장음표시 사용
471쪽
Finitius autem est singulare dei
nire, quam uniuersale . quaρr ptre oportet singularibus ad uniu Ira transire: aequivocationes etenim latent magis in univresalibiu quam indisserentUM. Quemadmodum aut m in demon nrationibus oportet eμ
itionibus manifenum eri r boc autem erit, si per ea qua singulariter
dicuntur, sit in Nnoquoque genere definireseosyn, visimite non omne, sed Pod in coloribus , figuris Ictacutum, quod in voce, σ ita in commune progredi obseruantem, ne aquis oc .rio Incidat. Si vero neνa disputara Ooouet trandationssur, planum quod neque definire , nePe transla-xιonibus , neque qPacmnque dicuntur translationibus: dioutare enim necesse eris in translationibus.
a Fatile autem es magis demire sin- Diaria, oec.
Inten. V X praeeedenti doctriana insere unum, tin At, T. facilius esse definite siligularia , idest
oti Inrnus unitam alia, eluam eon inunia, unde oporret ex distatuoue inferioriam ascendere ad superiora a. exobri primo, quia aequivoratio imp Et definit Onra, haee autem est freq-littor in uniuersali Ori, propter amplitudinem eOmin, quam in minus viii ieis lilriis viae non simi uti silea . cum aequiiseis.
Probat secundo . ficiu demonstratio de. bet syllogizare . ita defit titio declarare , sed glaciore si definitio quae incipit a particulambire, ut si uelis definire sim Ile, acutum, quς munia maliis sunt, melius erit, unia nis
quodque per se deficiae , nempe simile in coloribus , simile in figiuis, similiterae nam in uoce, aetitiam in sono . & sic paula. im procedere Maendendo, ne aeges uocum de iam s.
. Ex quo relieit modo desiniendi metaph Deum , qui obseuriis est, ut enim non estui sputantum per metaphoras , ita nee dena tendum, si enim defiuitionct ellant, essent etiam visputationes. Hie attende, quod hie non intendi i doee. re speeiem prius definiri qua in genus, sesa toto genere, loqtiendo facilius mi , &
ratis de lintre particu aria, quam conrn vini a. de quibus non constat esse genus. hoe non prohibet quin inei plenaes a genese, ipsam prius definiamus.
Qia' pacto problemata habeantur ta
cliuisione, tu rara proportione.
problemata, eligere oportet cir decisone, Gr diuisioue , ιω νero eligere βρyonentem genus commune omnita ,
ut si animalia esient , qua speciιtata
Dnt, qualia omni animalι ι anti his autem acceptis ruos reliquorum priamo, qIalla omne seqvantur: ut si illoc est auis, qualia omnem sequatur auem,
σ ita semper proxim re planum enim quod ba Muniu iam dicere, propter γιd insunt consequentia ra, quae Rut sub communi, ut propter quid homini aut ePo insunt . sit autem animal , iupto A. B. vero coinquentia omne annma I.: in quibus aurem c. D. E. alipta
tur secundum tradua communia nomiana dicimM. Oportet autem non Dulm in bis em-
fueris inextriens commune excipiun
472쪽
Ιn Capi. st psitur, planum enlin propter quid iu
sis inerit, auod dictum est,propter enim cornua bavere inerit., t smplius autem alius modus est, secundum proponionale eligerer unum enim aeripere non est idem, quod opor - ω uo e sepium, Dina, eros erunt autem coinquentia o his tanquam una quadam natura tali existente. Eadem uero problemata D nt, hae quidem eo quod idem medium habent,
αντι- ut quoniam omnia contra resistentia. πιν - hori. In autem quadam genere eadem
sunt, quaecunque habent disserentias eo et ii, Pod aliorum, aut aliter Iunt. vi pro .
