Herodoti Historiarum libri 9 curavit Henr. Rudolph Dietsch

241쪽

Η Ε Ι: O D O Τ IM αυτον Προκλεα καὶ ἐζώγρησε. Ἐπεὶ τοs χρύνου πρυ- βαίνοντος ο τε Περίανδρος παρηβήκεε καὶ συνεγινώσκετο εω-φ ουκέτι ειναι δυνατος τα πρήγματα ἐπορὰν τε καὶ διέπειν, πεμψας ἐς την Κερκυραν ἀπεκάλεε τον Λυκόφρονα ἐπὶ την τυραννίδα ' ἐν γαρ δη τῶ πρεσβυτέρω των παίδων οὐκ ἐνεώρα,' αλλά οἱ κατεφαίνετο εἶναι νωθέστερος ' ὁ δὲ Λυκόφρων υποκρίσιος ηξίωσετον φέροντα την ἀγγελίην. Περίανδρος δὲ περιεχόμενος τos νεηνίεω δεύτερα ἀπέστειλε ἐπ αυτον την ἀδελφεην, ἐωυτοs δὲ μγατέρα, δοκεων μιν μάλιστα ταύτη ἄν πείθεσθαι. ἀπικομένης δὲ ταύτης καὶ λεγούσης N παῖ, βούλεαι την τε τυραννίδα ες ἄλλους πεσέειν καὶ τον οἶκον τοὐ πατρος διαφορηθέντα μῆλλον η αυτός σφεα κατελθὼν ἔχειν; ἄπιθι ἐς τα οἰκία, παῶσαι σεωυτον ζ

μιων. φιλοτιμίη κτῆμα σκαιόν ' μη τῶ κακῶ το κακὸν ἰῶ. πολλοὶ των δικαίων τα ἐπιεικέστερα προτιθεῖσι,

πολλοὶ δὲ ἡδη τα μητρώια διζήμενοι τα πατρώια ἀπέβαλον. τυραννὶς χρῆμα σφαλερὸν, πολλοὶ δὲ αυτῆς ἐρασταί εἰσι, ὁ δὲ γέρων τε ρδη καὶ παρηβηκώς μη δῶς τα σεωυτοs ἀγαθὰ ἄλλοισι. , μὲν δη τὰ ἐπαγωγότατα διδαχθεῖσα υπὸ τos πατρος ἔλεγε προς αυτὸν, ὁ-ὐπ

κρινάμενος ἔφη οὐδαμὰ ῆξειν ἐς Κόρινθον, ἔστ' Απυνθάνηται περιεόντα τον πατέρα. ἀπαγγειλάσης δὲ ταύτης ταλα τὸ τρίτον ὁ Περίανδρος κήρυκα πέμπει βουλόμενος αυτὸς μὲν ἐς Κέρκυραν ῆκειν, ἐκεῖνον δὲ ἐκέλευε ἐς Κόρινθον ἀπικόμενον διάδοχον γενέσθαι τῆς

τυραννίδος. καταινέσαντος δ' ἐπὶ τούτοισι τοὐ παιδὸς

ὁ μὲν Περίανδρος ἐστέλλετο ἐς την κέρκυραν, ὁ δὲ παῖς οι ἐς την Κόρινθον. μαθόντες δὲ οἱ Κερκυραῖοι τούτωνεκαστα, εια μη σφι Περίανδρος ἐς την χώρην ἀπίκηται,

κτείνουσι τὸν νεηνίσκον. ἀντι τούτων μὲν Περίανδρος Κερκυραίους ἐτιμωρέετο.

