M. V. Martialis Epigrammata ad codices mss. optimasque editiones recensita notisque veteribus et novis illustrata

발행: 1833년

분량: 762페이지

출처: archive.org

분류: 로마

61쪽

oderat ante ducum famulos turbamque priorem, Et Pallatinum Roma supercilium ;At nunc tantus amor Cunctis, AuguSte, tuorum, Ut sit cuique suae Cura secunda domus. Tam placidae mentes, tanta est reverentia Vestri, sΤam pacata quies, tantus in ore pudor: Nemo suos haec est aulae natura potentis , Sed domini mores Caesarianus habet.

Blanditur tactari et C sarianis. Priorum Imperatorum familia tam arrogans et superba fuit, ut intoleranda videretur civibus t tua tam est eomis et humana , ut pius illam , mram se ipsos diligant cives. q. τι--que priorem. Ita legunt alii, aril. miorem; recte, inquit Gruterus e nam turba prior sunt liberti , qui prae servis odiosiMimi, tangitamqvi promitatores provinciarum, et xaetores tribulorum, vectigalium , ele. Legunt alii turbamque Priorum, imperatorum nempe, aut Auli eorum qui eomitarentur Imperatorem. Eligat lector. --Apud quosdam minorem; hae dispileel. sie enim pungit Noster ulieorum multitudinim, mal, prin-eipi humillima servientes, Lervilio

rursus cunctos premunt, unde eos dominos minores, secundarios tyrannos seu ram en - --δευ iure tuo vocaveris. ED. P.

I. Patrati on stipereturum. Id ipsorum Imperatorum, vel aulae turbae supεrbos fastus intellige. Vid.

8. Caesariautis. Hoe est, Autlei et herul Caesaris constitui I sunt iuxta mores illius. laudianus, vIII, 299:

Duxerat esuriens locupletem pauper anumque Uxorem : pascit Gellius, et futuit.

Lector et auditor nostros probat, Aucte, libellos;

carmina probarἱ sua passim ab luperari, velut non salis limata ei omnibus, ab uno tamen aliquo vi. emendata dicit Poeta, simulque ad-

62쪽

Sed quidam exactos esse poeta negat. Non nimium eum: nam coenae ferinia nostrae Malim eonvivis, quam placuisse coquis.

--non e re seribere, postam aemu 1tam ea- estum,u- γε am Rader. - Neinpa medit Rader isto γειa iae agi. m. nime egor ait Noster tantum ob aemulatis tu pose a linmerito saepe carpi; sic semitias a seminis, te eoquos a coquis, ele. Placeat poeta legentibus, non poetis; mulier viris, non aemulis et invidis mulieribus;

coquus convivis , non aliis eoquis. M. P.

petiis esset metaphora ιδε aris eo via. Videat lector. 3. Feret . Hoe est, eaeos. Alias sunt vasa, et deorum simulaera , M.que caetera id genus quae In pompa vel triumpho serehani Romaeni. 4. malim conDiois. Sensus est: in lim mea carmina placere ieetoribus atque auditoribus, quam pogus aemulis. Sie eibi non eoquis, sed e vivis paramur. Vide quae modo ad lemma notavimus. ED. P.

Dixerat astrologus periturum te cito, Munna ;Nec, Puto, mentitus dixerat ille tibi: Nam tu dum metuis, ne quid post sata relinquas, Hausisti patrias luxuriosus OPes. Bisque tuum decies non toto tabuit anno; sDic mihi, non hoc est, Munna, Perire cito 2

Astrologus Mutinam vel Cinnam, ut alis divitem, brevi moriturum praedixerat; Munna decoxit subito

lamne patrimonium, nee mortuus est. pata veridicum lamen suisse ait astrologum , vere en Im perisse Munnam, quum bona omnia perierint. Rader. 5. Bla quartum decies ali I. - e lutim deeies. Seil. patrimonium constans vicies centenis millibus re

tertium.

gramma , et e Graecorum myrotheo ei is sumptum. Nam ἄσω v appellant, hominem luxuriosum et culus salua est deplorata ae plane exhausis saeullati a seil. exhaustis. Neriad.