est eon pterquirrsnate aut propter quid aptra xij paret e ct propter quid iris in omnia
sMM. enim hae idem problemata sunt gen re, omnia enim sunt restactio, std Jecie altera. t liqua veris eo quod medium Dia altero medium est, disserunt
probic nata , ut propter quid Nilus decressente menst magis fluit e quoniam bybernior decremns est, ct pro pter quid hybernior decressens en euoniam Luna deficit, bH enim ita stabent interst. a Vt habeamus proposita eligere oportet,sc. Intεtio T T Oe eapite osten sit diuisioneni, & deis Aristot. I 1 eisionem, nempe ccti siderationem coiani uitis & uniuet salis abstracti a particulati- hiis ,&condueere ad deternrananda & mulis PM. tiplicanda problemata, & ponit tria theoreistae . niata circa hocq tuu uiri primum est , tu sepa
rati in conlideremus uiuue Lura S. conranuis
ne poteranuis illa omnis de particularib probare, & demonstrare . Vt summas animi, & quae ei insunt secundum se consideremus, nempe somnum, vi ilia I . sensim , motu in localenI , &alia postea de singulis ala ima libiis eade in et animal mediu ira demonstrabimus , dec faciendum est iu quotlibet alio uni ris
sali unde se abstratio D deeisio illius Gm
In unis, & consulerantur quae ei insunt. p stea fit decisio, ut tein de iii ferioribus d
ponet autem non Dium in his conia a sederare, oec.
Seeundum Theorem est, non solum
portere seligere ista eommunis, quae nomi- - na ha ni posita , sed quaeeunque alia mismunis etiain si nominata non lint. & eoesiderare ea quae eis insent, postea de ill ninferiora bire demonstrare . . Vteonsiderare hoc commune, nempe ha- bere eoinua, & qutis se t ex hoe . neminpe non habere dentes superiores, & habere
multos uentres. nam an Imalia quae cornua habent, n ateriam denrium superiorum in tornira conuertunt, di ob id multis habetit uenires, ut cibos postea luminare possint.& ab uno in alu a, uenuem transferire, nammam dentes non habeant. non ita iacile pos
Per eornigerum igit iu illa de animalibus habentibus corii ira in particulara demonstri tantu r . T h emist. per hoe eommune intel liis gu genus inno initiatun , Alber. uero passi nem altatuam c6em, etiam si non sit genus .
amplius aliud modus est, se. 3Tertium theorerna est, ut non lotum e m . mulie riui uocum sis mus, sed etia in ana. ι Nireun ,cuin ea quae probanda suta analoga et latra liunt, ut seipsu iri, spina, & os nihil habent eommune lini vocum, sed analogum . ut enim te habet os in terrestribus, ita spina in aquai ilibus, & serium in quCdam pisce, qui lepra dicitur, tale proportionale est luis mendit in , & quae commun ter inlunt in 1estiganda, posterius enim per tale coa muliede singulis illa probatu M.
Merito cum multa problemara linteo medio doeuerit determinati, osteiidit illa omnla dici eadem probleniata, quae unico medio determinantur , lictu Omnes quae stiones, quae per alui peristas in probat iureςdem dicuntur, ut Pinre solues subterranei sint fragidi in aestare, calidi in hyemeι qu Melucernae
473쪽
hreetnae vivaciores sint uigente fragorei qua.
re fiant g tan ius liramum i Οι & sit lilia pio.hiemata dicia litor ea clem. lita eadem est causa nempe antiperastasis, i. Ob ecto e turam . . Si medium Laetitiae in spcete, eriant plo-blesnata eadem specie, si genere si militet depres leniata. ut Prare sic appareat iras; quare fiat imago i lpeculo, citra te echo in aere,omni uina hoiuin i leat est nis dii in genete, sci lixet tepereulso licet di in sit repercutito in ut stribu
uito in octo causae & effcctus se laabeant inter se, & quo p .icto citu saevenc ritur, & ari unius effectus plures sino ait ae . Cap. XVII., E eavsa vero ct euius causa du- bitaret Hiq; ab qess, an ouando est causetuni ct caiisa est, quem ad n
dum se fluuntfolia,uiu deficit, mea a fluendifolia, aut deficiendi erit, veluti, se huius est lata folia haberetinus v
ro deficere, en terram in medios et si enim non est, allia se adam erit causa isthrram, siue causa est simul ea usu ty, ωtsi in medio rerra est, deficit,autyla
rifolium est fluunt folia., si ver) sie simul utique essent,
monstrarentur per se invicem. sit enim folio I uere, in quo A. lat filium uera in quo B. vitis auton in pto c. si itaqFe ipsi B. inm A. omne enim la
tifolium fluit folio, ipse ureis c. inest
