[Epikleseis theon], sive, De deorum cognominibus per grammaticorum Graecorum scripta dispersis [microform] : dissertatio inauguralis philologica quam ...

41쪽

eatamitis Antiphanis Ephippi, Aeschinis oratoris verba, his adicit duos

Philetam Versus, quos ideo videtur apposuisse, ut ea quae sequuntur aliquo modo adornarentur. Transit enim ad enumeranda templa Iovi Σιαιρείου et Veneri m praedicata quae excipiuntur fabula, quae de Gyge e Clearchi eroticis excerpitur exscripsit denique sententiam luandam quam dixit Demosthenes de meretricibus, paelicibus, uxoribus. Inter litie eminet locus ille de Jove Hetaereo. Quae ἐπίκλησις cum nullo pacto cum meretricinus conferri possit, sed ab asonis comitibus derivetur, locus alienum a proximis se esse ipse Ii eat. Tamen ad nostram quaestionem non pertinet, quia Hegesander, cuius commentarios Astenaeus describit, non solum de ovis 'Eταιρεί- cognomine loquitur, sed praecipue id agit, ut origo etaerideorum Macedonicomam adumbretur. Ea autem, Maae post Hegesandriam de Veneris epithetis Πόρνης et 1ταίρας leguntur, non ad modum nexum rerum

perturbant, non quo cohaereant sed IIa certus ordo non adest Aepotest Xplicam, cur hoc maxime loco collocentur: nam cum Venus aisa cognomen unde acceperit, fabulis Variis narrent, de meretricibus sermo esse non desinit. Nihilominus, ut totus locus e variis scriptoribus conflatus argumenti aequitate praeclare continetur, ita a reliquo capite differt, quod haec qui collegit, non eo tendit, ut demeretricibus nonnulla componat, sed ut Veneris επικλη-κ enumeret et unde ortae sint enarret haec est summa rei, non scortorum Vita.

Itaque hic quoque locus per se stat. Ac primum emeanthia mythicis refert, qua de causa Abydi term plum Veneris Πόρνη conditum sit, item Alexidis annales Samios securiis alam exponit templi Sami Ueneri ελε dedicati, Ephesi quoque esse delubriim Veneris 'Εταίρας Εualce teste adfirmat. Haec excerpta cui debeat, Atheriaeus ipse indicat, cum amphilum in initio nominatim afferat 572 e).Atvi haec quidem hactenus luculentis enim exemplis demonstratum est, Athenaeum επικλησεω excerpta li: illic ita agglutinare, ut ea aliunde hausta esse ac proxima patefiat. Ita eum fundamentum iecerimus, restat ut reliquos eiusdem generis locos deinceps Perquiramus' .

Proficiscor a loco qui legitur I 30 ali in medio de vinis capite.

Quorum multa genera nominatim recensentur Sed series vinorum in

allatam): et XIII 595 c, ubi de Veneris Πυθιονίκη cognomine nec Athenaeus nec Theopompus propter epitheton loquitur. Neque Apollo I inius phesiorum aut Baeelius ebdo 1 38 1 - 179 o nec Bacchus Λιμναro aut veriloquia eorum Baecli epithetorum, quae inveniuntur VIII 363 1ν, ἐπαλήσεων causa adferuntur.

42쪽

terrumpitur, cum 29 s sabula illa de hemistocle a rege Persarum Liampsaco Magnesia alii uctibus donat narretur. Quae fabula movet Athenaeum, ut simillimam Cyri regia largitionem ex Agathocle Babylonio exscribat deinde Ae Liampsaco commemorata adducitur, ut haec adnotet: τιμαται ὁ παρὰ φακηνοῖς ὁ Πρίηπος ὁ αὐτος ωντο Λιονυσε ἐξ επιθέτο καλουμενος οντως, ἁ Θρίαμβος και Λιθυραμβος.

