장음표시 사용
281쪽
ARIS ΤΟΤ ELIS Liber Trimus. De praecognitis. Cap. LM S doctrina, ct omnis disciplina intellectiva ex praeexi sente sit cognitione . Manifestum autem hoc speculantibus
in omnibus: mathematicae enim ficientiae per hunc modum fiunt, λογους ratio aliarum unaquaeq; artiu. Similiter aut is risenes recte in- ca orationes quae per syllogi mos, quaeper in xerpyςtMi P0 ductionem: utraeq; n. per prius nota 1ὸciunt doctrinam:hae quidem accipientes laquam a notis,
illa uero monstrantes uniuersala,per id quod manifestum esto singulare.Similiter aut O rethoricae persuaiant:aut.nter exempla, quod est inductis,aut per cui memata,quod quidem effllogismus.Dupliciter autem est necessarium praecognsere:alia nanq; quia sunt praeopinari necesse est,alia uero quid es quod dicitur intelligere oportet,quaedam alitem utraq;. Vt quoniam quidem omne aut si mare, aut negare uerum est, quia
est trieulum autem,quoniam hoc significat, sed unitatem utraq;, O quid significat quide,et quia est: non enim semiliter horum unumquodq; m nife-
282쪽
το STERIO VM. Is nise stum est nobis. Est aut cognoscere alia quiddprius cognosicentem, quorundam autem simul ac cipere notitiam, ut quaecunq; contingunt esse sub uniuersalibus quorum habent cognitionem, quod enim omnis triangulus habet tres angulos duobus rectis aequales: praesciuit . quod uero hic qui est in semicirculo, triangulus sit,simul inducens cognouit. Quorundam enim hoc modo disciplina est: et non per medium, ultimum cognos iturivi quaecunque iam singularium contingui esse, 6r non de βιbiecto aliquo. Antequam autem set inducere, aut accipere syllogissmum, quodam quidem modo fortasse dicendum est sicire , modo aut m alio, non:quod enim nesciuit sies simpliciter, hoc quodam modo l ciuit,qu)d duos habet rectos simpliciter : Ied manifesAm est, quod sic quide scit quoniam uniuersaliter siluit,ὴmplicitcr autem non scit,si uero non, Menonis ambiguitas continget raut enim nihil disicet , aut quae nouit. 2Un enim Vide secundi sicut quidam conantur soluere, dicendum est: nu priorum quid ciuisti omnem dualitatem quoniam par est, aut nonρ dicente autem,attulerat quandam dualitatem,quam non opinatus es esse, quare neque parem. Soluunt enim dicentes non cognoscere omnem dualitatem parem essesed qu msuunt quod
dualitas sit. Attamen tiunt cutim iserὰ demon strationem habent, cuius acceperunt: acceperunt autem non de omni cuius utiq; sciunt quod triangulus, aut quod numerus sit,sedsimplic
ter de omni numero, triangulo, neq; enim uva. . , s
283쪽
L I B E R P. propositio accipitur hui, quὸd que tu nosti nu--r si aut pi Ωι nosti rectilinou, Ledde omni Sed Mihil At opinor) prohibet quod discit quusu ut si iri seu Pt ut ignorare et inconueniens enim non scit quodammodo quod discit: si hoc modo, at inquanι- discit, scit. De modissesendi, O demonstratione. Cap. ILeci RE autem opinamur unumquodq; simplid citer sid non Iophistico modo,quies secundum
accidens,ci cauoam arbitramur cognosicere,propter quam res cst, quoniam illius causa est, nones contingere hoc aliter se habere. Manifestum igitur est, quoniam huiusmcri aliquid scire sit: nanq; Onon cientes, oe scientes quidem opinanti r ipsi sic te habere: scicntes autem etiam, habent scit nimis. suare cuivi simpliciter est scientia, οι est impinibile aliter se habere. Si quidem igitur oe alius es sciedi modus, ut pos terius dicemus. Di ima autem scire, ct per demonserationem intestigere. Dcmonstrationem autem dico,pγIlogisenum epistimonicon, id est facientem scire: sed eρbiemovicon dicosecundum quem cis habendo ipsi,m sitimus. Si igitur es sicire ut posuimu nec se est demonstrativamscientiam ex ueris es se, primis, est immediatis, O notioribus, prioribus, causisq; conclusionis. Sis enim princia pia erunt propria eius quod demons iratur: nam
