Polybii Historia edidit Ludovicus Dindorfius

201쪽

104 L. I. BELLUM POENORUM AFRICUM. σας παρεκάλει, φάσκων, ως μὲν του νυν συγγνώμην αυτοῖς ἔχειν των ημαρτημένων' διὸ καὶ συγχωρεῖν τρέπεσθαι κατὰ τὰς ἰδίας ὁρμὰς ου ποτ ανIb ἔκαστος αυτων προαιρηται. μετὰ δὲ ταυτα διηπειλήσατο μηδένα φέρειν ὁπλον πολέμιον κατ' αυτῶν, 5ως, εὰν ἀλω τις, απαραιτήτου τευξόμενον τιμωρίας. 79 Κατὰ δὲ τοὐς αυτους καιροὐς οἱ την Σαρδόνα νῆσον παραφυλάττοντες των μισθοφόρων, ζηλώσαντες τοὐς περὶ τον Μάθω καὶ Σπένδιον, ἐπιτίθεν-2 ται τοῖς ἐν τρ νήσω Καρχηδονίοις. και τον μεν 10 τότε παρ' αυτοῖς ἄντα βοήθαρχον Βώσταρον συγκλείσαντες εἰς την ἀκρόπολιν μετὰ των ἐαυτου πο-3 λιτῶν ἀπέκτειναν. αυθις δε των Καρχηδονίων στρατηγὸν ἐξαποστειλάντων μετὰ δυνάμεως ' Αννωνα, κἄπειτα καὶ τούτων των δυνάμεων ἐγκαταλιπουσῶν 154 τον υννωνα, και μεταθεμένων προς σφῆς, γενύ- μενοι ζωγρία κύριοι του προειρημένου, παραυτίκα τοὐτον μὲν ἀνεσταυρωσαν, μετὰ δὲ ταυτα παρηλλαγμένας ἐπινοουντες τιμωρίας, πάντας τοὐς ἐν τsib νήσω Καρχηδονίους στρεβλοὐντες ἀπέκτειναν καὶ 20 τὸ λοιπόν ήδη ποιησαμενοι τὰς πόλεις υφ' ἐαυτοὐς εἰχον ἐγκρατῶς την νησον, εως οὐ στασιάσαντες προς τοὐς Σαρδονίους ἐξέπεσον υπ' ἐκείνων εἰς την

6 υ μὲν οὐν Σαρδὼ τοὐτον τον τρόπον ἀπηλ- 25λοτριώθη Καρχηδονίων, νῆσος καὶ τω μεγέθει καιτῆ πολυανθρωπία και τοῖς γεννήμασι διαφέρουσα. τω δὲ πολλοὐς καὶ πολὐν υπὲρ αυτῆς πεποιῆσθαι λόγον ουκ ἀναγκαῖον ἡγούμεθ' εἶναι ταυτολογεῖν η υπὲρ των ὁμολογουμένων. Μάθως δὲ και Σπέν- 30οιος, ἄμα δὲ τούτοις Αυτάριτος ὁ Γαλάτης, υπιδόμενοι τον ' ίλκου φιλανθρωπίαν εις τοὐς αἰχμαλώ-

202쪽

τους, και φοβθθέντες μὴ τί τοιούτω τρόπω φυχαγωγηθέντες ὁρμήσωσι προς τqν υποδεικνυμένηνασφάλειαν οῖ τε Λίβυες καὶ το των μισθοφόρων πληθος, ἐβουλεύοντο πῶς αν καινοτομήσαντές τι θ των προς ασέβειαν εις τέλος ἀποθηριώσειαν τὰ πλήθη προς τους Καρχηδονίους. ἔδοξεν οὐν αυτοῖς 9 συναθροῖσαι τους πολλους γενομένου δὲ τουτου γραμματοφόρον εἰσήγαγον, ώς απεσταλμένον υπὀτων ἐκ τῆς Σαρδόνος αἱρετιστῶν. ἡ δ' ἐπιστολὴ i0iο διεσάφει τόν τε Γέσκωνα καὶ τους μετ' αυτου πάν-

