Historia philosophiae Graecae et Romanae

371쪽

λεχθήσεται δε κά περὶ τούτου ἐν τοῖς πομένοις σαφέ

στερον νυν δε ομοτόν ἐστι δῆλον δια τίνα αἰτίαν πλείω τα ἐγκύκλιά ἐστι σώματα - ἀνάγκη γενεσιν εἶναι γενεσιν δ' εἶπε - πυρ, τουτο ε καὶ τἄλλα εἴπερ καὶ γῆν ταυτην δ' - ἀνάγκη μένειν τι αεί, εἴπερ πι- νειμαί τι ἀεί φ.

a V supra n. 330. - γ V De Coelo II, 14, ubi terream itimodi mundis positam esso denioristratii , nemio tamen tollitur ista di ininultas, ratri tangit noster locus eoae noe assemaitur locus Simplicio laudatus Do Coel h. l. s. Pa), De Anim Motu 1. 2. Quae duncultas in eo posita est, uod quiescenti centro mundi triduitur corporis ambitus, idque non addita accuratiore argumenta tione Deinde iacter quietum illum in medio επὶ Ου μέσου statum naturitiem insuper motum corporiun au ferantur ad medium

ἐπι μέσον), statuit. Hinc triani tuo nun tum confundlitiis, alteriam, Or ἀνάγκη μένεινοι Ου σώμαro roυ φερομένου κυκὶ roἐπὶ οὐ μέooυ, alteriam roύτου δ' οὐθεν ιόν τε μένειν κr1., quaesiui invicem pugnare videntur. Recte vero Nicolaus ap. Simpl. De Coolo L. Pa. Senoli in Arist. p. 4934. δια τί ουν ν Oioς δκόσμος τοιουσος; Or ἀνάγκη μένειν ι περὶ ο μέσον ros ovam φερομένου , 5 δε πέμπrον σῶμα Drε μένειν ἐδυνaro ure, res μέσφ εἶναι - Quatuor in terea elementa esse duovus argumentis demonstratur. Prius positum est in contrariis, quae inpronenduntur tactu, qui sonsus relimais omni Dus su Dest. Contraria, quao tactu cpronenduntur, sunt frigidum et calidum, aridum et udum. Vae quatuor Iementis continentur diverso composita, igni, oui est calidus o ariclitas, aere, ut est calidus et udus, aqua, quae est frigida et uda tem a denique, quae est frigida et arida De Gen. et Core. II, 2. . iterum arguinciatum positum est in contrario inter levo et grave. Illud est id quod sursum seretur, rave, quod deorsum sertur utrumquo sponto ad eum Iocum portendit, qui sivinaturalis est. Love repraesentatur igni, gravo terra. Praetor ea autem necesse est modium esse, Io et sursum et deorsum seratur id duouus reliquis olementis continetur, aero et aqua DoCoelo IV, 4. . Haec elementa in se invicena transmutantum, quia et agentes sunt et patientes, o Coelo IH 6. Quid sit elementum aperit ib. . or δη στοιχεῖον τῶν σωμάτων, εις τἄλλα σώμara διαιρεῖται, ἐνυπόρχον δυνάμει η ἐνεργεία ' Ovr γαρ Orέρως εrι ἀμφισβητησιμον oro ' orὶν ἀδιαιρετον εις ἔτερα res nee rotov-ro ' γὰρ ι ro roιχεῖον πανrες καὶ ἐν πασι βουλονται λέγειν.

372쪽

Omnibus elemenus conranun est ut sint materia, me non existit

nisi potentia et oppositis vialitatibus, De Gen. et Core. II, 1. μεῖς δέ φαμεν μεν εἶναί τινα ἴλην τῶν σωμάτωνδεῶν αἰσθητῶν, ἀλλὰ

ἐor κίνησις positum esse pro ast δέ ποτε καὶ ου δε κινεῖται:arbitrium uinimmio. - Plura motuum genera et pluri codipora globosa in coelo esse, hoc pariun accurato explieatur neque

id aliter exspectaveris. Argumento autem illo, Io proponitur, complere conatur ea via apposita sunt n. 327 Adraii ν φορὰν ex sequentinus supplendum η ros Hoυ, uni dicitur motus idicularis summae sphaerae, quae continet stellas fixas. Dicit enim

motu illo uno semperoue eodeni, ouo agitetur primus uotor, Otus, si inferiores ouoque regiones moveri sumauirus, narum Quoque regionum motum aeuuabiloni esso conveniti, ut merit neque interitus nequo orius, quos per nas regiones dominari oculi nostris ternamus. mos tur ut convenienter derivemus, ne esse esse ut plura motuum genera et plura corpora mota in coelo esse statuantur.

