M. V. Martialis Epigrammata ad codices mss. optimasque editiones recensita notisque veteribus et novis illustrata

발행: 1833년

분량: 762페이지

출처: archive.org

분류: 로마

41쪽

Haeredem quum me partis tibi, Gallice, quartae

Per tua iurares sacra, caputque tuum ;Credidimus quis enim damnet sua vota libenter7 Et spem muneribus fovimus usque datis: Inter quae rari Laurentem ponderis aprum s Misimus : Aetola de Calx done putes. At tu continuo populumque Patresque vocasti; Ructat adhue aprum callida Roma meum. Ipse ego quis credatΤ) conviva nec ultimus haesi; Sed nec costa data est, caudave missa mihi

De quadrante tuo quid sperem, Gallico ' nulla

De nostro nobis uncia venit a Pri .

In ingratum Gallicum Me epigram. ma seriptum, qui per staudem spoliaverat Poetam apro, quum ei promi sisset ex quadrante haereditatem. 4. Pariis quartae, hoe est, quadrantiar tota vero haereditas in duodecim uncias ut plurimum dividitur. 2. PQ rua mora. Hoc est, per deos Penates quoa domi colis. 3. Dia re sua Dola. Libenti quippe animo id nos credimus quod opta

mus.

5. Laurenum aprum. Giplum in Laurente saltu. 6. Aetoliam Palat. - Aetola de Cia. dona. Calydon urbs Aetoliae , ubi erat ingens aper quem interfecit Meleager. 8. Callida Roma. Hoe est, eallidi Romani, qui lautiores coenas secta is

bantur.

9 IPse ego. Dolentee sane dicithoe, infelix poria; qui velut tanis Aesopiciis , dum eaptaret umbram ,

earnes amisit. - is ere. I Z Tantum nefas in ingratos cadere moria les. - Nee latimus haesi. Nee ima quidem sede adiitissus, inin o praeteritus, non vocalus.

H. Quid merem Legunt alii, γε verem hoe est, quomodo. 2. De nostro. Sensus est: Si mihi ne uncitatam quidem dedisti de meo, quomodo daturus ea de luo tres uniselas Z nam ea est haereditatis pars quarta , quam , ut as ipsum , in tres paries dividi iam notavimus. ΕD. P.

5 O. - DE T A A PARTHENO SIBI DONATA.

Haec est illa meis multum eantata libellis, Quam meus edidicit lector amatque togam.

Tream a Paruiento murum sibi, detritam ait, taciteque Petit novam,

42쪽

EPIGRAMMATUM LIB. IX.

Partheniana fuit, quondam memorabile vatis Munus : in hac ibam conspiciendus eques; Dum nova, dum nitida sulgebat splendida lana, sDumque erat auctoris nomine digna sui: Nunc anus, et tremulo vix accipienda tribuli, Quam possis niveam dicere iure tuo.

Quid non longa dies, quid non consumitis anni 7

Ηaec toga iam non est Partheniana e mea est.

4. Compielandus eques. Nou quidem eensu, sed munere Principis. 6. Auctoris. Parilienti. - Subtilius quidam volunt, nescio an verius, i eum hie ei rea nomen Parahentiam, quod a Graeco Mirgo ; quasi diseret Noster: dum et novitale et elegantia quasi υirgo esset toga. ED P. . Tribuli. Ex tribu civem Roma

num signifieat tribulis, et sumitur hie pro paupere plebeio , qui totus sti. gore horreat.-omitium quidem olim, vel si nobilissimo loeo ciati, relata nomina in tribus; sed quum magistratus, Meerdotia, eonsulatus obtinerent, his titulis designabantur. Pau. per nil erat nisi tribulis. G.P.

alba appareanu - Nonne et ad sene. etialem insuper reserendum quum et antim togam vocet, et frequentIssime senio additum hoe inne v, --

0. Non Partheniana. Hoc est, non amplius Parthenio auctore, aed me paupere digna est. Tacite noWam togam a Parthenio petere videtur.