τας, ους παρεσπόνδησαν ἐν τῶ Ἀνητι, καθάπερ ἐπάνω προεῖπον, φυλάττειν ἐπιμελῶς, ῶς πραττόντων τινῶν ἐκ του στρατοπέδου τοῖς Καρχηδονίοις υπὲρ τῆς τούτων σωτηρίας. λαβόμενος δὲ τῆς ἀφορ- ili5 μῆς ταύτης ὁ Σπένδιος, πρῶτον μὲν παρεκάλει μὴ πιστεύειν τῆ υπὸ του στρατηγοs του των Καρχηδονίων γεγενημένν φιλανθρωπία προς τους αἰχμαλώτους' ου γὰρ σῶσαι προαιρούμενον αυτὸν ταυτα l2βεβουλε ὐσθαι περι των ἀλόντων, ἀλλα διὰ τῆς ἐκελ2ο νων ἀφέσεως ημῶν ἐγκρατῆ γενέσθαι σπουδάζοντα, προς τὀ μή τινας, άλλα πάντας ημῆς ἄμα τιμωρήσασθαι πιστεύσαντας αὐτῶ. προς δὲ τούτοις φυ- 13λάττεσθαι παρήνει μὴ προέμενοι τους περὶ τὸν Γ σκωνα καταφρον4θῶσι μεν υπὸ τῶν ἐχθρῶν, με-2ο γάλα δε βλάψωσι τὰς ιδίας πράξεις, ἄνδρα τοιουτον και στρατηγὀν αγαθὸν ἐάσαντες διαφυγεῖν, δν εἰκος ἐχθρὸν αυτοῖς ἔσεσθαι φοβερώτατον. ἔτι 14 ταυτα λέγοντος αυτοὐ παρῆν ἄλλος γραμματοφύρος, ῶς απὸ τῶν ἐκ του Τύνητος απεσταλμένος, παρα- ω πλήσια τοῖς ἐκ τῆς Σαρδόνος διασαφῶν. ἐφ' οἷς80Aυτάριτος ὁ Γαλάτης ἐπιβαλὼν μίαν ἔφη σωτηρίανειναι τοῖς εαυτῶν πράγμασι τὸ πάσας ἀπογνῶναι

203쪽

106 I. . I. BELLUM POENORUΜ AFRICUM.

2 τὰς ἐν Καρχηδονίοις ελπίδας ἔως δ' αν ἀντέχηταί

τις τῆς ἐκείνων φιλανθρωπίας, οὐ δυνατον αυτοῖς 3 αληθινὸν γενέσθαι τον τοιουτον σύμμαχον. διόπερ ξίου τουτοις πιστευειν, τουτους ακούειν, τοῖς Τοιουτοις προσέχειν τον νο , οῖτινες αν αεί τι των 5απεχθεστατων καὶ πικροτατων εἰσαγγέλλωσι κατὰ Καρχηδονίωw τους δ' ἐναντία τουτοις λέγοντας 4 προδότας και πολεμίους ἡγεῖσθαι παρήνει. ταυταδ' εἰπὼν συνεβουλευε τόν τε Γέσκωνα καὶ τους μετ' αυτου συλληφθέντας καὶ τους υστερον γενο- 10 μένους αἰχμαλώτους των Καρχηδονίων αἰκισαμένους 5 ἀποκτεῖναι. πρακτικώτατος δ' ην ουτος ἐν ταῖς

