장음표시 사용
51쪽
Iuuendi plerique; quos aut religio, aut militaris artis sci tia ad hoc bellum mouerat. Quibus re sub lucem nuntiata oppidi praefecto cum iumentis obuiam itur. Veruilli ad omnem casum instructo agmine pedibus procediit. ingressiq; oppidu corpora primum ex itineris labore, de
nauigationis isdio resecere; tum custodiis rite dispositis, ne quis ad turcas profugeret, capto prius a tribus equitibus quodam grqculo, qui ad hostes perfugiebat, ipsi primarii duces de intrando vico inter se disserere. Nam videntes hostes armis, no pactionibus rem peragi oportere, abiecta omni cunctatione Vicum,& insulam Senglae vatilis cingere, atq; in his tormenta disponere caeperat, quarum rerum in turris est laudanda non parum peritia,
ct diligentia diuersisq; partibus opus aξgressi, in ipsa D. Erasimi lingua iuxta Alliatae specu duobus iactis aggeribus quatuor tormenta collocarant ; quibus praepositin est Liamisu genere turca. Totidemq; aggeres tormentis quinq; recta S. Angeli arci aduerses excitauerat, atq; inde longius duo tormenta contra rostrum insulae opposuerat;
quisus locis Meimi Galata militiae magister praesidet.
In Coradini colle tribus aracribus decem sere tormenta firmarant, quibus totum insulae latus percuterent; ubi
est Mustapha cum Alim Portuch Rhodi pr secto. Hinc
collis est, cui nomen Mandria, in planitiem se demittens, unde insula proteditur; in quo Dermos Ligur, qui Christi fidem abiurauerat, tormenta tria custodit. Atq; inde, ubi aedes est D. Mariae a subsidio vocitatq, duobus an ribus septe tormenta vallantur praesecto Curtogulo; qu rum alia S. Michaelis, alia vici moenia serirent. Ad S. v ro Margaritet ingens vallum extructum est, atq; in eo 'u tuor signa regia praefixari quae in praelium inferri solebat; cui praeest Asian rex Algerit, qui cum XXVII. rostrat rum nauium classe,& bis mille ac quingetis militibus his ipsis diebus aduenerat. Vbi quisq; curabat, illic tabe nacula statuerat, locuml more suo vexillis ornauerat.
52쪽
Quorum operum administratio prae tormentarii pulue sis
inopia disturbari, impcdiriue minime potuit. Quo circa M. Magistor his opcribus claudi se videns ad oppidi pra
sectum scripserat, ut auxiliares copias, quaecunq; Veni se apud se haberet; omncm cnim ad Vicum , & insula Sen-glae viam interceptam csse, ac vallis, tormentiq; si ata; igne tamen auxiliorum aduentum declararet; ut de oppim salicin prisidio aliquam lsitiam secum ipse animo ca-perct: se alia sibi cum Deo via consulturum. Literae datae erant III. Kal. Iulii. Vbi vero collem Seruatoris nondum occupatum esse inspexit, statim alteras literas dedit, quibus itisebat, ut ipsa cade nocte, quaecunq; allata sui sunt auxilia , priusquam omnes aditus intercluderentur, ad Renellam mitteret. ibi paratas esse cymbas, quibus ad vicum traiiciant. Quae literae in primariorum virorum concilio recitatae, quod prioribus repugnarent, non i
curia, sed malo animo scriptae quibusdam videbantur : ut nimirum per media hostili opera ipsi irrumperent; quod minus alijs prospicerct, dum aliquibus ille subsidiis in e trema spe salutis iuuaretur. Igitur per hominem Melit seni M. Magistro significant, ut aperte, 'uonia res apud eos est in opinione dubia, quid saciendii sit ipse decornat. Ad quos extemplo rescribitur, ne quod temporis spatium
interponant, aὁ Renellum quam primum veniant, priusquam hostes Seruatoris collem obsideant: sacturum se sumo signum , siquid interim aliud hostes moliantur , aut periculi aliquid oriatur. Tum illi contra Omne fortuna,
ct pericidiim magno animo elati quibus se addidit F. Daresus, sibi F. Beubertonem in oppido substituens nihilum cunctantur , ac paulo ante vesperam instructi, i tentiq; procediit, Melchione Roble primum agmen duetante, extremum F. Petro Bon inscgna. Qui ad vitandum excubias hostium, & stationes usi longiore viae cim cuitu , I molesto itinere tum salcbris aspero, tum multa
lapidum congerie dissicili, ut venerunt ad pagum Zabar
