장음표시 사용
321쪽
314 M. VAL. MARTIALIS Non tu, libertus sed hibat illa tuus.
morem duelli , Spartaeum si crin m- domino bibenda vina multo meliora. ruit υagantem Rauere testa. Nimis enim austera erant vina' sica quam aut domino aut convivan-2. Non tu. Supple, here. SiMisieat lium illustrissimis biberentur.
Amphora Niliaci non sit tibi vilis aceti: Esset quum vinum, vilior illa fuit.
s. Ammora νιiaei. Aeetiam ex vino Aegyptio consectum rarius est quam vinum ex quo fit ; illud enimia 3. MAMILIANUM.
Q num tua Centenos expugnet sportula cives, Fumea Massiliae ponere Vina potes.
ιζ Quum tua. Iloe est, quum sistam dives ut eentum elientes alere possis, eur convivis apponis vinum Masmanum vile et infit matrum' vae lib. X, epigr. 36. Me interpretantur qui eum inis et satione. Sed posta ita expliearor Quum ha ascentum eIientes, quos alis, oppone ipsis vinum ingratum vilis prellii Est enim, ut Meel Plinius , lib. XXIII, debile et pessimum. Iuven. Sat. 43, 85i Phari iae madentis aceto. cap. l. lamo inveteratum intaliberis rimum. Non tameti nisis vitupera
Athenaeus qui libro primo illud dieii
Mnum, drasum, em tuentiam γιρο, sed exiguum. Martialis vero rexeenses
. lam reprehenda . ut lib. Ill, ep. 82, 23, coetis fumis ν-- Mass-erinis; et lib. X. epigri 36, 4 , -- proba missatae quidquiae Ilanaria cingame, atque aliis loris passim.
Caeretana Nepos ponat, Setina putabis. Non ponit turbae, cum tribus illa bibit.
Caeretarium. Caere urbs est Tusciae, hodie Cer etere, io regione patrimonii D. Petri. de qua epige. 54, supra,euius vinum laudat, et elini Setinoeomparat, de quo sup. epigr. ε ι 2.
ponit turbae. Sed nobila illud vinum bibit eum intimis a cis. Vinum domini illud Petumus appellat quod convivator et uos eonvivanistium, non amnes con iv et potabant. Lo. P.
322쪽
Nobilis et Ianis, et felix vitibus Aulon, Det pretiosa tibi vellera, vina mihi.
. Naula et lanis, ere. Pol ta enim laeetissimus, diviti et culeumque deis litatulo lanas illas mouissimas ratinis quit, sibi vitium poscit. Qui mnem locus erit illustrior si Tarentum lanis non nativis sed purpura GDetis laudari meminerimus, ut in Hor. lib. II, epist. ε . 207 : Quid plaeet ergo Lana Tarentino inotus imita Ueneno. - Aulon. Vrbs est in ora oecidentali Macedoniae, teste Fere rio hue reserente hunc versum Marint talis Aulon tamen seu Catadora ab eodem dieitur oppidum Magnae Graeeia , hodie Catavies exti e , in ora Calabriae ulteriori, iuxta promontorium Coeynthum.
Vnguentum haeredi nunquam, nec vina relinquas. Ille habeat nummos: haec tibi tota dato.
4. ole. Praeeeptum Me ex Epieuri diuiplina, ut quisque suis bonis praesens praesentibus fruatur. potissimum quae ad rutem eurandam pectinent. In quo genere, vina,
Dat festinatas, Caesar, tibi bruma coronas; Quondam, veris erat, nunc tua saeta rosa est.
Exiremo distieho a Iatur Caesari Domitiano , valuit Deo, ad euius nu
rum natura vertat vices, solita prius rosam vere lautum gignere, uune autem ei autumno, immo ipsa lueme:
quodque hominum solertia sebat. id Caeaaris divinae polesinu aia Caesarem amasibus Diis auribuiti R der.