Propter revitatem singula qua huc pertineant placita omisimus, Velut ouae sunt de Dura et de compositione coeli, de divors late plinerariam, de elomontomin nrixturi a ratione. Sufficiat ibium locum tanquam specimen attulisse, quo omnia de motu doctrina indicetur, a quibusnam principiis is notus, qui in mundo insit, repetatur et qua ratione unam causam revocetur. Memo randum vero peculiariter id placitum, quo statuit inferiorem unae- rana pendere a superiore illainquo quo remotior sit a primo motore eo minus perfectam esse quod gravissimum os doctrinam eius de singulis teletae robus iudicandam. Hoc nomine motus, qui reperiantur in terra multo uiniis coriam regulam constitutos osso censebat quam stellariana motus, v. De Coclo II, 12 Meteorol. I, 2;D Gen. Anim IV, 10. odeni pertinet io summum coclum, quod est stellarum fixarum appellat: πρῶrον ουρανo eiusau πράτην φορὰν esse dicit et planetamini evrεραν κίνησιν te. l quod eaVe ita accipias quasi plures mundos esso statuerit. Im sicut unus deus ost, in quo est sumna omnis motus causa n. 32R, ita unus iriundus est, sed ita comparatns ut in eo plura motuum onera et principia conspiciantiar qua principia ad inseriores Io dam doοruui ordines revocasso videtur. In astronomia, quam philosopniae omnium discipIinariam maxinio cognatan esse dicit, Eudoxi

373쪽

Cnidi si Callippi Cygiconi placuis ita utitur, ut ipse ad ea emendanda et stipplerula nonnini adiecerit, L et M cum conan . Bonitati et Krisclio bracmmyo p. 283 sqq.

Part. An II, 1. ριῶν δ' οὐσῶν τῶν συνθέσεων πρώτην μεν ν τις θείη το εκ των καλουμένων πύτινων στοιχείων οἱον γῆς ἀέρος δατος πυρύς. δευτερα δε σύστασις εκ των πρώτων ὐτων ὁμοιομερῶν φυσις εν τοῖς ζωοις ἐστίν, οἷον ὀστο και σαρκος καὶ των,λλων των τοιούτων τρίτη δε και τελευταία κατ' ἀρωμον των νομοιομερῶν, οἷον προσώπου καὶ χειρος και των τοιούτων μορίων . τω μεν ουν χρόνω

προτέραν τον λην ἀναγκαῖον εἶναι και την γένεσιν τωλόγω δε τὴν οὐσίαν και την κάστου μορφήν - - ῶστε τὴν μεν τῶν στοιχείων λην ἀναγκαῖον εἶναι τῶν ὁμοιομερῶν νεκεν. στερα γαρ κείνων ταοτα το γενἐ- σει τούτων δε τα ἀνομοιομερη - τα γαρ ηδ το τέλος ἔχει και το πέρας, ἐπὶ του τρίτου λαβόντα την σύστασιν ἀριθμοs καθάπερ ἐπὶ πολλῶν συμβαίνει τελειοοσθαι τὰς γενέσεις. εξ αμφοτέρων μεν οὐν τα ζο συνέστηκε τῶν μορίων τούτων, αλλὰ τα ὁμοιομερη τῶν ἀνομοιομερῶν νεκεν ἐστιν ἐκείνων γα ἔργα και πράξεις ἰοίν