53쪽
N. passa vico ex equis desiliunt, pedibusq; contendit 'no interi m absq; aliqua perturbatione, cosusis inter se militibus, ut pote obscura nocte,& in periculoso, ac suspecto itinere, augente vana quaedam nocturno errore , dc tumultu. Demum sex hominibus amissis , & uno sacri Ordinis equite , qui caeterorum vestigiis insistere nequiuerunt, decem quoq; deperditis iumentis cum retro ad oppidum deducerentur , reliqui omnes ad Renulla inc .lumes perueniunt, atq; inde paratis cymbis, de scaphis ad
vicum per commode transmittuntur. Quorum introitus
quantum animi , dc audaciae dubiis nostris in tantis dirucultatibus secit, tantu hostibus doloris, de irae attulit ob auctas aduersariorum vires, de falsas suorum vigilias, atq; custodias. Illis igitur incredibili cum gaudio exceptis, ac per vicum, & insula Sengiae, uti res pollulabat, dispertiatis suus cuiq; locus attributus est; quo intentius quiri; sua custodiam, & stationem scrvaret, dc certa opera maiore cura obiret. Sed par est nam ante vici loca dem ipsimus
. quae cuim loca insillae distributa sint, referre; quae inde
nomen adepta, & praeclaro aliquo facinore nobilitata susrunt. Murus, quo insula Seglq a reliqua parte linguet dia 'rimitur, a S. Michaelis portu leniter in linguae dorsu a Q: surgit; nam tota Verrucosa, ct rumulosa est tu ab squabili tractu paululum se extra porrigit, ac deinde in quem .dam quasi gyrum couersus propugnaculum csscit, quod fossam lucatur, accessumq; ad moenia prohibeat; postr mo in alterius portus oram descendit. in qua una muri parte porta est, qua in insula intratur. In medio linguae dorso iuxta propugnaculum, quod modo diximus, super
imminet muro S. Michaelis ingens turris, in altitudinem multorii pedum elata , ac quadrato muro extructa , mox etiam, qua muro imminet, Vallo tanquam lorica permunita . Portae custodiae Bermesotonis pagi praesuetus cum manu quadam Meliten situ praeest; Propugnaculo F. Antonius Martessius; Prope vallum turris P. Caresus Russus
54쪽
stat onem habet; Caeterum rostri incita T. Franciscus sLDoghera tuetur. At murus, quo latus insulae munitur,
Nunc in angulos, nunc in gyrum inflectitur , quo pluribus inuicem propugnaculis defendatur. Atq; ubi ad rostru curuatur, hic locus attributus est Siculis: Hinc propugnaculum in duos angulos e muro duobus aequis hinc indo lateribus porrigitur, Bormora nuncupatum; in quo quippe sunt Melitesci ii, qui suburbium Bormoram nabitabant: Nec inde longius in gyrum se murus circumagens rotundum aggerem complectitur ; cui praesidio est Melchio Robles: Vcrum qua ad alterum murum deducitur usq; ad Rusti stationem, milites F. Augustini dispositi sunt. qua parte murus longius abest a litore ob maiorem tumuli, collisue procliuitatem; cum aliis in locis absit pendum XXX. cisciter interuallo. Hunc igitur in modum insulet partes,& loca quibusq; ordine distributa sunt, atq; in his milites collocati. At vero tui cς hoc acrius post quinque dies in sitis illis militaribus operibus cosumptos Non. Iulii moenia, Valla, turres, propugnacula tormentis ferire aggressi, breui totum insulae latus, ct rostrum concusseruli ac multas S. Angeli,&S. Michaelis pariter edidere ruinas, mille se e globis singulis diebus emissis. Tormenta v lidissima , & immensa , ct quaedam a pcstilentissimo sempentis genere vocitata basilisci: minimusq; globus pondo librarum LXX. reliqui CL.&CCV,& CCL. quorunda etiam saxeorum globorum ainbitus VII pedum erat. Vbi
propugnacula grauiter adeo coquassarunx, ct multis pamtibus insulae moenia perruperiit, ad illam torra, mariq; inuadendam omne studium, & laborem intendunt. pr cipue vero in rostrum , quod ruinis maxime nudatum aD paret, quoq; sperant facilius polle introrumpere. Igitur magnam nauium facultatem comparant, ct a Maream scello in alterum portum quasdam noctu per sauces immittunt, quasdam per intcri etiam terrae linguam actuarias cymbas, scaphas, minoraq; alia nauigia traducunt.