. 'Mimatiis coronas. Voc eat, ea mnas Praec es, ante tempus et ver
nos dies provenientes. Et addit δὲ madM, quis mense Decembri saturnaliaealebrabaotur et xenia mittebantiar. Vide lib. VI, epigr. 80. ubi de mala hibernis quas tu gratiam Domitiant hieme nasci asMntatorie dicit poEia. - Caesar, tibi bri σά coronaa. --n,itiane. Supra epigr. 4. Usa. 4 et 2. Bruma. Solstitium hiberinam intellige . qua anni temptatate nulla est stigidior. 2. Quondam peria erat, ele. Natura sua rosae erant vernae, tu luam gra tiam hibernae saetae sunt. Adulatorie aestiret. Vid. quae supra ad iiivium.
323쪽
Synthesibus dum gaudet eques, dominusque Senatu,
Dumque decent nostrum pilea sumpta Iovem;
Amphoreta. Quae sie explicat Tumiebus e. 23, I. IX. Ego, inquit,
eo rismine existimo signifieari munera , quae eonvivis dantur, ut ea domum reserant, unde et nomen adepta sunt, selli et ab Ero ψω. Epigr. huj. v. 6, Poeta videtur sic ae eipere Amphoretat Praemia consei edet ma quisque scio Suetonius in Ve.
spasiano, eap. 39: Sicut Sattimati a dabat inris vomorrea, ita Per Ratin. a Martias Ieminis. - Ad lectorem hoe epigramma seri plum quasi praefati uneulae loeo; quo deseribit earptim Seturnalium cele-hrationem et libri materiam humiliorem exeusat, opusque in ipsa brevitate diutichorum eommendat. Rader. . Dominis e senatus alii. Domini uero his essent servi, quibus tune νerviebant senatores, aliique domini. - Θ mhesibias. Mysius de Re Vrat. eap. 40: Saturnalibus, inquit, Per quinque dira S. P. Q. R: togas reponebant , et synthesibus utebantur ; et
erant viliores vestes. Infra ep. Mir Dum toga Per qvinas gaudet requie- seere iaces, ma Poteris cutitia Mamere ture tuo. - Εrat synthesis vestis coenatoria , ut lib. II , epigr. 46; et lib. V, epio. 79, 4 et Pt V Pelastina surrexti, Zoile, eoena; Et - lata tibi est a thesis undeeiea. Et si filisset vilior vestis, ut ait Baysius, quid illam ostentavisset Zoilus ' Verum Satomatium tempore synthesi utebantur equites et senatores, quod lune continua convivia agerent. - 2. Dumque decem nostrum. me est, Domitianum, quem saepius Iovem appellavit. Saturnalibus vero pi,
324쪽
EPIGRAMMATUM LIB. X lv. 3I7 Nec timet aedilem moto spectare fritillo, Quum videat gelidos iam prope verna lacus:
Divitis alternas, et pauperis accipe sortes; sPraemia convivae det sua quisque suo.
Sunt apinae, tricaeque, et si quid vilius istis. Quis nescit 3 vel quis tam manifesta nega GSed quid agam potius madidis, Saturne, diebus, Quos tibi pro caelo filius ipse dedit7 ιο
Vis scribam Thebas, Troiamque, malasque Mycenas8 Lude, inquis, nucibus: perdere nolo nuces. Quo vis eumque loco, Potes hunc finire Iibellum;
3. Nee timet aedilem. lib. epigr. 86, 5. Praeteritis enim Saturis libus ab aedilibus eastigabantur
4. Quiam videat , Quum servi viis
deant adesse Deeembrem mensem hibernum. Puto explicandum, in quos alias, quum Saturnalia non unt, deprehensus ab aedile soleret demergi. Laetis interpretor eloacas.
