Herodoti Historiarum libri 9 curavit Henr. Rudolph Dietsch

121쪽

H E R 0 D O 1 Iτῶν πληθεος πέρι αξιος συμβληθῆναι ἐστί. εἰσὶ δὲ κHαλλοι ποταμοὶ Ου κατὰ τον Νεῖλον ἐόντες μεγάθεα, o τινες ἔργα ἀποδεξάμενοι μεγάλα εἰσί τῶν ἐγὼ φράσαι ἔχω ουνοματα καὶ αλλων καὶ Ουκ ηκιστα Ἀχελώου, oeρέων δι Ἀκαρνανίης κοὰ ἐξιεὶς ἐς θάλασσαν τῶν Ἐννάδων νησων τὰς ημισέας μη ηπειρον πεποίηκε.i1 τι τῆς 'Αραβίης χώρης, Αἰγυπτου δὲ Ουπρόσω, κόλπος θαλάσσης ἐσέχων ἐκ τῆς Ηρυθρῆς --λεομένης θαλάσσης, μακρος ουτω δή τι και στεινὸς, ως ἔρχομαι φράσωπι μῆκος μὲν πλόου ἀρξαμένp ἐκαυχου διεκπλῶσαι ἐς την επιρέαν θάλασσαν ἡμέραι ἀναισιμουνται τεσσεράκοντα εἰρεσίη χρεομένω, ευρος δὲ, τῆ ευρυτατός ἐστι ὁ κόλπος, ημισυ ἡμέρης πλόου. ἐζ-χίη δ' ἐν αυτῶ καὶ ἄμπωτις ανὰ πασαν ἡμέρην γίνεται. ἔτερον τοιουτον κόλπον κάὶ την Αἴγυπτον δοκέω γενεσθαι κου, τον μὲν, ἐκ τῆς βορη ς θαλάσσης ἐσέχοντα ἐπὶ Αἰθιοπίης, τον- Ἀράβιον, τον ἔρχομαι λέξων, ἐκ τῆς νοτίης φεροντα ἐπὶ Συρίης, σχεδὰν μὲν ἀλλήλοισι συντετραίνοντας τους μυχους, ολίγον δέ τι παραλλάσσοντας τῆς χώρης. ει ων ἐθελήσει ἐκτρέψαι το ἐέεθρον ὁ Νεῖλος ἐς τούτοω τον Ῥράβιον κόμπον, τί μιν κωλύει ἐέοντος τούτου ἐκχωσθῆναι ἐντός γε δισμυρίων ἐτέων; ἐγὼ μὲν γὰρ ἔλπομαί γε καὶ μυρίων ἐντὸς χωσθῆναι αν. κου γε δὴ ἐν τρο προαναισιμωμένω χρόνφ πρότερον ἡ ἐμὲ γενέσθαι Ουκ αν χωσθείη κόλπος καὶ πολλῶ μέζων ἔτι τούτου υπὸ τοσούτου τε ποταμου καὶ ουτω ἐργατικοs;

tu Tὰ περὶ Αἴγυπτον ἄν καὶ τοῖσι λέγουσι αυτὰ πείθομαι, καὶ αυτὸς Ουτω κάρτα δοκέω εἶναι, ἰδων τε την Αἴγυπτον προκειμένην τῆς ἐχομένης γῆς, κογχύλιά τεταινόμενα ἐπὶ τοῖσι Ουρεσι καὶ ἄλμην ἐπανθέο Μναν, ῶστε καὶ τὰς πυραμίδας δηλέεσθαι, καὶ ψάμμον μουνον

122쪽

Αἰγυπτου ουρος τουτο το υπὲρ Μεμφιος ἔχον, προς τῆ χώρρ ουτε τῆ 'Αραβίη προσούρω ἐουσn την Αἴγυπτον προσικέλην Ουτε τll Αιβυy, ου μην ουδὲ τη Συρίη τῆς γὰρ ωραβίης τα παρὰ θάλασσαν Συριοι νέμονται , ἀλλα μελάγγαιόν τε καὶ κατερρηγμένην ωστε