242쪽

Λακε3αιμόνιοι δὲ στόλω μεγάλω ῶς απίκοντο, ἐπο- 54λιόρκεον Σάμον προσβαλόντες δὲ προς το τεῖχος τοὐμεν προς θαλάσσy εστεῶτος πυργου κατὰ τό προάστειον τῆς πόλιος ἐπέβησαν, μετὰ δὲ αυτου βωθήσαντος ΠΟ- λυκράτεος χειρὶ πολλὴ ἀπηλάθησαν. κατὰ δε τον ἐπάνω πύργον τον επὶ τῆς ῆάχιος τοί ουρεος ἐπεόντα ἐπεξῆλθον οῖ τε επίκουροι καὶ αυτῶν Σαμίων συχνοὶ, δεξάμενοι δε τους Λακεδαιμονίους ἐπ' ολίγον χρόνον ἔφευγον δαίσω οἱ δὲ ἐπισπόμενοι ἔκτεινον. Εἰ μέν νυν οἱ παρ- Mεόντες Λακεδαιμονίων ὁμοῖοι εγενοντο ταύτην τὴν ἡμμρην 'Αρχίρ τε καὶ Λυκώπ 2, αἱρεθη αν Σάμος. 'Αρχίης γὰρ και Λυκώπης μουνοι συνεσπεσόντες φευγουσι ἐς τὼ τεῖχος τοῖσι Σαμίοισι, καὶ αποκλη σθέντες τῆς ὀπίσω ,δos ἀπεθανον ἐν τῆ πόλι τῆ Σαμίων. τρίτφ δε ἀπ' 'Αρχίεω τούτου γεγονότι αλλω ' χίθ τῶ Σαμίου τοὐἈρχίεω αυτὰς ἐν Πιτάνλγ συνεγενόμην δήμου γὰρ τούτου ἐν), δς ξείνων πάντων μάλιστα ἐτίμα τε Σαμίους, καί οἱ τῶ πατρὶ ἔφη Σάμιον τουνομα τεθῆναι, ὁτι οἱ οπατὴρ Ῥρχίης ἐν Σάμω αριστεύσας ἐτελεύτησε ' τιμῶνδε Σαμίους ἔφη, διότι ταφῆναί οἱ τον πάππον δημοσίνιυπὀ Σαμίων. Λακεδαιμόνιοι δὲ, ῶς σφι τεσσερακοντα56 ἐγεγόνεσαν ἡμέραι πολιορκέουσι Σάμον, ἐς τό πρόσω

τε Ουδεν προεκόπτετο τῶν πρηγμάτων, ἀπαλλάσσoreto

ἐς Πελοπόννησον. ώς dὲ ὁ ματαιότερος λόγος ΔρμVται,

λέγεται Πολυκράτεα ἐπιχώριον νόμισμα κόψαντα πυλλον μολύβδου καταχρυσώσαντα δουναί σφι, τους δὲ δεξαμένους ουτω δὴ ἀπαλλάσσεσθαι. ταύτην πρωτην στοατηίην ἐς τὴν Ἀσίην Αακεδαιμόνιοι Λωριέες ἐποιήσαντο. οἱ δ' ἐπι τον Πολυκράτεα στρατευσάμενοι Σαμίων, ἐπεὶ 5 οἱ Λακεδαιμόνιοι αυτοὐς ἀπολείπειν ἔμελλον, καὶ αυτοὶ

ἀπέπλωον ἐς Σίφνοπι χρημάτων γὰρ ἐδέοντο, τὰ δὲ τῶν Σιφνίων πρήγματα ρκμαζε τοsτον τον χρόνον, καὶ

243쪽

νησιωτεων μάλιστα επλουτεον ατε ἐόντων αυτοῖσι εννησω χρυσεων καὶ ἀργυρεων μετάλλων, ουτω Γοτε ἀποτῆς δεκατης των γινομενων αυτόθεν χρημάτων θησαυρυς ἐν Αελφοῖσι ἀνακεεται ὁμοιος τοῖσι πλουσιωτάτοισι αυτοὶ δε τὰ γινόμενα τῶ ἐνιαυτω εκάστω χρηματα διενέμοντο. Oτε ών εποιεῶντο τον θησαυρον, ἐχρέοντο τῶ

χρηστηρίω, εἰ αυτοισι τὰ παρεόντα ἀγαθὰ οἱά τέ εστι πολλον χρόνον παραμένειν ἡ δὲ Πυθίη εχρησέ σφι

