장음표시 사용
91쪽
conclusio L I B E ' r. unameq; enim tu eo quod est rex, rex significat, sed vox nunc es solum. In duplicibus vero sicut quidem aliquidoed non secundum se, quem
admodum dictum est, Est autem oratio omnis quidem significativa, non sicut instrumentum, scis, quemadmodum dictum eII secundum placitum Enuntiatiua uerb non omnis , sed in qua uerum , netfaluum est,non autem in omnibus inest: ut deprecatio, oratio quidem est, sed neq; vera, nequσfal . Caeterae igitur relinquantur: rhetorisve e nim, uel poeticae conuenientior est consederatior enuntiatiua uero prae entis est peculationis. Essautem uva prima oratio enuntiativa, irmatio, deinde negatio: alia uero omnes coniunctionenae.Necesse es autem omnem enuntiatiuam ora tionem, ex uerbo esse, uel ex casu uerbi. Etenim
hominis ratio si non addatur, aut es, aut fuit, aut erit, aut aliquid huiusmodi θ nondum oratio enuntiativa est. Quare autem unum qi id lam es, non multa,animalgresibile bipes c non enim F quod propinquae partes dicuntur, una erito escert2 alteriun hoc tractare, vegoti,.Est autem una oratio enuntiativa, quae unum significat, uel coniunctione v .Plures autem, quae plura, est non unum,uel inconiuncte.2Vomen igitur, et uerbi ,
dictio sit fistum quoniam non est dicere sic aliquid
segnificante, uoce enuntiare, uel aliquo interrogante, uti non, uerum ipsis proferente. Harum autem haec quidem simplex es enuntiatio. Vt alia quid de aliquo, uel aliquid ab aliquo . haec autem
92쪽
ex his coniuncta uelut oratio quaedam iam composita. t autem simplex enuntiatio, nox significativa de eo,quod est aliquid, uel non est, quemadmodum tempora diui a sunt. Assirmatio veroes enuntiatio alicuius de aliquo.Negatio uero enutiatio alicuius ab aliquo. uuoniam autem nuntiare ess,oe quod est,non esse:et quod non est,
esse: quod est,esse: quod non est, non esse: Ocirca ea quae extra praesens tepus siunt. Similiter, omne utiq; contingit quod quis virmauerit, negare: cst quod quis negauerit, virmare. uuare manifestum es quoniam omniasi mationDopposita es negatio: omni negationi, ymatio. Et sit hoc contradictio, rmatio Θvegatio προ- sita. Dico autem opponi, eiusdem de eodem: non autem aequivocὸ, , qiuscunq; caetera talium cout sophisticas determinavimus importunitates. De subiectu, cr praedicatis enuntiationum. Cap. V. VO VIAM autem sunt haec quidem re-Crum uniuersialia . illa uero singularia . Dico autem uniuersale,quod in pluribus praedicari natum eri: singulare uero quod non: At homo quidem uniuersale est: Callias uero eorum , qua sunt singularia. Necesse est autem enuntiare cum inest aliquid, aut non : aliquando quidem alicui eorum, quae uniuersalia sunt, aliquando autem, quae singularia sunt. Si ergo in uniuer-μli uniuersaliter enuntiet quis,quoniam est, aut
93쪽
ma est,contrariae enunciationes erunt. Dico aure
in uninersali enuntiare uniuersaliter uto mnis homo albus est,nusto homo albi, est. Quando autem in uniuersalitas non unisersaliter, non sunt contrariae . quae autem significantur , est esse aliquando colitraria. Dico autem non miluersaliter enuntiare in tu,quae uniuersalia sunt: ut est albus homo, non es assu's homo: cum.n.uniuersale set homo,non uniuersaliter utitur enunciatione.Omnis nanq; non uniuersale segnificat, sed quoniam Regula unita siniuersaliter.In eo uero quod uniuersale praedua uersalis. iii id quod est uniuersaliter praedicari non es uerum: Rulla enim affirmatio uera erit,in qua cilis iuersale silpraedicatum, uniuersaliter praedica Contradicto- sur:ut est omnis homo, omne animal. Opponi au-sem Uirmationem negationi dico contrad ictori quae uniuersaliter significat eidem quoniam non uniuersaliter: ut omnu homo albus es, no omnis homo albus est nullus homo albus es, aliquis homo albuῬ G.Contrares uerb uniuersalim assii mationem, O uniuersalem negationem: Et omnis homo iustus est,nnlDU homo iustitis est. De regulis oppositorum. Cap. VI.
