Historia philosophiae Graecae et Romanae

631쪽

ipsa anina in Dilutundinem rerum sensibilium ingressa silabiturae veluti separatur, v I. ., ut pars tantum in mundum ingredi tu ot deorsum ad materiam detrahatur n. e. pars deterior, II, 9, 2 ο χεῖρον avrῆς καθελκυσθἐπι - ὁ γαρ πὼν ὐt οὐκ ηι θέμις καθελκυσαι. Cum corpore coniunctae deuanitur liuertM,Pioviana quicquid in agendo vorsatur, 1amvis ratio superet, mix

λεσθαι τα κακὰ . - - εστ δε το κακου λαβεῖν καὶ

ολω την νάγκην ἐπεὶ γαρ οὐ μόνον τι ἀγαθόν, ἀνάγκη τη εκβάσει τὴ παρ' αὐτο ποστάσει' η εἰ

ουτω τις ἐθελε λεγειν, τη ἀει ποβάσει και ἀποστάσει το σχατον, και μεθ' ο οὐκ ην ἔτι γενεσθαι τιουν τοὐτο εἶναι- κακύν. εξ νάγκης δε εἶναι τι μετα τι πρῶτον. στε και ὁ σχατον τουτ δε η λη, μηθεν ἔτι ἔχουσα αὐτου, καὶ αυτ η νάγκη του κακοθ.

M CL lat. neaei p. 176 Λ, supra in n. 77. Materiam nihil emo longo venementius quam lato exprimiti Est illa nil nisi terminus veri ac noni, id quod ni nil veri ac boni

nauet. Interdum vero, ut Plato, materiam ponit emo eo rερον ro ὁνroe, quamoetiam nam ouoque finitio aliquantum a eo acuto'.

ed Bas. deest in ceteris odit ideoque p. retia. uneinis inelu ditur.

632쪽

oore oύναμις sc n a Drίν . μη ν δ αν εἰκόrως λέγοιro, καὶ ο ν ωσπερ κίνησις μ' ον η rάσις μ ον, δὶ αληθινῶς μ ον. Semicrotur enim ex principiis Plotin ut in uacunouo ro esset aliouid sive non iis sive desiniens, ei etiani materiale aliquid admixtum esset id uod etiam in animam aluue in intellectum cadere videtur, ouod tamen nolit concedere Plotinus. Propterea loco audato malum negat in dissectu ponendum esse posse etiam quodie laetum sit desectum aliouem nauere.

νοῆσαι ταυτα χωρίζοντας αὐτ απ' αλλήλων τω λόγω οἷόν τε ἔξεστι γαρ ἀναλύειν τω λόγω και τ διανοίαπασαν σύνθεσιν ἐπεὶ ὁ γε ἀληθες δε ἔχει σώματος με μνοντος οὐδ α προελθοι ψυχή επεὶ οὐδε τύπος

ὰλλος ἔστιν οπου πεφυκεν εἶναι προαναι δε ει μελλο

γεννήσει αυτη τύπον, στε καὶ σῶμα της δὴ στάσεως αυτης ἐν αυτ τη στάσει οἱονεὶ ὐωννυμένης Ιον πολυφως ἐκλάμψαν ἐπ κροις τοῖς ἐσχάτοις του πυρος σκύτος' ἐγενετ, δαερ doso ψυχα , ἐπείπερ πιστη, ἐ-ρφωσεν αυτό ου γαλῆν θεμιτον γειτονο - αυτηλύγου μοιρον εἶναι, Ιον ἐδέχετο ὁ λεγόμενον μυδρον ἐν ἀμυδρφ τω γενομενω ' γενόμενος δη Ιον ἶ-κύς τις καλος καὶ ποικίλος οὐκ ἀπετμήθη του πεποιν κότος, οὐδ' ὁ ἐκοίνωσεν υτιν αυτη ἀλλα πανταχου πας ξιος ἐπιμελείας νομισθείς. φελίμου μεν αυτωτω εἶναι καὶ τω καλῶ, ὁσον ὁ του εἶναι δυνατον ναυτω μεταλαμβάνειν, ἀβλαβους δε τω ἐφεστηκότι ἀνωγα μενων ἐπιστατειβ) ἔμψυχος τω τοιούτω τρόπω

