장음표시 사용
141쪽
Η EROD 0 TIπτίων φυσιος καὶ τῶν νόμων πάμπαν ἀπείρως ἔχειν οἰ Ελληνες ' τοῖσι γὰρ Ουδε κτηνεα ὁσίη θυειν ἐστὶ χωρὶς οων καὶ ἐρσένων βοῶν καὶ μόσχων, μοι αν καθαροὶτωσι, καὶ χηνῶν , κῶς αν Ουτοι ἀνθρώπους θυοιεν; ἔτι δὲ ενα ἐόντα τον μακλέα, καὶ ἔτι ανθρωπον, ώς δή φασι, κῶς φυσιν ἔχει πολλὰς μυριάδας φονευσαι; καὶ περὶ μὲν τουτων τοσαυτα ημῖν εἰπουσι καὶ παρὰ τῶν θεῶν καὶ παρὰ τῶν ηρώων ευμένεα εχ. Nς-δη αἶγας καὶ τους τράγους τῶνδε εῖνεκεν ου θύουσι Αἰγυπτίων οἱ εἰρημένοι. τον Πῶνα τῶν ὐκτὰ θεῶν λογίζονται εἶναι οἱ Μενδησιοι, τους δὲ οκτὼ θεοὐς τούτους προτέρους τῶν δυώδεκα θεῶν φασι γενέσθαι. γράφουσί τε δη καὶ γλύφουσι οἱ ζωγράφοι καὶ οἱ αγαλματοποιοὶ τοs Πανὸς τώγαλμα, κατάπερ Ἐλληνες , αἰγοπρόσωπον καὶ τραγοσκελέα, οἴτι τοιOsτον νομίζοντες εἶναί μιν, αλλ' ὁμοῖον τοῖσι ἄλλοισι θεοῖσι.ετευ δὲ εἶνεκεν τοιοsτον γράφουσι αυτὸν, ου μοι ηδιόν ἐστι λέγειν. σέβονται δὲ πάντας τοὐς αἶγας οἱ Μενδη- σιοι, καὶ μῶλλον τοὐς ἔρσενας τῶν θηλέων καὶ τούτων οἱ κόλοι τιμὰς μέζονας ἔχουσι ' ἐκ δὲ τούτων εις μάλιστα, ὁστις ἐπεὰν ἀποθάνη, πένθος μέγα παντὶ τῶΜενδησίω νομω τίθεται. καλέεται-ο τε τράγος καὶ ὁ Παν Αἰγυπτιστὶ Μένδης. ἐγένετο δ' ἐν τῶ νομῶ τούτω - ἐμεs τομο το τέρας ' γυναικὶ τράγος ἐμίσγετο ἀνα- 7 φανδόν. τοsτο ἐς ἐπίδεξιν ἀνθρώπων ἀπίκετο. Yν δὲ Αἰγύπτιοι μιαρὸν ηγέαται θηρίον εἶναι ' καὶ τοὐτο μὲν ην τις ς αύσll αυτῶν παριὼν ἡ ὀς, αὐτοῖσι ἱματίοισι απ'
ἄν ἔβαψε μυτὸν βὰς ἐπὶ τον ποταμὸν, τοsτο δὲ οἱ συβῶται ἐόντες Αἰγύπτιοι ἐγγενέες ἐς ἱρὸν οὐδὲν τῶν ἐν Αἰγύπτφ ἐσέρχονται μοsνοι πάντων, ουδέ σφι ἐκδίδοσθαι θυγατέρα οὐδεὶς ἐθέλει οὐδ' αγεσθαι ἐξ αυτῶν, αλλ' ἐκδιδόαταί τε οἱ συβῶται καὶ ἄγονται ἐξ ἀλληλων
142쪽
τοῖσι μέν νυν αλλοισι θεοῖσι θυειν υς Ου δικαιευσι Αἰγυπτιοι, Σελην καὶ Θιονυσω μούνοισι του αυτου
χρόνου, αυτῆ πανσεληνφ, τους υς θύσαντες πατέονται τῶν κρεῶν. διότι δὲ τους υς ἐν μὲν τῆσι αλλησι ὁ τῆσι απεστυγηκασι, ἐν δὲ ταυοὶ θυουσι, ἔστι μὲν λόγος περὶ αυτου υπ' Αἰγυπτίων λεγόμενος, ἐμοὶ μέντοι ἐπισταμένω -κ ευπρεπέστερός ἐστι λέγεσθαι. θυσίη δὲ ηδε
τῶν υῶν-Σεληνῖ ποιέεται' ἐπεὰν θυση, την ουρον ἄκρην καὶ τον σπληνα καὶ τον ἐπίπλοον συνθεὶς Ομου κατ' ων ἐκάλυψε πάσy του κτηνεος τη πιμελη τη περιτ ν νηδυν γινομενy, κάὶ ἔπειτεν καταγίζει πυρί' τααλλα κρέα σιτέονται ἐν τῆ πανσεληνφ, ἐν π αν τὰ ἱραθυσωσι. ἐν αλλη δὲ ημψy o- αν ἔτι γευσαίατο. οἱ δὲ πένητες αυτῶν -' ἀσθενείης βίου σταιτίνας πλάσαντες υς καὶ ὀπτήσαντες ταυτας θυουσι.
