Historici Graeci minores edidit Ludovicus Dindorfius Nicolaus Damascenus

161쪽

τους λόγους αυτου. εἰς ἐσπέραν δὲ πίνων εκάλεσε τὰς παλλακίδας ὀρχηστρίδας οἴσας καὶ κιθαριστρίας. καί τις αυτῶν αδουσα τοιαυτ' ἔλεγεν ' ο λέων τον κάπρον υποχείριον ἔχων μεθῆκεν εἰς τὰς λόχμας τὰς εαυτου, ἐν αἷς κρείττων γενόμενος πολυν sπόνον αυτῶ παρέξει καὶ τελευτῶν ασθενέστερος ἀντον ἰσχυρότερον χειρώσεται. ταυτα αδουσης ἐν- θυμια ποιεῖται ' Aστυάγης ώς τείνοντα εἰς αυτόν.

παραχρῆμα δη πέμπει τριακοσίους ἱππεῖς ἐπὶ Κυρον, οἷς ἐκέλευσεν αυτὸν καλεῖν ὀπίσω ' ἐὰν δὲ μη 1ομηται, την κεφαλην αποτεμόντας φέρειν. οἱ δὲ ωχοντο, καὶ ἐπεὶ ἡκον παρὰ Κυρον, ἔφρασαν τὰ παρ' 'Aστυάγους. κἀκεῖνος, οἷα ἀγχίνους, εἴτε καὶ Οἴβάρα παραινουντος, εἶπε, Πῶς δ' ου μελλω ἰέναι, καλουντός με του δεσπότου; ἀλλα νυν δειπνήσατε, 15 πρὼ δε χωρῶμεν παρ' αυτόν. οἱ δὲ ταυτ' ἐπηνουν. ὁ δε περσικῶς οπτὰ κατακύψας ἱερεῖα πολλὰ καὶ βους εἱστία τε τοὐς ἱππέας καὶ μεθυσκει ' προαπέσταλτο δ' αυτῶ ἄγγελος ἐπὶ τον πατέρα χιλίους ἱππεῖς κελευων καὶ πεντακισχιλίους πεζοὐς ἐπὶ

'βαν ἔτερανJ πόλιν πέμπειν προ οδοί κειμένην, τους ἄλλους Πέρσας ὁπλίζειν αυτὸν τάχιστα, ώς

βασιλέως προστάττοντος ου γὰρ ἐδήλωσε τον ἄντα λόγον. μετὰ δὲ την ἐστίασιν εἰς υπνον τετραμμένων των ἱππέων, αυτός τε καὶ Οἴβάρας ώς ειχον ἀνα- 2sβάντες ἐπὶ τους Ἀπους ἀπελαυνουσι, καὶ ἡκον ἐπὶ την 'βαν ἔτι νυκτὸς Ουσης, καὶ οπλίζει ὁ Κύρος

τους ανθρώπους ' καὶ συντάττει τους παρὰ του

πατρὸς ῆκοντας ώς εἰς μάχην καὶ αυτὸς μὲν ἐν τωδεξιῶ ῖσταται, καὶ Οἰβάρας ἐν τῶ ευωνυμω. καὶ ὁ ω οἶνος ανῆκε τοὐς παρὰ υστυάγους πρω οἰχομένους, καὶ γνόντες Κῶρον διώκουσι. καὶ ἐκον ἐπὶ τ

162쪽

'βαν, καὶ ευρόντες ἐκτεταγμένον συμβάλλουσιν ώς εἰς μάχην. ἔνθα δη πρῶτον πολλὴν ανδρείαν ρος ἀποδειξάμενος συν τρισὶ Πέρσαις κτείνει περὶ διακοσίους καὶ πεντήκοντα ἱππεῖς' οἱ λοιποὶη δε φευγουσι παρὰ βασιλέα καὶ ταὐτ απήγγειλαν. καὶ ος παίσας τον μηρον εἶπεν, οῖμοι ώς πολλάκις γνους ὁτι Ου χρὴ κακοὐς ευ ποιεῖν ομως ἀλίσκομαι χρηστοῖς λόγοις, ος καὶ Κυρον παραλαβὼν πολλῶν

κακῶν, Μάρδον γένος, ολεθρον τηλικουτον εποίησα 1ο κατ' ἐμαυτου ' ἀλλα καὶ νυν ου χαιρήσει οἷς θέλει.

