Athenaeus 1

361쪽

ἀφθόνως μεταδνδόασι των ἐκγόνων ἔστι δ' η ματτυη

φάτται, χηνες, τρυγονες, κυλαε, κόσσυφοι λαγῶ, αρτες, ἐotφot. οι ὁ μάγειροι σημαινουσι τους ει τι κομίζοντας ει ρεσον. να πάντες ἴδωσι την της θηρας φαοπονίαν. καὶ την ις αμους κτενειαν. μπριος δ' ὁ κνιπιορών τω πρώτω του ρωικου διακόσμου την των Καρνεων φησὶν ορτην παρὰ Αακεδα*ονίοις μίμημα εἶναι στρατι- τιμ αγωγης τόπον μῖν γα εἶναι εννεα τω ἀριθμω,r σκιάδες ὁ Ουτοι καλουνται, σκηναῖς χοντες παραπλησι τι καὶ ἐννέα καθ' ἔκαστον ανδρες δειπνουσι, πάντα τε ὁ προστάγματος κηρυσσεται. εχε τε κάστη σκιος φρα τρίας τρεις και γίνεται η των Καρνείων εορτη πι μερας

20. ην ὁ της διαιτης της τοιαύτης σκληροτητα

υστερον καταλυσαντες ι άκωνες ἐξώκειλαν εις τρυφρο.

λαρχος γοῖν ἐν τη πεντεκαιδεκάτη καὶ ικοστ τωνιστοριων τάδε γράφει περι αυτῶν ακεδαιμόνιοι εις ἐντα φεοίπια υκ ρχοντο κατὰ τὸ πάτριον θος ἴτε ἐ142 καὶ παραγενοιντο, μικρὰ συμπεριενεχθεῖσι νόμον χάριν

παρεσκευάζετο και αλλα αὐτοῖς, στρωμναί τε τοι μεγέθεσιν υτως ξησκημεναι πολυτελῶς και τῆ ποικιλῶα διφόρως με τῶν ξένων ἐνiους των παραληφθεντων ὀκνεῖντον ἀγκῶνα επι τὰ προσκεφάλαια ερείδειν. οι δἐ πρότερον - του κλιντηρίου φιλοι διακαρτεροῖντες της κλίνης παρ' oλην την συνουσίαν, τε τον ἀγκῶνα παξ ερείσειαν εις την προειρημνην τρυφην λθον ποτηριων τ εκθεσεις πολλῶν καὶ βρωμάτων παντοδαπῶς πεποιημενων παραθε-

362쪽

σεις, ετ δι τρων ἐξηHαγμενων, ως δ' -τωρ οἴνων καὶ τραγημάτων καὶ τ των ρξαν οἱ μικρῖν προ Κλεομένους βασιλευσαντες, δρεὼς καὶ κρότατος αυλικρο ξουσίαν

ζηλωσαντες ους τοσουτον υθις περηράν τινες των διωτῶν των ἐν Σπάρτη γενομενων κατ' ἐκεῖνον τον χρόνοντα πολυτελεια τὸ καθ' υτους στε δοκεῖν τον Ἀρεα καὶ τον δερότατον υτελεία πάντας περβεβληκέναι τους φερολεστάτους των πρότερον. 21. , Κλεομενης δῖ πολυ διενεγκα τω τε συνιδεῖν πράγματα, καiro νεος - καὶ κατὰ την δίαιταν ἀφω λεστατος γεγονεν ηδ γαρ τηλικουτων πραγμάτων γοω- μενος εμφασιν τοις παραλαμβανομένοις προς την θυσιαν ἐποiει. διότι τα παρ' κείνοις των παρ' υro -δἐ καταδεέστερα εχ παρασκευαζόμενα πολλῶν δῖ πρεσβειων πα-ρογινομενων προ αντον, -δέποτε νωρίστερον του κατεμβισμενον συνηγε καιροῖ πεντακλίνου τε διεστρώννυτο υ-

