Aristotelis Stagiritae Organum, seu Libri ad Logicam attinentes, Seuerino Boetho interprete ad optimorum exemplarium Graecorum fidem nuper recogniti; & in capita distincti Cum scholijs varijsque argumentis, ... nuper additis

발행: 1567년

분량: 751페이지

출처: archive.org

분류: 철학

441쪽

eorum,quae C insit,neq; C nulli eoru,quae B,assum-

via vero fuerit utraq; econuerso,ambae falsae erunt.

Euenit aut ita se habere C ad A & B, ut neq; sub Asit, neque uti in B. impossibile nanque B esse in toto aliquo,dicebatur.n. A primo ipsi non inesse A vero non necesse Oibus entibus inesse uti:quare ambet falsae.Sed & alteram contingit veram accipere, non tamen utram voluerit,sed A C.C B,nanque propositio semper falsa erit, eo φ ipsum B in nullo sit: AC vero euenit.quemadmodum si A,& ipsi C,& ipuB insit indiuidue.quando nadem primo praedicetur de pluribus,neutru in neutro erit. Differt aut nihiI,

neque si non indiuidue insit. Deceptio quidem igitur inexistendi & per haec,& ita fit .lum: non enim erat in alia figura inexistendi syllogismus. Quae vero est non existendi & in prima fit & in media figu-.ra. Primum itaq; dicamus quod modis in prima fit, di quomodo se habentibus propositionibus Contingit quidem igitur viri': falsis existetis.quemadmodum si A & ipsi C & ipsi B insit indiuidue . St. n. acceptum fuerit A quidem nulli C: C vero omni B: tali

erunt propositiones. Contingit aute & asteta falsa existente,& hac utravis.euenit.n.A C quidem vera esse:C B vero falsam: A C quidem veram, quoniam

non omnibus entibus inest A C , B vero falsam qm impossibile est C inesse ipsi B,cui nulli inest A. no.D.amplius vera erit A C propositio,simul aute si Mambae sunt verae,& pclusio erit vera. Sed & C B co- tingit vera esse, altera existente falsa quemadmodusi B,& in C, & in A est. neeesse. n.alteru sub altero esse quare si acceperit A nulli eoru,quae C inesse falsa erit propositio. Planuligit,st altera falsa existente& utrisque,erit falsus syllogismus.In media autem fi gura,totas quide esse propositiones ambas falsas,nocontingit.quando enim A omni B insit:nihil erit aecipere,quod alteri quidem omni,alteri vero nulli ierit

442쪽

qa LIBER PRIMus erit. oportet aut sic accipere propositiones, ut huic quidem insit,illi vero non in sit,siquidem erit sylla.si igitur si acceptae salse,planum, θ econtrario econ- uerm se habebunt: hoc aut impossibile: In aliquo vero utranque nihil prohibet falsam esse. quemadmodum si e & a,& b alicui inst. St. n. a,quidem omni acceptum fuerit inesse:b vero nulli. falsae quidem ambae propositiones,non tamen totae,sed in aliquo. Et econuerso autem posito priuatiuo consimiliter. Alteram vero falsam esse,& virauis,contingit.quod. n.

inest a omni.& b inest.Si igitur acceptum fuerit ipsum C inesse quidem toti a,toti vero b non inesse: ea quidem vera erit, b c autem falsa. Rursus, quod bquidem nulli inest,neque a omni inerit. si. n.ipsi a , &ipsi b: sed non inerat. dii igitur acceptum fuerit c a quidem toti inesse:b vero nulli:b c quidem propositio vera,altera autem falsa. Consimiliter vero&tra

sposito privativo.quod. n. nulli inest a,neque b nulli inerit. Si igitur acceptum fuerit c a quidem toti non inesse: a c quidem propositio vera erit altera autem falsa.Et rursus quod omni b inest accipere inesse nulli a,falsum necesse. n. sib omni,& a alicui ines se.Si igi tur acceptum fuerit,c inesse quide omni brnulli vero a c b quidem vera erit,c a aute falsa. Planum igitur,v& ambabus existentibus falsis,& altera solum,erit sylis,deceptorius in indiuiduis In his vero,quae insunt non indiuidue,aut non sunt. quadoquidem per proprium medium essiciatur falsi sylla, non possunt ambae falsae esse propositiones,sed ea solum,quae est ad maius extremum. Dico autem pro