οIον φθαλυο και μυκτῆρος και του προσώπου παντος και δακτύλου και χειρος και παντος του βοαχίονος πολυμόρφων δε τῶν πράξεων και τῶν κινήσεων πα0χουσῶν τοῖς φοις λοις τε και τοι μορίοις τοῖς τοι τοις ἀναγκαῖον ξ ν σύγκεινται, τὰ δυνάμεις ἀνομοίας χειν πρὸς μεν γάρ τινα μαλακότης χρήσιμος προ δε τινα σκληρότης και τὰ μεν τάσιν ἔχειν δει, τὰ δε κάμψιν.

a CL supra n. 49, not. et reier . o. p. 17 8 sq.Demonsuare conatur necessariam esse uatuor elementor inain animalium corporidus coniunctionem teream et aῬaam inesse, ut efficiatur durum ae molle, duo relicua, ut molantur quae illis opposita sunt. Moteorol. IV, 4 Domon et Core. II, T. Insuper vero etiam Undiam elementum in animalinus inesso existimat, mrod contatur in calor animanto, De Gen. Anini. II, 3. πάνrων μεν γὰρ

374쪽

πνεε μα καὶ εν ω πνεDμαr φυσις, διολογον ουσα ω ῶν aorρων σrοιχείω. s. n. 337, not. s. Ut quodque animalium genus aut maiorem aut minorem caloris animantis partem nactum est, ita aut perscctius est aut minus persectum De Gen. An I, 1 II, 1. Sedes a sunt super hane causae, una divorsitatem aninialium ad ceditos grailiis revocandini esse demonstri tur: in nivus grassibus imvestigari lis versatur Aristotelicamni de animalibus disputationum I ars plurinia, per ira nano Voluti regulam sequi consuevit, naturaui in creationibus suis continua sera ab ridibus inaniniatis adlaniniantia et stiperiora quae quo antinaliuIn genera niti. De P.L

De Pari An. I lo. γὰρ τοις φοις και τε 340 λείοις ' δύο τὰ ναγκαιότατα μύρια εστιν, ἡ τε δεχονται

εἶναι Οτε αὐξάνεσθαι ἐνδεχεται τε τροφῆς. τρίτον δε μερος εν πασίν ἐστι το τούτων μεσον ἐν

αρχη ἐστιν της ζωης. Ib Ili 4 Καρδία μεν --μασιν πάρχει τοι ἐναίμοις ' αἷμα μεν γὰρ ἔχειν τοῖς εναίμοις δηλον ς ἀναγκαῖον Ἀγρο δ' ἔντος - αῖμα- τος ναγκαῖον ἀγγεῖον πάρχειν εφ' Ἀλκαι φαίνεται μεμηχανησθαι τὰς φλεβας φύσις ἀρχην δε τούτων ἀναγκαῖον εἶναι μί- που γὰρ νδἐχεται, μίαν βέλτιον

πολλάς. δε καρδία των φλεβῶν αρχή φαίνονται γὰρ ἐκ ταύτης ουσαι καὶ οὐ διὰ ταύτης, και ς σι αυτης φλεβώδης ς μογενους οὐσης ἔχει δε κά φθεσις αὐτῆς ἀρχικὴν χώραW περὶ μεσον γαρ μαλλον ἐν τω νω' κάτω και ἔμπροσθεν η πισθεν ἐν τοῖς γὰρ τιμιωτέροις τι τιμιώτερον καθίδρυκεν ῆ φυσις, ου μή τι κωλύει μεῖζον ἐμφανεστατον δε- λεχθεν ἐστιν ἐπι των ἀνθρώπων, βούλεται δε και ἐν τοῖς Ελλοις ὁμολόγως ἐν μέσωκεῖσθαι το αναγκαίου σώματος τούτου δε περας τὰ

375쪽

περιττῶμωα ποκρίνεται ' τα δε κῶλα πέφυκεω λλοις ολλως καὶ οὐκ ἔστι των προς--αναγκαίων δῶ καὶαφαιρουμένων ζῶσιν. b. lV, Io. ἐν Ἀνθρωπος αντὶ σκελῶν καὶ ποδῶν - προσθίων βραχίονας καὶ

