Aristotelis Stagiritae Organum, hoc est, libri ad logicam attinentes, Boethio Seuerino interprete, nuper ex optimis exemplaribus Graecis recogniti. Cum scoliis, argumentis, ac uarietatibus lectionum recens additis

발행: 1559년

분량: 667페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

dicti Iuni de priore, fere hi sunt. Videtur aute- praeter eos, qui dictisunt, aliter esse prioris mo

tiae consequentiam:quod alteri quomodolibet causa est digne prius natura dici possit:quqniam ut τὸ quaedam sunt huiusmodi,palam est. Esse naue hominem siecundum cssentiae consiquentiam ad ite am deseconuertitur orationem. Num s homo est,uera en oratio,qua dicitur, quia homo eIti σὴ uera est oratis,qua dicimos quod homo est: etiaconuertctor. Nam si uera est oratio, qua dici' mus quod homo est: est homo. Et uera quide oratio, ni qmquam caus es, ut sit res ueruntamen res quodammod0 causa videtur,ut sit uera oratiis eo enim quod res est, cui non est, uera oratio, aut falsa dicitur. s resecundum quinque modos , prius alterum alicro dicatur. Demodi s simul. CV . XII. cIM VL aut m dicuntur simplicite pet propris , quorumgeneratio in tempoi emcntrtim cnim eoru neq; prius,neq; posterius est Simul itaq; secundum tempus haec di cunttir. 2 tura autem simul sunt,quaecunq; conscrtzntur quid mIecundum quod es esse confie-quentiam sed nequaquam alterum alteri causio ut sit:st in duplo, O dimidio, conuertuntur etenim hac: nam cum duplum seu, timidium eneo cum dimidium sit, duplum est,sed neutrum alteri causa en: utst. Dicuntar autem simul natura, r quirim, eodem ea

82쪽

PRAEDICAMENT .

t et, O quae ea eodemgenere ediverse ab inui et . . ii diui tur.Εdiuerso autem diuidi abi icem is cuntuT,quae secundum eandem sunt diuisione: ut uolatile,gressibile, aquatile. me en abinuicem ediuerso diuiduntur,qua ex eo generesunt. Animal naq; diuiditur in baequolatile, gresidue. te, oe aquatile: nihil horum prius, uelponertulis essed simul Rec natura esse uidentur.Diuiditur autem, O singulum horum in species rursus: ut uolatile animal,alladgresibiis,aliud aquatiale. Erunt ergo, illa simul natura, quaecunque ex eodem genere secundum eandem sunt diuisionem.Genera uero speciebus semper priora sunt, neq; enim conuertuntur sicundum eius, qu)diatessi consisquentiam:ut cum quidem aquatile sit, anima i esticum uero sit animal, non necesse est ut aquatile sit. Simul ergo natura dicuntur, quacunq; quidem conuertuntur secundum eius, quod 'es esse consequentiam,sed nequaqua alteru alteri ut sit,cauo G:ση ea,quae ex eodemgenere ediuerso diuiduntur abinui G simpliciter simul sunt quorumgeneratio in eodem est tempore. Despeciebus motus. Cap. XIII. S aute species sunts generatis,co μ' ruptis,avgmetum,diminutis,alteratio, βω- Q dum locum mutatio. Ali' itas motus lanis quia abinuicem diuersi suntinon enim estgenerario,corruptis, ncq; augmentum, diminutio, neq; secundis locum mutatuos ilirer aure,'ali'.