prium medium, per quod fit contradictionis syllogismus Insit. n. a ipsi b per medium c : quoniam istit necesse est cbasfirmativam accipi cum fit sylti. Manum,si semper haec erit vera,non enim conuertitur

ac vero falsa, hac enim conuersa contrarius fit syllogismus.Consimiliter autem & si ex alia coordina

tioni

443쪽

tiqne acceptum fuerit medium t D licet in toto Asit,& de B omni praedicetur: necesse. n. D B quidem

propostionem manere,altera vero conuerti. quarenaec quide semper vera,illa aut semper falsa, & qua-ὲ talis decemio eade est et,quae est per propriu medium.Si vero non per proprium medium emciatur

sylli: si sub A quide sit mediu,ipsi vero B nulli in-M:necesse est fanas esse ambas accipiendae nanque

sunt econtrario,q se habent propositiones, si debet sylli fieri.scautem acceptis,ambae essiciuntur fatis quemadmodum si A quidem toti D inest: D vero nulli eorum,quae b. his.n .conuersis sylla erit,& propositiones amae falsae. Quando vero medium non sit sub a,vt d, a d quidem vera erit, d b autem falsa nam a d quidem vera, quoniam non erat in a ipsumd: d b autem falsia,quoniam si esset vera, & concluso vera esset.sed erat fala.Sed cu per mediam figuram efficitur deceptio,ambas quidem non cotingit falsas esse propositiones totas Cum .n .sit b sub a, nihil cotingit,huic quide Oi, illi vero nulli inesse,que admodum dictum est & prius. Alteram autem euenit & utra talibet. Si enim c, & a & b insit:si acceptu fuerit ipsi quidem a inesse,ipsi vero b non inesse:a cquidem vera erit,altera autem falsa. Rursus,si accep um fuerit c ipsi quidem b inesse , a vero nulli : bc quidem vera erit,altera autem falsa.Si igitur priuatiuus sit deceptionis syllogismus,dictum est, quando & per quae erit deceptio.Sin autem amrmativus, quando quidem per proprium medium. impossibile ambas esse falsas necesse est enim c b manere,si quis dem erit sy llogismus, quemadmodum dictum est 3t

prius. quare c a semper erit falsa: haec enim est quae conuertit. Consimiliter aut & si ex alia coordinatione accipiatur medium, quemadmodum dictu est Min priuatiua deceptione . necesse enim d b qui de masere,a d autem conuerti, & deceptio eadem e st ei, quae

444쪽

quae prius . tuando aut non per proprium: si D qui dem sit sub A haec quidem erit vera,altera aut falsa: euenit. n. A pluribus inesse,quae non sunt sub se inuicem: si vero non sit D sub A. planum quidem, q, haec semper erit falsa,affirmativa nanque accipitur, D B vero contingit & vera esse & falsam: nihil. n.prohibet A quidem nulli D inesse, D vero ipsis omni ut animal scientiae,scientiam autem musicae. Neque rursus si neque A nulli eorum, quae D, neque D nulli eorum,quae B. Manifestu igit, non existente medio sub Α,& ambas euenit falsas esse,& utra volueris. QSot igitur modis & per quae euenit fieri deceptiones,quae εm syllogismum,& in immediatis,& in iis,quae per demonstrationem,manifestum. Planums, is , a ute,&l siduis sensus defecerit, necesse&scientia natura de aliquam dencere,quam impossibile est accipere: si-feiate siij quidem addiscimus aut inductione , aut demonstra . tiam quo- tione. Est autem demonstratio ex uniuersalibus , in que pro- ductio vero ex iis quae pis partem: impossibile aut triσμ' uniuersalia speculari nisi per inductionem , quonias sibi μ & quae per abstractionem dicuntur,erunt per induit - δεμ ctionem nota,siquis voluerit nota sacere,quomodo insunt uniquique generi nonnulla,& si non separabi, ι - lia sunt,secundumis tale hoc vitumquodq;: indu

Cere autem non habentes senium,impossibile singularium nanque sensus est, non. n.contingit accipere ipsorum scientiam: neque enim ex uniuersalibus sine inductione, neque per inductionem sine sensu .

Vnstrantia duplex est negationis,σ praue dissolstionis. : Sensu est singularium intellectus edimentia uniuersiliun . Impogibile eHlpeculaei runiuersale,nisi per inductionem. DemoUratio eH ex uniuersalibus , inductis vero ex bis,quae a secundum partem.