N δὲ Θιονυσω τῆς ὁρτῆς τῆ δορπίη χοῖρον προ ν
τῶν θυρέων σφάξας ἔκαστος διδοῖ ἀποφέρεσθαι τον χοῖρον αυτῶ τῶ ἀποδομένω τῶν συβωτέων. την δὲ αλ-λην ανάγουσι ὁρτὴν τῶ Θιονυσω οἱ Αἰγύπτιοι πλὴν χορῶν κατὰ ταυτὰ σχεδὸν πάντα Ἐλλησι - ἀντὶ δὲ φαλ- λῶν αλλα σφί ἐστι ἐξευρημένα οσον τε πηχυαῖα αγάλματα νευροσπαστα, τὰ περιφορέουσι κατὰ κώμας γυναῖκες, νευον το αἰδοῖον, Ου πολλῶ τω ἔλασσον ἐὸν του ἄλλου σώματος ' προηγέεται δὲ αυλὸς, αἱ δὲ μονται ἀείδουσαι τον Αιόνυσον. διότι δὲ μέζον τε ἔχει το αἰδοῖον καὶ κινέει μουνον του σώματος, ἔστι λόγος περὶ
αυτου ἱρος λεγόμενος. πιδη ἁν ωκέει μοι Μελάμπους ει ὁ Ἀμυθέωνος τῆς θυσίης ταυτης Ουκ εἶναι αδαὴς ἀλλ'
ἔμπειρος. Ἐλλησι γὰρ δὴ Μελάμπους ἐστὶ ὁ ἐξηγησά
μενος του Λιονυσου τό τε Ουνομα καὶ την θυσίην καὶ την πομπὴν του φαλλου ' ἀτρεκέως μὲν ου πάντα συλλαβῶν τον λόγον ἔφηνε, ἀλλ' οἱ ἐπιγενόμενοι τουτF
143쪽
142Η E R O D O T lσοφισταὶ μεζόνως εξέφηναw τον δ' ων φαλλὸν τον τ' Αιονυσφ πεμπόμενον Μελάμπους ἐστὶ ὁ κατηγησάμενος, καὶ απὸ τουτου μαθόντες ποιευσι τα ποιευσι Ἐλληνες. εγῶ μέν νυν φημι Μελάμποδα γενόμενον ανδρα σοφὸν μαντικήν τε μυτῶ συστῆσαι καὶ πυθόμενον απ' Αἰγυπτου αλλα τε πολλὰ ἐσηγήσασθαι Ἐλλησι καὶ ταπερὶ τὰν Θιόνυσον, ολίγα αυτῶν παραλλάξανεα ' ου γὰρ δὴ συμπεσεῖν γε φήσω τά τε ἐν Αἰγυπτp ποιευ- μενα τῶ θεῶ καὶ τὰ ἐν τοῖσι Ἐλλησι ' ομότροπα γὰρ ἄν ἐν τοῖσι Ἐλλησι και ου νεωστὶ ἐσηγμένα. ου μην ουδὲ φήσω, οκως Αἰγυπτιοι παρ' Ἐλλήνων ἔλαβον ἡ τοstoῆ ἄλλο κού τι νόμαιον. πυθέσθαι δέ μοι δοκέει μάλιστα Μελάμπους τὰ περὶ τὰν Αιόνυσον παρὰ Κάδμου τε του ρίου καὶ των συν αυτῶ ἐκ Φοινίκης απικομένων ἐς b0 την νυν Βοιωτίην καλεομένην χώρην. Σχεδὸν δὲ και πάντων των θεῶν τὰ Ουνόματα ἐξ Αἰγυπτου ἐλήλυθε
ἐς τὴν Ἐλλάδα, διότι μὲν γὰρ ἐκ των βαρβάρων ῆκει,