Ingenium mihi, Gaure, probas sic esse pusillum, Carmina quod faciam, quae brevitate placent. Confiteor : sed tu bis denis grandia libris Qui scribis Priami praelia, magnus homo es. Nos facimus Bruti puerum, nos Lagona vivum; sTu magnus luteum, Gaure, Giganta facis.

4. mpuo homo. Nempe tibi vi.

deris. 5. Nos Lagona. Pueriam formosum.

Sensus esti Ego Deio earmina brevia quidem, at similia sormosis his pueris: tu vero, o Gaure, magnos li-hros componis similes Gigantibus lustra, qui cito pereunt: magnus enim liber. magnum malum. Optime stulem de Gigantibus taleum, quum eterra sive luto orti Gigantes, unde et Graecis mi nomimili. Callim chus Hymn. in Iov. v. 3 : Πηλογόνων ἐλατῆρα, δικάσπολον ουρανίθη- ED.

43쪽

Quod semper Superos invito fratre rogasti, Hoc, Lucane, tibi contigit, ante mori. Invidet ille tibi: Stygias nam Tullus ad undas Optabat, quamvis sit minor, ire prior.

Tu colis Elysios, nemorisque habitator amoeni sEsse tuo primum nun C sine fratre Cupis. Et si iam nitidis alternus venit ab astris; Pro Polluce mones Castora, ne redeat.

I. Liacane. De his duobus fratribus iam ante dietum est ad libri I epigr. 37, ubi Martialia illos ab amictita Castori et Polluet alternatim si venti.

hus eomparabat. 8. Mones Castora. Ut scilieel inter vivos maneat: iam enim Pollux exemisplo tuo motus ad superos reverti non vult, sicut et tu optas, ut Tui Ius perpetua luee stuatur.

Si credis mihi, Quinte quod mereris , Natales, Ovidi, tuos Apriles,

Ut nostras amo Martias Kalendas. Felix utraque lux, diesque nobis

Signandi melioribus lapillis i ,

Hic vitam tribuit, sed hic amicum. Plus dant, Quinte, mihi tuae Kalendae.

talem Q. Ovidii celebrat eum- 7. Plus dant. Etenim amicitia vique suo praeserti lae anteponenda est.

Natali libi, Quinte, tuo dare parva volebam Munera: tu prohibes; imperiosus homo es. Ρarendum est monitis: stat quod uterque iubemus;

. Natali. Quo nempe tempore mo- quaedam et minuseula ditioribus da vis erat munera invicem sibi mittere. rent, plura laturi.

44쪽

EPIGRAMMATUM LIB. IX.

Et quod utrumque iuvat, tu mihi, Quinte, dato.

4. Et etc. Ex inverso ossieto sera munera, quae et ego libenter aeri elegana mendicatio. - MFum- cipio. Sic festive mendieat Piata. qua. Nimirum in amicos libenter eon.

55. AD COGNATVM.

Si mihi Picena turdus palleret oliva, Tenderet aut nostras sylva Sabina plagas;

Aut crescente levis traheretur arundine praeda, Pinguis et implicitas virga teneret aves; Cara daret solenne tibi cognatio munus, s Nec frater nobis, nee prior esset a US. Nunc sturnos inopes, Dinguillarumque querelas Audit, ct arguto passere vernat ager. Inde salutatus picae respondet arator; Hinc prope summa rapax milvus in astra Volat. οamiel eelebrat, et agre-MIa munera ex sal. Charistia dice. bantur, quum propinqui solenne ad ornarent conviviiim , et i tantum cognati aderant, lilium ponendarum, et amoris instaurandi gratia institulum, de quo Valer. Maaim. lib. I, cap. 3. Celebrabantiae haee XI. Kalend. Mart. ovid. II, Fas . 6l7 r Proxima cognati dixere Caristia Et Menit ad so. eias turba ρ Pinqua dams. I. Tenderet. IIoe est, aut si lieeret tendere in sylvis Sabinorum venationinventibus. 3. Aut crescente. Alii interpretaatur virgam recens abscissam, et flexibilem, qualia sunt nrbuscula: mihi videtur eum Radero intelIigenda esse virga, quae erescat in locis palustrihus. Nos priori sententiae suifraga mur et posteriori simul ; arundinem nempe rati eam esse quae in locis palustribus erescat, sed quae tenella et

Mallis , ita ut praedae pondere trahatur in longitudinem et eraseati M.

