장음표시 사용
61쪽
homo, oscitur alicuius quidam:bomo, neq; quidam bos alicuius quidam bos Similiter antem Opartessu iam enim manus, dicitur non alicuius quaedam manus,sed alicuius manus, et quoddam caput, Ao dicitur alicuius quoddam caput sed alicuius capvi. Similiter autem in secundis sub santi', atque hoc qaidem in pluribus: ut homo, non dicitur alicuius homo, nec bos, alicuius bos,
nec ligna:alicuius lignusid alicuius possessio dicitur In huius odi ergo manifestu es qaonia no stirad aliquid.In aliquibus uero secutis subsalijs, habet aliquam dubitationem,At castu ali cuius ea put dicitura mano alicuiua dicitur manu
si missa linitimodi quare haec forta se ad aliquid Definitio 1 esse uidebuntur. Si igitur susscienter eortim, qMaesesiit ad aliquid, definitio assignata est, aut nimis disscite aus impossibile est Mendere, quod nuge substanesia eorum,quaesuntadaisquid, dicior. Si autem n susciente sed i ad aliquid, quibus hoc ipsium cst esse, ad aliquid quodam modo se habere fortasse aliquid contra dia dicetur. Trior uero definitio Aequitur quidem omnia ea, quae sunt ad aliquid, non tamen hoc eis es esse,quod sunt ad aliquid, quod ea ipsa quae sunt,aliorum dicuntur. Corollaria. Ex his ergo manifestum est,qubd si quis aliquid eorum, quae siunt ad aliquid, desinite sciet, O illud,ad quod dicitur, definitdsciturus est. Talam itaque i ex his en, si enim nouit aliquis qui
d um, quod ad aliquid es ccst aulcm ese ijs, quae
62쪽
ad aliquid fiunt, idem ac ad aliquid aliquo modo se habere) ct istud noui ad quod hoc aliquo modo se habet. Si enim no nouit omnino ad quod hoe aliquo modose habet, neq; si ad aliquid hoc aliquo modo sie habet, noster. Sed insingulis palam hoc est,ut se quid nouit quis desinitd,quia duplum est, cuius duplum est, mox definitὰ noui si ue- νι uullius definitorum nouit ipsum duplum esse, neque se sit duplum omnino nouit. Similiter autem O hoc aliquid si nouit quis quod melius es definies,'quo melius Usatim definitὸ neces' riu est nosse. Propter baec, no indefinitὰ sciet quia hoc est peiore melius .s picio enim haec es, non scientia: no enim ciuit exam, quod est peiore melius,si enim sec accidit nihil est deterius ipso.Quapropter palam est, quia nec sariu en, si nouerit quis aliquod relativorum definitὰ id, ad quod dicitur, definitὰ nosse. Caput uer), O manus , CP eorum singula, quae substantiae mi, ea ipsa quae sunt,sciri definitὸ possunt:ad quod uero dicantur,
non es necessarium scrire cuius enim hoc caput, uel cuius haec manus sit, no effici ire definitὸ. quare non erunt haec ad aliquid. Si uerb non sunt haee eorum, quae sunt ad aliquid veru erit dicere, quia
nulla seu antia aliquid eorum es , quae sunt ad aliquid. Fortasse autem disscile sit de bula modi rebus considenter declarare, ns id saepd pertractatum sit dubitasse autem de horum Duoquoq; non es inutile.