84. AD CAGAREM DOMI Tl ANUM. Inter tanta tuae miracula, Caesar, arenae,

Histrionibus Domitianus seena in terdixerat , edietum laudat Poeta. Varum si altius eum Lipsis inspicere iuverit, intelliges, hie de equitibus

mariis sermonem esse , quos Pr, 'res Principes ad operas scenicas ade.

63쪽

M. VAL. MARTIALIS Quae vincit veterum munera clara ducum, Multum oculi, sed plus aures debere latentur Se tibi, quod spectant, qui recitare Solent.

gerant, Domitianus minime , ne elarissimus ordo sordeseeret. Radems.

magnificentissima. - Sed Plus , esc. Propter edictum, quo interdix ii iii atrionibus Mena, nee enim equites ut sub Nerone aliisque Impp. histrioniam exercent, aed ex re italoribus saeti sunt auditores. Suet. Domit . ea 7 r Nee enim iam spectatorum aure obscoenis earminibus obtundent hi

striones.

riam auliei.

85. AD NORBANUM. Quum tua sacrilegos contra, Norbane, furores Staret pro domino Caesare sancta fides, Haec ego Pieria ludebam tutus in umbra, Ille tuae cultor notus amicitiae. Me tibi Vindelicis raptum narrabat in oris, s Nescia nec nostri nominis Arctos erat. O quoties veterem non inficiatus amicum Dixisti, Meus est iste

Leelos olim Norbano seorsim sin. gulos libellos, nunc eidem uno volumine digestos Noster millit in Vin. delieiam. 4. Merilegos. IIoe est, eontra ΛΠ-tonium Saturninum Germaniae suis Perioris praesidem , qui bellum eiv; lemoverat, ut videre est lib. II , epigr. 43.3. Haec ego Pieria. Vmbra enim et quiete deleelantur poetae, lib. I , epigr. 77. - Ludetiam rutus intimδra. Iisdem sere verbis quibus ad lyram suam Horatius, lib. I. Od. xxxii: siquid ν ui sub umora Lissimus tecum. En . P.

Poeta, meus inarrabat me sato lanetum; febri enim Iaboraverat Martialis, lib. V. epigris. Cluveritis lib. III, eapile 4 suae Inlroduelionis r Rhoeti Aloes tantiam

incoluere, et earum Ualles , a s lem

triona ad laetim usque Brigantinum ;.ub Alpibus inro ad Damulitim tisque fuere inter dieι- . laetim et Aenum stamen Vindeliri. Quibus plaeel: Moiihi Vindelieis Rhaetus ninrisae ira oris, intelligunt addielum; namque

carminum suorum Amam , non mortis, eo pervenisse dieit Podla, ut aiunt.

trionis noverunt me. Arctos enim

αρκτος, -- stella est polo proxima. ED. P.

64쪽

EPIGRAMMATUM LIB. IX

Omne tibi nostrum, quod bis trieteride iuncta Ante dabat Iector, nunc dabit auctor opus.

s. Bia trierarida. Trieteritis trienmum eat.

Languidior noster si quando est Paullus, Atili, Non se, convivas abstinet ille suos. Tu languore quidem subito fictoque laboras, Sed mea porrexit sportula, Paulle, pedes.

Aegrum se Atilius simulabat, ne cogeretur amicis impertiti sportulam: hune morbum non Atilio, sed suae sportulae ait lethalem. Rad.

eonviviis. sed convivas non vocat. Notabile autem est verb. Mstinet et maeeusativo: sensus nempe est, abstinere habet, emit. 4. Sed mea m6Mu. Hoc est, morbus ivus non tibi, sed mihi, Musportulae noxius esti Metaphora ducta a modo componendi mortuos, qui depositi ad ianuam versus viam extendebant pedes. Persius sati Irat Hinc l a , eam Mae, tandemque bea- ludus atio Compositus lecto. crasset'ualinatus amomia, In 'riam risi a calces extendit, etc.