445쪽

P ficisti te sensuae scit fientia sensibilium illisu sienses.

Addisicimus aut per inductionem,aut per Amonstrasionem . iis quot'quadibus constet e duimus, o ansursum deo sumuesia in insultum abino. Cap. XVI.

ES: aiat omnis syllogismus per tres terminos, . di qui quidem monitrare pol,q, A inest ipsi C, eo s inest ipsi B,& hoc ipsi Q priuatiuus autealtera quide propositione habens, s aliud quid alii

inest,alteram vero, q, non inest. Manifestum igitur,

si principia be quae dicuntur suppositiones hae sunt:

accipientem.n. haec ita necesse est monstrare,ut Ψ Ainest ipsi C per B. Rursus vero.A ipsi B per aliud

medium,&.B ipsi C cosi militer. Secundu opini nem igit syllogitantibus & solum dialectice, planuhoc solum considerandum,si ex quibus contingit

probabilissimis fiat syllogismus quare & si est aliqd

in veritate eorum, quae lunt A B medium, videtur put non esse, qui per hoc syllogizauit, syllogizatus est dialectice. Ad veritate aut ex ijs,quae insunt oportet considerare,se habet aut sic. Quoniam est quod ipsem quidem dis alio praedicatur non sim accides, dico autem sim accidens, ut album aliquando illud dicimus esse hominem,non similiter dicentes & hominem album,hic quidem.n.no alterum aliquid existens album est,album vero quoniam accidit homini esse albo,sunt itaq; nonnulla talia, Vt per se praedicentur.Sit igitur C tale,qtiod ipsum quidem non amplius insit alij,huic aut ipsum B primo,& non sit aliud intermedium,& rursus ipsi E F psimiliter, de /hoc ipsi B. An i git hoc necesse est stare, aut contingit in infinitu ire Etrurtus,si de A quide nihil prae- idicat per se, A vero ipsi H inest primo, intermedio aut nulli priori,& H ipsi G , & hoc ipsi B:an & hc' stare necesse est,aut & hoc otingit in infinitu ire difnrt aut hoc A priori tantum, quoniam hos quidemi esti

446쪽

η 6 tra ER PRIMvs est,in contingit incipienti a tali quod nulli inest ab

teri,sed aliud illi, sursum in infinitum ire, alterv v xo incipientem a talis ipsum quidem de alio,de illo autem nihil praedicatur, deorsum considerare, scontingit in infinitum ire. Amplius media an continpit infinita esse determinatis extremis. dico aut veluti,si a ipsi c inest,mediu vero ipseru b, ipsus vero h & a altera horu aut altera, an εἰ haec in infinitum contingit ire,aut impossibile est aut hoc considerare idem & si demonstrationes in infinitum vadunt di si est demonstratio cuiuscunq;aut ad seinuice terminantur. Consimiliter aut dico & in priuatiuis syllogismis,ac propositionis.vi a inest b nulli,aut primo: aut erit aliquid medium,cui priori non inest, veluti si ipsi g,quid binest oti&rursus ali j adhuc priori hoc e si ipsi h , quod g omni inest: in his et nautinfinita,quibus non inest prioribus,aut stant. In huvero,quae conuertunt,non siti se habet. non est.n.ia

ijs,quae retrouersum praedicantur,de quo primo pridicatur,aut ultimo,omnia.αad omnia haec consimiliter se habent,siue sunt infinita,quae de ipso praedicaatur,siue utraq; sunt,quae dubitantur infinita,praeterquam quod si non similiter contingit conuerti, sed hoc quidem ut accidens, illud vero ut praedicamen- tu. God igitur intermedia non contingit infinita esse,si deorsum & sursum stant praedicamenta, manifestum dico aut sursum,quae in magis unitiersale deorsum vero,quae in id,quod sim partem.si enim a praedicato de Linfinita intermedia in quibus b:planum, ς contingere posset,ut & ab a deorsum alterum de altero pr dicaretur in infinitum:antequam. n.insdeueniatur,infinita sunt intermedia,& ab flarsiim i finita, antequam ad deueniatur: quare si impossilia haec. & a& fimpossibiis infinita esse media. neque

enim si quis diceret,s alia quidem sunt ipserum a be contigua inuicem, ut non si medium, alia vero