63쪽
a quali- A LITATEM uerὸdiso, ecudum quapςςφς - quales quidem 6se dicuntur.Est autem qualitas corum qu e multipliciter diculur.Et una qui'
irati ut sycci si qualitatis, habitus, O dispositio δε-
Dilpositio. cantur Dissert aute habitus a dispositione, quod permanentior, es diuturnior est. Tales uerbsunt scientiae,et uirtutes.Scytia enim uidetur esse permanentium, et eorum, quae di cili moueantur,siquis uel mediocriter sumat scientia: nisi grandis permutatio factasiit, uel ab aegritudine, uel ab aliquo huiusmodi. Similiter autem O uirtus,ut iustitia, est' castitas, fetula talium,no viden- tui posse moueri,nesfacilὰ permutariDispo tiones rerὸ dicuntur, quae sunt factu mobiles , Ocitopermutabiles:nt calor, frigiditas, aegritudo, sanitas, edi quaecunq; alia huiusmodruose citur enim quodammodo Iecudum eas homo,ci-ιὸ autem permutatur,et ex calido frigidus', et exsanitate in aegritudine transiit. Similiter autem edi in alijs, nisi fores quae earu contingit per tem poris longitudinem in naturam cuiusq; trasse ri,et immobilis, uel deicilὰ mobilis existens,qua iam quilibεt habitam uocet. Manifestum est au,tem, quoniam haec uolst habitus dicere, qua sentdiuturniora, uel di cili mobilia: nanq; in discuplinas non multum retinentes,sed facilὰ mobilis, .non dicuntur habiti m habere,quauis sint ad diasiplinam prius, inestusne dissositi: quare disserthabitus
64쪽
T IN EDICAM E et T. Iohabitus 2 dispositione, quod haec quide facili mo
bilis sit: isse uero diuturnior, et di istilius mobilis. Sunt aulcm habitus, oedi positiones: θpositisues uerὸ non nece se est habitus esse. qui enim retinent habitum, et quodamodo dispositi sunt ad ea, qu e habet, uti peims, uti milius:qui aut di positisiunt, non omnino retirient habitum. Aliud uerb genus qualitatis est esuad:ἱ quod pugillatores, ure cursores, uti salubres, ves insalubres dicimus, et simpli iter quaecuηq; secundum potentiam naturale uti impotentiam dicuntur. Ton. n. quonia sunt disposti aliquo modo unumquodq; hiiiusmodi dicit: r, sed quod habent naturalem potentiam, vesimpotentiam facti P quidem facere, uti nihil pati ut pugillatores, Bel cursi cs dicuntur, non qu)dynt dii inti aliquo mosd quὐd habeat potentia naturale hoc facilὰ faciendi, Salubres uerb dicimtur, eo quὐd habiant potentia naurale ut nihil a quibuslibet accidentibus facilὰ patiantur, insalubres uero quod impotentiam habeant naturalem nihil facile ab accidentibus pati edi. Similiter his duru, et molle se habent duru .n. dicitur, quod ba beat potentiam non facilὰ sicari molle Berb quod eiusdem imius habeat impotentia. Tertia utro species qualitatis est, passibiles qualitates, passiones. Sunt aut hinoi ut dulcedo, O an iritudo, clauseritas, et omnia his cognata:amplis, et ca
Dr, et frigus, et albedo, et nigredo. Et quonia igitur bae qualitates sunt man enu G, qta et Aq;.i. hassusteperint, qualia disutui secundu ipsi s: Et
Secunda citralitat s ipC cies . Natai ratis potentia, aut impotentia.
Tertia quatitatis species. Palii O. P utibilis qualitas.
65쪽
mel quoniam dulcedinem suscipit, dicitur dulier
corpus album, quoniam albedinemsuscipit. Similiter autem O in caeteris. Passibiles vero qua litates dicuntur, non quod ea, quae illas pusceperint qualitates,aliqui spatiantur, neq&e.n. mel,
quoniam aliquidpassum sit, dicitur dulce, neque aliquid aliud huiusemodi, similiter autem his, O calor, o frigus passibiles qualitates dicuntur, non quod ea, quae illio fuscipiunt, aliquid passa siret,sied quoniam fecundum sensus unaquaeq; dictarum qualitatum passionis essestiua eri,passibiles qualitates dicuntur, dulcedo enim passione quandam secundum gustum oecit, est calor secundum tactum.Similiter autem Gratia. Albedo autem, O nigredo, o caeteri colores non eodem modo iis,quae dicta sunt,passibiles qualitates dicuntur,stis eo quod ipsae ab aliqua passione innaschntur.suoniam enim sunt propter aliquam passionem multa colorum mutationes, manifestum est: Gubescens enim aliquis, rubeus sectus est, C timens, pallidus,stunumquodque talium . quare etiam sit quis natura aliquid taliam accidentiam perturbationumve passus est, semilem colorem uerisimile est eum habere. suae enim asscctio nunc in eo quod uerecundetur, circa corpus Ddia eri, etiam siecundum naturalem costitutionem eadem siet asscctis, ut oe naturalis color similis sit:quaecunque igitur talium accidentium ab aliquibus pasioniblis di cile mobilibus, O permanentibus principium sampserunt, passibilos qualita-
66쪽
tes dicuntur, me enim secundum naturalem consitutionem pallor fit, aut nigredo, qualitates dicuntur quales enim fecundum eas dicimur me propter aegritudinem longam, uel propter aestum aliquid tale contingit, uel nigredo, uel pactor, non fiscili praetereunt, uel etiam in uita permanent, passibiles qualitates ista dicuntur similiter enim quales secundum era dicimur. uaecunque uero ex iis, quae faci&soluuntur, O cito transeuntes fiunt,passiones dicuntur, qualitates uero minime, non enim aliqui secundum. Usata dicu-tur quales, neque enim qui propter uerec diam rubeus Ddius est, rubeus dicitur, neque cui pastor propter timorem uenit, pallidus est , sed Purgis eo
quod aliquid passus es: quare passiones quide huiusmodi dicuntur,qualitates uero minime. Similiter autem his, O secundum animam passibilis qualitates, parsiones dicuntur: quaculique. n.
