Herodoti Historiarum libri 9 curavit Henr. Rudolph Dietsch

321쪽

των ἱρηίων ἐσβάλλοντες τα κρέα πάντα καὶ παραμίξαντες υδωρ ὐποκαίουσι τὰ ὀστέα. τὰ δὲ αἴθεται κάλλιστα, αἱ δε γαστέρες χωρέουσι ευπετέως τὰ κρέα ἐψιλωμένα τῶν οστέων ' καὶ Οὐτω βους τε μυτὀν ἐξέψει καὶ τὰ ἄλλα ἱρφα εω-ο εκαστον. ἐπεὰν δε τὰ κρέα, ὁ θυσας τῶν κρεῶν καὶ τμ σπλάγχνων ἀπαρξάμενος ρίπτει ἐς το ' ἔμπροσθε. θέουσι δὲ καὶ τὰ ἄλλα πρόβατα καὶ Ἀπους μάλιστα. ῖσι μὰν δη ἄλλοισι τῶν θεῶν ουτω θέου και ταυτα τῶν κτηνέων, τῶ δὲ Αρεῖ ἄδε κατὰ νομους

εκάστοισι ἐν τῶ ἀρχη- ἐσίδρυταί σφι υρεος ἱρὸν

τοιόνδε ' φρυγάνων φάκελοι συννενέαται ὁσον τ' ἐπὶ

σταδίους τρεῖς μῆκος καὶ ευρος, υψος δὲ ἔλασσον. ἄνω δὲ τούτου τετράγωνον ἄπεδον πεποίηται, καὶ τὰ μὲν τρία τῶν κώλων ἐστὶ απότομα, κατὰ δε τὸ , ἐπιβατόν. ἔτεος δὲ ἐκάστου ἁμάξας πεντήκοντα και εκατὸν ἐπινέουσι φρυγάνωπι υπονοστέει γὰρ δὴ αἰεὶ υπὸ τῶν χειμώνων. επὶ τούτου δὴ του ἔγκοοἀκινάκης σιδήρεος χρυται αρχαῖος εκάστοισι, καὶ τουτ' ἐστὶ του υρεος τὸ ἄγαλμα. τούτω δὲ τῶ ἀκινάκη θυσίας ἐπετέους προσάγουσι προβάτων καὶ Ἀπων, καὶ δὴ καὶ τοισίδ' ἔτι πλέω θύουσι η τοῖσι ἄλλοισι θεοῖσι.δσους ἄν τῶν πολεμίων ζωγρήσωσι, ἀπὸ τ- έκατονύνδρῶν ἄνδρα ἔνα θύουσι τρόπω οὐ τῶ αυτῶ καὶ τὰ πρόβατα, ἀλλ' ετεροίω ἐπεὰν γὰρ οἶνον ἐπισπείσωσι κατὰ τῶν κεφαλέων, αποσφάζουσι τοὐς ἀνθρώπους ἐς ἄγγος καὶ ἔπειτεν ἀνενείκαντες ἄνω ἐπὶ τον ὀγκου τῶν φρυγάνων καταχέουσι τὸ αἷμα του ἀκινάκεω. ἄνω μὲν

δὴ φορέουσι τοὐτο, κάτω παρὰ τὸ ἱρὸν ποιεsσι τάδε ' τῶν ἀποσφαγέντων ἀνδρῶν τοὐς δεξιοὐς ώμους πάντας ἀποτάμνοντες σὐν τῆσι χερσὶ ἐς τον ὴέρα ἱεῖσι, καὶ ἔπειτεν καὶ τὰ ἄλλα ἀπέρξαi/τες ἱρήια απαλλάσ-

322쪽

σονται' χεὶρ δε τῆ αν πέση κέεται, καὶ χωρὶς ὁ νεκρός. Θυσίαι μέν νυν αυταί σφι κατεστῶσι, υσὶ-63oυ ι ουδεν νομίζουσι, ουδὲ τρεφειν ἐν χώρn τὀ παράπαν εθέλουσι. N δ' ἐς πόλεμον ἔχοντα ἀδε σφι δι- 64 κέεται ' επων τὰν πρῶτον ανδρα καταβάλη ἀνηρ Σκυ- τοs αῖματος εμπίνε οσους δ' αν φονευση εν