λυσαν ἰλυν τε καὶ πρόχυσιν Αἰθιοπίης κατενηνει--γμένην υπο του ποταμοs. την--βυην ἴδμεν ἐρυθ ρωτέρην τε γην καὶ υποψαμμοτέρην , την δὲ 'Αραβίην τε καὶ Συρίην ἀργιλωδεστέρην τε καὶ υπόπετρον ἐοsσαν. Ἐλεγον δὲ καὶ τόδε μοι μέγα τεκμήριον περὶ χώρης 13 ταυτης οἱ ἱρέες, ως ἐπὶ Μοίριος βασιλέος, οκως ἔλθοιό ποταμὸς ἐπ' οκτὼ πήχεας τὸ ἐλάχιστον, ἄρδεσκε Αἴγυπτον την ἔνερθε Μέμφιος. καὶ Μοίρι Ουκω ἐν

ἔτεα εἰνακόσια τετελευτηκότι, οτε των ἱρέων ταυτα

ἐγὼ μονον. νυν Ω, ει μη ἐπ' εκκαίδεκα ῆ πεντεκαίδεκα πήχεας ἀναβῆ τὸ ἐλάχιστον ὁ ποταμὸς, ουκ υπε βαίνει ἐς την χώρην. - τέ μοι Αἰγυπτίων οἱ ἔνερθε τῆς λίμνης τῆς Μοίριος οἰκέοντες τά τε ἄλλα χωρία καὶ τὸ καλεόμενον Θέλτα, ἐν ουτω ἡ χώρη αυτηκατὰ λόγον ἐπιδιδω ἐς υψος καὶ τὸ ὁμοῖον αποδιδω ἐς

αυξησιν, μη κατακλυζοντος αυτὴν του Νείλου πείσεσθαι τὸν πάντα χρόνον τὸν ἐπίλοιπον Αἰγύπτιοι, τό κοτε αυτοὶ Ἐλληνας ἔφασαν πείσεσθαι. πυθόμενοι γαρ,ώς τεται πῆσα ἡ χώρη των Ἐλλήνων, αλλ' ου ποταμοῖσι ἄρδεται κατάπερ ἡ σφετέρη, ἔφασαν Ἐλληνας ψευσθέντας κοτὲ ἐλπίδος μεγάλης κακῶς πεινήσειν. τὸ ἔπος τοὐτο ἐθέλει λέγειν, ώς εἰ μὴ ἐθελήσει σφι υειν ὁ θεὸς, αλλ' αυχμω διαχρῆσθαι, λιμῶ οἱ Ἐλληνες αἱρεθήσονται ου γαρ δή σφί ἐστι υδατος Ουδεμία ἄλλη αποστροφὴ, οτι μὴ ἐκ του Αιὸς μουνον. καὶ ι

ταυτα μὲν ἐς Ἐλληνας ἔχοντα Αλγπτίοισι ὁρθως εῖρηται. φέρε δὲ νυν καὶ αυτοῖσι Αἰγυπτίοισι ῶς ἔχει

123쪽

λόγον τοs παροιχομένου χρόνου ἐς υηγος αυξάνεσθαι, αλλο τι η οἱ ταύτη οἰκέοντες Αἰγυπτίων πεινήσουσν, εἰ

μήτε γε υσεταί σφι ἡ χώρη μήτε ὁ ποταμὸς οἷός τ ἔσται ἐς τας ἀρουρας ἡπερβαίνειν; ἡ γὰρ δὴ νει γε ουτοι

ἀπονητότατα καρπὸν κομίζονται ἐκ γῆς των τε ἄλλων ἀνθ ρωκων ἀπάντων καὶ των λοιπῶν Αἰγυπτίων, οlουτε ἀρότρp ἀναρρηγνυντες αυλακας ἔχουσι πόνους Ουτε σκάλλοντες Ουτε ἄλλο ἐργαζόμενοι Ουδὲν των ἄλλοι ἄνθρωποι περὶ λήιον πονέουσι, ἀλλ' ἐπεάν σφι ὁ ποταμὸς αυτόματος ἐπελθὼν ἄρση τὰς ἀρουρας , ἄρσας δὲ ἀπολίπη ὀπίσω, τότε σπείρας εκαστος τὴν εωυτου ἄρουραν ἐσβάλλει ἐς αυτὴν - , ἐπεὰν δὲ καταπατωρ τῆσι υσὶ τὸ σπέρμα, αμητον το ἀπο τούτου μένει, ἀπολυήσας δὲ τῆσι ὐσὶ τον σῖτον ουτω κομίζεται. 15 α ων βουλόμεθα γνώμησι τῆσι χώνων χαρῆσθαι τὰ περὶ Αἴγυπτον, οῖ φασι τὰ Θέλτα μοsνον εἶναι Αἴγυπτον, ἀπὸ Περσέος καλεομένης σκοπιῆς λέγοντες τὸ παρὰ θάλασσαν εἶναι αυτῆς μέχρι Ἀριχηιέων των φρολουσμακέων, τῆ δὴ τεσσεράκοντά εἰσι σχοῖνοι, τὰ δὲ ἀπὸ θαλάσσης λεγόντων ἐς μεσόγαιαν τείν ιν αυτὴν μέχρι Κερκασώρου πόλιος, κατ' ἐν σχίζεYαι ὁ Νεῖλος

