장음표시 사용
41쪽
.n sanctum Christi corpus itinere unius diei, & quidem bro
uissimo, ante Romanum Pontificem Eucharistiam depor-.tandam curaret: Sin secus,absque sacratissimi Corporis, inecnon Summi pontificis indignitate multa incommoda euitari haudquaquam possent. Hinc factum fuit, ut, sta crosanctum Viaticum eo, quem explicauimus, modo, sau Aliquo in ctissimum D. N. Papam in itinere faciundo praecedat . . ,hVλ Siquando autem eueniret, ut sanctissimus D. N. ali eisio' so quot dies alicubi vellet commorari, Apostolici Palatij Sotelex tis crista, hac de re per Cursorem Tabellarium dedita operi
Sacramen ra missum certior factus, cum uniuerso sanctiSimi Sacrari. menti Comitatu non procul a Sanctissimo Domino expectat, donec de discessu deliberetur. Si vero item Papa solemniter, hoc est cum appara' tu Ciuitatem aliquam es et ingressiirus, in Ecclesia subii bana, moenijs videlicet illius loci vicina, sanctissimul a Sacramentum statuitur, & super Altare decentissime or nato collocatur, eoq. in loco Sanctissimus D.N. Papa ex. ' pectatur,ut inde in Ciuitatem ad Ecclesiam usque Cath dralem cum sanctissimo Sacramento ipsum praecedente, solemni pompa proficiscatur, ut fusius dicemus, cum de solemni Clementis VIII. in Ferrariam ingressu loquemur. Hucusque ostendisse sat est, cur sacrosanctum Euchariar stiae Sacramentum ante Romanum Pontificem, longum iter conficientem, deferatur. Nunc reliquum est, ut Romani Pontifices recenseantur, quos, iter facientes, sacratissimum Christi Corpus pro Viatico ante se deserem
42쪽
De Romanis Ponti cibus . qui in itinere consciundo sacrosanctum Christi Corpus pro Viatico anse se deferendum curarunt: defitinerum rationibus aut causis,qua j-: sos ad iter faciendum mouerunt.
M N E S fere iam inde a primitiua Ecclesia tam Laicos, quam Ecclesiasticos Viros longa plane saeculorum serie sacrosanctum a Christi Corpus, ini itinere conficiundo secum pro Viatico asportasse in prima nostri Commentarii Parte demonstrauimus: id quod ab omnibus item Romanis Pontificibus obseruatum, dicas oportet, etiamsi de antiquioribus mentionem apud Historico , praesertim vero in Vitis summorum Pontifeum hac de re factam non i ueniamus: propterea quod antiquiores Pontifices longo iusti orum ordine sacrosanctum Viaticum nonnisi ad pectus, vel a collo pendens dictis iam de causis more Laisorum, ceterorumq. Christifidelium secum deferre. Iebant, sicut etiamnum Saςerdotes & Praelati Graeci, non autem Laici , Ob urgentem faciunt necessitatem . Italia deinde Tyrannorum persecutionibus, e terarumq. Itali Nationum incursionibus tandem aliquando liberata , mrsecu suilq. viribus cum Pontificia maiestate receptis, R plani Pontifices sacratissimum Christi Corpus pro Via, sisnibus Da tico,
43쪽
carentia. stephanus III. circa
t Ico,longo in itinere conficiundo; solemni pompa, iactinlissimo videlicet apparatu, quem in Tertia nostri Commentarij parte fusis sitne delcribemus, paucis ab hinc foeculis , vel ducentis ab hinc plus minusve annis ante λανa ortandum curarunt . Quamuis autem solemnis Eurcharistiam pro Viatico ante Summum Pontificem iter longum conficientem gestandi Ritus multis ab hinc saeculis a Romanis Pontificibus fuerit usu receptus; hunc tamen Ril una cum huius generis apparatu ob defectum, vel , Π ica disterila, carentiam Diario lim, quae a sacraru n caer Uniarum Magistris fieri solent, nonnisi ducentis ab hinc circiter annis passim obseruatum inueni. - Multos exstimi anis Pontificibus tam antiquioribus , qualia recentioribus ab urbe' Rona a discessisse , vari q. Italiae, extra l. tandem Italiae loca urgentissimis de cavisis peragrasse narrant Historici. Nuin autem omnes pro Viatico sancti stimum Eucharistiae Sacramentum.occulte