τάδε Ἀλλ' ὁταν εν αφνω πρυτανήια λευκὰ γένηται

Λεύκοφρύς τ' ἀγορὴ, τότε δη δει φράδμονος ἀνδρὸς

. Φράσσασθαι ζυλινόν τε λόχον κήρυκά τ' ἐρυθρόν. τοῖσι δε Σιφνίοισι τότε ην ἡ ἀγορὴ καὶ το πρυταντον 58 Παρίω λίθω ήσκημένα. νυτον τον χρησμὸν οὐκ οἱοίτε ἡσαν γνῶναι Ουτε τότε χὐς Ουτε των Σαμίων ἀπιγμένων. ἐπείτε γὰρ τάχιστα προς την Σίφνον προσμσχον οἱ Σάμιοι, ἐπεμπον των νεῶν μίαν πρέσβεας ἄγου σαν ἔς την πόλιν. το δὲ παλαιδν ἀπασαι αἱ νέες ησαν μιλτηλιφέες ' και ην τοὐτο, το ἡ Πυθίη προηγόρευε τοῖσι Σιφνίοισι φυλάξασθαι τον ξύλινον λόχον κελεύουσα καὶ κήρυκα ερυθρόν. ἀπικόμενοι ῶν οι ἄγγελοι ἐδέοντο των Σιφνίων δέκα τάλαντά σφι χρῆσαι ' Ουφασκόντων δε χρησειν των Σιφνίον αυτοῖσι οἱ Σάμιοι τοὐς χώρους αυτῶν ἐπόρθεον. πυθόμενοι δ' ἰθυς ἡκου οἱ Σίφνιοι βωθέοντες, καὶ συμβαλόντες αυτοῖσι εσσώθησαν, και αυτῶν πολλοι ἀπεκληίσθησαν τοs ἄστεος υπὸ τῶν Σαμίωπι και αυτοὐς μετὰ ταῶτα εκατοχρ τά-59 λαντα ἔπρηξαν. Παρὰ δὲ Ἐρμιονέων νῆσον αντὶ χρημάτων παρέλαβον Nρέην την ἐπὶ Πελοποννήσω, καιαυτὴν Ποιζθνίοισι παρακατέθεντο ' αυτοὶ δὲ Κυδωνίη,την ἐν Κρήτη ἔκτισαν οὐκ ἐπὶ τοὐτο πλώοντες, ἀλλα Ζακυνθίους ἐξελέοντες ἐκ τῆς νήσου. ἔμειναν δ' εν ταυτρ

244쪽

και ευδ&ιμόνησαν ἐπ' ἔτεα πέντε, ωστε τὰ ψα τὰ ευ Κυδωνίρ ἐόντα νίν ουτοί εἰσι οι ποιήσαντες, καὶ τον τῆς Αικτυνης νηόν. ἔκτω δε λεῖ Αἰγινῆται αυτους ναυμαχίη νικήσαντες ἡνδραποδίσαντο μετὰ κρητῶν. καιτων νεῶν καπρίους ἐχουσέων τὰς πρωρας ἐκρωτηρωσαν και ἀνέθεσαν ἐς το ἱρον τῆς 'Αθηναιης ἐν Αἰγίν i. ταὐταδε ἐποίησαν ἐγκοτον ἔχοντες Σαμίοισι Αἰγινῆται. πρότεροι γαρ Σάμιοι επ' 'Aμφικράτεος βασιλευοντος ἐν Σάμω στρατευσάμενοι ἐπ' Αἴγιναν μεγάλα κακὰ ἐποίησαν Αἰγινήτας και ἔπαθον υπ' ἐκείνων. ἡ μεν α τῆ

ήκυνα δὲ περὶ Σαμίων μῆλλον, οτι σφι τρια ἐστὶ 60 μέγιστα απάντων 'Fλλήνων ἐξεργασμένα, ο υρεός τευφqλου ες πεντήκοντα και εκατον ὀργυιὰς, τούτου δρυγμα κάτωθεν ἀρξάμενον, ἀμφιστομον. το μεν μῆκος του ορύγματος επτὰ στάδιοί εἰσι, το δε ὐφος καὶ εὐρος Οκτώ ἐκάτερον πόδες. διὰ παντος δε αυτου ἄλλο ορυγμα εἰκοσίπηχυ βάθυς ορώρυκται, τρίπουν-το εὐρος, ὁι' ου το ἴδωθ υχετευόμενον διὰ σωλήνων παραγίνεται ἐς την πόλιν ἀγόμενον ἀπὸ μεγάλης πηγῆς. ἀρχιτέκτων δετοs ὀρύγματος τούτου ἐγένετο Μεγαρευς παλῖνος Ναυστρόφου. τοὐτο μεν δὴ δν των τριῶν ἐστι, δεύτωρον δὲ περὶ λιμένα χῶμα ἐν θαλάσσρ, βάθος κατὰ εἴκοσι ὀργυιέων, μῆκος δὲ του χώματος μέζον δύο σταδίων. τρίτον δέ σφι ἐξέργασται νηῖς μέγιστος πάντων νζῶν τῶν ημεἴς ἴδμεν, του ἀρχιτέκτων πρῶτος ἐγένετο 'μμκος Φίλεω ἐπιχώριος. τούτων εῖνεκεν μῆλλον τι περὶ Σαμίων ἐμήκυνα. Καμβύσο δὲ τῶ Κύρου χρονίζοντι περὶ Αἴγυπτον 6 Iκαὶ παραφρονήσαντι ἐπανιστέαται ἄνδρες μάγοι δύο