Et hue alludi puto lib. V. epigr. 84,4 mi. Arcaσια modo ramus e myina Aedilem rogat udus aleator. Neque enim uatis mihi vino madens, sed aqua, in qua, Poenae caussa tenetur, et rogat, ut eelerius ex poena milla. tur, et una mersione defungatur. Quamquam et persundi aqua potuerint eontumeliae caussar ut ipsum aedilem, Mecenaeus euram υiis verrendis non MUN&- , Caius talo tviriloretiri, congesto per milites in Praetextae sinum, Sueton. Vespas. eap. s. Sie Bibulo καταμ vom Ma Aιν επε-
σκεδάσθη κόφινος a saetione Caesaris: ut refert Plutarchus in Catone Vti
5. Diritis auernas. Hunc ver umiae explicat Turnebus lib. XI, cap. 23: quod nempe miseentur in his Apo. phoretis alternatim dona divitum,
eit rei pugillarea et eburnei, ehartae maiores, est. cum donis Pauperum , qualia sunt quincuplices, triplios, chartae epistolares, ele. atque hamper sortem, et ita ut si interdum, inquit, plura lemmata unius sortis
continuentur: subiiciantur tamen diversa, alternenturque divitum et pauperum sortes. 7. Sunt vinae. Sie respondei Iector.
De apinis vero dictum lib. I, epigr. 34, 2. 8. Quia nescis. Hoe Ieeloti subiicti
9. Madidis, Mi me, He&u. Salueinnalibus , quibus promiscua a servis et dominis indulgebatiar senio, Baecho et festis, ita ut per quioque dies serotolos vino madeseerenti Amat autem No ter hae voce madidus uti ad designandam ebrietatem. 40. Pro eae . E Gelo nempe Saturnus a Iove filio eleelus fuit. mee sabula satia nota. s. Via seribam Thebas. Bellum Thebanum, Troianum, aut raptam Helenam, expeditionemque Agamemnonis , qui res fuit Myeenarum; quaa vocat mriar propter Melera illi
325쪽
M. VAL. MARTlALis Versibus explicitum est omno duobus opus.
a Tantalo es soneris Tantali rem
missa. 4. Ex illinum, est. Hoe es , Eni--n, numeris ouuiariis Asolutum.
Lemmata si quaeris cur sint adscripta, docebo: Vt, si malueris, lemmata sola legas.
Secta nisi in tenues essemus ligna tabellas, Essemus Libyci nobile dentis onus.
moliares. Gassice labiaues a e ire. 4. Secta nisi in tenues essemus. Ipsi
nimirum pugillares loquuntur. et dicunt: Nos ligna, nisi in aenues laminas arte mira disseeta fuissemus, eleHoe est e Mensae citreae essemus sui tae eburneis pedibus. Nam Irequentes In Libya et vicinis regionibus elephanti. Iuvenalis Sat. X, 449: Rursus ad Aeretivum mmios, aliosque ele- Phantos. Se bantur ligna in laminas tenuissimas, cera illinebautur, et stylo exarabantur ut Gellius lib. esP. 9, exponit i unde forsan venit nomen pugillares, quasi pungerentur. Iore etiam diversi erant, Iulex, virides, eroeei, albi, gilvi, ele.
Caede iuvencorum Domini calet area felix, Quincuplici cera quum datur Buctus honor.
duale, quod in au p.gnove ista niuei unde et mminiam vietae; a numem vero momini disinamur duplios , triplices, quineuplice a. Qiano lita erea, etc. Id est rdeere os em stilalos vel triumphus M. nunciatur hoc genere pugillarium, a forma et elaeuingestatim is eommo
Nigra tibi niveum litera pingat ebur.
Faginum e mei ist inibii Cinio, Em dat. lib. u. cap. 6 videntur dupliees, hoc est, duaram paginarum 1 omnimmite exoptis eiuras' Miami, rie. Symmachus quoque lib. m. via. 30, pugillarium
bant ebori; ater qu,reo color albo iunctus aerius serit sensum ei laeibus perspicitur. quam quae alta albi huωpuatur.
326쪽
EPi GRAMMATUM LlB. XIV. 6. - TRIPLICERTune triplices nostros non vilia dona putabis. Quum Se venturam scribet amica tibi.
