Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

401쪽

6 ταραχης παρηλλαγμένης. ὁ μεν ουν αῖος, προσπε- σουσης αυτῶ της εἰσόδου των πολεμίων, συννοήσας αδυνατον αυτὸν ὁντα δια την μωζν, ευθέως ἐξελθὼν ἐκ της οἰκίας μετὰ των οἰκετων, καὶ παραγεν μενος ἐώ την πύλην την φέρουσαν ἐπὶ τον λιμενα, ο καὶ μετὰ ταυτα του φυλακος ἀνοίξαντος αυτῶ την ρινοπυλην, διαδυς ταυτΠ, καὶ λαβόμενος ἀκατίουτων ὁρμουντων, ἐμβὰς μετὰ των οἰκετων εἰς την ἄκραν παρεκομίσθη. κατὰ δὲ τον καιρον τολον οἱ περὶ τον Φιλημενον, ητοιμασμένοι σάλπιγγας Ῥω- 10μαῖκὰς καί τινας των αυταῖς χρῆσθαι δυναμένων διὰ την συνηθειαν, στάντες περὶ τὸ θέατρον ἐσήμαι-8 νον. των δε Ῥωμαίων βοηθουντων ἐν τοῖς οπλοις κατὰ τον εθισμὸν εἰς την ἄκραν, ἐχώρει τὸ πρῆγμα 9 κατὰ την πρόθεσιν τοῖς Καρχηδονίοις, παραγενο- 15μενοι γὰρ ταῖς πλατείαις ἀτάκτως καὶ σποράδην οἱ μεν εἰς τοὐς Καρχηδονίους ἐνέπιπτον, οἱ δ' εἰς τοὐς κελτους ' και δη τῶ τοιουτφ τρόπω φονευομένωναυτῶν πολυ τι πλῆθος διεφθάρη

10 Τῆς δ' ημέρας ἐπιφαινομένης οἱ μεν Ἀραντ 20νοι την ἡσυχίαν εἶχον κατὰ τὰς οἰκήσεις, ουδεπω δυ- 11 νάμενοι τάξασθαι τὸ συμβαῖνον. διὰ μεν γὰρ την σάλπιγγα καὶ τὰ μηδὲν αδίκημα γίγνεσθαι μηδ' αρπαγὴν κατὰ την πόλιν, ἔδοῖαν ἐξ αὐτῶν τῶν ' -

12 μαίων ειναι το κίνημα. τῶ δὲ πολλοὐς αυτῶν ὁρῆν 2 πεφονευμένους ἐν ταῖς πλατείαις καί τινας τῶν Γαλατῶν θεωρεῖσθαι σκυλευοντας τοὐς τῶν ' μαίων

νεκροῖς υπέτρεχέ τις ἔννοια τῆς τῶν Καρχηδονίων

παρουσίας.

33 Ἐδη δε του μὲν 'Aννίβου παρεμβεβληκότος την ροδυναμιν εἰς την αγοράν, τῶν δε Ρωμαίων ἀποκεχωρηκότων εἰς την ἄκραν διὰ τὸ προκατεσχῆσθαι

402쪽

L. VIII. PRODITIO TARENTI.

φρουρῆ ταύτην ὁπ' αυτῶν, ἔντος δὲ φωτος εἰλικρι- νοῶς, ὁ μεν Ἀννίβας ἐκήρυττε τους Ἀραντίνους

ἄνευ των οπλων ἀθροίζεσθαι πάντας εἰς την αγοράν, οἱ νεανίσκοι, περιπορευόμενοι την πόλιν Σι ἐβόων ἐπὶ την ἐλευθερίαν, καὶ παρεκάλουν θαρρεῖν,ώς υπερ ἐκείνων παρόντας τους Καρχηδονίους. ὁσοι 3μὲν ουν των ραντίνων προκατείχοντο τη προς