vel palam, idest publice vel priuatim secum asportaries,
non satis constat. Ecclesiastici nanque Ritus non ab Hiiastoricis, uti diximus, sed a Magistris caeremoniarum in , Diarijs vel Itinerarijs scribi solent. Inter Romanos Pontifices, quos longum iter fecisse inuenio, sacrosanctumq. Viaticum ipso in itinere factu do siccum detulisse credo, Stephanus est, huius nominis It L& IV. Stephanus nanque III. dictus II. contra Aistulphum, qui totam fere italiam bello vexabat, auxilium a Pipino Franciae Rege sumere cupiens, in Galliam prosectus est. Hinc Stephano iam fines Regni Franciae attingenti, Κ tolus Pipini filius, cui postea a rerum gestarum magnitudine Magno cognomentum fuit, ad centesimum lapidem honoris causa obuiam processit. Idem fecit Pi pinus Rex, tertio ab Urbe lapide, qui teste Platina ex equo desiliens,& pedes sanctissimi Viri exosculatus, a fraeno L equi,
44쪽
equi, quo Summus Pontifex vehebatur, ipse Rex ped 'ster nunquam discessit, donec eum in Urbem, & in cubi- culum, ipsi pisparatum, collocauit. Stephanus V. dictus IV. tertio sui Pontificatus mense Stephanos in Gallias ad Ludovicum Imperatorem, coanomento iV- ςirc Pium, pro seditione atque Campulana ut aiunt) comu- si ratione vitanda sese contulit. Imperator itaque nuncio de aduentu Summi Pontificis allato, ei statim honesti si simum quemque, maxime vero Theodulphum Aureli norum Episcopum cum Clem, & maxima Populi parte obuiam misit: ipse vero ad primum lapidem prodiens, Summum Pontificem cum vidisset,ex equo desiiij t,eumq. data, acceptaq. salutatione, maxima cum veneratione in Urbem usque comitatus cst, praevio Clero, Hymnum Sancti Ambrosij, ac B. Patris Augustini praecinente , ce-peq. repetente. Romanos Pontifices hosce ambos longis in itineribus vel publice, vel saltem priuatim, ad pectus videlicet, sacrosanctum Viaticum secum asportasse ratio persuadet rquoniam secundo saltem modo ab antiquioribus Pontificibus iam inde ab nasiccntis Ecclesiae primordio, uti etiam de Laicis iam dcmonstratum est; a recentioribus autem ' . . primo modo sanctissimum Sacramentum pro Viatico delatum esse constat, ut infra aperte ostendemus. Istuc ipsum longo in itinere faetiim esse altero istorum modorum dicas necesse est, a Gregorio VII. totius Ecclesiasticae libertatis Assertore, qui magnam Italiae partem in rebus turbulentissimis peragrauit. v bpisse Idem interea ab Urbano II. Paschale II. Gelasio II. Gelas. Ab& Alexandro III. Summis Pontificibus, qui ad Christia- - ζ' nam Rempublicam reformandam & augendam, in Gai ann. usquellam sese contulerunt, factum esse dicas oportet. s t 9. Quamuis autem Alexander huius nominis III. per va es ea iniurias Italiae partes & in Galliam usque ad schisma euellen- Domiνs
45쪽
dum, pacemq. conciliandam ultro citroq. cursando sacrosanctum Viaticum secum palam detulisse non legatur; illud tamen vel saltem ad pectus vel ad collum pendens clam ab eo delatum fuisse credendum est, propterea quod vel nauigauit, vel tanquam profugus huc & illuc cursitauit, dum PederiX Imperatoris rabiem fugiens Ve-nctias sese tandem recepit, & in Monasterium Canonicorum Regularium humillimam vitam ducens,& incognitus sese abdidit,ut Venet ijs supra eorumdem Canonicorum Ecclesiae Portam Inscriptio marmore incisa innuit in hanc verborum formam: Alexander m. P. M. F dericia rabie profugus, has sacras Regularium Aedes pro munere receptae bospitalitatis inexhausto Indulgentiarum thesauro perpetuo
ditauit. Hucusque Inscriptio. Eadem historia per pictoriam artem in Venetae Reipublicae Aula,quam dicunt Auream, nec non Romae in Regia Vaticani Palatij Aula repraesentatur, & hac Inscriptione illustratur '. ex. pa III.