μάχη, τούτων τὰς κεφαλὰς ἀποφέρει τφ βασιλέῖ ἀπενείκας μὸν γὰρ κεφαλην τῆς ληίης μεταλαμβάνει, την αν λάβωσι, μὴ ἐνείκας δὲ Ου. ἀποδείρει--τὴν τρόπω τοιῶδε ' περιταμὼν κύκλω περὶ τὰ ἄτα καὶ λαβόμενος τῆς κεφαλῆς ἐκσείει, μετὰ δὲ σαρκίσας βοὸς πλευρῆ δεψει τῆσι χερσὶ, ὀργάσας δε αυτὸ ἄτε χειρόμακτρον κέκτηται, δε των χαλινῶν του ἶππου, τὸν αυτὸς ελαύνει, ἐκ τούτου ἐξάπτει καὶ ἀγάλλεται δς γὰρ ἄν πλεῖστα δέρματα χειρόμακτρα ἔχη, ἀνηρ ἄριστος ουτος κέκρισοα. πολλοὶ δὲ αυτῶν ἐκ τῶν ἀποδερμάτων καὶ χλαίνας ἐπείνυσθαι ποιευσι, συρράπτοντες κατάπερ βαίτας πολλοὶ δὲ ἀνδρῶν ἐχθρῶν τὰς δεξιὰς χεῖρας νεκρῶν ἐόντων ἀποδείραντες αὐτοῖσι ἔνυξι καλύπτρας τῶν φαρετρέων ποιεsνται' δέρμα ἀνθρώπου καὶ παχὐ καὶ λαμπρὸν ἐν ἄρα, σχεδὸν δερμάτων πάντων λαμπρότατον λευκότητι. πολλοὶ καὶ ολους ανδρας. ἐκδείραντες καὶ διατείναντες ἐπὶ ξύλων επ' ἶππων περιφέρουσι. ταῶτα μεν δὴ οὐτω σφι νενόμισται, αυτὰς δε τὰς κεφαλὰς, ουτι πάντων, ἀλλὰ τῶν ἐχθίστων, ποιευσι τάδε ' ἀποπρίσας παν τὀ ἔνερθε τῶν ὀφρύων

ἐκκαθαίρει ' καὶ ἐν μὲν ἡ πένης, ὁ δε ἔξωθεν ἀμοβοέην μούνην περιτείνας ουτω χοῆται, ἐν ρπλούσιος, την μὲν ἁμοβοέην περιτείνει, ἔσωθεν δε περι- χρυσώσας οὐτω χρῆται ποτηρίω. ποιεsσι δὲ τουτο καὶ ἐκ τῶν οἰκηίων, ῆν σφι διάφοροι γένωνται καὶ ην ἐπι-

323쪽

των, τῶν αν λόγον ποιέηται, τὰς κεφαλὰς ταυτας παρα- φέρει, καὶ ἐπιλεγει, ως οἱ ἐόντες οἰκηιοι πόλεμον προσεθηκαντο καί σφεων αυτὸς ἐπεκράτησε, ταυτην ἀνδρα-66 γαθίην λεγοντες. υπαξ δε του ἐνιαυτοs εκάστου ὁ ν μάρχης εκαστος ἐν τῶ εωυτου νομω κιρνα κρητῆρα οἴνου, απ' ου πίνουσι τῶν Σκυθεων, τοῖσι αν ἄνδρες πολεμιοι αραιρημενοι ἔωσι ' τοῖσι δ' αν μη κατεργα- σμενον Γ τουτο, ου γευονται του οἴνου τούτου, ἀλλ' ητιμωμένοι ἀποκατέαται ' ἔνειδος δέ σφί ἐστι μεγιστον τουτο ' οσοι αν αυτῶν καὶ κάρτα πολλοὐς ἄνδρας ἀραιρηκότες ωσι, ουτοι δὲ συνδυο κύλικας ἔχοντες πίνουσι ὁμου.