τους Γωμαίους εὐνοία, γνόντες ἀπεχώρουν εἰς την ἄκραν ' οἱ-λοιποὶ κατὰ το κηρυγμα συνηθροίζοντο a0 χωρὶς των οπλων, προς ους υννίβας φιλανθρωπους διελέχθη λόγους. των δὲ Ιἰαραντίνων ὁμοθυμαδὸν 4 ἐπισημηναμένων ἔκαστα των λεγομενων διὰ το παράδοξον της ἐλπίδος, τότε μὲν διαφῆκε τους πολ- λους, συντάξας ἔκαστον εἰς την ἰδίαν οἰκίαν επανελ- 15 θόντας μετὰ σπουδης ἐπὶ την θυραν επιγράψαι ΤΑ- PANTINO T. τῶ δ' ἐπὶ την Pωμαῖκην κατάλυσιν θἐπιγράψαντι ταὐτὸ τοὐτο θάνατον ώρισε την ζημίαν. αυτὸς δε διελὼν τους ἐπιτηδειοτάτους τῶν επὶ τῶν οπραγμάτων εφῆκε διαρπάζειν τὰς τῶν μαίων οἰκίας,20 συνθημα δοὐς πολεμίας νομίζειν τὰς ἀνεπιγράφους, τους δὲ λοιποὐς συνέχων ἐν τάξει τούτοις ἐφεδρους. Πολλῶν δὲ καὶ παντοδαπῶν κατασκευασμάτων 34 ἀθροισθέντων ἐκ της διαρπαγῆς, καὶ γενομένης ωφερολείας τοῖς Καρχηδονίοις αξίας τῶν προσδοκωμένων 25 ἐλπίδων, τότε μὲν ἐπὶ τῶν ὁπλων ηὐλίσθησαν, εἰς 2την ἐπιοίσαν ημέραν υννίβας συνεδρευσας μετὰ τῶν Ἀραντίνων ἔκρινε διατειχίσαι την πόλιν απῖτης ἄκρας, Ἀα μηδεὶς ἔτι φόβος ἐπικάθηται τοῖς

Tαραντίνοις απὸ τῶν κατεχόντων την ἀκρόπολιν 30 Ῥωμαίων. πρῶτον μὲν ουν ἐπεβάλετο προθέσθαι 3 χάρακα παράλληλον τῶ τείχει τῆς ἀκροπόλεως, καιτn προ τούτου τάφρω. σαφῶς δὲ διαγιγνώσκων ουκ 4

403쪽

L. VIII. PRODITIO TARENTI.

εάσοντας τοὐς ὐπεναντίους, ἀλλ' ἐναποδειξομένους τῆδέ πρ την αυτῶν δυναμιν, ἡτοίμασε χεῖρας ἐπιτηδειοτάτας, νομίζων προς το μελλον ουδεν αναγκαιότερον εἶναι του καταπλήξασθαι μεν τοὐς μαίους,5 εὐθαρσεῖς ποιῆσαι τους Ι ραντίνους. ἄμα δε τ6 5 τίθεσθαι τον πρῶτον χάρακα θρασεως των νωμαίων και τετολμηκότως ἐπιχειρούντων τοῖς υπεναντίοις