δεποτε πλεῖον τε δε - παρείη πρεσβεία, τρῶκλινον καὶ πρόσταγμα - ἐγένετο δι' ἐδεάτρου, τίς εῖσεται καὶ κα- τακλιθη ται πρῶτος, ἀλλ' ὁ πρεσβύτατος ηγεῖτο επὶ τας κλίνας, ει μη τιν' οὐ προσκαλεσαιτο κατελαμβάνετο ει επὶ τό πολ μετ' αδε ο κατακείμενος η μετά τινος τῶν ηλικιωτῶν. πί τε τω τρίποδι φυκτηρ χαλκους πέκειτο καὶ κάδος καὶ σκαφίον ἀργυρουν δι κοτυλας χωρουν καὶ κυα- θος η δ' ἐπυυσις χαλκη. πιεοῦ ει υ προσεφερετο, εἰ μη τις αιτησειεν εδίδοτο δι κίαθος ει προ - δείπνου τό δ πολ πρώτω καὶ τε προσνεύσειεν ἐκεῖνος, ἴτως

363쪽

322 Λ

του καὶ οἱ λοιποὶ τα δ παραπιδεμενα ἐπὶ ἐν τραπε- ζιου σὴν του τυχόντος, τὰ λοιπὰ στε μήν οπεραίρεινμητε λείπειν, ἀλλ ικανὰ πασι γῶνεσθαι καὶ, προσδεῖσθαι τους παρόντας ουτ γαρ υτως ετ δεῖν, σπερεν τοῖς φειδιτωις, δέχεσθαι ζωμω καὶ κρεαδίοις φελῶς ουτε πάλιν ουτως περτεiνειν ως ει το μηδἐν δαπανών, υπερβάλλοντα, σίμμετρον της διαίτης το ἐν γαρ ἀνελεύθερον νομίζετο, το δ' υπερηφανον ὁ δ' οἶνος η μικρου βελτίων, τε παρμησαν τινες επε δε δειπνησειαν,εσιω- πάντες. ὁ δ παις νιστηκε κεκραμενον χων Οf ποτον καὶ τ αιτοῖντι προσεφερε τον--ὁ δεδ τροπον

καὶ μετὰ - δεῖπνον ο πλεῖον δίδοτο δύο κυάθων, καὶ τουτο προσνείσαντι προσεφερετο ἀκρόαμα ὁ οὐδἐν Οὐδεμ ποτε παρεπορεύετο, διετέλει δ' υτος προσομιλῶν προς εχαστον καὶ πάντας ἐκκαλοτμενος κις- τα ἐν ἀκούειν, τὰ δ λεγειν αυτοους, στε τεθηρευμενους ἀποτρεχειν

απαντας.

ιακ-ωδῶν δ' Ἀτιφάνης τὰ Λακωνικὰ δεῖπνα εν του επιγραφομένω δράματι Αρχων φησιν υτως --κεδαίμονι γεγονας; κείνων των νέμων μεθεκτέονεστίν. βάδιζ' πὶ δεῖπνον εις τὰ φιλίτια οπόλαυε του ζωμου, ὀφει, τους βυστακας μη καταφρόνει, μηδ' τερ επιζητε καλά τοῖς δ' κείνων θεσιν ἶσθ' ἀρχαῖκόρ. 22 Πιρὶ των Κρπικῶν συσσιτλν ωσιάδας ιστο

