장음표시 사용
71쪽
sibi velit,ut omnibus cuidens fiatZ cui creditus est Ecclesς principatus,quique Episcopatus dignitate ornatus est,nisi populo quς ageda sunt
docet,no erit innoxius, Laicus nulla huiusmodi necessitate constringitur. Hic cum Paulo,
Paulique interprete Chrysostomo, non meculitigent Pastores,iidem no doctores,& si pose sunt,hoc se iure diuino scripto solutos probet, vel aliqua huius necessitatis dispensatione, aut excusationem asserant. Videbimus in posteru, ut nostrates Episcopi in Gallia facturi sunt, quod in Tridentina Synodo sanxerunt. Praediacationis nimiru munus Episcopi esse praecipuit,
di aut in sua quisque Ecclesia ipsi per se praediacent , aut legitima huius per se praedicationis
impedimenta fingant ac refingant . Canon est . decretorum , de reformatione gen rati, Sestione 8 habita H. Noueb. anno Is 63.latus,& huius proinde canonis latores , nisi iidefactores,ex ore proprio iudicandi, & omnino inexcusabiles, qui quae in tanta senatus orbis Christiani luce decreuerui, minus ipsi pia stet: aut enim prςdicare non norunt, dc a Domino audiunt,quia tu, sacerdos , scientiam repullo, ego quoq; te ab obeudo mihi sacerdotio repebla, Os e. . aut nouerunt nec enim datur mediu)nec tamen praedicat,& hoc pluribus plastis v pulaturi serui sunt,quanto magis heri volunt rem cognouerunt. Sed legitim E impediti sunt.
Ecquibus quaeso,impedimentis ξ auliuis,bellicis,ciuicis,profanis,publicis,veris sane impedia
72쪽
mentis, sed quae,quid aliud quam sunt excusa-
tiones in peccatisΘTalis igitur ac latus Apostolus,&tatae salutis annuciator, scribit Iseo,personae salutatae nomen Filio, Ambrosius germanum legit, & verum exponit, Hieronymus charissimo, quod Graece dicitur
& LatinE vix explicari potest, sonat enim cum μ i'i pri quis fidelis,proprius,legitimus, siue germanus
absque comparatione alterius appellatur. Sermo quippe & sapientia,& doctrina, qua Titus Christi instruebat acclesias,essiciebat cu Apostoli filium,egregium,ingenuum, speciali quodam modo dilectum,aliis meliore, dc germaniorem,non non adulterinum, non a pa- Paulipsi si tre degenerem: ut vel hinc intelligamus fuisse& in Pauli filiis differentiae plurimum, quasi alios haberet genuinos, quasi de libera pro- 'creatos,alios velut ex ancilla,&c. Gal. . Quod Hieronymi scholion sc Graeci exponunt, esse quidem & filios, sed non eiusmodi, qui germani charique dici mereatur,ut si Christianus fornicetur,filius quidem est, quatenus ex baptis.
mate renatus, sed non continuo genuinus aut
dilect us,qui a patris dignitate degenerans, ad alterum patrem,vel potius tyrannuciponte de uoluatur,& parente vero indigna comittat. Et in naturalibus quide filiis charum facit vitiuia . que parentis affectus.Hic non item, sed id munus ex suo quisque proposito assequitur: hinc o& subinde mutantur,nec enim sub naturae haec neccilitate coclusa sunt,sed ex arbitrij depcdet B is g
73쪽
libertate,operate utiq; gratia,ut&ex charissimo no in hui' dignitatis pr rogatiua permaneat,&virtutis cotra merito charissimus fiat, qui ante non erat.Sic Paulus Onesimu ex dilecto inutilem,& rursus ex inutili charisimit,imo viscera
sua vocat,ad Philem. Filio ergo non iuxta carnem, siue naturam,sed secundum communem μdem, Tito in primis & Paulo, qui Titu in Christo per Euangelium genuerat, i. Cor. 4. sed de omnibus credentibus, quia sicut unum baptiumss.lisa ma, sic una seruientiu fides, Eph. . quam ideo mori dicta Graeci Catholicam,Latini uniuersalem Vocat, iuxta qua, non iuxta priuata sectam aut haer