55쪽
Quod ubi nostri equitatu a captiuis compererfit, quo ad reprimendum hostium excussiones, pariter & illorum n Iocia speculandum per uniuersam insulam frequeter volabant, M. Magistrum maturrime rem edocent. Qui a
perfuga quodam Dacho idem edoctus illico defixis procul a litore pedes fere XII in mari praeacutis sudibus, atq; stipitibus, stiperq; refixis trabibus, ct antennis latus ins
Iae praesepit. Quod opus turcae multis modis corrumpere
tentarunt. Medium autem portu iam ferrea cathena cocluserat : qua hostes necquicq saepe conati sunt missilibus tormentoru globis proscindere. Tum quata potest op ra, & solertia murorum detrimenta,& munimentorum reconcinnat. Terra, palis, tabulis, senibus anchoralibus, velis, simul & stratis,& quae in manum Veniunt vimini ac fascium loco pro nouis muris munimentisq; facit, ruianasq; resarcit. Duces ipsi milites in muris, munimentisq; disponunt; armatosq; iubent omnem hostilem impetum expectare, hortanturq; ut ad omnem laborem , ct certamen animo parati sint, nullisq; incommodis perturbentur , quae virtute sarciri queant, sed adhibeat aci subleuaniadam aduersam sertunam industriam, & audaciam, in quibus omnium tutissimum praesidium est. Quamobrem si pro dignitate quisq; sita, & virtute opera praestent, qua ducibus pro religione Christi ana, ct sacro ordine militari constituerunt, nihil se de victoria dubitare affirmat. At
Luciatim Calaber , cui maritimum negocium comissiimsuit, actuariis cymbis, quas cotraxit numero LXX, parua singulis tormenta imponit, proras, & latera tabulatione
communit, saccisq; sana , & gossipio picnis, anchoralibusq; funibus, atq; huiusmodi rebus aliis ad sustinendumttilorum, & pilarum ictus suilaicit; vexillis quoq; cuncta,
ut est mos gentis exornat. Ad haec firmissimu quenq; ex Iameterorum robore, & Algerii militibus, maxime vero imperitos nandi deligit; ne quis in ullam cogitatione sugae periculi metu veniat a scientia natationis; sed aequata
56쪽
Brtuna omnῖno sibi quisq; irrumpendum animo piop
nat. IIlI autem Id. Iulii cum nostri totam noctu insomnes egissent propter freque tes hostilium armorum iaculationes, subeunte die magnam sub Coradino cymbarum multitudinem ex insula conspiciunt, tormentiq; bomborem caeteris obscuram aperiunt. Hostes inde magno cum tympanorum sonitu, atq; clamoribus, quoniam cymbas remis aphlicare non possunt ad insulae latus defixis palis, transuersisq; antennis praeseptum, ad rostru appelluntarondum praeclusum eodem palorum , & antennarum munimento . Est sub arce S. Angeli in ipso lingus rostro paruum, humile,& quadratum propugnaculum: quod tu cae primum diruere tormentis, tum quonia res minus su cedebat, ruinis super imminentis arcis opplere conati su quam huius gratia striebant. verum illud a nostras pussi batur semper . ex quo ad insulae rostrum accedentes h ses frequentibus tormentis appetunt, terret, damnis, incommodisq; asticiunt, mortales, simul& cumbas labes etant. Tandem duo millia sere, & quingenti hostes e positi magno impetu, ac vi moenia continenter inuadiit. Ad quae no pediti modo , verum etiam equiti facilis erat census. Ita perrupta , & aequata ruinis erant. Eodem ra tempore sex millia hostium circulasa ex altera par-alet fronte,& proximum latus oppugnant. Ac tum
primum incerto marte concrepantes milites armis alius lium constanter ad victoriam hortantur : ubiq; moniti nes , & cohortationes audiuntur : volant undiq; lapides, facta, arma, tela. Ita summa virium, di animorum comtentione utrinq; res geritur stimulante ira, spe, metu. Et quonia hoste immitti non est qui de nostris salutare, neq; hostibus Jutu in angusto loco terga vertere, dc telis, scio- periisq; Obiicci c, cum multa fugam morctur, dc offician, praeliu , ct vires magis, ac magis acuutur : ancepsq; fortunam Varias partes mouci animos, ac flectit quo , inclinare videtur. Sed tanta suit nostroru virtus, animiq; prcsetia,
57쪽
ut contra omnem impetum pertinaces, post quatuor horas pugnatam accerrime pugnam hostes valida impresso ne repulerint. Concidit omnis aduerse marte turcarum
audacia , victaq; vivis, atq; serocia est. Nostri crescente prospcro successu alacritate dubiis hostibus instare magis, atq; urgere, caedere, opprimere, laetitiam , ct victoriam clamoribus, tum panisq; sgnificare. Itaq; haud facilis vllus est, ct tutus hostibus metu, ct trepidatione turbatis ad
naues receptirs: sed fuga, ct caede coaceruantur aliis super aliorum vadentibus,& ruentibus corpora; occupatoq; litore procurrentium turba, dum alter alterum conatur in fuga praevertere, a constensone in naues inuicem extu bantur, & ab hoste,& a suo tumultu praepediuntur: quique prius in tanto metu,& periculo nauigia conscendiit, neminem expectandum rati, ea ooeus a litore abigunt.