364쪽

κτιοι συνάγουσι ἔν- κοινὰ --για υτως ἔκαστος τῶν γινομένων καρπῶν αναφέρει την δεκάτην εις την ἐταμὲ ρίαν καὶ τὰς της πόλεως προσόδους, ας διανέμουσιν οἱ προεστηκότες της πόλεως εις τους κάστων οἴκους των ἐδουλων καστος ιγιναῖον φερε στατηρα κατὰ κεφαλην-διηρηνται δ' ι πολῖται πάντες καθ' εταιρέας, καλδεσι δῖταειας ανδρεῖα τη τ' ἐπιμέλειαν ἔχει του συσσαίου πνη, τροις τέτταρας των δημοτικω προσειληφυῖα προς τὰς υπηρεσίας. κάστω δ' αυτῶν ἀκολουθοισι ἡ θεράποντες ξυλοφόροι καλοsσι δ' υτους καλοφόρους εἰσὶ δὸ παντα-χου κατὰ την Κρχ ην οικοι δύο ταῖς συσσιτlαις - τον σμῖν καλουσιν ἀνδρεῖον, τον δ' ἄλλον εν ω τους ξενους κοιμίζουσι, κοιμητηρων προσαγορευουσι κατὰ δντον συσσιτικον οἶκον πρῶτον ἐν κεινται διο τράπεζαι ξενικαὶ καλουμεναι, αἷς προκαθίζουσι των ξενων οἱ παρόντες ' δ' εἰσὶν αἱ τῶν ἄλλων παρατέθειται δε των παρόντωνῖπον μέρος κάστω- τοις δ νεωτέροις ημισυ δίδοται κρέως, τῶν δ' ἄλλων Ουδενὸς ἄπτονται. ειτα ποτηριον εν κάστη τραπέζη παρατίθεται κεκραμένον δαρους ' τόιτο κοινη πάντες πίνουσιν οἱ κατὰ την κοινην τράπεζαν καὶ δεμ προσασιν ἄλλο παρατίθεται τοις δ παισὶ κοινος κεκραται κρατηρ τοις δ πρεσβυτέροις, ἐὰν μέλωνται πλειον πιεῖν, ξουσία δέδοται ἀπό δ της τραπέζης τὰ ἐλτιστατω παρακειμένων η προεστ μυῖα της συσσιτίας νη - νερῶς φαιρουσα παρατiθησι τοι κατὰ τον πόλεμον κατὰ σύνεσιν δεδοξασμένοις ἀπο δ του εἰπνου πρῶτον

365쪽

μεμνηνται τῶν κατὰ πόλεμόν πράξεων και τους γενομένους ἄνδρας ἀγαθους παινουσι, προτρεπόμενο ι τους νε

ε ηιMνοι υσιτουσι καὶ οτι ἀβαμβάκευτα τοις ὀρφανοῖς πω

τες καὶ τι μετ' σφημίας σπεiσαντες τοι θεοῖς μερί- ζουσι τῶν παρατιθεμένων ἄπασι, ἀπονέμουσι δἐ καὶ τοις υἱοῖς κατὰ τον ἄκον τον του πατρος φιγνουσιν, ξημισείας τῶν τοις ἀνδράσι παρατιθεμένων τους δ ορφα νους σομερεις εἶναι παρατίθεται δ' υτοις ἀβαμβάκευτα τη κράσει καθ' καστα τῶν νενομισμένων ησαν δ καὶ ξένικοὶ θακοι καὶ τράπεζα τρίτη δεξιας εισιόντων εις ταανδρεῖα ην ξενίου τε ώς ξενίαν τε προσηγόρευον. 23. μόδοτος ὁ συγκρίνων τα τῶν Ελληνων συμποσια προς τα παρὰ Πέρσαις φησιν , ψην ὁ Πέρσαιάπασέων μάλιστα κείνην τιμῶν νομίζουσι ν ἔκαστος ἐγένετο εν ταυτη δ πλέω δαῖτα τῶν αλλων δικαιεῖσι προτίθεσθαι. ν τ οι ευδαίμονες αυτῶν βουν καὶ νον καὶ ιππον καὶ αάμηλον προτιθέαται, λους πτους - καμίνοις - δἐ πένητες αυτῶν τα λεπτὰ τῶν προβάτων προτιμδέαται σίτοισ τε λέγοισι χρέονται, ἐπιφορημασι δἐ πολλοῖσι - Ουκώλέσι καὶ δια τοὐτό φασι Περσαι τους 'Tu ληνας σιτεομένους πεινῶντας παίεσθαι, τι σφίσιν ἀποδείπνου παραφορέεται Ουδῖν λόγου ἄξιον δέ τι παρα- φέροιτο, ἐσθίοντα αν ου πατεσθαι οἴνω ὁ κάρτα προσκεαται και σφιν υκ μέσαι ξεστιν, συκ οὐρησαι

διαευσε προστίθεσθαι α

366쪽

okν χλου ταυτα μεν ουν υτ νυλάσσεται μεθυσκόμενοι δἐ ειώθασι βουλευεσθαι τὰ σπαυδαιοτατα των πρη- , ματων το δ' αὐαδη σφίσι βουλευομένοισι , τουτο τῶνστερα- νηφουσι προτιθεῖ ο στεναρχος ἐν του αν εόντες βουλευωνται. καὶ ην ἐν αδ και νηφουσι χρέοντα αυτω'M M μη, μετιεῖσι τὰ δ' ἄν νηφοντες προβουλευσωνται, μεθυσκόμενοι πιδιαγινώσκουσι.