B. omnis enim vitis est latitfolia, ipsi c. inest . somnis vitis fluit folio,
causa vero P. medium, Ad σ quoniam latifolio est vitis , est per folio fluere
Ia, G d sic senes quidem causa est im
ro E. c. quare caus a quidem imitente,n cesse eurem esse, re aurem existente,
474쪽
ssio fluunt,si itaque propter congelationem hhmidi, o si folia fluit arbor,
oportet esse congelationem, si cori latio inest non culci nque, sed arbori fissilio ere . . s . Vtrum aulcm contingit aere ean dem causam esse ei em omnibus, sed alteram, aut non eat si quιdem per
se demonstretur oe non per se signumatit accidens e non potest fieri: namque ratio extremi medium es si vero non ita contingit. autcm, o cuius causa, O eviemsederare sterundum accideus, non tamen videntur problemata esse se vero non , similiter habebunt medium yφιidemDnt aquivoca, aquisocorum medιum est: se vero ut in generesi nilia ter habebunt, ut propter ouid oe permutarim propinionalc e alia enim cau-D en in lineis, o numeris, s eadem utique, inquantum pιidem tinea , alia
in plantam verὸ habens augmentum tale,eadem,ita oe in omnibus: huius auucrn similiter esse coloram colori, ct figuram figurae,aliam alis: aquisocum enim en simiti m in his hic quidem forarasse proportionabiliter habere latera,
o aequales angulos in coloribus vero se in unum esse aut aliud aliquid tale: quae verbDcundum analogiam, eadem o rneditim habebunt Rcundum analogiam.ι Se habu autem . sic consequi, causamiinuicem,s cuius causa, ct cui causa; hngulam quidem accipientι cuius cavisa in plus est, ut extrins cos aquales cse quatuor in plas, est quam triangultim,aut φιadrangulum omnibus vero aquaἰιι a quaecun e enim quatuor rictιs aequales esse extriincos, o medium smiliter est autem medium ratιοprinat extremi; quocirca omnes scien-
re simul stquitur vitem o excedit, σficiιm redit,sed non omnes,sed aequali est: se ii tur acceperis primum, xnestria raetio fusio fluendi est. erit enim piamtranssirim in altera mediam, quoniam talia onunia sιnt possea huius medium , quoniam s.ccus congelatur, aut aliud aliquid tale, quid autem est folio fuere congelarisucum in contractumninis.
In figuris veroia assignabit quaeren rimus assecutioncm cause o cuias causa, sit . . inexistens B. omni r B. ν ro vnicuipreeoriun, qa a V .in plus autem e B. utique uniuersite esset N, quae sunt D. hoc enim dico uniuersale, qPod
sale, cum p o unumquodque quidem
non conuertitur, omnIa avtim conuerin
tantur, O non excedunt: ipsis itaque D. causa est ipsius A. 0μm B. opomtet igitur M. in plus quam B. extendit si vera non quid magis causa erithoe illius se iracyge omnibus E. inen
Contingit itaque e em plures :μφ' caios esse, sed non isdem specie .ut
quod longava sint, quadrupedia quintam, eo quia non habet bilcm volatialia νero eo, quod sicca fiant, aut ait rum quid . M vero ad indiuidutim non statim veniant, nou solion vuum est
ras virum vero causat mediorum, quod
475쪽
uniuersale privetum, aut quod ad singulare, singularibus planum itaque ea esse, quae proxima Rut vulcmique, ciusunt causa , primum enixnso uniuer al. B. Ali esse, haec est causet ' νt ipsi Ti. in-' argy- esse inum C. imm ' A inesie, raruμ: ipsi igitur D. 0μm C. eamιUiu epi
sun B. Hoc caput nestio, an a multis sit intelle ictum , propter Obleuri in proceden tinx ah m. dica in quae inihi taldentiu rex uan axune Priarare . dubium proportu Mi rinunquid eiun effectus sit , ea uia sit. Ha vili Mat ab effcctu causa in colligere, ut si eccly.psis sit tecia iit in medio,& fi albor defrondescit, laia listat folia, quod est cauta , argu mentatu a parte a Erinatura , nam si esse.ctus est absque illa rauli, ergo hibebit alia incautam, non enim contingit eficctum esse sine ulla cauli.
a Si vero calo sit, ct castum, OG
Argi menta pro parte i egaritia,quod non snt si uriit essecius S: eaula,aliter enim esset Greulus a causi ad effectum, & eeontra, nprobate vitem defiandescere , quia lata hMbe solita, dg Gonita, lata habere folia . Diade lutescit. hoe argumemum soluit dicendo, quini iste in iliis non est ita causis , sed una eli de moniliatio aeauli altera est ab effectu , & quia,& hoc non est ullum inconue
nietis, vituperaus diximus. textus est aperitis.
