장음표시 사용
151쪽
vocὸ contingere dicitur. suoniam autem hoe eracontingens:manifestum ex asymationibus, negationibus oppositis. Nam non contingit esse,no
possibile esse: imposiibile esse O necese in hoesse:ues eadem sunt, uel AequunturAinuicem: quare opposita his contingit esse O non impossibile non necesse non esse: eadem erunt, uel sequentia inuicem. De omni enim a malis, uel negatio vera.Erit ergo contingens necessari non necessarium contingens. Accidit autem omnes quae fecundum contingeresunt propositiones,conuerti sibi=n icem: dico autem non Urmariuas negativis sed quaecuq; mrmativa hent j surascim oppossitione:ut ea quae est cotingit esse, ei quae est contingit no esse:et ea quae es contingit: omni,ei quae e se contingit nulli, uel non omni: O quae alicui,ei quae non alicui:eodem aut . modo O in aliis . cluoniam enim quod est contingens, non es necesserium, oe quod non est necessarium, possibile est non esse: manifestum quoniam si contingit a inesse b, contingit O non inesse: O si omni contingit inesse, ct omni contingit non inesse. Similiter autem o in particularibus virmationibus: nam eadem demonstratio.Sunt autem huiusmodi propositiones,praedicativae: nam cotingere,ei quod est esse,similiter ponitur, quemadmodum dictum es pritis Determinatis autem his, rursum dicimus , quoniam contingere duobus, modis dicitur. Vno quidem quod plerunq; fit, deficit necessarimn: ut canescire hominem,uel
152쪽
augeri, uel minui, uel omnino, quod natum est esse. Hoc enim non continuum habet necessariis, ct quod non semper est homo: cum tamen homo es, aut ex necessitate,aut in pluribus est. Alio autem modo , tinfinitum auod Osic , o non sic possibile: ut animal amulare , uel ambulante fieri motum terrae: uel omnino quod caseu sit: nihil enim magis sic natum est, uel ecolitrario. Conuertitur ergo sesecundum oppositas propositio
nes utrunq; contingens, non tamen eodcm modo:
sed quod natum quidem est esse, ei quod non ex ne sitate esse . sic enim contingit non cane icere hominem: in initum autem ei, quod nihil magis sic, uel icto modo .iDisciplina autem, syllogi mira demonstrativus , ex infinitis quidem non est, eo quod inordinatum est medium:ex iu uero qua natasunt esse, penὸ orationes, O consederationes sunt de sic contingentibtis: ex illis autem po si'. bile quidem est feri filMisenum:non tamen solet
quari. Haec ergo desinientur magis in sequentia
Dus: nunc autem dicemis quando, O quom0do,
O quis erit syllogismus ex contingentibus propositionibu . suoniam autem contingere hoc huic
inesse, di pliciter es accipere: aut enim cui inen hoc, aut cui contingit ipsum inesse, nam de quo a contingere, horum alterum significat : ast de quo dicitur b, aut de quo contingit dici: de quo autem b, a contingere: aut omni b pisibile i esse a , nihil dissert. Manifestum igitur, quo
153쪽
gere.Primum ergo dicemus si de quo e , continob, ct de quo b, contingit a:quis erit, O qualis stlogismus ic enim utraeque propositiones flumuntur secundum contingere:quando autem de quo bes, contingit a: haec quidem inese, illa ueris contingens: quare a similibws figuris incipiendum
quemadmodum in alys. De filogi is ex ambabus contingentibus in prima figura. Cap. XIII. QVAVD O ergo a,cotingit omni b, O b,o-- mni c,13llogismus erit perfectus,quoniam a, cotingit omni c ine .Hoc autem manifestum est ex desinitione: m contingere omni illese sic dicebamus. Similiter autem oes a quidem,contingit nulli bob autem,omni c, quoniam a,contingit nulli c. am de quo b continxit:a non contingere:hoc erat nullum dimittere sub b contingentium. do autem cotingit omni b,b autem nulli c, per osumptas quidem propositiones nullus sit filogismus.couersa autem b c secundu contingere, it idequemadmodum prius:quoniam.n.contingit nulli c inesse, contingit O omni ine19e.Hoc autem
dictum prius urare si b quidem,omni c, a aute, omni b,rursum idem sit filogisemus. Similiter aure et si ad utrasq; propo tiones negatio ponaturcu contingere cico aut se a, cotingit nulli b, noui colitur psiumptas quide propositiones nullus fit Bllogismus:conuersus aut rursus ide erit, qui aprius Manifesu es igitur quonia negatio-
154쪽
ne posita ad minorem extremitate uel ad utrasq; propossitiones,aut non fit syllogismus,aut sit quidem,sed non perfectus:ex conuersione enim fit necessarium. Si autem haec quidem propositionu uniuersalis,illa uero pa ticularissumatur ad mi rem quidem extremitatem posita uniuersali Olla gisenus erit perfectus. ms a, omni b cotingit.b autem alicui cra,alicui c cotingit:hoc aut manifestum ex definitione contingentis.Rursum sta, cotingit nulli b:b autem,contingit alicui c inesse: necesse es a, contingere alicui c non inesse. Demon-sratio autem eadem quae in his. Si aute priuati sumatur particularis propositio, uniuersalis auteasrmativa,positione autemsimiliterse habeant ut a quidem,omni b contingat:b autem, alicui econtingat non inhse per sumptas quidem propostiones no sit manifesti syllogismus: couersa autem particulari, or posito b, alicui c contingere inesse, eadem erit conclusio quae prius,quemadmodum in i s quae ex principio. Si autem quae ad
maiorem extremitate particula irassumatur, quae ad minorem uniuersalis, siue utraque sumantura firmativae:siue priuatiuae, siue non similis figurae,siue utraeque indefinitae,uel particulares: nullo modo erit f)llogismus. 23 ihil enim prohibet btranscenderea, non praedicari de aequis: in quo enim b transcendit asumatur c: huic neque omnis neque nulli, neque alicui, neque non alicui contingit a inesse : siquidem conuertuntur secundisse contingere propositiones,.b pluribuo contingit
155쪽
r I B E I. quam a inesse Amplius autem ex terminis manifestum Ulmam sic , habentibus propositionibus,
primum postremo est nulli contingit, omni ex nece Iitate inesse. Termini aut commAnes omnium,inesse quide ex necessitate,animal, album, homo:non contingere usi δ, anima album,hesis.
