Aristotelis Stagiritae Organum, hoc est, libri ad logicam attinentes, Boethio Seuerino interprete, nuper ex optimis exemplaribus Graecis recogniti. Cum scoliis, argumentis, ac uarietatibus lectionum recens additis

발행: 1559년

분량: 667페이지

출처: archive.org

분류: 철학

601쪽

ELEUCH. SOPH. 3Oo.ra significat principaliter: ut aquila, uel citis Amis autem qiurndo soliti lumis sic dicere. Tem. tims uero quatio compositum plura significa separatum uero simpliciter, ut scire literas: nam utrunq; fortasse unuin quidem significat,et scire, O literae: ambo aut plura,aut literas ipsas scientiam habere,aut literarum, alium. Amphibolia igitur, et aeqitiuocatio propter hos modos sunt. ut possibile est sedentem ambulare: non scribentem,sicribere: non enim idem segnificat se diuidens quis dicat, componens, quod posiibile est sedentem ambulare, est non scribentem scribere: er hoc identidem si quis componat non scribent8

scribere, significabit profectὸ quod habet potesta

tem, ut non scribens scribat: si quis autem non coponat, quoniam habet potestatem quando non scribit,ut sicribat. Et discit nunc literas, si quis diducit quas scit. Amplius, quod virum solum potes ferre,plura potest ferre.Propter uero diuisionem quod quiuq; siunt duo, tria: paria, imparia. Et quod maius,aequale: tantundem enim est maius O adbuc amplius: nam eadem oratio 'diuisa, cir composita non idem semper uidebitur segni care. Vt ego posui te seruum, existentem liberu. Et hoc, quinquaginta uirum, centum beros liquit Achilles. Propter accentum autem, in in qua sunt sine scriptura, non facile idialecticas facere oratione: in sicripturis autem O poematibus magis. Utqpoetam defendunt noums i aduersus re

602쪽

Cum poeta dicit, Homerum intellioli

cuius hic Aristoteles carmina citat, uerum quod ea nostris accentibus non ac- Commodari quelit, interpres pro illis Vergilii, qui

latinorum est Homerus,car

mina posuit.

aeria cessabit turtur ab ulmo:quod pentemimeri uisisset, O turture Demininodoluunt enim id accentu: licentes quod aeria accentum finalem longum habet, non ad turtur, jed ad ulmo, ut epithetum, debet referri: id de Viso, Eurialocum utulos uino, somnoq; sepultos intellex e

Cetera per terras, omneta animalia somno Laxabant curas, O corda oblita laborum.

Talia igitur propter accentum sunt. V e autem propter figuram dictionissent, accidunt quando non idem ut idem interpretaturivi masculinam, foemininum: uel foemininnm, maliculiunm: uel quod inter haec est,alterum horti uel russu quale, quantum:isel quantum, quale: uel faciens, patiens: uel dispositum facere: O alia, ct u diu sum est prius. am est aliquid, quod non es eoru quae sunt facere : ut eorum quae sunt faccre, aliquid dictione significare,ut ualere. Similiter figura dictionis dicitur ei qd est secare, uel aedificare,qua-uis illud quidem quale quid, oe fcctum quodammodo unificet, haec uerb Iacere aliquid:eodem autem modo G in caeteris . propter igitur dictione redargutiones ex his existunt. De locis redargutionum ophinisarum extra dictionem. Cap. IIII. uero quae extra dictionem Jut ea-Mptionum species; unis tem. a quidem propter accidens ecunda autem propter id quod simpliciter, uti non simplicitersed aliquo modo, aut ubi, aut quando,aut aliquid dicitur:tertia atitem propter