συμβουλίαις διὰ τὸ πολλους την φωνὴν αυτοὐ συν-6 ιέναι. πάλαι γὰρ στρατευόμενος ξδει διαλέγεσθαι φοινικιστί' ταύτη δέ πως οἱ πλεῖστοι συνεσαίνοντο 15 τῆ διαλέκτω διὰ τὸ μῆκος τῆς προγεγενημένζς στρατ τείας. διόπερ ἐπαινέσαντος αυτὸν ὁμοθυμαδὸν του 8 πλήθους, ουτος μεν ευδοκιμων ἀνεχώρησε. πολλῶν δὲ προπορευομένων ἀφ' ἔκαστου γένους ἄμα, καὶ βουλομένων αυτὴν παραιτεωθαι τὴν αἰκίαν διὰ νοτὰς γεγενημένας εκ τοὐ Γέσκωνος εις αυτοὐς ευεργεσίας, ουτε μην των λεγομένων ουδὲν ἡν συνε

τόν, ώς ἀν ἄμα πολλῶν, ἔκαστου δὲ κατὰ τὴν

0 ιδίαν διάλεκτον συμβουλευοντος ' ἐπεὶ δὲ καὶ παρε- γυμνώθη διότι τὴν τιμωρίαν παραιτοὐνται, καί τις 25 ἐκ τῶν καθημένων εἶπε Βάλλε, πάντας ἄμα κατέ- 10 λευσαν τους προπορευθέντας. καὶ τουτους μέν,

ῶσπερ υπὸ θηρίων διεφθαρμένους, ἐξέφερον οἱ 11 προσήκοντες. τους δὲ περὶ τὸν Γέσκωνα λαβόντες, ἄντας εἰς ἐπτακοσίους, ἡγον ἐκ του χάρακος οἱ περὶ κτὀν Σπένδιοw καὶ προαγαγόντες βραχὐ προ τῆς στρατοπεδείας πρῶτον μὲν ἀπέκοπτον τὰς χεῖρας,

204쪽

ποιουμενοι την αρχην απὸ του Γέσκωνος, ον βρα- 12χεῖ χρόνω πρότερον ἐκ πάντων Καρχηδονίων προκρίναντες ἀνέδειξαν μὲν ευεργέτην αυτῶν, ἐπέτρεψαν δὲ περὶ των ἀμφισβητουμένων. επειδη δε τὰς 13ε χεῖρας ἀπέκοψαν, ἡκρωτηρίαζον τους ταλαιπωρους' κολοβώσαντες και συντρίψαντες τὰ σκέλη ἔτι ζῶντας ἔρριψαν εἴς τινα τάφρον. οἱ δε Καρχηδόνιοι, του δυστυχήματος αυτοις 81 ἀναγγελθέντος, ποιεῖν μεν οὐδὲν ειχον, ἐσχετλία- 10 ζον δέ, καὶ περιπαθεῖς γενόμενοι τu συμφορὰ προς μεν υμίλκαν και τον ἔτερον των στρατηγῶν υν-. νωνα πρεσβευτὰς ἐξέπεμπον, δεόμενοι βοηθεῖν καιτιμωρεῖν τοῖς ητυχηκόσι. προς δε τους ἡσεβηκότας 2 κήρυκας ἐξαπέστελλον περὶ της τῶν νεκρῶν ἀναι- 15 ρέσεως. οἱ δ' ουτε ἔδοσαν, προεῖπόν τε τοῖς παρ- 3ουσι μητε κήρυκα πέμπειν προς σφῆς μήτε πρεσβευτήν, ως τῆς αυτῆς κολάσεως υπομενουσης τους παραγενομένους ἐς νυν Γέσκων τέτευχε. προς δε 4το λοιπὸν ἐδογματοποίησαν καὶ παρήνεσαν ἐαυτοῖς Ψο ον μὲν ἀν λάβωσι Καρχηδονίων, τιμωρησαμένους ἀποκτείνειν δν δ' ἰν τῶν συμμαχουντων αυτοῖς, ἀποκόψαντας τὰς χεῖρας αυθις εἰς Καρχηδόνα ἀποπέμπειν. o δη καὶ διετέλεσαν ἐπιμελῶς ποιουντες. διόπερ εἰς ταυτα βλέπων ουκ αν τις εἰπεῖν ὁκνή- 525 σειεν ως ου μόνον τὰ σώματα τῶν ανθρώπων καί τινα τῶν ἐν αυτοῖς γεννωμενων έλκῶν καὶ φυμάτων ἀποθηριουσθαι συμβαίνει καὶ τελέως αβοήθητα γίγνεσθαι, πολυ δὲ μάλιστα τὰς ψυχάς. επί τε γὰρ 6