αδελφεοί, τῶν τον ἔτερον καταλελοίπεε τῶν οἰκίων με

245쪽

τε τον Σμέρδιος θάνατον ώς κρυπτοιτο γενόμενος, κῶῶς ὀλίγοι ησαν Οι επιστάμενοι αυτὐν Πεὐσέων, οἱ πολλοὶ περιεόντα μιν εἰδείζσαν. προς ταὐτα βουλευσας τάδε ἐπεχείρησε τοῖσι βασιληίοισι ' ην οἱ ἀδελφεος, τον εἶπά οἱ συνεπαναστῆναι , οἰκὼς μάλιστα τῖ εiδος Σμερδιτῶ Κύρου , τον ὁ Καμβυσζς ἐόντα εωυτοs ἀδελφεοναπέκτεινε. ην τε δη ὁμοῖος εἶδος τῶ Σμερδι, κῶ oh καιουνομα τώυτο εἶχε Σμέρδιν. τομον τον ἄνδρα ἀναγνώ-

σας ὁ μάγος Πατιζείθης, ως οἱ αυτος πάντα διαπρήξει, εἰσε ἄγων ἐς τον βασιλήεον θρόνον. ποιήσας οε τουτοκηρυκας τI τε ἄλλy διεπεμπε και δὴ καὶ ες Αἰγυπτον προερέοντα τω στρατω, ῶς Σμέρδιος τοὐ Κύρου ακου-62 στέα εχ του λοιποὐ, ἀλλ' οὐ Καμβύσεω. υῖ τε δq ων ἄλλοι κήρυκες προηγόρευον ταὐτα, και δὴ και ὁ επ' Αἴγυπτον ταχθεὶς, ευρισκε γὰρ Καμβύoον καὶ οἰν στρατὸν ἐόντα τῆς Συρίης εν 'Aγβατάνοισι, προηγορευε στὰς ἐς μέσον τὰ ἐντεταλμένα εκ του μάγου. Καμβύσης θὲ ἀκούσας ταὐτα εκ τοὐ κήρυκος και ἐλπίσας μιν λέγειν ἀληθέα αυτός τε προδεδόσθαι ἐκ Πρηξάσπεος πεμφθέντα γὰρ αυτὸν ώς ἀποκτενέοντα Σμέρδιν ου ποιῆσαι ταsτM, βλέψας ες τον Πρηξάσπεα εἶπε ' Πρήξασπες, ουτω μοι διεπρήξαο τό τοι προσέθηκα πρῆγμα; U δὲ

σοι Σμέρδις ἀδελφεὸς ὁ σὰς ἐπανέστηκε, ουδὲ ὁκως τι ἐκείνου τos ἀνδρὰς νεῖκός τοι ἔσται ἡ μέγα ξ ομικρόν. ἐγω γὰρ αυτὀς ποιήσας τὰ σs με ἐκέλευες ἔθα

μιν χερσὶ τῆσι ἐμεωυτου. εἰ μεν νυν οἴ τεθνεωτες ἀνεστῶσι, προσδεκεό τοι καὶ Ἀστυάγεα τον Μῆδον ἐπαναστήσεσθαι' ει δ' ἔστι ωσπερ προ τ , ου μή τί τοι εκ γε ἐκείνου νεώτεoον ἀναβλαστήσει. νυν ων μοι δοκέει μεταδιωξαντας τον κήρυκα ἐξετάζειν εἰρωτέοντας, παρ' ἔτευ ῆκων προαγορεύει ἡμῖν Σμέρδιος βασι-

246쪽

LI B. III. C A P. 61 - 6 .