63 Μάντιες δὲ Σκυθέων εἰσὶ πολλοὶ, οῖ μαντεύονταιῆάβδοισι ἰτεωροι πολλησι ωδε ' ἐπεὰν φακέλους ὐάβδων μεγάλους ἐνείκωνται, θέντες χαμαὶ διεξειλίσσουσι αυ- τοὐς, καὶ ἐπὶ μίαν ἐκάστην ράβδον τιθέντες θεσπίζουσι. ἄμα τε λεγοντες ταsτα συνειλέουσι τὰς ἐάβδους ὀπίσω

καὶ αυτις κατὰ μίαν συντιθεῖσι. αυτη μέν σφι η μαντικη πατρωίη εστὶ, οι δὲ πιάρεες οἱ ἀνδρόγυνοι τηνυφροδίτην σφι λέγουσι μαντικην δομαι ' φιλύρης ἀνφλοιῶ μαντεύονται' ἐπεὰν την φιλύρην τρίχα σχίση,

διαπλέκων ἐν τοῖσι δακτύλοισι τοῖσι μυτου καὶ διαλύων

ω χρα. Eπεὰν δὲ βασιλευς ὁ Σκυθέων κάμη, μεταπέμπεται τῶν μαντίων ἄνδρας τρεῖς τοὐς εὐδοκιμέοντας μάλιστα, οῖ τρόπω τῶ εἰρημένω μαντεύονται καὶ λέγουσι ουτοι ως το ἐπίπαν μάλιστα τάδε, ῶς τὰς βασιληίας ἱστίας ἐπιώρκηκε δς καὶ δς, λεγοντες τῶν ἀστῶν τον ἀν δη λέγωσι. τὰς δὲ βασιληίας ἱστίας νόμος Σκυ- σι τὰ μάλιστά ἐστι ὀμνύναι τότε, ἐπεὰν τον μέγιστον ὁρκον ἐθέλωσι ὀμπιέναι. αὐτίκα δὲ διαλελαμμένος ἄγεται Ουτος , τον δι δη φῶσι ἐπιορκῆσαι, ἀπιγμένον δε

324쪽

ἐλέγχουσι οι μάντιες, ώς ἐπιορκησας φαίνεται εν μαντικὴ τας βασιληίας ἱστίας καὶ διὰ ταυτα ἀλγεει ὁ βασιλευς ὁ δὲ ἀρνέεται, οὐ φάμενος ἐπιορκῆσαι, καὶ

δεινολογέετα . ἀρνεομένου δὲ τουτου ὁ βασιλευς μεταπεμπεται ἄλλους διπλησίους μάντιας ' καὶ ην μὲν καιουτοι εσορεοντες ἐς την μαντικην καταδησωσι ἐπιορκη- σαι, του δὲ ἰθέως την κεφαλην ἀποτάμνουσι και τὰ χρήματα αυτου διαλαγχάνουσι οι πρῶτοι των μαντίαν 'ῆν δε οἱ ἐπελθόντες μάντιες ἀπολυσωσι , ἄλλοι πάρεισι μάντιες καὶ μάλα ἄλλοι ' ἐν ἁν οἱ πλευνες του ἄνθ ρωπον ἀπολυσωσι, δέδοκται τοῖσι πρώτοισι τῶν μαντίων αυτοῖσι ἀπόλλυσθαι. 'Aπολλῶσι δῆτα αυτους τρόπω 60 τοιῶδε ' επεὰν ἄμαξαν φρυγανων πλήσωσι και υποζευ-

ξωσι βους, εμποδίσαντες τοὐς μάντιας καὶ χεῖρας οπίσω δήσαντες καὶ στομώσαντες κατεργνῶσι ἐς μέσα τὰ φρύγανα , υποπρήσαντες δε αυτὰ ἀπιεῖσι φοβησαντες τοὐς βους. πολλοὶ μὲν δὴ συγκατακαίονται τοῖσι μάντισι βόες, πολλοὶ δὲ περικεκαυμένοι ἀποφευγουσι, ἐπεὰν αυτῶν ὁ ρυμος κατακαυθῆ. κατακαίουσι δε τρόπω τῶ εἰρημένω καὶ δι ἄλλας αιτίας τοὐς μάντις, ψευδομάντις κα- λέοντες. τοὐς δ' αν ἀποκτείνρ βασιλεῶς, τούτων ουδε τοὐς παῖδας λείπει, αλλὰ πάντα τὰ ἔρσενα κτείνει, τὰ δὲ θήλεα οὐκ ἀδικέει. υρκια δὲ ποιευνται Σκύθαι ωδε προς τοὐς ἄν ποι- 70έωνται ' ἐς κύλικα μεγάλην κεραμίνην οἶνον ἐγχέαντες αiμα συμμίσγουσι τῶν τὰ ὁρκια ταμνομένων, τύψαντες ὀπέατι ῆ ἐπιταμόντες μαχαίρη σμικρον τοs σώματος καὶ ἔπειτεν ἀποβάψαντες ἐς την κύλικα ἀκινάκεα καιδωτοὐς καὶ σάγαριν καὶ ακόντιοπι ἐπεὰν δὲ ταυταποιήσωσι, κατεύχονται πολλὰ και ἐπειτεν αποπίνουσι αὐτοί τε οι το ορουρον ποιευμενοι και τῶν επομένων οιαλείστου ἄξιοι.