i luem p r tirtia,er o iam non ab effecta liee. Ut eo igere cata sana, non enim licet dicere, est ut iup rab te ergo propter super Nam , qtita potest esse 'topter in te inperantiarn . nee licet licere propter Pateri petantiam, nec licet clicere prop et i a petiolan . Ista argvintuta Arim proponit dubii a Iu , qui noli probat antecedentia, itura sun dubia de opinab lia, solum tangit diis ei illaten hoc ergo argumento, probat, quod ex effectu non licet ita ferre cautana omnem , sed di silui tinE aliqua ni ipsa hoc luetis explicat . ut A. p tua vicit perabile habet duas ea a fra totales, B. superblana, di C. intemperantiam se prae si eatur vitqperabile ide D. nem pesuperuo, & de h. ne Tarpe ii Kemperato, de illo pet Haeditim B. supe ibi am , de hoe per C. iii ieimperantiam , igittit ex singill f nieis diis colli es e Delum, non ea effectu sin- Philas eatit is, quia est superior effectu, , causa vero inferior .
' Riussin cotura hanc seeluidiati ratione inii stat, quia videtur quod quando problema . si ii propositio probanda est uniuersalis p nemorasticε, causa est viii uersilis, & euius est eaula, id est palsio est etiam viii iter salis ,& ita omites tres ter Hii erunt couueta ibi. Ies, leuius est, si sun insur ptoprnam lubi ctua , & viii uertate palsionis , causa eIu ae. quilis , 3c conuertetur cum eas. ibi gratia , si defcondescere luinatur de proprio iubiecto. ncinpe non de hae, vel illa plauta , led de illo commatii ostinibus h. qtiae desolidesculu, tunc inediuua etiam ei Isaeqtiale, nempe spata hi midi in densatur Se congelasiae , non quod cunctile , sed illatum piatitarum i littin , Sc lunc Hra et tu com ttibile. 6c nota b c. ec quod vera causa de frondeseoida eli huuii sum congelari , non clati l aca si . itfalia, hoc enim signatu quod clanx est, nee opinest haec declarat cuim philos, phica sit, linis est, ut ex eiu pla intense Mutur proiit sussiciuat praetcuIi instinuo amrum autem contingat, oec. FArgumentatur seelirido ad probandum, quod non valet ab effectri ad eaniam , potest idem effectus ad pluribus causis, Ptina, Repli eateontra hoe etiam dubitando, viis detur enim quod possit esse, qxiod eiusdein essectas sivi pitues inusae in diuersis subie insa
476쪽
ctis, & non una v. g. long uviri inest ceruo.& corni ei, sed illi quia raret felle, huic quia
Iterium eontra hoc dubitat, quia uidetur, quod quando passio demon stratur per se, Zenon per sigila, iret per accideiuia i haec enim unius pollunt e ite plural tune non possit es.se quod unitu effectus plures sint eausae, &probat, nam medium est definitan pastionis di Inaioris extrensi, erit igitur ipsi aequale, si cxtremum uniuo cuni & rnedium smiliter .s unum gratus , & iateriam etiam, si uinam analogi m, et arri & alterum, tu corNΠHItari proporti otialiter. & lineis, & numeris & a.
Ivisini ut analogice inest , quia alia ratione
inest lineae, it ra inest singulis, qlia nulls inter se similituditum haὲbeat, siquis igetur uelit dare nudiunt huius, erat et aa atral giun. Similiter si in se inest coloribus , di figit. ris,est, enim color colori, & figura figurae si . anilis, sed alia logic , nain colores alia Iatio. ne dicuntur sinities, Ulia eodem ni odia Ino. et I uisum, alia rat tu in arae , quia latera rubent aequali me diuaa igitur huius simili. tudinis prob., tu ae erit aualogum , sicut &' eMIenium ipsum.
. Ex hae praeredenti doctrina deternini Mn OA , euri medium tale sirmetiduin si , nempe defitutio extremi s Monit es scientiae M. munt tune omnia futura conuertibilia,n Spe cuius est causat id est ina Ius extremum, Semri est eausa, idest subiectii tu , & ipsa eausi, dest medium, qiurus ii sub subiectum sit nivis
Verbi gratia , hibere triti lectu angulos aequales Quatuor rectis , non consκri aureutriangulo, aut cum singuli ali , in meti eum milibus eonuertitur simul,& cum lisbiecto illa continetue, sinu ura desoluiescere, &liuini dum s Eminis densiti coniuertuntur cinomnibus simul in serioribus. uocat su uinseminas,quia eχ emirari hiunido, ex quo nu triunnit folia etiam niuriuntur fri. eius, &seni in i NHuia a Nota. elio tabcs, quod quando sumitur ile- fi litto p ilioliri, linet id lion senapcr sit, &propriuui lubie tulit, coitum Itinuit Ontius Metinim de molliti alioui . caula cu. etri .
ctu, quando uero non sumitur siubiecto pro
prium, sed in stram, non et num itur extre triuin cum inferioribus singulis, eum Onant.bus tamen si triui conuertitur.