ἔς τε Πηλούσιον μων καὶ ἐς Κάνωβον, τὰ δὲ ἄλλα λεγόντων τῆς Αἰγυπτου τὰ μὲν Λιβύης, τὰ δὲ Ἀραβίης

εἶναι, ἀποδεικνύοιμεν οῦν τούτω τω λόγφ χρεόμενοι Αἰγυπτίοισι οὐκ ἐοῶσαν πρότερον χωρην. γη γάρ σφι τό γε Θέλτα, ως αυτοὶ λέγουσι Αἰγύπτιοι καὶ ἐμοὶ δοκέει, ἐστὶ κατάρρυτόν τε καὶ νεωστὶ ως λόγp εἰπεῖν ἀναπεφηνός. εἰ τοίνυν σφι χωρη γε μηδεμία υπῆρχε, τί περιεργάζοντο δοκέο-ες πρῶτοι ἀνθρωπων γεγονέναι; οὐδὲ ἔδεε σφεας ἐς διάπειραν των παιδίων ἰέναι,

124쪽

τίνα γλωσσαν πρωτην ἀπησουσι. ἀλλ' οὐτε Αἰγυπτίους δοκέω αμα τp Aga- τω μ' γώνων καλεομενω γενέσθαι, αἰεί τε εἶναι, ἐξ ου ἀνθρώπων γένος ἐγένετο, προχυσης τῆς χώρης πολλους μὲν τοὐς υπολειπομένους αυτῶν γενέσθαι, πολλους δὲ τοὐς υποκαταβαίνοντας. τὸ δ' ων πάλαι αἱ Θῆβαι Αἴγυπτος ἐκαλέετο, τῆς τὸ περίμετρον στάδιοί εἰσι εἴκοσι καὶ εκατὰν καὶεξακισχΩιοι. M ων ἡμεῖς ὀρθῶς περὶ αὐτῶν γινω- 16σκομεν, Ἱωνες οὐκ ευ φρονέουσι περὶ Αἰγυπτου εἰ δὲ

ὀρρή ἐστι ἡ τῶω γώνων γνώμη, Ἐλληνας τε καὶ αὐτοὐς

Ιωνας ἀποδείκνυμι, οὐκ ἐπιστομένους λογίζεσθαι, οἶφασι τρία μόρια εἶναι γῆν πασαν, αρώπην τε καὶ Ἀσίην καὶ Λιβύην. τέταρτον γάρ σφεας δεῖ προσλογίζεσθαι Αἰγυπτου τὸ Θέλτα, εἰ μήτε γέ ἐστι τῆς Ἀσίης μήτε τῆς Αιβυης ' ου γὰρ δὴ ὁ μῖλός γέ ἐστι κατὰ τολον τὸν λόγον ὁ την υσίην ουρίζων τῆς Αιβυης. του Θέλτα δὲ τούτου κατὰ τὸ Οξὐ περιρρήγνυται ὁ μῖλος, ῶστε ἐν τω μεταξὐ 'Aσίης τε καὶ Λιβυης γ

καὶ την - γμων γνώμην ἀπίεμεν, ημεῖς δὲ ἁδέ 17κη περι τούτων λέγομεν, Αἴγυπτον μὲν πασαν εἶναι ταύτην την -' Αἰγυπτίων οἰκεομένην κατάπερ Κιλικίην την υπὸ Κιλίκων καὶ ωσσυρίην την υπὸ 'Aσσυρίων, οὐρισμα δὲ Ῥαρ καὶ Λιβύη οἴδαμεν οὐδὲν ἐὸν ορθῶ λόγω εἰ μη τοὐς Αἰγυπτίων ἀρους εἰ δὲ μ υπ' Ἐλλήνων νενομισμένω χρησόμεθα, νομιῶμεν Αἴγυροπτον πασαν ἀρξαμένην απὸ καταδούπων τε καὶ 'E ρ- φαντίνης πόλιος δίχα διαιρέεσθαι και ἀμφοτέρων τῶν ἐπωνυμιέων ἔχεσθαι ' τὰ μὲν γὰρ αυτῆς εἶναι τῆς --