325쪽

γωνον, λογον δε τουτο ποιησαντες ἀναλαμβάνουσιτον νεκρὸν, κατακεκηρωμένον μεν τὀ σῶμα, την δὲ νη- δὐν ἀνασχισθεῖσαν και καθ αρθεῖσαν, πλέην κυπέρου κεκομμένου και θυμιήματος καὶ σελίνου σπερματος καιἀνησου, συνερραμμένην ὀπίσω, και κομίζουσι εν ἀμάξn αλλο ἔθνος. οῖ δ' αν παραδέξωνται κομισθέντα τον νεκρὸν, ποιεsσι τάπερ οἱ βασιλήιοι Σκυθαι τοs ἁτὰς ἀποτάμνονται, τρίχας περικείρονται, βραχίονας περιτάμνονται, μέτωπον και ρῖνα καταμυσσονται, δια της αριστερῆς χειρὰς ὀι στους διαβυνεονται. ἐνθευτεν δε κομίζουσι εν τῆ ἀμάξη τοv νεκυν του βασιλεος ες αλλο ἔθνος

τῶν αρχουσι ' οἱ δε σφι επονται, ες τους πρότερον ηλθον. επεὰν δε πάντας περtέλθωσι τον νεκυν κομίζοντες, εν Γέρροισι εσχατα κατοικημένοισί εἰσι τῶν ἐθνέων, τῶν αρχουσι, καὶ ἐν τῆσι ταφῆσι. καὶ ἔπειτεν, επεὰν

θέωσι τον νεκυν ἐν τῆσι κησι ἐπὶ στιβάδος, παραπήξαντες αἰχμὰς ἔνθεν καὶ ἔνθεν του νεκροῶ ξύλα υπεο τείνουσι καὶ ἔπειτεν ριψὶ καταστεγάζουσι, ἐν δε τῆ λοιπὴ ευρυχωρίη τῆς θήκης τῶν παλλακέων τε μίαν ἀποπνίξαντες θάπτουσι καὶ τον οἰνοχόον καὶ μάγειρον και ιπποκόμον καὶ διήκονον καὶ ἀγγελιηφόρον και Ἀπους καιτῶν ἄλλων απάντων ἀπαρχὰς και φιάλας χρυσέας ' ἀργυρω δὲ Ουδεν ουδὲ χαλκῶ χρέονται ' ταῶτα δὲ ποιησαντες χ0sσι πάντες χῶμα μέγα, ὁμιλλεόμενοι καὶ προθυ-72 μεόμενοι ῶς μέγιστον ποιῆσαι. Ἐνιαυτοs δὲ περιφερομένου αυτις ποιεῶσι τοιόνδε ' λαβόντες τῶν λοιπῶν θεραπόντων τοὐς ἐπιτηδεωτάτους οἱ δέ εἰσι Σκυθαι ἐγγενέες ουτοι γὰρ δὴ θεραπευουσι τοὐς αν αυτος ὁ βασιλευς κελευσρ, ἀργυρώνητοι δὲ Ουκ εἰσί σφι θερά-