τῶν ελκῶν, ἐὰν μὲν θεραπείαν τοῖς τοιουτοις προσ-M άγη τις, υπ' αυτῆς ἐνίοτε ταυτης ἐρεθιζόμενα θει- τον ποιεῖται την νομήν ἐὰν δὲ πάλιν απὴ, κατὰ την εξ αυτῶν φύσιν φθείροντα το συνεχὲς οὐκ ἴσχει

205쪽

108 I. . I. BEI LUM POENORUM AFRICUM. 7 παυλαν, ως αν αφανωρ τὸ υποκείμενον ταῖς τε ψυχαῖς παραπλησίως τοιαῶται πολλάκις επιφύονται

μελανίαι καὶ σηπεδόνες ῶστε μηδεν ἀσεβέστερον ανθρώπου μ ζδὲ ώμότερον ἀποτελεῖσθαι των ζώων. 8 οἷς εὰν μεν συγγνώμην τινὰ προσάγyς καὶ φιλα- 1., θρωπίαν, ἐπιβουλὴν καὶ παραλογισμὀν ηγούμενοι; το συμβαῖνον ἀπιστότεροι καὶ δυσμενέστεροι γίγνον-9 ται προς τοὐς φιλανθρωπουντας ' εὰν δε ἀντιτι- μωρὴ, διαμιλλώμενοι τοῖς θυμοῖς οὐκ ἔστι τι των ἀπειρημένων η δεινῶν οποῖον ουκ ἀναδέχονται, σὐν 10 καλῶ τιθέμενοι την τοιαυτην τολμαν τελος δ' ἀποθηριωθέντες ἐξέστησαν της ανθρωπίνης φυσεως.

10 της δὲ διαθεσεως αρχηγὸν μὲν και μεγίστην μερίδα

νομιστεον ἔθη μοχθηρὰ καὶ τροφην εκ παίδων κακήν, συνεργὰ δε καὶ πλείω, μέγιστα δὲ τῶν συν- 15εργῶν, τὰς αεὶ τῶν προεστώτων υβρεις καὶ πλεο-

Ii νεξίας. ὁ δὴ τότε συνέβαινε μεν καὶ περὶ το σύστημα τῶν μισθοφόρων, ἔτι δε μὰλλον περὶ τοὐς ηγεμόνας αυτῶν ὐπάρχειν. 82 'Aμίλκας δε, δυσχρηστουμενος τῆ τῶν πολεμίων 20

ἀπονοία, τον μὲν ωννωνα προς εαυτὸν ἐκάλει, πεπεισμένος ἀθροισθέντων ὁμου τῶν στρατοπέδων 2 θἀττον ἐπιθήσειν τέλος τοῖς ὁλοις. τῶν δε πολε-

π,ή μίων οn ποτε κρατήσειε, τοὐς μὲν ἐν χειρῶν νόμωδιέφθειρε, τοὐς δὲ ζωγρία προς αυτὸν ἐπαναχθέν- Hτας υπίβαλλε τοῖς θηρίοις, μίαν ορῶν λυσιν ταύτην, εἰ δυνηθείη τοὐς ἐχθροὐς ἄρδην ἀφανίσαι.