Tum pergit inomam nota enumerare. Vecta illa, quae facit de Bacelio Priapo, nullo pacto cum iis quae praecedunt aut cum iis quae sequuntur cohaerere quivis cognoscit et quid afligendi ansam dederit, in propatulo St. Sequitur deinceps Minerva Κολοκασία, commemorata sub initium libri tertii, p. 72 a. bi Versamur in iis opem partibus, quae lexicorum more disponuntur. Ac primum tractatur VOX κιβώρια, cuius Variae potestates Xponuntur. Nam Post lemma statim nonnulli versus Nicandri asseruntur, ut fabam egyptiam Voce κιβωρι- significari

ostendatur. Quorum ultimus hic est: ρίζας δ' εν θοωῖσιν ἀνεφησας προτίθημι. Deinde sic pergit: ρίζα δἐ λθε Νίκανδρος α,π' Ἀλεξανδρέων κολοκάσια καλovμενα, ς ο αντὸς κυάμου λωας κολοκάσιον ἐντμηξας τε. Haec iam paullulum a ciboriis deflectunt, tamen re vera optime ad antecedentia adnectuntur. At non cohaerent, viae illa excipiunt: εστ δἐ εν Σικυωνι Κολοκασίας Ἀθηνας ἱερόν. Hae nihil ad fabam eiusque radices, ilii ad Vocem κιβώρι . Immo, quantopere ordo interrumpatur, eo maxime patefit, quod oratio iterum redit ad explicandum vocabulum κιβώρια εστι δἐ και κιβωριον ειδος ποτηρίου κτλ. Ergo ne ea quidem quae proXime sequuntur a re proposita abhorrent, Minervae Κολοκασία nulla est cum ceteras ratio. Inino is qui haec composuit eruditionis coacerVandae studi adeo abreptus est, ut quod unius vecti aequabilitate simile Videretur, ceteris assueret per se alienis. Pergimus ad eiusdem libri locum alteriim qui extat in p. 78. Ibi de ficis sermo instituitur atque ita quidem, ut inde a p. 74 e varia genera rμη πλείονα ficorum enumerentur. Haec enumeratio, Iam non est cur persequamur, finitur p. 784, ubi novum capitulum incipit, quod est περὶ της προςηγορία των συκων, de origine nominis. Primum

igitur Trypho Androtione auctore vocem συκον Syceo gigante, deinde Pherenicus Heracleotes a Syca Xyli filia derivant. Inde Atlienaeus hoc modo pergit: Σωσίβιος δ' ὁ άκων ἀποδεικνυς εἴρημα Λιωνύσου την συκην διὰ τουτό φησι κα Λακεδαιμονίους Συκίτην Λιόνυσον τιμαν. Νάξιοι δἐ ς νδρισκος, ετ ει γλαοσθένης ἱστορουσι, Μειλίχων καλεῖσθαι τον ιόνυσον διὰ την του συκίνου καρποῖ παράδοσιν διὰ καιτο πρόςωπον τοῖ πιον παρὰ τοι Ναξίοις το μῖν του Βακχως Λιονίσον

43쪽

καλοvμέν- εῖναι αμπέλινον του του Μειλιχίον --ν- τα Υa -- μείλιχα καλεῖσθαι. Etiam haec ad ficos ali tua ratione respicere sane concedo At quid illa cum corrum denominatione antea explicata 2 aut quid ad ficorum utilitatem quae infra exponitur p. 78 diss)γQuid omnino Bacchi cognominum explicatio cum capite tot lexicorum more instituto Nonne Iae exscripsi per se prorsus aliena sunt hoc

loco seque enim vecta Aglaosthenis ultima τὰ ναρ σῖκα μείλιχα

καλεῖσθαι Vereor ne quis mihi obvertat Attamen locus ali suo modo cum reli*iis coniungitur antea iam dictum erat, unde ficus nomen Receperit, nunc epitheta, sluamquam ad quaestionem 1ae est de nominis origine nihil faciunt, adnectuntur, quia primum eorum a se in- Ventione deducitur. Itaque rursus adduntur, Iae ut addantur natura rerum tractatarum non postulat, sed similitudinis species suadere videtur. Duplicem nunc locum adgredimur:

Locum re Vera unum esSe non opus est argumentis demonstrare in tertio libro cum non omnia exscriberet, Athenaeus in au

tore nominando diligentior fuit, Cererem paris addidit in decimo.