Manifestum igitur quoniam hoc modo habetibus se terminis,nullus sit olivismus: nam omnis 1 linisemus ues eius quod es inesse est, uel ex necem
tale, uel contintere, non est autem eius quod est inesse,ηeq; neces iri', manifestum quoniam non est, nam lymatiuus interimitur priuatiuo, priuatiuus abfirmativo:relinquitur ergo eius quod contingere esse, hoc autem impossibile. Ostensum enenim quoniam sic se habentibus terminis, O omni postremo primum necesse inesse, O nulli contingere inelse,quare non erit eius quod es contingere Bllog ms:nam necessarium non erat cotingens. Manifestum autem quoniam cum uniuersales sunt termini in contingentibus propositionibus ,
semper fit frilogismus in prima figura, siue sint
praedicativi, siue priuatiui. Verum ex praedicat nis quidem perfectus, ex priuatiuis autem imperfectus. Oportet autem cotingere sumere non in necessariij, sed ecundum dictam dimitioncm, at quoties autem latet hum modi. De syllogismis ex una absoluta, O alte a contingente in prima figura. Cap. XIIII.
SI aute hae quide inesse sella uero cotingere su
156쪽
matur propositionum:quando quae ad maiore quidem extremitatem contingere significauerit elfecti erunt omnes ollogismi, O contingentis siecit dum dictam determinationem:quado autem quae ad minorem, impersccti omnes,et priuatiui fllogismi non conting ntis secundum dictam determinationem,se eius quod es nulli aut non omni ex necesitate inesse. Si enim nulli, aut non omni ex necesitate contingere dicimus, es nulli,et non omni inesse.Contingat enim a, omni b: b autem, omni c ponatur inesse:quoniam igitursub b Uc, a autem, contingit omnib:manifes tum quoniam est c omni contingit ast ergo perscctus 10llogis mus. Similiter autem est cum priuatiua es ab propositio:b c autem Uirmativa, haec quidem contingere, illa ueris laesse sumetur,perfectus eris Bllogismus, quoniam a , contingit nulli c inesse. uoniam ergo inesse posito ad miriorem extremitatem,pofecti syllogi mi fiunt,manifestu. suod
autem contrarie se habente erunt Bllogisemiperimposilbili monstrandum est: simul autem erit manifestum O quoniam impersim : nam o sensio non ex sumptis propositionibus . Priamum autem dicendum quoniam si cum G a:necesse es esse b:et cum posimile est esse a,posyibile erit b:ex necessitate.Sit enim sic se habentibus rebus ut in quo quidem a , posibile , in quo autem b, possibilesi ergo aliud posibile quidem est, cum possibile esse,ipsum siet:hoc vero imposibile, quΦniam impossibile, non utique fiet: simul autem
157쪽
dοfactum est, est. Oportet autem accipere non solum in generatione possibile, est impossibile euo in uerum esse s in quod actu est, quocunq; modo simpliciter aliter dicitur possibile: in om-nitiis enim similiterse habebit. . Ympliaue cum Ua,besse, non tanquam uno aliquo existente erit b,oportet opinari: nihil enim est ex necessι-tate uno aliquo exissente, sied duobus ad minus,ut
quado propositones sic se habent ut dictum ut 0llogismum: nam si e dicitur ded, d autem de e, ete,de e ex necessitate: Oseutruq; possibile, coelusio erit possilitas.Quemadmodum ergo se quis ponat a quidem propositiones,b autem conclusonem,accidet non solum a existente necessario,
b simul esse necessarium,sed etiam possibili, possibile. Hoc autem ostensio,manifestum est quoniam Dipo posito, et non impossibili, quod accidit propter positionemDlsum erit, O non impossibile: utsi aDlbum quidem est,non tamen impossibile e cum autem sita b, , b erit selsum quiadem, non tamen impossibile. 2 in ostensum es quoniam cum est a, est b, cir cam postibile est a,
possibile es b.Positum aut est a possibile esse, G b erit possibiles enim impossibile est b,simul ideerit possibile, impossibile.Determinatis autem ijs,insit a,omni b: b autem, contingat omni Gnem e se est a igitur contingere omni c inesse. P, onenim contingat: bautem omnic ponatur inesse:
158쪽