βύης, τὰ δὲ τῆς Ἀσίης. ὁ γὰρ δη μῖλος ἀρξάμενος ἐκ

τῶν καταδούπων ρέει μέσην Αἴγυπτον σχίζων ἐς θάλασσαν. μέχρι μέν νυν Κερκασώρου πόλιος μει εἷς

125쪽

HEROD0TI ἐ- ὁ Νεῖλος, τὸ ἀπο ταυτης της πόλιος σχίζετρα τριφασίας οδούς. καὶ ῆ μὲν προς ήῶ τράπεται, τὸ καλέεται Πηλούσιον στόμα, η ετέρη των οδῶν προς εσπέρην ἔχει ' τουτο δὲ Κανωβικὸν στόμα κέκληται. ηδὲ δη ωέα των οδῶν τῶ Νείλω ἐστὶ ηδε ' ανωθεν φερόμενος ἐς το ὀξυ του Θέλτα ἀπικνέεται, τὸ δὲ απὸ τούτου σχὼζων μέσον τὸ Θέλτα ἐς θάλασσαν ἐξίει, ουτε

ἐλαχίστην μοῖραν τοs υδατος παρεχόμενος ταύτy ουτεηκιστα ουνομαστὴν, τὸ καλέεται Σεβεννυτικὸν στόμα. ἔστι καὶ λερα διφάσια στόματα απὸ τοs Σεβεννυτικου ἀποσχισθέντα, φέροντα ἐς θάλασσαν, τοῖσι, Οὐνόματα κέεται τάδε, τῶ μὲν Σαῖτικὸν αυτῶν, τῶ δὲ Μενδησιον. τὸ δὲ Βολβίτινον στόμα καὶ τὸ Βουκολι- 18 κὸν Ουκ ἰθαγενέα στόματά ἐστι, ἀλλ' ορυκτά. Μαρτυρέει δέ μοι τη γνώμη, ἔτι τοσαύτη ἐστὶ Αἴγυπτος, lμην τινὰ ἐγὼ ἀποδείκνυμι τῶ λόγω, καὶ τὸ υμμωνος lχρηστηριον γενόμενον, τὸ ἐγὼ τῆς ἐμεωυτου γνώμης lύστερον περὶ Αἴγυπτον ἐπυθόμην. οἱ γὰρ δη ἐκ μα- ρέης τε πόλιος καὶ υπιος οἰκέοντες Αἰγύπτου τὰ πρό ουρα Λιβύy, αυτοί τε δοκέοντες εἶναι Λίβυες καὶ ΟυκΑἰγύπτιοι, καὶ ἀχθόμενοι τῆ περὶ τὰ ἱρὰ θρ σκηίρ, βουλόμενοι θηλέων βοῶν μὴ ἔργεσθαι, ἔπεμψαν ἐς

υμμωνα φάμενοι ουδὲν σφίσι τε καὶ Αἰγυπτίοισι κοινὸν εἶναι ' οἰκέειν τε γὰρ ἔξω του Θέλτα καὶ οὐκ ὁμολογέειν αυτοῖσι, βοέλεσθαί τε πάντων σφίσι ἐξεῖναι γεύεσθαι. ὁ δὲ θεός σφεας Ουκ ἐα ποιέειν ταυτα, φὰς lΑἴγυπτον εἶναι ταύτην, την ὁ Νεῖλος ἐπιὼν ἄρδει, καὶ Αἰγυπτίους εἶναι τούτους, οῖ ἔνερθε Ἐλεφαντίνης πό- lλιος οἰκέοντες απὸ του ποταμου τούτου πίνουσι. ουτω

19 σφι ταυτα ἐχρήσθη. Ἐπέρχεται δὲ ὁ Νεῖλος, ἐπεὰν πληθώρ, ου μουνον τὸ Βέλτα, αλλὰ καὶ τοs Λιβυκου τε λεγομένου χώρου εἶναι καὶ του 'Αραβίου ἐνιαχῆ και ι

126쪽

OB. u. CAP. 17 - 2I.

