Aristotelis Stagiritae Organum, hoc est, libri ad logicam attinentes, Boethio Seuerino interprete, nuper ex optimis exemplaribus Graecis recogniti. Cum scoliis, argumentis, ac uarietatibus lectionum recens additis

발행: 1559년

분량: 667페이지

출처: archive.org

분류: 철학

191쪽

cavit m omnia, quare omnie inest. Si autem e re

g idem, nec sic es alicui e inesse a: nam id quod est e,a: id uerὸ quod Gg,c,omne consequitur.Si antim I O d set idem: nulli e inerit ex prostylio-gisenio: quoniam enim conuertiturpi tuatiua, Gr ei quod est ii idem,nusiis inerit a :fautem omnie. rsus sebo h idem: nulli e inerit a: nam a quidem omni rei autem in quo e , nulli inerit Idem enim erat ei quod est b,b: h autem nulli einerat. Si autιm Istd idem, a alicui e non inerit : nam ei quod Gg,non inerit a, quoniam neq;d :g autem jub e est,quare alicui e non inerit. Si autem goebidem,conuersu erit syllogi usinag,inerit omni a , nam b ei quod es a re autem ei quod est b,idem enim erat ei quod estg: a autem ei quod est e, omni quidem non nece sariti es inefisi, alicui autem neceserium:eo quod eonuertaturumuesale praedicativum in particulare. Unifesum ergo quoniam ad praedicta pesiciendum utrinq; in unaquaq; quaestione:per haec enim omnes 3llethmi. Oportet autem oesequentium, O quibus quitur singulum, ad prima, uniuersalia maximὰ isicere: ut equidem magis ad K, squam adHolum: a autem adsicc magis,quam adcfolum. Si enim ei quod est X finesta, o ei

turas

192쪽

PILIORVM. 9 tur a,possibile est id quod ess equi. Similiter autem in quibus idem sequitur , considerandum: nam 's quae sub ipsis sunt,sequitur: si asitem non his, Vs quae sub ipsis

sunt,posibris. Palam autem quoniam per tres terminos, O u. S propositiones consideratio, per praeirit is horas Bllogi mi omnes: monstra rur enim omni quidem e inesse a , quando eorum quae sunt cf, idem quiddamsumitur: hoc autem erit medium,extremitatis autem a cte: si enim prima figura .ralicui autem, quando Ictu mitur idem:hoc autem postrema figura,medium

enim 'I . 2V3ιlli uero, quando d fidem :sic autem prima figura, O media: prima qui dem , quoniam nucti fines ae si quidem conuertitur priuatiua : fautem, omni e . Media autem quoniam d a quidem ntilli: e autem omni inest.

glicui autem non inesse, quando I idem 'crit: haec autem postrema figura: nam a quidem nulli I inerit, e uerὸ omni g. Manifestum igitur in quoniam per praedictas figuras omnes syllu-gi i. Et quoniam non eligendum quacunq; omnibus sequuntur, eo quod nullua sat Bilogis imus ex ipsis: nam construere quidem non omni no erat exsequentibua: priuare autem contingit per ea, quae omnibua sequuntur: oportet enim

huic quidem inesse, illi ueris non inesse. Manifestum autem quoniam Oaliae cossiderationes qu secundum electiones, inutiles ad faciendum 13ἰ-