. Triptio . Qui, a tribus Mila pauperim erant. Vid. quae dis misdieti, rebas artiatoriis et Iaviori- ad epigram. 4 mapra. - n milia. ib ra serihendis niserviebant, dum in Quanquam leviora et vilia vulgo h mmmplieitas hono- et magisti ratus berentiar. potissimum seriberenturi dona vem
Esse puta ceras, licet haec membrana vocetur; Delebis, quoties scripta novare voles.
.E-- Tales hodie passἰm nus. Literae autem in membranis fiunt deletiles membranae vel utia scriptae vulgo deleri non poterant. puina vel pluribus, quae gypso e - 2. Delebis, gumia . . . Molea. Quia laque obdueuntur illitiuntur die.Nem - nempe, ut iam supra diximu , gypso Manaa vero Pergami repertas fuisse et ereta obducebatur accurate mem ex Varrone refert Plinius cap. i, lib. Mana eui, si pura atque sineera re-Xul, ubi multa de membranarum mansisset, nunquam delenda inseri- inventione vetus anaolator Guilandi. bebantur.
Nondum legerit hos licet puella, Novit quid cupiant Vitelliani.
a. Camane eod. Beveri. Melius ta- hantur. Vacanem illaeum sere idem men cuiarat, quasi, amatoris instar qui triplietum; et idem sere de hi, w sis epistolium inseripsit, imi ama dixerat Martialis t Nio trimaees -- perent. Diuui . De α- non intia dona malis. μι- quibus lib. II, epigr. . Pmilarea ae Veneraram scribει- , r. nempe, in quibus res amatoriae seri- s a M. bebantur , atque ad puellam milie -
Quod minimos cernis, mitti nos credis amicae;
. Pisa miri n. Ipsi nisi rem et audientam nuntiant non mitti seioquuntur per pro opoeiam, ut in ad amisam sis noctem petavidam. praecedenti epigrammate, Vitellimi, ves ad rogandum aliquid evasmodi s
327쪽
3ao M. VAL. MARTIALIS Falleris: et nummos ista tabella rogat.
sed milii se ad al;quem foeneratorem aut divilem ad petendam pecuniam. Videat Ieetor. - Vulgalam lectionem retinet Domitius. et dieii Vitellianos
sui ase Ioeulos ex eorio conlaetos, quoasie explieor Quum in illis Vitellianis
essent nummi, ad amicim illos mitti credere potuisset aliquis; at mutuo erant accepti et sorte ab ipsa ami ea. Alii sie interpretantur: Nummos, quorum mentio in his pugillaribus, non millo amicae, sed iinseo ab illa. - Ingeniosissima sane quae hie Domitius divinavit. Sed tanta a minis subii. litate minime opus est. Nummos et uoetem pariter stagitare hae tabellae volebant. Proeul dubio duplex hisce temporibus Vitellianoriam usus invaluit, dum his vel seriberent ad ama. aios et amicas , vel pecunias mutuo dari precarentur aut mutuo datas reposcerent. At cur hoc velut rem miram nuntiat Poeta' eur ait: mitti νι eredia anti et Fineris. . . . t Id ego erediderim , non antehae dupli Omni, se usum Vitellianarum tabellarum, et amatoriis nugis, non aliis, referrivatas de Meunia nunquam retulisse; at quum gliseeret luxuria et omnia in dies ita invaderet, ut de seriis rebus iam quasi per ineum et iciter lanisces eathedrasque ageretur, placuisse mox Romanis gravissima quaeque eodem libello ampleeli quo levissima,
ei rem argentariam quo amatoriam.
Sie iis sere temporibus diversissima miseens gloriabatur Oilio , Getaere
Galbam et curare cutem. . .. Bebriari
meo amittim a retiare Palati Dp essum in faelem digitis extendere panem ; Iuven. II, 305. Comiei qumque potest Vitellianorum alios suisse magnitudine satis notabiles, alios per . exigui voluminis; in his vero ut plurimum ludicra et amatoria, in illis res serias iraeiari; aliquando tamen inversum a quibusdam hoc consuetudinis, ei aetum de Meuvia in exiguis, in maguis de voluptate. ED. P.