βραχὐ συμμίξας υννίβας, καὶ τὰς ὁρμὰς των προειρημενων ἐκκαλεσάμενος, ἐπεὶ προέπεσον οἱ πλείους εκτος τῆς τάφρου, δους παράγγελμα τοῖς αυτοs id 6 προσέβαλε τοῖς πολεμίοις. γενομένης δε τῆς μάχης ἰσχυρῆς, ως ἰν εν βραχεῖ χώρω καὶ περιτετειχι μενω τῆς συμπλοκῆς επιτελουμενης, το περας ἐκβι- ασθέντες ἐτράπησαν οι Ῥωμαῖοι. καὶ πολλοὶ μεν ἔπεσον ἐν χειρῶν νόμω, το δὲ πλεῖον αυτῶν μερος ibἀπωθούμενον καὶ συγκρημνιζόμενον ἐν τῆ τάφρωδιεφθάρη.35 Tότε μεν οὐν υννίβας προβαλόμενος ασφαλῶς τον χάρακα την ησυχίαν ἔσχε, τῆς ἐπιβολῆς αὐτῶ2 κατὰ νουν κεχωρηκυίας. τοὐς μεν γὰρ ὁπεναντίους οσυγκλείσας ἡνάγκασε μένειν ἐντὸς τοὐ τείχους, δεδιότας ου μόνον περὶ σφῶν, ἀλλα και περὶ τῆς ἄκρας,3 τοῖς δὲ πολιτικοῖς τοιοsτον παρέστησε θάρσος ῶστε καὶ χωρὶς τῶν Καρχqδονίων ἱκανοὐς αυτοὐς ὐπολαμ- 4 βάνειν ἔσεσθαι τοῖς Ῥωμαίοις. μετὰ δε ταὐτα μι- 25κρὰν απὸ τοὐ χάρακος ἀποστήσας ώς προς την πόρολιν, τάφρον ἐποίει παράλληλον τῶ χάρακι καὶ τῶ τῆς 5 ἄκρας τείχει παρ' ην ἐκ μεταβολῆς ἐπὶ το πρὸς τῆπόλει χεῖλος τοs χοὸς ἀνασωρευομένου , προσέτι δεκαὶ χάρακος ἐπ αυτῆς τεθέντος, οὐ πολὐ καταδεεσ- δοτέραν τείχους συνέβαινε την ασφάλειαν εξ αυτῆς ἀπο-ο τελεῖσθαι. παρὰ δὲ ταύτην ἐντὸς ἔτι προς την πό-

404쪽

L. VIII. PRODITIO TAR ΕΝΤΙ.

λιν ἀπολιπὼν σύμμετρον διάστημα τεῖχος επεβάλετο κατασκευαζειν ἀρξάμενος απὸ τῆς Σωτείρας εις εἰς

την Βαθεῖαν προσαγορευομένην, ῶστε καὶ χωρὶς αν- Tδρῶν τὰς δι' αυτῶν των κατασκευασμάτων Οχυρότη-5 τας ἱκανὰς εἰναι τοῖς Ιἰαραντίνοις την ασφάλειαν παρασκευάζειν. ἀπολιπὼν δε τοὐς ἱκανοὐς καὶ τοὐς 8 ἐπιτηδείους προς την τῆς πόλεως φυλακὴν καὶ τηντοὐ τείχους παρεφεδρευοντας ιππεῖς κατεστρατοπέδευσε, περὶ τετταράκοντα σταδίους ἀποσχὼν τῆς πο- 10 λεως, παρὰ τον ποταμὸν τον παρὰ μεν τισι Γαλαμσον, παρὰ δε τοῖς πλείστοις προσαγορευόμενον - ρώταν, δς ἔχει την επωνυμίαν ταυτην απὸ τοὐ παρὰ Λακεδαίμονα ρέοντος Ευρώτα. πολλὰ δὲ τοιαῶτα sκατὰ την χώραν καὶ κατὰ την πόλιν υπάρχει τοῖς 15 Ἀραντίνοις διὰ τὸ καὶ την αποικίαν καὶ την συγγένειαν ὁμολογουμένην αὐτοῖς εἶναι προς Λακεδαιμονίους. ταχὼ δε του τείχους λαμβάνοντας την συντέ- 10λειαν διά τε την των Ἀραντίνων σπουδὴν καὶ προθυμίαν καὶ τὴν των Καρχηδονίων συνεργίαν,

ah μετὰ ταὐτα διενοήθη καὶ τὴν ἄκραν ἐξελεῖν 'Aννίβας. 'Hδη δ' ἐντελεῖς αυτοὐ συνεσταμένου τὰς προς 36

τὴν πολιορκίαν παρασκευάς, παραπεσουοης ἐκ Μεταποντίου βοηθείας εἰς τὴν ἄκραν κατὰ θάλατταν, βραχύ τι ταῖς ψυχαῖς ἀναθαρρήσαντες οι Ῥωμαῖοι 2b νυκτὸς επέθεντο τοῖς ἔργοις, καὶ πάσας διέφθειραν τὰς των ἔργων καὶ μηχανημάτων κατασκευάς. ου 2

