[Epikleseis theon], sive, De deorum cognominibus per grammaticorum Graecorum scripta dispersis [microform] : dissertatio inauguralis philologica quam ...

51쪽

A revissime dici potest de Clementis Alexandrini rotreptico.Quo in libro duo ἐπικλήσεων excerpta inVeniuntur continua et simillima, paragraphi 38 et 3 capitis alterius. Haec epitheta deoriam Clemens

affert, ut demonstret quam absurde ficta Graecorian de dis doctrina, quam impia sit paganomun omnis religio. Itaque eas πιαλήσεις eligit, quae sibi usui esse possint, haud ita multas, eo autem insimes, quod paene omnibus cultus locus additur, neque interpretatio omittitur, nisis de vi comominis dubium esse non potest. Ita sine ullo interpretamento enumerantur Diana aπαγχομένη Arclusica, Κονδυλῖτις Μethyrnnaea,

Ποδάγρα Laconica II 38). Quae autem ad intellegenda episteta

exhibet, ea si non copiosa, at certe talIa Sunt, ut semper fructum

phronis maxime eo, quod in auctoribus notanandis uberior est; nam in excerpto priore I 38 sona fere semper indicatur, in altero semel union testimonium adVocatur. Atque auctores e numero sumpsit historicorum, perlegetarum, poetarum. Nominantur autem Callimaehus, Meander, Memno, Soribitis, Staphylus. Aes gentes, regiones ubi di coluntur commemorantur hae Arm, Arcades, Athenae, Cypriis, Elia, Montea, ethymna, Roma, Sic on Sparta Syramaae. His excerptis, quae se e compilatione ali sua hausta esse ipsa indole sua testantur, locus interpositus est unus qui an ali ex fonte provenerit, iure dubitamus, hanoctis fragmentum, quod est de Venere Argynnide. Hanc enim deam Clemens ita affert, ut Eπίκλησιν Omnino non nominet, sed fabulam de Agamemnonis amore et de templo condito Phanoctis Amoribus petitam narret. Ac pridem U. d. Vilamo vitg COOnentariol. amm. II 13 observavit Athenaeum XIII 603 eodem Puerorum a diis amatorum catalogo usum esse alvae Clementem protr. II 33); itaque eadem sabula cum apud illum in medio aederastarum

indice ita inseratur XIII 60 d), ut nullo modo a reliquis divelli

possit, in aperto est etiam Clementem Phanoctis locum eidem commentario debere. Nam id quoque Verum est, quod Ed Hille nuper disputavit inmerinae vol. XXIII, imprimis p. 13M, Clementem auctores suos per Varias librorum partes dispergere solere. Quem morem ubi cognovimus, iam non miramur nobis loco H ἐπικλήσεων excerptia

52쪽

II 38 admodum remoto II 30 frustulum occurrere eius leni doctrinae. Ibi enim Philochoriti secutus en Neptunum fuisse edicum Clemens narrat. Sed illud caput totum eo temtit, ut patefiat deos Graecos ab hominibus ad ipsorum imagines fictos esse; multos deos eiusdem nominis esse tres oves, quinque Minervas, ex Apollinea demonstratum est iam vero pergites 29 ἀλλ' ἴθε πατρίδες αντον κα οἱ τάφοι ἀνθρώπους γεγονότας διελέγχουσιν. Ac patrias luidem Varias Marti hisse docet, cuius de captivitate et de canum asinorramque

sacrificiis nonnulla immiscentur. Se Iuuntur deinceps αἱ τέχναι κα οἱ βίοι, aries deomam et Victus, cum exponatur VulcanuIn fuisse fabrram serrarium. Tum haec: χεις καὶ ἰατρὀν υχι χαλκω μόνον εν θεοῖς. Sic qui incipit, eum duo Vel plures eorram Inedi Os enumeraturum esse nego, neque Clemen enumeraturus erat, cum pergeret: ὁ δὴ ἰατρὸς φιλίουρος ην, Ἀσκληπώς ονομ αυτψ. Jam de deorum vita actum est, transiturque ad mortes, et ipso ast Aesculapio novum capitulum proficiscitur II M); qui priino loco ponitur a Jove fulmine ictus; sequuntur Saturnus in Sicilia sepultus, Dioscura morti ob11oxii, Herculea in oeta concrematus atque haec quidem continuo sermone bene cohaerent. Verunt quid sini vult ille post Aesculapii mortem interpositus Neptunus Medicus Teni cultus Qui fortasse ferri posset, dummodo post Aesculapii medicinam collocatus esset serra non potest post Aesculapii mortem. At liac disputatione nonne prorsus alienus est 2Adde, iod ne cum si quidem quae prOXini secimantur artius connexuSest: Φιλόχορος δὴ ἔν Ῥα Ποσειδῶνά φησι τιμῆσθαι χαιρόν, κρότεδ μικεῖσθαι Σικελίαν και ἐνταυθα αυτὸν τετὰνθαι. Non unum, sed duos locosihilochori plane diversos adferri per se patet, quorum alter apte laudatur, alter Ormnem turbat Itaciti hunc aliunde a Clemente insertum esse colligo, praesertim cum non in obscuro sit quid hi interpolandi ansam dederit nenipe antea Aesculapii medici mentionem iniecerat, paullo post Philochorum ab auctore quem exscripsit lam1atum invenerat. Itaque si quaerimus unde hunc hiloclior locum Clemens sumpserit, ultro se offerrent Scerpta paragraphorum 8 et 39; nam Oaxendum est, ne ad I 47 eum referamus Apollo Σμίνθιος ΙΙ 3 affertur non propter ἐπίκλησιν , sed ut muri iun

