장음표시 사용
251쪽
Eσχήματος γινομένην καί τι και δέος αυτ ς υπήει, μη βαρεῖαν ὁ Κλοίλιος ἡγησάμενος την ἀπαξίωσιντης αρχῆς ως ἡτιμασμένος υπὸ τῆς βουλῆς, ἔπειτα
μεταθῆται την προαίρεσιν του βίου του δήμου γε - 10185 μενος προστάτης, καὶ πάντα ἀνατρέψει τὰ κοινά. αἰδουμένων δὲ απάντων ὁ φρονουντες ἐτυγχανον εἰς μέσον ἐκφέρειν, καὶ μέχρι πολλοs τουτο ποιουντων, ὁ πρεσβυτατός τε καὶ τιμιώτατος των υπατικῶν γνω-
μην ἀπεδείξατο, δι ἐς ἀμφοτέρους ἐν ἴση τιμὴ τοὐς
10 υπάτους φυλάξας, παρ' αυτῶν ἐκείνων τον ἐπιτηδειότερον ἄρχειν ευρετο ἔφη γὰρ αυτῶ δοκεῖν,
ἐπειδὴ τὸ μεν τῆς ἀρχῆς κράτος ῆ τε βουλὴ διέγνωκε
καὶ ὁ δῆμος ἐπεψήφικεν ἐνὶ δοθῆναι, δυο δὲ καταλείπεται βουλῆς καὶ φροντίδος ου μικρῶς δεόμενα, 15 τίς ὁ παραληψόμενος την ἰσοτυραννον αρχὴν ἔσται καὶ υπὸ τίνος αποδειχθεις ἐξουσίας νομίμου, ἐκ των τότε ὁντων υπάτων τον ἔτερον, εἴτε παραχωρήσαντος του συνάρχοντος, εἴτε κλήρω λαχόντα, ελέσθαι ' μαίων δν υπολαμβάνει κράτιστα καὶ συμφορώτατα 20 τὰ τῆς πόλεως ἐπιτροπεύσειν. μεσοβασιλέων δὲ αυ- 101s τοῖς μηθὲν ἐν τῶ παρόντι δεῖν, ους ἐν ταῖς μοναρχίαις ἀποδείκνυσθαι μονογνώμονας των μελλόντων ἄρξειν ἔθος ἐν, ἐχουσης τῆς πόλεως τὴν ὁσιον αρχήν. .XXII. 'Eπαινεσάντων δὲ τὴν γνώμην απάντων,25 μετὰ τολον ἀναστὰς ἔτερος, εἶπεν Ἐμοὶ δὲ, ἁ βουλὴ, δοκεῖ καὶ τοὐτο ἔτι προστεθῆναι τῆ γνώμη, δυεῖν ἀνδρῶν κρατίστων εἰς τόδε χρόνου τὰ κοινὰ διοι
ρον αυτῶν κυριον ἀποδειχθῆναι τῆς ἀναρρήσεως, 30 τον δὲ ἔτερον υπὐ τοὐ συνάρχοντος αἱρεθῆναι δια- γνόντων αυτῶν ἐν ἀλλήλοις τὸν ἐπιτηδειότερον ' ἶνα αὐτοῖς περιγένηται συν τῶ τιμω καὶ τὸ χαῖρον ἴσον,
252쪽
203 τῶ μὲν ἔτι τον συνάρχοντα κράτιστον απέφηνε, τῶδ' ὁτι πρός του συνάρχοντος ἄριστος ἐκρίθη ῆδὐ γὰρ καὶ καλὸν ἐκάτερον. οἶδα μεν ουν ὁτι καὶ μηπροστεθέντος τῆ γνωμst τοὐδε τοὐ μέρους, αὐτοῖς αν ἐφάνη τοῖς ἀνδράσιν οπτως ποιεῖν κρεῖττον δε τὀ 51020 μηδ' υμῶν ἔτερόν τι βουλομένων. ἐδόκει καὶ τοὐτοκατὰ νοῶν ἄπασιν εἰρῆσθαι καὶ ουθενὸς ἔτι τηγνώμst προστεθέντος ἐπικυροὐται τὸ δόγμα. ως δε παρέλαβον