καὶ παραχρῆμα καλέσας τοὐς στρατηγοὐς ἀθροίζειν την δύναμιν κελευει. ώς δὲ ἡθροίσθη εἰς ἐκατὸν μὲν πεζῶν μυριάδας, εἴκοσι δε ἱππέων, τρισχίλια δὲ

ἄρματα, ἐλαύνει δη ἐπὶ Πέρσας. ῆδη δὲ ἄπλιστο1s κἀκεῖ ἡ στρατιὰ υπὸ υτραδάτα πάντα εἰδότος ' καὶ σαν τριάκοντα μεν μυριάδες πελταστῶν, πέντε δὲ

ἱππέων, ἐκατὸν δὲ δρεπανηφόρα. ώς δ' εἰς Τυ συνῆλθε Κυρω ἡ δύναμις, παρήνεσε τουτοις. Ζητει ἐν τῶ Περὶ δημηγοριῶν.)m M τούτου αυτός τε καὶ ὁ πατὴρ συνέταττον την

στρατιάν, καὶ Ο*άραν ἀποφαίνουσι στρατηγόν, ἄνδρα ευβουλον καὶ δραστήριον, προκαταλαμβάνει μὲν τὰς στενοπόρους οδοὐς φυλακαῖς καὶ τὰ υψηλότατα ὁρη, τον δὲ ἴχλον ἐκ τῶν ἀτειχίστων 25 πόλεων εἰς τὰς ευερκεῖς μετάγει, φρούρια δ' ἔνθα καιρὸς ἐν ἐντειχίζεται. καὶ μετ' ου πολὐ 'Aστυάγης κε σὐν τω στρατῶ καὶ τὰς ἐρημους πόλεις κατέκαε πρός τε Κυρον καὶ 'Aτραδάταν τον τούτου πατέρα πέμψας αγγέλους πολλά τε ἡπείλει καὶ ἀνείδιζε 3ο την πρόσθεν πτωχείαν, ἐκέλευέ τε ὀπίσω παρ 'αυτὸν ἰέναι' δήσειν γὰρ αυτοὐς μόνον παχείαις

163쪽

πέδαις' εἰ δ' ἀλώσεσθε, ἔφη, κακοὶ κακῶς ἀπολεῖσθε. Kυρος δὲ αποκρίνεται, Ουκ ἄρα συγε, ῶυστυάγη, θεῶν δυναμιν ἐδεις, δς Ουκ οἰσθα υπ' ἐκείνων τους αἰπόλους ἐποτρυνθέντας ἐπὶ τάδε τὰ πράγματα, οις ἐπόμεθα και εἰς τέλος. κα ὶ σοὶ επαραινουμεν, ὁτι ημῆς και αυτὰς ευ ποιεῖς, θεῶν σοιμι νουν αγόντων, ἀπάγειν την δυναμιν καὶ Πέρσας ἐλευθέρους ἐῶν κρείττους ἔντας δων, ως μητουτους δουλουμενος καὶ των ἄλλων ἀποστερηθῆς. ταυτα μεν ὁ ἄγγελος ἀπήγγειλεν υστυάγρ. ὁ δε iουπ' οργῆς εξάγει την στρατιὰν εἰς μάχην καὶ εκ- τάττει ' αυτος προεκάθητο ἀναβὰς δισμυρίους ἔχων δορυφόρους περὶ αυτόν. ἀντεπήει δὲ κυρος, 'Aτραδάταν μεν ἐν τῶ δεξιω κέρατι στήσας, Οἰβάρανδε ἐπὶ τῶ ευωνυμω αυτὸς δὲ μετὰ των αρίστων i5