cultus illustretur. Eundem auctorem Clemens expilat, cui Aelianus hiat. n.

XII 5 debet.

53쪽

De Acholiis Lycophrovis

55쪽

Scholiorem Lycophronis memoria non simplex, sed triplex est; nititur enim in scholiis Marcianis A a Mnhelio primo protractis, in paraphrasibus meto a Scheeri essitis et in gelgae T commentario. Ita me quoniam nostrae quaesti6nis pars ali luanta in scholiis posita est, non ineptum erit, inter hos scholiorum rivulos tuae intercedat ratio perquirere, quippe qua non perspecta illis iudicio probo uti vix

Pauca sufficiunt de gelga. Qui quos praeter scholia exscripsit

cum commentarium suum amplissimum componeret, omis librorum ratio habenda non est, quia, cum scholus a nulla parte cohaerent. Ne

ipsius quidem ' commenta nobis respicienda sunt solet enim, ubicumque apud nullum auctorem quidquam invenit, ut explicandi cupissitate suae satisfaciat, ipse excogitare inelsi et, ut de aliis rebus, ita de deorum epithetis. Quae omnia absurditate conspicua a reliquis secerneresacile erit, ubi primum exempla nonnulla proposuerimus et illusimι-Verirnus. Vide enim absurdissima illa, quae ad versus in vocem Καστνων, scilicet Venerem adscripsit Kαστνίαν δὴ την ἀδελφοποιόν τους γαρ ξρνους ἀδελφον καὶ φίλον τα ἔρωτικα ποιουσιν ' O m ἐρῶντες

ω τους ὀδόντaς μὴ καθαίρει, κινεῖ δὴ κα προς τα ἀφροδίσια 'χρέντα δὴ, τι μο ξένους ἁρμόττει προς μίαν συνῶ ει- -εκ 'Eω δἐ οτι adde ξένους τι ποιεῖ. Ac sunt loci, quibus falsa cum Veris, ficta cum alienis adeo commisceat, ut sarta eius detegere difficile SIt. auo ponam exempla. Ad V. 152 primum adnotat e scholiis mutuatus haec: Ἐνναία καὶ Ἀρκυννα και Τρινὴς πώνυμα Θήμητρος.

56쪽

μναια de suo addit sequitur Apollodorus II 4, 8, 5 νοτι πρινιῆ

soliolia Iliadis AD XXIII 346 λεγουσι γaρ τι Ποσειδωνος ἐρασθειτος τῆς Θημητρος αυτ εἰς Ἀπον μεταβληθεῖσα κα μεταξ απλης ἱππικης

εἰςφρησασαἐ finem autem facit, cum haec proponat: - ῖππους ετάραξε δια το ἀθρόον ξειν λαον ἐπιστWaι, φη ν ὁ ἱπποφορβός' πόθεν αυτ η ἐρινυς; ficta haec sunt, nam absurdius cogitari vix potest illa pastoria interrogatione tamen ipse num hunc fabellae exitum finxerit, dubito Videtur enim ut alias, ita hic quoque Ptolemaei Chenni Nova Historia usus esse, ubi p. 1η6, 74s. IV de Cerere in e fuaan mutata nonnulla narrata olim erant. Deinde ad scholia redit dia aeriἈρκάδες Ουτως αυτ ρο τιμῶσιν Similiter, ut Bacchi epitheta 'Eνόρχης Φιγαλενς Φαυστῆριο explicet, ad V 212 primum scholia exscribit p. 481 Mueli. p. 85,17-26Kinlc.), deinde novum veriloquium pronuntiat: νοτι εν ορχοις καὶ φηγοῖς διηγετ; Maae explicatio cum non modo duas ἐπικλήσεις οmprehendat 1νόρχης, Φιγαλεύς , sed etiam falsam lectionem alterius classis codicum C DE a gelga adhibitae respiciat AB Φιγαλενς; C DE 'raλενς), ad hunc locum o ipso excogitata sit

necesse est. Ostremo autem fabulani adiungit obscoenam e scholiis Gregorianis haustam, non ex Alexandrae commentariis veteribus cf. de