την ἐξουσίαν οἱ ὐπατοι τοὐ διαγνῶναι πότερος ἐξ αυτῶν ἄρχειν ἐστὶν ἐπιτηδειότερος, θαυ- 10 μαστόν τι και παρὰ πάσας τὰς ἀνθρωπίνας ὁπολήψεις πρῆγμα ἐποίουν. οὐ γαρ εαυτὸν εκάτερος ἄξιον ἀπέφαινε της ηγεμονίας, αλλὰ τον ἔτερον καὶ κατ- έτρια αν ὁλην την ημέραν ἐκείνην τὰς ἀλλήλων ἀρετὰς ἐξαριθμούμενοι, καὶ λιπαρουντες μη λαβεῖν αὐ- 15 τοὶ την ἀρχὴν, ῶστε ἐν πολλsi γενέσθαι τους ἐν τῶ συνεδρίω παρόντας αμηχανία. διαλυθείσης της βουλῆς οι προσήκοντες κατὰ γένος ἐκατέρω, καὶ των ἄλλων βουλευτῶν οἱ ἐντιμότατοι πρὸς τον Λάρκιον ἀφικόμενοι, πολλὰς ἐποιοῶντο τῶ ἀνδρὸς ἄχρι πολ- 20λῆς νυκτὸς δεήσεις, διδάσκοντες ως ἐν ἐκείνω τὰς ἐλπίδας ἡ βουλὴ τέθειται πάσας, καὶ τὸ ἀσπουδαστον
αυτοί περὶ την αρχὴν πονηρὸν εἶναι τῶ κοινῶ λέγοντες. ὁ δ' ἐν ατενῆς καὶ πολλὰ ἐν μέρει δεόμενος τε καὶ ἀντιβολῶν ἔκαστον διετέλει. τῆ δ' εξῆς 25ημέρα πάλιν τοὐ συνεδρίου συναχθέντος, ἐπειδὴ καὶ 1021 τότε διεμάχετο καὶ πειθόμενος ἡπὁ πάντων οὐκ ἀφίστατο τῆς γνώμης, ἀναστὰς ο Κλοίλιος αναγορεύειτε αυτόν, ῶσπερ εἰώθεσαν ποιεῖν οι μεσοβασιλεῖς, καὶ τVν υπατείαν αυτῖς ἐξόμνυται. 30I .XXIII. Ουτος πρῶτος ἐν Ρώμη μόναρχος ἀπεδείχθη, πολέμου τε καὶ εἰρήνης καὶ παντὸς ἄλλου
253쪽
πράγματος αυτοκράτωρ. ἔνομα δ' αυτῶ τίθενται δικτάτορα, ειτε διὰ την εξουσίαν του κελευειν ὁτιθέλοι, καὶ τάττειν τὰ δίκαιά τε καὶ τὰ καλὰ τοῖς ἄλλοις ώς ἄν αυτω δοκῆ τὰ γὰρ ἐπιτάγματα και τὰς δια-6 γραφὰς των δικαίων τε καὶ αδίκων, ἡδίκτα οι ' -
μαῖοι καλουσιν ' εἴτε ως τινες γράφουσι διὰ την τότε
γενομένην ἀνάρρησιν, επειδη ου παρὰ του δημου τηναρχην ευρόμενος κατὰ τους πατρίους ἐθισμους ἔξειν ἔμελλεν, ἀλλ' υπ' ἀνδρὸς αποδειχθεις ενός. ου γὰρ 10 ωοντο δεῖν επίφθονον ὁνομα καὶ βαρῶ θέσθαι τινὶ αρχῆ πόλιν ἐλευθέραν ἐπιτροπευουση, των τε ἀρχ μενων ἔνεκα, ἶνα μηθειν ἐπὶ ταῖς μισουμεναις προση- 1022γορίαις ἐκταράττωνται, καὶ των παραλαμβανόντων τὰς ἀρχὰς προνοία, μη τι λάθωσιν η παθόντες υφ' 15 ετέρων πλημμελὲς η δράσαντες αυτοὶ τους πέλας, ων φέρουσιν αἱ τοιαίται δυναστεῖαι ' ἐπεὶ τό γε τῆς