πυνθανόμενος ουτω ευρίσκω ἐόν. δοκέω δ' ὼν μάλιστα απ' Αἰγυπτου ἀπῖχθαι ' οτι γὰρ δὴ μη Ποσειδέωνος καιAιοσκουρων, ως καὶ πρότερόν μοι ταυτα εψηται, καὶ ρης καὶ Ἱστίης καὶ Θέμιος καὶ χαρίτων καὶ Νηρηίδων, τῶν ἄλλων θεῶν Αἰγυπτίοισι αἰεί κοτε τὰ Ουνόματα ἔστι ἐν τῆ χώρρ. λέγω δὴ τὰ λέγουσι αυτοὶ Αἰγύπτιοι. τῶν δὲ Ου φασι θεῶν γινώσκειν τὰ ουνόματα, ουτοι δέ μοι δοκέουσι υπὰ Πελασγῶν Ουνομασθηναι, πλὴν Ποσειδω- νος ' τομον δὲ τὸν θεὸν παρὰ Λιβυων ἐπύθοντο. Oυ- δαμοὶ γὰρ ἀπ' αὐχῆς Ποσειδέωνος ουνομα κεκτέαται εἰαὴ Αίβυες, καὶ τιμέουσι τόν θεὸν τοῶτον αἰεί. νομίζουσιθ' ων Αἰγύπτιοι Ουδ' ῆρωσι ουδέν. 5I Wsτα μέν νυν καὶ ἄλλα πρὸς τούτοισι, τὰ ἐγώ φράσω, Ἐλληνες απ' Αἰγοπτιων νενομίκασι ' του μέω τὰ αγάλματα ὀρθὰ ἔχειν τὰ αἰδοῖα ποιεsντες Ουκ
144쪽
ἀπ' Αἰγυπτίων μεμαθήκασι , αλλ' ἀπὸ Πελασγῶν πρῶτοι μὲν Ἐλληνων απάντων ωθηναῖοι παραλαβόντες παρὰ δε τουτων ωλλοι. Ἀθηναίοισι γὰρ ηδη τηνικαυτα Ἐλληνας τελέουσι Πελασγοὶ σύνοικοι ἐγένοντο ἐν τηχώρη, μενπερ καὶ Ἐλληνες ηρξαντο νομισθῆναι. οστις δε τὰ Καβειρων οργια μεμυοται, τα Σαμοθρηικες ἐπιτελέουσι παραλαβόντες παρὰ Πελασγῶν, οἶτος ώνηρ οἶδε το λέγω. την γὰρ Σαμοθρηίκην οἴκεον πρότερον Πελασγοὶ Ουτοι, οῖπερ Ἀθηναίοισι σύνοικοι ἐγένοντο, καὶ παρὰ τούτων Σαμοθρηικες τὰ οργια παραλαμβάνουσι. ορθὰ ἁν ἔχειν τὰ αἰδοῖα τἀγάλματα του Ἐρμέω Ἀθηναῖοι πρῶτοι Ἐλλήνων μαθόντες παρὰ Πελασγῶνεποιησαντο. οἴ-Πελασγοὶ ἱρόν τινα λόγον περὶ αυτου ἀλεξαν, τὰ ἐν τοῖσι ἐν Σαμοθρηίκy μυστηρίοισι δε
λωται. 'Eθυον πάντα ποότεοον οἱ Πελασγοὶ θεοῖσι 52
ἐπευχόμενοι, ώς ἐγὼ ἐν Θωδώνη οἶδα ἀκούσας. ἐπωνυμίην δὲ Ουδ' ουνομα ἐποιευντο ουδενὶ αυτῶν ' Ου γὰρ ἀκηκόεσάν κω. θεους προσουνόμασάν σφεας απὸ τουτοιουτου, ἔτι κόσμω θέντες τὰ πάντα πρήγματα καὶ πάσας νομὰς ειχον. ἔπειτεν δε χρόνου πολλου διεξελθόντος ἐπύθοντο ἐκ της Αἰγέπτου ἀπιγμένα τὰ Ουνόματα τῶν θεῶν τῶν ἄλλων, Θιονύσου δε ὐστερον πολλῶ ἐπύθοντο ' καὶ μετὰ χρόνον ἐχρηστηριάζοντο περὶ τῶν Ουνομάτων ἐν Θωδώνρ ' τὸ γὰρ δη μαντήιον τομο νενόμισται ἀρχαιότατον τῶν ἐν Ἐλλησι χρηστηρίων εἶναι, καὶ ην τον χρόνον τοὐτον μοὐνον. ἐπεὶ ων ἐχρηστηρι ζοντο ἐν τρ Αωδώνρ οἱ Πελασγοὶ, εἰ ἀνέλωνται τὰ Ου- νόματα τὰ απὸ τῶν βαρβάρων ηκοντα, ἀνεῖλε τὸ μαντήιον χρῆσθαι. απὸ μὲν δη τούτου τοs χρόνου ἔθυον τοῖσι ουνόμασι τῶν θεῶν χρεόμενοι. παρὰ δὲ Πελασγῶν Ελληνες ἐξεδέξαντο ἴστερον. Ἐνθεν δὲ ἐγένετο ἔκαστος ο3 τῶν θεῶν, εἴτε δ' αἰεὶ ησαν πάντες, ὁκοῖοί τέ τινες τὰ
