Eusebii Caesariensis opera, 1

471쪽

ροῖς τροφὴν ἐρανίζουσι προς το θεὸν εὐαγῶς ανέχειν. 7 μ ταφη νεκρὸν ἐξείργειν, αλλὰ και ης 359 αὐτοῖς σον γε εἰς την ὁσίαν προσεπιβάλλειν μηθηκας, μη μνηματα λως κατοιχομένων κινεῖν μηχδεσμὰ, μη κακὸν μηδεν πλέον τω ἐν ἀνάγκαις προσεπιφέρειν μη γονην ἀνδρῶν ἐκτέμνοντας, μη γυναικῶν τοκίοις και ἄλλαις μηχαναις ἀμβλοῶν μηζώοις ἔμπαλιν η κατέδειξεν εἴ ουν ὁ θεὸς, εἴτε τις καὶ νομοθέτης, προσφέρεσθαι μη σπέρμα φανίζειν Ἀομη γέννημα δουλούν μη ζυγὸν ἄδικον ἀνθυποβάλλειν, μη χοίνικα μετρον, μη νόμισμα ἄδικον μη φίλων πόρρητα ἐν χθρα φαίνειν ποῖ δη προς ου του θεο ημῖν τὰ Βουζύγια ἐκεῖνα ἄλλα δε προς τούτοις ορα μη παίδων διοικίζειν γονέας, μηδ' αν i5αιχμαλώτους χρς χη γυναῖκα ανδρος κὰν νομίμως ἐωνημένος τὶ δεσπότης. 9. η που σεμνότερα καὶ μείζω ταύτα, ἄλλα δε μικρὰ και τὰ τυχόντα μηνεοττιάν φησι κατοικίδιον ἐρημούν, μη ζώων κεσίαν, οἷα ἔσθ' οτε προσφευγόντων ἀναιρεῖν - εἴ τι των θτοιούτων ηττόν ἐστιν οὐδενὀς ἄξια ταὐτά γε εἴποις αν αλλ' ο γε ἐπ αὐτοῖς νόμος ἐστι μέγας, καὶ πάσης ἐπιμελείας αἴτιος, και αἱ προρρησεις μεγάλαι, καὶ ἀραὶ κατά τε ἐξωλείας, και ὁ θεος ἐπόπτης των

τοιούτων, καὶ τιμωρος πανταχοὐ ' E,10 Και μετὰ βραχέα φησὶν ' λην δου μέραν εἰ τύχοι, ἀλλον δὲ Ουδε μίαν, αλλὰ πολλὰς καὶ ταύτας ου εὐθυς ἐφεξης ἀλληλαις ἀλλ' ἐκ διαλειμμάτων, καὶ τούτων δε παρ επτὰ, κρατοsντος ως καὶ εἰκὸς ἀεὶ, του παρὰ τὰς βεβή--ολους ἔθους, μηδεν α παραβηνα των προστεταγρομένων, ου θαυμάζεις; ul. ἄρ' υ προς ἀσκήσεως

472쪽

μόνον αυτοῖς τοὐτο εγκρατείας ἐστιν, ως ἐξ ἴσου καὶ δρῶν τι πονοῶντας και ἀνέχειν ἰσχύειν ἀπο των ἔργων, εἰ δέοι οὐδητα αλλ' εἰ καὶ προ εργου μεγάλου και θαυμαστοὐ τινος ήθη δεῖν ο νομοθέτης, αυτους μη τἄλλα μόνον κανούς εἶναι δρῶν καὶ μηδρῶν σαυτως, αλλ' ἔτι κα των πατρίων νόμων καιεθῶν ἐμπείρως ἔχειν. 12 τι υν ἐποίησε ταῖς βδόμαις ταύταις μέραις αυτοὐς εἰς ταυτον ήξίου συναγεσθαι καὶ καθεζομενου με αλληλων ἡ αἰδοῖ ih καὶ κόσμω των νόμων ἀκροῶσθαι του μηδενα ἀγνοῆσαι χάριν 13. και ητα συνέρχονται με αεὶ καὶ 300iσυνεδρευουσι μετ' αλλήλων, οι με πολλοὶ σιωπῖ, πλην εἴ τι προσεπιφημίσαι τοι ἀναγινωσκομένοις 212J νομίζεται Ἀων ιερέων δέ τις ο παρὼν η των γερόν i5 των εἰς ἀναγινώσκει τοὐς εροὐ νόμους αὐτοῖς, και καθ' καστον ξηγεῖται μέχρι σχεδὸν δείλης ὀψίας κἀκ τοὐδε πολύοντα των τε νόμων των ιερῶν