Wilamowitgii comment gramna. II. 154.). aullo aliter tertius locus comparatus est. Versu enim 461 de Hercule Aiacem infantulum bracchiis InoVente haec cum Lycophro scripsisset: σκυμνον παρ' ἀναλῶσινἀixa, sic ἀίτα vel 4εis libri βράσας, vetus scholiasta, qui tertiam scripturam in codicibus non servatam ἀίτας explicabat, annotaVerat: το δ' Αίτας ἀντι του Ἀρ-λῆς; T vero, qui et hoc scholion ante oculos habebat et vocem Liaconicam esse disa e Theocrito suo Ompererat, non dubitavit novum erculis cultum fingere: χῖτης ὁ - λης παρὰ Θακεδαιμονίοις. Audacter autem Zelga mentitus est, cum ad Venerem Kωλῶ ιι Cypriorum Lyc. 7 e scholio Aristoph. Nub. 52 Veneris Kωλιάδος explicationem transserret. Haec omnia et, quaecumlue his apud Zelgam extant similia, procul habenda sunt. Scholiomina autem codice T usus est Marciani adeo simili ut saepe uterque iisdem ae gravissimis corruptelis inquinatus sit. Tamen tuo tempore in gelgae recensionem transierunt, scholia arciano

paullo inteolora et ampliora fueront Rarissime enim , sed ita ut

in Librarioriim fraude intercideriant hoc fere loco verba κατὰ το Βοιωτίαν, quae ex soliolii homericis TZetzam transcripsisse propterea censeo, quia inhasi pergit: ἀλλὰ και Ἀρκάδες.

57쪽

dubitatio non exsistat, nonnulla exhibet, quae nec ab ipso ficta esse

possunt nec ad alios auctores referenda sunt. Quorum quae ad ἐπικλησεμ pertinent, tam pauca sunt, ut omnia exscribam: 152 Ἀρκυννα

fabella). Haec scholiorum instar habenda sunt, et recte Seheemus, cum Lycophronis vecta recenseret, rem ita instituit, uta et Marcianum non pro duobus diversis solioli omini corporibus, sed pro unius corporis testibus duobus haberet. Eandem rationem in nostram quaestionem Valere in propatulo est. De paraptaras maiore nam minoris p), quam Scheerius recentiorem illa esse statuit, nobis nullus usquam usus est, mihi eum Scheerio V. d. pumandum est. Is cum de recensenda Alexandra in Mus Rhen. Vol. XXXIV doctissime et amplissime ageret, paraphra8im ad Theonis grammatici auctoritatem reVocaVit neque poste eum L,ycophronem ederet et eam formam paraphrasis sitiae nune est in codicibus, deberi ygantini alicuius operae intellexisset praef. p. XII), asta illa sententia videtur discessisse. Quae num stare possit ut recte iudicemus, a scholiis ipsis proficiscendum est.

Lycophronis carmine cum res tractatae non dilucide narearentur ne aperte exponerentur, sed Vectorum prIscorum aut reconditoriim sarragine obscurarentur sententiarumlue nimis longa continuatione paene obruerentur, oportebat, si quis apte et plane Xplicaturus erat

quae ille significavisset, eum et singula vecta interpretari et totum enuntiatoriam conexum enodare. Quod negotium cum diversis modis expediri potuerit, tamen in scholiis quae adhuc Stant plerisque eandem interpretandi rationem inesse facile perspicimus. Quicumque enim Lycophronis ambages commentario illo prosecutus est, i primum adhibitis auctoribus et mythographicis et geographicis o Oscere studebat, quas fabula Lycophro narravisset vel significaVisset, deinde has cum sibi Videretur invenisse, unu luodque Vocabulum ad eas explicando referebat, ita tamen, ut vocum Vim non tam tropriam