145쪽
Is ERODOTI εχεα, ο υκ ηπιστεατο μεχρι Ου πρώην τε και μερ ῶς εἰπεῖν λόγω. Nσίοδον γὰρ καὶ πιμηρον ηλικίην τετρακοσίοισι ἔτεσι δοκέω μευ πρεσβυτέρους γενεσθαι, καιου πλεοσι. Ουτοι δε εἰσι οἱ ποιησαντες θεογονίην Ἐλλησι, καὶ τοῖσι θεοῖσι τὰς ἐπωνυμίας δόντες καὶ τιμάς τε καὶ τέχνας διελόντες, καὶ εἴδεα αυτῶν σημηναντες. οἱ δὲ πρότερον ποιηταὶ λεγόμενοι τούτων των ἀνδρῶν γενέσθαι υστερον, ἔμοιγε δοκεειν, ἐγένοντο. Τούτωντα μεν πρῶτα αἱ Θωδωνίδες χειαι λέγουσι, τὰ δὲ υστερα 54 τὰ ἐς ,σίοδόν τε καὶ Πομηρον ἔχοντα ἐγὼ λέγω. Xρηστηρίων περι του τε ἐν Ἐλλησι και του ἐν Λιβυητόνδε -υπτιοι λόγον λέγουσι. ἔφασαν οἱ ἱρέες του
Θηβαιέος Αιος δύο γυναίκας ἱρείας ἐκ Θηβέων ἐξαμῆναι υπὸ Φοινίκων, και την μεν αυτέων πυθέ θαι ἐς Αιβύην πρηθεῖσαν , την δὲ ἐς τους Ἐλληνας ' ταυτας δὲ τὰς γυναῖκας εἶναc τὰς ἱδρυσαμένας τὰ μαντηια πρώτας ἐν τοῖσι εἰρημένοισι ἔθνεσι. εἰρομένου δέ μευ, ὁκόθεν ουτω ἀτρεκέως ἐπιστάμενοι λέγουσι, ἔφασαν προς ταυταζήτησιν μεγάλην απὰ σφέων γενέσθαι των γυναικῶν τούτων, καὶ ἀνευρεῖν μέν σφεας ου δυνατοι γενέσθαι. πυθεσθαι δε υστερον ταυτα περὶ αυτέων, τά περ δη55 ἔλεγον. -υτα μέν νυν των ἐν Θηβισι ἱρέ- ηκουον ' τάδε δε Θωδωναίων φασι αἱ προμάντιες, δύο πελειάδας μελαίνας ἐκ Θηβέων τῶν Αἰγυπτίων ἀναπταμένας την μὲν αυτέων ἐς Αιβύην, την δὲ παρὰ σφέας ἀπικέσθαι. ἱζομένην δέ μιν ἐπι φηγὸν αυδάξασθαι φωνρ ἀνθρωπηίu, ως χρεὼν εχ μαντηιον αυτόθι -ὀς γενέσθαι. καὶ αυτους υπολαβεῖν θειον εἶναι τό ἐπαγγελλόμενον αυτοῖσι, καί σφεας ἐκ τούτου ποιῆσαι. την δὲ ἐς τους Λίβυας οἰχομένην πελειάδα λέγουσι Ἀμμωνος χρηστη- ριον κελευσαι τους Λίβυας ποιέειν ' ἔστι καὶ τos Alsi. Θωδωναίων-αἱ χειαι, τῶν τη πρεσβυτάτk οὐ-
146쪽