sim,Titus erat Pauli spiritualis filius,non carnalis,eoque magis,quod qua ab Apostolo Catholicam orthodoxamque virtute didicerat, catholice & rect docebat. Cum ergo Paulus Titum filiu nouisset, Patris assumpto ordine, hanc velut minuit ac cotrahit dignitatem, ac si aperte diceret,Equidem secudum fidem, nihil
amplius quam tu,habeo, nullo te maior sum, communis enim est,& per eandem ego tuquerllia. Pauli regeniti stimus,ac proinde fratres cateia'. Qua cur diam igitur ratione filium vocatZaffectu certe pate Tit . no, quod eo superior in praedicatione praecesserat,quod eu baptizauerat, quod per eu TitusFr tm ' -lumen ac veritatis acceperat. Hinc eos dos VfMw renuit& fratres vocare,quia eade ex fide r natos,& filios, quia per suu ministerili resene ratOS,Vt comunis fidei, fraternitatis signet affectum : ministerium, paternitatis. Est & alius
74쪽
Theodorito sensus proprius, ex dissimili generationis naturalis &spiritualis,Illa no opus h bet assensu cius qui generatur , at fidei partus.cius qui regeneratur, assensum requirit. Et si cnim vere quis praedicet,nisi qui audit,quae discit,cu fide excipiat, nequit eiusqui pr dicat,vocari filius,In mente enim ac animi sentetia,ta- Iis versatur cognatio,quae hic Titi virtutem innuit, qui quod cum Apostolo fidei societatem coiisset,eum Patrem habere dignus est habitus. Hoc gr canicu dissimile , ne ut paulo superius Chr)sostomi Scholion minus humano arbi'trio putemus propitium . Audiamus Augusti- Num,quo nemo Dei gratiae fauit impensius, Sicrotum inquid ex Deo,ut no tamen quasi dormientes nec conemur, nec velimus, Sine voluntate tua no erit in te Dei iustitia: Voluntas
quidem non est nisi tua,iustitia n5 est nisi Dei. Esse potest Dei iustitia sine voluntate tua, sed
in te csse non potest,nisi per voluntatem tuam. Et paulo post,hominem te sine te fecit Deus, nec enim consensum adhibuisti ut te faceret Deus,qui consentiebas,qui non eras3 Quia ergo fecit te sine te, non te iustificat sine trifecit nescientem , & iustificat volentem, De ver bis Apostoli seri non .is. Sequuntur quae Op tat bona, & a quibus obtinenda, & pro more .
illi lotito c0muncta, Gratia, omnium Vtiquo istum ibis.- spiritualiu donorum principiu, iuxta peccato- - sin tua. Ium remissione,magis aute iuxta potificale of liv n princ sciu,quae cosecret omniasacerdoth eius opera,
75쪽
& Paneorundem Dei donorum finis, Qui posuit ait fines tuos pacem, Psal.i 7.Illa in prae senti,haec in futuro,aut haec nunc quoque, sed quanta hic animi tranquillitas haberi potest, quae Titum repressis hostibus & vitiis, requi scere faciat,semperque chi Deo & sanctis Angulis concorde manere,nam sola alioqui beatitudo homine prorsus quietu reddit, non aliter, neque prius quieturum. Haec utique tibi sint ab iis qui & volunt & possunt,a Deo Patre, Croeris. Iesu Saluatore nos,o, cuius humanitas eorundem nobis donorum instrumentum est diuini- hi tali coniunctu,& melius utrunque ab utroque datum intelligitur,quam ad Patrem illa, haec ad filiu referri debeat.Graeci Patris nomine superiorem fraternitatem innui exponunt, Quia aiunt dixerat filiit, pulchre intulit a quo patre, excitarique Titi animu,& ad deitatis velut cel- studinem erigi,ut discat,aut magis recordetur, cuius sit Filius, nepe Dei,unus enim nobis Pater Deus,Vna omnium nostrum baptismalis ut ita loquar piscina.Interscrut iidem misericordi magno a Latinis consensu hic omissam, quibuscum reclamat Origenes ad Roman. annotans. distinguens salutationum formas, quibus Paulus usus in singulis epistolis hoc modo, ad Timotheu utraq;, Gratia, misericordia, pax. Ad Titum, Gratia & pax,&c. Legut tamen dc exponiit Grςci, Intuere alut) &animaduerte, T,ἰst. ., - Jψδm m gna mutraque cu discipulis aliis, tume, doctorum εpiscopo in primi. imprecatur:Talia profecto