In figuris aiuram seu assignabit, ctc.
petetibus, per ipsas figuras syllogisti ea, hoe
declarate, & ostrauler quod potest aliqua uia do fieri , ut eiusdem effectus plures sint eam. sae, nee repugnare hoc modos vllogita iusi.
Aduerte duos terminos in hoc textu uni. uersale.& ilniuersite primum: uniuertate diis eit ut id quod non cum alijs conuertitur, ut animal ii, ii usu 1 honainis uniuertile est. eum Oinitibus euin simul non conuertit ut, uniuersale primum dicitur, quod lieet eum alio non conue .it r, tamen illa ut eum o in.nibus illis conuertitur, ut homo se is singulis indit id uis uni uel late prinlun est.
Hoe supposuo sumit, sit A. putaui uti inomiars B. Puta an unali, S animi fit in D. pura in omnis .specieia: suis, singulis autem iuplus tune, ruin plu1qtram B. nempe ani. mal , quia erat uniuersale ipsi, uiuens enim non conuertitur eum animali, alias esset it .lius eausa: id est i nferret animal, quod non est: surrui autem hie eausam in in retuso . iu uult Philopci. si igitur A. est in B. N B. in D. A. erit in D. per ipsum B. putauiuens de specieinis animalis, peI ιplurn ani Inal. Vlt ruis, si A. uiuens est superius animili, et it in alijs, pura plantis E. nempe alivsicubus i p philis, Se retulitis,si enim non esIet in his. non esset supelius A. inest ergo in istis, qtiae sunt disti licta ab ipso B. pura ab animii, qlicd lii sta iant distιncta a B. erit ergo A. Ili era per mediunt aliquod, sic vi si erat D. per B. si ei. go inest his plantis, pura E. per inediu in a. liud C. pina vi rena, iam unius effectus plures sunt : unde in conIequentia syllogistica Tu urn per multa concludi potest .
Coneludit posse unum e flectum per plu. res rauis eiulde in generis uvelligi polle demonstrat l, sed noti de eadem specie, vid de eodem lubiecto, ledde diu isis, ut longaeitu
est animal siccum.. Si enim desinitIone in eficctus prox inratntiunt.
477쪽
sim tu tu , essinas vnhaeralis unim est eau- aut huius estisitim mentia, illisu uetari longaevi esse bene proportinuatos b.-- - , ct unam non .existentes MDitus ιnnaLan ιιιν,aut in extentes latuere. . - .
Si itaque habrenus ipsis , amrdum '
est e eontingis enιm certiores habeutes cognitiones demonstratione latire e siveνδ accipimiu, non habιntes priuri
2--,-- quomodo utique cognosseremus o diuersalis passiculis, an ra quae est proxima su- heremus ex non praexistente cogniti biectis singulisὸ respondet Aristotiram esse ne Z ιmpossibile namque , suemadmo
At praeter hane musim eoae munem , in singulis speciebus maluplicantur caulaei &zo magis sipecies multiplicantist etiam ra . , nam alia ratione est certius longaeum alia riux , di alia aliet species ,non tamen seni Ne I nam aliquot species eandem causam possum participare Di s. utra aretior eausa ea, quae est uni
P est proxima cuique subiecta V de clare demonstrationem non sisterem definitione pastionum, sed indefinitione N eausa proxima subiectoau, ut causa irare ceruus in longaeuus, idest D. Q Α. est per C. quia est bene temperarias causa quare est bene temperatus 1 est B. Pala non habet eoleis Tam . haec iam non habet ulterius causam.
habere 'Gybile est , nssue ignorantiabus , ct nullam habentias babrium innam.