νομα ην Προμενεια, τy δε μετὰ ταυτην Π μαρετη, τn νεωτάτη Νικάνδρη, ἔλεγον ταυτα ' συνωμολόγεον δέ σφι καὶ οἱ ἄλλοι Λωδωναῖοι οἱ περὶ τὸ ἱρόν - Ἐγὼ δ' 56εχω περὶ αυτέων γνώμην τηνδε. εἰ ἀληθεως οἱ Φοίνικες ἐξηγαγον τὰς ἱρὰς γυναῖκας καὶ την μὲν αυτεων ες Αιβυην, την ἐς την Ἐλλάδα ἀπέδοντο, δοκεει ἐμοὶ ηγυνη αὐτη τῆς νυν Ἐλλάδος, πρότεοον δε Πελασγιης καλευμένης τῆς αυτῆς ταυτης, πρηθῆναι ἐς Θεσπρωτους ἔπειτεν δουλεύουσα αυτοδε ἱδρυσασθαι υπὸ φηγῶ εκεῖ πεφυκυίii Aιος ἱρον, ῶσπερ ην οἰκος ἀμφιπολευουσανευ Θήβησι ἱρὰν Θιὸς, ἔνθα ἀπίκετο, ἐνθαυτα μνήμην αυτοs ἔχειν. ἐκ δὲ τούτου χ9ηστήθιον κατηγήσατο, επείτε συνελαβε την Ἐλλάδα γλῶσσαν. φάναι δέ οἱ ἀδελφεὴν ἐν Λιβύη πεπρῆσθαι ὐπο τῶν αυτῶν Φοινίκων, υπ' ἄν
καὶ αυτὴ ἐπρήθη. Πελειάδες δέ μοι δοκέουσι κληθῆναι 57 προς Θωδωναίων ἐπὶ τοsδε αἱ γυναῖκες, διότι βάρβαροιῆσαν, ἐδόκεον δέ σφι ομοίως ἄρνισι φθέγγεσθαι. μετὰ ὁὲ χρόνον τὴν πελειάδα ανθρωπηίη φωνῆ αυδάξασθαι λέγουσι, ἐπεί τε τὰ συνετά σφι ηυδα ἡ γυνή ως ὁὲ ἐβαρβάριζε, ὀρνίθος τρόπον ἐδόκεέ σφι φθέγγεσθαι, ἐπεὶ τέω τρόπω αν πελειάς γε ἀνθρωπηίρ φωνῆ φθέγξαιτος μέλαιναν δὲ λέγοντες εἶναι τὴν πελειάδα ση
μαίνουσι, ὁτι Αἰγυπτίη ἡ γυνὴ ῆν. , δὲ μαντηίη ῆ τε
ἐν Θήβησι τῆσι Αἰγυπτίησι και ἐν Λωδώνῖ παραπλήσιαι ἀλλήλησι τυγχάνουσι ἐουσαι. ἔστι δὲ και τῶν ἱρῶν ἡ μαντικὴ απ' Αἰγυπτου ἀπιγμένη. Πανηγυρις δὲ ἄρα και 18
πομπὰς και προσαγωγὰς πρῶτοι ἀνθρώπων Αἰγυπτιοί εἰσι οἱ ποιησάμενοι, καὶ παρὰ τούτων Ἐλληνες μεμαθηκασι. τεκμήριον δέ μοι τούτου τόδε ' αἱ μὲν γὰρ φαι - νονται ἐκ πολλου τευ χρόνου ποιεύμεναι, αἱ δὲ 'Eλλη νικαὶ νεωστὶ ἐποιήθησαν. Πανηγυρίζουσι δὲ Αἰγύπτιοι 59Oυκ απαξ του ἐνιαυτου, πανηγύρις δὲ συχνάς, μάλιστα
147쪽
μὲν καὶ προθυμότατα Βουβαστιν πόλιν τῆ 'Αρτεμιδι, δευτερα ἐς Βουσιριν πόλιν-Ἱσι ' ἐν ταυτρ γὰρ δη τῆπόλι ἐστὶ μέγιστον Ἀσιος ἱρον, χρυται δὲ η πόλις αυτητῆς Αἰγυπτον εν μεσω τῶ Θέλτα, Ἱσις δέ ἐστι κατὰ τηι 'Eλλήνων γλῶσσαν Α μήτηρ. τρίτα δ' ἐς Σάω πόλιν τῆ Αθηναίη πανηγυρίζουσι, τέταρτα δὲ ἐς Ηλίου πόλιν τῶ - , πέμπτα δὲ ἐς Βουτοὐν πόλιν τῆ Λητοῖ, ἔκτα θὲμ ἐς Πάπρημιν πόλιν τῶ ' ρει 'Eς μέν νυν Βούβαστιν
