장음표시 사용
471쪽
' vos VERIORVM. K7t aliquid de aliquo monstrat, ut quod est, aue
non est, in definitione vero nihil alterum de altero praedicatur.quemadmodum neq; aiat de bipede,ne que hoc de animali,neq; utiq; de plano figura, no.n- est planum figura neq; figura planum. Amplius alterum est quid est & quod est monstrare. Definitionanque quid est significat,demonstratio aut quod,aut est hoc de hoc aut non est.Alterius vero altera demonstratio,nisi tanquam pars sit aliqua toti's hoc autem dico,quoniam monstratu est aequicrus duo-hus rectis aequales hξe,si omne triangulum mostratum fuit) pars. n.ho illud vero totum est: haec autem ad se inuicem non habent sic ipsum quod. est de quid est, non enim est alterius alterum pars. Mani- . testum igitur,mneque cuius definitio huius omnis demonstratio neque cuius demonstratio,huius omnis definitio: quare omnino eiusdem nullius colin. git ambo habere.iniare planum,φ neque definitio ει demonstratio,neq; idem esse possunt, neque alterum in altero, subiecta etenim consimiliter utique se haberent. Haec itaque hucusque dubitata sinta
visio hiquantum 9 num una eΠscisistia. Non omnium quorum est demon Datis horum omnisio nisis non Lit esse vel non ese.
Syllogismo duplicante, & per diuisionem facto non demonstrari quid est de
IPsius Vero quid est utrum est syllogismus& ae
monstrati',aut non est, quemadmodum nune ra-: tib supposuit syllogismus enim aliquid de aliquo monstrat per medium,ipsum vero quid est , & promium estu& in eo quod est quid predicatur: hqc au-
472쪽
4 2 Li3 Est fg cvs Dustem necesse est conuerit.si n.a, ipsi c proprium est planum.& ipsi b,& hoc ipsi c. quare omnia inuiceverum enimuero & si a,in eo quod est quid in est olb,& uniuersaliter b de omni c in eo,quod est quid dicitur, necesse & a in eo quod est quid de cdici. si vero non sic aliquis accipiet duplicans,no necesse erita de c praedicari in eo φ est quid: sed si a quidem deb in eq, quod est quid,ipsum vero b non de quihuc cunq; in eo, ql est quid, ipsum aut quid ambo ea de habebunt.erit igit & b de c si quid est, si itaq; ipsum quid est & ipsum quid erat esse.ambo hiat, in medio termino erit prius ipsum Ud erat esse. Et omnino si est monstrare,quid est homo,sit c homo,a vero quid est,sive animal bipes,siue aliud quid:si itaq; Sllogizabitur,necesse est a de b omni praedicari, huius au- te erit alia ratio media,quare & hoc erit,quid est homo:accipit igitur quod oportet monstrare,nanq; &. b est quid est homo. Oportet aute in duabus propositionibus & primis & immediatis considerare,maxime. n.manifestum,quod dicitur,fit:qui igitur mo- strant per id,s, conuertitur,quid est anima, aut quid est homo,aut aliud quodcunq; en tiu, quod ex primcipio est petunt. quemadmodum,si aliquis existim ret animam esse ide sibijpsi causam vivendi, hoc au
tem numerum ipsum seipstim mouente, necesse est enim petere anima,quod numerum esse ipsum sei . sum mouente sic,ut ide existens.Non.n. si a sequiturh,& hoc c,erit a quod quid erat esse ipsius c, sed vorum erat dicere,erit itu,neque si e si a quod quid dedeb praedicatur omni, hoc. n quod est animali esse, praedicatur de eo,quod est homini esse, verum.n.oe homini esse animal esse, quemadmodum & omneci hominem animal esse, sed non sic ut unu sit. Si igitur lnon sic acceperit, non syllogizabitur ,s a est ipsi equod quis erat esse,&substantia: si vero ita acci Perit, prius erit acceptum c quod quid erat esse
473쪽