ἐπὶ δυο ημερέων εκατέρωθι ὁδον, καὶ πλευν ετι του - toυ κάὶ Πασσον. του ποταμου δὲ φυσιος πέρι ουτε τι τῶν ἱρέων Ουτε αλλου οὐδενὸς παραλαβεῖν ἐδυνάσθη πρόθυμος δὲ μ τάδε παρ' αυτῶν πυθέσθαι, ὁ τι κατ

έρχεται μὲν ὁ Νεῖλος πληθύων ἀπο τροπέων των θ' ρινέων ἀρξάμενος ἐπ' εκατὸν ημέρας, πελάσας δ' ἐς τὸν ἀριθμὸν τούτων των ημερέων ὀπίσω απέρχεται, ἀπολείπων τὸ ἐδεθρον, ῶστε βραχῶς τὸν χειμῶνοαπαντα διατελέει ἐὼν μέχρι Ου αὐτις τροπέων τῶν θεριωέων. τούτων ων πέρι οὐδενὸς οὐδὲν οἷός τ' ἐγενόμηι παραλαβεῖν παρὰ τῶν Αἰγυπτίων, ἱστορέων αυτοὐς, ηντινα δύναμιν ἔχει ὁ Νεῖλος τα ἔμπαλιν πεφυκέναι τῶν ἄλλων ποταμῶν. ταὐτά τε δη τα λελεγμένα βουλόμενος εἰδέναι ἱστόρεον, καὶ ο τι αἴρας ἀποπνεούσας

μοὐνος πάντων ποταμῶν ου παρέχεται.

Ἀλλ' Ἐλληνον μέν τινες ἐπίσημοι βουλόμενοι 20 γενέσθαι σοφίην ἔλεξαν περὶ τοί ύδατος τούτου τριφασίας οδ ς, τῶν τὰς μὲν δύο Ουδ' ἀξιῶ μνη- σθηναι εἰ μη ὁσον σημῆναι βουλόμενος μοὐνον. τῶν η ετέρη μὲν λέγει τοὐς ετησίας ανέμους ειναι αἰτίους πληθύειν τὸν ποταμὸν, κωλύοντας ἐς θάλασσαν ἐκρέειν τὸν Νεῖλον. πολλάκις δὲ ἐτησίαι μὲν οὐκ ων ἔπνευσαν, ὁ δὲ Νεῖλος τώυτὰ ἐργάζεται. πρὸς δὲ, εἰ ἐτησίαι αἴτιοι ησαν, χρην καὶ τοῖς ἄλλους ποταμοὐς, ὁσοι τοῖσι ἐτησίῖσι ἀντίοι ἐέουσι, ομοίως πάσχειν καὶ κατὰ τα αυτὰ τs Νείλs, και μὰλλον ἔτι τοσούτω, ἔσω ἐλά σονες ἐοντες ἀσθενέστερα τὰ ρεύματα παρέχονται. εἰσὶ δὲ πολλοὶ μὲν ἐν τῆ Συρίη ποταμοὶ, πολλοὶ δὲ ἐν τvΛιβύη, α Οὐδὲν τοιοsτο πάσχουσι, οἷον τι καὶ ὁ Νεμλος. υ δ' ετέρη ανεπιστημονεστέρη μεν ἐστι τῆς λελε- 2ιγμένης, λόγp δὲ εἰπεῖν θωμασιωτέρη, ἡ λέγει απὸ τἀ τὸκεανου ἐοντα αυτὸν ταλα μηχανῆσθαι, τὸν δ'

127쪽

HERODOTI 22 τὸκεανον γην πέρι πῆσαν ἐδειν. N δὲ τρίτη των οδῶν

πολλον ἐπιεικεστάτη ἐουσα μάλιστα ἔψευσται. λέγει

γαρ Ουδ' αυτη ουδὲν φαμένη τον Νεῖλον ἐέειν ἀποτηκομένης χιόνος, δς ρέει μὲν ἐκ Λιβυης διὰ μέσων Αἰθιόπων, ἐκδιδοῖ δὲ ἐς Αἴγυπτον. κῶς ων δῆτα ἐοιοῦν ἀπῖ χιόνος, απὸ των θερμοτατων τόπωνJ ἐέων ἐς τὰ - ψυχρότερα; μαρτυρια γὰρ πολλά ἐστι ἀνδρί γε λογίζεσθαι