633쪽

ἔχων ψυχὴν ου αυτου αλλ' -τω, κρατούμενος ου κρατῶν, καὶ ἐχόμενος ἀλλ' - ἔχων κεῖται γα ἐν τηψυχὴ ἀνεχούσν αυτόν, καὶ ουδεν μιρύν ἐστιν αυτης , ῶς - ἐν δασι δίκτυον τεγγόμενον ζῶν, ου δυνάμενον δε αυτο ποιήεῖσθαι ἐν ἐστίν. ἀλλα τωμεν δίκτυον ἐκτεινομενης ὁ τῆς θαλάσσης συνεκτέταται σπιν--δδύναται ου γὰρ δύναται ἀλλαχύθι καστον - μορίων η που κεῖται εἶναι. δε τοσαύτη ἐστὶ την φυ- σιν, τι μὴ τοσήδε. στε πὰν ὁ σῶμα καταλαμβάνειν τω αὐτω καὶ οπου ἡ ἐκταθῆ ἐκεῖνο ἐκεῖ ἐστι .

a Censet mundum sempiternum esse neque unquam interire, propterea quod res nunquam non procedant ex principiis istis quae

air a ror oetii a GDνεῖναι τῶ κύre . - crua limplicatiora. Sensus esse videtur: an nefas erat corpus , vicinum animae, rationis expers esse quod si esset tale esset, quod in proveruium aDiit, useuriun in Dacur i. o. caeca anima in conpore caeco. In aenuentiuus regis Ficinus: ,Factus aque nιundua anmiam aedificium vioddam speciosum' etc. - l H. e. anima illa prior, quae ad intollactum vergit, nam quae incinatoriam delauitur, deterior est, V. n. 638, not. 539, not. a. c. Quanimiam aliis locis animam creviricem lapsam esse omnino negat, Enn. II, 9 4. μεῖς δ ου νευσίν ταμεν se. ψυχῆς νευσις saepe dicitia de descensu ad petua rην πο osoar M. ον κόσμον), ita cliiον η νευσιν. ει δε ἔνευσε, τῶ ἐπιλελῆσθαι δηλονόr rων ἐκεῖ εἰ δε ἐπεχουθετο, πῶς δημιουργεῖ πόθεν γὰρ ποιεῖ εξ ν ειδεν κεἰ εἰ δὲ ἐκείνων μεμνη- μέν ποιεi, νδ ολως νευσεν. emi ipsa consorinatio mundi praxis est, sed potius neotia, et mundus ineoroma, V. n. 535, not. e. - Omnia enim, quicis ut est in mundo, animam nauent et vini vitalem, et sunt velut imagine vitae aeternae, quae Minet in niundo intel initi id vis prolixe exponitur Enn. VI, 7, 11. Mundus consummate pulcher est neque vituperari potest nisi a stultis, II, 9 4. υδ to κακῶς γεγονέναι τόνδε ον κδομον δorέον ω πολλὰ ει iv ἐν αυτ δοσχερῆ rosr γὰρ ξίωμα μεῖζον σr περι-rt vim auro , εἰ ξρουσι Ο Dio P era res nηrω, 11 μη μκόνα ἐκείνου κri. Ipsunt maluna, quod in mundo est, ouo inservit et in causam Doni est, cernituripi providentia dei vel Iuculenti inio in no quod etiam malis ad consilia sua exsequenda uti

634쪽

μένη. rosio δε δυνάμεω μεγίσrης καλως καὶ τοις κακοῖς χρῆ-oθαι δύνασθαι. - Ο Nam ni indua tanquam animal est, io totum vivit et omnibus nenibria in unum vitae finem a sensum con

Ουrω οι υνrελει εἰς τὸ πὰν καὶ πάσχει καὶ ποιεέ. Eodem reserendum ouod tantum patrocinatur cultui statuarum et riuus magicis,

v. Enn. IV, 3 11 4, 26 sqq.