83쪽

τu motionu alterari.Hoc aut no uerti est.na securadu ora penὸ piniones,aut coplures accidit nos alterari,nBlla aliaru coicante motioxu:na neq; augeri necessariu est, qJppasione mouctur, neq; diminuussimiliter aut et inali'. Quare alia praeter alios motus erit alteratio:na se estica de, oporteret id, qδ alteratur,mox et augeri, vel minui, veἱ quanda aliaru motionu sequid duo necesse est. Similiter aut et qι augetur aut alia at qua mutatione murictur,alterari oporreret, scd snt quaeda,quae augmetatur, quae no alterantur ut quadratu gnomone circuposito creuit quider altera tu vero nihil factu es.sic et in alijs hmoi:quare alij motus sunt abinuice. Est aut simpliciter motui quide quies est riuri' uero, quae per singula Iunt, et singui lagenerationi quide corruptio, augmetato uerbdiminutio,secudu locu mutationi,secundu locum

quies maximὸ uidetur oppositu esse et fortὸ in conariu loci mutatio:ut ei qua inferius est, ea quae supius est:et et,quae supius est, ea quae inferius M. In hoc in re Reliquo ueris Uignatoru molim, no facile se amliquo motu, gnare quid forte es contraria. Videtur aut nihil scilitet alte esse ei mirari, nisi quis et in hoc secundu qualia

ratione . tale quieto opponat,aut in cotrarium qualitatis, mutatione cot et in mutatione secundu locum, quietem secundum locum,aut in contra ritim locumulationem. .n. alteratio mutatio sicundu

qu litatem,quapropter opponitur mutationi s

84쪽

eundum qualitatem,quies siecundum qu litatem, aut in contrarium qualitatu mutatio, ut astu feri ad id:quod nigrum enseri Alteratur enim in contraria, qualitatis mutatione facta. De modis habere. Cap. XIIII. v, A B E RE fecudu plures modos dicitum. ut enim ut secundu habitu,et dispone,aut alia aliqua qualitate, dicimurin.disciplina aliqua, atque uirtute habere. Aut ut quantitatem,qσ ei qui masnitudine habet, contingit, diciturin.tricubita haere magnitu ind, uel quadricubita. ut ea, qua circa corpus sunt,ut uestimentum, uti tunica: aut ut in part ut in manu anulum. Aut ut partem , ut pedem, uel manum. Aut ut in ua sie, ut modius grana tritici,aut lagena uinu. uin ι.hJre lagena dicitur, et modius grana tritici. Haec. n.Omnia here dicuturiat in uase. Aut ut possessione.hab N. n.domum, edi agrum dicimus.Dicitur et O uiruorem habere,cν uxor uirum. Sed qui nunc diactus es modus,aliensimus est eius, quod est habere:nihil.n.aliud uxore habere signissicamus, qu quod cohabitant.Forte tamen et ait, quidam, eius cmod est habere apparebunt modi, Aed qui dici co-μeuerunt,peia omnes numerati sunt.

85쪽

LIBRUM, ANGELI

POLITI AN IARGUMEN TYΜ.

o age librum quoq; γε- ἐρμιηνειας inspiciamus,

Sin quo talia uerba nectuntur. aecunque igitur uocibus msunt,notae illorum sunt, quae animo,sicuti uocanotae,ipla quae scribimus,sed nec uoces, nec literae tamen eaedem cunctis, cum sint iii animo omnibus eadem,quorum sunt hae timilitudines,conceptiones, &in animo sunt ueri expertes & salsi, quibus nomina &uerba respondent, nam uerum taliumq; diuisionis est S compositionis utrobique. N omen dico, uocem lignificatui habilem,exposito sine tempore , cuius pars nulla seorsum significat,licet affectet. Cui quidem ne satio si obstiterit,indefinitum uocabitur nomen, fac aliud a nomine,quemadmodum & nominis casus. Eadem & uerbi finito, modo tempore non fraudetur, spest eorum signum , quae de altero dicuntur. a quo itidem indefinitum uerbum,casusq; uerbi discrepat. Haec autem seorsum quidem significant, Ied non uerum tamen, ac salsum. Quare ad orationem pergamus, quae uox est significatui habilis,cuius etiam seorsum partes ips, significat. Nec omnis tame oratio ueris fallumq; recipit, sed enunciativa duntaxat, quae aifrinatio primum uel negatio est, etiam q prius quarta copula uinciatur. Verbum autem sibi enunciatio poscit, quod etiam finiti ovibus adhibetur. Est quem una interdum e- nunciatio in uocabulis pluribus est, & in uno multiplex .sensus enim potius ibi respicitur. Sed assirmatio de quopiam,negatio a quopiam quid enuciat. Nullaq omnino est adirmatio, cui non aliqua aduersetur Deg tio, quod totum Contradictio dicitur . Agatur de eodem oportet,reiecta a qui uocatione, & cauillamentis caeteris, Fit auteni ut uniuersalia nomina, fit ut & sin-Lularia committatitur,sed uniuersalia iannc uniuersalio nota