284쪽
POSTERI ORVM.fllogismus quidem erit, O sene his: demonstratio autem non erit: non enim faciet silentiam.Vera quidem igitur oportet esse: quoniam quod nonen, non ensicire: ut quod diam. tersit fγmmcter. Ex primis autem, et indemoLirabilibus ect, quia nonsciet,non habens demonstrationem ipsorum: sitre enim quorum demonstratio es no secuti sitis accidens, en habere demonstrationem. Caussa quoq; ,-notiora oportet csse, O priora. Causas quidem, quoniam tunc scimus, cὰm carsam cognoscimus: O priora, si quidem cadisi sunt: G 'notiora, non solum altero modo intolligendo , sed insciendo quoniam sunt. Triora aurem, O Hstiora dupliciter sunt: non enim idem est natura
prius, est ad nos prius: neq; notius natura,et no- his notius. Dico autem ad nos priora, est notiora,
propinquiora sensui. Simpliciter cotem priora, o notiora, quae longius sunt. Sunt aatem Am-ginquissima quidem: uniuersalia maximὰ. Troxima autem, singularia: c ' opponuntur haec asstinuicem. Ex primis alit: m es, quod ex pro priu principjs es: idem enim dico primum , cyprincipium. Est autem principium demonstrationis proposivio immediata. In ediata autem est, qua non est alia prior. Propostula autem est enunciationis , altera pars unxm de uno. Dialectica , quidem , est similiter accipiens, quamlibet. DemonLIratiua , ah tim , de interminaes , alterum , quuniam uerum , est. En clatia autem, contradictionis , qu-G
285쪽
pars. Contradimo autem,est oppositio,cuius non es medium secundumst. Tars aute contra limo nis,quae quidem aliquid de aliquo est, asprinatio est. a uero est aliquid ab aliquo,negaepio est.Immediati autem principi syllogistici, positionem, quidem dico:quam non est monstrare, nec necesse i habere docendum aliquid. uuam uero necesse est habere quemlibet docendum, dignitatem.Surit enim quaedam huiusmodi: hoc enim maxime in huiusmodi consiueuimus nomen dicere. Positionis autem,quae quidem est quamlibet partium enuntiationis accipiens, ut dico aliquid esse, aut nouesse: oppositio est ui uerbsime hoc,desinitio esse desinitio.n.positio quaedam est.Tonit enim arith -- meticra unitatem , indivisibile essee siecundum quantitatem , suppositio autem non en: id enim quod quid en linit Actesse unitatem, non idem est. Quoniam autem oportet credere, O scirerem in huiusmodi habendo syllogismum quem uocamus demoinrationem. Est autem hic eo quod ea sunt,ex quibus est θllogisemra, necesse est non solum praecognoscere prima,aut omnis,aut quaedam,sed magis. Semper enim propter quod vinumquodque iat, illud magis est, ut propter cruod amamu , illud magis amicum est . quai si quidem scimus propter prima, credimus, illa scimus, ct credimus magis et quoniam propter illa, O posteriora. TonpqteII autem redere magis quae non sicit: quae non contingit
neque sciens, neque mestra dilpsit .quam β
286쪽
POSTERIORVM. IAI contigerit sciens: accidet autem hoc nisi aliquis praecognoreerit propter demonstrationem credentium, magu enim necesse est credere principij,aut omnibus,aut quibusdam, quam conclusioni. De' syllogi simus bentem autem habere sicientiam per demonstratio eontrariae den monsolum oportet principia magis cognosicere, et magis ipsis credere, quam ei quod democtratur,sed neq; aliud ipsi credibilius es, neq, nocui phinei opposivis principijs: ex quibus erit syllogisemus piorum fit. contrariae deceptionissiquidem oportet simpliciter Itientem, immutabilem esse...mὸd non omnium sit demonstratina cientia. Cap. III. QUI B VS D AM autem igitur propter id quod oportιt prima scire, non uidetur scientia esse. Quibusdam autem esse quidem, omnium