5. Cara daret. Videsis supra quae de iis conviviis diximus quibus nomen Charistia. Dicebantur quoque

Chara eo agorum.

. Sturnos inopes. Gallice Amin-neaux et inopes vocat, quod pauperihus conveniant. - Fringuiuamn Galliee pinsons. - Querelas. Cantum

nempe qui gemitus et eiulationum,imile aliquid habeat. Sie Virgil. Eel.

4 : Nee gemere are aces bis turtur ab

8. Vernat ager. Poeta notat tem pus quo celebrabantur haee charistia ,

ver nempe.

9. Salinatus Pisae res ridet. Piram salutatriem dixit lib. VII, epigr. 87. - Scilicet mos aves eas ad vocis humanae imitationem doeentibus m

45쪽

38. M. VAL. MARTl ALIS . Mittimus ergo tibi parvas munuscula cortis, Qualia si recipis, saepe propinquus eris.

eae cortis oves.

42. Same revinems eris. Me est, si parvulam hane et velut meam ipsius rem exiguam benigne admiseris, saepe tibi tanquam propinquo eiusmodi munera miliam.

Luce propinquorum, qua plurima mittitur ales, Dum Stellae turdos, dum tibi, Flacce, Paro,

Succurrit nobis ingens onerosaque turba, In qua se Primum quisque meumque putat. De meruisse duos, votum est: Offendere plureS, sVix tutum : multis mittere dona, grave est. Qua possum sola veniam ratione merebor;

Nec Stellae turdos, nec tibi, Flacce, dabo.

Veniam petit quod In charistiis, nulla Flacco aut Stellae mittat munera ; eausam adlert, ne ossendat pluis res, dum paucis tantum parat munera. otve nulli, inquit, dabo, ut nullus aegre ferat; credo Portam nulla ha- huisse, immo desiderasse ab aliis. ED.

. Liace Propinquorum. Vide praece. dens epigramma. De charis iis Ovid. lib. II, Past. 637. ED. P. 3. Mecurris pro Occurrit, offert sesemiui obvia. Onerosa ae turba. Amicorum turba, quibus omnibus nauis nera si vestem mittere, mihi foret

onerosum.

4. In qua se primum, etc. Hoc est, euius nempe sibi videtur amielita mea, his munusculis potissimum diis mus. Meum vox est qua caritas et amor mullus indicatur.

sonat ac meruisse. Is ergo sensus est r

Benelicio mihi conelliare te et Stellam volebam. Sed limeo et nequeo ἔnam si duohus misero, alios offendam, quod maxime vereor; si omnibus, rem familiarem conturbabo. . Mere r. Respicit ad quod prius dixerat Demeruisse. 8. Nec Stesiae. Vt ex aliis mihi amicis nemo conqueratur et me ingrati animi insimulet: sic festive se excusat Poria.

Spendophorus Libycas domini petit armiger urbes:

. Symaopho . Domitiani uis Domitiani, ut intelligunt omnes sera .in Africam prosecharila. - LMmisu, interpretes.

46쪽

Quae puero dones, tela, Cupido, para, Illa quibus iuvenes figis, mollesque puellas;

Sit tamen in tenera levis et hasta manu.

Loricam clypeumque tibi galeamque remitto; sTutus ut invadat praelia, nudus eat. Non iaculo non ense suit, Iaesusve sagitta, Cassido dum liber Parthenopaeus erat. Quisquis ab hoc fuerit fixus, morietur amore. O felix, si quem tam bona fata manent i ιο Dum puer es, redeas, dum vultus lubricus; et te Non Iaibye faciat, sed tua Roma, Virum.