Non est, munera quod putes pusilla,
Quum donat vacuas poeta chartas.
. Legendum puto Pusilia sine vir- maiores sunt loeuli chartes, grandio. gula. Alii petist quum in iis nee sunt res, quae puellae mittuntur inanes , nummi nee carmina. hil supra sunt Vitelliani. a. Quum donat Damar. Chartae
Duplies modo aeribere antiquis usitatum ruit, tu tabellis nimirum quas in illiverant quae apud Graecos vineinantiae σανίδες, πινακιδα, δελτία, δι- Latinos
pusillares, Vitelliani, dupliees,
et in chartis. Non eodem autem modo quo apud nos chariae fabricabantur, quae ex linteolis contritis et aqua
maceratia muscimus, sed e quodam
328쪽
Omnes ista solet charta Vocare suos.
uti eo qui in palustribiis Aegypti reo perius fuit, et papyrus nomen habet, vel ex animantium membranis pelli proximis; hoe autem chartae genus membrana vel pergamena appellabatur 4. Setinolo. Nam seu ad hominem parum notum, seu ad ami. eum eatissimum et familiarissimum seriberent Antiqui, epistolae semper haee praefigebatur inscriptior Movel Sinai verbi gralia, M. Tuuius Cisero Allico mo, etc.
Hos nisi de flava loculos implere moneta Non decet; argentum vilia ligna serant.
2. Vina tigna. Hoe est, loeuli lignei viles.
Si quid adhuc superest in nostri nece locelli, Munus erit: nihil est, ipse locellus erit.
. Sis d. Hoe est: Si quid aeris donabo t sin minus, dabo ipsam ma-
supererat in fundo meae capsulae, menam.
Quum steterit nullus vultu tibi talus eodem,
. Qtatim interis. De talis iam diximus lib. IV, epigr. 4, et lib. XIII. epigr. 2. Caleagninus de Talis: .Sex sunt, inquit, tali latera , etsi qualuor tantum in usu ludentium sint; nam duo sunt ita ineurva, ut illis talus vix possit consistere. Has πιραίας, id est, antennas. videtur Aristoteles appellasse. Proinde sellum est in talo hinarium et quinarium, qui duo numeri sunt in tesseris oppositi, desiderari. Ex reliquis quatuor tali partibus una supina, altera prona dieitur: quae duae lemarii et quaternarii vices obeunt. Vnitas autem et senio duabus reliquis partibus tribuuntur: --nionem vero Coum, unitatem Chium
voeabant .s Et paulo insear a Sed omisnes casus talorum ex consuetudine ludentium annumerati erant quinque et triginta; quorum quidam a diis, alii ab lieroibiis, alii a elatis homi nibus aut a meretricibus nomen accipiebatit: nonnulli vero ab euentibus qui evm Iaude aut prolim a iderant, denominabantur. Senio autem a Venere nuneupalim separatur apud avet. eap. 7 in epist. Augusti ad Tiberium: Lia iis, via Tiberi, γεροντι κως et heri ει hodie. Tadia enim laetatis, til quia in quae canem aut senionem miserat, intingiaria talos singulos denarios conferebat, quos totiebat un-ersos, γέ istem iecem. Idem CaIeasn Met
329쪽
Munera me dices magna dedisse tibi.
Veneris non ine censebatur, affulge-hat; eptum nempe omis alus eat , alles t enarium, tertius ' in em-ἰtram, Attalius Uri Onem . . . .. Hine clara huius distic ii sententia. 2. 2 funera. Vinobat en in Tri Uenerem iecerat.
Non sim talorum numero par tessera, dum Sit Maior, quam tulis, alea saepe mihi.