mox innascendo ab aliquibus passionibus di culter mobilibus sunt, qualitates dicuntur i ipse:ut amentia, mentis alienatio, ira, cir alia huiusmodi, quales enim secundum eas dicuntur, id es,iracundi,atq; amentes. Similiter aut coequaecunq; alienationes non naturalis, lied quae ab alia
quibus ali s accidentibus sectae sunt discile praetereuntes, et omnino immobiles,qualitates sunt ethmoi, quales.n. et secundu eas dicuntur. ut cunque uero ab tys quae Dcile, et cito praetereunt, fusi passiones dicuntur,ur sequis contristatus, iracundiorfat. Mn.n.dicitu Uracundus, qui hinoi pas
67쪽
Z I s Esione iracpilior est, sed magis quia aliquid passMs:
quare passioncs quidem brinoi dicuntur, qualIta .
tes Acro minime. Quartum Aero genus qualitatis
est figura, est circa unumquodq; constans Iorma. A mplius a ut ad haec rectitudo,'curuitiis, est siquid aliud his simila est, secudum.n. uxuquodq; cocum quale quid dicitur. Triangulum.n. uel quadrangulu esse, quale quid dicitur, O recIum, aut curuum, secundum et formam unumquodque quale dicitur. Orum licro, spissum,stasperu, P leue putabuntur quid m quale quid significare sed aliena hmoi putantur esse a diuisoxe, qua circa qualitatem es: quandam enim positionem magis uidentur partium Atrunq; monstrare. VCptim enim dicitur, eo quod partes sibi ipsis propiu
superet, illa uerὐ 'inferior. Et fortasse alius quic lique modus apparuerit qualitatis, s dferὸ qui maxime dicuntur hi sunt: qualitates itaquesunt, quae dictae sunt. Definitis ualla ιιε; . sunt,quae secundum haύ denomi-q althm. nati ἐdlauninr, uel quomodolibet alitor ab his. In plurimis *Iuidem, Ofere in omnibus den
minatiu8 di untur: ut a candore candiduo dcta grammatica gramaticiis, et a iustitia iustus. Similiter et in alqs. In aliquibus ver),co quod ns sunt posita qualitati nomina, non contingit ca, quae disuntur ab Ma dex-ixatiliἐ dici:ur cyrsor, cui pu
68쪽
gillator,qui ecundum naturalem dicitur potentiam,2 nulla qualitate denominati dicitur nomenim positas i nomina potenti',fecundu quasissi quales dicuntur,sicuti disciplinis, secuniam quas pugiles:uel pa strici secundum di*ositionem dicuntur. Pugillatoria enim, pa frica disciplina dicitur:quales uero ab his denominativi dicuntur,qui di ponuntur. Aliquando autem, O posito nomine non dicitur denominatiu/,quod secundum eam quale dicitur, ut a uirtute stidiosus: eo enim quod uirtutem habeat, stadiosius Gitur, sed non denominatiuὸ a uirtute. autem in pluribus hoc tale e s. uualia ergo dicuntur, quae denominatiuὸ a dictis qualitatibus dicuntur, aut aliquo modo aliter ab eis. Ines au- Commu . rtem'contrarietas secundum qualitatem: At iustitia iniussitia contraria est,stalbedo nigredi-ni ,stalia. Similiter autem crea, quae secundum eas qualia dicuntur ut iniustum iusto , G album nigro.Fon in omnibus autem hoc es: rubro enim, et passido,aut huiusmodi coloribus,nihil est contrarium earum quae qualitates simi. Am- Fregula. plius: Si contrarium alterum fuerit qualitas, reliquum erit uualitas: hoc palam est proponenti ex singulis alia praedicamenta. fiam se se iustitia iustitiae contrarium,qnalitas autem es iustitia,qualitas igitur O iniustitiar nullum enim aliorum praedicamentorum aptabitur iustitiae, neq; ad ialiquid, neque mi, nec omnino aliquid huiusmodi nisi quale. Sic aute O in alijs, quae se-