ἐμπείρως ἔχοντες καὶ πολ δη προς εὐσέβειαν ἐπιδεδωκοτες. 34 αρα σοι ου δοκεῖ ταῶτα παντος σπου-

ρ δάσματος μαλλον ναγκαι αὐτοῖς τοιγαροὐν υκ , ἐπὶ θεσιμωδοὐς ρχονται περι ων πρακτέων, καὶ μηδιερωτῶντες οὐδε καθ' εαυτοὐς ὐπ' αγνοία των νόμων ὐαδιουργούσιν, αλλ' οντινα αυτῶν κινεῖς καιπερ των πατρίων διαπυνθάνρ, προχείρως ἔχει καια ραδίως εἰπειν, καὶ ἀνὴρ γυναικι, και παισὶ πατηρ, καὶ δούλοις δεσπότης ἱκανος εἶναι δοκεῖ τοὐς νόμους παραδιδόναι. 15. και μην περ του γε ἔτους τουεβδόμου ράδιον σαύτως λέγειν, ου μην ταυτον ἴσως -υ γαρ αὐτοὶ των ἔργων ἀφεστῶσιν, σπερδο ταῖς βδόμαις ἐκείναις μέραις, ἀλλα την γῆν ἀργην ἀφιῶσιν εἰς τα μέλλοντα αὐθις ευθενείας χάριν.πολῶ γαρ διαφέρειν αυτην ἀνάπαυλαν λαβουσαν,

473쪽

εἶτα δε εἰς νέωτα γεωργεῖσθαι, καὶ μὴ τη συνεχείατης εργασίας κατεξάνθαι. 6. ταυτὸν δε καὶ περι τὰ σώματα ῶν δοις συμβαῖνον ει ρώμην οὐ γαρ ηπρος γείαν μόνον διαλειμματα καί τινας αναπαυλα απὸ των ργων τους ἰατρους προστάττοντας το

γὰρ συνεχες καὶ ὁμοιοειδε αεὶ μάλιστα δε ἐπ εργων, βλάπτειν εοικε. i. σημεῖον δέ την γαρ γῆν αυτὴν εἰ τις ἐπαγγέλλοιτο αὐτοις ξεργάσεσθαι πολῖ, μἀλλον η πρόσθεν το βδομον ἔτος τουτ καὶ των καρπῶν πάντων συμπαραχωρήσει ολων, οὐκ αν οὐδα- ομῶς δέξαιντο. -υ γὰρ αὐτο των πόνων ἀνέχειν οi-oνται δεῖν μόνοι καίτοι κἄν ει τοs ἐποίουν, ουδενῶν θαυμαστὸν υ αλλὰ την χωραν αὐτοῖς ἄνεσίν τινα καὶ ραστώνην, εἰς αρχὴν τέραν της αυθις ἐπιμελείας και γεωργίας, λαβεῖν. 18. ἐπεὶ τι ἐκώλυε επρος του θεο επὶ του παρελθόντος τους αυτὴν προεκδοὐναι καὶ παρὰ των εργαζομένων τον ἐκεί- imitνων φόρον του του ἐκλέγειν ἀλλ σπερ ἐφην,

κα οὐδενα τρόπον ουδεν των τοιούτων, προνοία,

μοι δοκεῖ, της χωρας ἐκδέχονται 19 της δε φιλαν κνθρωπίας αὐτῶν και τούτο μέγα λαληθῶς σημεῖον. ἐπεὶ γὰρ αὐτο των ργων ἐκείνου του ετους ἀνέχουσι, τους γινομένους καρπούς οὐκ οἴονται δειν συλλέγειν οὐδ' ἀποτίθεσθαι, μὴ ἐκ των οἰκείων πόνων περιόντας αὐτοῖς ἀλλ' ἄτε του θεο παρεσχηκότος,5 αὐτοῖς, ἀνιείσης ἐπ αὐτομάτου της γης, οὐ βουλομένους χεομένους των τε οδοιπόρων καὶ των ἄλ-i, λων ἀξιοῶσι μετὰ ἀδείας χρῆσθαι. 20. καὶ περὶ μὲν τούτων ἄλις σοι. το γὰρ ταῖς ἐβδόμαις δη τον νόμον αὐτοῖς στῆσαι, ταλα οὐκ ἄν με ἀπαιτήσαις, οἴσως πολλῶν πολλάκις και ατρῶν και φυσιόλογων