603쪽

ELE CH. SOPH. 3o I propter redargutionis ignorantiam: quarta uero propter conssequens:quinta autem propter id qὀes in principio sumeresexta propter id quod non es causa,ut causirmponeres tima ueris propter

plures interrogationes unam facere. Propter igitur accidens captionessunt: quado similiter quodcunque existimabitur rei accidenti infernam quia multa eidem accidunt,non est necesso omnι- Dua praedicatis'ei de quo praedicantur sta omnia inessemam omnia sic erunt eadem,quemadmodum sophistae dicunt: ut se Corassus est alter ab homine ne est altera se est enim homo:aut si d Socrate alter, Socarates autem homo, ab homine alterum dicunt esse confessum,eis quod accidit ca quo dixit alterum esse, hunc esse hominem. Propter id autem quod hoc quidem simpliciter, illud autem aliquo modo, non praecipiarquatio quod in parte dicitur, ut simpliciter dictum sumiturriuis nonens est opinabile, quod non ens est, no enim en HEesse quiduis, esse simρliciter . Aut rusum quoniam quod est non est, si eorum quae seunt quinia non est,ut se non est homo:nam non idem ess non esse quiduis, non esse simpliciter: apparet autem,eis quod per quam propinquum est dictione, parum disserat esse quiduis,ab eo quod es esse non esse quiduis ab eo quod est non esse. Similiter autem propter id quod est aliquo modo, et simpliciter:ut si Indus cum sit totus niger, albus endentibu ,albus igitur'non assua est. Aut si ambo aliquo modo, quod semul contraria inerui,

604쪽

tale autem in quibu*am quidem, cuilibet facile est considerare . Vt si lumens Aethiopem nigrum esse,dentibus dicat quod albus, si ergo ibi albis,' quod rister, no niger,putabit disputasse octogisticὰ,cum perfecerit interrogatione . In quibusdauerb latet frequenter, in quibuscunq; cum aliquomodo dicatur, simpliciter uidetursequi, O in quibuscunq; non fiscile est considerare unum eorum praecipuὰ sit assignandum. Fit autem tale, in quia bulcunq; silailiter sunt opposita: nam uidentur ut ambo., aut neutrum dandum.esse simpliciter praedicari: ut si dimidium quidem album, dimia dium uelia nigrum,utrum album, an nigru' uin' aute sunt propter id quodn5 determinatur quidem si Vmus,aut quid redargutio iunt propter omisitonem oration-:nam redargutio est corradictio unius'eiusdem,non nominis,std rei, O nominis non synonymi,sed eiusdem, ex iis qme data

sunt ex necessitate, non connumerato eo quod erat

tu principis,fecundum idem, Grad idem, O similiter, in eodem tempore.Hoc autem modo feri

potest,ut quis risum dicat de aliquo, quidam autem omittens aliquid eorum quae dissi sunt, apparent redarguere:ut quod idem duplum non duplum:nam duo unius quidem dupla, tria autenon dupla. ut si eiusdem idem duplum, O non duplumsed non fraudum idem, nam siecundum longitudinem duplum,siccudum latitudine no duplum. qui se eis te, O secundum i se,.semilii tersed non simul:quare est apparens redargutia Trahat

605쪽

ELENCH. SOPH. JOATrabat autem aliquis hanc et in eo quae sunt propter dictione. uuar aute propter id quod in principis erat 'muntur, ut quidem sic et tot modis: quot modis contingit quod in principio est petere: uidentur autem redarguere , eo quod non pos tquis inspicere idem, diuersum. uuae uero propter conssequens est redargutio, ideo est quod putent conuerti conctequentiam: nam si cum hoc enex necessitate, illud sit, cum illur est,putant alterum esse ex nece diate:unde quae ab opinionem ex sensu sunto deceptiones fiunt:nam sepe

esse mei,fel suspicati sunt,co quod sequitur flauus

color mel. Et quia accidit terram, pluuia mai

dam fieri, etiam si sit madida, opinant pluiser

id autem non necessarium est. In rhethoricis quidem quae secundum signum fiunt demonstrationes, ex conssequentibota seunt: nam uolentesonen fere quod adulter,quod consequens est accipiunt, quod comptus, aut quod uid tur n9ctu errabundas: pluribus autem beo quidem in tu ut , praedicatum tameu nou iuest. Simrliter autem cirin ratiocinatiuis:ut est Metui oratio, quod infinitum est liniuersum : umens autem liniuersum ingenium na ex nihilo nihil feri) quod aut ctsi est ex principio fieri,si igitur non factum est, priucipium non habet uniuersism, quare insiclitam: nonecesse est aut hoc accidere:nou.n. omne quod fictum est, principium habet, etiam quicquid pria cipium habet, ditam est: quem idmodum neq; si febrici calidus: etiam calidum necesse est febrire.