τοιουτων πέρι ολ τε ἐόντι, ως ουδὲ οἰκὸς ἀπῖ χιόνος μιν ἐδειν. πρῶτον μὲν καὶ μέγιστον μαρτυριον οἱ ἄνω μοι παρέχονται πνέοντες ἀπὸ των χωρέων τούτων θερμοὶ, δεύτερον δὲ, μι ἄνομβρος ἡ χωρη καὶ ἀκρύσταλλος διατελέει ἐοsσα, ἐπὶ δὲ χιόνι πεσούση πασα ανάγκοἐστὶ ὁσαι ἐν πέντε ἡμέρησι, ῶστε εἰ ἐχιόνιζε, Γετο ἄν ταῶτα τὰ χωρία, τρίτα δὲ οἱ ἄνθρωποι ἡπὸ τos καύματος μέλανες ἐόντες ἰκτῖνοι δὲ καὶ χελιδόνες δι' ἔτεος ἐόντες οὐκ ἀπολείπουσι, γέρανοι δὲ φεύγουσαι τον χειμῶνα τὸν ἐν τῆ Σκυθικῆ χώρy γινόμενον φοιτέουσι ἐς χειμασίην ἐς τοὐς τόπους τούτους. εἰ τοίνυν ἐχιόνιζε καὶ ὁσονῶν ταύτην την χώρην, δι' ης τε ήδει και ἐκτης ἄρχεται ἐέων ὁ Νεῖλος, ην ἀν τούτων οὐδὲν, ῶς η23 ανάγκη ἐλέγχει. V δὲ περὶ τοs ' Ωκεανοs λέξας, ἐς

αφανὲς τὸν μωον ἀνενείκας, οὐκ ἔχει ἔλεγχον ' ου γάρ τινα ἔγωγε οἶδα ποταμὸν ' Ωκεανὸν ἐόντα, ἹΟμηρον δὲ η τινα των πρότερον γενομένων ποιητέων δοκέω τοs-24 νομα εὐρόντα ἐς την ποίησιν ἐσενείκασθαι. Εἰ-δεῖ μεμψάμενον γνώμας τὰς προκειμένας αυτὸν περὶ των ἀφανέων γνώμην ἀποδέξασθαι, φράσω, διότι μοι δοκέει πληθύεσθαι ὁ Νεῖλος του θέρεος. την χειμερινηνώρην ἀπελαυνόμενος ὁ ηλιος ἐκ της ἀρχαίης διεξόδου υπὸ των χειμώνων ἔρχεται της Λιβύης τὰ ἄνω. ες ιμέν νυν ἐν ἐλαχίστp δηλῶσαι, παν εἰρηται ' τῆς γὰρ ἄν ἀγχοτάτω ξ χώρης ολος ὁ θεὸς καὶ κατ' ῆντινα, ταυ-

128쪽

LIB. II. CAP. 21 - 26.

την Οἰκος διφην τε υδάτων μάλιστα καὶ τὰ ἐγχώρωήευματα μαραίνεσθαι των ποταμῶν. Σὸς δὲ ἐν πλέονι 25ὶ-φ δηλωσαι, ωδε ἔχει ' διεξιὼν τῆς Λιβυης τὰ ἄνω ὁ ῆλιος τάδε ποιέει ' ατε διὰ παντὸς του χρόνου αἰθρίου τε ἐόντος του ἡψος του κατὰ ταυτα τὰ χωρία καὶ ἀλεεινῆς τῆς χωρης ἐουσης, ουκ ἐόντων ἀνεμων φορῶν, διεξιὼν ποιέει οἷόν περ καὶ τὰ θέρος ἐωθε ποιέειν ἰὼν τὰ μέσον του ουρανου. ελκει γὰρ ἐπ' ἐωυτὸν τὸ υδωρ, έλκυσας δὲ ἀπωθέει ἐς τὰ ἄνω χωρία, υπολαμβάνοντες δὲ οἱ ἄνεμοι καὶ διασκιδνάντες τήκουσι ' καί εἰσι οἰκότως οἱ απὸ ταυτης τῆς χωρης πνέοντες, ὁ τε νότος καὶ ὁ λὶψ, ανέμων πολλὸν των πάντων υετιώτατοι. δοκέει δέ μοι ουδὲ πῆν τὸ υδωρ το ἐπέτεον ἐκάστοτε ἀποπεμπεσθαι του Νείλου ὁ ῆλιος, ἀλλὰ καὶ υπολείπεσθαι περὶ εωυτόν. πρημομένου-του χειμῶνος ἀπερχεται ὁ φιος ἐς μεσον τὰν Ουρανὸν ὀπίσω, καὶ τὰ ἐνθευτενῆ ομοίως απὸ πάντων ἔλκει των ποταμῶν. τέως δὲ οἱ μ/ ὀμβρίου υδατος συμμισγομένου πολλου αυτοῖσt, ἄτε υομένης τε τῆς χώρης καὶ κεχαραδρωμένης, ἐλυσιμεγάλοι, του θέρεος των τε ομβρων ἐπιλειπόντωναυτους καὶ υπὸ του ἡλίου ἐλκόμενοι ἀσθενέες εἰσί. ὁ