24. Περὶ της τρυφη των ἐν Περσαις βασιλεων Σενοφῶν εν Ἀγησιλάω γράφει -τως πω μὸν γαρ Περυ

πῆσαν γην περιερχονται μαστετοντες τι ν ηδεω πέοι μυρίοι δ τεχνωνται τι αν δεως φάγοι. πως γε μὴν καὐταδάρθοι ιδ αν εἴποι τις σα πραγματεύονται. um satio M δια, φιλόπονος εἶναι παν μῖν το παρον ὁεως πινε, πα δἐ το συντυχον δέως σολεπι ις δ τ αν πως κοιμηθηναι πας τόπος κανος ηὐαυτω. εν ει τω χρωνι επιγραφομεν λεγων περὶ των τοι τυράννοις παρασκευαζομενων κα των τοις διώταις ει τροφάς νησιν οντως Καὶ οιδά γε, φη, ω Σιμωνι , τι τούτω κρίνουσιν οἱ πλειστοι διον μῆς καὶ πίνειν και σθίειν τωνιδιωτῶν, τι δοκουσι και αυτοὶ διον αν δειπνησα το ημῖν παρατιθεμενον δεῖπνον η τουτοις το γαρ τὰ ιωθότανπερβάλλον, τουτ παρεχε τὰς δονὰς δι καὶ πάντες

367쪽

τυραννοι ἔκπλεω γαρ υτοῖς ἀδε παρεσκευασμεναι υ&μiανεν ταῖς ορταῖς ἐπέδοσιν χουσιν αυτῶν αἱ τράπεζαι ' στετ vry Πρωτ*ν τ ειφροσυν της -iδος μειονεκτουσι των ἰδιωτῶν. πειτα, φη, ἐκεῖνο ευ οἶδα τι και συ εμπειρος εἶ, τι σω αν τις πλείω παραθηται τα περιττὰ τῶν ἐκ

ε νῶν, τοσουτι καὶ θῆσσον μαλλον κορος εμπiπτει τηλεμ δεωστε κα τω χρόνω της δονης μειονεκτεῖ ὁ παρατιθέμε

νος πολλὰ τῶν μετρίως διαιτωμένων ἀλλα ναὶ μὰ ἐλεφη ο διμωνίδης, σον ν χρόνον η . χη προσλτ ε,

τουτον πολλι ἀλλον δονται οἱ ταῖς πολυτελεστεραι παρασκευαῖς τρεφόμενοι τῶν τα ευτελεστατα παρατιθεμενων.

25. θεόφραστος δ' εν ω προς Κάσανδρον περὶ βασιλείας - ει γνήσιον το σύγγραμμα πολλοὶ γὰρ αυτό φασιν εἰναι Σωσιβίου, εις ον Καλλωπος ὁ ποιητης πινἐκιον ελεγειακὸν ποlησε - τοὐς Περσῶν φησι βασιλεις υπὸ τρυ- φης προκηρίττειν τοις ἐφευρέσκουσί τινα καινην δονὴν αργvρiου πληθος Θεόπομπος δ' εν ῆ τριακοστῆ καὶ πεμπτη τῶν στοριῶν τον Παφλαγόνων φησι βασιλiα Θυνικατον πάντα παρατίθεσθαι δειπνοῖντα ἐπὶ την τράπελ' απὸ βοῶν ἀρξάμενον και ἀναχθέντα ιχμάλωτον, βα σιλέα καὶ εὐφυλακη ὁντα πάλιν τὰ αυτ παρατίθεσθαι ζῶντα λαμπρῶς δι και ἀκουσαντα Αρταξέρξην ειπεῖν τι 1.45 οντως αυτ δοκοίη ζην ως ταχεως ἀπολοίμενος ο δ αυ-