Enn. IV 3, 15. Ἱασι δε ψυχαὶ ἐκκύψασαι τοs 542 νοητο εἰς ουρανδ με προτον ' καὶ σῶμα ἐκεῖ προ λαβοοσαι δι αυτο ηδη χωροθει και ἐπὶ τὰ γεωδέστερα σῶματα εἰς σον αν εἰς μῆκος ἐκταθῶσι καὶ αἱ μεν ἀπ ουρανου εἰς σώματα τὰ κατωτέρω αἱ δε ει ὰλλων εἰς λλα εἰσκρινύμεναι - 4 δύναμις - ρκεσεν ἄραιεντευθεν δια βάρυναν καὶ λήθην, πολυ ἐφελκομέναις οαυταῖς βαρύνθη . D. II. Oτι δε ἐκ το νοητο εἰς τὴν ουρανου ασιν αἱ ψυχαὶ το πρῶτον χώραν, λογι- σαιτο ν τις ἐκ των τοιούτων εἰ γὰρ υρανος ἐν τω αἰσθητω τόπω ἀμείνων. εχ αν προσεχη των νοη τῶν τοῖς σχάτοις ἐκεῖθεν τοίνυν φυχουται αὐτα πρῶτα και μεταλαμβάνει ς ἐπιτηδειότερα μεταλαμβάνειν ' τοδ γεηρον στατύν τε καὶ ψυχNDῆττονος πεφυκος μεταλαμβάνειν και τῆς ἀσωμάτου φυσεως πόρρω πασαιμεν δη καταλάμπουσι τον οὐρανον καὶ διδόασιν οἱον δπολυ αὐτῶν καὶ ὁ πρῶτον ἐκείνω ' τὰ δὲ ἄλλα τοις

υστεροις ναυγάζονται. αἱ δ' ἐπὶ πλεον κατιοθσαι ἐναυ

γάζουα μαλλον κάτω αὐταῖς δε οὐκ μεινον εἰς πολυπρολέσαις. l. 4, 14. φεῖς δε, τίνες δε μεῖς και πρ του ταύτην τὴν γένεσιν γενέσθαι με ἐκεῖ ἀν-

635쪽

καὶ νους συνημμἐνος τη παρο ουσία ' μέρη ντες νοητου, οὐκ ἀφωρισμένα οὐδ' ἀποτετμημενα, ἀλλ' ἔντες

του λου. a Ipsum desecnsum animaraim modo inde explicat, quod et anima requirat materiam et natoria aniniam, Enn. I, 8, 14 IV, 8, 7, modo indu mio lato ita praestitutum sit, ut quaequo anima suam naturam suumque amulum sequatur, V, 3, 13. γαρ ἀναπό- δρaoro κa η δίκη υrως ἐν φi:σει κραrovor tarat naoroν ἐν άξει προς- orιν κaoroν γενόμενον ειδωλὰν πρoaιρέσεως καὶ διαθέσεως aρ1erv που κri. os III, 2, 12 sq. IV, 4 45. Accedit oblivio illa primi principii et aiidacia alvi licentia, de qua dictum cs n. 532. b CL nn V, 1, 2. ψυχη χθουο ει σῶμα ουραγο ἔδωκε μεν ζωήν, ἔδωκε δε ἀθανασίαν, πειρε δε κείμενον ὁ δε κινηθεις κίνησιν ἴδιον π ψυχης ἔμφρονος ἀγοvo Qωον ευδαιμον γένεrο. Totum coelum os deus, itemotio sol et sidera, qui sunt dii secundior sinis; nam statuit praetor summum deum b. e. Unum tres deor nor lines csse, primum intellectias et potestatuni intellectualium, s. n. 538, not. D et Enn. II, 9, 9 V, b, 3 V, 8, 3 suol. secundum eo oriun coelestium, teretium daemonum qui vocantur . e. qui medii sunt inter terram et lunam et inter deos et nomines, os . III, b, 6 V, 8, 3. Astrologorma opiniones quaamissam impugnat, i mon concedit significationes stellariam fieri, idque propter miraDi-

543 En I, I, 10. 'Aλλ' εἰ μεῖς ψυχή, πάσχομεν δε

ταυτα so. τὰ παθήματα ημεῖς, ταλα αν εἴη πάσχουσαῆ ψυχή - ποιήσει θ ποιοsμεν. καὶ το κοινον εφαμεν μῶν εἶναι, καὶ μάλιστα - κεχωρισμένων '