i 1ste textus eeontis legatur ineipiendo quam potennam, non talem autem D
a particulari causa utque ad uniuersalem, ut bere , Pa o his honorabimur man
Duet opinioni Aegid. Rona.de medio isssio. Pim cori rimm p nis,sed nihil eontra uos, qui aliquandefi te tinm 1 uatinam , quam vocant nitionem passionis medium constituimus . st sum . Tandem epilogum iacit Arist. ex libro Inexistente autem sensι , in atra 4
- di de demonstratione fit de selenii, ipsi a. Di ak μιρο vero non fit,ιu Potatim- monstrativa quod utem est. haee de iapite. si e nur non fit, aut omnino, aut iam
qua non sit, non vibis cognitio ex Qt' modo principia cognoscantiit, tra ipsum sent e. α quis principiorum se hab, In vero ines stntientibus stus . cap. XVIII. babere unum quiddam ιn anima eum multa talia fiant, iamds erantia qua-ν E principra verὸ σ quomodo dam sit : ut las quidem fiat 3 atro ex L fiunt nora , ct quis consens talium permansione , his uero non . habuiu, hinc est planum ad dubitanti Ex msu quιctan igιtur sit meritoria, bus ρrimum : quod quidem igitur non quemadmodum dicimus, ea memoria contingit scire per emonstration uera, qus plerumque eiusdem fit, emnon cognoscenta prima principia. - perientia . multa namque memoria medrata, dictum est prius. Immedia- numero experientra xna est, experien tori m vero cognitio virum, eademsit, ita autem aut ea omni p/lsente uni aut non eadem dubitare posset aliquis: nersati in anima , auι uno strater muruo vir inmenna Hrius e , aut non, is , quod utique ιu omnia I unum
478쪽
si ictu idem, est artis principium, hientia et si circa unerauionem Pidem, arim , si uere circa ens, men
Neque itaque inμnt determinati habitau, neque ab alN habitibus siqnt notioribus, Dd a Mis , ut in pugna
ia versioneram uno stante, alteνβαit. poneariter, qu me ad priηcipium venit, anhna uero est, talis . ut possit patι hoe . Quod autem dictum quindem Dis pridem, non mansereὸ uero dictum sviri rursνs dicam . . . cum enim nerent indisseristium
unum, primum quidem in anima unia
uesti est , stntitur etenim singulare, i DUs vero ipsius vniuersalis est , ut hominis, std non cassia hominis. Ru
sustis hir statur, quomve ad impar sibilia steterint . o uniuersalia, ut tale hoc animal quomue animal, o in hoc consimiliter: planum isaque, quod nobis prima in ductιone cognoscere necessarium est, sensu etenimmuniae
τ . au'niam vero habitum, qui ci ea usursum D nt, quibus uer e mus , aliqui semper ueri Dnt , alii uero sussipiunt fa m , ut opinιο,
ro demonstra Irouum notiora isn Disumtia autem omnis eum ratione , eri ,
principiorum quidem silentia utique
non erit: quoniam uero nihil eontis. ut esse uerius mentia , quam iste ectum. mtellectus utiFe erit principiorum , o ex his consederantibus . o Pioniam demonstrationis prini pium non est demonstratior quare ne
Ium aliud praetermentiam genau bmbemus verum , intellectus utique erit
Mentia principium , oe principium
quidem principi' , utique erit se auιem omnis , consimiliter st habent ad
' De principiis autem qualiter fiunt cognita, Posimiam Arist. de his, quet adipiam demonstrari iIem, & ei in striictui a perri. nerat h ictenus clisse rit , aeticius meia quod sit,& quoi do cognoscarur , tracta.uit, nune tandem de ino)o auo ipse prancupla eomplexa aeqtitrantur disputat . Dictum iam est noli esse demonstrata uam seientiam absque horuin immellatoria principiorum cognitione, poterit tamen aliqui tria dubitare, primo , an cognitio mediato rirna , Se inanimitatorum su eadem , i test erust em rationis; semitiloaneognitio prat tipiorum i in mediatoriam sit scientia , ficiurnem Moruin , uel ali Puril aliud aItius fetet . tiar, & cognitionis genus: tertio an isi h biriis , & cognitiones principior uti aequi rant arile timio, an sint iraturales, sed Lite intra a principio, & post notiMati.
Intentio Aristol. Incipit disputare citra tertiam quaesti Eal vera nutue ipsius partein, nam si habemus tales habitus , nariira , latent tamen IIIlxit tri ut dicebat Plato, absurdum est profecto dieere quM habeamus a natura togri timnes,& Irabitus qui fitv eertiores demonstra. tione,& tamen non cogi Oseamus Per ipsos. cum nullus poma demonstrat tem habere quin cognoscat starim. od si dieanurales habitiis esse aequisiistos, uidetur aIiud inconueniens maius. Nam ni cognitio aeciuisita fiat ex praeexistentimgnitione, ut dictum est, oporteret ante illo habiriis alias priores erenniones , S habita Ponere, quael meu non sunt. Concluditur ergo non esse escendum inis Ies habitus inesse a narura , nec quod ex eo gnitione praeredenti non fiant, eum omnis cognitio aequisiita ex praecedenta fiat , --que cognitio S ista ex Hi Fa cogo tame .
