장음표시 사용
461쪽
Dominum, dein & famulos ut conseruos nostros,& illi nostri vicissim, ratione habere d beamus, Dixi Domino,Deus meus es tu. Cur Quoniam bonorum meorum no eges,Psal.Is. Ergo Deus seruos non habebit, si tu nolueris, si omnes noluerintΘDeus seruis no indiget,sed servi Deo & seruis. Ideo verus Dominus Deus qui nihil quaerit a nobis,& vae nobis,si eum noquaeramus. Vestrum autem nullus valde verus dominus aut seruus, ambo homines, amboDei& vestri vicissim egentes, uterque vestrum altero vestrum indiget. Quid enim uterque u strum ZEgo aid egenus & pauper, pascat Deus Uubleuet, adiuue Deus adiuva me. Sed fortὸ inferiore non indiges, Si putas egere seruum ruta bono tuo,ut eum pascas,& ei panem des, eges& tu bono servi tui, ut te tuosque labores iuuet. Non tibi potes aquam V. G. implere, co- vere , ante equum currere, iumentum tuum curare. Vides ut serui obsequio indiges, Non ergδ verὸ dominus. Sed verE Dominus is, cuius uterque vestrum vere seruus est. Minas sestialibi nosted remittentes, eadem seruis domuni facite, scietes quod & illorum & vester D minus in canis est, Eph. 6. Et paulo post in t tutum, Psal. o. Si ergo disciplina Apostolica
seruum monet, ut homini domino ex voluntate, non tanquam ex necessitate seruiat, & libenter seruiendo , se in corde liberum faciat, quanto magis tota,plena, dc libenti voluntate Deo, qui eam videt, seruiendum ὶ Nam si se
462쪽
uus tibi non ex animo seruiat, manum eius, s ciem,& praesentiam videre potes,cor non potes ait tamen illis Apostolus, Non ad ocul im s. . . iaseruientes. Et quid est,non ad oculum ZQuid e- . iam ni ira Visurus est Dominus meus,quo illi modo serviam, ut mihi dicas, non ad oculum semulas 3 Adiecit, Sed quasi serui Christi,dominus
homo non videt,Dominus Christus videt,scietes quod a Domino retributione capietis,Dno
enim Christo seruitis: qui autem iniustEagit, recipiet quod inique gestit siue herus siue seruusὶ quia non est personarum apud Deum respectus aut acceptio, Col. 3. Qualem vero semuum diligas, ait idem in Psal. 33. interroga teipsum .Habes fortὸ formosum, staturosum, bene compositum, furem, nequam, fraudulcium: habes alterum fortE statura paruum, facie deformem,colore tetrum, fidelem, parcum, si brium, attende rogis,utrum duorum diligis 3Siquidem carnis oculos interrogas, vincit apud
te pulcher iniustus:sin cordis,deformis sdelis. Vides ergo, quod vis ,Vt exhibeat tibi alter, exhibe &illi tu. Cur enim alioqui gaudes ad eum qui fidem tibi exhibet, eumque laudas, de his bonis, qui non videntur nisi oculo cordis 3 Ex hac Augustiniana famulorum disciplina &differentia, mihi probi famuli subit imago, quam Famulipra. a nobis Gallis in coclauibus suis effingi solita, bi imi. Gilbertus Noeterenus in eleganti opusculo , Equo iam nonnihil decerpsimus,de offic. famulorum posuit &exposuit,eam lectu no indigna
463쪽
pro huius de seruis Apostolicae doctrinae coronide, quae plura dicuda supersunt, studio in Philemonem Paulinum differetes, adiiciemus, δί' . . . nonnihil aliude more nostro ampliabimus,Ea viis in hunc modum habet, Pileum rubrum est de .laea. ' elegans in capite, nec inelegas interula corpus tegit. Et elegans quoque cultus debetur bono famulo,modon ἡ nimius.Zonarς Annalium 3. Iulianus Augustus,cum ad eum Constant ij to-sor sumptuoso cultu accessisset,lonsore se quς- suille, non senatorem dicens,hominem dimia sit. Cocum item Imperatorium in splendidi re veste quam pro ministerio cospicatus, suum pro artis conditione cultum accersivit, & qui aderant,utrum coco similem iudicarent,rogatis, ac vilius indutum respondentibus, alterum amandauit .Frugi scilicet homo, & germanus,