58쪽

linmae e bus constitutam respiceret, quam eam, quae quoque loco in illi ex sententiarum nexu inesset praeterea autem, eum explicandi munere satisfecisset, vectorum composmonem et Onsecutionem declarabat et, 1 opus erat, singula singulis paraphrastae modo eXprimebat. Atque huius quidem commentarii cluam maxime proprium est, omnia quaecumque asseruntur, non ut per se stent afferre, sed ideo ut aliqua ratione ad paraphrasim reserantur. Quem morem cum continuo ObserVatum esse Videamas, non licet singulas commentarii partes discerpere, id quod in aliorum poetarem scholiis non modo licet, sed saepissime necessarium est , neque miramur eadem auctorum laudatorem genera toti commentario ab initio usque ad finem subesse ne lite enim in scholiis praeter fabulamam scriptores poetas et historicos praeterque geonaphos auctores multi inveniuntur; grammatica certe doctrina, cui, si alicubi in L.ycophronis certe glossis abstrusi. locus aerat, praeter επικλησεις. de Uasbias infra dicetur rara neque optimae notae est. Omnes autem ita usurpantur, ut paraphrasis ab iis pendeat aut saltem sis fulciatur Fortasse non erit inutile unius loci continuam interpretationem proponere. Ad V. 7 hoc adscriptum est scholion: το ξης τους τάφους του κολυμβητον του υἱον της

Πληiam exhibent). Eiusdem paraphrasis altera recensio ex eadem de Dardano fabula profecta ad V. 73 repetitur: δυπτον κάλωρος του αρδενον του υἱου της πλέκτρα καἰ δεός' ςτις καταλιπὼν την

Σαμοθροην ἐν τῆ κατακλυσμ κατασκευάσας πεδί- α ράνας ρίφας γ

quoque utitur illa de Dardano nauatione, nititur autem etiam ea in adnotatione qua paullo ante vox πόρκω explanata est. Itaque haec scholia cum argvinenti paritate plane inter se concinant, ab eodem

59쪽

homine Lyeophroni adscripta sunt. Possum hae augere ae satis

erit monuisse non omnibus locis omnia servata esse saepissime enim librarior nn neglegentia factum est, ut aut paraphrasis aut Ommentarius mythoyaphicus aut aliae adnotatione Interciderent velutis, qui supra Dardanum dixi r λίθον ἔχοντα Ιlium navigavisse, vocem τετρασκελὴς V. 74 ali tria ex fabula olim interpretatus est. Nonnullos autem ad versus qui per se bene potuerant intellegi, num multa olim fuerint adscripta, potest dubitam. Verrem ne his quidem sententia nostra infrinstitur, sed probabile mihi Videtur pleraque scholia ex unius Manimatici officina prodiisse. Plera lue dico, non omnia; nam nonnumquam Vestio duplicia interpretationis occvrinant. Velut duo scholia inter se diversa v. 24 extant: p. 66, 7 αλ ραῖαι δὴ - - γδαῖ α ὁ δὴ περὶ την Φάλακροτόπος φιλος καὶ δενδρος διὸ καὶ τώτην επε τρο προςηγορι- - ἄλλως ορος Τροίας, πειδηπερ κεῖθεν ποίησεν ὁ Πάρις ὰς ναυς καιως φάλακρον ἐποίησε τον τόπον. Nevae aliter ad V. 33 Vecta τριεσπέρ- uorio duplex invenitur explicatio p. 66, 23 Κ λέοντα ἐν καλε τοτ μααλσα ι το ἀνδρεῖον φλα ν λεοντῆν. tiam . M vecta ταῖς τ' Αι είοις χερσὶ duplicem in modum intelleguntur p. 69, 15 ταῖς τον Νεοπτολωον χερσὶν Ἀχερσὶ και Τ correxi ex ) -- δια - δούρει- ειπον. Ac prior quiden explicatio ad notissimum Aeaci nepotem Neoptolemum redit, altera remotiorem Epei genealogiam profert. Item V. 86 primum haec scholia habet p. 72.8

περὶ Ἀλεξάνδρον ποιεῖται τον λόχον σπουδάζοντα τον ζ λέξανδρον θεωρῶ περι νε ρπαγην ῆς Ελμης γρυτον δὴ εἶπε τον Ἀλέξανδρον κατὰ μετωνυμίαν κaλέσας γρυνος γάρ ἐστιν ὁ κορμίς κάχμηρος γρυνοι μὴν δαίοντο χθας δ' Ηφαιστος ἀνέστη λαμπάδα δἐ λθει τον αὐτὴ παρ' οσον η κάβη ἐγκυμονοῖσα ἔδοξε κατ' - λαμπάδα τεκεῖν. Bona haec

sunt aut certe docta, eandemiue studii rationem cernimus, tuam antea descripsimus. Sed scholion accedit alterram, doctrina nequa suam insime p. 72, 15 τινὰ δἐ κουσαν ρυνον ἐπτερωμμον τρο αυτ, δι - κωπας ητοι τα πτερὰ παρόσον τρο πορείαν δι' αυτῶν ποιεῖται. - . 87 scholia duobus ex interpretamentis conflata sunt primum enim de Voce τρη-