Id autem in propatulo est, in libro decimo certe locum cum proximis male cohaerere ibi enim de hominibus voracibus res egi quorum

magnus numerus nominatur. Inter hos medios, Erysichtho antea commemoratus erat, positum est illud e Polemone excerptum atque

apta Videtur essae posse, non est Cereri φαγίας commemoratio, Maam ineptissime reliqua Cereris epitheta adduntur. Veriam ne tertii quidem libri locus est ita comparatus, ut bene Omnia procedere Oncedamus. Sed paulo aliter se habet atqDe alter. Etenim est non in continua disputatione, sed cim medio conviVarum sermone; mam

44쪽

ut a piscibus transiretur ad panem Cynulcus ubicumque postulaVit, emiditionem reconditam ut solet incipit venditare iis aρτου δεῖ καιου του Μεσσαπίων βασιλέως θω του ἐν 'μπυnq, neque cunctatur de hoc Arto nonnulla conferre tolemone allucydide Demetrio Omico.Deirtile ita pergit: ot' οὐτον υ του Ἀρτου ὁ νω καιρος ω, uὰ τωνευρημένων πο της Σιτον καλουμενης Λωρορος κτλ. Tum demum panes

inseruntur, de quibus lexicomam more agere inStituunt. Jam, quamquam continuus sententiarum aut rerum ordo i adest neque quidquam nisi aliqua cum doctrina et multo cum labore transitus paratur, tamen

ne hic quidem ab omni parte apte videntur inseri, quae de Cereris epithetis proseruntur. Nam sine offensione ulla feretemus, si diceret Cynulcus o τουτον - του Ἀρτον ὁ νυν καιρός, λλα των ωρημμων ποτης σημητρος. Sed cognoInina illa nonne prorsu super aeanea sunt 3 ecquid ad rem propositam, ad panes, valent 7 Aδηφαφaris Cererem Athenaeus hoc loco suppressit, sed reliqua epitlaeta num aptius cum panis inventione coniunguntur quibus mPHEρτοt cognomen Ominis saltem aequitate paullulum commemiatur, cetera ne hae quidem a parte nec ab ulla alia cohaerent. Hic quoque Athenaeus, ut litterulas suas ostentaret, cum transitum efficere studeret, locum attulit, quem alicubi invenerat, nec satis apte assuit Otum, cuius magna parsa proposito aliena erat. Venimus ad adissatores, quos libro sexto Athenaeus perstringit, inde a p. 248 d. Proficiscitur autem Democritus, Is enim loquitur a parasitis, de quibus antea molem doctrinae Plutarc a congesserat.

Quorum indolem ut illustret, alia de aliis areat e multis historicis excerpta, e Satyr peripatetico Ibynceo Samio, Hegesandro, Nicola Damascen O,aheopompo Duride,aimaeo Aristobulo, Timone), Phylarclio, Euphanto, Polybio, Batone Sinopensi, Agatharchide Xenophonte, Callimactio), Hemippo, Posidonio, Demochare 252 f. 253 a. b). Haec

omnia praeter duos poetas per occasionem immixtos ab historicis repetita sunt. Substiti autem ad Demochareni, quia inde Videtur novum

ac peculiare capitulum incipere. Quod ita exorditur: inβόητος ἐθέτετο ἐπὶ κολακείς καὶ ὀ των θναίων δημος. Itaque necesse est

sequi de Atheniensibus nonnulla. Et sequuntur primum Demochares de Atheniensium adversus Demetrium adulatione, deinde de eadem Diaris et Alexis, post lieopompus Atheniensium Vile genus Perstringens,

item Anaxitas, lato deflectit paullulum oratio p. 254 d ad Argivos

et Thessalos, de quibus heophrastus et Theopompus, redit ad Athenienses lemni habitantes p. 255 a, si uortim adulationem Uaylarchus vituperat. Demochares igitur p. 253 a rettulit Athenienses Leaenae et Lamiae Demetrii scortis eius sue familiaribus Buricho, adimanto,

45쪽

Oxystemidi sacra instituisse et eorum in honorem Paeana cantavisse.