τὰς καλουμένας ἔχει χεῖρας ρθον μεν γάρ ἐστι μόνον των ζωων δια τι- ν φύσιν αὐτο καὶ την οὐσίαν εἶναι θείαν ἔργον δε του θειοτάτου ὁ νοειν καὶ φρο- νεω τοOτο δ' οὐ ρήδιον πολλου του νωθεν επικειμένου σώματος τι γαρ βάρος δυσκωπον ποιει την διάενοιαν καὶ την κοινhν αἴσθησιν δῶ πλείονος γιγνομένου

του βάρους καὶ το σωματώδους νάγκη ἐπειν τα σῶματα πρὸς τὴν γῆν, στε πρὁ τὴν ἀσφάλειαν αντὶ βραχιόνων καὶ χειρῶν του προσθίους πύδας πέθηκεν φυσις τοῖς τετράποσιν. υναξαγορας με - φησὶ διὰ το χεῖρας ἔχειν φρον μώτατον εἶναι - ζω- ν- θρωποτ' εὐλογον δε διὰ το φρονιμώτατον εἶναι χειρας λαμβάνειν αἱ μεν γὰρ χεῖρες πανύ εἰσιν δε φύσις ἀεὶ διανέμει καθάπερ νθρωπος φρόνιμος καστον τωδυναμένω χρῆσθαι προσήκει γὰρ ω αὐλητο δομαι μαλλον αὐλους λους χοντι προσθεῖναι αὐλητικήν τ γὰρ μείζονι καὶ κυριωτέρω προοέθηκε τοὐλαττον, ἀχά οὐ τω ἐλάττονι δ φιλερον καὶ μεῖζον τ οὐ πλείστας δυναμέν δέξασθαι τέχνας τι ἐπὶ πλεῖστον τῶν ργάνων χρήσιμον την χεῖρα ἀποδέδωκεν ή φύσις αλλ' οἱ λέγοντες, συνέστηκεν οὐ καλῶς Ἀνθρωπος, αλλὰ χείρωτα τῶHζωων, ἀνυπόδητύν τε γὰρ αυτον εἶναί φασι καὶ γυμνον καὶ οὐκ ἔχοντα πλον πρὁς την ἀλκήν, οὐδοθῶς λέγουα τὰ μεν γὰρ δελα μίαν ἔχει βοήθειαν καὶ μεταβάλλεσθαι ἀντὶ ταύτης ἐτέραν οὐκεστιν, αλλ' ἀναγκαῖον σπερ ποδεδεμένον ἀεὶ καθεύδειν καὶ πάντα πράττειν, καὶ τὴν περὶ το σῶμα λεώραν μηδέποτε καταθέσθαι μηδε μεταβάλλεωα ο δη ἐτύγχανεν ὁπλον ἔχων - δε ἀνθρώπ τάς τε βοηθείας πολλας ἔχειν καὶ ταύτας ἀεὶ ἔξεστι μεταβάλλειν, ἔτι δ' πλον

376쪽

οI- - βομηται καὶ που - βούλη ται χειν η γὰρ χειρ καὶ μυξ καὶ χηλὴ και κέρας γίγνεται καὶ ωρ καὶ

ξίφος καὶ ἄλλο ὁποιονοs οπλον καὶ ργανοπι πάντα γαρ εσται ταυτα δια, πάντα δύνασθαι λαμβάνειν καὶ

ἔχειν.

a Poriuota animalia sunt ea, quae non sun πηρώμαta. De An III, 9,6 et 3 rotavr τῶν ζωων τελεια καὶ Ου πηρώμatά ot woημεῖον δ' οr Gor γεννηrtκὰ καὶ ἀκμὴν χει καὶ φθίοιν. Nonnuua Ieginalis ex iis oua copioso et praeclaro ab ri- Stolole do natura consiliis in constitutione a structura animalium cernendis disputantur. Cetera animalia Aristoteli comam generum analogia ivilicanda videntur, quae naueant sanguinem, s. De Part. n. II, 10. Ita accipiendi in si Iolestiis do sanguino et eius analogo et si de eorde et ius analogo volutio Gen. n. II, 4.