tamem demoserationes esse, quoru neutrum, neq; verum, neq; necessarium:Ponentes autem non 6st omnino scire: hi ad infinitum uolunt reduci,tanquam non sint utique scientes posteriora propter priora, quorum non sint prima,rectὸ dicentes: impossibile enim es infinita pertransire:et sistet, et sint prnoipia haec, ignota es,cu demonstratio non
sit ipsorum,quod quidem dicunt esse scire sola, si
uerb non est primascire, neq; quae ex eissiunt, est scire neq; simpliciter, neq; propriὸsed ex conditione,silla sint.Hi autem de eo quod quide esscire, sic confitentur , per demonstratinem enim esse solum:
287쪽
' L I B Esolum: sed omnium esse dem strationem nihil
prohibet,contingit enim circulo fieri demonstrationem,o ex js quae seunt adin icem.Vos autem dicemtis neque omnem scisntiam demonstrat
Mam esse, sed immediatorum esse indemonstrabilem, quod hoc necessarii siit, manifestum est. Si enim necesse est quidem scire ρ riora, ex quibus est demonstratio sant autem aliquando immediata,haec quidem in monstrabilia necesse est esse res hoc igitur sic dicimus et non solum scientiani, sed O principium scientia esse quoddam dicimus,
inquantum terminos cognoscimus. Cιrculo aurem quod impossibile sit demonstrare simpliciter,manifestum est: siquidem ex prioribus opo tet demonstrationem esse, O notioribus, imposi bile enim est eadem sibi,nuicem simulpriora,
posteriora esse,nisi altero modo:ut haec quidem ad nos, illa uero si piciter . quo certe modo inductio facit notum. Si autem sic est, non utique erit simpliciterscire bene definitum , sed dupliciter. An non simpliciter altera demonstratio fit ex nobis notioribus st Accidit uero dicentibus circulo demonstrationem esse, non Aolum quod
nunc dictum est, sed nihil aliud dicere, quam quoniam hoc eu, si hoc est: sic autem facile est
demonstrare omnia. Manifestum autem est quod hoc accidit tribus terminis positis: per multos enim, aut per paucos reflectere dicere nihil di fer per paucos autem, aut per duos. Clim enim
288쪽
POSTERIO VM. IAE eilm igitur a sit, erit O cs igitur cum sit a, necesse est b esse.hoc autem cum sit,a es. Hoc enim eris circulo,ponatur autem a,in quo c: b igitur cu sit,a esse dicere, est et ipsum dicere esse. Hoc autem dicere est, quoniam cum sita esse: cautem ipsi a idem est, quare accidit dicere,circulo dicentes esse demonstrationem nihil aliud nisi cum sit a , es arso aute omnia di monstrare leue est. t uerὸ neq; hoc possibile, nisi in lys quae alternatim se cosequutur: sicut suntpropria. Uno quidem igiturposito Uesum es,quod nequaquam necesse aliquod esto
alterum. lico autem uno, quonia,nec termino uno
nec postulone una posita: ex duabus agi positionibus primis,'minimis, siquidem contingit et syllogiore si igitur et a ipse b, O csequatur, et haec adinvicem, or ipsi a: si quidem igitur eontingit ex alternis monstrare omnia quaesita in prima nu-ra,sicut ostensium est in i , qui cla Fllogismosunt' 'Cap.s. 6. 3e ensium est autem,qu)d in alijs figuris, aut non .libro. .pri si θllogisenus,aut non de acceptis. quae auid non ' Παγxi mutuo praedicantur, nequaquam est demonstrare circulo.quare quoniam pauca quidem bruul odi in demostrationbussunt,manifestum est quΘd uanum quidem, imposibile sit dicere ex ire, quae sunt adinvicem,esse demtarationem: propter hoc contingere omnium esse demonstrationem.