76쪽
quq videntur doctoribus non tantum ut vulgo Christiano conuenire , sed prorsus necessaria esse,quippe qui precibus omnium maxime indigeant, nempe quibus & inimicitiam difficultatumque, & diuinae offensionis periculorum plus immineat, ut sit ea dignitas quato celsior, tanto periculosior, magis ergo pastor indiget&DGeratia, qui tam multis oneribus prematur,& misericordia, tam innumeris malis obnoxius, ace,tot bellis,turbis,& tumultibus subiectus. Absque his tribus diuinis velut gubernaculis,Ecclesiae navim, quisquis eius & gubernator,hoc est,Episcopus, subuerteris. Secutus M seriso est Grscos Faber, & tria quidem haec totidem padiuinae naturae personis communiter conuenire,peculiariter tarne tribui Patri misericordia, est enim pater misericordiarum, 2. Cor.i .Filio ζώ. pacem, Ipse est pax nostra, Eph. 2.Gratiam Spiritui sancto,ut Rct. io. Et in nationes effusa est gratia Spirit a sancti. Quo minus absque scrupulo transeuAdum notat Hieronymus , quod quibus da haec multiplicari imprecatur alicubi, Dan. s. 6.Babylonij reges, scribetes suis. Pax, a-iut,vobis multiplicetur, & I.Petr.I.Hςc ad Titum sine multiplicatione posita fiat,Resp5det sicubi in persona sanctorum gratia posita est,
fere inueniri gratiam eos V nam inuenisse,non Gratia , plures gratias. Noe,Gene. O . Moyses,Exod. 3. nou iureti Perfectorum quippe est unius margaritae th saurum pretiosum, margaritis omnibus & to- . xius substantiae comercio comercari ac emere.
77쪽
NMatt.r 3 .Incipientium, & adhuc in itinere po--'psi ro. storum,plures habere margaritas, non unam illam pretiosam,Dei nimirum gratiam. Ad extremum ergo,Epistolae huius praefatio,& pra fationis salutatio Apostoli ad Titum, tali fine
Huius rei gratia reliqui te Cretae, di ea quae desunt corrigas, cyconoruasper riuitates presbyteros icut m ego disso. i, Si quis sine crimine est, Ῥnim xoris dis, filios habes Meles , non in accusatione luxuriae, aut noIusditos. Oportet enim Episcopum
Ene crimine esse cui Dei dispensatorem,
non siverbinn,non iracundum, non Ῥινο- lentum, non percussorem , non turpis lucri
cupidum ,sed hospitalem, benignum, so
brium,iustum anctum, continentem,amplectentem eum qui secundum dostrinam es fdelem sermonem, di potens sit exhortari in doctrinasana, eos qui contradicunt arguere. Rosequitur epistolam,ad narratione. accedit.De ordinatione primum E gliclesiae, tum de plebis informatione,
quarum utranque intendit contra haereticos munire, quibus per quos & quomodo resistendum, per Episcopos nimiru & presby teros,quoru alios quod &cur sub aliorumno,-
78쪽
mine intelligat, plenius in priorem ad Timotheum diximus,& hic subintellectum etsi non
repetitum,volum'. Quia ergo Paulus Ecclesiae praesertim gelium uniuersalis commissionem, Omnium ait Ecclesiarum curam & solicitudine,& quidem quotidianam, 2. Cor. H. nec solus poterat per se omnia exequi,Titum instituerat Cretensem Archiepisc. ad que pertineret tota eius prouinciae ordinatio, Ideo dicit, Huius rei oti propter Catholicae fidei praedicationem, pro eo,quod si quidem feceris, gratu mihi erit. Residui te Crera n Creta in silla,cum inde rec derem,&alid praedicandi causa concedere, mei loco Cretensili ecclesiae pastore te primariuo
dinaui. Apostolicae quippe dignitatis est, Eccle AHi iliis