γένεσιν μετὰ ξν καρδιὰν - - δειον δε οὐ μάλω ἐπὶ των ἀνθρώπων οsr συμβαίνειν, or tον ἐγκέφαλον γρdraro ἔχουσι καὶ πλεῖσro rῶν ζωων. Oὐto δ' αἴτιον r και-ῆν εν καρδία θερμότητα καθαρωrάτην δηλοῖ δὲ τῆν νκρασίαν ξ διάνοια φρονιμώτατον γάρ ἐστι τῶν ζωων ἄνθρωπος Περίττωμα Ῥ1od dicit Iatissime patet, ut gravissimas otiam animalim corporis partes conseplectatur, eas vidulicet aua ad corpus alendum, ad res ope sensuum percipiendas non omnino nocossaria sunt, inter quas est et cereumna. o Part. n. II, 10 oua re naeo deniquo adiicero iuvavit, ad omnem Aristotelis physicam gravissima De Gen. Aniin.

377쪽

311 De Part. An I, 5 Ἐπεὶ δε- μεν δργανον παν ενεκα του, τῶν δε του σώματος μορίων καστον νεκά του, τ ὁ Ου νεκα πραξίς τις, φανερον ἔτι καὶ τ σύνολον σῶμα συνέστηκε πράξεως τινος νεκα πλήρους. ου γαρ

ῆ πρίοις του πρίονος χάριν γεγονεν, ἀλλ' ὁ πρίων της πρίσεως Ἀρησις γάρ τις ἐχρίσις εστίν. στε και το σῶμά

πως της ψυχης νεκεν καὶ τὰ μύρια τμ εργων προς- πέφυκεν εκαστον. De An Il I. εγομεν η γενος εν τι τῶν οντων την οὐσίαν, ταύτης δε ὁ μεν ς λην, καθ' αυτ μεν οὐκ εστι τύδε τι, τερον δε μορφην καὶ εἶδος καθ' ην δη λεγεται τόδε τι, καὶ τρίτον τι εὐτλ- των εστι δ' ὐμεν υλη δυναμις τι δ' εἶδος ἐντελέχεια, καὶ το0το διχῶς - μεν ς επιστημ', ὁ δ' ς ὁ θεωρεῖν ' οὐσίαι δε μάλιστ' εἶναι δοκουσι τὰ σώματα, καὶ τούτων τὰ νυσικὰ ταυτα γὰρ τον ὰλλων ἀρχαί τῶν δεφυσικῶν τὰ μεν ἔχει ζωην τὰ δ' οὐκ εχει ζωην δε λέγομεν τὴν δι' αὐτο τροφήν τε καὶαὐξqσιν καὶ φθίσιν. ἄστε παν σῶμα φυσικον μετεχον - οὐσία αν εχ,

378쪽

oDσία δ' ἴτως ς συνθετη. ἐπει δ' στὶ σῶμα τοι6νδε ζωην γα εχον ον αν εἴ το σῶμα ψυχὴ ' οὐ γάρ στιτῶν καθ' υποκειμενου το σῶμα μαλλον δ' ς ποκείμενον και λη ἀναγκαῖον ρα θν ψυχον οὐσία ειναιῶς εἶδος σῶματος φυσικοὐ δυνάμει ζωιν χοντος ή δ' οὐσία ντελέχεια τοιούτου δρα σώματος εντελεχεια. μη

δε λεγεται διχῶς ὐμεν, ἐπιστήμη δ' ς το θεωρεῖν.

ψυχὴν καὶ πνος καὶ ἐγρηγορσίς ἐστιν ἀνειογου δ'

στήμη δῶ ψυχή ἐστιν εντελέχεια πρώτη σώματος φυ

γον ' μφω γαρ ελκει τὴν τροφὴν εἰ δή τι κοινον επὶ πάσης ψυχῆς δε λέγειν εχ αλεντελέχεια πρώτη σώ

ματος φυσικου ργανικοθ.

pus eat tanquam sinistratum, cui attriliuitur vita et aninia, antina tanquana foran et Masa corporis. - Aniuia igitur prima coi poris erat oleonia dicitii propterea quod existit etiani tum, cum eo pus dormit, non solum cum corpus vigilat atquo operatur. Quod Micrativi ad unum denuiue relΦitain ἐπ ro a Dro D priorem diciteonteinplatione, cogitandum do ea scientia, qua conten plantes utinam prius Comparata. In seqtientiDus, dum accuratius in notionem animae inquirit,