τὸς Θεόπομπος εν τη τεσσαρεσκαιδεκάτη τῶν Φιλιππικωκ

368쪽

εις - δεῖπνον αυτο δαπανῶσθαι Ψοσι τάλαντα, ποτὸδ καὶ τριάκοντα. οι δἐ καὶ πολυ πλείω δαπανῶσιν ἐκώ-σταις γαρ των πόλεων κατὰ το μεγεθος σπερ ὁ νόθος καὶ τ δεῖπνον εὐπαλαιου τεταγμένον εστiν.

26 ιρακλείδης δ' ὁ Κυμαῖος ὁ τα Περσικὰ συγ

γράφας εν - δευτέρω των ἐπιγραφηιένων Παρασκευαστι- , κλ , Καὶ οἱ θεραπευοντες φησι τους Περσῶν βασιλεῖς δειπνονντας παντες λελουμένοι διακονοῖσιν, σθῆτας - λὰς ἔχοντες, καὶ λ τρψουσι σχεδὸν το μισυ της μέρας περὶ τὸ δεῖπνον των ὁ του βασιλέως συνδείπνων οἱ ἐνεξ δειπνουσιν, ους καὶ ὁρῶν ἐξεστι παντὶ τω βουλομένω, o M εἴσω μετὰ βασιλέως. καὶ ἡτοι δἐ ου συνδειπνοῖσιν αὐτω, ἀλλ' ἔστιν οικηματα δυο καταντικρυ ἀλληλων, νψ ὁ βασιλιος, ἄριστον ποιειται και ν, οἱ συνδειπνοι. καὶ ὁ βασιλεις κείνους ρα δια του παρακαλώμματος του επὶ τη θύρα ' κεινοι δ' αττόν οὐχ ὁρῶσιν, νίοτε μέντοι, ἐπειδὰν ορτη , εν εν οικηματι παντες δειπνουσιν. νω και ὁ βασιλεῖς, ε τω μεγάλω ικω. ταν δ ὁ βασμλεὴς πότον ποιῆται, ποιε δ πολλάκις, συμπόται αὐτω εἰσιν ως μάλιστα δώδεκα και ταν δειπνησωσιν , τε βασιλῶς οὐ καθ' αυτὸν καὶ οι συνδειπνοὶ, καλε τοῖς συμπότας τουτους τις των εvνούχων. καὶ ταν εἰσέλθωσι, συμπiνουσι μετ' αυτου- τον αυτον οἶνον κἀκεῖa οι καιοι ἐν χαμαὶ καθ ενοι, ὁ δ' πὶ κλένης χρυσόποδος καμὼ τακείμενος και περμεθυσθέντες πέπονται τὰ δ πλειστα ὁ βασιλεῖς μόνος ἀριστα και δειπνεῖ. ν.τε δ και η γ', αὐτω vνδειπνεῖ καὶ τῶν ιῶν ἔνιοι καὶ πώρὰ τὼ δεῖπνον αμυσί τε καὶ τάλλουσιν α παλλακαὶ αυτω, καὶ μῶ μεν ξάρχει, α δ ἄλλαι ἀθροως αδουσι τ ει δελπνον, φησὶ, του βασιλέως καλούμενον ἀκούσαντι ἐν δοξει

369쪽

μεγαλοπρεπ/ς εἶναι, Ἀξεταζόμενον ὁ φανεῖται ικονομικως καὶ κριβῶς συντεταγμένον και τοι αλλοις Πέρσαις τοις

τω βασιλεῖ χἰλια ερεια της μερα κατακοπτόμενα τουτων δ' εισὶ καὶ λ ι καὶ κάμηλοι και βόες και νοι καὶ λαφοι καὶ τα πλεῖστα πρόβατα πολλοι δε καὶ ρνιθες να-λiσκονται οῖ τε στρουθοι ι λάβιοι, στι δἐ- ω- μέγα, καὶ χηνες και ἀλεκτρυόνες καὶ μέτρια μεν αυτῶν παρατίθεται κάστω των συνδελνων του βασιλεως και απ φέρεται καστος ουτῶν τι αν καταλίπηται ἐπὶ του ἀρι- στω τα ὁ π1εῖστα τούτων των ερεειν καὶ των σιτέων νοις τρψει βασιλε- των τε δορυφορων καὶ των πελταστῶν, τοὐτοις εκφέρεται ι την αυλην' ου δεῖν απαντα μερiδας ποιησαντες τῶν κρεῶν καὶ τῶν ρτων ἴσας διαιρῶνται.