καὶ φιλοσόφων ἀκηκοὼς περὶ τούτου πρότερον, ν-

474쪽

τιν ἄρα δύναμιν εχε πρός τε την τῶν συμπάντων

και η προς την ἀνθρωπείαν φύσιν ουτος ο της εμοομης λογος. 2 l. σαότα με ὁ Φίλων. Ἀμοια δ' αὐτω καὶογώσηπος ἱστορεῖ ἐν δευτέρω συγγράμματι ων πεποίηται Περὶ τη των γουδαίων αρχαιότητος, τοὐτον γράφων καὶ αυτο τον τρόπον vIII ' Τίς δ' ηυ- μάλιστα κατορθώσας τους νο- μους και της δικαιοτατης περὶ του θεου πίστεως 1 επιτυχὼν πάρεστιν ἐξ αυτῶν κατανοεῖν των νόμων

αντιπαραβάλλοντας ηδ γαρ περὶ τούτων λεκτέον. 2. υκοῶν πειροι με αἱ κατὰ μερος τῶν θῶν καὶ τῶν νόμων παρὰ τοις ἄπασιν ἀνθρώποις διαφοραι, κεφαλαιωδῶς αν ἐπίοι τὰ G. οἱ μεν γὰρ μοναρ- 15χίαις, οἱ δε ταις λίγων δυναστείαις, ἄλλοι δε τοις 2i:,lπλήθεσιν ἐπετρεψαν την ξουσίαν τῶν πολιτευμάτων, ὁ δ' μετερος νομοθέτης εἰς με τούτων οὐδ οτιοὐναπεῖδεν ως δ' ἄν τις εἴποι βιασάμενος το λόγον θεοκρατίαν πεδειξε το πολίτευμα θεήτην ἀρχην ρ καὶ το κράτος ἀναθεὶς καὶ πείσας εἰς ἐκεῖνον απαντας ἀφορῶν ς αιτιον μεν πάντων ἔντα τῶν γαθῶν, α κοιν τε πῆσιν ἀνθρώποις υπάρχει καὶ ὁσωνετυχον αυτοὶ δεηθέντες ἐν ἀμηχάνοις λαθεῖν δε την ἐκείνου γνώμην υκ νῖν οἴτε τι τῶν πραττομένων 25 οὐδεν ουθ ων αν τις παρ' αὐτω διανοηθείη 4 αλλ 362ιαυτὸν ἀπεφηνε καὶ ἀγεννητον και προς το ἀῖδιον

χρόνον ἀναλλοίωτον, πάσης ἰδέας θνητῆς κάλλει δια φέροντα, καὶ δυνάμει μεν μῖν γνώριμον ὁποιος δεκατ οὐσίαν ἐστὶν ἄγνωστον. i. ταῶτα περὶ θεουκ φρονεῖν οἱ σοφώτατοι παρ' Ἐλλησιν ὁτι με ἐδιδά-

475쪽

χθησαν, ἐκείνου τὰς αρχας παρασχοντος, ἐῶ νυν λέγειν -τι δε ἐστι καλὰ και πρεποντα τιτο θεουi, φύσει καὶ μεγαλειότητι σφόδρα μεμαρτυρήκασι καιγα Πυθαγόρας και ναξαγόρας καὶ Πλάτων ο τε με ἐκείνον απὸ της Στοὰς φιλόσοφοι και μυρ Ἀδεῖν παντες υτ φαίνονται περὶ της του θεου φύσεως πεφρονοκότες. 6. λλ' ο μεν προς ὀλίγους φιλοσοφουντες εἰς πληθη δόξαις κατειλημμενα τηνἀληθειαν του δόγματος ἐξενεγκεῖν ου ἐτόλμησαν, ὁ δ' μέτερος νομοθέτης, ατ δη- εργα παρέχων τοῖς βνόμοις σύμφωνα ου μόνον του καθ' ἐαυτόν ἔπεισεν, ἀλλα και τοι ἐξ ἐκείνων ἀει γενησομένοις την. περὶ του θεου πίστιν ἐνέφυσεν ἀμετακίνητον. T. αἰ- τιον δ τι κα τω τρόπω της νομοθεσίας προς το χρησιμον πάντων πολ διήνεγκεν ο γαρ μέρος ο