326쪽

ποντες , τουτων ων των διηκόνων ἔπεαν ἀποπνίξωσι πεντήκοντα κH ῖππους τους καλλιστευοντας πεντηκοντα, ἐξελόντες αυτῶν την κοιλίην καὶ καθηραντες ἐμπιμπλασι ἀχυρων και συρράπτουσι ' ἀψῖδος δὲ ημισυ επὶ δυο ξυλα στήσαντες υπτιον και το ετερον ημισυ τVς ἀψῖδος επ' ετερα δυο, καταπηξαντες τρόπω τοιούτω πολλὰ ταὐτα, επειτεν των Ἀπων κατὰ τὰ μηκεα ξύλα παχεα διελάσαντες μεχρι των τραχηλων ἀναβιβάζουσια-oM επὶ τὰς αφῖδας ' των δε αι μεν πρότεραι αψῖδες υπεχουσι τοὐς ώμους των Ἀπων, αἱ δὲ οπισθε παρὰ τοὐς μηροὐς τὰς γαστερας ὁπολαμβάνουσι ' σκέλεα δε ἀμφότερα κατακρεμαται μετέωρα ' χαλινοῶς δὲ και στόμια εμβαλόντες ἐς τοὐς Ἀπους κατατείνουσι ἐς τὀ πρόσθεαυτῶν, και ἔπειτεν ἐκ πασσάλων δέουσι. των δὲ δη νεηνίσκων τῶν ἀποπεπνιγμένων των πεντήκοντα ἔνα ἔκ-στον αναβιβάζουσι ἐπὶ τον Ἀπον ἄδε ἀναβιβάζοντες ' ἐπεὰν νεκροί εκαστου παρὰ την ἄκανθαν ξύλου ορθὼν διελασωσι μέχρι του τραχ λου, κάτωθεν υπερέχει του ξύλου τούτου, τὰ ἐς τόρμον πηγνύουσι του ετέρου ξύλου του διὰ τοs λπου. ἐπιστήσαντες δὲ κύκλω τὼ σῆμα ἱππέας τοιούτους απελαύνουσι. Ουτω μεν τους 73

βασιλέας θάπτουσι, τοὐς δὲ ἄλλους Σκύθας, ἐπεὰν ἀποθάνωσι, περιάγουσι οἱ ἀγχοτάτω προσήκοντες κατατοὐς φίλους εν ἁμάξησι κειμένους, τῶν δὲ ἔκαστος υποδεκόμενος ευωχέει τοὐς επομένους, και τῶ νεκρῶ πάντων παρατιθεῖ τῶν και τοῖσι ἄλλοισι ' ημέρας δὲ τεσσεράκοντα ουτω οι ἰδιῶται περιάγονται, ἔπειτεν θάπτονται. θάψαντες δὲ οἱ Σκύθαι καθαίρονται τρόπω τοιῶδε ' νησάμενοι τὰς κεφαλὰς καὶ ἐκπλυνάμενοι ποιεsσι περὶ τοσῶμα τάδε ἐπεὰν ξύλα στήσωσι τρία ἐς ἄλληλα κεκλι- μέν , περι ταυτα πίλους εἰρινέους περιτείνουσι, συμ

τοάξαντες δὲ ως μάλιστα λίθους ἐκ πυρὸς διαφανεας

327쪽

IlE R 0 D O T Iἐ6βάλλουσι ἐς σκάφην κειμενην εν μέσP των ξυλων τε 74 καὶ των πίλων. Εστι δέ σφι κάνναβις φυομενη ἐν τρπλὴν παχυτητος καὶ μεγάθεος τω λίνω εμφερεστάτη. ταυτρ δὲ πολλω υπερφέρει η κάνναβις. αυτη καιαυτοματη καὶ σπειρομένη φύεται, και εξ αυτῆς Θρηικες

μεν και εῖματα ποιεsνται τοῖσι λινέοισι ομοιότατα. οὐδ'