Deinde Athenaeus ita pergit: καὶ Θηβαῖοι δὴ κολακεύοντες τον Ἀγροριον, ως φησι Πολέμων ἐν τε περὶ της ποικίλης στοὰς της ε Σικυῶνι ἱδρύσαντο ναον ἡ φροδίτης -μως ' ἐρωμμη δὴ η atπη τον Λημητρίου καθάπερ η Aga a. Quid hebani inter medios Athenienses Quid Polemo perlegeta inter tot historicos Qui cum ipse nihil agat nisi ut

describat et commentetur quae viderit, ab Athenaeo ad Athenienses castigandos adhibetur, quod consilium aiolemone prorsus alienum est. Rursus ordo rerum turbari Videtur. Ac ne quis dubitet, Demochares post Polemonem iterum laudatur. Cuius vecta his praemissis ad seminiuriτ ον παράδοξον οἱ θηναῖοι οἱ οἱ add Coraes των κολάκων κόλακες εποίησαν Οἱ del. Coraes εἰς αντ- τον Θημητριον παιπνα και προςόδιαέμοντες. Quid si dicitur, Athenienses in ipsum Demetrium paeanas

CantaVi Sse, nonne necesse est, eosdem Athenienses hunc honorem aliis quoque adtribuisse antea narratum esse Narratum est, sed non a

Polemone, sed a Demochare 253- τούτων ἐκάμε και παιανες ηδοντο. Ad inane igitur arte se adplicant vecta Athenaei Gottν κτλ μοντες; particula terte is ad vecta Democharis, non tolemonis resertur. Praeterea AEL Opus erat explanare, quae fuerit Lamia, cur non explanavit, Cum Primum eam commemoraret Tamen cum dicantur Athenienses O των κολάκων κόλπιες , Thebanos respici animadVertimus, o oscimusque Athenaeum saltem studere olemonem cum Democharis loco ali tua ratione coniungere. iiii autem luce Videtur clarius esse, hic quoque olemonis locum aliunde historicorum Scerptis insem sive per Athenaeum siVe per eius auctorem. )Transeo ad libriam octavum, in quo amplissimus ille cataloma

inest οφοφάνων. Qui finitur p. 3454. Sequuntur de Vocibus otiγοφάγος

e οφοφαγεῖν uia exempla e comicis petita, quorum ultimum Vecta

ὀψοφάγον alicuius ipsius sunt, quem Macho loquentem induxerat. Deinde haec: 346 3 προς τούτοις τοῖς φοφάνοις. νδρες ἔταῖροι, δα- τον παρ' πλείοις τιμώμενον ὁ φάγον πόλλωτα, μνημονείει αντο Πολω- επιτ προς Ἀτταλον πιστολῆ. Ah primu sequitur eum locum qui est de vocis Vφoφ-ον usu alienum esse hic, nam' p. 255 e Athenaeus or line leviter luctato inserit haec: τῶν δε Δημητρίου του βασίλέως κολάκων οἱ τερ Ἀδείμαντον ὀν Λαμψακχπὼν νεω κατασκευασάμενοι καὶ ἀγάλματα Βρυσάμενοι Θριῆσιν ἀνόμασαν Φίλας Ἀφροδίτης χαιτον τοπον Φιλαλ ἐκάλεσα ἀπό τῆς Δημητρίου Φίλας, ως φησιν Διονυσιος ὁ τos

Tρέφωνος ἐν τα δεχάτ περι νομάτων. Hi locus, eum in D Onte non Venerem ponat, sed etiam unde locus nomen Φιλαλν acceperit explicaturus sit, inter Minλή- σει referendus non est. Dionysius autem homo gramnatieus e quae nareat ex historico aliquo hauserit.