ἀρετῆς ἐποίησε την εὐσέβειαν, ἀλλα ταύτης μέρη τε

ἄλλα και συνείδεν αυτα καὶ κατέστησε λέγω δετην δικαιοσύνην, την σωφροσύνην, την καρτερίαν, την των πολιτῶν προς ἀλληλους ἐν ἄπασι συμφωνίαν. . ἄπασαι γαρ α πράξεις καὶ διατριβαὶ καὶ κλόγοι πάντες ἐπι την προς τον θεὸν μῶν εὐσέβειαν ἔχουσι την ἀναφορά. ουδεν γαρ τούτων ἀνεξέταστον ουδ αόριστον παρέλιπεν. 9. δύο μεν γάρ εἰσιν ἀπάσης παιδείας τρόποι και της περὶ ταχθη κατασκευῆς, ων ὁ μεν λόγω διδασκαλικος ὁ δε δια της σκήσεως ατων θῶν οι μὲν ου αλλοι νομοθέται ται γνώμαις διέστησαν και τον τερον αυτῶν δν ἔδοξεν κάστοις ελομενοι τον τερον παρέλιπον οιον Λακεδαιμόνιοιμεν και Αρητες θεσιν ἐπαίδευον, ου λόγοις, θη- ναῖοι δε και σχεδὸν οι ἄλλοι πάντες Ἐλληνες α μεν ad 20 πραττειν Ῥη προσέταττον δια τῶν νόμων, τουπρος αυτ δια τῶν ἔργων ἐθίζειν ωλιγωρουν.

476쪽

l0 ὁ δ' μετερος νομοθετης ἄμφω ταῶτα συνήρμοσε

κατὰ πολλην ἐπιμέλειαν ουτ γαρ κωφην ἀπελιπετην των θῶν ασκησιν ουτ τον ἐκ του νομου λογον 363ὶ

ἄπρακτον Γασεν, αλλ ευθυς απλτης πρωτης ἀρξά- μενος τροφης καὶ της κατὰ τον οἶκον ἐκάστων διαίτης ουδεν ουδε των βραχυτάτων υτεξουσιον ἐπὶ ταῖς βουλήσεσι, των χρησομένων κατελιπεν, ἀλλα καὶ περὶ σιτίων οσων ἀπεχεσθαι χρὴ καὶ τίνα προσφέρεσθαι, καὶ περὶ των κοινωνησάντων της διαίτης, ἔργων τε i συντονίας καὶ τουμπαλιν ἀναπαυσεως δρον θηκεν αυτὸς καὶ κανόνα τον νόμον ιν σπερ π πατρὶ τούτω καὶ δεσπότη ζῶντες μητε βουλόμενοι μηδενμήθ' υπ αγνοίας μαρτάνωμεν. I. ουδε γαρ την , υπο της γνοίας ποτίμησιν κατέλιπεν, ἀλλα καὶ i5 κάλλιστον καὶ ἀναγκαιότατον πεδειξε παίδευμα τον νόμον - εἰσάπαξ ἀκροασαμενοις, ουδε δις η πολλάκις, αλλ' κάστης βδομάδος των ἄλλων εργων ἀφεμένους ἐπὶ την ἀκρόασιν εκελευσε του νόμου συλλέγεσθαι και τομον ἀκριβῶς ἐκμανθάνειν δη ' πάντες ἐοίκασιν οι νομοθέται παραλιπεῖν. G2. καὶ τοσοίτον οἱ πλεῖστοι των ἀνθρώπων ἀπεχουσι τοs fili Jκατὰ τους οἰκείους ζην νόμους στε σχεδόν αυτους ουδ' ἴσασιν ἀλλ' ὁταν ἐξαμαρτάνωσι, τότε παρ' ἄλλων μανθάνουσιν τι τον νόμον παραβεβηκασιν.) χῖ τε τὰς μεγίστας καὶ κυριωτάτας παρ' αυτοῖς ἀρχὰς διοικοῶντες ὁμολογούσι την ἄγνοιαν ἐπιστάτας

γαρ παρακαθίστανται τη των πραγματων οἰκονομίας τους ἐμπειρίαν χειν των νόμων πισχνουμενους.