λέος ἀκουειν. υτα εἴπαντος μζξάσπεος ηρεσε γὰρ 63 Καμβυσθ) αυτίκα μεταδίωκτος γενόμενος ὁ κῆρυξ ηκε ἀπιγμενον δέ μιν εἴρετο ὁ Πρηξάσπης τάδε SZνθρωπε, φὴς γὰρ ηκειν παρὰ Σμέρδιος τοs Rυρου ἄγγελος. νυνων εἴπας την ἀληθειαν ἄπιθι χαωων, κότερα αυτός τοι Σμερδις φαινόμενος ἐς ἄψιν ἐνετέλλετο ταυτα η τῶν τις ἐκείνου υπηρετέων. V δε εἶπε ' 'Eγὼ Σμερδιν μὲν των Κυρου, οτευ βασιλευς Καμβυσης ηλασε ἐς Αἴγυπτον, ουκω οπωπα ' ὁ δε μοι μάγος, τον Καμβυσης ἐπιτροπον τῶν οἰκιων ἀπέδεξε, ουτος ταυτα ἐνετείλατο, φας sρδιν τον Κύρου εἶναι τον ταυτα ἐπιθέμενον εiπαι προς υμίας. Ο μεν θη σφι ἔλεγε Ουδὲν ἐπικατε-

Φευσμένος, Καμβυσης δὲ εἰπε' Πρήξασπες, συ μὲν,

οια ἀνηρ ἀγαθὸς, ποιήσας τὼ κελευόμενον αἰτίην ἐκπέφευγας ἐμοι δε τίς ῖν εἱη Περσέων ὁ ἐπανεστεὼς ἐπιβατευων του Σμέρδιος Ουνόματος; υ δὲ εἶπε Ἐγώ μοι δοκέω συνιέναι τὸ γεγονὸς τοὐτο, ἁ βασιλευ' οἱ μάγοι εἰσί τοι οἱ ἐπανεστεῶτες, τόν τε ἔλιπες μελεδωνὸν τῶν οἰκίων, Πατιζείθης καὶ ὁ τούτου ἀδελφεὸς Σμερδις. θαυτα ἀκουσαντα Καμβυσεα τὸ Σμέρδιος ουνομα 64 ἔτυψε η ἀληθεια τῶν τε λόγων και του ἐνυπνίου, δςsδόκεε ἐν τῶ υπνω ἀπαγγεῖλαί τινά οἱ, ῶς Σμερδις ἱζό- αενος ἐς τὸν βασιληιον θρόνον ψαυσειε τη κεφαλy τουουρανοὐ. μαθὼν δε, ῶς μάτην ἀπολωλεκὼς εἴη τὀν ἀδελφεῖν, ἀπέκλαιε Σμερδιν, ἀποκλαυσας δὲ και περιημεκτήσας τη ἀπάσν συμφορρ ἀναθρώσκει ἐπι τὰν Ἀ-πον, ἐν νόφ ἔχων την ταχίστην ἐς Σομα στρατευεσθαι ἐπι τὀν μάγον. καί οἱ ἀναθρώσκοντι ἐπὶ τὐν Ἀπον τοs κουλεοὐ τοῶ ξίφεος ὁ μυκης ἀποπίπτει, γυμνωθὲν δὲ τὼ ξίφος παίει τὐν μηρόν ' τρωματισθεις δὲ κατὰ τοὐτο, tu αυτὴς πρότερον τὼν τῶν Αἰγυπτίων θεὸν υπιν