636쪽

611δε θὴς νθρωπος ἀλλος ὁ καθαρος τούτων, τας ἀρετὰς ἔχων τα ἐν νοήσει, ανδ ἐν αυτη τη χωριζομim ens

i δρυνται, χωριζομεν δε καὶ χωριστη τι ενταὐθα Οὐσιγ' ἐπε καὶ ταν αὐτη παντάπασιν ἀποστη καὶ η ἀπ' αὐτῆς ἐλλαμφθεῖσα πελήλυθε συνεπομένη. αἱ δε ἀρεταὶ αἱ φρονήσει ἔθεσι δε επιγιγνύμεναι καὶ ἀσκήσεσι το κοι- νομ' τούτου γαρ αἱ κακίαι, ἐπεὶ και φθόνοι καὶ ζηλοι

καὶ ἔλεοι.

a So. π του σώμαrος. Anima imorte Deis, 1 Plaeque inclinat et pri,ut in vita ante acta acrisit, aut sursum in coelum ad sidera vel in ipsum mundum intol Dilem tollitur, aut in alia nominum corpori transit, aut in materiam altius etiam deprimitur, ut vel inter unita animalia vel inter plantas vivere pergat,

V. Enn. III, 4, 2 sqq. I, 8, 13 III, 2, 13 IV, 3, 24. - b Sensus Vera noniinis substantia cernitur in ratione et intellectu Co pus nihil est nisi Destia animata. - γαῖ κοιν3 A. o συναμφόωρον os illud mio ex anima et corpor compositum est. Veram illam animam alvi separa Dilotia omnino non inesse in corpore neque o Pore contineri censet, sed corpus potius inesse atque contineri illa. Cf. Enn. I, 1, 7 sqq. IV, 3, 20 - 23, ubi inter alia: καὶ γαρ αυro Dro παρὼν ου πάρεor και δι λου παρὸν Ουδενὶ μίγνυra , καιεorηκε μεν αυrd, ο δε παραρρεῖ - or oρθῶς ἔχειν καὶ ε Pras λέγειν, ς - η εν ω φωri περ ο φως ἐνδεω ἐρι. Vera igitur substantia nominia os anima n. e. superior illa,

κάrsi n. e. animam inferiorem, cum corpore mixtam , συμμίξασαέαυτὴν λόγω προς λόγον. Sequitur ut sensuum perceptiones et animi perturoationes non pertinem Veriin nominem, sed ad corpus vel mixtum illud ex anima et corpore, ita ut Vera anima non am-ciatur assoctu, sed sentia tantunamodo affectunt, s. Enn. I, 1, 7;

637쪽

peccata a κακέαι , Iivus et ipsis non minia superior, sed in istior duntaxat assicitur, L nn I, 1, 11 12. 11' ἀναμάρτητος δεινὰ ἔχον πάθη. Conti a Vera virtus non cerasitur nisi in vera n minis sunstantia, Enn. I, 4, 14. ο δε- συναμφότερον εινα τον ἄνθρωπον - μditor rον σπουδαῖον, μαρτυρεῖ καὶ ὁ χωρισμος απὸ του σώμαrος καὶ η τῶν λεγομένων ἀγαθῶν ου σώμαro κατα-

φρδνησχς nam solvitur Veri anima sive veras orno a corpore aut

morte aut nilosopliandi, id uod etiam nostro Ioco significatur, χωριζομει δε και χωρισrῆur ἐνras 4υon os Porytiyr Sententi. 9. γουν λάχαrος διπλους κri. Denique omnis huius vitae amictatio omnesmae rerum Vicissitudines non pertinent nisi ad eum qui inferiorinus illis atque exteritis linium trilaut v. nn III, 2, 1, ῶσπερ δε ἐπιδεῶν θεάrρων ταῖς σκηναῖς, υτω χρη καὶ Ους φύγους θεοσθαι καὶ πάντας θανάτους καὶ πόλεων λώσεις καὶ ρπαγάς, μεταθέοεις πάνr καὶ μεrασχημαrίσεις κα θρήνων καὶ οιμωγῶν πο-