3 δοκούντων δὲ τῶν Καρχηδονίων ἐπικυδεστέρας ἐλπίδας ἔχειν ήδη κατὰ τον πόλεμον, γίγνεταί τις ολοσχερὴς καὶ παράδοξος περὶ αυτοὐς παλίρροια τῶν κ πραγμάτων. οι τε γὰρ στρατηγοὶ συνελθόντες ἐπὶ τὰ αυτὸ διεστασίασαν προς σφῆς ἐπὶ τοσοίτον ἄστε

206쪽

Li. I. BELLUM POENORUM AFRICUM. 109

ρους, ἀλλα καὶ κατὰ σφῶν αυτῶν πολλὰς ἀφορμὰς

διδόναι το ς ὐπεναντίοις διὰ την προς ἀλληλους φιλονικίαν. ἀ δη και συνέντες οἱ Καρχηδόνιοι τῶ 55 μεν ἐνὶ τῶν στρατηγῶν ἀπαλλάττεσθαι προσέταξαν, τῶ δ' ἐτέρω μένειν, δν αν αἱ δυνάμεις προκρίνω σιν. ἄμα δὲ τούτοις και τὰς παρακομιζομένας ἀγο- 6ρὰς ἐκ τῶν παρ' αυτοῖς καλουμενων πορίων, ἐφ' αἷς εἶχον τὰς μεγίστας ελπίδας περί τε τῆς τροφῆς 1ο και τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων, διαφθαρῆναι συνέβη

κατὰ θάλατταν ὁλοσχερῶς υπὰ χειμῶνος. τὰ δὲ τ

κατὰ την Σαρδόνα, καθάπερ επάνω προεῖπον, ἐτύγχανεν ἀπηλλοτριωμένα, μεγάλας αυτοῖς αεί ποτε χρείας παρεχομενης τῆς νήσου ταυτης κατὰ τὰς πε- 15 ριστάσεις. το δὲ μέγιστον ἡ τῶν Ιππακριτῶν και 8 τῶν 'Iτυκαίων ἀπέστη πόλις, αῖτινες ἐτύγχανον μόναι τῶν κατὰ τον Λιβύην ου μόνον τὴν ἐνεστῶτα πόλεμον ἀναδεδεγμέναι γενναίως, αλλὰ και τους κατ' Ἀγαθοκλέα καιρους καὶ την ' μαίων ἔφοδονειν ευγενῶς ἡπομεμενηκυῖαι, καὶ συλλήβδην ουδέποτε βεβουλευμέναι Καρχηδονίοις ουδὲν υπεναντίον. τότε 9

δὲ χωρις τῆς αλόγου προς τοὐς Λίβυας ἀποστάσεως

καὶ διὰ τῆς μεταθέσεως ευθέως τουτοις μὲν τVν μεγίστην οἰκειότητα καὶ πίστιν ἐναπεδείξαντο, προς 25 τοὐς Καρχηδονίους απαραίτητον οργὴν ἐνεστήσαντο καὶ μῖσος. τοὐς μὲν γὰρ παραβεβοηθηκότας is

αυτοῖς παρ' ἐκείνων, ἔντας εἰς πεντακοσίους, καὶ τὸν ηγεμόνα τούτων ἀποκτείναντες ἄπαντας ἐρριψαν κατὰ του τείχους, την δε πόλιν ἐνεχείρισαν τοῖς

κ Λίβυσι ' τοῖς γε μην Καρχηδονίοις ουδὲ θάψαι συνεχωρησαν τοὐς ήτυχηκότας αἰτουμένοις. τούτων δὲ ΙΙ συμβαινόντων, οἱ μὲν περὶ τὸν Μάθω καὶ Σπέν-

207쪽

110 VI. BELIRIM POENORUM AFRICUM.

διον, ἐπαρθέντες τοῖς συμβεβηκόσι, πολιορκεῖν ἐνε- 12 χείρησαν αυτὴν τὴν Καρχηδόνα. Βάρκας δὲ παραλαβων Ἀννίβαν τον στρατηγόν' τοὐτον γὰρ ἐξαπέστειλαν οἱ πολῖται προς τὰς δυνάμεις, ἐπεὶ τὸν υν- νωνα το στρατόπεδον ἔκρινε δεῖν ἀπαλλάττεσθαι, 5 κατὰ τὴν υπὸ των Καρχηδονίων αὐτοῖς δοθεῖσαν ἐπιτροπὴν παρὰ τὰς γενομένας των στρατηγῶν στά- 13 σεις προς ἀλλήλους διόπερ Ἀμίλκας, ἔχων τοὐτοντε καὶ Ναραυαν, ἐπίει τὴν χώραν, διακλείων τὰς χορηγίας τοῖς περὶ τον Μάθω καὶ Σπένδιον, μεγί- Ioστην αυτῶ παρεχομενου χρείαν περί τε ταῶτα καὶ