hoe autem falsum quidem, non tamen impossibi te: si ergo a quidem non contingit omni b auteomni c insit,a non omni b contingit. Fit enim θ logismus per terturm figuram. Sed positum erat omni c contingere inesse,necesse est ergo a,omni ccontingere.Fassio enim posito, edi non impingili, quod accidit est impossibile.Posibile est autem et primam figuram facere impossibile ponentes binesse c: nam si b, omni c inest, a autem omni bcontingit, o omni c continget a:sed positum
erat non omni pinsibile inesse . Oportet autem accipere omni inesse non fecundum temp- δε-- terminalites: ut nunci , aut in hoc tempore , sed
simpliciter per huiusmodi enim propositi neni Bllogismos facimus quoniam secundum nuncsumpta propositione , non erit syllogismus: nihil enim fortasse prohibet quandos et orini mouenti hominem inesse,ut se nihil aliud moueatura
mouens autem contingit omni equo sed homo nulli equo cotingit. mplius:Sit primu quidem animat,medium uero mouens , postremum uerὸ homo: πgo propositiones quidem similiter se habebunt,conclusio ueris erit necessaria, no continges: ex necessitate enim homo est anima manifestum igitur quoniam uniuersale sumendum simpliciter,ct non tempore determinantes.Rursum: Sit
priuatiua propinitio uniuersalis a b ,.sumatura quidem nulli b inesse,b autem contingat omni cinesse: bis igitur positis necesse est a , contingere nulli e inesse : non enim contingat,b autem ponatur
159쪽
Z I B E I. tur inesecsicut priuS,necesse est igitur a,alicui binesse sit enimnllogismis per tertiam figuram .
Hoc autoni imposibile:quare contingit,a nulli ci
posito enim Dipo,idi non impingui, impossibile
est quod accidit.Hic ergo Hllogisemus non es con tingentis secundilm definitionem, sed nulli inesse ex nec itate.Haec est contradictisfactae sporbe sis.To est enim ex necesitate a alicui c inessse , syllogi mo autem per impossibile, opposit eo conta dictionis. mplius autem o ex termianis manifestam, quoniam non erit conclusio contingens: sit enim a quidem coruus, in quo autem b intelligens, in quo autem c homo, nulli ergo b , inen a,nam nullum intelligens, coruus: b autem contingit omni c,omni enim homini in t intellia gerefida,ex necesitate nulli c,non igitur conclaho contingens. Sed nec necessaria semper , sit Gnim a quidem moues,b autem mentia, in quo autem c homo, ergo a quidem nulli b inerit, b autem omni c contingit: non erit conclusio necessariar non enim necesse est nullum hominem moueri,sed
necesse est aliquem manifestum igitur quonia essconclusio eiu quod est nulli ex necessitate inesse.
Sumendum autem meliu terminos. Si autem priuatiuum ponatur ad maiorem extremitatem contingere significans,ex ipsis quidem sumptir pro-- prositionibus nullus erit ollam M: conuersa autem secundum contingens propositione, erit que-- admodum in prioribuῬ.Insit enim a,omni b, b aute contingat nulli csc ergo habetibus si terminis,
160쪽
άihil erit necessarium. Si autem conuertatur bc, dictumatur b contingere omni c : fet oliuisenus quemadmodum prius, ilier enim habent se termini positioni Eodem autem modo CD cam priuatiua siunt utraq; interualla, se ab quidem non inesse; b c autem nulli, cotingere significat,nam per ea quidem quaesumpta sunt, nullo modo sit necessarium: nuersa autem siecundum contingens propositione erit syllogismus: sumatur enim a quidem, nulli b inesse, b autem contingere nulli si per haec quidem nihil necessarium. Si autem fumatur b,omni c contingere, quod uerum est , ab autemptopositio similiter se habeat, rursus erit idem flIogismus. Si autem non inesse ponatur b, omni siet non contingere non inesse, non erit filogismus nullo modo, siue priuatiua sit, siue a1firmativa a b
proposivio. Termini autem communes ex necessitate quidem inesse ualbum,animal, nix. on contingit autem,album,animal,pix.Manifestum est igitur quoniam cum uniuersales sunt tormini, O
haec quidem propositionum inesse, illa uero lum
tur contingens:quando quae ad mlinorem est extremitatem contingere sumitur propositio, semper fit stilogismus:ueruntameu quandoquidem ex ipsis, quanto autem propositione conuersa, quandoueia utrunque horum, ob quam causam, diximus.Si autem hoc quidem uniuersale, illud ueris particulare sumitur interuallorumquEdo ad maiorem quidem extremitatem uniuem late ponitur, et contingens me negativum, Uirmativum, parti lau