Frideriei Imp. iram er impetum fugiens, abdidit se Venetias; cognitum , O a Senatu perhonorifice susceptum, Otione Imp. Filio nauali proelio a Venetis victo, captoq. Fridericus, pace facta, supplex adorat, eidem a obedientiam pollicitus. Ita Pontifici sua dignitas Veneta Reip. beneficio restituta. M. C. LXXVII. Haec ibi. His igitur,
alijsq. de causis , quas nuper enarrauimus, sacratissimum Viaticum ab Alexandro in itinere publice asportatu afuisse non legitur ; priuatim tamen delatum inficias ire
Immo quotquot suere unquam illi, qui in longam sese dederunt viam, omnes idem factitasse, uno videlicet , aut altero modorum nuper enarrato, sanctissimum Sacramentum pro Viatico secum detulisse credo, quin valde asseueranter omni scilicet asseveratione aifirmare non vereor. Quos tamen Romanos Pontifices ex recentioribus sacrosanctum Viaticum longo in itinere ante.
se publice asportandum curasse inuenimus, hoc subij ci
46쪽
Gregorius XI. dum Apostolicam Sedem ex Auenione GregIT
Romam reportaret, Eucharistiae Sacramentum secum pu- - ΠΠ PQN
blice detulisse non legitur, etsi alio in itinere id ab eo 'i' Τ' asportatum fuisse inueni, ut infra videre licet: is enim i Ex summa Gretorius Anno Domini M. CCC. LXXVI. sui vero C00 i Pontificatus V . vel si Platinae credimus VII. Annoq. ut 'Τ' ait Platina LXX. post Curiae Romanae ab Urbe in Gal- Ex summaliam discessum Romam ingressus est . Petrus Amelius C*ς φ 7s Alectensi ex Augustinianorum Familia in Narbonensi Petriis A- Gallia, Episcopus Senogalliae, tum Archiepiscopus Ta- ' rcntinus, mox Patriarcha Gradensis, ad extremum Ale, palati, lixandrinus, & Administrator Aquensis ; sedentibusq. Vm sumbano V. Gregorio XI. Vrbano VI. & Bonifacio IX. ApostoIlai Palatij Sacrista, Itinerarium maritimum , seu totam nauigationem ex Auenione Romam usque, Id bus Septembris, hoc est, die I 3. eiusdem mensis cmptam, diligenter conscripsit, in ea tamen nauigation Μ. CCC. nulla unquam de sacratissima Hostia fit mentio, vel quia LXXV die Summus Pontifex cam ad pectus priuatim,ut Laici, alijq. P omnes antiquitus facere solebant , secum detulit ; vel .
quia sanctissimum Christi Corpus in ipsa nauigatione
deferendi consuetudo in desuetudinem iam abire coeperat, etiamsi a Cleinente deinde VII, inter nauigandum fuerit asportatum, ut suo loco dicetur, Cum au- rem idem Gregorius e Corytho, seu Corneto ad Ostia 'r Tiberina nauigando tandem peruenisset, ad Basilicam Sancti Pauli extra Vrbis moenia accessit, indeq. XV. Ka- M. CCC, lendas Februarii, hoc est, 18. Ianuarii die,Cathedrae Ro- VI manae S. Petri dicata, tanto apparatu, tanta l. Romanorum omnium, uniuersaeq. Italiae laetitia Romam ingres.sus est, quanta verbis explicari nunquam posset ; nullam tamen in eodem Itinstrario mentionem de sacratis
sima Eucharistia ab ipso Sacrista tot nauigationis unia Mersae minutias explicante, factam Me inueni. Hinc sint
47쪽
sanctissimum Sacramentum in itinere publice non aspor- . tatum , Romano Pontifice Ciuitates solemniter ingrediente , publice olim deserri non solere , non sbium, exemplum nuper enarratum indicat, sed ratio item ipsa persuadet: propterea quod pro ipso tantum Vi tico a Romanis Pontificibus , necnon ab omnibus via, . ris Ecclesiasticis, ac item Laicis in itinere sacrosanctum Eucharistiae sacramentum antiquitus deserri consueuit, uti in prima Commentarij nostri Parte demonstratum est. Siqui vero aliter aetate nostra fecerint, id consilio illorum, qui huiusce Ritus causam meditati non sunt, fa- ctum esse dicas oportet, sicut Bononiae insolemni Cle-.xaroli V. mentis VII. & Κaroli V. equitatione per Ciuitatem coron i0 factum fuit, ubi primum Imperator summi Pontificis manu coronatus suit, ut infra videre est. Huic item