. . VOCII CA has quidem impossibile est se
se uerata. Has uero oppositaύ, contingit aliquando in eodem si ui esse uero: ut no omnis homo albus est, D aliquis homo albin ent. uuaecunq; igitur contradictiones uniuersalium sunt uniuersaliter, necesse iat alteram esse ueram, uel
94쪽
fassam: O quaecunq; in sua bra sunt, ut est
Socrates albus,non es Socrates albus.uuaecunq; autem in uniuersalibra non uniuersaliter , non
semper haec quidem uera est,illa uer)falsa est.SL. mul enim uerum es dicere,quoniam es homo a bus, quoniam non es homo albus: O est homo, pulcher, O Mon est homo pulcher. Si enim turpis est,non est pulcher: si taliquid, non est.Videbitur autem subito inconueniens esse,iccirco quo niam uidet: risignificare haesinon est homo albus, sint i haec, nullus homo est albus. Haec autem
neq; idem signisicat, neq: simul necessariis. Manifestum erit autem quoniam una negatio unius Urmationis est: hoc enim idem oportet negare negationem,quod rmatio .rmaitit, O de eodem,uel de aliquo singularium, uel de aliquo uniuersalium ut uniuersaliter, uel ut non uniuersaliter, lico autem ut est Socrates albus, non est Socrates albus.Si autem aliud aliquid de eodem, uel
de alio idem, non eII opposita, sed erit ab ea diuersia. Huic veris quae en, omnis homo albus es , contradictio, est illa, quae est, non omnis homo
albus est illi ueris quae est,aliquis homo albus est, . illa quae es,nullus homo albus est: illi autem qua est,es homo albus,illa quae est,no es homo albus. uuoniam igitur una afrmatio uni negationi προ spilouus. ponitur contradictores, quaesiunt hae, dictum est, quoniam contrariae aliae, quae sunt istae, distum est: quoniam non omnis uera uel falsa contradictio, quare, quando uera, uel fassa. Pl
95쪽
Meafirmatione O negatione una. cap. VII.
Definitio. autem asyrmatio, oe negatio est, quM unum de uno significat, uel cum seu uniuersale univcr aliter, vel non similiter ut omnis bd albus in no omnis bo albus,est: est ho albis': non es hoalbus: nullus bo albus est, aliquis ho albus est , si albu unu significat.Sin uero duobus unu nome ps istum est, ex quibus non est unum, non est una af lsrmatio,neq; una Wgatio,ut si quis ponat hoc nomen tunica homini, et equorquod tunica alba est, haec no es una Uirmatio,nec una negatio. Ubil enim differt hoc quam dicere, quoniam es homo equus,albus Hoc autem nihil dissere,quam dicere,est homo albus,stest equus albus. Si ergo hae
multa significant, sunt plures manifestum ess quoniam et prima uel multa,uel nihil significat:
corollaria. neque enim est aliquis homo equus. Quare nec in his necesse est hanc contradictionem ueram,illam
De futuris contigentibus. Cap. VIIL'gula x IIS ergo quaesunt, O quaefacta sunt ne- , Icesse es Ufirmationem, uel negationem ueram esse, Mifalsam. In uniuersalibus quidem uniuersaliter, semper hanc quidem ueram, illam veris
sal in esse:est in his quae singularia sunt quemadmodum dictum esto in tu uero quae in uniuersa 'gula et libus non uniuersa liter dicuntur,no necesse est dictam
96쪽
ctum est autem oe de bis.In singularibus uelia, et futuris,non si iliter. mis omnis V rmatio , O negatio uera, uel falsa esset omne nece se en esse,uel non esse, quare si hic dicat futurum esse aliqi id, ille uero non futurum dicat hoc ipsum: manifestum est quoniam necesse est uerum dicere at iterum i drum, si omnis afrmatio, uel negatio uera uti falsa est:utraq; enim non ei Ant simul iutalibus. im si veru est dicere, quoniam altam, uel non album, necessie est esse album, uel non album. Et se est album: uel non album, uerum erat firmare, uel negare. Et si non es, fit um dicit: et si sal uin dicit, non est:quare necesse est aut a firmationem, aut negationem ueram esse, uel falsam. ibit igitur neq; est, neq; sit, nec a fortuna,
nec ulmlibet, neq; erit, neq; non erit: sed ex ne cesitate omnia, non utrumlibet . . t enim qui dicit, uerus Graist qui negat. Similiscr enim.