86쪽

gnota,nune particulati,nunc prorsus nulla proserantur , ubi nota non est, nihil repugnat, ubi uniueriales, contraria nascuntur,quae simul uera nunquam sunt, cum uera illa esse possint,quae his opponuntur. At cum ab angulis mutuo respiciunt, contradictio fit, cuius pars altera uera semper,aut falsa, quod in singularibus quoq; deprehenditur,etiam quavis nota carentibus. Idem ta men quod assirmatum fuerat,abdicari ab eodem conuenit, cui suerat dedicatum. Non enim assirmaticinis cuiusquani plures singulis negationes, ueraq; semper alterutra, nisi cum suturum tempus sit gularia praesertim respiciunt. ne fateri illud absurdum cogamur, sortuito nihil fieri. Nam neutrum simul, nunquam omnino non uerum distinctum,quippe uerillimum semper. Ex nomine autem, S uerbo, uel ex indefinitis, nunc utroq; , nunc altero, assirmationes primae constant, α negationes, quae sic tamen porriguntur, ut uerbum est, tertium quidda sit, ac praedicato adnumeretur,aut uerbum certe aliud adsit, quod in hoc ipsum denique resoluatur.Hic uero enuciationum geminatur numerus.

Tum ubi quae diximus indefinita ponuntur, multa oritur diuersitas, prout negatio locum mutat. nam uerba ipsa & nomina quavis loco priore cedam, minime intellectum uariant, alioqui negationes plures , assirmationis erunt unius. Verum nec una dia lectici interrogatio,quae uel unum quaerit de pluribus,tiel de uno plara, quare nec una responsione excipitur. Na cum lintduo interdum separatim uera, falsa eadem si iungas deprehendentur.quaecunque autem ex accidenti, ue i deuito eodems,uel ipsa inter se dicuntur,nequaquam fieri unum possunt,nec item si quod ipsum dicitur, inerae illi iam de quo dicitur.Quibus autem praedicationibus repugnantiae nihil adhaerescit,& ubi uocabulis orationes aicuntur,quae uidelicet a se ipsis, non ex accidenti praedicantur,& pure uerum profertur,& quadantenus.

Nec tamen illud omnino est, quod est in opinione. F Caeter

87쪽

Caeterum per modos etiam contradictio uariatur, oui uicem praedicati obtinent, sicuti subiecti, quod reliquum. Necessarij dehinc illa,& possibilis,& contigentis, atque impossibilis multa & uaria , sed ab omnibus decantata contradictio. In qua tamen impossibilis aequi uocationem caueas, necessarium propterea quod actu sit, in capite constituas. Nam disceptationem praetereo . sex illis argumentationibus consectam,qua repugnare magis L negatio amrmationi colligiatur,qua duae inter se ais mationes , quoniam

eam pleriq; Ariasto telis esse

negant.