2. I a. Cui , para. Tua am a. Altera tela aretis, altera tela Iaera. 6. Tinus, ero. Illaesum et a vulneribus immunem praestabit eum, inermem utique, forma sua et venustas. Immo Et minus perieuli, simul et magia virium nudo, quam si invida vesta pulchritudine iri eelaverit. Sie Catullus aiat par Catullo poeta in elegantissimia leoehateis, qui Per igilium Veneris inseribunturi Lustis est inermis ire. indus ire ius vis est. Sed timen, Nymmae, eaMete... Est triar mis totus idem, audo ntidus est Amor. Eo. P. R. cim ι. Bev.- Partheu metia. Formosissimus Meleagri atque Alalan laestius suit, ita noni inalus ob eximios quasi virginis παρυε,ου ulos ot ς , et quem ad bellum Thebais num prosectum a vulnere defendit pulehritudo. Suavissime de eo Aeschy-

iam casside missa Parinen aetas erra. ED. P.

s. mos erit statis, et . Altero M. pidine, et Amoris telis instrueto, ut

modo Us. 2.

s. Vtilius. Alii mitti et quod etiam in textum suum recepit Bar u Par. 754. - Uutitia lubrietis. Horati lib. I, Od. 49 1 Et institia nimiam ια--a aspici. D ietis vero dieitue meta. phora dueta a via lubrio, in qua dis selle est sine prolapsione insistere. Sied linetia est formosum olimn ad spicere, quin amore labefactetur ani

mus.

Nil est icitius Hedyli lacernis,

Non ansae veterum Corinthiorum,

. Nil est tritius lae. Iradrii. Cἰ- 2. Veterum Corinthdorum. Vasa lunaedi nempe quem acule earpit. tellige iacta ex veteri aera Corinthio,

47쪽

M. VAL. MARTIALIs Nec crus compede lubricum decenni, Non ruptae recutita colla mulae, Nec quae Flaminiam secant Salebrae, s

Nec qui litoribus nitent lapilli,

Nec Tusca ligo vinea politus, Nec pallens toga mortui tribulis, Nec pigri rota quassa mulionis,

Neo rasum cavea latus hi sontis, ιο Nec dens iam senior serocis apri: Res una est tamen, ipse non negabit,

Culus tritior Hedyli lacernis.

3. crux. Servorum nempe, epi

gramm 33 mPra. 4. Reculi eoua. Cule nempe, tua labore et verberibus detracta suerat,

renovata.

5. Sabbrae. Sunt loca inaequalia . et aspera, saxis trilis , et laevigatis, quae quasi sine saltu praeteriri non

Possunt.

7. Neo Tusca. Ligonem interpretare laevigatum in fodiendis Etruriae vineis, epigr. 23 supra. 8. Nee Pavens toga. Qua amieti esserebantur mortui. IlIven. Sal. 3 :Pars magna Italiae est si Memma vitatis inersa Nemo togam m. mu nisi montius. - Sed quid hie pMIens Z Num alba ' quum enim Romam

norum eadavera essenentur togata Pro sua cuiusque conditione, eensorum

Purpurea , magistratuum praetexta , privatorum reliquias candida et simis plex vestiebat. An vilior et tritior quod in exsequiis usitatum, et omnibus togis convenit, sive candidae eae suerint, sive purpura aliisve eoloei-hus splendidiores. ED. P. s. Neo pigri rotu quassa mutionis. Λnt. ide Noor coniicit Dassa, M. et cumae tu quotidiano, atque adeo trita. 40. Me rasum. Nee lalus bovis sylvestris attritum eavea ubi ineludi.tur, lib. I, epigr. 305.