193쪽

L I B E Laut quae siequitur quae non contingit e inesse e aut rursim quaecunq; non possibile est utrique inesse.non enim fit syllogisemus per haec. siquentia sint eadem,utb Os media sit figura praedicativas habens utrasq; propositiones. Si autera quae I quitur a, O quae non contingit e,ut c, h,prima erit Rura priuatiuam habens proposiationem ad minorem extremitatem. Si autem quaecunq; non contingunt utriq; ut co h, priuati utraq; propositiones erunt:uel tu prima figura , uel in media. sic autem nullo modo erit syllagi mus. Talam autem σ qua eadem ,sumendum secundum considerationem, O non quae diuersa . uel contraria:primum quidem quonia medis gratia . spectio: medium autem no diuersum, sed HEoportet sumere. Deinde in quibus accidit feri syllogismum, quod sumantur contraria:aut nocontingentia eidem inesse. praedictos omnia reducuntur modos, My b Ossint contraria,aut nocontingant eidem inessee, erit enim his sumptis stllogismin,quoniam nulli inest a, sed non es ipsis, sed expraedicto modo,nam b,a quidem omni,e autem nulli inerit: quare necesse est b,idem esse alia cui eorum, quae sunt h.Rursum si b Og non possesnt eidem adesse, erit quoniam alicui e non inerit amam ct sic media erit figura nam b a quide omnia uetia nulli inerit. quare necesse estg idem esse alicui eorum quae sunt i nam non contingere I et

194쪽

PRIORVM. 'sa inesse . Manis tu ergo quonia ex istis auidem inspectionibus nullus 'θllogismus : Iib Ossint contraria demesse alicui b, O syllogismsi semper feri per haec. Accidit ergo sic inspicientibus considerare uiam aliam necessarium,eo quod quandoq; latet identitio horum quae sunt bὰ b.

De θllogisenis assertorijs, ad impossibile, O reliquu, qui ex opothesi

Cap. XXX., ODEM aute modo sie babent O qui ad im possibile deducunt syllogismi, ostensiuis:nam et ipsi sunt per ea qua siequuntur,o quibus sequitur utrunque. Et eadem consideratio in utri uenam quod monstratur ostensiue, oeper impossibile est filogi acare, et per eosdem terminos, et quod per impossibile, ostensiue.' quoniam a , nullie ines: ponatur enim alicui inessE, ergo quoniamb omni a,a autem alicui e, ob alicui e inerit: sed nulli inerat. Rursum quoniam alicui inest a i.m nulli e inest a,e autem omnig,nullig inerit a, sed omni inerat.Similiter autem est in aliis propositis fui'ebta semper.n.erit in omnibus per impossibile ostenso sio. ostquentibua, quibus sequitur utrunq;. Et in unoquoq; proposito, ead2 consideratio oe ostesvὸ uolenti ollui Ure,ct ad impossibile ducerenam ex eisdem terminis utraque demoninat

nes. Vt si onenctum est nulli e inesse ar quoniam accidit ob alicui e inesse, quod est impossibile . Sisumptum sit e quidem nulli b,a autem omni b

inesse,

195쪽

L I B E I. inesse,manifestum est enim quoniam nulli e inerit a. ursum hostensive 3llogia tu sita, inesse nulli e:suppsitu in se per impossibile monstrabitur

nulli inesse similiter autem O in alijs.In omnibus enim nccesse est 's qui per impossibile communem aliquem sumere terminum alium a subiectis, ad quem erit mendaci, ollogismus, quare coversa ea propositione,altera autem similiter se habente syllogismus sensuus it 3llogisimus per eosdem terminos.

niendacii di- autem osse suus ab eo, qui ad impossibi citur syll*gjs te. istoniat, i in ostensuo secundum Acritatem am' sibile , quod bat propositiolies poηuntur: in eo aut m 'ui ad falsum con- impossibile,falsa una.haec verὸ erunt magis manislψ K festa persequentia, quando de impossibili dicemus:nunc autem tantum nobis sit manifestum,. quoniam ad haecperspiciendum, ostensiinὸ uoutibus syllogiUre, est ad impossibile deducere. In alijs autemsysiogimis quicunq; sunt ex Dpothesi,ut quicunq; fecundum trassumptionem. ara isecundum qualitatem in subiectis, non in priori-hussed in transsumptis erit consideratio, modus autem inspectionis idem,considerare autem oportet, oe diuidere quot modis sunt ex Dpothesinmosratur ergo unumquodq; propositorumsic. Mautem edi alio modo quaedam1yllogiPre horum, . ut uniuιrsalia per particularim inspectionem ex

pothesi . Si enim c OI cadem sint, solum

g autem sumatur e inesse,omni e inerit a: c, rursum figet d eademFlum autem deg praediceture, quoniam nulli e inerit a: manifestum ergo quoniam