Pos TE R I O R VM. η 3 ipsius b,quare non demonstratum fuit, hoc enim in
principio accepit.Verum enimuero neque quae per ciuisiones via syllogizat,quemadmodum in resolutione circa figuras dictum est:husquam enim necensarium fit rem illam esse cu haec sint, sed quemadmodum neque inducens demonstrat,non. n. oportet coclusionem interrogare,neque in eo φ datur esse,sed ii ecesse est esse illis existentibus:etenim dixerit respondens,an ne homo animat,aut inanimatum postea accipiat animai,non syllogigatum fuit. Rursus omne animal aut pedestre, aut aquaticum, accipiat pedestre,& hominem esse totu animal pedestre, non
necesse esse ex dietis,sed accipit & hoc. differt autenihil in multis aut paucis ita facere, idem enim est. Non syllogisticus igitur usus fit ita progredietibus, di eoru quae contingit syllogizari:quid enim prohibet hoc verum quidem esse,omne de homine,no tamen quid est,neque st quid erat esse significans Amplius quid prohibet,aut addere aliquid, aut auferre, aut supergredi substantias haec igitur praetermittantur quidem. Contingit aut soluere squisi accipiat ea,quae sunt in ipso quid est, omnia & psis diuisione
faciet petens primum,& nihil derelinquat. hoc aurem necessarium,si omne in diuisionem cadit, & nihil deficit,hoc autem necessarium, individuum. n.ia oportet esse. Sed syllogismus tamen non est,sed sq-dem alio modo cognoscere facit,hoc quidem nihil absurdum fuit,neque. n. inducens forte demonstrat, sed tamen ostendit aliquid. syllogismum vero no dicit ex diuisione dicens definitionem , quemadmoduenim in conclusionibus,quae sunt sne medijs,si quis dicat,s his existentibus necesse est hoc esse,contingit interrogare propter quid,ita & in diuisiuis definitionibus,quid est homo λ animal mortale: habe ns pedes, bipes, sine pennis, propter quid iuxta v namquamque appositionem λ dicet enim di monstrabit
474쪽
674 O B E R s s C v, D V s strabit diuisione, ut putat,quod omne aut mortale, aut immortale:talis autem oratio tota non est definitio,quare& si demonstraretur diuisione, sed haec de, finitio non syllogismus fit.
Non monstrari definitionem sumendo definitionis definitionem,n q; desinitione contrarij. Cap. IIII. SEd an ne est demonstrare ipsum quid est secundum substantiam ex suppositione autem accupientem ipsum quidem si quid erat esse,hoc,sest ex propriis in eo, st quid est, haec autem in eoo quid est sola,& proprium omne: hoc enim est esse u la. Aut rursus accepit 9, quid erat esse,& in hoc ne cesse.n. est per medium monstrare. Amplius quem admodum neque in syllogismo accipitur,quid est ipsum syllogizare semper enim tota aut pars propositio, ex quibus syllogissimus, ita neque ipsum φ quid erat esse oportet inesse in syllogismo, sed seorsum hoc a postis esse,& ad dubitantem, si syllogizatum
est, aut non hoc,occurrendum est: φ,hoc enim erat
dyllogisinus , & ad illum quod, non ipsum quiri erat esse syllogigatum est,quod certe: hoc enim positum fuit nobis ipsum si quid erat esse: quare necesse est .ra sine quid est syllogismus,aut ipsius q, quid erat et se syllogyzatum fuisse aliquid. Et si ex simpositi
ne monstret, velliti si malo est diuisibile esse, cotrario autem hoc,quod est contrarium inesse quibuscaque est aliquid contrarium: bonum autem malo est contrarium:&indiuisibile diuisibili est igitur bono .esse, indivisibili esse. Hic etenim accipiens ipsum quid erat esse,monstrat:accipit autem ad monstrandum ipsum siquid erat esse,alterum tamen sit:in demonstra.