γενομένου τὸ μεν πολιορκεῖν τὴν ἄκραν υννίβας ἀπέγνω, τῆς δὲ τοὐ τείχους κατασκευῆς ῆδη τετελειωμένης, ἀθροίσας τοὐς Ἀραντίνους ἀπεδείκνυε διότιμ κυριώτατόν ἐστι προς τοῖς ἐνεστῶτας καιροὐς τὸ τῆς θαλάττης αντιλαμβάνεσθαι. κρατούσης γὰρ τῆς ἄκρας δτων κατὰ τον εἴσπλουν τόπων, ώς επάνω προεῖπον,

405쪽

L. VIII. PRODITIO TARENTI.

οἱ μὲν Ἀραντῖνοι τὸ παράπαν Ουκ ηδύναντο χρῆσθαι ταῖς ναυσιν ουδ' ἐκπλεῖν ἐκ του λιμένος, τοῖς δὲ Ῥωμαίοις κατὰ θάλατταν ἀσφαλῶς παρεκομίζετο τὰ Α προς την χρείαν, ου συμβαίνοντος ουδέποτε δυνα-6 τον ην βεβαίως ἐλευθερωθῆναι την πόλιν. ἁ συνo- 5ρῶν Ο Αννίβας ἐδίδασκε τους Ταραντίνους ως εἰν ἀποκλεισθῶσι της κατὰ θάλατταν ἐλπίδος οἱ τηνἄκραν τηρουντες παρὰ πόδας αυτοὶ δι' αυτῶν εααντες λείφουσι ταυτην καὶ παραδώσουσι τον τόπον. 6 ων ἀκουοντες οἱ Ἀραντῖνοι, τοῖς μὲν λεγομένοις 1οσυγκατετίθεντο ' ὁπως δ' αν γένοιτο τουτο κατὰ τοπαρόν, Ουδαμῶς ἐδύναντο συννοησαι, πλην εἰ παρὰ Καρχηδονίων ἐπιφανείη στόλος ' τουτο δ' ην κατὰ τ τους τότε καιρῶς αδύνατον. διόπερ ηδυνάτουν συμβαλεῖν ἐπὶ τί φερόμενος Αννίβας τους περὶ τούτων 158 προς σφῆς ποιεῖται λόγους. φησαντος δ' αυτου φανερὸν εἶναι χωρὶς Καρχηδονίων αυτους δι' αυτῶν ὁσον ηδη κρατησαι της θαλάττης, μὰλλον ἐκπλαγεῖς ησαν, ου δυνάμενοι την ἐπίνοιαν αυτου συμβαλεῖν. 9 ὁ δε συνεορακὼς την πλατεῖαν ευδιακόσμWον ουσαν 20την υπάρχουσαν μεν ἐντὸς του διατειχίσματος, φέρορουσαν δε παρὰ το διατείχισμα ἐκ του λιμένος εἰς την εξω θάλατταν, ταύτη διενοεῖτο τὰς ναυς ἐκ του l0 λιμένος εἰς την νότιον υπερβιβάζειν πλευράν. διόπερ ἄμα τω την ἐπίνοιαν ἐπιδειξαι τοῖς Ἀραντίνοις 25ου μόνον συγκατέθεντο τοῖς λεγομένοις, αλλὰ καὶ διαφερόντως ἐθαύμασαν τον ἄνδρα, καὶ διέλαβον ώς ουδεν αν περιγένοιτο της αγχινοίας της ἐκείνου καὶ 11 τόλμης. ταχὼ δὲ πορειων υποτρόχων κατασκευασθέντων, ἄμα τῶ λόγω τουργον εἰληφει συντέλειαν, δοἄτε προθυμίας καὶ πολυχειρίας ὁμου τη προθέσει