uel feret, uel non feret, utrumlibet enim nihil magis sic uel nou sic se habet, uel habebit. Amplius autem, si est album nunc, verum erat dicere' prius, quoniam erit album. Quare siemperfuit uerum dicere quodlibet eorum quae facta sunt, quo niam est, uel erit. Si autem semper ueru fuit dicere, quoniam es, uel eritinoo potest hoc non esse, uel non futurum es e. uod autem non potest non
feri, impossibile est non feri. Et quod impossibila est nos fieri,necesse est fieri. 0 mnia igitur, quas tura sunt,necesse est fieri. Vibit igitur utrumlibet neq; 4 fortuna erimam se a fortuna,v5 ex necesse state.
97쪽
sitate. Alciero nec quoniam xcutrum uerum eri, dicere contingit: ut quoniam neq; erit, neq; noverit.Primum enim cum sit agirmatio salsamegatio non Acra sirit. Et cum haec; alsa sit, contingit asymationem non ueram esse.- c si verum sit dicere quoniam album est, est magnum: opo tet esse utruq;. Si uero erit cras,oportetfore cras. Si aut m neq; erit , neq; non erit cras , non erit utriaibet:ut in nauale bellum.oportet.n. neq; fieri navale bellum, neq; no feri. de ergo contiu
Iunt incouenisntia haecsun .hui modi aliarii omnis virmationis, O negationis, uel in ire, quae in uniuersalibiis dicuntur , ut uniuersaliter, ues in js,quae sunt singularia, necesse en oppositarum hanc quidem ueram esse, illam ueris falsam. P ihil autem citrumlibet esse in tu,quae fiunt:sed omnia esse, feri ex necesitate.'are neq; co-sultare oportebit,hes negotiari: quoniam si hoc quidem acimus,erit hocsi uerὸ non hoc,non erit hoc. Johi n.prohibet,est in annsi decies milies mum,hunc quidem dicere hoc futurum esse:illam
uerὸ non dicere. uare ex neceuitate erit:quodliabet eorum veru erat dicere tunc..A t uerb nec hoc
disseri,si aliqui dixerint cotradictionem, uel non dixerint.Maniferium enim quὸd sic se habet res, etiamsi no hic quidem si maucrit qui ille uerbnc uerit. V .n.propter negare, ues rmare, erit,uti no erit, nec in decies millesimum annum,
magis quam in quantolibet tempore.uuare se in omni tempore sic se habebat, alteru ueia dicere-
98쪽
tur:necesse erat hoc fieri. Et unumquodq; eorum quae fiunt, sic se habebat, ut ex necesitate feret. Si n.ueia dixit quis quoniam eri non poteri non feri Et quod Iactum G, uerum erat dicere semper, quoniam trit.Si quide haec impos bilia sunt videmus.n.6Jefuturorum principium, ab eo quod consulta inuri atq; aliquid agimin,σ quo niam rei omnino in ire, quae semper actu sunt,esse possibile, O non esse si iliter: in quibad utrumq; contingit, esse, non esse. uuare Oferi, O non fieri, multa nobis manifesta uni sic sie habentia:ut quoniam hanc uestem posibile est inci