Περσῶν ἐν μέσοις ἐν. ἔνθα δὴ δεινὴ μάχη

γίγνεται' και πλείστους ἔκτεινε Κυρός τε καὶ οι

λοιποὶ Πέρσαι. σχετλιάζων ὁ Αστυάγης ἐπὶ του θρόνου εἶπεν, οἴμοι τους τερμινθοφάγους Πέρσας οἷα ἀριστεύουσι. καὶ πέμψας ἡπείλει τοῖς ἐαυτου εο στρατηγοῖς, εἰ μη νικήσουσι τους ἀντίους, οἷα πείσονται. κάμνοντες δὲ οἱ Πέρσαι υ πλήθους πολεμίων, ἄλλων ἐπ ἄλλοις ἐπιόντων, κλιθέντες ἀναχωρουσιν εἰς την πόλιν, προ ἐς ἐμάχοντο. εἰσεληλυθότας δε θαρρυνει Κυρος καὶ Ο*άρας, ὁτι εο

πλείους αυτοὶ των πολεμίων εκτειναν, καὶ παραινουσι

παῖδας μὲν καὶ γυναῖκας εἰς Πασαργάδας τὀ υψηλότατον ὁρος ἀποπέμψαι, αυτοὶ δὲ εἰς αυριον ἐπεξελθόντες τέλος ἐπιθεῖναι τῆ νίκη. πρόκειται γὰρ ἀποθανεῖν πῶσιν, ἐν ἡττηθῶσι βέλτιον ουν μετὰ του ω

νικῶν, εἰ δέοι, παθεῖν τούτο ἐλευθερώσαντας την πατρίδα. ταυτα εἰπόντος οργὴ καὶ μῖσος παρίσταται

164쪽

πῆσιν επὶ Μήδους, καὶ εωθεν ἀναπετάσαντες τὰς πύλας ἐπεξίασιν, ηγουμενου Κύρου καὶ Οἴβάρα. ὁ δὲ 'Atραδάτας μετὰ τῶν γερόντων ἐρρύετο τοτεῖχος. ἀντεπίασι δ' αὐτοῖς παμπληθεῖς 'Aστυάγουε φάλαγγες σὐν ὁπλίταις τε καὶ ἱππεῶσι. τῶν δεμαχομένων, δέκα μυριάδες ἐκπεριελειῶσαι, καθότι ἔταξεν υστυάγης, αἱρουσι την πόλιν, καὶ τραδάταν πολλὰ τραυματα ἔχοντα ἀναπέμπουσιν ἐπὶ βασιχώ. γενναίως δὲ καὶ οἱ Κυρου ἀγωνισάμενοι φεύγουσιν16 εἰς Πασαργάδας, ἔνθ' αυτοῖς τεκνα καὶ γύναια ην.

υστυάγης δ', ἐπεὶ αυτῶ ηχθη ὁ Κυρου πατηρ , φη, Ουτος συ δη μοι ἀγαθὸς σατράπης, δν ἐγὼ ἐτίμησα,

τοιαύτας χάριτας συν τῶ υἱεῖ ἀπεδώκατε. καὶ ὁ γερων ἐκπνέων ηδη, Oυκ οἶδ', ἔφη, Α δέσποτα,15 οστις θεῶν τηνδε την μανίαν ἐφώρμησε τῶ ἐμῶπαιδί συ δὲ μη με αἰκίζου ταχὐ γὰρ ω δ' ἔχων

ἀποπνεύσομαί σοι. καὶ ος ωκτειρεν αυτὸν καὶ εἶπε,

ιγαρουν σε ἐγώ ουδεν αἰκίζομαι ' οἶδα γὰρ ὁτι, εἴ σοι ὁ υἱὸς ἐπείσθη, -κ ἰν ταυτα ἔπραξεν ' αλλὰ καὶει θάπτειν. σε κελεύω, ουκ ἔντα ἐκείνω ὁμογνώμονα τησδε της μανίας. τοὐτον μὲν ουν ταχὼ ἀποθανόντα θάπτουσι καλῶς τε καὶ ευ, 'Aστυάγης δ' ἐπὶ Πασαργάδας ηει διὰ στενῶν οδῶν. ἔνθεν δὲ καὶ ἔνθεν λισσάδες πέτραι καὶ τὰ Ορος διερρωγὸς καὶ υψηλὸν s5 ην ' διὰ μεσου δὲ διεξιέναι ' τὰς εμβολὰς Οἰβάρας