imo gloriosus philosophus, sed apostata. Rostrum suillum, admonet non decere famulum fastidiosum palatum, sed quouis cibo conte tum, Ut Philosophorum praestantissimi Plato Aristoteles, nobis ad Philemonem excussi. Sic Bernares siue Claren aliensis,sive alius quidam Sylvester, opusculo de cura siue regimine . rei familiaris. Pascendam quidem copiose familiam,citra tamen delicias, Grosso inquit cibo,non delicato nutrias: Qui gulosus effectus
est,uix aliter qua morte mores mutabit. Diebus Paschalibus abundanter, non tanaen deli-caxe,pasce, &c. Alioqui periclitamur experiri sapientis illud, Prou. 29. Qui delicate nutrit
464쪽
seruum a pueritia, post eum sentiet contumacem. Fuit quidam apud Gentiles praeclari no
minis opinionisque philosopli qui legem tu
lit, Ne seruo liceret cute arida inungi, Plato pinorin etiali locus nuc no occurrit. Citat aut nec nominat Chrysostomus,Homil. s. ad Tit. Hanc veto victus seruilis frusalitatem Itali adhuc retinent, Hispani etiam luperant, quos vir bonus Nicolaus Clenardus non ita dudum La , tomo scribens anno i s 3 s. vocabat etiam purpuratos, plures interim foris secum famulos trahentes, quam domi cosumant RGgalias, quique tot asseclas, si non grandi cibo.
fame tamen sustentent,& aliis fouent rationis bus, quas nos stupidi nunquam discere, multo minus nostratibus famulis persuadere posse mus. Et quid quaeso,tanto opus est seruorum illis numero, praesertim iam Aristoteles ibideneget plures habendosZPlato Hecatonomia 3. not. 8.quisquς in quiad & numero & faculi te seruos ad vitae ministeria aptos habeat3 Imbsc omnes otium agsit, ut nemo careat ossicio: Duo praecedut,tertius galerum gestat,pallium quartus, si forte non pluat, quintus equi capistrum,sextus bolo serica sandalia, septimus sto inutilis 'pulas vestiu a pilis repurgatorias,octauus pannum abstergendo equi sudori, dum dominus
sacru in audit,aut confabulatur, nonus sectine, promit, si fortEhonoratior si salutadus; ne in-. e. AT composito appareat capillitio. Et exclamat,
Quae vidimus, testamur: Quinimo, Beati qui
465쪽
non viderunt & crediderunt, tam magnificam xaphanorum scilicet interdum lieris, nedu misellis,pro omni missii esitationem, adeoque quae non modo ad bibendum, sed & ad manus lauandas,aliquot se stilibus vaenalis usum. Nec magni negotij illic est, inutilem seruorum turbam conquirere, quod omnia potius ferant, . quam artem discant mechanicam. Quin & no ': tes quoque perpensa gentis consuetudine, lassais; ιου protinus rediguntur in nobiles : pudori enim mi, discunt. daretur, si E macello partem carnis deferrent, aut ostenderent se manibus v lere. Sit horum
fides penes Clenaidum , Malo credere squod aiuntὶ quam visere, nullos alioqui hic exteros
Hispanis meliores & studiosiores unquam expertus, & quibuscum mihi negotium esse in Aulia'-lim. At Hispanis famulorum turba Anglos nosin in fimi cedere,iestatur ubi supra, Gilbertus, more, Vibii - inquit,ad ostentationem illaudato, ut sibi puti lire cohonestati videantur , si bene comitati
prodeant in publicum. Sed cuiusmodi satelliatio Θ nugonibus otiosis,inertibus, ebriis,intemdum & furacibus,Virgilium reddentes veridis Wipa Eglog . . . dominis en audent cum tu fures' . Hic vides superuacaneam famulorum turbam
non ah tatuum, sed de saburrari. Et inde fortEngium. est vulgatum apud nos Francos prὀuer
Tam Disj bium, . Ut cum hominem vesiementer cibo di- -- Α-- 'stentum velimus intelligi, dicamus, Tam Saturgo quo etiam allusit Faustus An-
466쪽
drelinus poeta, Erasmo citante in Syracusana imen in carmine quod de pauimento Parisie .