συνεργούσης. οἱ μὲν ουν Tαραντῖνοι τοὐτον τον

406쪽

τρόπον υπερνεωλκήσαντες τὰς νῆας εἰς την ἔξω θάλατταν ἐπολιόρκουν ασφαλῶς τοὐς ἐκ τῆς ἄκρας, ἀφῖρημένοι τὰς ἔξωθεν αυτῶν ἐπικουρίας. 'Aννίβας 13 δὲ φυλακὴν ἀπολιπὼν τῆς πόλεως ἀνέζευξε μετὰ β τῆς δυνάμεως, καὶ παρεγένετο τριταῖος ἐπὶ τον ἐξαρχῆς χάρακα καὶ τὸ λοιπὸν τοὐ χειμῶνος ἐνταὐθαδιατριβων ἔμενε κατὰ χώραν. ΕXc. ant. p. 202-206.J

Ἐξηριθμήσατο τους δόμους ὴν γὰρ ὁ πύργοςJ 37

ἐκ συννόμων λίθων ωκοδομημένος, ωστε και λίαν 10 εὐσυλλόγιστον εἶναι την απὸ γῆς των ἐπάλξεων ἀπόστασιν. Suidas V. συννομων.JΜαθὼν δ' ὁ ΜάρκοςJ ἐξ αυτομόλου διασαφή- 2σαντος ὁτι εορτὴν ἄγουσιν οι ΣυρακόσιοιJ πάνδημον ἐπὶ τρεῖς ημέρας, και τοῖς μεν σιτίοις λιτοῖς i5 χρῶνται διὰ την σπάνιν, τῶ δε οἴνω δαψιλεῖ, προσροανανεωσάμενος τὴν τοὐ τείχους ταπεινότητα ἐπεβάλετο καταπειράζειν τῆς ἐλπίδος. Suidas xv. λιτοῖς et ἀνανεωσάμενος et προσανανεωσάμενος, et Partim plenius paritin negligentius Hero Polioreet. p. 31920 -320.JTαχὐ δε καὶ κλιμάκων δύο συντεθεισῶν, ἐγένοντο δκύριοι τῶν πύργων. εἰς γὰρ τοὐς πύργους ἡθροισμένοι διὰ τὴν θυσίαν, οι μεν ακμὴν ἔπινον, οἱ δ' ἐκοιμῶντο πάλαι μεθυσκόμενοι. διὸ καὶ ἔλαθον αὐ- 25 τοὐς αποκτείναντες. Hero l. c. p. 320.J δενὸς ἐπεγνωκότος τῶν πολιτῶν τὸ συμβαι- 4νον διὰ τὴν ἀπόστασιν, ἄτε μεγάλης οὐσης τῆς πόρολεως. Suidas v. ἀπόστασις.J ὐς δε Ῥωμαίους θαρρεῖν συνέβαινε, κρατοὐν bω τας τοὐ περὶ τὰς Ἐπιπολὰς τόπου. Suidas v. Eπιπολας.JΣυν γὰρ τοῖς ἐπιδεδεμένοις φορτίοις τὰ κανθή- 6λια λαβόντας ἐκ τῶν ἔπισθεν προθέσθαι προ αυ-

407쪽

L. VIII. FRAGMENΤΑ VARIA.των ἐκελευσε τους πεζους. ου γενομένου συνεβοπαρὰ πάντας χάρακας ἀσφαλέστατον γενεσθαι τοπρόβλημα. Suidas v. κανθήλιος. Resertur ad Cn. Scipionein. V. Livius 25, 36.J38 ουτως οι πλείους των ανθρώπων το κουφότα- οτον ηκιστα φέρειν δυνανται, λεγω δὲ την σιωπην. Margo codicis Urbinatis.Jχτι παν το μελλον κρεῖττον φαίνεται του παρο

408쪽

FRAGMENTA LIBRI IX.