εφυλαττε μυρίοις ὁπλίταις καὶ ην ανέλπιστον διελθεῖν. δ δη γνοῶς υστυάγης ἐκπεριελθεῖν ἐκέλευσε τὸ δρος δέκα μυριάσιν ἐν κύκλω. εἰς δευροντες ἄνοδον ἀνέρπουσι καὶ τῶν ἄκρων κρατου- εο σιν. Οἰβάρας δὲ καὶ Κῶρος σὐν τῶ πληθει παντὶ νύκτωρ φεύγουσιν εἰς ἄλλο ορος χθαμαλώτερον του προτέρου. εῖπετο δ' η 'Aστυάγεω στρατιὰ κατ'

165쪽

NICOLAI DAMASCENI

ἰχνος διώκουσα ἡδη μεταξυ των ὁρῶν ἐπίει δητουντεsθεν η υστυάγου στρατιὰ καὶ ἐμάχετο προς το ὁρος ἀνιοῶσα μάλα ευ χως. κρημνοὶ δὲ πάντρ

καὶ δρυμῶνες ἀγριέλαιοί τε συνεχεῖς ησαν. γεν ναιότερον δ' ἔτι οι Πέρσαι εμάχοντο, ἔνθεν Κυρον 5 ἐξορμaντος, ἔνθεν Οἰβάρα, ος αυτους ἀνεμίμνησκε παίδων τε καὶ γυναικῶν καὶ πατερων γερόντων καὶ μητέρων, ους αἰσχρὸν εἶναι προέσθαι Μηδοις κατατέμνειν τε καὶ αἰκίζεσθαι. ων ἀκούοντες ἐρρώσθησαν καὶ συν αλαλαγμῶ κατιόντες χερμάσι τε 10 ἀπλέτοις βάλλοντες απορία βελῶν καταράττουσιν ἐκ του ὁρους τοὐς πολεμίους. καί πως Κυρος ηκεν ἐπι το πατρωον οἰκημα αυτοs, ἔνθα αἰπολῶν,οτε μικρὸς ην, ηὐλίζετο. καὶ ἐν αυτψ ἔθυσεναλευρα πυρῶν καὶ κυπαρίττου υλην δάφνην τε i5υποθεὶς καὶ πυρ ἐκτρίψας, ως ἄν κεκμηκώς τε καὶ ἀπόρως ἔχων. ευεις δ' ἐκ δεξιὰς ηστραψέ τε καὶ ἐβρόντησε. Κῶρος δὲ προσεκύνησεν, οἰωνοί τε αἴσιοι ἐπὶ τ- οἰκήματι αυτ- έζόμενοι προυφαινονως εἰς Πασαργάδας ἀφίκοιτο. ἐκ τούτου δειπνο- 20 ποιησάμενοι ἐκοιμήθησαν ἐν τ- ἔρει καὶ τηυστεραία τοῖς οἰωνοῖς πίσυνοι ἐπικαταβαίνουσιν