πόλιν ἐπεὰν κομίζωνται, ποιεsσι τοιάδε ' πλωουσί τε γαρ δὴ αμα ανδρες γυναιξὶ, καὶ πολλόν τι πλῆθος ἐκατέρων ἐν εκάστν βάρι ' αἱ μέν τινες των γυναικῶν κροταλα ἔχουσαι κροταλίζουσι, οἱ δὲ αὐλέουσι κατὰ πάντατον πλόον, αἱ δε λοιπαὶ γυναῖκες και ανδρες αείδουσι καὶ τὰς χεῖρας κροτέουσι. μεαν δε πλώοντες κατά τινα
πόλιν ἄλλην γένωνται, ἐγχρίμψαντες την βῆριν τῆ γῆ
ποιεsσι τοιάδε ' αἱ μέν τινες των γυναικῶν ποιείσι τάπερ εἴρηκα, αἱ δὲ τωθάζουσι βοεῶσαι τὰς ἐν τῆ πόλι
ταύτη γυναῖκας, αἱ δ' ορχέονται, αἱ δ' ανασύρονται ἀνιστάμεναι. ταsτα παρὰ πασαν πόλιν παραποταμίην
ποιεsσι. ἐπεὰν δὲ ἀπίκωνται ἐς την Βούβαστιν, ὁρτάζουσι μεγάλας ανάγοντες θυσίας, καὶ οἶνος αμπέλινος ἀναισιμοsται πλέων ἐν τῆ ὁρτο ταύτy ῆ ἐν τῶ ἄπαντι ἐνιαυτῶ τῶ ἐπιλοίπω. συμφοιτέουσι δὲ, ο τι ἀνηρ καὶ γυνή ἐστι πλὴν παιδιων, καὶ ἐς ἐβδομήκοντα μυριάδας, ως οἱ ἐπιχώριοι λέγουσι. Ἀμα μὲν δὴ ταύτy ποιέεται, εi ἐν δὲ Βουσίρι πόλι ώς ἀνάγουσι τη Ἱσι την ὁρτὴν, είρηται πρότερόν μοι. τύπτονται μὲν γὰρ δὴ μετὰ την θυσίην πάντες και πασαι, μυριάδες κάρτα πολλαὶ ανθ ρω- πων. τον δε τύπτονται, ου μοι οσιόν ἐστι λέγειν. δσοιδε Καρῶν εἰσι ἐν Αἰγύπτω οἰκέοντες, οὐτοι δὲ τοσούτω ἔτι πλέω ποιεsσι τούτων, οσω και τὰ μέτωπα κόπτονται μαχαίρησι, και τούτω εἰσι δῆλοι ὁτι εἰσὶ ξεῖνοι και
148쪽
οὐ- Αἰγυπτιοι. 'M Γν πόλιν μεαν συλλεγ θέωσι 62 τῆς θυσίnc εν τη νυκτι λυχνα καίουσι πάντες πολλὰ
υπαίθρια περὶ τὰ δώματα κυκλιμ. τὰ δε λυχνα ἐστὶ ἐμ- βατια εμπλεα αλος καὶ ἐλαίου, ἐπιπολῆς δὲ ἔπεστι αυτὸτὀ ἐλλυγνιον. καὶ τομο καίεται παννυυον. καὶ τη οὐτηουνομα κεεται λυχνοκαth. οῖ δ' αν μη ἔλθωσι τῶν Αἰ- Ζυπτίων ἐς την πα-νυοιν ταύτην, τυλάσσοντες την νυκτα της θυσίης καίουσι καὶ αυτοι παντες τα λυχνα,
και ουτω ουκ ἐν Σάζ μουνη καίεται, αλλὰ καὶ ἀνα πῆ- σαν Αἴτυπτον. οτευ δε εῖνεκεν φως ἔλαχε καὶ τιμην ηνυξ αυτη, εστι ἱρὸς περὶ αυτοs λόγος λεγόμενος. 