69쪽
di eundum quales sunt contraria. Susicipiunt autem qualia malis O minus. Album enim magis minus alba altero albo dicitur, O iusti alterum altero magis uel minus. Sed et ipsa crimentum stascipiunt: cum candidum nanq; sit, contingit cim plius candidum feri,no tamen omnia, cted plura. Iusitia nanq; s dicatur magis et minus iustum, pol quilibet ambigere, similiter aut in allis αι .i Hositionibu s. uuidam enim dubitant de ratibus:
illitiam nanq; iustitia non multum aiunt MMIS est minus dici,nec sanitate sanitate inus axic habere alterum altero sanitatem aiunt, O iustiritiam alterum minus altero habere dicitur:sic auritem Ogrammaticam, O altiu dispositiones:quare ea,quaesecundum eas dicuntur,indubitanter re cipiunt magis et minus:grammaticior enim alter laltero dicitur: iustior,etsaniorsc aulcmininali'.Triangulum uero, O quadrangulum non Ardentur magis et minus suscipere, neq; aliqua alia .rum gurarum:quae enim definitionem tria Orecipiunt, O circuli, omnia similiter tristanti, uel circuli unt: eorum autem, qua non recipiunt rationem ipsam,nihil magis alterum alicro dice- turmihil enim quadratum magis,quam parte altera longius,circulus est:neq; alterum enim rect pit circuli rationem. Simpliciter autem se utraq; non recipiunt proposivi rationem , non dicctvr alterum altero magismon ergo omnia qualia rcci piunt magis O minus. Horum itaq; , quae praealcia sunt, nihil est proprium qualitati; . 5 Imua i
70쪽
uero, Aecundilmsolas dicuntur qualitates.Simila enim,et disimile alterum alteri nos secund um aliud,nisi secundum id, quod quale G.uuare proprium es qualitatis secundum eam simile, uel disiimile dici. ut uerb non decet conturbari,ne quis nos dicat de qualitate propositionem facietes, multa eorum, quae sunt ad aliquid, interposeuisse. Habitus enim ,.dispositiones eorum, quae ad aliquid sunt, esse dicebamus. PGὸ enim in omnibus talibus genera ad aliquid dicuntur,nihil autem eorum, quae suut 'gularia, mcum disciplina genus sit, id ipsum quod est alterius dicitur,alicuius enim disciplina,disiciplina dicitur: eorum ueris quae stimularia sunt, nihil ipsum quod est alterius dicitur,utgrammatica,nec musica, alicuius alterius musica .sed fortisecundu genus,et hae ad aliquid dicuntur, ut gramatica alicuius dicitur disciplina, non alicuius grammatica:es musica, alicuius disciplina, non alicuius musica:quapropter quae singularia quidem Iunt. non fiunt ad aliquid.Dicimur autem quales secundum singulorum singula, haec enim O habemus, scientes enim,dicimur, eo qu)d habemus singularum mentiarum aliquaό. quare hae erunt etiam qualitates,quae singulares sunt, secundum quas aliquando ist quales dicimur,hae autem non sunt eorum, qua sunt ad aliquid. Amplius: Si contingit idem ipsum, O quale, O ad aliquid esse: nihil est inconueniens in utri que hoc generibus