606쪽

Quae uerὸ propter non causam, ut causam: tam assumitur quod non causa est, tanquam propter illud fiat redargutio,accidit autem tala, ad impos

pinibile bilusnus,necessarium enim est in his aliquid interimere ex 's, quae posita sint: si ergo

enumeretur in necessa's interrogationibus,ad id

ad quod accidit imposiibile, uidebitur propter id sepe feri redargutio, ut quod non est anima, O uita idem:nam si generatio corruptioni est contrarium, cir alicui corruptioni erit quaedam generatio contrarium: mors autem corruptis quaedam, contrarium uitae,quare uita generatio, o uiuere generari: hoc autem impossibile .non ergo idem anima σ vita. Nequaquam collactum est,nam

accidit tametsi quispiam no idem dicat uitam et animamo impostibiisseVolum,contrarium uita quidem morti,cum sit corruptio, corruptioni autem generationem.Incollectiles igitur simpliciter non sunt huiusimodi orationes, sed ad propositum in collentiles: latet plerunq; no minus isos interrogates quod tale est. Propter igitur consequesct propter no causam orationes huiusmodi sunt. plurea interia propter id quod est duas interroga- rogationes, ti0ηes AKam facere,quando latet plures esse, O ut una. perinde ac una sit, Uignatur responsio una. In aliquibus autem facile est uidere quod plures,o

quod non danda una responsio, ut utru terra mare est an coelum ' in aliquibra vero minus, O quasi una sit,aut cootetur ceὸ quod nequeunt resso

dere ad inti rrogatum aut redargui uidentur: ut putar

607쪽

ELEI CR SOPH. putas hic et hic est homo'quare cum aliquispercusserit hunc O hunc,percutiet hominem O ηο .......homines. Aut rursum quorum haec sunt quidem bona,illa autem non bona:omnia haec bona,an no bonaenam utrumuis dixerit,est quidem ut aut redargutionem,autfalsium apparens uideatur facere:nam dicere eorum quae non sunt bona aliquidese bonum,aut eorum quae bona sunt non bonum,

falsum. uandos aut assumptis quibus a, redam gutio etiam fiet uera, ut se quis concedat similitem

unum o plura dici alba, nuda, 1 caeca: s caecum est quod non habet uisum, natum tamen habere, O caeca erunt quae non bahent uistim, na ta autem habere quando igitur hoc quidem habes 'tisum,illud autem non habe ambo erunt Aci uidentia,uel caecaequod es impoβibile. Omnes sophisticas redargutiones in igno- i

rantiam redargutionis reuoca

tum iri. cap. V.

. VT igitur sic diuidendum apparentes fa P

ogismos, redargutiones:aut omnes reducendum ad redargutionis ignorantiam, in qui hane principium faciunt,feri enim potest, ut omnes resoluamus dictos modos ad redargutionis definitionem. Primum quidem si incollectiles fuerint, oportet enim ex iri qua posita sunt,accidere conclusonem, O ut ita dicam ex necesitate,atq; non apparere. Deinde Osecundum partes definitio- ο --nis:nam earum quaeJunt in dictione, hae quidem

608쪽

tiam redargu

tionis,fundamentum pOniit omnium redargutionu.