exemplo adsimile est illud alterum, quod in solemnissi
Lib. Cae ma Romanorum Pontificum equitatione olim obseruarem. -xit batur, dum Romae summus Pontifex coronatus, e Vaticano ad s. Ioannem in Laterano ad possessionem capiendam splendidissima proficiscitur pompa 1. Id quod admissum fuisse ab ijs censeo, qui non pro Viatico, sed ad
solam maiestatem Pontificiam repraesentandam sanctissimum Sacramentum longo in itinere asportati solere Ritus an . Opinati sunt. Nunc autcm gestatio sanctissimi Sacratiqu3xu , menti in solemni per Ciuitatem equitatu iam diu antiquata in desuetudinem abi jt, vel quia multis ab hine annis, ut aiunt, equitatio sine paramentis Ecclesiasticis, minusq. proinde solemnis fieri solet: vel quia in huiusmodi equitatione id ita, re magis perspecta, faciendum,
videtur: praecelsum nanque ac venerabile Sacramentum,
piae ter sacrosanctum Viaticum a Romanis Pontificibus in itinere,& a Parochis ad aegrotos pie ac religiose asportari consuetum; singulis annis per publicas Ciuitatum,& Op-lidorum, ceterorumi locosum vias infesto sacratissupi
48쪽
Corporis Christi die, singulari veneratione ac solemni- Conca. tate, ut sancta Synodus Tridentina inquit, in processio- , : i nibus circumferri solet, ac debet. Quod igitur sanctissi- ein .cio
mum Sacramentum super Asturconem in solemni per Ci- men. uitatem equitatione ad ipsam maiestatem Pontificiam ψεhlihes. insinuandam deferre non oporteat, inuictum ex eo ar- Tit. i 6. Sumentum colligi potest, quod in tam solemni, hoc est, tam splendida &sumptuosa Gregorij XI. equitatione, dum idem Pontifex Vrbem ingrederetur, sacratissima Hostia in itinere ob nauigationem non asportata, publice saltem ac solemniter per Ciuitatem delata non fuit. Quando autem idem Gregorius ab Urbe Roma Ana- Greg. niam profectus est; e Basilica Sancti Petri ad Sanctum Ioannem in Laterano ivit,ibiq. rem sacram iecit, H ii iam amestiamq. unam consecratam,ante se in itinere deferendam, se in iti- suis manibus in pixide asseruauit , ut Petrus Amelius Apostolici Palatij olim Sacrista scribit dicens : Referuata curauit,
Eucbaristia, reposta . per suas manus sacratissimas in Castodia. Et infra: Primo mane Iunij antelucanum,Corpus christi omnibus viam 'in
patefecίt..Haec Petrus Amelius de sacratissima Hostia in itinere a Gregorio delata. Si itaque in tam breui itinere augustissimum Christi Corpus delatum fuit ; istuc ipsum longo in itinere a ceteris Romanis Pontificibus, qui Gregorium XI. praece se serunt, factitatum dicas licci, quamuis de hac sanctissimi Sacramenti gestatione dictis iam de causis in Om- Pag., et.&nium summorum Pontificum itineribus mentio inueniri non potuerit. Hunc interea Ritum inueni obseruatum in illo etiam tam lacrymabili, tamq. detestando schismate, quo tandiu Catholica Ecclesia laborauit, hoc est ab Anno Domini M. CCC. LXXVIII. post obitum Gregorij XI. qui N. CCC. Pontificiam Sedem ex Auenione Romam reportauit, ad LXXV Iii. Concilium usque Constanti ense IqI7. Hoc sane tempore
49쪽
r, Coeil tres in schisuaate deserebantur Pontifices, Ioannes vide-
n ti licet XXIlI. Balthassar Cossa Neapolitanus antea voca