ἐπὶ τους πολεμίους ἀνέρποντας ήδη εἰς τὸ ὁρος καὶ ἐπὶ πολύ ἐμάχοντο ἀνδρείως. Ἀστυάγης δεπεντακισμυρίους ἐπὶ το ὁρος ἔστησε, καὶ ἐκέλευσε εο τοὐς κατορρωδοῶντας την ἀνάβασιν η φεύγοντας κάτω παρὰ σφῆς ἀποκτείνειν. ανάγκη ουν ἐχόμενοι Μῆδοί τε καὶ οι σύμμαχοι ἀνήεσαν ἐπὶ τοὐς Πέρσας. ἔνθα δη κάμνοντες υπὸ τοὐ πλήθους οἱ Πέρσαι ἔφευγον ἐπὶ ἄκρον τὸ ὁρος, λα αὐτοῖς αἱ γυναῖκες κῆσαν. αἰ-ἀνασυράμεναι ἐβόων, Ποῖ φέρεσθε , ω κάκιστοι; ἡ ἄχρι δν εἰσδύητε ἔνθεν γεγένησθε;

166쪽

ια τουτο ὁ Περσῶν βασιλευς, ἐπειδὰν εἰς Πασαράδας ἀφίκηται, χρυσὸν δωρεῖται ταῖς Περσίσι υναιξί, καὶ διανέμει ἐκάστη εἰς λόγον δραχμῶν ἴκοσιν 'Aττικῶν. οἱ δὲ Πέρσαι, καταισχυνθέντες t.' οἷς εἶδον καὶ ἡκουσαν, ἐπιστρέφουσιν ἐπὶ τους τολεμίους, καὶ μια ορμῆ ἐπιδραμόντες ἐξωθοῶσιν αυτοὐς ἐκ του ὁρους, καὶ κτείνουσιν Ουκ ἐλάττους ἐξακισμυρίων. Ου μην 'Ἀστυάγης ἀφίστατο τῆς πολιορκίας. Ζητει ἐν τω Περὶ ανδραγαθημάτων καιστρατηγημάτων.)Πολλῶν δὲ αναμεταξὐ γενομένων, Κῶρος εἰς την σκηνὴν παρελθὼν καθίζει εἰς τον του 'Aστυάγου θρόνον, καὶ τὸ σκῆπτρον αυτos λαμβάνει. ἐπευφήμησαν δὲ Πέρσαι , και Οἱβάρας αυτῶ την5 κίδαριν ἐπιτίθησιν εἰπών, Ἀξιώτερος συγε εἶ'Λστυάγου φορεῖν, θεοὐ σοι διδόντος δι' αρετὴν καὶ

Πέρσας Μήδων βασιλευειν. τὰ δὲ χρήματα πάντα εἰς Πασαργάδας ἀπεκόμιζον, ἐφεστῶτος Οἰβάρα καὶ

επιμελητὰς καταστήσαντος. ἄπλετα δ' ἡν καὶ ἁ οἱ 2ο Πέρσαι κατὰ σκηνὰς τρεπόμενοι τὰς ἰδιωτικὰς ωφελοίντο. και μετ' ου πολὐ φήμη πάντη διήγγελλε την υστυάγου φυγήν τε καὶ ἡτταν, ως τε υπὸ θεῶν του ἀφήρηται τὸ κράτος. καὶ οἱ ἄνθρωποι ἀφίσταντο καὶ τὰ ἔθνη. πρῶτος δ' 'Τρκανῶν αρχωνεε υρτασυρας ἐκε πέντε μυριάδας ἄγων στρατιῆς Κύρω, καὶ προσεκυνησεν, εἶπέ τε ἐτοίμην εἶναι καὶ ἄλλο κολῶ πλείω, ἐὰν κελευρ μετὰ δὲ Ο τε Παρθυαῖος καὶ Σάκης καὶ Βάκτριος καὶ οι ἐφεξῆς ἄπαντες, ἄστε σπουδὴν ειναι εκάστου του ετερον φθῆναιω θέλοντος' εἰς ο υστυάγης μετ' ολίγων υπολειφθείς,

ἐκάξαντος μετ' οὐ πολὐ Κύρου καὶ ἐκ του ράστου

167쪽

μάχη κρατήσαντος, αἰχμάλωτος ἐπ' αυτὸν ἄγεται. Ex . Esc. p. 107- 126 Fed .. 397 - 406 Mull.J66 Dτι Εὐοος ὁ Περσῶν βασιλεὐς ην φιλοσοφίας, εἰ καί τις ἄλλος, ἔμπειρος, ῆντινα παρὰ τοῖς μάγοις ἐπαιδεύθη. δικαιοσύνην τε καὶ αλήθειαν ἐδιδάχθη sκατὰ δη τινας πατρίους νόμους καθεστῶτας Περσῶν τοῖς ἀρίστοις ος και μετεπέμψατο Σίβυλλαν ἐξ Ἐφέσου την 'μοφίλαν καλουμένην χρησμφδόν.