ἄν, ὀστις μη κάρτα τρίβων εχ αυτῆς, διαγνοίη, λίνουῆ καννάβιός ἐστι δς δε μὴ εἶδε κω την καννάβιδα, λί-75 νεον δοκήσει εἶναι το εἷμα. Tαύτης ών οἱ Σκύθαι τῆς καννάβιος τὸ σπέρμα ἐπεαν λάβωσι, ὐποδύνουσι -ὀτοῖς πίλους, και ἔπειτεν ἐπιβάλλουσι τὰ σπέρμα επὶ τοὐς διαφανεας λίθους τω πυρί' τὀ δε θυμιῆται ἐπιβαλλόμενον και ατμίδα παρεχεται τοσαυτην, ωστε --ληνικὴ οὐδεμία ἄν μιν πυρίη ἀποκρατήσειε. οἱ δὲ Σκύθαι ἀγάμενοι τῆ πυρ4 ωρύονται ' τοὐτό σφι ἀντὶ λουτρosἐστί' οὐ γὰρ δὴ λοὐνται Γδατι τὰ παράπαν τὸ σῶμα αἱ δε γυναῖκες αυτῶν ὐδωρ παραχεουσαι κατασώχουσι περὶ λίθον τρηχῶν τῆς κυπαρίσσου καὶ κέδρου καὶ λιβάνου ξύλου, καὶ ἔπειτεν τὸ κατασωχόμενον τosτο παχῶ ἐὸν καταπλάσσονται παν τὸ σῶμα καὶ τὸ πρόσωπον ' καὶ ἄμα μεν εὐωδίη σφέας απὸ τούτου ἰ σχει, ἄμα δὲ ἀπαι- ρεουσαι τῆ δευτερρ ἡμερI τθν καταπλαστὐν γίνονται

καθαραι και λαμπραί.

76 Σεινικοῖσι δὲ νομαίοισι και οὐτοι αἰνῶς χρῆσθαι φεύγουσι, μή τί γε των ἄλλων, Ἐλληνικοῖσι καιῆκιστα, ως διέδεξαν Ἀναχάρσι τε καὶ δεύτερα αὐτις Σκύλη. τοὐτο μὲν γὰρ Ἀνάχαρσις ἐπείτε γῆν πολλὴν θεωρησας καὶ ἀποδεξάμενος κατ' αυτὴν σοφίζν πολλὴνεκομίζετο ἐς ἡθεα τα Σκυθέων, πλώων δι' Ἐλλησπόντου προσίσχει ἐς Κύζικον, καὶ εὐρε γὰρ τῆ τρὶ των θεῶν ανάγοντας τοὐς Κυζικηνοὐς ὁρτὴν κάρτα μειγαλοπρεπέως, εἴξατο τῆ Μητρὶ ὁ Ἀνάχαρσις, ξν σόος

328쪽

LIB. IV. CAP. 73 - 78. 327 καὶ ἀπονοστqσζ-εωυτου, θυσειν τε κατὰ ταυτὰ κατὰ ωρα τους Κυζικηνους ποιευντας καὶ παννυχίδαστησειν. δὲ ἀπίκετο ες τὴν Σκυθικην , καταδυς ἐς την καλεομένην Γλαίην η δ' ἐστὶ μεν παρὰ τον 'Aχιλ- ληιον δρόμον, τυγχάνει δὲ πῆσα ἐοὐσα δενδρέων παντοίων πλεη , ες ταύτην δη καταδυς ὁ 'Aνάχαρσις τηνόρτην πῆσαν ἐπετελεε τI θεῶ, τύμπανον τε ἔχων καὶ ἔκδησάμενος αγάλματα. καὶ των τις Σκυθέων καταφρα- σθεις αυτὸν ταῶτα ποιεsντα ἐσήμηνε τῶ βασιλεὶΣαυλίω ὁ δε καὶ αυτὸς απικόμενος ῶς εἶδε τον Ἀνάχαρσιν ποι-