'M 63δε Βλιου πόλιν καὶ Βουτοὐν θυσίας μούνας ἐπιτελέουσι φοιτέοντες. ἐν δὲ Παπρημι θυσίας μὲν καὶ ἱρὰ κατάπερ καὶ τῆ αλλη ποιευσι ευτ' αν δὲ γίνηται καταφερος δηλιος , ολίγοι μέν τινες τῶν ἱρέων περὶ τώγαλμα πεπωνέαται, ο δὲ πολλοὶ αυτῶν ξύλων κορύνας ἔχοντες εστῶσι τos isos ἐν τῆ μόδω ' αλλοι δε ευχωλὰς ἐπιτελέοντες, πλευνες χιλίων ἀνδρῶν, ἔκαστοι ἔχοντες ξυλα καὶ ουτοι ἐπι τὰ ἔτερα ἀλέες ἐστάσι. τὸ δε ἄγαλμα ἐὸν ἐν νηφ μικρῶ ξυλίνω κατακεχρυσωμένω προεκκομίζουσι τι προτεραίη ἐς ἄλλο οἴκημα ἱρόν. οἱ μεν δη ολίγοι οἱ περὶ τώγαλμα λελειμμένοι ἔλκουσι τετράκυκλον ἄμαξαν ἄγουσαν τον νηόν τε καὶ τὸ ἐν τῶ νηῶ ἐνεὸν ἄγαλμα,
οι δὲ Ουκ ἐῶσι ἐν τοῖσι προπυλαίοισι ἐστεῶτες ἐσιέναι, οἱ δε ευχωλιμαῖοι τιμωρέοντες τῶ θεῶ παίουσι αυτοῖς ἀλεξομένους. ἐνθαsτα μάχη ξυλοισι καρτερῆ γίνεται, κεφαλας τε συναράσσονται, καὶ ώς ἐγὼ δοκέω, πολλοὶ καὶ αποθνήσκουσι ἐκ τῶν τρωμάτων' ου μέντοι οῖ γε Αἰγυπτιοι ἔφασαν ἀποθνήσκειν ουδένα. Την δὲ πανή- 64γυριν ταυτην ἐκ τosδε νομίσαι φασὶ οἱ ἐπιχώριοι, οἰκ ειν ἐν τῶ ἱρῶ τουτp τosυρεος την μητέρα, και τον
' ρεα ἀπότροφον γενόμενον ἐλθεῖν ἐξανδρωμένον ἐθέ-
149쪽
o. Ουκ οπωπότας αυτον πρότερον, ου περιορῶν παριμναι, αλλ' ἀπερυκειν, τον δ' ἐξ αλλης πόλιος ἀγαγόμενον ἀνθρώπους τούς τε προπόλους τρηχεως περισπεῖν καὶ ἐσελθεῖν παρὰ την μητερα. ἀπο τουτου τῶ υρεἷταυτην την πληγὴν ἐν τῆ ὁρτῆ νενομικέναι φασί. καὶ τὸ μη μίσγεσθαι γυναιξὶ ἐν ιροῖσι μηδε ἀλουτους ἀπο γυναικῶν ἐς ἱρὰ ἐσιμὰι Ουτοί εἰσι οἱ πρῶτοι θρησκευσαντες. οἱ μεν γὰρ ἄλλοι σχεδον πάντες ἄνθρωποι, πλὴν Αἰγυπτίων καὶ Ἐλλήνων , μίσγονται ἐν ἱροῖσι καὶ ἀπογυναικῶν ἀνιστάμενοι ἄλουτοι ἐσέρχονται ἐς ἱρον. νομίζοντες ἀνθρώπους ει ναι κατάπερ τὰ ἄλλα κτήνεα. καὶ γὰρ τὰ ἄλλα κτήνεα οραν και r/ίθων γενεα οχευόμενα ἔν τε τοισι νηοῖσι τ ' θεῶν καὶ ἐν τοῖσι τεμένεσι. εἰ ων εἶναι τῶ θεῶ τουτο μη φίλον, Ουκ αν Ουδε τὰ κτήνεα ποιέειν. ουτοι μεν νυν τοιαυτα ἐπιλέγοντες
περισσῶς τά τε ἄλλα περὶ τὰ ἱρὰ καὶ δη και τάδε. Eoυσα ἡ Αἴγυπτος ομουρος τῆ Λιβύν ου μάλα θηριώδης ἐστί. τὰ δὲ ἐόντα σφι ἀπαντα ἱρὰ νενόμισται, και τὰ μὲν συντροφα αυτοῖσι ἴτοῖσιJ ἀνθρώποισι τὰ δεου. τῶν δὲ εῖνεκεν ἀνεῖται τὰ ἱρὰ εἰ λέγοιμι, καταβαίηνῶν τῶ λόγω τὰ θεῖα πρήγματα, τὰ ἐγὼ φεύγω μάλιστα ἀπηγέεσθαι. τὰ δε καὶ είρηκα αυτῶν ἐπιψαύσας, ἀναγκαίη καταλαμβανόμενος εἶπον. νόμος δέ ἐστι περὶ τῶν θηρίων ἄδε ἔχων. μελεδωνοὶ ἀποδεδέχαται τῆς τροφῆς χωρὶς εκάστων, καὶ ἔρσενες καὶ θήλεαι τῶν Αἰγυπτίων, τῶν παῖς παρὰ πατρὸς ἐκδέκεται την τιμήν. οἱ δὲ ἐν τῆσι πόλισι εκαστοι ευχὰς τάσδε σφι ἀποτελεουσι 'ευχόμενοι τῶ θεῶ, τοs ἀν ἡ τὸ θηρίον, ξυρέοντες τῶν