δὲ Νεῖλος ἐὼν ἄνομβρος, ἔλκόμενος δὲ υπὰ του ἡλίου,

μουνος ποταμῶν τουτον τὸν χρόνον οἰκότως αυτ μυτου ἐδει πολλῶ υποδεέστερος ἡ του θέρεος τότε μὲν γὰρ μετὰ πάντων τῶν υδάτων ἴσον ελκεται, τὸν δὲ χειμῶνα μουνος πιέζεται. ουτω τὸν ῆλιον νενόμικα τούτων αἴτιον εἶναι. Αἴτιος δὲ μώς ουτος κατὰ γνώ- 26μην την ἐμὴν καὶ τὸν ἡέρα ξηρμ τὸν ταυτη εἶναι, δι καίων την διέξοδον μυτου ' Ουτω τῆς Λιβυης τὰ ἄνω θέρος αἰεὶ κατέχει. εἰ δὲ ἡ στάσις φλακτο τῶν ἄρων, καὶ του ουρανου τὴ μὲν νυν ὁ βορέης τε καὶ ὁ χειμῶνἐστῆσι, ταυτη μὲν του νότου - ἡ στάσις καὶ τῆς μεθ

129쪽

ρέης, εἰ ταυτα ουτω ειχε, ὁ ηλιος αν απελαυνόμενος ἐκ μέσου του ουρανοs υπὸ τοὐ χειμῶνος καὶ τοὐ βορεω ηrε αν τὰ ανω τῆς Ευρώπης κατάπερ νsν τῆς Λιβύης ἔρχεται, διεξιόντα δ' αν μιν δια πάσης Ευρώπης ἔλπομαι ποιέειν αν τον Ἱστρον τάπερ νυν ἐργάζεται τον27 Νεῖλον. Tῆς αυρης δε περι, οτι οὐκ αποπνεει, τήνδε ἔχω γνώμην, ώς κάρτα απὸ θερμέων χωρεων Ουκ οἰκός ἐστι ουδὲν ἀποπνέειν, αἴρη δὲ απὰ ψυχροῶ τινος φιλεει

πνέειν.

28 sτα μέν νυν εστω ώς ἔστι τε και ώς αρχὴν ἐγένετο. l τοs δὲ Νείλου τας πηγὰς ουτε Αἰγυπτίων ουτε Λιβύων Ουτε Ἐλλήνων των ἐζοὶ ἀπικομένων ἐς λόγους ουδεὶς υπέσχετο εἰδεναι, εἰ μη ἐν γύπτω ἐν Σάr πόλιο γραμματιστῆς των ἶρῶν χρημάτων τῆς 'Αθηναίης.ουτος δ' ἔμοιγε παίζειν ἐδόκεε φάμενος εἰδέναι ἀτρεκέως. ελεγε δὲ ἄδε, εἶναι δύο Ουρεα ἐς οξὐ τὰς κοου- φὰς απηγμενα, μεταξὐ Συήνης τε πόλιος κείμενα τῆς Θηβαῖδος κάὶ Ελεφαντινης, ουνοματα δὲ εἰναι τοῖσι Ουοεσι τῶ μὲν μῶτι, τψ δὲ Μῶτι. τὰς ών δὴ πηγὰς τos Νείλου ἐούσας αβύσσους ἐκ του μέσου των Ουοεων τούτων βδειν. καὶ το μὲν ηuισυ τοs υδατοe ἐπ' Αὐλπτου δέειν καὶ ποος βοοέην ἄνερον, τὰ δ' ετερον ημισυ ἐπ' Αἰθιοπίης τε καὶ νότου. ώς δὲ ἄβυσσοί εἰσι αἱ πηγδ, ἐς διαπειραν εφη τούτου ναμμήτιχον Αἰγύπτου