87. IN OBITUM SEVERI SILII.

Festinata sui gemeret quum sata Severi Silius, Ausonio non semel ore potens; Cum grege Pierio moestus Phoeboque querebar; Ipse meum flevi, dixit Apollo, Linon. Respexitque suam, quae stabat proxima fratri, scalliopen, et ait: tu quoque vulnus habes.

4. Sibi Pulmannus, qui etiam pro

ram vult quod.2. Silius Itali eus est, quem solatur Poeta exemplo deorum, quorum et filii aeerbo lato rapti sunt. - Ausoni non semel. Noe est, non eloquens uno tantum orationis genere, egre

gius quippe orator suit, et poeta. 3. Cum grege. Ego, inquit Martialis, condolebam eι querellae eum Phoebo

Musis; quae et Pierides dieiae.

silium, quem ab Hercule occisum s runt poetae. Pausanias in Corinthiadi, refert Linum Apollinis et Psamathes filium; in Boeotieis vero Linum alium Vraniae et Amphimari filium palam egregium fuisse affirmat. 6. Tu quoque Diantis hales. inelao Milicet orpheo eius filio, euius hi in ria saxis nota.

65쪽

Aspleo Tai peium, pallatinumque Tonanteae:

Ausa nefas Lachesis laesit utrumque Iovem. Numina quum videas duris obnoxia satis,

Invidia possis exonerare DeOS. 40

7. Asmoe II retunt. Cuius filius sae- pedon ad Troiam pessit. Virgil. neid. X: Tmae αδ moenistis ausis Tot n- ωMere Deum i quin una Sameelari mea Progy--. - Pia. laturumque. Dcunilianum, inius filius insans adhue mortuus est; de quo iam diximus lib. VI . --.8. Laesiesis. una e tribus pareas.

rem Merbum satum lucenti

Septem post calices Opimiani Denso quum iaceam triente blaesus, Affers nescio quas mihi tabellas,

Et dieis, Modo liberum esse iussi Nastam servulus est mihi paternus ; sSigna: eras molius, Luperco, siet. Non signat meus annulus Iagenum.

In testamentorum rupi mitorem est hoc epigramma , qui tum testes iubebat obsignare, quum iudieare da testamento ebrii non possent, reelean perperam κriptum esset. Martia.

lis ergo sobelli testamenta signati4ad e . Rad. I. Trien M. Qui rapit quatuor cyathos. - Blaesus. τραυλος, qiii litteras non musi insta lita exprimere. Hi enim , ut mentis, sie et linguae

eo olea non sunt.

. Nereis mis. Suppeailitias nempe , quas mamimissionis esse dieabat Lupercus , quum lamin essent testa. mentariaa salsae nempe , aut aliunda Hringentea. 6. Signa. Inquit Lupereus, ut eonis stet de manumissione. - Ο sset. Hare Martialis. O . quum nempe sobrii erimus; tune enim distinguere poterimus, an levem de liberis tale tantum agatur -Εl hlo nemo non meminit Archiae releberriamin dieium t αυριοψ τὰ ovasa , in orastinum se . Plulareh. pelopi das. Quamquam hie remisse et negli. genises Noster ealutissime. M. P. 7. Nune signat. Ne servi vinum hauriant. Horat. lih. II, epist. t. vll. 433 ε Posset qui ψρον-- --s signo laeso non imum tigma .

89. - AD RUFUM. Dum me captares, mittebas munera nobis;

AmteitIani δonis partam, douis . In eaptares, ete. Amscillam alendam et conservandam doeel. meam, vel haereditatem.

66쪽

Postquam cepisti, das mihi, Rufe, nihil.

