Relectio de merito et argumento charitatis. In vigilia Pentecostes solenniter prolata. A frate Domnico Bañes ... anno Domini 1589

111쪽

Ioo Relictio demersi. enim sunt. Haec de industria Hinusscholasticὸ diuerim ,ut om nes intelligantiquanti aestiuranda sint haec accidentalia praemia, quae Spiritus sanctus ita extollit &celebrat. Non enim desunt inconsiderati scholast ici, qui huiusmodi accidentalem mercedem & gloriam parui faciant. Volunt enim ubicunque in secris literis merces aut gloria , aut praemium commemoratur, necessarium esse: ut intelligatur visio beatifica, ita ut maior gloria sit persectior visio: neque lassiciat, ut aliquis dicatur habere maiorem gloriam aut mercedem,quod, caeteris paribus, excedat alterum beatum in gloria accidentali, etiam in aureola martyrij. Qu*d qui- dem,rudissimorum hominum est, & via spiritus omnino ignorantium. Sed de his satis; nunc autem ad tertium fundamentum ex quo omnes obiectiones facile dis-

ssiluemus accedamus. .

Terilam Tertium fundamentum , & maxime fundamen obseruandum est huiusmodi. Non est de -- ratione beatitudinis,quae in Dei visione &

stultione consistiti& γε dicitur & est vi-.

112쪽

σaugmento Adtrita ibi a aeterna, nec est eius proprietas, propria passio,quod sit praemium beati; quin potius esse praemium meritorum,illi accidit ex diuina gratia & ordinatione. Hoc fundamentum posui in conclusione qua ta earum quas a principio relecti6nis praemissi. Et manisestum est in exemplis ibidem positis.Etenim anima Christi Domini beatisiima est: & tamen eius beatitudo

non est praemium aut merces m Titorum

eiusdem. Paruuli etiam baptizas,si statim

moriantur ante usum rationis, beatitudianem c*nsequentur,non tamen praemium

meritorum suorum.Sed quid moror ipse Deus beatissimus est,&tam sienus a praemio quam a subiectione ad alterum est Et quoniam in intelligentia huius funda menti consistit huius dissicultatis silutio visum est operaepretium, illud diligenter explicare. Notandum igitur est primo ere doctrina Diui Thomae in . et .a. quaestionei I. articulo. 2. q. quod omne opus bonum eo ipὶ quod bonum est, habet rationem meriti apud Deum: & omne opus malum habet rationem demeriti

s G 3 apud

113쪽

apud Deum . Cuius ratio egregia asii. 4. gnatoria Diuo Thoma Actus enim ali cuius hominis habet rationem meriti vel demeriti secundum , quod ordinatur ad iterum vel ratione eius vel ratione com m qnis gis seu boni cummunis. Vtroque autem m0dψactus nostri boni vel mali habent rationem meristi. vel demeriti apud Deum. si adione quidem ipsius Dei, in quantum est ultimus hominis finis ad quem debent omnes actus humani reseri. ri. Vnde qui facit actum malum non re feribilem in Deum, non seruat honorem qui ultimo fini debetur. Rursus ex parte totius communitatis uniuersi, probatur. fauoniam ille qui regit communitatem, praecipue habet curam boni communis. Vnde ad eum pertinet retribuere prosiis quae bene vel male fiunt in communitate. Cum igitur Deus sit gubernator & Rector totius uniuersi, specialiter rationalium creatu um, necesse est, quod actus humani habeant rationem meriti vel demeriti per comparationem ad

114쪽

liter loquendo praemium correspondens merito virtutis, laus & honor ab eo qui gubernat crram munitatem, vel in cuius comau dum & honorem exercetur actus virtutis. Similiter actui de meritorio & malo correspondet ratio culpabilis , & vituperabilis: vi optime demonstrat Diuus Thomas ubi seria, articul. secundo . iuxta doctrinam Aristotelis asserentis qaudabilia sunt virtutum opera, vituperabilia autem vel culpabilia opera

contraria.

Notandum est tertio, quod ex diuina ordinatione factum est, quae omnia suauiter disponit, ut sicut homines misericorditer per gratiam Dei eleuantur, Ut sint filii adoptiui& haeredes vitae aeternae, quae in Dei visione consistit, ita etia voluit Deus, ut hanc ipsam vitam qua digni sunt per gratia, mereantur bonis operibus quae

ab eis per Dei gratiam & Iesu Christi meritum fiunt. Id quod in puncto iustificationis impii maxime patescit.Tunc enim vita aeterna dignus es: homo per gratiam tum

115쪽

iis Relictio demersi. ἱ.ficationis,& in eodem gradu meretur fide Ier charitatem operante,&sic vita aeterna abet proprie rationem praemij,quam no haberet solum respectu gratia: iustificantis. Illa igitur visio beatifica quatenus in ea includitur,quod ipse Deus facie ad seriem laudet beatum, propter opera bona quae . fecit meritoria ipsius visionis, habet proprie rationem praeniij. Huic consenati, dicit Apostolus i . ad Corinth. . Qui i

luminabit abscondita tenebrarum,&ma- , lnifestabit consilia cordium, & tunc laus erit unicuique a Deo. Et certe loquitur no i

solum de laude extrinseca qua illo die iustus iudex publice laudabit eos qui bona

fecerunt : sed etiam de aeterna laude qua Deus clare visus honorabit eos, qui bona fecerunt. Huicetiam consonat quod dicit Apostolus ad Romanos a. Qui reddet unicuique secundum opera ςius. hs quid m qui secundum patientiam b0ni operis, gloriam de honorem & incorruptioneM quaerunt, vitam aeternam. Vbi obser