di, O non incidetur,fdprius oreretur. Similiter autem, non incidi posibile esti non.n esset eam prius ei ter vispostibile esct non incidi: quare, O in ali generationibi 'quae secudum huiusmodi potentiam diiuntur.Manifestustitur es, quoniam non omnia ex necessitate,uelsunt,uel punt. Sed alia 'ultrim utrumlibet: nihil magis, uel a1firmatis,uel negatio uera. Alia vcrὸ magu quidem in pluribus alterumsed contingit feri et alterum, alterum uerὸ minimρ.Igitur 6se quod en, quando est, oe non esse, quod non est,quando non
est,necessis est,sed non omne quod est,necesse es esse,nec quod non es,necesse est non e se. on.n. iaest,omne quod est,ncce artis esse,quando est: Osimpliciter ex necessitate em. Similiter autem Oin eo quod non est.Et in contradictione eadem ratio est. se quidem, vel non esse omne necesse est: fAturum esse, uel non. non tamen diuidentem, dicere
99쪽
dicere alterum necessarium. Dico autem ut ne
cesse est futurum esse bellum nauale, cras, uia non futurum esse. Sed non futurum esse cras bellum nauale,nece se en, vel non futurum es sic: suturum concluso. autem esse Mel non esse, necisse en . Quare cum similiter orationes uerae sint, quιmadmodum res:man bonum cIt,cuoniam quacunq; siccte habent, ut utrumlibίt sint, cir contraria ι otingant, necesse en similiter se habere O cotradictionem: quod contingit in qs,quae nous inporsunt, uel nia emper non unt. Horum. n.necesse en alteram partem contradictionis ueram esse , vel Di ame non tamen hanc, uel illam, scd utrumlibet:
nagis quidem ueram alteram, non rame Iam ue
ram,uelsislsam.Quare manis enium eu quoniam non est necesse omnis i malintis,uci negationis oppositarum: hanc quidem ueram , illam autem falsam esse:non.n.quemadmodum in qs,quae sunt sictae habent O in s,quae non sunt quidcm,pW- sibilibus tamen esse, uel non esse, uu quemadmo- . dum dictum en. Teri
100쪽
ARISTOTELISi Liber Secunduta De enuntiationibus infinitis. Cap. L
aut es aliquid de aliquo assi matio significas, hoc
aut ues nome est, uti innomina-tu,Anu aut oportet er,et de uno
id quod est in .rmatioe nome lusit dictu e:et innominatu prius non ho. n.nomen quidem non dico: sed nomen infinitum,unum enim significat aliquo modo, in v
tum nomen, quemadminium,o nonsa natur,non uerbum,sed infinitum uerbu erit omnis virmatio: negatio uti ex nomine, O uerbo,uel ex infinito nomine,et uerbo.Prater uerbum alite nulla .rmatio, uel negatis est enim,uel fuit, uel erit,uelf uia quaecunq; alia hmoi uerba, ex iis sunt, quar po ta sunt, con significant enim tempus. urare prima est rmatio'negatis,est
homo,non si homo:deinde est non homo, non est non homo. Rursus est omnis homo: non est omnis homo:est omnis non homo, non eIt omnis non homo. Et in i qu e extrinsecus o temporibus eadem ratio est. uuado autem,es,tertium adiacens praedicatur, dupliciter dicuntur oppositiones. Dico autem, ut en iustita homo.es t ter rivm : dico adiacere nomen: Aes EerbAm in a Gmatione. urare ob id ipsχm quatuor Erunt illae conclusio.
Est, secun id adiacenscii praeter ipsum aliud praedicatsi no est,