447쪽

cepero eorum,quae b erit ad a, aut ad f, aut infinita media aut non a quo utiq; primum infinita,sive statim,sive non statim,nihil differt: quae. n. post liqc,infinita sunt.Planum autem & in priuatiua demonstratione,quod stabitur,siquidem in praedicativa statur ad utraque. sit. n. non contingens, neque sursum ab ultimo in infinitum ire, dico aut ultimum, quod ipsim quidem alij nulli inest,illi vero aliud,ut rὰ neqia primo in ultimum dico autem,primum quod quidem de alio, de illo vero nihil aliud si utique haee

sunt,& in negatione stabitur. Tripliciter nanq; mo- stratur non inexistens, aut.n.εui quidem ipsum c,binest omni,cui vero ipsum b,ipsum a nulli,ipsius itaque b c & semper alterius distantiae,necesse est progredi ad immediata,praedicativa nanq; est haec distatiaralterum,uero manifestum,il, si alij non inest priori,ut ipsi d,hoc oportebit ipsi b omni inesse, & si rursus alij priori ipso d non inest,illud oportebit ipsi domni inesse:quare quoniam' quae struam est,uia stat di quae deorsum stabit,& erit aliquid primo,cui non deor=um inest,Rursus si b quidem omni a: ipsi vero c nulli ip- es sosum a eo: um,quae c,nulli inest. Rursus hoc, si oportet monstrare. planum s aut per se periorem modumonstrabitur,aut per hunc,aut tertium Primus igite ictus sitit: secundus vero monstrabitur . sic autem

utique monstraret,ut oe d ipsi quidem b omni inest, s vero c nulli, si necelle est inesse, aliquid ipsi b. Et rursus,si hoc ipsi c non inerit,aliud ipsi d inest, quod

ipsic non inest:igitur quoniam inesse semper superiori stat,stabit & non inesse. Tertius vero modus fuerat,si a quidem b omni inest,ipsum vero c non i- est, non omni inest c,cui a. Rursus vero hoc aut per superius dicta,aut similiter monstrabitur.illo quideitaque modo statur. sin autem sic,iterum accipitur b

inesse ipsi e.cui ipsum Maon omni inest, . hoc rur-

448쪽

lo LI BER PRI M us' sus consimiliter. Quoniam aut suppositum est ri & deorsum,planumis stabit,& C non inexistens.

Manifestum autem si non una via monstraretur sed omnibus,aliquando quidem ex prima figura,aliquando autem ex secunda aut tertia,ui & sic stabit: unitae enim sunt viae,finita autem finities necesse est

finita esse omnia. Quod igitur in priuatione, si quidem & in eo quod est ineue,statur manifestu. Quo

Tex. 3 r. autem in illis,logice quidem speculantibus,ita in Propositio nifestum. In ijs quidem,quae in eo,quod est quid praenis Q -- dicantur planum:si enim est definire, aut si cogno-m iii me scibile ipsum quid erat esse, infinita vero non estu Προ ef pertransire,necesse est terminata esse, quae in eo Hquid est,praedicantur .. Vniuersaliter autem sic dicimus:est enim dicere vere, album ambularς, & magnum illud lignum esse, & rursus lignum magnum esse,& hominem ambulare.alterum itaq; est ita dicere,& illo modo. quando enim album esse dixero lignum,tunc dico,s, cui accidit ut album sit, lignum A . . est, sed non tanquam subiectum lignum album est neque etenim album existens,neq; quod album aliquid factum fuit lignum:quare non est nisi secunduaccidens:quando autem lignum album esse dixero,' non alterum quid est album .illi vero contingit lignum esse. veluti quando musicum album esse dixero. tunc. n.q, homo albus est,cui contingit esse muscum,dico:sed lignum est subiectum, quod quidem

erat non alterum quid existens,quam quod lignum, aut lignum quoddam.si itaq; oportet nomina ponere,sit quidem ita dicere praedicare, illo vero modo, aut nequaquam praedicare aut praedicare quide non simpliciter,secundu accidens aut praedicare:est autem,ut quidem album, quod praedicatur, ut vero lugnum de quo praedicatur supponatur itaq; praedicatum praedicari semper de quo praedicat simpliciter, sed non far accidens: sic.n.demostrationes demiant