13. μῶν δ' ὁντινουν τις ελοιτο, τους νόμου ραον

- αν τις εἴποι, πάντας η τουνομα λεαυτοὐ τοιγαρουν

απὸ της πρώτης ευθυς αἰσθήσεως υτους ἐκμανθάνοντες ἔχομεν ἐν ταῖς ψυχαις σπερ ἐγκεχαρuγμεθ

477쪽

422 EIISEBIIνους. καὶ σπάνιος με ὁ παραβαίνων, δυνατος δη της κολάσεως παραίτησις 14. sτο πρῶτον απάντων την θαυμαστην μόνοιαν μῖν ἐμπεποίηκε τὸ γὰρ μίαν με ἔχειν καιτην αὐτην δόξαν περὶ θεού, τω βίω δε καὶ τοίς ἔθεσι εμηδε αλληλων διαφέρειν, καλλίστην ἐν θεσιν αν- θρώπων συμφωνίαν ποτελεῖ. b. παρ' μῖν γαρ μόνοι οἴτε περὶ θεο λόγους κουσεται τους αλληλοις πεναντίους, ποῖα πολλα παρ' ετέροις ουχυπο των τυχόντων γα μόνον τὸ κατὰ τό προσπεσὸν ο βοι ἐκάστω λεγεται πάθος, ἀλλα και παρά τισι των φιλοσόφων ἀποτετόλμηται, των με την λην του θεοί φύσιν ἀναιρεῖν τοι λόγοις πικεχειρηκότων, ἄλλων δε την περ ανθρώπων αυτὸν πρόνοιαν ἀφαιρουμε- νων ' οὐδ' εν τοίς πιτηδευμασι των βίων ψεται i5 διαφορὰν, αλλὰ κοινὰ μεν ἔργα πάντων παρ' μῖν, εἷς δ' ὁ λόγος ο τω νόμω συμφωνῶν περ θεοῶ, πάντα λεγων ἐκεῖνον φορῶν. 6. και μην περιτων κατὰ τον βίον επιτηδευμάτων, ὁτι δε πάντα ταi, ἄλλα τελος ἔχειν την εὐσεβειαν, και γυναικῶν ἀκού--σειεν αν τις κα των οἰκετῶν. θεν η και ὀπροσφερομενον μῖν πό τινων ἐγκλημα του μηκαινῶν ευ ρετὰς ἔργων λόγων ἄνδρας παρασχεῖν, εντεὐθεν συμβεβηκεν. i. οι μεν γὰρ ἄλλοι ὀ μηδενὶ των πατρίων ἐμμενειν καλὸν εἶναι νομίζουσι, 25 και τοι μάλιστα τολμῶσι ταὐτα παραβαίνειν σοφίας δεινότητα μαρτυρούσιν, μεῖς δ τουναντίον μίαν εἰναι καὶ φρόνησιν καὶ ἀρετην πειληφαμεν, ὀ μηδεν ολως ἡπεναντίον μητε πρῆξαι μητ' διανοηθηναι τοῖς ἐξ ἀρχης νομοθετηθεῖσιν. I 8. περ εἰκότως αν ω εἴη τεκμηριον το κάλλιστα τον νόμον τεθῆναι τα γὰρ, τοὐτον ἔχοντα τον τρόπον αἱ πεῖραι δεόμεναι