Hinc quidam stispensi trahi, quidam in terra apua hostes
xclinoui. Quos nostri seras crumpentes omnes ad unum obtruncant: quatuor dumtaxat ad hostium facta,&consilia disquirenda uiuos capiunt; atq; eos deinde post Iongam disquistionem populo melitensi excruciandos dcd re . quod illi prius, quot quot e nostris cepissent, crude- . lis lime necassent. Id Eq; ut de captis hostibus saceret, oppidi praesecto madatum est. Spectaculum eo die varium, S horribilc cymbarum, armorum, hominum. aliae stangi, aliae deprimi, aliae remis huc,& illuc magna cum trepidatione agi. Vbiq; stuta, arcus, pilea, diuersiq; coloris togae, vexilla , tabulae, quaeq; innare aquis possunt, per undas ferri. Turcarum alii in ipsis staphis latere, abi manibus pendere, alij paulisper nare, alii emergere, alij shbrui, alii animam es flare, alij in ipse litore semianimci ia-core. Septem circiter cymbae deprcsss , labefactatae plures. M, CCC hostri aduersa pugna,& sutis quemq; casus aut serro, aut igne, aut aqua absupsit, deperditis nostrorum CL. Is igitur pugnae finis laetam in praesens tempus victoriam, ' bonam spcm in futuru nostris attulit, ii
58쪽
stibus ferociam, & barbaros sipiritus contudit. Qui deinde a rostri quidem conatu destitere tanquam satalis, de exitios ; sed vici latus tentare student in Seruatoris colle XX positis, ac paulo pluribus tormetis; quorum duobus alterum S. Angeli latus, reliquis Germanorum stationes, R Castellae praesidente Pialim Bassa percutiatur. Quem
locum prius non occupasse, magnum certe nostris fuit ad salutem momentum. Quin etiam ad alterum latus Castellae seri edum in Carcara qui collis a Brnacibus ita vocitatus est , in ipsem infirmariae portum recta prospicies
duo tormenta firmantur. Quoa opus alter Curtogulus curat. Iam ergo omnem ad nostros aditum, de loca cim cum amplexi sunt hostes: rursuq; accensa ex aduersepti ri certamine ira , tantam globorii procellam undiq; to mentis emiserunt, ut nulla maenia,& munimeta vim e
rum diu sustinere potuerint. Et quoniam ad inuadenda manu Castellam per infirmariae litus, & extremum sostae, quae cingit vici Irontem, eos transire oportebat, ad comrumpedum caecae domus usum , 'que in ipsa fossa sub Λ uerniae tum Missilibus tormentorum globis e tribus senestris trasitum prohibebat, ex Carcara latus Castellae seri do terra, ct caementis, quae corruebat fossam primu implere ; tum ex trassesso crepidinis fossae muro lapides, &terram simul iacere neqqe enim his nostri, quibus tutum non erat ab hostium iaculationibus in muris consistere, obfstere vlla vi, aut arte poterant postremo ligonibus, ct palis opus adiuuando ruinas iungere. Sic caecae domus interiit vivi ; ct post iunctas ruinas hosti tuta fuit ad Castellam acscsso. Eodemq; pene modo ad inuadendum insulae latus alteram caecam domum sub Martellii propugnaculo obstruxerunt. de necubi aut venientes, aut a
euntes conspiceretur, domorum parietes, qui simul iunctae erat, ut in Bormora, &in huic oppositio insulae Sen-Κlet litore, persederunt: tot etiam obliquas, transiue fasq; laueas secere ; ut serarum caveis diceres illas ulte simillimas.