quare

449쪽

POST TRIORVM. μ' quare aut in vi aut quod quale,aut qua-xum,aut ad siquid,aut faciens,qui patiens, aut ubi, aut qst,cum vnxi de uno prUicatum fuerit. Amplius iubstantiam ouidem significantia quod illud, aut qd illud aliquid lignificant,de quo praedicantur; quaecuque vero non substantia signifiς nt, sed de alio subiecto dicuntur,quod non est, neq; qd illud, neque quod illud aliqui accidentia. quemadmodu de homine album . non n. est homo, neque quod ηlbum, neq; quod ibuni quid sed animal fortasse: homo n. est,quod nimal. Quaecunq; vero non substantia significant,oportςt de aliquo subiecto prηdicari, non esse aliquid album,q4 non alterii quid e isten album ςst.Species .n valeant, nanq; &' teret sinat sunto si sent,nihil d sermone sunt, demonstrationes. n.de talibus sunt. Amplius si non est hoc huius , qualitas,& illud huius neq; qualitati. qualita i im- -- hia possibile est retrouersum praedicari inter se sic, sed ibis, δενσveru quide dicere contingit,retro uersum aut praedi ques in aecare vere non contingit. Vel n. vi substantiae' prκ- ue ιε ea sic bitur,veluti si genus existens, axit dria praedi /- num euti. Haec autς monstrata sunt,s, non erunt infinitainet teriamque de0rsum,ut homo bipes,hoc anim l. hoc Rutem dissona

alterum,neque animal de homine, hoc aut de Cal-- chortia isseo quod est quirisubstanti m n.omnem est de tam , ffinire talo infinita vero net est pertransire intelligetem.quarς neque sursum,neque deorsum in dita. illam nanque non est definire, de qua infinita pratdicatur. Sic itaque genera inter se non retrouersum praedicabu0tur , erit. n. ipsum quod ipsum quid. Neque utique qualis,aut aliorum nullum, si non secundum accidens pro dicatum fuerit omnia enim haec acci- a. disi, dunt,& de substantiis praedicantur sed cςrte . neque euharidis.

sursum infinita erunt,de unoquo ire nanque praedi- ruminariscatur,qss utiq; significet,ant quale quid,aut quantu ticulare,

quid,aut de talibus, aut quae in substantia: haec au- experisti. Ff tem

450쪽

qso LIBER PRIMvs. tem determinata sunto genera praedicamentorum so nita determinata sunt: aut. n.quale aut quantum, aut ad bor ar- aliquid,aut faciens aut patiens aut ubi, aut quando. 9, Suppositum autem fuit unum de uno praedicari: ipsa

Dr ipsis,quaecunq; non quid sunt,non praedic . n' ri,accidentia nanque sunt omnia:sed haec quidε perse ' a timalterum modum haec autem omnia de si M. disci aliquo praedicari dicimus,accidens aute non' esse subiectum aliquid,nihil. n. talium ponimus esse, quod non alterum quid existens di,sed ipsum alijsMalia quaedam de alio. Neq; sursum itaque unum de uno,neque deorsum inesse dicetur. de quibus.n. discuntur accidentia,ouaecunq; insunt substantia unius I cuiusque,haec non sunt infinita, sursum aute & haec& accidentia utraq; non infinita. Necesse igitur est ' esse aliquid de quo primum aliquid praedicat, & de hoc aliud & hoc stare,& esse aliquid,qe non ampli neq; de alio priori,neq; de illo aliud prius praeuic tur.Vnus igitur modus dicitur demostrationes hic. Amplius aut alius est,si de quibus priora aliqua pretdicantur,est holu demonstratio,quorum aut est demostratio,neq; melius euenit se habere ad ipsa qua scire, neq; scire sine demonstratione. si aut hoc per

haec notum,haec aut non nouimus, neq; melius nos

habemus ad ipsa,qua scire,neq; quod per haec notu sciemus. Si igitur est aliquid scire per demonstrationem sinpliciter & non ex quibusdam,neque ex suinpositione. necesse est stare praedicationes intermedias: si n. non stant, sed est semper acceptio ad superius,omnium erit demonstratio: qitare, si infinita noeuenit pertransire,quorum est demostratio, haec nosciemus per demonstrationem. si igitur neq; melius

- nos habemus ad ipsa,si scire, non erit aliquid scire P 3 ' demonstrationem simpli sed ex suppositione. Logi' ce igitur ex his quidem aliquis crederet,de eo,quod dictu est,resolutorie vero per haec manifestum breuius

SEARCH

MENU NAVIGATION