Nympha sacri regina lacus, cui grata Sabinus, Et mansura pio munero templa dedit;

Militi librum ad eensorium iribunal Caesii Sabini Vmbri, Auli Puden. iis munieipis; cui librum quoque septimum transmisit, ut est lib. vlI, epigr. 97. l. Nym a saeri l. Vide notam praecedentem. Iabrum ad Nympham sontis Sabini ideireo millit, ut, si displieeat ipsi Sabino, in aquas im

mergatur.

2. Templa dedit. Numina quippe sontibia inesse credebant Veleres, at que illa colebant.

48쪽

Sic motana tuos semper colat Vmbria sontes, Nec tua Baianas Sarsina malit aquas ;

Excipe sollicitos placide, mea dona, libellos; sTu fueris Musis Pegasis unda meis. Nympharum templis quisquis sua carmina donat, Quid fieri libris debeat, ipse monet.

4. Nee itis. Hoc est, nee Baianas aquas tuis antepociant Sarsinales. Sinina Vmbriae urbs.

s. S ieitos. De iudieio Sabini.

6. Pegasis urida. Hoe est: Te exiis stimabo Hippoerenen sontem Musis aerum, quem Pegasus ungula sua aperuit: unde et Musae dielae sunt Pegasides. Ovid. Mel. Iur riman ij iis nostras m enu ad aures, Dura Medusaei quem praepesis insuam t.

8. Quid fieri. Nimirum in undas

mergendos esse, si displicueriot.

In septis Mamurra diu multumque vagatus, Hic ubi Roma suas aurea vexat OPes, Inspexit molles pueros, oculisque comedit; Non hos, quos Primae prostituere casae ;

Sed quos arcanae servant tabulata Catastae, sEt quos non populus, nec mea turba Videt. . Inde satur, mensas, et opertos ex suit orbes,

Epigramma elegans, quo laeete deisseribitur homo Ideo in Mamurra paupertatis dissimulatores irri. det; qui in nundinis Milicet ibant perinde quasi omnia empturi, quum vix haberent quod domi eoenarent. . In semis. Ια campo nempe Maditio erant septa, de quibus lib. II, epi

ponuntur, ostentantur, licitantur, emuntur ingentis pretii mertes.

Emendo, lieitando, litigando,

ostentando. - Mirae sane audaciae

vox, et quae dithyrambieum aliquid sapiat. Vsurpaverat tamen Crispus in Bello Caiil. ubi de Romanorum Pro digentia Catilina ait: trahisu Pe

3. Inspexit molles Pueros. Venales diligenter inspexit. - oculisque coomedit. Sic lib. I, epigr. 97, vs. 32. Iuspexit mouea. Quasi empturus. Iuvenalis Sat. 7, va. 432: Perque forum iuMenes Iongo premit assere Medos, E tur Pueros, argemum, myrrhina, sellus. 4. Casae. Tabernae viliores ei ex positae r ubi sei I. viliora maneipia et reticula. s. Sed quor. . . lemam catariae. Glasta maehina erat lignea, in qua servi exponebantur venales. 6. Nec mea turba. Hoc est, nec

turba pauperum mihi similium. 7. Satur. Vloeulis satiatis.--ο ρο

49쪽

M. VAL. MARTIALIA

Expositumquo alte pingue poposcit ebur; ι

Et testudineum mensus quater hexaclinon, Ingemuit citro non Satis esse suo. ιο Consuluit nares, an olerent aera Corinthon;

Culpavit statuas et, Polyclete, tuas. Et turbata brevi questus crystallina vitro, Myrrhina signavit, seposuitque decem. Expendit veteres calathos, et si qua suerunt QPocula Μentorea nobilitata manu, Et virides picto gemmas numeravit in auro, Quidquid et a nivea grandius aure sonat. Sardonychas veros mensa quaesivit in omni, Et pretium magnis fecit iaspidibus. χοVndecima Iassus quum iam discederet hora, Asse duos calices emit, et ipse tulit.

tos exstitι orbes. Relegi postulavit ei efferri opertas aliive interius reconditas magni pretii mensas citreas et eburneas rotundas. 9. Et testudineum Maaclinon. Hoeest, leelum discubitorium sex hominibus rapiendis aptum , et testudinis putaminibus ornatum. Itav. Sat. 2, Vs.ssi Nemo inter otiras et seria duxit Mnatim , Qualis iu Oceani fructui raudo nataret . ciarum Troiugenisi Maea ad nobila fulcrum. 0. Non satis esse. me est, non satis amplum esse , ut Par esset el-

treae suae mensae.