247쪽

σης, ο τι τy πόλι ουνομα εἴη. οι δὲ εἶπαν οτι Ἀγβάτανα. τῶ δε ετι πρότερον ἐκεχρηστο ἐκ Βουτους πολιος ἐν 'Aγβατάνοισι τελευτήσειν τον βίον. ὁ μὲν δη ἐν τοῖσι Μηδικοῖσι ' βατάνοισι ἐδόκεε τελευτησειν γηραιος, ἐν τοῖσί οἱ ην πάντα τα πρήγματα, το δε χρηστήριον τοῖσι ἐν Συρίη 'Aγβατάνοισι ἔλεγε ἄρα. καὶ δὴ ως τότε ἐπειρόμενος ἐπύθετο τῆς πόλιος το ουνομα, υπο τῆς συμφορῆς τῆς τε ἐκ του μάγου ἐκπεπληγμένος και του τρομματος ἐσωφρόνησε, συλλαβὼν δε τὸ θεοπρόπιον ειπε ' ' θαυτα Καμβυσην τον Κυρου ἐστὶ πεπρωμένον τελευ-65 τῆν. πτε μεν τοσαυτα, ἡμέρyσι δὲ υστερον ώς εἴκοσι μεταπεμψάμενος Περσέων των παρεόντων τοὐς λογιμωτάτους ἔλεγέ σφι τάδε ' Πέρσαι, καταλελάβηκέ με, τὸ πάντων μάλιστα ἔκρυπτον πρηγμάτων, τοὐτο- ἐς υμέας ἐκφῆναι. ἐγὼ γὰρ ἐὼν ἐν Αἰγυπτω εἶδον ὐψιν ἐν τω υπνω, την μηδαμὰ ἄφελον ιδεω ἐδόκεον δέ μοιαγγελον ἐλθόντα ἐξ οἴκου ἀγγέλλε , ώς Σμέρδις ιζόμενος ἐς τον βασιλήιον θρόνον ψαυσειε τὴ κεφαλῆ του οὐρανοs. δείσας δὲ μὴ απαιρεθέω την αρχὴν προς του ἀδελφεου, ἐποίησα ταχύτερα ῆ σοφώτερα ἐν τῆ γὰρ αr/θρωπηίν φυσι Ουκ ἐνῆν ἄρα τὐ μέλλον γίνεσθαι ἀποτράπειν, ἐγὼ ὁ μάταιος Πρηξάσπεα αποπέμπω ἐς

Σουσα ἀποκτενέοντα Σμέρδιν. ἐξεργασθέντος δὲ κακοs τοσουτου ἀδεῶς διαιτεόμην, ουδαμα ἐπιλεξάμενος, μηκοτέ τις μοι Σμέρδιος υπαραιρημένου ἄλλος ἐπανασταίη ανθρώπων. παντὸς δὲ τοὐ μέλλοντος ἔσεσθαι ὁμαρτῶν ἀδελφεοκτόνος τε Ουθὲν δέον γέγονα και τῆς βασιληίης

ουδὲν ἔσσον ἐστέρημαι. Σμέρδις γὰρ δὴ ἡν ὁ μάγος,

τόν μοι ὁ δαίμων προέφαινε ἐν τῆ ἴφι ἐπαναστήσεσθαι.

τὰ μὲν δὴ ἔργον ἐξέργασταί μοι, καὶ Σμέρδιν τὸν ρου

μηκέτι υμιν ἐόντα λογίζεσθε οἱ δὲ υμῖν μάγοι κρατέουσι των βασιληίων, τόν τε ἔλιπον ἐπίτροπον των

248쪽

οἰκίων καὶ ὁ ἐκείνου ἀδελφεος Σμέρδις. τον μέν νυν μάλιστα χρῆν ἐμευ αἰσχρὰ προς των μάγων πεπονθότος τιμωρέειν ἐμοὶ, ουτος μὲν ανοσίω μόρω τετελευτηκευπο των εωυτos oἰκφωτάτων τούτου μηκέτι ἐόντος, δεύτερα τῶν λοιπῶν υμῖν, ω Περσαι, γίνεταί μοι ἀναροκαιότατον ἐντέλλεσθαι τὰ ἐθέλω μοι γενέσθαι τελευτέων τον βίον καὶ δὴ υμῖν τάδε επισκήπτω θεοῖς τοὐς βασιληίους ἐπικαλεων, καὶ πῆσιν υμῖν καὶ μάλιστα Ἀχαιμενιδεων τοῖσι παρεοsσι, μὴ περιιδεῖν την ἡγεμονίηναυτις ἐς Μήδους περιελθουσαν , ἀλλ' εἴτε δόλω ἔχουσι αυτὴν κτησάμενοι, δόλω ἀπαιρεθῆναι υπ' ὐμεων, εἴτε καὶ σθενεῖ τεω κατεργασάμενοι , σθένεῖ κατὰ τὸ καρτερὸν ἀνασώσασθαι. καὶ ταυτα μὲν ποιείσι υμῖν γῆ τε καρπον ἐκφέροι καὶ γυναῖκές τε καὶ ποῖμναι τίκτοιεν,εosσι ες τον ἄπαντα χρόνον ἐλευθέροισι ' μὴ ανασωσαμένοισι δε τὴν αρχὴν μηδ' επιχειρήσασι ἀνασώζειν τὰ εναντία τούτοισι ἀρέομαι υμῖν γενεσθαι, και προς ἔτι τούτοισι τὸ τέλος Περσέων εκάστω επιγενέσθαι οἴον ἐμοὶ ἐπιγέγονε. υμα τε εἴπας ταυτα ὁ Εαμβύσης - κλαιε πῆσαν τὴν μυτos πρῆξιν. Πέρσαι δ' ώς τον βα- 66σιλέα εἶδον ἀνακλαύσαντα, πάντες τά τε ἐσθητος ἐχόμενα εἶχον, ταυτα κατηρείκοντο, καὶ οἰμωγῆ αφθόνωδιεχρέοντο. μετὰ δὲ ταυτα , ῶς ἐσφακέλισέ τε τὸ ὀστέον καὶ ὁ μηρῖς τάχιστα ἐσάπη, ἀπήνεικε Καμβύσην τὸν Κύρου, βασιλεύσαντα μὲν τὰ πάντα επτὰ ἔτεα και μῆνας πέντε , ἄπαιδα δὲ τὸ παράπαν ἐόντα ἔρσενος καὶ θήλεος γόνου. Περσέων δε τοῖσι παρεοὐσι ἀπιστίη πολλὴ ὁπεκέχυτο τοῖς μάγους ἔχειν τὰ πρήγματα, ἀλλ' ἡπιστέατο ἐπὶ διαβολὴ εἰπεῖν Καμβύσην τὰ εἶπε περὶ του Σμέρδιος ἔλανάτου, ῖνα οἱ ἐκπολεμωθῆ πῆν τὐ Περσικόν. ουτοι μέν νυν ήπιστέατο Σμέρδιν τὸν Κώ- 67sου βασιλέα ἐνεστεῶτα ' δεινῶς γὰρ καὶ ὁ Πρηξάσπης