κρυοις καὶ σπουδαίοις τι παίζων ἐστὶν γνοηκότος μόνω γαρ ω σπουδαίω σπουδασtδεν ἐν σπουδαίοις τοῖς ἔργοις ὁ δ' αλλος ανθρωπος παίγνιον. s. Iae do vera felicitato disputantur', l

544 Enn. l,2 3. Λέγων ὁ Πλάτων την ὁμοίωσιν τὴν προς ὁ θεον φυγη τῶν ἐντεοθεν εἶναι ' καὶ ταῖς ἀρεταῖς ταῖς ἐν πολιτεία οὐ τλαπλῶς διδους ἀλλα

προστι*εὶς πολιτικάς γε, και ἀλλαχο καθάρσεις λέγωνάπάσας ' δηλός τε εστ διττὰς τιθεὶς και την ὁμοίωσιν οὐ κατα την πολιτικhν τιθείς πῶς ουν λέγομεν ταύτας καθάρσεις και πῶς καθαρθεντες μάλιστα ὁμοιουμεθα; επειο κακη μεν εστιν η ψυχὴ συμπεφυρμενη τω σώματι

' Exspeetaveris O pDχ ει γαι, ad onsuetudinem Aristoteli

n. e. animae Rubstantiam.

638쪽

και ὁμοπαθὴς γιγνομένη αὐτῶ καὶ πάντα συνδοξάζουσα εχ αν ἀγαθὴ καὶ ἀρετην ἔχουσα, εἰ μήτε συνδοξάζοι,

ἀλλα μόνη νεργοῖ, περ ἐστὶ νοειν τε καὶ φρονεῖν, μήτε ὁμοιοπαθος ε', περ ἐστὶ σωφρονεῖν, μήτε φοβοῖτο ἀφιπιταμένη του σώματος, περ ἐστὶν -δρίζεσθαι 'οοῖτο δε λύγος καὶ νους τ δε μὴ ἀντιτείνοι, δικαιοσύνη δ' - εἴ τομο. θ δη τοιαύτην διάθεσιν της ψυχῆς καθ' ην νοεῖ τε καὶ ἀπαθὴς ολως ἐστίν, εἴ τις ὁμοίωσιν λεγε προς θεόν, οὐκ αν άμαρτάνοι καθαρον γαρ καὶ το θεῖον, καὶ ἐνέργεια τοιαύτη ς το μιμούμενον ἔχειν φρόνησιν ' V, 3 s. nh ουν, ς ἔοικε, καὶ το ψυχρος θειότατον κατιδεῖν δει τον μέλλοντα νουν εἴσεσθαι ο τι ἐστί. γένοιτο δ' τοει ἴσως κά ταειν, εἰ ἀφέλοις πρῶτον, σῶμα - του ἀνθρωπου, και δηλον τι σαυτοs, εἶτα καὶ τ ' πλάττουσαν τομο φυτήν, καὶ την αἴσθησιν δε ὁ μάλα ἐπιθυμέας δε καὶ θυ- μους καὶ τα δελας τὰς τοιαύτας φλυαρίας, ῶς προς το πιν νευουσας κά πάνυ του λοιπον αὐτῆς τομου ἐστιν, ὁ εἰκον ἔφαμεν - σώζουσάν τι φως κε

vocari ad illam, quam ipse dicii , κάθαρσιν i. o. ut anima rationalis separetur a corpor et ab anima cum corpore mixta CLI, 6 6.

ἔστι γαρ δή, ῶς ὁ παλαιὸς λόγος, καὶ σωφροσυνη καὶ ἀνδρία καὶ ποσα ἀρετὴ κάθαρσις, καὶ φρόνησις αDrή. - δε φρόνησις

λησι ἐν ποστροφῆ τῶν κάrω, πρὸς δε α νω ην τυχην γουσα. lluntur omnino qui in agendo et in viruiuuna moralibus omaummatam elicitatem quaeriint, cum omnis actio pertineat ad ex

Herculena inter dinos vorsari, simulacriini ius apud iliseros esse:

639쪽

νει καὶ φοβεῖται οἱδὲν ἔτη. διὰ κάμνει ἐν τοῖς τοιούτοις καὶ σμένη καταβαίνει πολλάκις ποπίπτουσα - πάντων μέχρις αν εἰς αἰσθητὰν κοι ἐν στερεῶωσπερ ἀναπαυομένη , Iον και χψις κάμνουσα ἐν τοῖς μικροῖς τοι μεγάλοις ἀσμενως περιπίπτει καθ' ἐαυτὴν δε ε ψυτη, ταν ἰδεῖν ἐθελν μόνην ὁρῶσα τω συνεῖναι καὶ ν ὁσα τω ν εἶναι αὐτω, ψ οἴεταί πω ἔχειν δζοτεῖ, τι το νοουμενου μὴ τερόν ἐστιν. μως δεχρη sτω ποιεῖν τον μελλοντα περὶ λῖν φιλοσοφήσειν.lv. 4. γνεται δεδε απορία se. περὶ το ενὸς μάλιστα, οτι μηδε κατ' ἐπιστήμην η σύνεσις κείνου μηδε κατὰ νύησιν σπερ τὰ λλα νοητά, αλλὰ κατὰ παρουσίαν ἐπιστήμης κρείττονα πάσχει δε η ψυχὴ το Τν εἶναι τὴν πύστασιν καὶ οὐ πάντη ἐστὶν ἔν οταν ἐπιστήμην

του λαμβάνω λύγος γὰρ η ἐπιστήμη, πολλὰ δε ὁ λύγος.

παρέρχεται οὐ τλῖν εἰς ἀριθμὀν καὶ πλῆθος πεσουσα. υπερ ἐπιστήμην τοίνυν δει δραμεῖν και μηδαμθ ἐκβαίνειν

640쪽

τ ' ῖν εἶναι ἀλλ' ἀποστῆναι δεῖ και ἐπιστήμης καὶ ἐπιστροῶν καὶ παντὸς λλου, καὶ καλου θεάματος πανγα καλὰν στερον ἐκείνου και παρ κείνου, σπερπα φως μεθημερινὰ παρ'Ἀλίου. διλοίδε ο τὀ οὐδεγραπτόν, φησίν ' ἀλλα λέγομεν καὶ γράφομεν πέμποντες εἰς αὐτὰ καὶ ναγείροντες ἐκ των λύγων επὶ τὸὶν θίαν, σπερ ὁδῖν δεικνύντες φ τι θεάσασθαι βουλο-

μινφ. μιχρι γαρ τῆς ὁδου καὶ της πορείας Ἀχαρ ς Ἀδε θέα αὐτο ἔργον δη του ἰδεῖν βεβουλημένου. εἰ δεμθ ῆλθέ τις ἐπὶ τὰ θέαμα, μηδε συνεσιν σχεν η ψυχὴ

της κεῖ γλαως 'ὶ μηδε ἔπαθε μηδε ἔσχεν ἐν εαυτω οἷον ἐρωτικὰ πάθημα - - ἰδεῖν, ἐραστο - μὰψ ἀναπαυσαμένου δεξάμενον φως ἀληθινὸν καὶ π αντhν νυχ ν περιφωτίσας δια τὸ ἐγγυτέρω γεγονέναι, ἀναβεβqκεναι δε τι πισθοβαρζ υπάρχων, ἐμπόδια ην τί θέα καὶ ου μένος ἀναβεβηκώς, αλλ' ἔχων ὀδιεῖργον π αὐτο ' μήπω εἰς ν συναχθείς. οὐ γαρ

δὲ πεστιν οὐδενος κεῖνο καὶ πάντων δέ, στε παρον μη παρεῖναι, ἀλλ' η τοι δέχεσθαι δυναμένοις καὶ παρεσκευασμένοις στε ἐφαρμόσαι καὶ οἷον ἐφάψασθαι καιθιγεῖν ὁμοιότητι καὶ τη ἐν αὐτω δυνάμει, συγγενεῖ φἀπ' αὐτμ οταν λω ὰρ ῶς εἶχεν με λθεν ἀπ' αὐτμ, ηδ δύναται ἰδεῖν, ς πέφυκεν κεινος θεατὰς

εἶναι. a Sc Plato, quom non1hio non addito allegare soloi, cf. Enn.

III, 9, 1.