Vt captum teneas, capto quoque munera mitte, De cavea fugiat ne male pastus aper.

3. Vt evrum ete. Eadem enim arta servantur res, q- aequisitae fuerunt. 4. De caDea. Noe a simili dieii Pollia; ut enim iam esuriens suit , sic ego remantia in tuae amisitIM. Est autem eavea sepium, in quo serae ineladuntur: est etiam loma ubi populus sedens Iudos speelahat.

9 O. - AD STELLAM.

Lege nimis dura convivam scribere versus Cogis, Stella di licet scribere nempe malos.

Neque enim ex tempore , neque 4. Ipse tamen, quam Sisua lus-hitis poeula seribuntur boni versus, suset avis thoti ibere s ripida et Virgilio digni. eomposuit lioe distichon.

9 l . - AD FLACCUM.

Sic in gramine noreo reclinis, Qua gemmantibus hinc et inde rivis

Curva calculus excitatur unda, Exclusis procul omnibus molestis, Persundas glaciem triente nigro, sFrontem sutilibus Tuber coronis;

Sic uni tibi sit puer cinaedus,

Flaeeum amicum monet, qui in Cypro degebat, ut per ardores aesti. vos tueatur valetudinem, quo sal uset ineolumis possit redire in Urbem. Ruder. a. Qua gemmantibus, ete. Ad Iene murmur limpἰdi rivἱ lapillos lapsit molliter exeilantis. 5. Aliὲ Peri das, id est, frangas. Heeter eodem scit. modo quo guttae saxa perlunducit. Selendum aliquando deliratiores vino superaddidisse ni . vem; de quo more supra lib. V, epigr. 64; aliquando vero implesse ealicem nive, eamque vIno sensim inperfuso solvisse, quem morem his tangi puto: fiebatque hoe ex alto. sit Ialim , adeo ut primo quasi cavareturnix glaciesve. - ritente nigro. Continens poculum sumit pro vino contento. -- grum autem de mero saepe diei iam vidimus. Ila ipse marmorea findens nigra Falerna manu i et Passim. ED. P. 6. Frontem ruler. Velle limus este epigr. eilato , not. 5 , Lassmium rosis tem ora sutiliatis.

67쪽

M. VALI MARTIALis Et castissima pruriat puelia; Insamem nimio calore Cypron observes, moneo precorque, Flacce, QMesses area quum teret Crepantes,

Et solvi iuba saeviet Leonis. At tu, diva Paphi, remitte, nostris Illaesum iuvenem remitte votis. Si e Martis tibi serviant Kalendae, sEt cum thure, meroque, Victimaque

Libetur tibi candidas ad aras Secta plurima quadra de placenta.

9. Q Pron. Ipse nuper lib. VIII, eplo. 4s : m te, Haere , mihi reddet Crthereia Crmos.

3. Merara remantes. Quae aridae et sieme. 42. Et fusi iti . Mense sellieet Augusto, quo Sol in Leone summos citat calores. 43. Paphus urbs Cypri, quae nunc semiruta vocatur Palvaso, quasi ἡII it ος. ED. P. 4s. Sio Martia eiM. MIendae Martiae a seminis celebrabantur in honorem Veneris, ut lib. V. epigr. ultimo. 7. Candidos ad aras. Diis mani hus nigras, Superis vero candidas aras erigebant antiqui. 38. A via. Frusta. Libum, seu plaeerita in plurimas partes divisa.

Ad coenam si me diversa vocaret in astra

Hinc invitator Caesaris, inde Iovis; Astra licet propius, Pallatia longius essent,

Responsa ad superos haec reserenda darem; Quaerite, qui malit sieri conviva Tonantis; sMo meus in terris Iupiter, ecce, tenet.

q. mersa in astra. Hoe est, si me hine Iupiter voearet ad sua astra, inde Domitianus ad sua, seu ad suum

Patalium quum enim Deus sil lib. V, Palatium eius caelum vora', tamen Mirem Domitianum. 6. IViter , ecce , tenet. Domitianus ipse Iupiter, loeo citato. Videtur huie epigr. Praebuisse maleriam, epulum illud Domitiani, quod celebrat Papinius libro primo Sylvaram; et eam debat In Ralend. Deeemhr. Satum.