εsντα ταλα, τοξεύσας αυτὸν απεκτεινε. και νῶν ην τις

εἴρηται περι Ἀναχάρσιος, ου φασί μιν Σκύθαι γινώσκειν, διὰ τοὐτο, ἔτι ἐξεδημησε τε ἐς την Ἐλλάδα καὶ ξεινικοῖσι ἔθεσι διεχρησατο. ώς δ' ἐγὼ ηκουσα Ἀμνεωτos 'Αριαπείθεος ἐπιτρόπου, εἶναι αυτὸν 'Ιδανθύρσου τοὐ Σκυθέων βασιλέος πάτρων, παῖδα δὲ εἶναι Γνού- ρου τos κου τοὐ Σπαργαπείθεος. εἰ ἄν ταύτης ην τῆς οἰκίης ὁ Ἀνάχαρσις, ἴστω υπὸ τοs ἀδελφεοs ἀποθανών 'Iδάνθυρσος γὰρ ἐν παῖς Σαυλίου, Σαύλιος δεῆν ὁ ἀποκτείνας Ἀνάχαρσιν. Καίτοι τινὰ ἡδη ηκουσα 77 λόγου ἄλλον υπὸ Πελοποννησίων λεγόμενον, ώς υπὸ τοs Σκυθέων βασιλέος Ἀνάχαρσις ἀποπεμφθεις τῆς Ηλλάδος μαθητὴς γένοιτο, ὀπίσω τε ἀπονοστήσας φαίη πρὸς τὰν ἀποπέμψαντα Ἐλληνας πάντας ἀσχόλους ειναι ἐς πῆσαν σοφίην πλὴν Λακεδαιμονίων, τούτοισι δε εἶναι μούνοισι σωφρόνως δοsναί τε καὶ δέξασθαι λόγον. ἀλλ' οὐτος μεν ὁ λόγος ἄλλως πέπαισται ὐπ' αυτῶν Ἐλλήνων, ὁ δ' ῶν ἀνὴρ, ῶσπερ πρότερον εἰρεθη, διεφθάρη. οὐροτος μέν νυν ούτω δή τι ἔπρηξε διὰ ξεινικά τε νόμαια καὶ Ἐλληνικὰς ομιλίας. Πολλοῖσι δε κάρτα ἔτεσι υμε-78ρον Σκύλης ὁ ' ιαπείθεος ἔπαθε παραπλήσια τούτω.ωριαπείθεῖ γὰρ τῶ Σκυθέων βασιλέr γίνεται μετ' ἄλλων

329쪽

HERODOTI παίδων Σκύλης, εξ Υστριηνης δε γυναικος ουτος -- νεται καὶ ουδαμῶς ἐγχωρίης, τον η μητηρ αὐτη γλῶ σάν τε Ἐλλάδα και γράμματα ἐδίδαξ . μετὰ δε χρόνωυστερον ' ιαπείθqς μεν τελευτὰ δόλω -δ Σπαργα- πείθεος του Ἀγαθυρσων βασιλέος, Σκυλης δε την τε βασιληίην παρέλαβε καὶ την γυναῖκα του πατρὀς, τΠ

'υρικος Ἀριαπείθεῖ παῖς. βασιλεύ--Σκυθέων ὁ Σκυ- λης διαίτη ουδαμῶς ηρέσκετο Σκυλκῆ, ἀλλα πολλὸν πρὸς τὰ Ἐλληνικὰ μῶλλον τετραμμενος ην ἀπο παιδευσιος τῆς ἐπεπαίδευτο, εποίεέ τε τοιουτο ' ευτε ἀγάγοι την στρατιὴν την Σκυθέων ἐς το Βορυσθενεῖτεων ἄστυ οἱ δὲ Βορυσθενεῖται Ουτοι λεγουσι σφέας αυτους εἶναι Mιλησίους , ες τούτους Οκως ἔλθοι ὁ Σκυλης, την μενστρατιὴν καταλείπεσκε εν τφ προαστείω, αυτὰς δε οκως ελθοι ἐς το τεῖχος καὶ τὰς πυλας ἐγκληίσειε, την στολίγνἀποθεμενος την Σκυθικὴν λάβεσκε δνἘλληνίδα εσ- τα, ἔχων δ' ἀν ταυτην ήγόραζε ουτε δορυφόρων ἐπομενων ουτε ἄλλου ουδενός τὰς δὲ πυλας ἐφύλασσον, μή τίς μιν Σκυθέων ἰδοι ἔχοντα ταυτην την στολήν , και τἄλλα ἐχρῆτο διαίτη 'Eλληνικῆ, καὶ θεοῖοι ἱρὰ ἐποίεε κατὰ νόμους τους Ἐλλήνων. λε δὲ διατρίψειε μῆνα ἡ πλέον τούτου, ἀπαλλάσσετο ἐνδυς τὴν Σκυθικὴν στολήν.

ταυτα ποιέεσκε πολλάκις, και οἰκία τε ἐδείματο ἐν.