I I B E I. sint propter duplex,ut aequivocatio O oratio, et similisfiguraeconsuetum.n.id,omnia, ut illud quippiam significare.Compositio autem, O diuisio, ct accentus,co quod non eadem ess oratio aut nome quod disserens:oportebat aut O id esse que admodum O re eande,si debebat redargutis,uel 1 3llethinus isse:utsi tunica, non uestisJllogia: tur, ed tunicamam uerum est G illud, sed nonfllogiVtum est, ed adhuc interrogatione indiget , quod idem significat ad eum qui quaerit propter qi id.Quis uero secundam accidens definito Bllogismo manifestae fiunt: nam eandem definitionem oportet ollogismi O redargutionis feri, attame

adiungere contradictioncm: nam redargutio

filogismus est contradictionissi igitur non esse llogisenus accidentis, non fit redargutio, non.ns cum haec set, necesse est illud es id autem est album esse propter jyllogismum: neq; si triangulus duobus rectis tres angulos habet aequales, accidit ci figuram esse, vel primum, uelprincipium, quod figura, uel primum,vel principium tale est, nam non quatcnus figura,uel primum:uel principium,sed quatιnus triangulus demonseratiosimiliter O in at s. uuare se redargutio ollogismus

quadam,non erit qua secundum accides redargutio. Verum propter hocinartifices et omninosciptes ab infici s redarguuntur, nam Isicundum accudens syliog mos faciunt contra sapientes, qui uero non possunt diuidere,aut interrogati conceduti aut cum non dant,arbitrantur dedisse. me uerb

609쪽

ELE' CIq. SOPH. IO propter id quod aliquo modo, simpliciter, quoniam non de eodem assiimatio O negatio estinam aliquo modo albi,aliquo modo nom album: et simpliciter albi,simpliciter non assum, veratio est, se igitur cum datur aliquo modo esse album , qui ut sempliciter dictum accipit, non facit redargutionem , apparet autem propter ignorantiam ipsius , quid est redargutio. Manise ii rit autem omnium, quae prius dista sunt propter redargutionis definitionem, quare o sic nuncupatae sunt: nam propter rationis omisitonem phantasea st druisis hoc pacto, commune in omnibus his ponendum est orationis omisio. uuae uero propter id quod sumitur, q d erat in principio,stnon causa ut causa ponitur, manifestaesunt per desinitionem: nam oporici conclusionem accidere, eo quod haec sunt, quod non

erat in non causis, edi rursum non connumerato eo

quod erat in principio, quod non habent eae quae sunt propter petitionem cius quod in principio. uero propter consequens particula sunt accideritis, nam'. consequens accidit: dissert autemIab accidenti:quoniam accidens quidem est in uno solosumere,ut idem esse fanum, mel,et album, cygnum:quod autem propter consessura, semper in pluribus:nam quae uni et eidem liunt eadem, sibi inuicem postulantur esse eadem*ropter quod si ea quae propter consequens redargutis,es autem non omnino uerum, ut si sit album secundum accidens: nam quis es' Ugnus albo idem:

Captiones secundum iustitiam redargutioniS.

610쪽

L I E E I. idem: aut rursum in Melissi oratione idem eseaecipitDdium esse, principium habere,aut aqualia feri, eandem magnitudinem accipere. moniam enim principium habet quod Dctum est,ear quod habet principium,Dctum esse postulat,tanquam ambo eademsint, eo quod princia pium habent DLtum esse oe finitum. Similiterantem in ijs quae aequalia Dctas nisi eandem magnitudinem , coe unam sumentia aequalia sunt: O qua aequalia facta sunt, eandem

unam magnitudinem sumunt: quare consequens sumit: quod igitur propter accidens redargutio, in ignorantia redargutionis est: manifestum,

quod ea quae est,est propter consequens: inspiciendum autem est id alias. Quae uerὸ propter id

quod est plures interrogationes ut unam facere,ineosunt quod non enucleamus,sive non diuidimus propostionis orationem: nam propositio unum de uno est: nam idem terminus univo solius rei,

simpliciter rei: ut hominis, unius solius bo- minis r si diliter autem in alse. Si igitur una propositio est,qua unum de uno postula Osimpliciter erit propositio talis, interrogatio. Atqui quoniam13llogisemus ex propositionibus est, redargutio autem syllogismus, est redargutio erit ex propositionibus: si igitur propositio unum de uno, nifestum quoniam ct haec in redarguti vis ignoramia r nam apparet esse propositis,qua non estpropositio. δε itaq; dedit re sponsionem ut

ad unam interrogatione erit redarzutio: s au tem

SEARCH

MENU NAVIGATION