παιδίων ῆ πῆσαν την κεφαλὴν ἡ τὸ ῆμισυ ῆ τὸ τρίτον
μέρος τῆς κεφαλῆς, ἱστῶσι σταθμῶ πρὸς ἀργύριοa/ τὰς
150쪽
LIB. II. CAP. 64 - 67. 140 τρίχας το δ' αν έλκυση, τουτο τῆ μελεδωνῶ τῶν θηρίων διδοῖ η δ' ἀντ αυτου τάμνουσα ἰχθυς παρέχει βορην τοῖσι θηρίοισι. τροφη μεν δὴ αὐτοῖσι τοιαυτο ἀποδέδεκται ' τό δ' αν τις τῶν θηρίων τουτων ἀποκτείνI, ην μεν ἐκών, θάνατος η ην-ἀέκων αποτίνει ζημίην, την αν οἱ ἱρέες τάξωνται. ὁς δ' αν ἶβιν η Γρηκα ἀποκτείνn , ην τε ἐκών ην τε αεκων, τεθνάναι ανάγκη. Πολλῶν δὲ ἐόντων τῶν ὁμοτρόφων τοῖσι 66 ἀνθρώποισι θηρίων πολλῶ ἄν ἔτι πλέω ἐγίνετο , εἰ μηκατελάμβανε τους αἰελουρους τοιάδε. ἐπεὰν τέκωσι αἱ ληλεαι, Ουκέτι φοιτέουσι παρὰ τους ἔρσενας οἱ δὲ διζήμενοι μίσγεσθαι αυτῆσι Ουκ ἔχουσα προς ὼν ταυτασοφίζονται τάδε ἀρπάζοντες απὀ τῶν θηλέων καὶ υπαι
Οεόμενοι τὰ τέκνα κτείνουσι, κτείναντες μέντοι Ου πατέονται. αἱ δὲ στερισκόμεναι τῶν τέκνων, ἄλλων δὲ ἐπιθυμέουσαι, ουτω δη ἀπικνέονται παρὰ τους ἔρσενας φιλότεκνον γὰρ τὰ θηρίον. πυρκαζης δὲ γενομένης θεῖα πρηγματα καταλαμβάνει τους αἰελουρους' οἱ μὲν γὰρ Αἰγυπτιοι διαστάντες φυλακὰς ἔχουσι τῶν αἰελουρων, ἀμελησαντες σβεννυναι τὰ καιόμενον οἱ δὲ αἰέλουροι διαδυοντες κιὰ υπερθρώσκοντες τοὐς ἀνθρώπους ἐσάλλονται ἐς τὸ πυρ. ταυτα δὲ γινόμενα πένθεα μεγάλα τοὐς Αἰγυπτίους καταλαμβάνει. ἐν ὁτέοισι δ' ἀν οἰκίοισι αἰέλουρος ἀποθάνη απὀ του αὐτομάτου. οἱ ἐνοικέοντες πάντες ξυρέονται τὰς ὀφρυς μουνας ἡ παρ' ὁτέοισι δ' ῶν κυων, παν τὰ σῶμα καὶ την κεφαλήν. Aπάγονται δὲ 67 οἱ αἰέλουροι ἀποθανόντες ἐς ἱρὰς στέγας, ἔνθα θάπτονται ταριχευθέντες, ἐν Βουβάστι πόλι τὰς δὲ κυνας ἐν τῆ μυτῶν ἔκαστοι πόλι θάπτουσι ἐν ἱρῆσι θ ήκῖσι. ώς δὲ αυτως τῆσι κυσὶ οἱ ἰχνευταὶ θάπτονται. τὰς δὲ μυγαλέας καὶ τους Γρηκας ἀπάγουσι ἐς Βουτουν πόλιν, τὰς