67 πιτι ὁ Κόρος ωκτειρε Κροῖσον τον Λυδῶν 10 βασιλέα διὰ την οἰκείαν αρετήν. καὶ οἱ Πέρσαι μεγάλην ἔνησαν πυρὰν Κροίσω υπό τινα υψηλόν τόκον, ἀφ' ού ἔμελλον θεάσασθαι τὰ γιγνόμενα. και μετὰ ταsτα Αὐρος ἐξήλαυνεν ἐκ των βασιλείων, καὶ ἡ δύναμις παρῆν ἄπασα πολύς τε ὁμιλος καὶ αστῶν 15 καὶ ξένων. ολίγον δ' ἴστερον θεράποντες ηγον Κροῖσον δεσμώτην καὶ Λυδῶν δὶς επτά. ώς δε ἐθεάσαντο Λυδοί, πάντες οἰμωγῆ καὶ στόνω ἀνέκλαυσαν καὶ ἔπληξαν τὰς κεφαλάς. τοσομος δ' ἐκ τοὐ Ομίλου κωκυτὸς ἀνδρῶν ὁμοί καὶ γυναικῶν ου,

μετὰ δακρύων καὶ βοῆς ἐξερράγη ὁπόσος ουδὲ

ἁλισκομένης τῆς πόλεως. τότε δη τις αν καὶ την τύχην ωκτειρε καὶ Κροῖσον ἐθαύμασε τῆς προς τμἀρχομένων φιλίας. ῶσπερ γὰρ πατέρα ἐορακότες, οἱ μὲν τὰς ἐσθῆτας κατερρήγνυντο, οἱ δὲ τὰς κόμας αδειλλον γυναικῶν δὲ ηγεῖτο πληθυς μυρία μετὰ κόμμου καὶ ὀλολυγῆς. αυτὸς δὲ ἄδακρυς προσήει καὶ σκυθρωπός. ὁ Κύρος, ταμ' ὁρων γιγνόμενα

ουκ ἐκώλυε, βουλόμενος και τους Πέρσας οἶκτον τινα λαβεῖν αυτοί. ώς δὲ προῖὼν κατ' αυτμωγίγνεται ὁ Κροῖσος, ἐφθέγξατο μεγάλη τῆ φωνῆ, δεόμενος τον υιὸν ἀχθῆναί οἱ, ἶς οὐκέτι ἐπεπήρωτο

168쪽

την φωνην ἐξ οτου το πρῶτον ἐφθέγξατο ' ην δὲ καὶ τἄλλα ἔμφρων. καὶ ὁ Εὐρος ἄγειν ἐκέλευσε τον νεανίσκον. καὶ μετ' ου πολύ ηγετο επομένων αὐτῶ πολλῶν ηλίκων. θεασάμενος δὲ αυτὸν ὁ Κροῖσος ε Ουκεθ' ὁ αυτὸς ην, ἀλλα τότε πρῶτον ἐδάκρυσεν. ὁ δε μετὰ κλαυθμου καὶ βοης προσπεσὼν προς τον Κροῖσον, οἴμοι, πάτερ, ἔφη, η ση εὐσέβεια. πότε