si inscripsit.Mmla inquiens) Rrarunna placet. At inos illis quide Germanis πολυ, o, aliis alia vitia non latum ascribimus, sed etiam , imitamur,ne dicam,qdidam aequamus,imo M. nonnulli superamus. Famuli autem nostrates, quod quida facetus dixit monachus & episco- muli,s umpus Gallus, milixum seruites,presbyterorum q- quales, monachorum sunt imperiales: ut plerique quid officij heris praestiterint, interrogan-ltibus, nihil interim comodius respondere pocsint, quam quod episcopo cuidam Polono fa
mulus idem roganti, Praestiti ait) quod alij tui praestansi Quid illud h Comedi & bibi.Legi & parata δεμ
quenda tertiit dicete, Qui 'num famulu habet, mulis. alique hibet:qui duos,dimidiatu:qui tres, nutilum. Si quid commissium,in alios culpa reiicia
tur: si quid omissiim, Putabam inquiui) illum
facturum .L udatur Iulian' Imp.qui post mor- irariolisiam te uxoris,superuacuum famulitium aula eiecit suema avelut inutilem famili sarcinam .Rogatus,curὶ eiecta negauit sibi opus esse vel eunuchis, cum uxor decessisset,vel repudiata diuertisset, postquam aliam non superduxit,vel cocis, quod sinplicii cibo vesceretur,4c tonsorem multis unum posse susscere. Quanquam sent qui repreliodunt, quasi sublata opum admiratio, contemptibile reddidisset Imperium, Socrat.lib. . cap. I.EraΩ xv ' in Zmus,lib. 8. Apophtheg. Niceph.li.Io.ca. s. Z 'on aras ubi ante. Tolerat hoc malu potetu aulae:
467쪽
i; iN Eris Tot AM sed non hoc solum, a quibus ambitum & str pitum excludere dissicillimum est. Vbi turba famulorurn,ibi quosdam improbos este necesse est, ad reliquos corrumpendos vel unus iussicu. Proinde ut prudentis est , supellectilem ad usum, non ad Ostentationem parare,ita mulibaringis superfluam famulorum turbam xcludere, qui nihil aliud sunt , quam, ut Homerus ait, cum Flacco cantillatit, Nos numerus sumin friges consiuinerenat h. Elegater Dion Chrysostdmus oration .ve inibus, quos Iulos vocat'. similes esse dixit, qui magno Amulitio utuntur: Vt enim ij quam plurimos pedes habentes,tat i mi sunt inter re
ptilia,Ita si quado serui plui es, ut plures pedes,
manus, oculi,aures, vetres denique, aut in una
manu quain nitura nascantur,digiti,vlli hominiim continsant, non is hercle fortior fit, aut masis necessaria expedit ἰ sed multo minus M .. :ti . difficilius .Et,quod ridiculum est interdum mi nistris hi magis caretit quam pauperes, & qui . -- vel unum vel nullum seruum habet. Tribus seruis comititiis Cato superior Hispaniarn rexit: Posterior,xii. Scipio AE milianus bis ACarthagine Numantiaque deletis,toti est tuitiph tor, vir de uentibus officio legptio his functus-Valer. de Abst inelitia. Ad imaginem redeo, Auricular esus as nihle designant, famins Fqη luni patitatibu, esse auribus, si quid sertἡdu-2.- - .. rius xlominus dixerit. Cervitii pedes, celeritate - In peragendis mandatis. - Οe tra erecta, de in palmam
468쪽
palmam explicata,fide in contrectandis rebus herilibus. Lacgna cum venderetur,interrogata Lacana. quid sciret, fidelis,inquit, esse. Rata fidem in fimula quovis opificio melius, Plutarch. Erasin. in Apophtheg. Pala in sinistra vivis prunis plonan situlae duae aquae humero sinistro pertica librante, una a tergo, altera a fronte pendetes, industriam ac diligentia in multis negotiis s-mul peragendis. Sic Lacaena, iisdem qui paulo antea,testibus,captiua quid sciret interrogata, Probe,inquit,regere domum. Et haec non vulgaris ars in ancilla, non hoc solum vel illud facere nosse. Quae hic de seruis desiderabuntur, supplenda erunt ex Commentariis nostris ad Philemonem.