479쪽
qu in priueiptoriam eognitio fiat, explieat
, Ne e est itaque ba bcire quandam
Inrendit florere sensum inesse hominibus rura , & ex hoe sensis prouenire nis moria, de ex men Oma experientia , & ex hae relligi intellectu uniuersalis eognitionem, atat, esse principium scientiet,unde non inesse cogit itioura principiorum a natura, nee fieri
ex alis 3 praeexistemibus in intellectu , ita a sensu origine ducere, qui quidem inest nobis
in ergo primum neeessarium, esse nae rincipi ri m cogntrionem, praecedere in nois quamlam cognosci citram potentiam, haeca ena non est alius habitos,uel cognitio certior,& honorabilior principioriam cogniti ne, simit ipsi pranei piomam eognitio est emistior , di bol Orabilior cognitione eonclusi
nis i non sic inquam est ista potentia sensiti. , is est quoddam prinei pium quo indiget intellectus ad suas intellectiones, At nequis pluaret potentiam hominibus esse propriani, dicit omnibus animalibus inia esse, quae dr sensus, animal nino animal est quo sensum habet, hane potentiam uomconnaturalem,quia antinalia sensum pergenerationem simul eum esse suo Meipiunt,
Non uniformirer sensum hunc animalib. reliquis,& hominibus inesse ost disit, ne uris deeipiatur dicens, sevi ex sensu non fit in animali prine piotram cognitio,ita in horni.ne. Duas autem divisiones ficit. prior est quet tarn 'in alia praeter sensum memoriam habent, quaedam autem p rmet sensum memoriam non habent 3 memoraam habent illa,in quibus species, & imagines rerum sensara. mran manent etiam post praesentiam illariunxerrum inam hoc precato fit memoria, illa vero non habent, in quibus non manent tales imagines, ac pro rea ex rearet praesentiam non sentiunt.
Nora. Nota quod diis ista animalia non sentire nisi in praesentia obiecti illa quae sentiunt, loquitur autem disiunctive, omnino non sennunt in abstu ,am non sentiunt illa quoruimagines non nranent, narra animalia quae memoriam non habent. aliquando reeoti a tur quando aliquod sensibile uehemens petis ceperunt, & quae mem riam etiam habent, non reeor latitur , quando debilirer speetem receperunt, nec manet.h.c autem est,ut inteli ligas memoriam fieri ex permanentia ima
ginum sensuarum retum in parte tutariori. capitis.
In quibus gaim idem sentienti-
Posterior diuisio est ex his ure manat habentibus, quaedam habent virrutem quam multi memori s unum colligant, & inisserant, qMN am non habent illam n unum collimre possint,atque bis quae tale unum colligutu , fit quaedam animaliumlissere tia disti ina ab omniinu alijs, qua unum ratione & inrellectu Natur, atque hie est homo, oui ex memoriIs mulcis utrum vniuerale inlligit, re ratione Nitur, reliquis vero id
non est concessum .. Ex quo insere oti inem cognitionum tu i homine, ex sensibus enim exterioribus fiememoria manentibus imaginibus reru senis satam m , ex multas autem memorijs similliabus experimentum,in n. perimentum mallatio multorum singulariunt sensibilium: ex hoc aurem experimento, dc ex toto uniuersili collecto iam, d abstracio, & iacto uno propter multa, fit principium artis, & seientiae,ariis, si fuerat in rinus finibilibu , , seleniatis, si fuerit in speculabilibra, tincte prinei. piu in artis&scientiae est Propositaci uniueris salis eoilecta pra intellectam ex experientia& ex memoria, & vltimo ex sensu. Circa lueram, aut copulataue est legeuis dum, ut notat Philopo. haee omnia clarius explicantur tu prohoe. Mem
In fere ex pr-ctis responsionem tertiae quaestionis , nempe emultionem princiei tum non inesse nobis a narura , nee fieri: ex alia notiora intellectura eognitione , sedi a sensu modo,qui victus est priHuei,& exemis plum ponit, fimi aliquando pugna existen in mei est milius hineinde dispersos fuge.