δ' ημῖν οἱ θεοὶ βοηθησουσιν; ἀποβλέψας δ' εἰς

τοὐς Πέρσας, υγεε, ἱκετεύω, καμέ, ἔφη, καὶ συν-1o εμπρησατε κἀγὼ γὰρ υμῶν πολέμιός εἰμι οὐχ ηττον η ο πατηρ. καὶ ὁ Κροῖσος, Ουκ ορθῶς λέγεις, ἔφη ' μόνος γὰρ ἐγώ τον πόλεμον ἐξηνεγκα, υμῶν δὲ καὶ τῶν ἄλλων Λυδῶν οὐδείς' ἐμὲ χρὴ καὶ την τιμωρίαν ὁποσχεῖν. ἐμφὐς δὲ τῶ πατρι ὁ νεανίσκος 16 οὐκδε ἀφίστατο, ἀλλ' ὀδυρόμενος οἴκτου πάντα ἐνέπλησεν, ἀφιεὶς καὶ εαυτὸν ἄγειν ἐπὶ την πυράν.ου γάρ, ἔφη, λελείψομαι της σης μοίρας, ἁ πάτερ. εἰ δὲ νυν με οὐκ ἐάσουσιν, ἀλλα προσδέχου μεταχύ. τίς ἔτι μοι τοs βίου ἐλπίς; δς ἐξ ὁτουπεριο ιφυν, ἀεὶ μὲν σοι λυπηρὸς ην, ἀεὶ δ' ἐμαυτω

εὐτυχοῶντα μεν ἐκτρεπόμενος ὐπ' αἰδούς διὰ την τότε μοι προσουσαν ἀφωνίαν τε καὶ λώβην' ἐπεὶ δ' ηρξάμεθα δυστυχεῖν, τότε πρῶτον φωνην ἀφῆκα, καί μ' εἰς τούτο μόνον ηρθρωσαν οἱ θεοί, ὁπως ἄν 25 oδύρωμαι τὰς ημετέρας τύχας. ὁ δε πατηρ ἔφη, Mη παντάπασιν, ω παῖ, σεαυτὸν ἀπογνως νέος ἀνκαὶ πολλοί σοι ἔτι ἔντος τοὐ λοιποs βίου, ὁπου γε κἀμοὶ λείπεταί τις ἐλπὶς δμως καὶ οἴπω τἀκ θεοs

ἀπέγνων. ἄμα ταύτα λέγοντι προσίεσαν πολλαὶμ δη τινες θεράπαιναι κομίζουσαι ἐσθῆτας πολυτελεῖς καὶ ἄλλον παμπληθῆ κόσμον, δν ἔπεμψαν συγκατα-καησόμενον αἱ τῶν Λυδῶν γυναῖκες. ὁ δὲ τον υιὸν

169쪽

NICOLAI D-ΑSCENI ἀσπασάμενος καὶ τους ἐν κύκλω Λυδους ἐπὶ τηυπυρὰν ξει. καὶ ὁ παῖς εἰς τον ουρανὸν τὰς χεῖρας ἀνασχc ν, Τόδναε υπολλον καὶ θεοὶ πάντες, εἶπεν, Ουστινας ὁ πατηρ ἐτίμησεν, ἔλθετε νυν γε ἡμῖν βοηθοί, καὶ μη συναπόληται Κροίσω πἀσα ἀνθρώ- sπων ευσέβεια. ταυτα εἰπόντα μόλις ἀπῆγον οἱ φίλοι, βιαζόμενον εἰς την πυρὰν αυτὸν συνεμβαλε .Rροίσου δ' ἐπιβαίνοντος αυτI η Σίβυλλα ἄφθη από τινος υψηλου χωρίου καταβαίνουσα, ἴνα καὶ αυτη ἴδη τὰ γιγνόμενα. ταχυ-διῆλθε διὰ ,οτου ὁμίλου ὁτι η χρησμωδὰς ηκει, και εν προσδοκία πάντες ἐγένοντο, εἴ τι προς τὰ παρόντα θειάσειε. καὶ μετ' ου πολυ ἔντονόν τι φθεγξαμένη βοα

μέλεοι, τί σπευδεθ' ἀ μη θέμις; ου γὰρ ἐάσειΖευς υπατος Φοῖβος τε καὶ ὁ κλυτὸς ' φιάραος αλλά γ ἐμώ, ἐπέων πείθεσθ' ἀψευδέσι χρησμοῖς, μη κακὸν οἶτον ἔλοισθε παρὲκ θεοs ἀφραίνοντες