475쪽
I nos TARIO RVM. sto Mirationibus nanque si est hoc de hoc, sed non iipsum,neque cuius eade est ratio,& conuertitur. Ad utrosque vero,& ad monstranteri secundum χλαυisionem, & ad sic ' syllogismum eade est dubita tio,propter quid homo est aiat bipes, pedestre , sed non sal&pedestre:ex ijs enim quae accipiunt nulla necessitas est unu fieri quod praedicatur, sed que admodum homo idem esset & musicus & grammaticus. Quomodo igitur definiens monstrabit substa' tiam,aut ipsum quid est neque . n. vi demonstrans ex confessis esse manifestum faciet necesse est existentibus alterum quid esse,demonstratio .n. hoc est neque ut inducens per singularia cum manifesta sint omne sic est eo si nihil aliter est,no enim quid est monstrat: sed quod aut est, aut non est. quis igitur alius modus reliquus non. n.monstrabit utique sen .su aut digito. Amplius quomodo mo strabit, v quid est homo : necesse est n. scientem q, quid est homo, aut alnid quodcunq; , scire,& 91 est . non ens .n nul-Jus nouit,quod est , sed quid quidem significat oratiO,a ut nomen,cum dixero hirco ceruus,qitidem autem ex hirco ceruus impossibile est scire. vervenimuero si monstrabit quid est*quod est,& quomodos adem Tatio ne monstrabit: definitio.n.maum quid bsignificat,& demonstratio:quid autem est homo, &e me hominem,aliud est. Postea Sper demonstratiomem dicimus necessiarium esse monstrari omne , in est,nisi substantia sit,ipsum vero esse nulli est substatia, non .mgenus est ipsum ens: demonstratio igitur erit quod est, quod& nune faciunt scientiae. Quid enim significat triangulum, accepit Geometra, sautem est,monstrat : quid igitur monstrabit definies quid est,aut triangulum: sciens igitur aliquis definitione quid est, si est non sciet red impossibile est. Manifestum autem di sim mocos definitionum, qui nunc sunt, non m'nstrant definientes, quod est.
476쪽
iosum definitum,& propter quid hoc est circulus,esset. n.& definitionem orichalci dicere esse ipsum,neque. n.quod possibile esse quod dicitur, assignant definitiones, neque-illud est dicunt esse diffinitionem sed semper licet dicere propter quid. Si igitnrdefiniens monstrat aut quid est, aut quid significat nomen s non est nullo modo ipsius quid est esset utiq; oratio idem quod nomen significans: sed absurdum. Primum quid enim & esset non substantiarum utique &non entium: significare enim est & non
entia. Amplius, omnes orationes definitiones utique essent: esset enim nomen ponere cuicunq; orationi : quare definitiones utique disputaremus omnes,& illius definitio utiq; esset.Amplius nulla scietia demonstraret utique, quod hoc nomeli quid significat,neque definitiones igitur hoc assignant. Ex his igitur neq; definitio & syllogismus videtur ideens,neque eiusde syllogismus & defiuitio . Adhaee autem,quod definitio nihil,demonstrat,neque monstrat,neque ipsum quid est, neque definitione , neq; demonstratione est cognoscere.