ἐξουσίας μέγεθος, ἐς ὁ δικτάτωρ ἔχει, ῆκιστα δηλοὐ-
ται υπὸ του ονόματος ἔστι γὰρ αιρετὴ τυραννὶς ἡ δικτατορία. δοκουσι δέ μοι καὶ τ το παρ' 'Eλλήνων 20 οι Ρωμαῖοι τὸ πολίτευμα λαβείν. οἱ γὰρ Αἰσυμνῆται καλούμενοι παρ' Ἐλλησι τό ἀρχαῖον, ώς ἐν τοῖς περὶ βασιλείας ἱστορεῖ Θεόφραστος, αιρετοί τινες ή σαν τυραννοι ' ρροῶντο δὲ αυτους αἱ πόλεις Ουτ εχαόριστον χρόνον ουτε συνεχῶς, αλλὰ προς τους και- 102325-οπότε δόξειε συμφέρειν καὶ εἰς ὁπόσον χρόνον ῶσπερ καὶ Μιτυληναῖοί ποθ' εῖλοντο Πιττακὸν προς τους φυγάδας τως περὶ 'Aλκαιον τον ποιφήν.
XIIII. Nλθον δὲ ἐπὶ τἀτο οἱ πρῶτοι διδαχθέντες τῆ πείρα τὸ χρήσιμον. κατ' ἀρχὰς μὲν γὰρ 30 ἄπασα πόλις Ἐλλὰς ἐβασιλευετο, πλὴν ουχ ῶσπερ τὰ 1024 βαρβαρα ἔθνη δεσποτικῶς, αλλὰ κατὰ νόμους τινὰς καὶ ἐθισμους πατρίους ' καὶ κράτιστος ἐν βασιλεὐς ὁ
254쪽
δικαιότατος τε καὶ νομιμωτατος, καὶ μηθεν ἐκδιαιτώμενος των πατρίων. δηλοῖ δε καὶ Ομηρος δικασπόλους τε καλῶν τοῖς βασιλεῖς και θεμιστοπόλους. καὶ μεχρι πολλου διέμενον επὶ ρητοῖς τισιν αἱ βασιλεῖαι διοικούμεναι, καθάπερ η Λακεδαιμονίων ' ἀρ- 5ξαμένων δε τινων ἐν ταῖς ἐξουσίαις πλημμελεῖν, καινόμοις μεν ολίγα χρωμένων, ταῖς δ' εαυτῶν γνώμαις τα πολλὰ διοικουντων, δυσχεράναντες ὀλον τὸ πρῆγμαοι πολλοὶ κατέλυσαν μεν τα βασιλικὰ πολιτεύματα,1025 νόμους δε καταστησάμενοι καὶ ἀποδείξαντες, 10 ταύταις ἐχρῶντο τῶν πόλεων φυλακαῖς. ἐπεὶ δὲ οὐκ αὐτάρκεις ησαν οἴτε οἱ τεθέντες ὐπ αυτῶν νόμοι βεβαιουν το δίκαιον, οὐτε οι τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς επιμελείας αυτῶν λαμβάνοντες βοηθεῖν τοῖς νόμοις, οι τε καιροὶ πολλὰ νεοχμῶντες ου τα κράτιστα τῶν πο- 15λιτευμάτων, ἀλλα τὰ πρεπωδέστατα ταῖς καταλαμβανούσαις αυτοὐς συντυχίαις ηνάγκαζον αιρεῖσθαι,ου μόνον ἐν ταῖς ἀβουλητοις συμφοραῖς, ἀλλα κἀν ταῖς ὐπερβαλλούσαις το μέτρων εὐτυχίαις, διαφθειρομένων δι αὐτὰς τῶν πολιτικῶν κόσμων, οἷς ἐπαν- 20ορθωσεως ταχείας καὶ kυτογνώμονος εδει, ηναγκάζοντο παράγειν πάλιν τὰς βασιλικὰς καὶ τυραννικὰς εξουσίας εἰς μέσον, ὀνόμασι περικαλύπτοντες αὐτὰς