4 Φ. Cori Me nares, ete. An statuae essent ex aere ut aiunt Corinthio, quod erat pretiosissimum. In Corin-ihl enim ineendio confluxere aeris, aurique, argentique venae r mde aes

Corinthium mistum, laudabilius. 4. Vasa scilieel. lib. III,

epigr. 26. - Signavit aematitique decem. Quasi emptuma.

3 5. Caia1hos. Vasa vinaria hoe loeo intelligere videtur PMia lib. XIV, epigr. l07. Virgil. vlog. st Ubinno--m jundam eatauus Amisia nectar. 7. Virides gemmas, etc. Smar gilus aureo calici inserios. Virideaenim gemmas auro decorando ma xime convenire, persuasum Veteribus i quapri'Tter eas Praecipue pM lis aureis ineludebant. 48. Aia sonat. Margaritae nem atque uniones pendebant ex auri a mulierum. 22. Et ipse redit. Quia tam paupererat, ut nee servum haberet.

Seu tu Paestanis genita es, seu Tiburis arvis,

Quo gratior ait Caraio Sabino r 3o haec corona quam illi mixto, putet hane natam fuisse in horin meo Nomentano: etsi sorte sit e bis

50쪽

EPIGRAMMATUM LIB. IX.

' Seu rubuit tellus Tuscula flore tuo, Seu Praenestino te villica legit in horto, Seu modo Campani gloria ruris eras ;Pulchrior ut nostro videare corona Sabino, sDe Nomentano te putet esse meo.

Parato , Tibure , Tuseulano , Praeneste, seu Campania. Namque mihi

empla est.

In Τartessiacis domus est notissima terriS, Qua dives placidum Corduba Baetin amat; Vellera nativo pallent ubi flava metallo, Et linit Hesperium bractea viva pecus; . Aedibus in mediis totas amplexa Penates s Stat platanus densis Caesariana comis; Hospitis invicti posuit quam dextera felix,

Coepit et ex illa crescere Virga manu. Auctorem, dominumque nemus sentire videtur; Sic viret, et ramis sidera Celsa petit. 0Saepe sub hac madidi luserunt arbore Fauni, Terruit et tacitam sistula sera domum; Dumque fugit solos nocturnum Pana Per Rgros,

Saepe sub hac latuit rustica sconde Dryas.

Explieat platanum Caesaris manu satam Cordiibae, de qua nihil alia scriptores, quum passim celebrentur platam S talis apud Platonem aliosque. 4. In Tartessiaeis. Idem est Tar. esina ae Baetis Hispaniae fluvius, lib. Vlu, epigr. 28. v. s. 3. Vellera ... ssa a metallo. Vbi nempe aureum vellus habent oves. Noster lib. XII, epigr. 99 : Baetis oti. Mifera erinem redimite corona, Aureugis nitidis Mellera tingis aquis. s. Domin que nemus. Alii domi numque suum. Placet prior lectio; nam platanum nemus appellat suopter Eliu magnitudinem. m. Fauni. Numina agrestia. Q. Fistula sera. Syrina Pana fugiens in arundinem eca velaasuli, ex

qua saeta est fistula qua uiebatur Pan. 4. μγ as. Nympha querquetulana. Singulis enim arboribus Nympham praeesse credebant antiqui a quam ,

quod una eum arbore nasceretur minrereturque, Hamadryadem appella. barit; quum Drras sit quae loli nemori silvaeque praesit, a ῆρυς.

SEARCH

MENU NAVIGATION