τἄλλα Ναραύα τοὐ Νομάδος.14 N μεν ουν περὶ τὰς υπαίθρους δυνάμεις εν83 τούτοις ἡν. οἱ Καρχηδόνιοι περικλειόμενοι πανταχόθεν ήναγκάζοντο καταφεύγειν ἐπὶ τὰς συμμα- 152 χίδας πόλεις. ἐπιστὰς δὲ γερων ἀεὶ μέν ποτε κατὰ

τον ἐνεστῶτα πόλεμον μεγάλην ἐποιεῖτο σπουδὴν 3 εἰς παν το παρακαλουμενον ὐπ' αυτῶν, τότε δὲ καὶ μῆλλον ἐφιλοτιμεῖτο, πεπεισμένος συμφερειν εαυτῶ και προς τὴν ἐν Σικελία δυναστείαν καὶ προς τὴν 20

Ῥωμαίων φιλίαν τὸ σώζεσθαι Καρχηδονίους, λα μὴ παντάπασιν ἐξὴ τὸ προτεθεν ἀκονιτὶ συντελεῖσθαι τοῖς ἰσχύουσι, πάνυ φρονίμως και νουνεχῶς λογι- Α ζόμενος. ουδέποτε γὰρ χρὴ τὰ τοιαῶτα παρορῶν, οὐδὲ τηλικαύτην οὐδενὶ συγκατασκευάζειν δυνα- 25στείαν, προς ἐν Ουδε περὶ των ὁμολογουμένων ἐξ 5 σται δικαίων ἀμφισβητεῖν. ου μην αλλὰ καὶ ' - μαῖοι τηροῶντες τὰ κατὰ τὰς συνθήκας δίκαια προ-6 θυμίας οὐδεν ἀπέλειπον. ἐν ἀρχαῖς μὲν γὰρ ἐγένετό τις ἀμφισβήτησις ἐξ ἀμφοῖν διά τινας τοιαυ- ω τας αἰτίας. των Καρχqδονίων τοὐς πλέοντας ἐξ Λαλίας εἰς Λιβύην καὶ χορηγοῶντας τοῖς πολεμίοις κα-

208쪽

L. I. BELLUΜ POENORUM AFRICUM.

ταγόντων ώς αυτούς, καὶ σχεδὸν ἀθροισθέντων του- των εἰς την φυλακὴν εἰς τοὐς πεντακοσίους, ἡγανάκτησαν οἱ μαῖοι. μετὰ δὲ ταυτα διαπρεσβευ- 8σάμενοι, και κομισάμενοι διὰ λόγου πάντας, ἐπὶ το-5 σουτον ευδόκησαν ῶστε παραχρῆμα τοῖς Καρχηδονίοις ἀντιδωρήσασθαι τους υπολειπομένους παρ' αυτοῖς αἰχμαλώτους ἐκ του περὶ Σικελίαν πολέμου.