βασιλέα ἀπικέσθαι. πολλεων τὰο αυτὰν νιλιδδων ο γυιέων πλεξάμενον κάλον κατεῖναι ταύτη καὶ Ουκ ἐξι

κεσθαι ἐς βυσσόν..' οὐτω μεν δὴ ὁ γραμματιστῆς, εἰ

ἄρα ταὐτα γενόμενα ἔλεγε, ἀπέφαινε, ῶς ἐμὲ κατανοέειν, δίνας .τινὰς ταύτη ἐούσας ἰσχυοας καὶ παλί νοιαν. οια δὲ ἐμβάλλοντος τοὐ υδατος τοῖσι ουρεσι μὴ δύνασθαι κατιεμένην καταπειρητηρίην ἐς βυσσον ἰένα.

130쪽

LI B. U. C A P. 26 - 30.

Aλλου οὐδενος ουδὲν ἐδυνάuην πυθεσθαι. αλλὰ 29 τοσόνδε uὲν αλλο ἐπὶ μακοότατον ἐπυθόμην. ρέχοι μὲν Ἐλεωαντίνης πόλιος αυτόπτης ἐλθών. το απο τουτουα οὴ ηδη ἱστορεων ' ἀπο ελεωαντίνηe πόλιος ανω ἰόντιαναντές ἐστι χω0ίον ' ταυτη ων δεῖ το πλοῖον διαδήσαντας αμφοτέρωθεν καταπερ βουν πορευεσθαι ' ην δὲ ἀπορραγῆ, το πλοῖον οἴχεται φερόμενον υπὰ ἰσχυος του Οἶου. το 0ὸ χωοίον τουτο ἐστι ἐπὶ ημωας τέσσεοας πλέος, σκολιος δὲ ταυτη, κατάπερ Ο μίανδρος, ἐστὶ ὁ Νεῖλος σχοῖνοι δε δυώδεκά εἰσι ουτοι. τοίς δεt τουτω τῶ τρόπω διεκπλῶσαι και ἔπειτεν ἀπίξεαι ἐρί πεδίον λεῖον, Γ τῶ νῆσον περιορέει ὁ Νεῖλοe - χομψω ουνομα αυτῆ ἐστι. οἰκέουσι δε τα απ' 'μεσαντίνης ανω Αἰθίοπες ηδη, καὶ τῆς νησου το ημισυ, τὐ δεημισυ Αἰγυπτιοι. ἔχεται δε της νησου λίμνη μεγάλη την πε ιξ νομάδες Αἰθίοπες νεμονται την διεκπλώσας ἐς του Νείλου τo έεεθοον ηξεις, τὐ-την λωνην ταυτην ἐκδιδοῖ και ἔπειτεν ἀποβας παοὰ τον ποταμὸνοδοιποοίην ποιησεαι ημεοίων τεσσεοάκοντα ' σκόπελοί τε νάο ἐν τῶ Νείλω οξέεe ανέγουσι καὶ χοιοαδες πολλαί εἰσι, δι ων Ουκ οῖά τέ ἐστι πλώειν. διεξελθων δε ἐν τῆσι τεσσεὐάκοντα ημέοισι τουτο το χωρίον, αυτις, ἐς ετεοον πλοῖον ἐρβὰς δυωδεκα ημέρας πλώσεαι καὶ

ἐπειτεν ηξεις ἐς πολιν μεγάλην, ουνομά ἐστι Μερύη. λέγεται αυτη η πόλις εἰναι μητροπολις των ἄλλων Αἰθιόπων. οἱ δ' ἐν ταυτη σία θεῶν καὶ Θιόνυσον ,ουνους σέβονται, τουτους τε μεγάλως τιμέουσι, καί σφι μαντηιον Θιὸς κατέστηκε. στρατευονται δ', ἐπεάν σφεας ὁ θεὸς ουτος κελευρ διὰ θεσπισμάτων, καὶ τllῶν κελευρ, ἐκεῖσε. 'A1τὀ δε ταυτης της πόλιoe πλώων 30