79 ρυσθένεῖ καὶ γυναῖκα ἔγημε ἐς αυτὰ ἐπιχωρίην. Ἐπείτε δὲ ἔδεέ οἱ κακῶς γενέσθαι, ἐγένετο απῖ προφάσιος τοιῆσδε ' ἐπεθύμησε Λιονύσφ Βακχείω τελεσθῆνὰι ' μελλοντι δε οἱ ἐς χεῖρας ἄγεσθαι τὴν τελετὴν ἐγένετο φάσμα μέγιστον. ἐν οι ἐν Βορυσθενεῖ - τῆ πόλι οἰκίης μεγαλης και πολυτελέος περιβολὴ, τῆς καὶ ὐλίγον τι πρύτερον τούτων μνήμην εἶχον, τὴν πέριξ λευκου λίθου σφίγγες τε καὶ γρυπες εστασαν ἐς ταύτην ὁ θεὸς ἐνο

330쪽

LIB. IV. CAP. 78 - M.

σκηψε βέλος. κάὶ η μὲν κατεκά ' πῶσα, Σκυλης δὲ Ουδεν

τούτου εῖνεκεν εσσον ἐπετέλεσε την τελετην. Σκύθαι

δε του βακχευειν πέρι Ἐλλησι ὀνειδίζουσι ' ου γάρ φασι οἰκὸς εἶμα θεὸν ἐξευρίσκειν τosτον, ἔστις ιμίνεσθαι ἐνάγει ανθρ- ους. ἐπείτε ἐτελεσθη τφ Βακχείω ὁ Σκυλης, διεδρη πιστώσας των τις Βορυ-ενεῖτέων πρὀς τους Σκυθος λέγων 'φω γὰρ καταγελῆτε, ἁ Σκυθαι, lοτι βακχευομεν και ημέας ὁ θεος λαμβάνει νυν συτος ψὁ δαίμων καὶ τον υμετερον βασιλέα λελάβηκε, και βακ- χευει καὶ υ- του θεου μαίνεται. εἰ δέ μοι ἀπιστέετε, sεπεσθε, καὶ υμῖν ἐγὼ δεξω. αποντο των Σκυθέων οἱ προεστεῶτες, καὶ αὐτους ἀναγαγὼν ὁ Βορυσθενεῖτης λαθρη ἐπὶ πύργον κατωi. ἐπείτε παρήιε σὐν τωθιάσω ὁ Σκύλης και εἶδόν μιν βακχευοντα οἱ Σκυθαι, κάοτα συμφορὴν μεγάλην ἐποιησαντο, ἐξελθόντες δε ἐσημαινον πάση τύ στρατιη τα χοιεν. Σὸς μετὰ ω ταυτα ἐξηλαυνε ὁ Σκυλης ἐς ηθεα τὰ ἐωυτου, οἱ Σκυθαι προστησάμενοι τον ἀδελφεον αυτοs 'Οκταμασάδην, γεγονότα ἐκ τῆς Ἀρεω θυγατρος, ἐπανιστεατο τω Σκυλύ. ὁ μαθὼν τὸ γινόμενον ἐπ' ἐωυτῶ καὶ την αἰτίην, διῆν ἐποιέετο, καταφεύγει ες την Θρηίκην. πυθόμενος δὲ ὁ 'Οκταμασάδης ταυτα εστρατεύετο ἐπὶ την Θρηίκηπιεπείτε δε επὶ τω Ἱστρω ἐγενετο, ήντίασάν μιν οἱ Θρήικες, μελλώτων δε αυτῶν συνάψειν ἔπεμένε Σιτάλκης παρὰ

τον υκταμασάδην λέγων τοιάδε Tί δεῖ ἡμέας ἀλλήλων πειρηθῆναι; εις μέν μευ τῆς ἀδελφεῆς παῖς, ἔχεις δέ

μευ αδελφεόν. συ τ εμοὶ ἀποδος τοίτον, καὶ ἐγὼ σοὶ τον σὐν Σκύλην παραδίδωμι ' στρατιὴ δὲ μήτε συ κιν

δυνεύσης μήτ' ἐγώ. Tαλά οἱ πέμψας ὁ Σιτάλκης ἐπεκηρυκεέετο ἐν γὰρ παρὰ τῶ 'Οκταμασάδρ αδελφεὼς

Σιτάλκεω πεφευγὼς τοsτον. ὁ δὲ υκταμασάδης καταινέει ταὐτα, ἐκδοῖς δε τον ἐωυτοs μήτρων Σιτάλκρ