478쪽

διορθώσεως ἐλέγχουσιν ἡμῖν δε τοῖς πεισθεῖσιναρχῆς τεθῆναι τον νόμον κατα θεου βουλησιν ουδ'ευσεβες ν ἔτι τουτο μη φυλάττειν. 19. τί γαρ αυ- τοὐ τις αν μετακινήσειεν η τί κάλλιον ἐξευρεν η τί παρ τερων ς ἄμεινον μετήνεγκεν αρά γε την )oλην κατάστασιν του πολιτευματος κά τις αν καλλίων η δικαιοτερα γενοιτο της τον θεὸν μεν ηγεμόνατων λων γεισθαι πεποιημένης, τοις ερεῶσι δε κοινῆ μεν τα μεγιστα διοικεῖν ἐπιτρεπουσης, τω δεi πάντων αρχιερεῖ πάλιν πεπιστευκυίας την των αλ- λων ερεων ἡγεμονίαν; 20. ους κατὰ πλοῶτον ου δέ τισιν αλλαις προυχοντας πλεονεξίαις το πρῶτονευθυς ὁ νομοθέτης ἐπι την τιμὴν ταξεν, ἀλλ' οσο των

με αυτοὐ πειθοι τε και σωφροσύνη των ἄλλων διέ-1 φερον, τουτοις την περὶ τον θεον θεραπείαν ἐνεχείρισεν. l. τουτο δ η και του νομου και των αλλων ἐπιτηδευμάτων κριβὴς πιμελεια και γαρ ἐπόπται πάντων και δικασταὶ των αμφισβητουμένων καικολαστα των κατεγνωσμένων ο ιερεῖς τάχθησαν.

20 22. 1ις αν ουν ἀρχὴ γένοιτο ταύτης ὁσιωτέρα; IGF, τις δε τιμὴ θεω ἀλλο αρμόζουσα παντος μεν του πλήθους κατεσκευασμένου προς τὴν εὐσέβειαν ἐξαμρετον δε την ἐπιμέλειαν των ιερέων πεπιστευμένων, ῶσπερ δε τελετή ἐστι της λης πολιτείας οἰκονομουθα μένης. 23. ὁ γαρ λίγων ἡμερων ἀριθμον πιτηδεύ- 2i5Jοντες ἄλλοι φυλάττειν ου δύνανται, μυστήρια καὶ τελετὰς πονομάζοντες, αὐτα μετὰ πολλῆς δονῆς

και γνωμης μεταθετο φυλάττομεν μεῖς δια του παντος αἰῶνος. 24. τίνες ουν εἰσιν α προρρήσεις ,

30 και προαγορευσεις; πλαῖ τε και γνωριμοι πρωτηδ' ηγεῖται ἡ περὶ θεολλέγουσα, θεος ἔχει τα σύμπαντα, παντελὴς καὶ μακάριος, αὐτος εαυτῶ και πῆ-

479쪽

σι αυτάρκης, αρχὴ και μέση και τελος πάντων ουτος ἔργοις με καὶ χάρισιν ναργὴς καὶ παντος ουτινοσοὐ φανερώτερος, μορφὴν δε καὶ μέγεθος ἡμῖν ἀφανέστατος. 25. ἀσα μεν λη προς εἰκόνα τὴν τουτου, καν ' πολυτελης, ατιμος πάσα δε τέχνη ε προ μιμήσεως ἐπίνοιαν τεχνος οὐδὲν ομοιον ουτ εχομεν ου ἐπινοοίμεν ου εἰκάζειν ἐστὶν ὁσιον. 26. ἔργα βλέπομεν αυτοῶ, φως, οὐρανὸν γῆν, λων και σελήνην, δατα ζωων γενέσεις, καρπῶν αναδο- σεις. ταυτα ο θεὸς ἐποίησεν, ου χερσὶν, ου πόνοις, οου τινων ἐργασαμένων ἐπιδεηθεις, ἀλλ' υtos καλὰ θελήσαντος καλῶς ην εὐθυς γεγονότα. 47. τούτω δεῖ πάντας ἀκολουθεῖν και θεραπεύει, αυτὸν ἀσκούν- τας ἀρετήν τρόπος γαρ θεοὐ θεραπείας ουτος ὁσιώτατος. 28. εἷς ναὸς ενὰς θεοὐ, πίλον γαρ ἀεὶ παντὶ ετὀ ομοιον, κοινὸς πάντων, κοινο θεο απάντων. τοsτον θεραπεύουσι με δια παντὸς ι ιερεῖς γε ται δε τουτων ὁ πρῶτος ἀεὶ κατὰ γένος. -υτος μετὰ των συνιερέων θύσει τω θεῶ φυλάξει τους νόμους, δικάσει περὶ τῶν ἀμφισβητουμένων, κολάσει τους 9