PERI

88쪽

P ER

De Signis. cap. M M V M oportet constituere quid sit nome, et quid uerbu,po Positiosea quid est negatio et mrmamatioret Enunciatio, et oratio' Ssit ergo ea,quae simi in uoce ea-ri ,quae sunt in anima, pasii num nota, ct ea quascribuntur,eorum, quae sunt in voce. Et quemadmodu nec litera omnibuου eae- Tositio ademsic nec eaedem uoces. ouarum autem hae primum notae seunt, edem omnibus passiones anima sunt quarum hae similitudines, res etiam eaedem. De hu uer) dictum es inire, qui simi de aninur,alterius enim est negotij. Esaurent, quem Tositio sadmodum in anima,aliquando quide intellectus yne uero,uelfalso,aliquando autem cui iam necesse est horum alterum inesse,sic etiam in voce. . , circa compositionem enim, diuisionem, est uerum, Osalpum. Nomina igitur ipsa, ct Verba cosmilia sunt et,quisine compositione, O diuisione est,intellectui. Vt homo, uel album, quando non aliquid additur,neq; enim salseummeq; uerum adhuc est.Signum autem huius es hircocerum enim

aliquid significat, sed nodum utrum aliquid, uel falbum,se non uel esse,uel no esse addatur,sel simpliciter,uel secundum tempu1. F α De

89쪽

De nomine. cap. II.

ros ME igitur est uoxsignificativa fecundis placitum sine tempore:cuius vulla pars senicativa est, separata. In nomine enim,quod

est equiferus,serus nihil per se significat, quem

admodu in oratisne quae est equas I erus..At uero non quemadmodum in semplicibus nominibus, sese bubet in copositis In illis enim nullo modo parsygnificativa es:in his autem uidi tur quidemsta nullius es, separata: ut in eo quod est equiferus hoc,quod es ferus. cudiim placitum uero,quo niam natura, nominum nullum est,sed quando sit nota. quoniam designant et istiterati soni,nifera- Declaratio rum: quorum nihil nomen est. n homo uero definitionis non es nomen.at uesi nec positum nomen est,quo nominis. illud oportet appellare: neque enim oratio,neque negatio est: ed sit nomen infinitum, quoniam semiliter in quolibet est, oe quod en, quod non M. Catonis autem, et Catoni,et quacunq; talia sunt, non sunt nomina,sed casus nominis, ratio autemetira est,alia tamen siunt secundum seipsi: quonia ' , cum est:uelfustines erit,neque uerum,neque' sum, est nomen uerὸ semper: Et Catinis est, uel non es: nondum enim aliquis neq; uerum dicit, nequeseri um. De uerbo. Cap. II I.

uid uerba autem est,quod consignificat tem pus, cuius nulla pars significat extra: O es' i sc er

90쪽

semper eorum,quae de altero praedicantur , nota. Dico autem quoniam consignificat tempus ut sanitas quidem nomen est, sanatur verὸ uerba:con fignificat enim nunc e spe, crscmper eorum, quae de altero dicuntur nota est, ut eorum quae de subiecto,uel in subis Iosunt. 1 lon sanatur Meia,non aegrotat,non uerbi dico.Consignificat enim temnus, O semper de aliquo est. Disserentiae autemiuio, nomen positum non est, sed infinitum uerbum sit quoniam similiter in quolibet est, et quod

est, O quod non est. Similiter autem Osanab tur,insanabatur, non uerbum est, sed casus uerbi.Dsserunt autem a uerbo, quod hoc quidem praesens consignificat tepus,illa uerὸ id quod ciscuncirca es. Ipsa igitur secundum se dicta uerba,nomina siunt, Psegnimant aliquid.conItituit

enim qui dicit intelleclum, qui audit quiescit: sed si est , vel non est, nondum significat, ncqae enim signum en rei, esse, uel non esse, nec si hoc

ipsum , en,purum dixeris: ipsium enim nihil es, consignificat autem compositionem quanda, q asne compositis non es intelligere. De oratione. CV IIII. o autem est uox significatiua,cuius partiu aliquidMψcatiuum es sieparatum: ut dictio, sed non ut affirmatio, uel negatio. Diaeo autem, ut ho=no aliquid significa βd non quoniam est,aut non est: sed erit virmatio, uel ne-

ratios quid addatur. Sed non hominis ollaba

orationis definitio.

SEARCH

MENU NAVIGATION