249쪽

ην μη μὲν ἀποκτεῖναι Σμερδιν ' ου γὰρ ην οἰασφαλες Καμβυσεω τετελευτηκότος φάναι τον κυρουυωεν ἀπολωλεκέναι αυτοχειρίθ' ὁ-δη μάγος τελευτη- orer/τος Καμβυσεω αδεῶς ἐβασίλευσε , ἐπιβατευων τοὐὁiιωνυμου Σμέρδιος του Κυρου, μηνας επτὰ τους ἐπιλοίπους Καμβυσρ ἐς τὰ οκτὼ ἔτεα τῆς πληρώσιος' ἐυτ ασι ἀπεδέξατο ἐς τους υπηκόους πάντας ευεργεσίας μεγάλας ἀστε ἀποθανόντος αυτοs πόθον ἔχειν πάντας τους ἐν τῆ πάρεξ αυτῶν Περσέων. διαπέμψας γὰρ Ο μάγος ἐς πῆν ἔθνος τῶν ηρχε, προεῖπε ατέλειαν εἰναι στρατηίης και φόρου ἐπ' ἔτεα τρία. προεῖπε μενω δ' ταυτα αυτίκα ἐνιστάμενος ἐς την ἀρχὴν, ογδόω δὲμθνὶ ἐγένετο κατάδηλος τρόπω τοιῶδε 'οτάνης ήν Φαρνασπεω μὲν παῖς, γένεΓ δὲ καὶ χρήμασι ὁμοῖος τῶ πρώτω Περσέων ' Ουτος ὁ υτάνος πρῶτος υπόπτευσε τον μά

συμβαλλόμενος, ὁτι τε Ουκ ἐξεφοίτα ἐκ τῆς ἀκροπόλιος και ὁτι Ουκ ἐκάλεε ἐς ἄψιν ἐωυτῶ οὐδένα τῶυ λογίμων Περσέων. υποπτευσας δέ μιν ἐποίεε τάδε ' ἐσχε αυτούὁ Καμβύσης θυγατέρα, τῆ ουνομα ην Φαιδυμη' τηναυτὴν δὴ ταυτην εἶχε τότε ὁ μάγος, καὶ ταύτη τε συνοίκεε και τῆσι ἄλλρσι πάσρσι τῆσι τοs Καμβύσεω γυναιξί. πέμπων δὴ ῶν ὁ 'υτάνης παρὰ ταύτην την θυγατέρα ἐπυνθάνετο, παρ' ὁτεω ανθρώπων κοιμῶτο, εἴτε μετὰ Σμέρδιος τοὐ Κυρου εἴτε μετὰ ἄλλου τευ. ἡ δέ οἱ ἀντέπεμπε φαμένη ου γινώσκειν ' ουτε γὰρ τον Κυρου Σμέρδιν ἰδέσθαι Ουδαμὰ, ουτε ὁστις εχ ὁ συνοικέωναυτὴ εἰδέναι. ἔπεμπε δευτερα ὁ υτάνης λέγων - ει μὴ α πὴ Σμέρδιν τον Κυρου γινώσκεις, σὐ δὲ παρ' Ἀτόσ-oης πυθίο , ὀτεω τούτω συνοικέει αυτή τε ἐκείνη καισi; πάντως γὰρ δή κου τόν γε ἐωπιῆς αδελφευν γινώσκει. 'Aντιπέμπει προς ταῶτα ἡ θυγάτηρ Ουτε υτόσσθ