Tessera. Vitruvius lib. V: Cubus est, C γω ex sex lateribus aequati L tu irae Plauitiertina quadratiam Is quum est tacitis. quam in Partim in. buret, dum est initio ut, immolam --bet stationem : uti sint etiam tesserae quas in Miseo lude stes iacismi. Maero. hius Saturnali irin lib. I l, eap. 2: T s. aerii Graeco Nom ne repellatur. . Non a m N-er vir. Duabusentiti tribusve lesseris, qi aluor alitem ad minimum talis. eontendebatur inaeie lusoria. Caleagninus de Tesseris. Vide lib. XIlI, EP. s. 2. Maior alea. Hoe est. 8am mai cirpeemita meo ludo, quam talis committatur.
Quae scit Compositos manus improba mittere talos, Si per me misit, nil nisi vota iacit.
330쪽
Hic mihi bis seno numeratur tessera puncto;
Calculus hic gemino discolor hoste perit.
. Bis sevo, etc. Duae sunt doeto- MS. Hac mihi, et τῶ hau sie explieat, rem cirorum de huius versiculi sensii Essempe tabula lusoris, ut epigr. 3Iopiniones. In abaeo inquiunt , seu et 47 π adite iti a Deinde ditiaeel malveo luditur duabus tesseris, quarum puncta non sunt tabulae , ut in salso numeras summus, duplex senio. sed e tendit Salmasius, et post eum aluquid si dieamus abaeum hune filisse multi erediderunt, sed hi narimi tes ἀdlinnetum 42 ali omni latere lex eris serariim, quum iangulae non ultra seu spaliis quas regiones, urbes seri sex habeant. Vid. derie. v ex III, s. amandras appellabant Z iil lib Vll, ep. Iudicet lector. Nos quidem posterioris 72, vs. η - Audias harum sententia aetilentiam liberalius amplectimur, et runi utrique patrocinantes sustus Sal- levi quidem, non tamen pessimo armasium et Grono vitam. Prius quidem gumento firmare leo ianitas. Nauus si e sere Salma, ius: a ILo, id est, in sane id in dubitalionem movebit. v tabula duodecim punctis notata. Iu- Itiisse Martialem in hoe disticho inditur ad tesseram: et in eadem etiam dieare quis sit tabulae luxoriae usus. et tabuia ea levit, hoe est latruum lis lise qisolis plex: Duplex ille est ZAt usitatum ditur. Hie est sensus illius disti e M. Nostro est, ubi sie de duobus Mue re stadem igitur tabula et lex eris et la- sive viris eanit, simili luditiem quamotrunmilia serviebat: sed .alterum ta. dam et vehiti συμφα iam mvissimiliabulae latus, in quo is seria ludeba- institinere. Sic et in eo v grammate, tur, lineis vel ptinetis duodeeim de . ubi resporadet Mo . t Qectio uel
seriptum distinetumque erat, in qui ius haη , res era - -&ε s, num rati ea leuli varie disponebantur, pr. iii ies. τω erit, Lisseno minclo serae Eeeidissent. Lineas illas sive ho te. Al gemino hoste de catoratio Mapuneta, scrima et ram Latini vocabat, , citur, non de erit. Sie igitur in priore Graeci γρIμαθς vel γοή uti ατα. ii ita hersiculo bis sevo mnem de lene Salmasius. Αl Gro Ovius postquam dictum esse, M tesserim reserendum dixit primum ab initio legendum e esse omnino existim .
Alea parva nuces, et non damnosa videntur; Saepe taliaeta pueris abstulit illa nates.
3. Alea Pirsea. Pro re destri ila in rem .u Flose uti anno lal. Ille in marg. ludo hie ea pitur quae parva esl, et ed. Langit. - Abutitit utra ncties. nee damnum facit. nee hae mim; pum Nudavit ad poenas et virgam avi flaris lamen sal graudis est, quum va- gellum, si ultra diem permissum ha putant. Lib. V, epigr. 84. v s. 3. serint. Finminus. - Videtur potiti,
2. obtulit Bevertandi II S. utat qui aliquid turpe ac nefandum significari. legat abscidit, ex illo versi eulo, Ma- G novius. Aa Rufe eo tam seindere quam iso