379쪽

BRIII equo corpus esse nomis sine corpore dicit, ut ait corporis alimiid videlicet sorina corporis et finis, qui curriatur in ima acti

312 De M. II, 3. ῶν δε δυνάμεων τῆς ψυχας αἱ λεχθεῖσαι τοῖς μεν πάρχουσι πασαι καθάπερ εἴπομεν, τοις δε τινες αυτῶν, ἐνίοις δε μία μύνη δυνάμεις δ' εἴπομεν

Οὐεπτικόν, ρεκτικόν, αἰσθητικόν κινητικον κατα τύπον, διανοητικόν. πάρχει δε τοι με φυτοῖς, θρεπτικον

μύνον, τεροι δε οει τε καὶ τι αἰσθητικύ- εἰ δε ὁ αἰσθητικόν, και τι ρεκτικύπι ρεξις με γαρ ἐπιθυμίακα θυμος και βούλησις τα δε ζῶα πὰν ἔχουσι μίαν γε τῶν αἰσθήσεων, τὸν φήν δ' αἴσθησις πάρχει, τούτω

380쪽

363μον τε καὶ λύπη καὶ το δέ τε καὶ λυπηρει, οἷς δεταsτα καὶ ἐπιθυμία το γαρ δέος ρεξις ἡτη. -

ενίοις δε προς τούτοις πάρχει καὶ δ κατα τύπον κινητικόν, τεροι δε καὶ το διανοητικόν τε καὶ νως, οἷον ἀνθρώποις καὶ εἴ τι τοιουτον τερόν ἐστιν ' καὶ τιμιώτε9ον. ὰνευ με γαρ τονθρεπτικολτο αἰσθητικον οὐκ ἔστιν ' το δ αισθητικο χωρίζεται τι θρεπτι- κον ἐν τοῖς φυτοῖς πάλιν δ' ειε μεν οὐάπτικοστων

λων πάρχει πολλα γαρ των φων οὐτ' ψιν οὐτ' ἀκοην χουσιν τ' ὀσμης ὁλως αἴσθησιν καὶ των αἰσθq-τικῶν δε τὰ μεν ἔχει ὁ κατα τύπον κιν ικόν, τα δ' οὐκ ἔχει τελευταῖον δε καὶ ἐλάχιστα λογισμον καὶ διάνοιαν ' ok με γαρ υπάρχει λογισμος των φθαρτῶν, τούτοις καὶ τα λοιπα πάντα, οἱ δ' ἐκείνων καστον, οὐ πασι λογισμός, ἀλλα τοι μεν οὐδε φαντασία, τα δε- μόπζωσιν περὶ δε το θεωρητικο νο ἔτερος λόγος.

faminatiuus anima ita quaeritur ut simul diversorum g nerum animastium ratio naueatur, nam facultate animae pendon a corporrum animatorum structura et constitiatione. Iantarum est Maima, Vegetans, Desuarum anima sentiens, non tu anima cogistans. Ad has etera facultates roseruntur, voluti generatio ad

γεννῶσα. Causa Mob ρεκτικbi reseratur ad αἰσθητικb nostro loco aperitur isto autem ab illo disiungi ro κινητικὴν κατὰ τόπον s. t πορευrικόν, id experientia concessisse vi tur. Eodem perisne alia diversitas animalium, qua nostro loco indicatur tantur modi onuata animalia tactum naberi et cum eo coniunctum pastum, De n. III, 12, 7 Do Sensii 2 r δε γευστικόν ειδός τι άφης ἐσrίν, Ῥ1ippe ait sensus inserviant altinent iisque qua necessaria sunt: cetero sensus ea tantum animalia IIauere, quae loco se moVeant, in eum scilicet finem ut retriola percipere iisque adiso conservamia uia possint iis donique animalinus, quae ratione praedita sint, eosdem sensus etiana uene vivortili facultatoin suppcditare; o An. II, 3;HI, 12 8 De Sensu 1. Porro naeo diversuas inescatur, ain alia