Non demonstratur defuitios,sipiendo de nonis Minotum,nresumendo definitionem contrarii. Scienti quid est alicuius impossibile est nonscire qui Odsit. De isto quίου rei esselim entis , definitio nominis est etiamne s
Soluitur proposita discepatio, qui ununa quid est per aliud quid est mostratur. quomodo item ipsius quid est sit demonstratio ac de
finitio. Cap. V. ITorum autem considerandum,quid horum dicutur bene, & quid non bene, & quid est definitio,& ipsius quid est nunquid quodammodo est do
477쪽
POSTER IORVM. r η Tinonstratio & definitio,aut nullo modo. Quoniam utem est,ut diximus,lde scire quid est, & scire causam ipsius si est. Ratio autem huius, quod est aliqua causa,& haec aut eadem,aut alia,& si sit alia , aut demonstrabilis, aut indemonstrabilis: si igitur est alia& contingit demonstrare, necesse est medium esset causam,& in prima figura monstrari:uniuersale na-que est & praedicativum qd monstrat: unus igit modus esset utique, qui nunc exquisitus est per aliud ipsum quid est monstrari, ipsorum nanq; quid est necesse est medium esse quid est,& proprioru propria quare hoc quidem monstrabit,illud vero non monstrabit ipsorum quid erat esse eidem rei. Hic igitur modus,quod non sit utiq; demonstratio , dictum est. prius:sed est logicus sylla ipsius quid est.Quo autemodo contingi dicamus aggredietes rursus a prin cipio . Quemadmodum.n .propter quid quaerimus habentes quod,non unquam vero& simul manifesta sunt,sed non prius utique propter quid possibile est cognoscere,quam quod,manifestum,quod consimiliter & ipsum quid erat esse, non sine ipse quod est. impossibile est enim stire quid est ignorantes si est:
ipsum vero si est,aliquando quidem fecundum accidens habemus, aliquando autem habentes aliquid ipsius rei,ut tonitruum,s sonus est quidam nubium& defectum,s, priuatio quaedam luminis,& homine 9 animal quoddam est,& animam,s ipsum seipsummouens: quaecunque igitur secundum accidens nouimus quod sunt,necenrium est nullo modo se habere ad ipsum quid est: neque enim quod est scimus quaerere autem quid est,non habentes quod est, nihil quaerere est. De quibu scunque autem habemus aliquid, faciliu s:quare ut habemus quod est, ita nos habemus & ad ipsum quid est: quorum habemus aliquid ipsius quid est.sit primum quidem sic, desectus in quo abluna in quo c: obstructio quo b vir' iguint .
478쪽
igitur deficit aut non quaerere est, an b sit , aut notu hoc aut nihil differt quaerere,quam si est ratio ipsius & si si hoc,& illud dicimus esse. Aut utrius contradictionis est ratio,verum habendi duos rectos, aut non habendi quando autem inuenerimus simul ipsum ut,& ipsum propter quid nouimus,si per media
sit:si autem non,ipsum.quod nouimus, propter quid vero non,sit igitur Luna c: defectus a: in plenilunio Vmbram non posse facere, nullo inter nos existente
manifesto, in quo b. si igitur ipsi c inest b quod est,
non posse umbram facere nullo inter nos existente:
huic autem ipsum a,quod est defecisse,quod quidem deficit, planum, propter quid autem nondum. & squidem desectus est nouimus,quid vero est non notlimu Srcum autem planum fuerit,quod a ipsi c inest sed propter quid inest,quaerere ipsum b,quid est, se
trum obstructio,aut conuerso Lunae, aut extrinse- . - co,hoc autem est ratio alterius extremi, ut in his ipsis,inio tu fius a:est.n.defectus ' obstructio a terra, quid est tomis., nitrus ignis extincto in nube, propter quid tonat 3 eo textinguitur ignis in nube. st nubes c tonitrusa extilaetio ignis b, ipsi utiq; c,nubi inest b, extinguitur. n. In ipsa ignis:huic autem a sonus, & est b utiq; ratio ipfius a primi extremi: si vero rursus huius aliud medium st,ex reliquis erit rationibus. Qualia ter igitur accipitur ipsum quid est, & fit notum, dictum est. quare sillogismus , quidem ipsius quid est , non fit,neq; demonstratio,planum tamen est per svllogismum & per demonstrationem:quare neque il- ne demonstratione est cognoscere ipsum quid est, cuius est caula alia,neq; est demostratio ipsus, quo rix. s. admodum & in dubitationibus diximus .Est autem