Rυρος δ' ἀκούσας ἐκέλευσε τον χρησμὸν διενεγκεῖν τοῖς Πέρσαις, ώς ἐξευλαβηθεῖεν ἀμαρτάνειν. οἱ Σοδὲ δι' υποψίας γίγνονται, ώς κατεσκευασμένης, ωα σώζοιτο Αροῖσος. ὁ δ' ῆδη ἐπὶ τῆς πυρῆς καθῆτο, καὶ συν αυτω δὶς επτὰ Λυδῶν, ἐν κυκλωδὲ Πέρσαι δῶδας ἔχοντες ἐπτον. σιωπῆς δὲ γενομένης, στενάξας μέγα εἰς τρις ανακαλεῖται πάλιν Η Σόλωνα. και ὁ Κυρος ἀκουσας ἐδάκρυσεν, ἐννοη- θεὶς ὁτι νεμεσητα δρῶ, βιασθεὶς υπὸ Περσῶν, βασιλέα οὐδὲν ἐλάττονα αυτοί την τύχην ἐμπιμπράς. συνεκέχυντο δ' ξδη καὶ Περσαι τὰ μεν ἐπὶ Κροίσω, τὰ δὲ ἐπὶ τω σφετέρω βασιλεῖ, ὁρῶντες ἀχθόμενον ροἐπὶ τουτοις, και ἐκέλευον σώζειν Κροχον. ταχυ δε

170쪽

έδραμε νεφούμενος παντοθεν, βρονταί τε γίγνονται 16 και ἀστραπαὶ συνεχεῖς, τοσουτός τε κατερράγη υετὸς ἀστε μη μόνον την πυρὰν σβεσθοναι, αλλὰ και τους ἀνθρωπους μόλις ἀντέχειν. Κροίσω μενουν ταχὐ στέγασμα πορφυρουν υπερέτειναν τοῖς δε ἀνθρωποις τὰ μεν υπὸ ζόφου καὶ λαίλαπος 15 ταραττομένοις, τὰ δε υπὀ των αστραπῶν, καὶ κατα- πατουμένοις υπὰ τῶν ῖππων, τραχυνομενων προς τον ψόφον τῶν βροντῶν, δείματα δαιμόνια ἐνέπιπτε καὶ οι τε της Σιβυλλης χρησμοὶ τά τε Ζωροάστρου λόγια εἰσήει. Κροῖσον μεν Ουν εβόων ἔτι μῆλλον20 η πάλαι σώζειν αυτοὶ δὲ καταπίπτοντες εἰς γ qν προσεκύνουν, εὐμένειαν παρὰ του θεου αἰτουμενοι. φασὶ δέ τινες Θαλῆν, προῖδόμενον ἔκ τινων σημείων ὀμβρον γενησόμενον, καὶ ἀναμένειν την βραν ἐκείνην. τόν γε μην Ζωροάστρην Πέρσαι απ εκείνου 25 διεῖπον μητε νεκροὐς κάειν μήτ' ἄλλως μιαίνειν πυρ, καὶ πάλαι τοὐτο καθεστὰς το νόμιμον τότε βεβαιωσάμενοι. Κύρος δ' εἰς τα βασίλεια Κροῖσον ἄγων παρεκάλει τε καὶ ἐφιλοφρονεῖτο, πειθομενος εἶναι θεοσεβέστατον' ἐκέλευέ τε, εἴ τι βούλεταί οἱ

3ο γενέσθαι, μη ὀκνεῖν, ἀλλ' αἰτεῖσθαι. ὁ δὲ ειπεν, δέσποτα, ἐπεί μέ σοι θεοὶ ἔδοσαν σύ τε χρηστὰ ἐπαγγέλλεις, αἰτοὐμαί σε δούναί μοι πέμψαι Πυθωδε