116쪽

or augmento Amtalli Io s do vitam aeternam in praemium,datillam ut gloriam&honorem, Consonat etiam quod dicitur Matth.cap. 1 o. Qua confitebitur me coram hominibus, confitebor, & ego eum coram patre meo, qui in caelis

est . Ecce confessio Christi filii Dei coram

hominibus meretur, ut praemium confessionem quam ipse Christus Deus &homo facturus est coram patre suo in virita aeterna. Similiter Matthos hs. laudat Christus seruum bonum & fidelem , dicens , Euge serue bone & sidelis, quia su per pauca suisti fideles, super multa te constituam , intra in gaudium Domini tui. Ecce & gaudium Domini, quo scilicet Deus de se ipso gaudet , communicatur seruo fideli intranti in vitam aeternam, Videntique Deum sicuti est. Et insuper laus illa Christi in aeternum est duratura, semper enim dicetur seruo fideli coram patre caelesti.Euge serue bone & fidelis, &c.' . Notandum est quarto, id quod ex praedictis consequitur, quod beatitudo dupliciter potest considerari: Uno modo,ut est actio ipsius beati procedens ab ipsius

Valde no

tandam.

117쪽

tos Relictio demisit, intellectu lumine beatifico illustrato , &eleuato , ut possit exercere amonem illam vitalem superioris ordinis videndi Deum sicuti est . Altero modo quatenus ipsemet beatitudo & amo prae mium est honorificum datumque propter merita ipsius beati. Hae duae rati nes valde distinctae sunt . Etenim prima consideratio est ipsius rei in se ipsa consideratae absolute prout est quaedam talicitas de vita beata. Altera Vero consideratio est secundum respectum ad merita. Sunt enim correlativa meritum &praemium. Ita ut maiori merito, maius praemium, & nouo merito, nouum prae

mium respondeat necessaritim sit. Hinc prouenit, quod usque adeo illae duae rationes sint distinctae , quod utraque sine

altera possit inueniri, & utraque sine ait ra possit crescere. Et denique quod simul positiat crescere. Haec tria ostendo sigillatim. Etenim visio beatifica quam habet anima Christi, &quam habent paruuli baptizati, beatitudo est, &non est ipsorum beatorum praemium.. Similiter aureola

118쪽

o' augmento Ajasit si aureola martyrum praemium est verὰ &proprie, & non est viso beatifica, ut quidam falso cminati sunt dicentes aureolasn5 esse ab essentiali beatitudine distinctas, sed esse ipsam eandem visionem Dei,quae dicebatur aureola , qua ratione Doctoribus, Martyribus, & Virginibus praemium est . Quorum errorem ostendit D. Thom. in quarto Sententiarum distinctione. s. quaestione quinta per totam,& Magister Soto in eadem distinctione. Et profecto ratio desumpta ex illo Apocalypsi decimoquarto , nemo poterat dicere canticum nisi illa centum quadraginta quatuor millia , conuincit, quod aureola virginum non est ipsa visio beatifica. Alioquin omnes beati dicerent idem Canticum, haberent idem gaudium secuntam speciem de Deo cla- τὰ vise , imo quidam non virgines m lius canerent Canticum illud quia multi non virgines erunt beatiores virginibus.

Habeo igitur intentum quantum ad illud primum,quod datur visio quae non sit pret

mium,& s datur vere & propriὰ praemiu

a aeternum,

119쪽

aeternum, quod non est visio beatifica

Alteru m vero, quod utrumque sine ait ro possit crescere vel esse maius, probatur. Sint Petrus & Paulus, & Petrus quidem habeat quinque merita, & Paulus hau beat decem, singula aequalia cum singulis quinque. Petrus autem quotidie mis.

sam digne celebret. Paulus autem tantum communicet quando tenetur. Tunc si isti moriantur certum est , quod Petrus erit 'multo beatior beatitudineessentiali quam 'Paulus & tamen non habebit maius pret mium quam Paulus: imo Paulus habebit maius praemium essentiale , quoniam habuit plur' merita. , ac proinde maius praemium. Ecce igitur quomodo in Paulo est: maius praemium etiam essentiale, &minor beatitudo quam in Petro : & rumsus in Petro est: maior beatitudo essentia iis,& minus praemium, quia minora m rita sue pauciora . Profecto hoc nemo Theologus negare potest. Tertium aurem, quod simul crescere p6siint maniAstissimum esst: ut si v. g. Duo homines

pariter mereantur meritorum nummora

120쪽

σ augmenta charitatis Iospersectione & intensione actionum. Hi nanque simul consequentur & maius praemium,& visionem beatificam magis intensam,eo quod simul in hac vita prosecerunt in ratione merendi & in intensione& dispositione charitatis, quae est dispositio ad persectiorem visionem Dei: iuxta illud, Beati mundo corde quoniam ipsi

Deum videbunt. Munditiam autem cordis diuinum amorem formaliter causare

nemo nisi nomine Theologi indignus negare poterit. Praedicta doctrina distinctionis inter rationem beatitudinis,& rationem prat ij, praeterquam quod in seipsa manifesta videtur ; colligitur ex Diuo. Thoma in tertio Sententiarum distinctor 8. quaest. r. artic. 2. ad quartum. Vbi ait, quod ille qui meretur, non oportet quod proficiat quantum ad rationem merendi, vocat autem rationem merendi ipsam gratiam, quae radix est meritorum propter quam nostra merita dicuntur grata

Deo, iuxta illud, Respexit ad Abel, & ad

munera eius sed oportet quod omnis qui meretur proficiat quantum ad mercedem