ἐλεγχθέντας. ὁ τούτω μὴ πειθόμενος φεξει δίκην, ως εἰς τον θεὸν αυτὸν ἀσεβῶν. 49. θύομεν τὰς θυσίας ου εἰς πλήρωσιν αυτοῖς καὶ μέθην, ἀβούλητα γὰρ τω θεῶ τάδε, και πρόφασις αν ἴβρεως γένοιτο καὶ πολυτελείας Ἀλλα σώφρονας, εὐτάκτους, βi366 εὐσταλεις, πως μάλιστα θύοντες σωφρονῶσι. καὶ ἐπι ταῖς θυσίαις χρὴ πρῶτον περ της κοινῆς εὐχε- σθαι σωτηρίας, εἶθ' υπερ εαυτῶν ἐπὶ γὰρ κοινωνία γεγόναμεν και ταύτην ὁ προτιμῶν του καθ' εαυτὸν ἰδίου μάλιστα εἴη θε κεχαρισμένος. 30. παρά ωκλησις δε προ τον θεὸν ἔστω διὰ της ευχῆς καιδέησις, οὐχ ὁπως διδωτα ἀγαθά' δέδωκε γὰρ αὐ-

480쪽

τὸς κών καὶ πάσιν εις μέσον κατατέθεικεν ' ἀλλ' ὀπως δέχεσθαι δυνώμεθα καὶ λαβόντες φυλάττωμεν. 31 αγνείας ἐπὶ ταῖς θυσίαις διρρηκεν ὁ νόμος ἀποκηδους ἀπο λέχους ἀπο κοινωνίας της προς γυναῖ- γ κα. καὶ πολλῶν αλλων, α μακρὸν αν εἴ νυν γρά

φειν.

32. Tοιουτος μεν ο περὶ θεου καὶ της ἐκείνου

θεραπείας λόγος μῖν ἐστίν ο δ αυτὸς ἄμα και νόμος. τίνες δε οἱ περὶ γάμων νόμοι μίξιν μόνην οἶ-iρχεν ὁ νόμος την κατὰ φύσιν την προς γυναικα, καὶ

ταυτην, εἰ μέλλοι τεκνων νεκα γίνεσθαι την δεπρος ἄρρενα αρρένων ἐστύγηκε, καὶ θάνατος ὁ ἐπιτίμιον εἴ τις ἐπιχειρήσειε. 33. γαμεῖν δε κελεύει μη προικὶ προσέχοντας, μηδε βιαίοις ἀρπαγαῖς, μηδ' i5 α δόλω καὶ δι απάτης πείσαντας, ἀλλα μνηστεύ- ρει παρὰ του δουναι κυρίου, καὶ κατὰ συγγένειαν ἐπιτηδειον. γυνη χειρων, φησὶν ανδρὸς εις ἄπαντα τοιγαρο Ἀπακουέτω, μη προς βριν, αλλ να ἄρχηται θεὸς γὰρ ἀνδρὶ κράτος ἔδωκε. 34 ταύτη συν- εῖναι δεῖ τον γημαντα μόνη τὸ δε την ἄλλου πειρῶνανοσιον. εἰ δέ τις τοίτο πράξειεν ουδεμία θανάτου παραίτησις οἴτε εἰ βιάσαιτο παρθένον τέρω συνωμολογημένην ὁ εἰ πείσαι γεγαμημένην. 35. τέκνα τρέφειν ἄπαντα προσέταξε καὶ γυναιξὶν ἀπεῖπε μητχ ἀμβλοῶν ὁ σπαρεν μητε διαφθείρειν, ἀλλα ην φανείη, τεκνοκτόνος α εχ υχην ἀφανίζουσα κὰ τὸ γένος ἐλαττούσα. 36 τοιγαροίν οὐδ' ει τις ἐπὶ λέχους φθορὰν παρέλθοι, καθαρὸς εἶναι τότε προσήκει καὶ μετὰ την νόμιμον συνουσίαν ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς Ἀπολουεσθαι, ψυχης ἔχειν τοὐτο μερισμον προς ἄλθλην χώραν ὁπέλαβε. και γὰρ ἐμφυομένη σώμασι καροκοπαθεῖ, καὶ τούτων αυ πάλιν θανάτω διακριθεῖσα.