Αἱ μὲν ουν ἐπιφανέσταται πράξεις τῶν υπὸ της 1 προειρημενης ὀλυμπιάδος περιληφθεισῶν καὶ του τετραετούς διαστηματος, ο φαμεν δεῖν ολυμπιάδα νομίζειν, εἰσὶν αυται ' περὶ ἄν ημεῖς ἐν δυσὶ βιβλίοις

5 πειρασόμεθα ποιεῖσθαι την ἐξήγησιν. ουκ αγνοῶ δε 2 διότι συμβαίνει την πραγματείαν ημῶν ἔχειν αυστηρόν τι καὶ προς ἔν γένος ακροατῶν οἰκειοsσθαι και

ἡρμόσθαι διὰ τὸ μονοειδὲς τῆς συντάξεως. οἱ μὲν δγὰρ ἄλλοι συγγραφεῖς σχεδὸν ἄπαντες, εἰ δὲ μή γε,

10 οἱ πλείους, πῆσι τοῖς τῆς ἱστορίας μέρεσι χρώμενοι πολλοῖς ἐφέλκονται προς ἔντευξιν τῶν υπομνημάτων. τον μεν γὰρ φιλήκοον ὁ γενεαλογικὸς τρόπος επι- 4 σπῆται, τον δὲ πολυπράγμονα καὶ περιττὸν ὁ περὶ τὰς αποικίας καὶ κτίσεις καὶ συγγενειας, καθά που και 15 παρ ' Ἐφόρω λέγεται, τον δὲ πολιτικὸν ο περὶ τὰς πράξεις τῶν ἐθνῶν καὶ πόλεων καὶ δυναστῶν. ἐφ' ὁν 5 ἡμεῖς ψιλῶς κατηντηκότες, καὶ περὶ τοὐτον πεποιημένοι την ὀλην σύνταξιν, προς ἔν μέν τι γένος, ώς προεῖπον, οἰκείως ἡρμόσμεθα, τῶ δὲ πλείονι μέρει τῶν 20 ακροατῶν ἀψυχαγώγητον παρεσκευάκαμεν την ἀνάγνωσιν. τίνος δὲ χάριν τἄλλα μέρη τῆς ἱστορίας οἀποδοκιμάσαντες αυτὰ τὰ κατὰ τὰς πράξεις προειλό-

409쪽

L. . IX. PROOEMIUM LIBRI NONI.μεθα γράφειν, ἐν ετέροις ημῖν εἴρηται διὰ πλειόνων, κεφαλαιωδῶς γε μην ουδὲν ἐπέχει καὶ νυν ἐμφάσεως

χάριν υπομνῆσαι τους ακουοντας.

τε περὶ τὰς γενεαλογίας καὶ μύθους καὶ περὶ τας 3,2 αποικίας, ἔτι δὲ συγγενείας καὶ κτίσεις, λοιπὸν η τὰ ἀλλότρια δεῖ λέγειν ώς ἴδια τον νυν περὶ τουτων πραγματευόμενον, ο πάντων ἐστὶν αἴσχιστον, η τολομη βουλόμενον προδηλως ματαιοπονεῖν, υπὲρ τοιούτων ὁμολογουντα συντάττεσθαι καὶ φροντίζειν, ἀ διὰ ih των προγενεστέρων ἱκανῶς δεδήλωται καὶ παραδώ3 δοται τοῖς ἐπιγιγνομένοις. ταυτα μεν ουν παρε- 4 λείφθη τουτων ενεκα καὶ πλειόνων ετέρων ' ὁ δεπραγματικὸς τρόπος ἐνεκρίθη πρῶτον μεν διὰ τὸ καινοποιεῖσθαι συνεχῶς καὶ καινῆς ἐξηγήσεως δεῖσθαι τω Δμη συμβατὸν εἶναι τοῖς ἀρχαίοις τὸ τὰς ἐπιγιγνομέ-d νας πράξεις ημῖν ἐξαγγεῖλαι, δεύτερον δε καὶ διὰ τὸ πάντων ἀφελιμώτατον αυτὸν καὶ προ του μέν, μάλιστα δε νυν υπάρχειν, τω τὰς ἐμπειρίας καὶ τέχνας ἐπὶ τοσουτον προκοπην εἰληφέναι καθ' ημῶς ἄστεπαν τὸ παραπῖπτον ἐκ των καιρῶν ῶς αν εἰ μεθοδικῶς 6 δύνασθαι χειρίζειν τους φιλομαθοsντας. διόπερημεῖς Ουχ ουτω τῆς τέρψεως στοχαζόμενοι των ἀναγνωσομένων ώς τῆς ἁφελείας των προσσχόντων, τἄλλατ παρέντες ἐπὶ τοsτο τὸ μέρος κατηνέχθημεν. περι 25 μὲν ουν τούτων οἱ συνεφιστάνοντες ἐπιμελῶς ημῶν τοῖς υπομνήμασι βεβαιότατα μαρτυρήσουσι τοῖς νυν λεγομενοις. Exc. ant. p. 206-207. Delii te al3 1. δτι τοὐτ. δ. τον πάροδον ολυμπιάδα φαμὲν εἶναι. - 2. Oυκαγνοῶ - 2, 7. λεγομένοις Εxc. Vat. p. 375 M. 27 Η.J D3 υννίβας δε κύκλω περιλαμβάνων τον χάρακα τοὐ 'Aππίου τὸ μὲν πρῶτον ἡκροβολίζετο και κατεθ