απὸ δὲ τουτου του καιρου προς εκαστα των παρα- sκαλουμενων ἐτοίμως καὶ φιλανθρώπως υπήκουον.aο διὰ και προς μὲν τους Καρχηδονίους επέτρεψαν τοῖς 10 ἐμποροις ἐξαγαγεῖν αεὶ τὸ κατεπεῖγον, προς δε τους πολεμίους ἐκώλυσαν. μετὰ ταυτα των μεν ἐν τῆ II Σαρδόνι μισθοφόρων, καθ' ὁν καιρὸν απὸ των Καρχηδονίων ἀπέστησαν, ἐπισπωμένων αυτοὐς ἐπὶ την15 νῆσον ουχ υπήκουσαw των δ' Λυκαίων ἐγχειριζόντων σφῆς, ου προσεδέξαντο, τηρουντες τὰ κατὰ τὰς συνθήκας δίκαια. Καρχηδόνιοι μεν ουν τῆς παρὰ των προειρημέ- IZνων φίλων τυγχάνοντες ἐπικουρίας υπέμενον την20 πολιορκίαν. τοῖς δὲ περὶ τον Μάθω καὶ Σπένδιον 84 οὐχ ἡττον πολιορκεῖσθαι συνέβαινεν ἡ πολιορκεῖν. εἰς τοιαυτην γὰρ αυτοὐς οἱ περὶ τον ' ίλκαν ἔν- 2δειαν καθίστασαν των ἐπιτηδείων, ῶστ' ἀναγκασθῆναι τέλος αυτούς διαλέσαι την πολιορκίαν. μετὰ δ25 δέ τινα χρόνον ἀθροίσαντες των τε μισθοφόρων τοὐς ἀρίστους καὶ Λιβύων, τοὐς ἄπαντας εἰς πεντακισμυρίους, μεθ' ἁν ὴν καὶ Ζάρζας ὁ Λίβυς ἔχων

τοὐς υφ αυτὸν ταττομένους, ἁρμησαν αυθις ἀντιπαράγειν εν τοῖς ἡπαίθροις καὶ τηρεῖν τοὐς περὶ

λ τον Ῥμίλκαν. των μὲν ουν πεδινῶν τόπων ἀπεί- 4χοντο, καταπεπληγμένοι τὰ θηρία καὶ τοὐς περὶ τον Ναραυαν ἱππεῖς, τοῖς δ' ορεινοῖς καὶ στενούς

209쪽

112 L. I. BELLUM POENORUM AFRICUM. ἐπειρῶντο προκαταλαμβάνειν. εν οἷς καιροῖς συνέβη ταῖς μεν ἐπιβολαῖς καὶ τόλμαις μηδεν αυτους λείπεσθαι των υπεναντίων, διὰ δὲ την απειρίαν πολ-6 λάκις ελαττοίσθαι. τότε γὰρ ήν, ἐοικε, συνιδεῖν ἐπ' αυτης τῆς ἀληθείας πηλίκην ἐχει διαφορὰν οεμπειρία μεθοδικὴ καὶ στρατηγικὴ δυναμις απειρίας τ και τριβῆς ἀλογου στρατιωτικῆς. πολλοὐς μὲν γὰρ αυτῶν ἐν ταῖς κατὰ μερος χρείαις ἀποτεμνόμενος καὶ συγκλείων ῶσπερ ἀγαθος πεττευτής, ἀμαχὶ διέ-8 φθειρε, πολλους δ' εν τοῖς ὁ1οσχερεσι κινδυνοις 10 τους μεν εἰς ἐνέδρας ἀνυπονοητους επαγόμενος

ἀνήρει, τοῖς δ' ἀνελπίστως καὶ παραδόξως ποτε μὲν μεθ' ημέραν, ποτὲ δὲ νυκτωρ, ἐπιφαινόμενος ἐξ πληττεν ών ὁσους λάβοι ζωγρία, πάντας παρέβαλλε

s τοῖς θηρίοις. τέλος δ' ἐπιστρατοπεδευσας αυτοῖς 15

ἀνυπονοήτως ἐν τόποις ἀφυέσι μὲν προς την εκείνων χρείαν, ευφυέσι δὲ προς την ἐαυτου δυναμιν, εἰς τοsτ' ήγαγε περιστάσεως ῶστε μήτε διακινδυνευειν τολμῶντας μήτ' ἀποδρῆναι δυναμένους διὰ το τάφρω καὶ χάρακι περιειλῆφθαι πανταχόθεν τέ- 20λος υπο τοὐ λιμοί συναγομένους ἐσθίειν ἀλλήλων 10 ἀναγκασθῆναι, του δαιμονίου την οἰκείαν αμοιβὴν αυτοῖς ἐπιφέροντος τῆ προς τους πέλας ἀσεβεία καὶ 11 παρανομία. προς μὲν γὰρ τον κίνδυνον ουκ ἐτόλμμων ἐξιέναι, προδηλου τῆς ῆττης και τῆς τιμωρίας ατοῖς άλισκομένοις υπαρχουσης, περὶ δὲ διαλυσεως ουδ' υπενόουν ποιεῖσθαι μνήμην, συνειδότες σφίσι 12 τὰ πεπραγμένα. προσανέχοντες δ' αεὶ ταῖς ἐκ του