horum quidem altera quaeda causa,illorum vero noest quare planii,s& ipsorum est quid alia quide immediata & principia sunt,quae & esse & quid est supponit oportet , aut aliis modo ma festa facere, qgiis arithme
479쪽
anthmeticus facit, et.n.quid est unitatem supponit, ecquod est.Habentium aut medium & quorum est siqua altera causa substantiar,est per demonstrationem,quemadmodum diximus,ostendere non ipsum quid est demonstrantes. Definitio aut, quoniam est oratio ipsius quid est,manifestum est ' aliqua quideerit oratio quid significat nomen , aut oratio altera nominatis,ut quid significat quid est triangulum cuius habentes si est,quaerimus propter quid est, lirn- .ile est aute ita accipere,qtiae non nouimus ' sunt causa vero dicta est prius dissicultatis. , quonia neqisi sunt, aut non, nouimus nisi secundum accidens Oratio autem una est dupliciter,haec quidem con, iunctione,ut Illias,illa vero unum de uno signincas non secundum accidens. Vna quide definitio est definitionis,quae dicta fuit, Alia aut est definitio orario significanspa quid est,quare prior quide signi
eat quidem,monstrat autem non,posterior vero,manifestum,u, erit tanquam demonstratio ipsius quid est positione disseiens a demonstratione , differt n. dicere,propter quid tonat & quid est tonitrus dicerin hic quidem, quoniam extinguitur ignis in nubibus,quid autem est tonitrus sonus ignis , qui extinguitur in nubibus, quare eadem oratio alio modo di, & sic quidem demonstratio continua,sic auten
definitio.Amplius definitio tonitrus est senus in nubibus , hoc autem est ipsius quid est demonstratiq-nis conclusio,immediatorum aut definitio, positio est ipsius quid est in demon strabilis . Est igitur definitio , una quidem oratio ipsius quid est indemonstrabilis, una vero sylla ipsius quid est casu differensa demonstratione,tertia aut demonstrationis ipsius quid est conclusio.Manifestum igit ex dictis,& quest ipsius quid est demonstratio,& quomodo no est,& quoru est,& quorum non est. Amplius autem definitio quo ossis dicitur,dc quomodo ipsum quidestino
480쪽
q8o L I BERis E,C v ND vs est monstrat,& quomodo non φ quorum quorum non. Amplius autem ad demonstrationem quomodo se habet, & quomodo contingit eiusdem esse& quomodo non contingit.
seire quid es est scire causam idem sunt. Impossibile eLZscire quid eiὶ ignorantes quodsit. Τonitruus est ratincitio ignis in nubibus
Desinitio duplex est: altera quod quid es rei Ostinctui , abera. quid signiscet nomen. n uitio disserta demonHrationesia positione.
De causarum distinet one & concursu, & quomodo earu possit esse demonstratio. C.VI.
a Voniam aut scire putamus , quando sciv
mus causam,causae vero quatuor sunt, una quidem,s quid erat esse na autem,quibus existentibus necesse est hoc esse,altera vero quae aliquid primum mouit,quarta autem,cuius causa:omnes istae per medium monstrantur,quo enim existente hoc necesse est esse,una quidem propositione accepta non est,duabus autem ad minimum,hoc vero est,quando unum medium habeant: hoc igitur uno accepto,conclusionem necesse est esse. Manifestum
aut & sic,propter quid est rectus in semicirculo aut quo existente rectus est si utiq; rectus, in quo a:dimidium duorum rectorum,in quo b: qui in semicir-lo in quo c:s igitur a rectus insit ipsi c ei, qui est in semicirculo,causam est ipsum b: hic. n. ipsi a aequalis: hic aut c ipsi b: duorum nanq; rectorum dimidium. cum igitur b sit dimidiu duorum rectorum, a ipsi cinest:hoc aut erat io semicirculo rectum esse:hoc vexo idem ipsi quid erat esse, eo φ hoc significat ora timueru enimuero dc ipsua sid erat esse cauti mon