68쪽

EPIGRAMMATUM LIB. IX

Quae mala sint domini, quae servi commoda nescis, Condyle, qui servum te gemis esse diu. Dat tibi secu vos vilis tegeticula somnos; Pervigil in pluma Caius, ecce, iacet. Caius a prima tremebundus luce salutat s Tot dominos: at tu, Condyle, nec dominum.

Quod debes, Cai, redde, inquit Phoebus, et illinc

Cinnamus: hoc dicit, Condyle, nemo tibi. Tortorem metuis 3 podagra, cheragraque secatur Caius; et mallet verbera mille pati. 46Quod nec mane vomis, nec cunnum, Condyle, lingis, Non mavis, quam ter Caius esse tuus 2

Dominum saepe infeliciorem servo,

doeet ita personis Condyli servi, et Cati domini.

3. Lectioiada adii. - Tegeti da. Teges enim florea seu maria esι unde diminutivum. 4. Peringit in Numa. Exsomnis nocte tota, euI eurae somnum negant. - Caius. Dominus tuus. - Notum id in Gerimoniis nomen domino , ut et Caia dominae. ED. P.

6. Tod dominos. Quot nempe habet

patronos.

7. Anton. de Mor putat legendum hine ait pro inquit. - Phoebus et Ciu

nanuas. Foeneratores.

9. Tortorem. A quo aliquando vapulas. - Podagra cheragracme. Quae sunt atroces tu membrorum artieulis

dolores ; gallice , M sotiue. 4 l. Quod nee. Quod non iacis turpissima illa, quibus deleelatur dominus istus, hoe tua certe eondi ter illius conditionem superat. gaus mis , etc. Ab hesterna crapula; vel ad purgandum stomaehum, ut rursus convivium inire susscias. - Qui mos apud Romanos etiam elegauliores quo paeto tu Iuerit nescio, at invaluit, teste historia. ED. P.

Addere quid cessas, puer, immortale Falernum rQuadrantem duplica de seniore cado.

Adulatur Domitiano, et veneraturust Deum, in cuius graltam se Primum sex cyathos hausturum; postea decem, ad nomen Caes. Domitiani vel Germanici exprimendum. 4. Addere, ele. Fundere, miscere. - Immortati ridemiam. Multos serens: annos i vel, nectari, quod eonfert immortalitatem, non postponendum. 2. Quadrantem, etc. Funde duos quadrantes, id est, sex cyallios: qua drana enim ires continet. -

69쪽

M. - FAL. MARTIALis

Nunc mihi dic, quis erit, cui te, Calocisse, Deorum Sex iubeo cyathos landere 3 Caesar erit. Sutilis aptetur decies rosa crinibus, ut sit sQui posuit sacrae nobile gentis opus. Nunc bis quina mihi da basia, sat ut illud Nomen, ab Odrysio quod Deus orbe tulit.

ea . Veteris tituli , interioris notae vini optimi et vetusti. a. Caeaar eris. Habet enim sex si , teras, soluta nimirum diphthongo itot vero cyathos haurire solebant veterea, quot essent literae in nomine illius in euius gratiam bibebant, lib. I, epigr. 72. s. Stiluis ametur. Lib. V. epigr. 54, vs. 4. - Decisa, quia tu suo nOmine deeem literas habet Domitiantis, qui Flaviae genit templum dieavit,vid. epigr. II Vra. 6. ero. Templum Flaviae gentis, de quo supra epigr. 24 et 35. 7. Hac tit in nomen. Germani-eus, vel Sarmaticus: quod nomen a Germania et Sarmatia subacta sumpsit Domitianus.