νητος βοηθείαις διὰ τὰς των ἡγουμένων ἐπαγγελίας παν υπέμενον ποιεῖν κατὰ σφῶν αυτῶν. 3085 ἐπεὶ δὲ κατεχρήσαντο μὲν ἀσεβῶς τους αἰχμαλώτους, τροφῆ ταυτy χρώμενοι, κατεχρήσαντο δὲ τὰ δου-

210쪽

L. I. BEI LUM POENORUM AFRICUII.

λικὰ των σωμάτων, ἐβοήθει δ' ἐκ του Τύνητος ουδείς, τότε προδήλου τῆς αἰκίας διὰ την περικάκη- 2σιν ἐκ των πολλῶν τοῖς ἡγεμόσιν υπαρχουσος, ἔκριναν οι περὶ τον Αυτάριτον καὶ Ζάρζαν και Σπέν-5 διον εγχειριζειν εαυτοὐς τοῖς πολεμίοις και διαλαλεῖν περὶ διαλύσεως Ἀμίλκα. πέμψαντες ουν 3 κήρυκα καὶ λαβόντες συγχώρημα περὶ πρεσβείας, κον ἔντες δέκα προς τους Καρχqδονίους. προς έους υμίλκας ομολογιας ἐποιήσατο τοιαύτας' ἐξεμ 10 ναι Καρχηδονίοις ἐκλέξασθαι των πολεμίων ους ὰν αὐτοὶ βούλωνται δέκα τους δὲ λοιπους ἀφιέναι μετὰ χιτῶνος. γενομένων δὲ τούτων, εὐέως 1ωμίλκας ἔφη τοὐς παρόντας εκλέξεσθαι κατὰ τὰς

ομολογίας. των μὲν ουν περὶ τον Αυτάριτον καὶ 15 Σπένδιον και των ἄλλων των ἐπιφανεστάτων ηγεμόνων τοὐτον τον τρόπον ἐκυρίευσαν οἱ Καρχηδόνιοι. των δὲ Λιβύων, ἐπεὶ την σύλληψιν ρσθοντο 6των ηγεμόνων, νομισάντων αυτοὐς παρεσπονδῆσθαι

διὰ τὸ τὰς συνθήκας ἀγνοεῖν, καὶ διὰ ταύτην τηναο αἰτίαν ὁρμησάντων ἐπὶ τὰ ὁπλα, περιστήσας αυτοῖς γ' ίλκας τά τε θηρία καὶ την λοιπὴν δύναμιν ἄπαντας διέφθειρε πλείους ἔντας των τετρακισμυρίων περὶ τὸν τόπον τον Πρίονα καλούμενον ' ον συμβαίνει διὰ την ομοιότητα του σχήματος προς το νυν 25 εἰρημένον ὀργανον ταύτης τετευχέναι τῆς προσηγορίας.

Πράξας δὲ τὰ προδεδηλωμένα τοῖς μὲν Καρχη- 86δονίοὶς αυθις ἐλπίδα παρέστησε μεγάλην προς τὀ βέλτιον, καίπερ ἀπεγνωκόσιν ἡδη την σωτηρίαwso αυτὸς δὲ μετὰ Ναραύα καὶ μετ' Αννίβου την χώραν ἐπίει καὶ τὰς πόλεις. προσχωρούντων δὲ και 2 μετατιθεμένων προς αυτοὐς των Λιβύων διὰ τὀ γε-