46쪽

Vecta. προς τουτοις τοῖς φοφάγοι ad catalogiam praecedentem spectant. Tamen ad hunc Apollo φονῆος non magis pertinet quam Ceres A maria ad dδηφὰπος, Maia deus, cui illud cognomen inditum est,

nullo pacto in numero omim haberi potest, qui opsonio vesci dicuntur et eam ob rem plerumque perstrringuntur. Dii lue hic quoque ad magnam et continuam operis partem aliquid admiscetur, quod aliunde sumptum est etiam qui sequitur Demeret Scepsi locus ad ἀφονάγων catalogum non facit. Ρaucis absolVam locium quendam libri undecimi p. 460 . bide oculis caput Athenaeus a Voce ποτηριο incipit. Quae a quo primum adhibita, unde dicta sit, Aponitur et exempla e Variis poetis adseruntur, neque in obseur est leXicon hic Xscribi. Ultimos autem

post versus Sapplui et Alcae scripta sunt haec: R d τιματα δἐ καἰεν Ἀχαοῦ Λημητηρ ποτηριοφόρος κατὰ τ- άτθεων χώραν, ς Αντοκράτης ἱστορε ετ δευτέρω σχαῖκῶν. Deinde ad Varia poculorum genera ferino

transfertur. Itaque cum cetera Omnia ad usum et Vim Vocis noτηριον spectent, illiti unum quod de Cerere legitur ab hac materia alienum est. Occasionem autem adnectendi Athenaeus denuo a Vocis aequitate adeptus St.

Sequitur fabula quae de Venere Callipygo in libro XII p. 5544

extat. Quo libro de luxuma περ τρυφῆς praecipue agi notum est, ac sub finem libri multa magnaque de unguentis excerpta occurrunt. Ad eandem luxuriana revocanda est quaestio e Clearcho excerpta διὰ τί μετὰ χεῖρας ανθη και μηλα και τα τοὐπτα φερομεν; confer imprimis vecta, quae sunt P. 55ς οἱον - τρυφῶν τε κτλ. Sed pergitur Oiτω δὴ ἐξηρτηντο - δυπαθειων οἱ τότε ς και Καλλιπύγου Αφροδίτης ἱερονιδρύσασθαι ἀπο τοιαίτης σιτίας. Jam miramur: nam quae est δυπάθεια in condendo templo Veneris Kαλλιπυγον, quae luxuria2 ulto magis miramur, si fabellam ipsam legimus. Nam illud inde certum evadit, qui illud templum Syracusis conderent, eos non propter luxuriam Veneri Lianirc dedicavisse. Itaque luxuriae Xemplo esse non possunt. Accedit quod voculae οἱ τότε non habent quo reserantur. Ac si legi a quae illam fabulam excipiunt excerpta ex Heraclidis ontici

libri περὶ δονης , luce clarius est, neXum XCerptorum Versum esse narratione illa interposita. )Jam pedem istamus inaeque enucleaVisse nobis Videmur, paucis complectamur. Quaecumque Athenaeus de eo ominibus deorum adfert, ea argumento para inter se coniuncta sunt eandemque indolem ac naturam. De Venor Argynnido XIII 603 d infra disputabo.

47쪽

prae se serunt Omnia, ita autem semper collocantur, ut remani ordinem propositum interrumpant; nam etiam si non interumpunt, quia nullus ordo adest, certe per se stant. Inde colligimus ea a proximis aliena et aliunde inserta esse. Quae cum ita sint, Athenaeus aut ipge optimos illo auctores legit eortimque testimonia in suum usum conVertit, aut librum aliquem adhibuit, quo ἐπικλήσεις collectae erant. Atque unum locum eum se non auctoribus primariis, sed amphilo debere testetur p. 573 a), necessam sequitur, eum ne ceteros quidem ipsum collegisse, sed e Pamphilo sumpsisse. Itaque ad Pamphilum ascendendum est. Quas enim Athenaeus exhibet, eae επικλήσεις non solum in II operis capitibus oecuri runt, cluas Pamphili non esse constat nam