250쪽

δυναμαι ἐς λόγους ἐλθεῖν οὐτε αλλην ουδεμίαν ἰδέσθαιτων συγκατημένων γυναικῶν ' ἐπείτε γὰρ τάχιστα Ου- τος μθ ρωπος, ἔστις κοτέ ἐστι. παρέλαβε την βασιληίην, διέσπειρε ημέας αλλην αλλρ τάξας. 'Aκουοντι 6sταυτα τω υτάνη μὰλλον κατεφαίνετο το πρηγμα. τρίτην δε ἀγγελίην ἐσπέμπει παρ' αυτην λέγουσαν ταὐτα ' θυγατερ, δεῖ σε γεγονυῖαν ευ κίνδυνον αναλαβέσθαι,τον αν ὁ πατηρ υποδυνειν κελευρ' εἰ γὰρ δη μή ἐστι ο ρου Σμέρδις, ἀλλα τον καταδοκέω ἐγώ, ουτοι μιν σοί τε συγκοιμεύμενον καὶ τό Περσέων κράτος ἔχοντα δεῖ χαίροντα ἀπαλλάσσειν, ἀλλα δοὐναι δίκην. ν- ῶν ποίησον τάδε ἐπεάν σοι συνευδρ καὶ μάθύς αυτὸν κατυπνωμένον, ἄφασον αυτου τὰ ωτα ' καὶ ην μεν φαμνηται ἔχων ωτα, νόμιζε σεωυτην Σμέρδι τῶ Kvρου συνοικέειν, ην δὲ μη ἔχων, συ δε τῶ μάγω Σμέρδι. 'Aντι- πέμπει προς ταυτα η Φαιδυμη φαμένη κινδυνευσειν μεγάλως, ην ποιῆ ταυτα ' εἰ γὰρ δο μὴ τυγχάνει τὰ ωτα χων, ἐπίλαμπτος δὲ ἀφάσσουσα ἐσται, ευ εἰδέναι ώς ἀωτώσει μιw δμως μέντοι ποιήσειν ταυτα. ἡ μεν δὴ υπεδέξατο ταυτα τῶ πατρι κατε0γάσεσθαι, τοὐ μάγου τούτου του Σμέρδιος Κsρος ὁ Καμβυσεω αρχων τὰ

ῶτα ἀπέταμε ἐπ' αἰτίη δή τινι οὐ σμικρῆ. 4 ὼν δὴ Φαι-

δυμη αυτη, ἡ τοsυτάνεω θυγάτηρ, πάντα ἐπιτελέουσα τὰ υπεδέξατο τῶ πατοι, ἐπείτε αυτῆς μέρος ἐγίνετο

τῆς ἀπίξιος παρὰ τον μάγον ἐν περιτροπὴ γὰρ δὴ αἱ

γυναῖκες φοιτέουσι τοῖσι Πέρσρσι) , ἐλθουσα παρ' αυ- τον επιδε, υπνωμένου δὲ καρτερῶς του μάγου ῆφασε τὰ ἄτα. μαθουσα δε ου χαλεπῶς ἀλλ' εt1πετέως Ουκ ἔχοντα τον ἄνδρα λα, ώς ἡμέρη τάχιστα ἐγεγόνεε, πέμψασα ἐσήμηνε τῶ πατρι τὰ γενόμενα. V δε υεάνης Τοπαραλαβὼν Ἀσπαθίνην και Γωβρυην Περσέων τε ποώτους ἐόντας καὶ ἐωυτῶ ἐπιτηδεωτάτους ἐς πίστιν ἀπηγο