Quid de omni, modi per sie, O quid uni
Q A M aiste impossibilis alitersa
289쪽
L I B E I. habere id, cuius est scientia si pliciter, necessa rium utiq; erit id esse scibile, quod est secundum
demonstrativam sitientiam. Demoserativa autem esὶ, quam habemus in habendo demonstratio
nem: ex necesseri' itaq; Hllogisenis est demon fratio. Accipiendum igitur est ex quibua , qualibus demonstrationes sunt : primum quidem determinabimus quid dicimus de omni, O quid per se, quid uniuersale. De omni quidem hoc dico,quod utiq; est non in quodam quidem uquodam alitim non, neq; quod aliquando qui dem , aliquando ueris non: ut se de omni homine animal,si uerum en quidem dicere hominem,uerum est oe dicere animal, O si nunc alterum, alterum: ct si in omni linea punctum , simili reflsgnum aut m en, nanq; instantias sic ferimus ut de omni etiam interrogati, aut se in quo dam non, aut se aliquando non . Terse autem sunt,quaecunq; sunt in eo quod quid est: ut trian gulo ines linea, O punctum lineae :subtiantia enim ipsorum ex his est, ct in ratione dicenti quid est,in uni. Et quibuscunq; eorum quae insunt ip-ss, ipsa in ratione insunt quid est mostranti. ut rectum ines lineae,ct circulare, o par, O impar
numero, primum, O compostnm,est Hopleurum, O altera: parte longius , omnibus
his inseunt, in ratione quid es dicente, illinc quidem linea, hinc uerb numerus: si iliter , in
alijs huiu modi, unicuiq; per se es dico . Gu
cunq: ueris v utraliter insun accidentia sunt muscum,
290쪽
POSTE IORI M. IAEI Musicum,aut album animali. Amplius, quoae non de subiecto, alio quodam dicitur, ut ambulans,aut album, cum O alterum quidda sit ambulans, O a lbum.substantia autem, O quacunque hoc aliquid significant, non alterum aliquid sunt, quam quod quidem sunt, quae quidem istitur non de siubiecto alio sunt,per se dico: quae ueris de subiecto,accidentia.Item alio modo quod quidem propter ipsis inest unicula per se dico:quod uerri non propter ipsum, accidens estu is ambulante coruscauit,accidens es, non enim propter id qό ambulauit, coruscauissed accidens dicimus hoc.
Si uero propter ipsum,perse:utsi aliquid interfectum interjt, secundum interhyionem, quoniam propter id quod interfectum est interjt, sed non quod accidat interfectum interire. uuae ergo di cuntur in simpliciter scibilibus perse sic sunt, si cui esse praedicatis, aut inesse, propter ipsaq; sunt
ex necesitate, non enim contingunt non inesse aut simpliciter,aut opposita:ut lineae,aut rectum aut obliquum, , numero aut par,aut impare essenim contrarium, aut priuatio, aut contradictio in eodem genere, ut par,aut impar in numerus
cundum quod consequitur:quare se necesse es firmare,aut negare, necesse esstquae sunt persee inesse. De omni quidem, , per se, determinatum sic hoc modo. Vniuersale autem dico, quod cu de omni sit, perse est,es secudum quod ipsum est. Manifestum igitur est,quisit quaecunq; sunt uni uersalia,ex necestate instunt rebus. Perse autem ορ-