Apparuit enim eratia Dei Haluatoris πο-ssi omnibus hominibus, erudiens nos, abnegantes impietatem, oesicularia desideria, Subrie iustemple Piuamus ira hoc secuto,experitvires beatam pem G aduentumgloriae manni Deiosaluatoris I
tu Chrisi, qui dedit semetipsumpro nobis,
γt nos redimeret ab omni iniquitate ,
mundareisibi populum acceptabile feritatorem Γonorum operum. Vperioris, cum de omnibus Ecclesii statibus, tum ultimae de seruis disciplinae rationem csicluserat,ut sic,hoc est, ex eorum erga dominos subi , D A
469쪽
i 8 IN EPIs Tot A Mitione, obedientia,reliquaque bona conuersatione , Christiana doctrina semper & ubique
ornaretur. Eadem hic omnium institutionem, eiusque causam a stignat, de plenam dictorum
dicendorumque rationem exponit, ac urget ex
Saluatoris exemplo, qui seruituti sese subiecit,' ut nos a seruitute liberaret. Ideo nec seruis fudelibus durum aut indignum esse debet donatinis suis infidelib' subiici. Praemittit ergo Christi gratiam,doct rinam,operationem, tum horum omnium praedicationem. Solenne porro est ex Ciceronis, lib. I. de natura Deorum, Pla---. . . tonis Crat lo dc Clitiphone, Plutarchi The- , --,ivina istocle,& aliis,In Tragoediis,sicubi sile haes ira aediis. rint, Vt argumentum explicare non possint,ad aliquem Deum congere, cumque quibusdam sublatum machinis e sublimi ostendere, ut rebus repente commutatis, fabulae modum imponat,rei huius exemplo ab Homero ducto,a' pud quem Pallas ferocientem Achillem compescit, quique ubi rerum inciderit dissicultas maior,qua ut humana vel ope vel industria e pediri possit,locis aliquot nume allegat.In Euripidis Oreste, Apollo medio in tumultu res alioqui turbatissimas subito coponit. Ad idem Plautus in Amphitrione Iouem inducit: quod nisi in ea rerum inexplicabili dissicultate fieri vetat in Arte sic Horatius, Nec Deus intersi nisi dign' vindice mis inciderit. Quibus ergo in rebus perplexis praeter spe alia quis exoriebatur,qui opem adferret,in eos dia
470쪽
ci solebat, Deus ex machina siue ex improuiso Dein ex maἰ- ομεις apparens. Lucia. praeter superiores, in bi
Sectis, Philopseude, mercede seruictibus,&alij Erasino in hoc adagio citati, Quod si quoties salus ex inlperato ostendebatur,id deo solebati ascribere profani etiam athei, quato melius de
salute maxime omnium tum desperata, tu improuisa, de totius inqua orbis per Dominicam incarnationem salute noster ait, , Ambr.& Hieron .illuxit,& apparet enim quod videtur,etiamsi non sit,unde illud vulgo, bonum veru vel apparens,aigratia Dei in Deo qui de sempiterna,olim tam e circa homines velut habitas, Domine sinquit in caeso misericordia tua, Psal. 3s.& omnib. pen E ex aequo antehac ignota, vel certe apud Iudaeos in agusto delitesces, iuxta illud, Not' in Iudaea De', Psal. 7s.& iudi cia sua getib' aliis n5 manifestauit, Psal. I 7.& 79. Qui sedes super Cherubi, manifestare, excita poteria tuam,& veni,ut salvos facias nos. Ea vero quato ad saluadu potetior, magis';
necessaria somnes enim quatu libet iusti, ante Christu sub legis atq; peccati seruitute, adeoq; sub ministerio mortis, de damnatione, nisi per Christu vel urit no distatu eda, coclus erat, Ro.M. 2. COr. 3. quatb ite tardior, lato desideratior. Ea vero misso Dei filio, coisicua facta,&in carne pro nobis assupta manifestata, I. Tim. 3. &vbiq; illustrata est ad saluadu,unde diciuatoris nostri, Sic Hieron.&hoc loco Ambr. nisi quod hic lib. a. de vocatione gentiu ,cap.I. legit