196쪽

mam sic inspiciendam. Eodem autem modo e in Moesyrijs,. in contingentibus , nam eas consideratio , ct per eosdem terminos erit, eo

demq; ordine ct contingentis, ct inesse filogisemus. Sumendum autem in contingentibus ,

cst quae non insunt,pinibilia autem inle. Oriensum est enim quoniam O per haec fit contingentis filogismus similiter autem se habebit, O in alijs praedicationibus.

perioribus praeceptis oeciantur. p. XXXI. F E STUM ergo ex praedistis quo-mniam non solum pinibile est per hanc uia feri omnes 3llogismos, sed etiam quoniam per alia impossibile. Omnis enim syllo sinus o lectis est quoniam per aliquam praedictarum figurarunt 1it: has autem non contingit per alia constitui, quam persequentia, quaesequitur unumqnosque.ex his.nlropositiones,et medijseumptis: quare nec syllogismum possibile est fieri per alia. Em go methoEu quidem de omnibus eadem est,et circa philosophiam, circa artem oe quamlibet disciplina.Oportet.n.quae insunt: O quibus insiunt circa unumquodq; codigere, O his quam plurimis abundare,et hoc per tres terminos cosiderare destruentem quidem sec,construente uero sic, et fecundu ueritatem quidem, ex Vs quae secundum ue

197쪽

I I B E R I. gi nos , ex propostulanisua, quaesunt secundum

Principia syl- opinionem. Principia autem filogismorum u- 'gysin Oxum niuersaliter quidem dicta sunt:Wquomodo se bapositioni, O qRomodo oportet inquirere ea, quate-gurae. ' nus non aspisiamua ad omnia quae dicuntur , neque eadem connruentes, O destruentes, neque construentes de omni, aut de aliquo, destruentes ab omnibus , aut ab aliquibus ,sed pauciora,

determinata. Secundum seingulum autem eorum

quae sunt eligere , ut de bono,aut disiiplina. Propria autem in unaquaque sunt plurima , quare principia quidem quae sunt circa unumquodq; experimento encrescere, dico autem ut astrolog cam quidem experientiam , astrologicae dissipi nae: flumptis enim suscienter apparentibus, sic inuentae sunt astrologica demonstrationes. Similiter autem oe circa quamlibet aliam se habet artem, disciplinam. uvares sumantur quae insunt circa unumquodq;,nonrum eritiam demostrationes promptὸ declarare,si enim nihil secundum historiam omittatur eorum, quae subtiliter , est uel dinsunt robus, habebimus de omni cuius quidem non est demonstratio θ hancinuenire, ct demonstrare: cuius autem non nata es demonstratio: hoc facere manifestum. me saliter ergo quo oportet modo propositiones eligere , penὸ dictam est e per diligentiam autem pertransiuimus in eo negotio, quod circa dialecticam es.

Dedi

198쪽

De diuisione, eius hilogisino. Cap. XXXII. QV O VI M aut diuisio pergenera, par - ua quaedam particula es dictae method facile uidere,es enim diuisio uelut infirmus; flviij, mi :nam quod oporteat quidem ostendere peti tur , filogiUtur uer)semper aliquid superiorv.