480쪽
re,ae exeretrum destimere, tune unias stat, quo stante, alius etiam stat . 8c post hos alius donee pluribus stanti bire fit iterum exerra. nis, sic fit uniuersale exii , 8c illo, de alio, de multis sin illatibus conseruatis in memoria, quaeqii idem dispersa erant, sed adunantur, de colliguntur intellectu conlprehen dentesimilitudinem omnium per abstractionem. Quod si escas,quomodo anima potest re. ei pete has species , dc singulatra in se deno. respon)entaniniam esse talem, ut posse pati ista, nam intellectus seeundam Ara st. 3. animae rea. 31αst . ut tabula rasa, qui potest rerum similitudines in se reeipere. Vnde reperi larius. modum quo uniuer. sale fiat, dicens, quando est aliqua natura si cundunt se una,& indifferens multis, ut homo animal album, Se hoc per intellectu tu n5
est separata natura e munis,m m Igiri I la.
Iis natura sic est sacta una Ac eonina uisis, est uniue sale. ut Petrus est homo.& caeteri etiaiunt homines Mal quando sum tui bomo per se, qui in illis est si e separatus, lam est uniuersale, ante non erat , fit autem hOG per intelleiactum , Dices, nonne sensus citra uniuersalia A. Dinciit nam vim habet pro Obiecto ipsum Colote . non hunc vel ill MN. spondet potentiam sentiti m habere ipsam naturan comminem pro obiecto , tamen actus & se sitiones lion fiunt, nisi circa singularia. in . tellectus uero adtinest qui in uni erialia feria
Huius Ioel declarationem uide superilis Iib. I. super ea p. 14. unde sequi Nar, quod ii tellectus conem & au unatEi melligit naturam, nam lensus sparsim in multis percipiuntngularibus .ac ideo per indu ct 'oliem, qtiae senili fit. cognoscere , seu ntelligere incipiis
Seriindam Sc tertiam soluit quaestionem
ostendens cornit onem Principiora in none se scientiam , sed aliam his itum teter acerriorem, nempe te lectu in rex quo fit .in non sint eiusdem ratio ora cognitio principio Ium,3c eormn quate XPrit si piis derivantiata Suppo. . t au en drita , alterum est babitus intellectiaos uero, seemilati ri etIe ries, Pri .n ira luani rotast rece Liluin, ut optutu
Ec ratio, idest syllogismus inpieus,qui est mu
la opinioni iter est scientia, quae est eo mistici neeessariorum per causam tertius est in tellectus, qui est cognitio necessariorum in . . medi Morum, atque hi duo semper sunt uetio
Supponit leeundo quBd nulla cognitio est Graior quam sciernia, nisi habitus hie,
qui dieitur alitellectus,quae duo colliguntiar.ex 6. Et hic. cap. s. lunc argumentum est hoorum principiorum non est opinio,qtua sena .r sunt uera, non est scientia, quia non haia ut causam, nec Per discursun cognoscuniatur, de praeterea, quia suiu certiora his vi tum est seretitia,ergo eoruin erit intellectus, non enim restat alius hab. tua : intellectis certior scientia. praeterea quia scientiae non est scientia,alias e uini esset processiis in infinitum . deuenire est ergo ad alia uani cogat.tionem, quae non sit scientii, dc haec est lutei lectus.
Ermiis colligit hanc eognicionen vi qumi ntellectus dicitur , esse piaticipium.& pri et pium principutidest cognitio in qu ζ gnostinius ips s propositiones primas quae sunt prineipia . Sit aluent se habet omnis seientia ad ornis
nem conclusionein, ut ea ni est scientia e gnitio procedens ex alia.& qua eognoscimus ut quod ex alio sequiti , ita dc intelle ctus est cognitio, sed non ex alia intellecti cupit ne,ac ideo es, Principirum . . . Similiter est cogititio, qua propoliriones primae, piae e1 non sunt, cognoscunna,
ac propterea est principium principi j. ex quibus omnibusues propositae quaestionis lola
cognoscantur. VT sensus quaestionis fit annis stiri,ad. Plinia
uerte piamo duo esse genera princi- No. Deploratri , quaedam sent rei , quael 3 n Cranio sela q&tiouis principi/, ei principia sum, a qui tras nis . tes suum esse accipit, sieut maretis,soluta, δι reliquae Gala d ne rei principia, cognitio. nis uero principia sunt, a 'inbux cogiticio rei procedit, sicut propositiones luno Prine . placunitioni ipsius conclusioni o nona a Min