, egianua iam l. XI, epigr. 6έ. - Bacea, h. e. Oliva. a. istud inc Otia vett. edd. habuere et Raderes. - inae. Vuli enim odorem ipsi etiam Olm, non his tantum, quae oleo eo iuntur, deberi. - Gama. Ad ungendum

Exspirantis adhuc scombri de sanguine primo ,

Accipe fastosum munera cara garum.

Antipolitani, fateor, sum filia thynni: Essem si scombri, non tibi Lissa forem.

Propria muria dieitur aqua sale commixta affectaque gustu in modum marinae. Quo autem pacto muria Mee sale eommista fieret, indieat Columell. lib. XII, eapp. 7 et ast Deinde Milaum macerum: pisees enim in stquamino seu sa mentis so i morem lipararit quam satiuginem aetamuriam amellant. Tria namque liquaminum erant genera, Primum quod e Mombro appellabant r

alterum ex thynno pisee laetum. quod manat tertium quod ex quovis minutiore, delerrimum, idque harao vel aiae dicebant. 4. Antimi trini. Antipolis, eluitas provinciae Narbonensis, unde thonus afferebatur laudatissimus. Gyenni. Liquamen sale thynni soluti. 2. Gem ai. me est, Si essem garum, de quo supra, non ad tapauperem, aed ad divitem mittereri

MEL ATTICVM.

Hoc tibi Thesei populatrix misit Hymetti

Pallados a silvis nobile nectar apis.

4. Theses minit. Montis tu At. praesidet Pialas. N-o nectaritis, ate dieii a Theseo. me est, mel Allieum omnium praeuλ. Rillados a riseis. Alii a enim stantissimum.

317쪽

Quum dederis Siculos mediis de collibus Ismae, - - Cecropios dicas tu licet esse favos.

. 'Mae. Montis in Sicilia, cuius 2. Ceempios. Aliis et cieropso im l aequa psilla ac meI Atticum, Athenis primus regnavit.

dicit Io 6. - PASSUM.

Gnossia Minoae genuit vindemia Cretae Hoc tibi, quod mulsum pauperis esse soleti

minis lib. XIV, eap. s i et si a quodammaeo patuur. Qiab Passum a Creviso iam vero placet a paviundo Passum et Africtim, et in Italia proMinetis se derivari, et ob id paratim appellari

Fieri ceratim eat ex - , quod ad solem uvae expandaatur. iam Graeci Sticham υ catit, nos ianiam. Item seir rara, diti itis in . Gnosiaa. Hoe est, Cretensistinis sole MMis aduuia, aut, sementi Mossus vel Cnossus urbs est Cretae. oleo, etc. Caeterum de του passi e . De miti in infra epigr. 108. - μι- ambigitur. volunt enim qui in sirin pauperia. Vilius est passum mulso; dam. quod unice probaudum videtur hoe enim ex melle et Falerno fiebat. esse, hoc vαbum ab uva passa, quaa illud ex uvis, aqua sempee in secun- nempe sicca percutitur et decoquitur; dario.

Hare de vitisera venisse picata Vienna Ne dubites: misit Romulus ipse inibi.

a. nitit Rc Mus. Si Vieuna ab ninna laetum arte ex picis si ab iis urbe praecipua Allobrogum unt allata picis gratiam olet, ut dubitea ad n haee vina pirata, ut ex Plinio lib. XIV. svum sit picatum a Vienna Allobro- , quomodo Romulus ipse misit' An gum. Farnab ira. -- Simpliciua serte idem in Italia νοεtea natum, salum et melius intelliges mercatorem Vie vel illaium' Nam Romulus pro Italico nensem dictum Romulum, et quidem ponitur haud dubie. si erua. - Pi- celebrem. Glum hoc vinum, in ipsa urbe Ro- , IO8. - - SUM.

Attica nectareum turbatis mella Falernum; Μiseeri decet hoc a Ganymedo merum.

318쪽

Hoc de CaesarsIs initis Findemia cellis Misit, Iuleo quae sibi monte placet.

l. De Gesareis eialis. Hoe est , de pius dlaturis. Dieitus Iulas Iulo monte Albano, in quem se dem -- Aeneae filio, Albae eonditore. lebat Caesar Domitianus, ut iam sae-

Surrentina bibis7 nec myrrhina picta, nec aurum Sume: dabunt calices baso tibi vina sum.

. Nec myrrhinia. P ula Surren. lina , setilia scit . . idonea sunt ad bibendum uiuum Si irrentinum ; nec opus est myrrhinis lis itum delieat a. simae figurae ornent, nee aureis ta licibus , de quibus lib. XIV, ep. 3 3. Surrentum verre urbs est Pieen moriam, non longe ab urbe Neapoli.

De Sinuessanis venerunt Massica praelis; . Condita quo quaeris consule3 nullus erat.