tus; Gregorius XII. Angelus Venetus antea nuncupatus, Concit. ex Familia Patritia Coraria ortus; & Petrus de Lunaia , Benedictus XIII. dictus. Is enim genere Cathalanus ex amplissima natus Familia, mortuo Clemente VII. adulterino, quem, Cardinalem Gebennensem vocitatum,GaDii in Pontificcm elegerunt, Urbano VI. Pontifice iam legitime creato, Romanus Ponti sex a schismaticis quibus
Circa ann. dam Auenione nominatur: ubi dum ipse Benedictus Pon-Dom kεψ7 tificiam auctoritatem exercere conaretur, idq. ab aliquotis . Nationibus, nec non a multis Principibus Viris, & ab omnibus denique bonis permoleste ferri videret, a Concilioq. tandem schismaticus & Antipapa declaratus, ad concitatam sibi iram mitigandam, Icaro liq. VI. Galliarum
Regis gratiam sibi conciliandam, eidem Regi ius Decia
Paul. Ae- mar de Sacerdotibus cogendae, ut Paulus Aemylius de 'r. ἡ ἡ rebus gestis Francorum ait, in annum dedit summis h buthesti, minum querimonijs & expostulationibus , Benedictiq. Francoru. nomine in dies magis inviso. Cum autem ijs, qui eius sectam sequerentur, interdictum fuisset iure vectigalium, reddituumq. Ecclesiasticorum, cum statim deseruerunt omnes. Qua ex re Benedictus ignominiam sibi imminentem metuens, discessum q. vel potius fugam meditatus, . , in Cathaloniam redij t. Vt autem Pontificiam maiesta- tem, quam miris artibus affectabat, repraesentaret; vel timore perculsus , impetum hominum in itinere sibi inastantem coercere ac reprimere posse i , sacratissimum Christi Corpus ante se asportandum curauit, Paulo Aemylio teste, qui loco superius laudato, hac de re Lib. io.de sta inquit: Metu, ignominia . permotus Petrus videlicet
reb. gestis de Luna ne a quoquam violaretur, Merosanctum Domini Corpus k -0ςς μ' praeseserens , in Cathalaniam ad natales suos , Tarracono esse
concessit. Haec ex Aemilio. Huius
50쪽
Huius generis exemplum quamuis nec verum Pon tificem , nec propriam pretiosissimi Viatici gestationem omnino referre videatur , sicut ex Pauli Aemi-lij verbis colligitur ; ipsum tamen sanctissimi Sacramenti ante summum Pontificem in itinere asportandi usum demonstrat: nisi enita ante Petrum de Luna is, Benedictum XIII. falso nuncupatum, hic Eucharistiae Sacramentum in itinere gestandi Ritus in usu olim
frequenti non extitisset, tantam nouitatem ausu S non
fuisset attentare: immo ex hoc exemplo Ritus sacrati susimam Eucharistiam pro Viatico in itinere ante Roma, num Pontificem gestandi solitus comprobatur : dissilmq. Petrum ob mortem ex ira concitata sibi impendentem, sacrosanctam Hostiam iuxta summorum Pontificum consuetudinem non solum in sui tutelam , sed & pro Viaticorin itinere ante se deferendam curasse, ratio ipsa docet, ac persuadet. Idem quoque factum dicas necesse est a Pio huius nominis II. qui Mantuam pro Conuentu ad bellum contra Turcas excitandum celebrando luit, deinde iterum ereatus. 'in bellum contra Turcas indictum profectus, Anconae Anno Domini M. CD. LX IV obijt prima Septembris die, sextoq. sui Pontificatus anno, teste Platina . Hunc Pium, Mantuam usque profectum, varia Italiae fiumina nauigasse, Anconam vero Lectica delatum esse Scriptores produnt ; hinc nulla de sacrosancto Eucharistiae Sacramento ante ipsum delato apud cos mentio facta reperitur, nisi ipso Mantuam ingrediente , ut legitur in eiusdem Pij Commentarijs, in quibus post apparatum & Comitatum, qui sanctissimum Sacramentum Pij I l.
antecedebat, enarratum, haec leguntur: His Arcula iungebatur aurea, equo albo vicia,qmΚιis luminaribus circumdata,
n qua condita fuit Eucharisia, ides Hostia Saluatorii sacrata, sericeum desuper υmbraculum. Haec ibi. Nihil autem erat, ti a