95. - DE HIPPOCRATE.

Santonica medicata dedit mihi pocula virga ;Os hominis i mulsum me rogat Hippocrates. Tam stupidus nunquam nec tu, puto, Glauce, suisti, Chalcea donanti Chrys ea qui dederas. DuIce aliquis munus pro munere poscit amaro 7 sAccipiat, sed si potat in helleboro.

Santonica. Hoc est, imbuta absin. thio, de quo sie Plinius lib. XVII, eap. 7 r Absint geuera mul P a. inruoni In appellatur a Galliae cruι- raue, Poneticum a Po/uo tibi pecora Pinguescunt illo. Legunt alii, Sardoarin Medinia nempe mullae sunt Lerbae

amarae et venenatae.

2. in hominis, etc. Vide impudentiam hominis. -- Muisum, Polio est ex vino et melle eonsecta. . Gutiee. Qui nempe aurea ama reis permutavit eum Diomede. Vi.dendum ad Homeri Iliad. Er OcTυθιαδεω Διομωεα τευχε'

Xρυσια χαλκε ων. 4. Chalcea . . . . Chusea. Graecae voces quae aerea, aurea significant.

6. Ani. de Mor malu Aoci at ;sed siet mul in Miaeboro. Sie, id est hoc pacto, Mo oonditio . - Sed 3i Potat. Hoc est, ea lege mulsum dabo, tit illud potet simul eum helleboro, quod insaniam purgat, hoc est, si saleatur se insanire. D '' by Coo. Id

70쪽

96. ATHENAGORA. Alphicus ante fuit ; coepit nunc Olficus esse, Uxorem postquam duxit Athenagoras. Nomen Athenagorae credis, Callistrate, verum; Si selo, dispeream, quis sit Athenagoras. Sed puto me verum, Callistrate, dicere nomen: sNon ego, sed vester peccat Athenagoras.

4. A Heus, id est. medicus eurans vitiliginem, quae Graeeia ἔλεος di- reo dueta uxore eoepit lingere cunnum, inquit Domitius; unde laetus , MF- , hoc est, ollaeiens eun-ui M. I iii autem in paronoma μέ a

nam idem et unum prope sonant

Alphietis et in ictis. 6. Non ego ν eo, quia Uerte eum nomion, quem Alphicum et Olficum novis nominibuι dixit sed ipso M vit Athenagoras, qui inuisent, an visa 4 in buri Deluxionis indit aure

ditavit. ED. P.

Clinicus Herodes trullam subduxerat aegro IDeprensus dixit, Stulte, quid ergo bibis 2

4. Clim eras. Subaud. media .-ntd- lam removisset, ne medici iussa ne- n. Vas , quo ad hibendum utuntur. quaquam curans aeger siti elam inis 2. Deprensias dixit. Sie nimirum dulgeret, quod illi lethale suturum larium exeusat Herodes, quasi trul- Mael.

Rumpitur invidia quidam, carissime Iuli, Quod me Roma legit, rumpitur invidia. Rumpituo invidia, quod turba semper in omni Monstramur digito, rumpitur invidia.

Ad Linum. Martialem, de quo

actum lib. I, epigr. 36, et lib. VII, epis'. 37. -- Non. ut Horatius, qui lib. IV, M. II. ovans eanit, Etiam dente minus mordeor inDido, gloriatur martialis sibi invideri et ob augescentem pecuniolam simul et gratiam. Nequa enim nisi pulcherrimis et ma-

dus elara , alta, pulchra significat: Cur invidendis Mibias, et Mob time ritu moliar atrium t Horati siliclli, Od. 4. ED. P. 4. Monstramuae inguo. Vt nobilismEla. Μonstrari enim digilo , apud Veteres. τες τεκμ ριον. Sto

SEARCH

MENU NAVIGATION