2. Ninus erat. Sie in.nuit Poeta vetustissima esse haee vina Massim. Simili sere artificio extremae senectutis Lesbiam arguerat, his verbis i Conmis is Muto suraa, Levia , natam 3 Mentiris, nais es, Lesbiis i rege Numa. Lib. X , ep. 39. Eo. P.

Pendula Pomptinos quae spectat Setia campos, Exigua vetulos misit ab urbe cados.

3. Pendula Selia. Selia oppidulum fuit Campaniae in edina locia sua. Lib. X, ep. 74. t 0: Nec quae Piat ea delicata Pomρα s Ex area es vetat intia Setini. optimum aliterii vinum in bae nasci iam dietum luit. Plinius lib. Xlv, eap. 6: Diseus P uingi altis Seianum praetulit cunctis: na Nitur sui a foriun Anii. Parii et Athenaeus Dipno ophi t. lib. I, e p. 24 r

319쪽

Haec Fundana tulit felix autumnus Opimi; Expressit mustum consul, et ipse bibit.

a. Ex essu mulsum. me num adeo silea beneque effectum, ut mulM, non esset inseritis. Quod si egas mustum, vinum decoctum et diffusum, vel vinum recens intellige. - lase bini. Laus vini eat, quod eo

anno quo expressum, esset iam muta sum. hoc est, mulsum videre ur. Domiti .

II 4. - TRIPOLINUM.

Non sum de primo, sateor, Trifolina Lyaeo,

Inter vina tamen septima

4. Lyaeo. Lyaeus cognomen estriecti qui hie pro vino sumitur. I. Septima. Supra sex vini speetes enumeravit Po stat iam Trifolino dat

vitis ero.

septimum locum. Et hoe GHenua apud Athenaeum, I, c. 24 , qui hunc ordinem assignati Falemum, Albanum , Surrentinum, Rheginum, Privernas, Formianum, dein Trifolinum.

Caecuba Fundanis generosa coquuntur Amyclis; Vitis et in media nata palude viret.

Potabis liquidum Signina morantia ventrem; Ne nimium sistant, sit tibi parca sitis.

3. 5ignina. E Signia opp. Italiae. 2. Sit sibi yarea sitis. Parce bibe. - stro rivi Dentrem. Sistealia alvum.

Mamini m. Namertino vino auisetoritatem et famam primus eonciliavit C. Iulius Caesar dictator. Mamertiis y- -cirur extra Itiuiam , in Sisilia Iesaltuum dioitur, mare ει ν

mertina veliralissima, quae tres homi-

320쪽

EPIGRAMMATUM LIB. XIII.

Si detur, quodvis nomen habere potesti

num aetates vixere. . bum, etc. nominari potes , his enim 2. Quod, is nomen. Hoc est, vel vini speeiebus aequiparari potes . Falernum, vel Selinum, vel Caecu.

Τarraco, Campano tantum cessura Lyaeo, Haec genuit Tuscis aemula vina cadis.

q. Tarram. Civitas Hispaniae no- paniae vina, de quibus supra, eum hilia , hodie Tarragonia, ubi vinum aliis Italiae vinis eomparari posset. erat tam egreψum , ut praeter Cam- riseis pro Militas.

Nomentana meum tibi dat vindemi, Bacchum; Si te Quintus amat, commodiora hibes,

De Spoletinis quae sunt cariosa lagenis Malueris, quam si musta Falerna bibas.

Smiati m. In Vmbria populi sunt Spoletini, hodie Smisto, unde vinum

allatum a vetustate commendat Poetar e minus esse MIee ait quam Falet num recens expressum vel deeoetum. . Cariosa. Vel ta et rugosa, sive malueris, meno. sabulo, situ et aranearum filia obdueta. Et hoe de vino dieit quod de lagena aptius et proprie diceretur. Ei . P. - Lagenis. Vas vinarium . quod modo e testa fiebat, interdum ex filis radieum tum fiet,

tum silvestrium arborum. 2. Musta. Legend. ex vet. lodicamiua notat Flosculus.

Marsica Peligni mittunt turbata coloni;

. Massica edd. vel . Marsi Pelignumnt vieini: partem laetunt re in ovis illius quae .dieitur Ab imo. Tum in vitiis nominandIs et laudandis oedinem quemdam honitalis et excellentiae Potita servavit. At Massicum

vinum, quod Campania inter optima,

Falernum v. g. Setinum, Surrensinum nominari debuerat. Caeteriam non spernendum Marsicum i de quo Athenaeus: Marilaum υalda ausιerum et eonfert stomaeho. Tum Horat. Carm. III, M. 34, 37t Ι, Pete tinguentiam, Mer, ri meo in ra cadum Maoi m

SEARCH

MENU NAVIGATION