catalogos ἀδη μγω et φάγω et excerpta historica librorum sexti et duodecimi si quis Pamphilo vindicat, is certe Athenaeum uniVersume amphilo fluxisse stareat necesse est, id luod per se ridiculum est nec nos quidquam iuVat, quia eadem quaestio in Pamphilum, Maae nunc in Athenaeum, instituenda est; verun επικλησεις etiam sis partibus Athenae immiscentur, quasiamphileas esse nemo negat, velut capitulis lexi cographicis librorum II et XI, at lue ibi quo lue ita, ut remimordinem turbent. Itaque dubitari videtur posse, utrum Athenaeus an Pamphilus perluctationis auctor sit. Quam si Athenaeus commisit, necessario sequitur aut Pamphili opus ita fuisse dispositum, ut deorum ἐπικλήσεις peculiari capite continerentur aut duos libros amphili ab

Athenae usurpatos esse nisi enim hae ratione non intellego Allienaeum, cum illas amphileis adiungeret, Ormnem non servasse; sin autem Pamphilus, statuamus necesse est eum idem scribendi genus secutum Vel potius eadem ingenii neglegentia, inertia tarditate praeditum, quam Athenaei fuisse ex totius operis indole cognoscimus, hic illic aut diversos auctores aut unam ἐπικλησεω syllogen Acerpsisse,

ubi luberet. Ulmam igitur veri similius Equidem fateor mihi

id unum coitar posse idem, επικλήσεων explicationes non iam apud auctorem Athenaei ita cum ceteris coniunctas fuisse ut nunc sunt, sed Athenaeum perluctationis auctorem esse. Nam pr1mum supra dixi hunc morem eius per alias res innotuisse; deinde haec sententia eo commendatur, quo 1 επικλήσεις sis quoque admixtae sunt, Iae non e amphilo fluxerunt, id quod hercle mimini esset, si una cum ceteris Pamphileia deorum epitheta exscripsisset. Sed

res ad livaidum perduci potest; nam Athenaeus cum easdem Cereris επικλήσεις bis III 109 a X 416 b poneret, unum Pamphili ontinuum locum excerpsit, cuius singulas particulas diripere non potuit et posuit eum non modo in eo capite, quod e amphilo non pendet X 416 b), sed etiam in ea parte, tuae nullius est nisi Athenaei ipsius, in convivii

48쪽

narratione III 10 a). Ergo ipse Athenaeus ex auctore suo leti, quae sibi usui viderentur esse. Sio, quae ratio inter Athenaeum eiusque auctorem intercedat, in manifesto est amphilus autem ἐπικλήσεις vix ipse composuit is enim iure inter compilatores ab omnibus resertur. Id praeterea addendum est, aptu Pamphilum ἐπικλήσεις ο κατὰ στοιχεῖ- fuisse digestas, sed ad vim ac sententiam; Allienaeus certe Cereris A φαγὶς Σιτους, Ἱμαλίδος, παλομάζον, Μεγαλάρτου epitheta per se adfinia etiam coniuncta apud amphilum invenit item uno loco Venerem et meum videtur tractarisse

Ρamphilus autem quid de deorram epithetis exhibeat, paucis potest depingi. Addit enirn ἐπικλη σι semper loco quibus dii coluntur, plerumque auctor 1m nomina apponit, Saepius etiam aut O Ominum Vim interpretatur e doctrina philosophoretini Acten XIII 57 o et ad dialectos linguae Graecae III 8 c aut originem sabulis indicat, unde dii epitheta acceperint, quibus de causis templa condita sint; unum eiusdem deae cog 1omen compluribus locis extare semel tradit XII 572 idemque cognomen quater Xplicat. Itaque Ruetores sunt poetae, historici, per egetae, philosophi nominantur autem

hae commemorantur Abydus Achaia Athenae, Boeotia, De H Elis, Ephesus, Lampsamis, Naxus, Samua, colus, Sic m. Sparta Syramuae, Thebae.

Sequitur Aelianum v. h. I 27), cum non solum Cereris Σιτos et 'Aδηφαγία epitheta, sed etiam totum ἀδηφάγω catalogum exscriberet, Athena Oipso, non eius auctore hoc saltem loco usui esse. Cf. Athenae edit. albet.

p. XXXI.