T i imum autem idem hoc latuit omnes utentessiuadere conati unt,quoniam esset possibile de substantia demastrationem fieri, or de eo quod est quid:quare neq; quoniam contingebatθllogi

nare eos vi diuidunt, intellexerunt: neq; quoniacontingebat sic:quemadmodum diaimus.Ergo in demonstrationibus quidem cum oporteat quid ollogizare, oportet medium per quod sibilogis mus minussemper esse , O non uniuersialiter deprima extremitate.Diuisoautim cotrariu vult. nam uniuersalius sumit mediu. Sit enim animal quidem in quo a, mortale autem in quo b, ct immortale in quo c, homo verὸ cuius terminum oportet sumere in quo d.omne ergo animal accipit aut mortale aut immortale: hoc autem est quicquid erat a,omne esse aut bautc. rsus hominem semper,qui diuidit, ponit animal esse, quare de d sumit a esse,πνθllossemus quidem est quoniam d, aut b, aut c omne erit: quare hominemant mortalem,aut immortalem oportet sumere: nam mortale quidem,aut immortale esse necessarium in animatimortale autem novi necessarium

199쪽

r I B E Losedpetitur Hoc aute erat quod oportebat B logiUre. Et rursus qui ponit a quidem animal mortale, in quo autem b pedes habens, in quo aurem e,noa babens pedes,hominP uerb de similiter sumit a quide, aut in b,aut in e re omnearumimal mortale aut pedes habes aut pedes no habes in ded alit, a.nam homine, animal mortale seu sit esse,quare babens pedes, uel non habens pedes esse animal necesse est hominem: pedes autem habens non necesse est,sed sumit:boc autem erat quod Oportebat rursum ostendere. Et ad hunc modum

semper diuidentibus, uniuersale quidem accidit eis medium sumere:de quo oporteat ostendere Odisserentias, ct extremitates.in me autem quoniam hoc in homo,aut quicquid erat quod quaeritur,nihil dicunt manifestum, quare necessarium est esse, etenim aliam uiam faciunt omnem: non quidem contingentes idoneitates, opinantes esse. Manifenum est autem quoniam neque destruere hac uia est,neq; de accidente aliquo aut de pro prio syllogi are, neque degenere, neque de quiabus ignoretur utrum hoc modo, aut illo sic habet:

ut putasne diameter Gometer, uel asymeteres enim seumat quonia omnis Agitudo est 16metros, uel asymetros,diameter atii logitudo syllog ames quonim symeter uel asymeter est diameteriri

autem flumetur incommensurabile, quod oportebat systogietare sumetur, non ergo est ostendere: aeam uia quidem haec er hanc autem non est oste

200쪽

do,b autem θmeter,aut abmeter: trameter c.Ma. nifestum est igitur quoniam neq; ad omnem considerationem congruuinquisitionis modus, neq; in. quibus maxime uidetur conuenire, in his est utiatis.Ex quibus ergo demonstrationes sunt quomodo,, ad qitae perspiciendum siecundum unumquodq; proposiuum,manifestum ex dictis. De reflutione 'Io imorum in propositiones. cap. XXXIII

QUO MODO aulcm rιducemus syllogi mos in praedictas figuriri, dicendum erit post haec: a sat enim consideratio haec,si enim O generarionem filogi morum inspiciamus inueniendi habeamu potestatem: amplius autem factos reducamus in praedictas figuras,sine habebit quod ex principio propositum est: accidet etiam simul quae praedicta sunt confirmari: ct manifestiora es Je, quoniam sic se habent, per ea quae nunc dicenda sunt.Oportet enim omne quod uerum est, ipsum sibi)psi manifestum esse omnino:Primum er graeco e

o λογουμcενον quod consesse lum, siue con

sentiens signira sunt, quam ea ex quibus componuntur. De-- ficat. inde consederare: utra in toto, ' utra in parte. Et se non ambae sumptaesint, eum qui ponit alteram. Aliquoties enim univer alim pro tendentes , eam qua in hac en, non siummi, N 2 neq; go oportet tentare duaJ propositiones accipere filoglymi, facilius enim in maiora diuidere quam in minora: maiora autem composti

SEARCH

MENU NAVIGATION