λωβάνουσιν, λως -οι τα σιτi παρὰ του βασιλέως εις πόλογον λαμβάνουσιν. - δἐ καὶ παρὰ τοι αλλοις αρσαις τοι ἐν δυναστεία ουσιν ἀθρόα πάντα τὰ σιτiα ἐπὶ την τράπεζαν παρατiθεται ἐπειδὰν ει ι σύνδειπνοι δειπνησωσι, τῶν πο της τραπέζης παραλειπομένων, καταλείπεται δ τὰ πλεῖσrα κρέα καὶ πτοι - της τραπiζης επιμελούμενος &δωσιν κάστω τῶν οἰκετῶν καὶ ταuτα λα- 146βῶν την καθ' ημέραν χει τροφην παρὰ γαρ τον βασμλέα φοιτῶσιν εντιμότατοι τῶν συνδεiπνων ἐπὶ τ αριστον μόνον, δια, παρ ησθαι, να μη δις πορευωνται, αλλὰ καὶ αὐτοὶ τους συνδελνους ποδέχωνται.

370쪽

, σασι τετρακόσια τάλαντα αργυρίου -iπατρος των στῶν ἀνὴρ δαπάνησε και γαρ ἐκπώματα αργυρα και χρυσῆ καὶ πρατuρας παρετίθεντο, καὶ ταυτα μετὰ το δεῖπνον - - ειει Σερρῖς δῆς σιτεσο, μεταλαμβάνων καὶ ἄριστον , νάστατοι αν εγεγόνεσαν αι πόλεις καὶ ε τη νάπη δ των ἱστοριῶν, σι δε Βασιληιον δεῖπνον βασιλευς προτίθεται. τουτ ει παρασκευάζεται παντου νιαυτοῖ, εὐημέρη τῆἐγένετο ὁ βασιλεύς --μα δἐ τω δείπνι Περσιστὶ ἐν τυκτὰ, 'Eλληνιστι δἐ τέλειον τότε καὶ την κεφαλην γλαται μοῖνον καὶ Πέρσαις δωρεεται. - δἐ μέγας Ἀλεξανδρος δειπνων κάστοτε μετὰ των ἐλων, ς ἱστορεῖ μιππος ὁ 'Dλύνθιος εν ω περὶ της λεξειδρου καὶ μαιμεινος μεταλλαγης, ἀνηλισκε της μερας μνῶς κατον, δειπνοὐ

των σως ξηκοντα ἡ βδομήκοντα φίλων ὁ δ Περσῶν

βασιλεις ώς φησι Κτησὶς καὶ Λίνων ε τοι Περσικοῖς, εδελνει μετὰ νδρῶν μυρίων πεντακισχιλiων, καὶ λέσκετο ει το δεῖπνον τάλαντα τετρακόσια γίνεται ὁ ταῖταὐ ταλικολνομίσματος εν μυριάσι διακοσἰαις τεσσαράκοντα. -ται ὁ ει μυρίους πεντακισχιλiους μεριζόμεναι κάστω ἀνδρὶ γίνονται ἀνὰ κατὰ εξηκοντα Ιταλικο νομίσματος. ῶστ ει ἶσον καθiστασθαι τῶ του Ἀλεξάνδρου ἀναλωματι εαστὸν γὰρ μνῶς ἀνηλισκεν, ς ὁ Ἀφιππος ἱστόρεισεν. Μενανδρος δ' ἐν Μεθη του μενωτο δείπνου δαπάτημα τάλαντον τίθησι λεγων ουτως