ρωνος, 1 Lycophro Helenam simificat, his exponitur p. 72, 19 της δειλης και ταχείας και κατωφερους' ικεῖον γαρ Ἀφροδίτης το φον ηέπει κα τον Ἀλέξανδρον δετο ἀπείαασεν ἐπι τηνυρπαγὰν ἐπειγόμενοω; ac prioris sententiae auctor explicationem Vocis et de columbamam natura et de Veneris cultu pelvit, alterum scholion non fluxit nisi e verbis carminis ipsius Tamen ne hoc quidem intelligitur nisi adhibitis scholiis v. 2. Ibi cum Paris numerό a Lycophrone appellatus

60쪽

terum Sophoclis testimonio nisum, alterum simplex et do trina Reuum. Is autem, qui propter Vocem nέγαργον aridem a Lycophrone cum aquila comparatum cens at, etiam scholion V. 87 scripsit illud, quod ad hane imaginem referebatur. In eodem . 87 quae extant Helenae

nomina πενναίας κυνο dupliciter explanantur p. 72, 23 4n τόπον της Λακωνικης η διότι πολλοι ἱ αυτης ἀπο-ον. s. p. 72, 27 a. Simile discrimen inest in scholiis v. 88l89. Quae quid Vecta τόργος μνοιτο .ibi velint, ita enareant: p. 73, 1 o Zευς φὴ Νέμεσις παρόσον κυκν ἀπεικασθεὶς ὁ Ζει ς Νεμέσει τῆ Ωκεανου συνηλθεν. εξ ης

γεννῆται όν, περ λαβοῖσα η ηδα Θέρμαινε και τεκε την Ἀλλ η κωτον Λιοςκουρους. Quodsi inter ovem et Nemesim optio datur, haec duplex interpretatio vel ab eodem lyomine ex ea sabula viae sequitur potuit depromi sed pergunt cliolia variam lectionem proponere: O ἐνγρόφοιτος ρ κῶ νμφοιτος, quae non statim explicatur; sed redit scholiasta ad Vocem τόργος, cum scribat: τόργος δἐ Ρ δε om. Τ, τόπος δἐ m. A κυρίως ὁ γυφ' νυν δὴ τον κυκω- λοει,-ν μιμησάμενος ὁ Ζενς σννεμθ τῆ ηδ Quid liae nonne ad sabulam prorsus aliam pertinent quae cum sit omnium tritissima, ea, quae antea enareabatur, enumero remotiorum est. Itaque rursus duos auctores secernimus.

Deinde Varia lectio antea proposita explicatur p. 73 7 γρόφοιτος δὴ ὁ ε τοῖς γροῖς φοιτων καὶ ἀναστρεφόμενος, ὁ νυμ νυν δὴ τον ἀετον

τον κροκτον λθει. Nam qui de assuila cogitat, a certe vocem ὐμφοιτος explicat, qui de cycno, alteram scripturam Nόφοιτος. Atque est in aperto aliquam intercedere rationem inter hoc scholion et illud, quo paullo ante Vocabulum 5ero explicabatur prius autem Seholion nominis τόργου p. 73, 5- Τ), cum paene ad verbum cum alterius ultimis vectis concinat, apparet hoc usum et postea conscriptum esse. Ultimum vero scholion illo antiquius quo pertineat, Vix potest certo demonstrari.

Nihil certe impedit quominus verba πρόφοιτο δὴ - η τον κυκνον λθει p. 73.7-9 eidem homini adtribuamus, qui primum scholion 73,1--4 conscripsit an in utroque scholio vox obeso Vocabulo κυκνος

Emendatio nititur in glossa tim s. v. Πυγαργος . 695, 45.

Cautius loquor, quia si in eodem libro duae scripturae exstabant, unus grammaticus in utron siue poterat commentari. Talibus igitur ocis in hac argumentandi ratione abstineo. Proponam autem ex eorum numero prima totius arminis scholia, ut ea foedissimis, quibus apud inhelium inquinata sunt vitiis liberem. Ad v igitur 1 scholis haec: τοίτο τριχῶς ἀποδίδοται λέξω σοι