saru iacere fundamenta,quae nemo potest ponere,nisi architectus. Super haec inferiores artifices aedes construunt. Paulus ergo ut sapiens architectus, I. Cor. 3. & omni labore cotendes,
ne in praeparatis gloriaretur, sed ubi necdu fuerat Christus annuciatus, Rom. is. Cum secududat in sibi gratiam fundamentu poneret, post- qua dura Cretensiu corda ad fide Christi moulierat,& ta sermone qua signis edomuerat,d cens eos non in vernaculu Iouem,sed inDeum
Patre & Christu credere, discipulu ibi reliqum Iuliis, Crarat, ut rudimeta nascentis Ecclesiae co firmaret, -- Ipse interea ad alias nationes perges, Christi in ημμμ' eis fundamentu rursus iaceret. Sic ut una in domo ministroruali aliud agedu curat, Apostoli tanquam una familia,Orbe totu inter se partiti,
79쪽
alius aliam partem sortiti, sua quisque perag bant officia, omnium qui ubique terraru erat, curam geremes. Adeo non Apostolorum tantum, sed eorum quoque qui eis fideles in Ecclesiae ministerium successerunt, vita omnis erat operosa , tota illis in labore atque certamine posita, praesentem vitam viatorum peregrin rumque ritu percurrentib.nec in terra ciuitate
habentibus,Heb.i3. quod & hic indicat,Tito Prassicatis in Creta relicto, alio te praedicaturum migraΩde loco 'l' se, Domini utique sui exemplo, qui & ad eos aiebat, Eamus & in proximos vicos,& aliis Gnim Euangelizare me oportet, Marc.I.Luc. q. ut hic iure cum Chrysostomo nobis dolendii, nos contra veterum morem,quasi ideo condi. . . i ii simus ut edamus, bibamus, in deliciis uiu mus, ita nullam spiritualium rerum habere rationem, sed omne tempus per ignauiam ducere, hoc inquam nobis magis dolendum,quanto hςc tepora Chrysostomianis,si Chrysost
miana Apostolicis deteriora, mox forte datura,vt ille ait,progeniem vitiosiorem. Sed quid dicitZVtra quae desiunt tamqM,Itaneὶan Vero magis suppleas ut quae in malis moribus superfur, reformes,quae in bonis desunt,addas, ut alibi, Impleamus ea quae desunt fidei vestrae,i.Thec
3. imo Vt non corrigas tantum, sed etiam hoc est, ut sic dicam, supercorrigeres,Sic enim vertit Hieronymus,praepositionis adie me notans emphasim cum Graecis,q. d. Quic
quid corrigitur imperfectum est, & quaedam
80쪽
quidem prius a me correcta, necdum tame ad plenam veri lineam redacta sunt. Quae igitur ad perfectionem desunt, ea recto tenore corrigere pergas,ut aequalitatis normam accipiant. .
Et hic vide, ut eum discipulo scribere non pu-
deat , .ut a se relicta aut praetermissa reformet dianam.
in melius: sic ubique fidelium saluti, non priuato honori consulens,&utilitatem publicam curans, siue id per se, siue per alium fieret,nihil ed intererat.Hoc scilicet unum respiciebat,ut comune lucrum procuraret, nullo proprij r spectu, Ira prorsus, ita pastorem assici necesse est.Intuere rursum animam omni inuidia liberam. Ea in quibus difficultatis erat plurimum, praesens peragebat,per se ipse corrigebat, quae autem honoris plusculum forsan habebat qua laboris, Episcoporu utique& Presbyterorum electiones,discipulo permittebat,de quibus sequitur,mco tua per cisitates. η τὸ n/ν,inci- crifallitate, id est, in singulis ciuitatibus, siue oppi- 'datim ,haec enim insula quondam dicta est ἱ--ομαπλw,quod centum habuerit oppida, quod
alicubi totidem verbis dixit Mantuanus, .. Vrbibus inclyta centum. Creta ideo dicta a Gratis Hecatompolis olim. Et alter, 3.Aeneid. Centum urbes habitant magnas inti a regna Et Horat. lib. 3.carm.Ode 27.
suaesimul centum tetigit potentem oppidis Creten. Idem in Epodo '.' Lut ille centum nobilem Cretam urbibus