410쪽

L. IX. BELLUM HANNIBALICUM.

πείραζε, βουλόμενος ἐκκαλεῖσθαι προς μάχην ουδε- 2νὸς δε συνυπακουοντος τελος ἐγίγνετο πολιορκία παραπλησιον το συμβαῖνον, των μὲν ιππεων ἐπιφερομενων ταῖς ἴλαις καὶ μετὰ κραυγης εἰσακοντιζόν-6 των εἰς την παρεμβολην, των δε πεζῶν κατὰ σπεμ ρας προσπιπτόντων καὶ διασπῶν τὰ χαράκωμα πειρωμένων. ου μην ἀλλ' ουδ' ως ἐδύνατο κινησαι 3τους Ρωμαίους εκ της υποκειμενης προθέσεως, ἀλλα τοῖς μεν ευζώνοις ἀπετρίβοντο τους προσπίπτοντας 10 προς τον χάρακα, τοῖς δὲ βαρεσι των οπλων ἀσφαλιζόμενοι την ἐπιφορὰν των βελῶν ἔμενον εν τάξει κατὰ τὰς σημαίας. υννίβας δὲ δυσαρεστουμενος 4 τοῖς ολοις δια τὸ μητε παραπεσεῖν εἰς την πόλιν δυνασθαι μητ εκκαλεῖσθαι τους Ῥωμαίους, ἐβουλευετο

15 περὶ τῶν ἐνεστώτων τί χρη ποιεῖν. ἐμοι δ' ου μό- θνοις δν δοκεῖ Καρχηδονίοις τὰ τότε συμβαίνοντα παρέχειν απορίαν, ἀλλα καὶ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων τοῖς πυθομένοις. τίς γὰρ Ουκ ἀν ἀπιστησαι πῶς 6 μαῖοι, πολλαῖς μεν ηττημένοι μάχαις υπὸ Καρχη-

20 δονίων, ου τολμῶντες δε κατὰ πρόσωπον ἔτι συγκαθίστασθαι τοῖς υπεναντίοις, ομως ουτ' εἴκειν οἷοίτ' ησαν Ουτ ἐκχωρεῖν τῶν υπαίθρων; καὶ τον μεν τπρο του χρόνον ἀντιπαρῆγον μόνον αεὶ ταῖς υπωρείαις, τότε δὲ καθίσαντες εἰς τὰ πεδία και τον επιφα-25 νεστατον τόπον της γταλίας ἐπολιόρκουν την ἰσχυροτάτην πόλιν, κυκλω προσμαχομένων αυτοῖς τῶν πολεμίων, προς ους Ουδ' επινοησαντες οἷοί τ ησαν αντοφθαλμεῖν' Ιαρχηδόνιοί τε, ἀδιαλείπτως νικῶν- 8τες ταῖς μάχαις, ουχ ηττον εν ἐνίοις καιροῖς ἐδυσχρη- δὴ στουντο τῶν ηττωμένων. δοκεῖ δε μοι αἴτιον τουτο 0 γεγονεναι της ἐκατερων προαιρεσεως, τὸ παρ αμ φοῖν συντεθεωρῆσθαι διότι τὸ παρ' 'Αννίβου συν