59쪽
Praeterea pontem ligneu ex sessae crepidine ad sum a Maristelli propugnaculi multis iam excisa ruinis no secus, atq; in D. Erasmi proiecerunt; ac statueriit in propinquis munitionibus seloperiarios, qui dese res a muris, munim iisq; depellerent. Quem nostri labefactare saepe experti sunt: atq; irrito omni conatu F. Henricus Ualleria M. Magistri nepos audens iuuenis, & excelsi animi cum paucis militibus porta egressus est ad colligandu sene ponte, quε colligatu inde alii ex propugnaculo attolleret: Sed dum breuior sunis, & tardius e muro delicitur , ab hoste qui clam sessae successerat, globulo stlopeltae interficitur.
Reliqui trahentes cadauer ingruentibus aduersarioru a mis intra moenia se recipiunt. Quae res nuntiata M. Magistro nihil illum comouisse visa es sed omnes Melite sis equites respondit atque sibi charos esse, atq; Henricii,
eiusq; morte nihilo magis, quam aliorum interitu dolere; hoc vero certe laetari, quod pro sancta religione, ut mi litem Hieroselymitanu decet, in bello sertiter occubuerit. Hunc eundem postea pontem vi deiicerent, cuniculum eo diduxerant, ubi antennarum capita propugnaculi muro adhaerebant. Iamq; igne conssimi ceperant, cum tormenti quodam globo turcae cimiculum perfregere. Atq; inde nostri seramen in aduerse propugnaculi latere secerunt, ac texere tam diu, ne conspecium prius abh
stibus sitiretur, donec tormenti globo diluculo quodam in pontem emisso bona pars illius corrupta est. Sed illi potem resecere deinde maiore opera, & studio. Et quoniam minus armatorum erat in insula Senglae, quam amplitudo loci postulabat vix enim erat CCC milites, ubi Auo millia vix satis suissent conexis inter se multis doliis,
impositisq; trabibus transuersas tabulas, atq; asseres infix runt : quo ponte velocius portum ad insulam traiicerent, ac praeliantibus opem e vico serrent. Turcae , ut traiici tes perterreret, in Bormora duo ingentia tormeta firmarunt. quaquam altero S. Michaelis vallum percutiebatur.
60쪽
Per hos dies priores Messanae, di Bariettae, quibus praeci
Due datum erat negotium subsidia comparandi, quatuor M. Militum, ' cas triremes, quibus veherentur, ob comune Siciliae periculum, ' sacri militatis ordinis in rcge Philippum merita a Gartia postulauerant : sed secturum hoc se Cartia ncgauerat; ne si pugnandu sibi foret, vires
imminutas haberet; verum duabus Melitens bus triremibus tertiam adiecerat, & Pontificis milites,& volutarios,
quosq; stipendio conduxissent, in Melitam serti permitarat. Et scripserat M. Magi fler post sexcentoru illud su sdium sibi quidom aliquid roboris additum fuisse; no tamen quo multos dies turcarii viribus possit resistoc: mil te adhuc viros desderare , quibus se diutius tueri queat; donec classis uniuersa cogatur : sed omnibus terra viis ad vicum interceptis ab hoste, unam per ostium portus viam esse tentandam. Atq; equites Melitenses hortatus fuerat, ct obtestatus, ne in tanto discrimine rebus sitis deessent. Quando igitur alia tum via, ct opibus sebuenire non da-- batur, in Melitam cum tribus triremibus quata vehi poterant subsidia misia suere, Pompeius Columna cum d lectis militibus, quos secum Roma deduxerat , Hierosolymitanorum satis bonus, ct delectus numerus, qui ex omnibus partibus semper conueniebant, rcliqui volutarit, ac remiges in milites e vinculis adscripti , si portum intrassenta, primonito M. Magistro ut certis quibusdam signis, si tute portus subiretur aut si quid esset in eo intrado periculi itide significaret. Addita est quarta triremis,
qua retro, quaecunq; euenissent, reserrentur. Cui Quid erui se prius Io. Andreas Auria obtulerat; sed ne latus iuuenis lato periculo obiiceretur, rogatus est Andreas Pro-Dana praelectus trircinium Ducis Sabaudiar negocium capere. Triremes ad Melitie oram sub occasu solis bis,icrueas pulta sunt. Sed M. Magister , quoniam turcarum triremes in ipso poreus ostio videbat obuersari, quod tran uersis antenn is interdum obsepserant, quas nonnuquam