1026 εὐπρεπεστέροις, Θετταλοὶ μεν ἀρχοὐς, Λακεδαιμόνιοιδε ἀρμοστὰς καλουντες, φοβούμενοι τυράννους η βα- 25σιλεῖς αυτοὐς καλεῖν, ώς οὐδ' ὁσιον σφίσιν ἡπαρχον, ὰς κατέλυσαν ἐξουσίας ὁρκοις καὶ ἀραῖς ἐπιθεσπισάντων θεῶν, ταύτας πάλιν ἐμπεδοίν. ἐμοὶ μὲν δηπαρὰ τῶν Ελληνων δοκοωι ' μαῖοι τὸ παράδειγμα λαβεῖν, ἄσπερ ἔφην, Λικίννιος δὲ παρ' 'Aλβανῶν 30 οἴεται τον δικτάτορα ' μαίους εἰληφέναι, τούτους λέγων πρώτους μετὰ τυν ' oλίου καὶ Νεμέτορος
255쪽
θάνατον ἐκλιπούσης τῆς βασιλικης συγγενειας ενιαυσίους αρχοντας ἀποδειξαι τζν αυτην εχοντας ἐξουσίαν τοῖς βασιλείσι, καλεῖν δε αυτούς δικτάτορας' ἐγὼ
δε ου τοὐνομα ζητεῖν ἡξίουν, πόθεν η Ρωμαίων πόλις 5 ἔλαβεν, ἀλλα τὸ της ἐξουσίας τῆς περιλαμβανομενης τω ὀνόματι παράδειγμα. ἀλλ' υπὲρ μὲν τουτων ουθεν 1027αν εἴη τάχα προὐργου τὰ πλείω γράφειν.. LiXXV. ον δὲ τρόπον ο Λάρκιος ἐχρήσατο τοῖς πράγμασι δικτάτωρ πρῶτος ἀποδειχθεὶς, καὶ κόσμον 10 οἷον περιέθηκε τῆ αρχῆ, συντόμως πειράσομαι διεξελθεῖν, ταυτα ηγούμενος εἶναι χρησιμώτατα τοῖς ἀναγνωσομενοις, ἁ πολλὴν ευπορίαν παρέξει καλῶν καὶ συμφερόντων παραδειγμάτων νομοθέταις τε καὶ
δημαγωγοῖς καὶ τοῖς ἄλλοις ἄπασι τοῖς πολιτεύεσθαί 15 τε καὶ τὰ κοινὰ πράττειν βουλομένοις. - γὰρ ἀζήλου καὶ ταπεινῆς πόλεως πολιτεύματα καὶ βίους, οὐδὲ ανωνύμων καὶ ἀπερριμμένων ἀνθρώπων βουχεύματα καὶ πράξεις μέλλω διηγεῖσθαι, ἄστε ὁχλον αν τινι καὶ φλυαρίαν φανῆναι την περὶ τὰ μικρὰ καὶ φαύλα 1028 20 ημῶν σπουδήν ἀλλ' ὐπὲρ τῆς ἄπασι τὰ καλὰ καὶ δίκαια ὁριζούσης πόλεως, καὶ περὶ τῶν εἰς τούτο καταστησαμένων αυτὸν τὸ αξίωμα ηγεμόνων, ὁ τίς οὐκ ἄν σπουδάσειε μὴ ἀγνοεῖν φιλόσοφος καὶ πολιτικὸς ἀνὴρ συγγράφω. εὐθῶς μὲν οὐν ἄμα τῶ παρα25 λαβεῖν την ἐξουσίαν, ἱππάρχην ἀποδείκνυσι Σπόριον Κάσσιον, τον ὁπατεύσαντα κατὰ την εβδομηκοστὴυολυμπιάδα. τούτο τὸ ἔθος ως τῆς κατ' ἐμὲ γενεῆς ἐφυλάττετο υπὸ ' μαίων, καὶ Ουθεὶς εἰς τόδε χρόνου δικτάτωρ αἱρεθεὶς χωρὶς ἱππάρχου την αρχὴν διετέ-30 λεσεν. ἔπειτα τῆς ἐξουσίας τὸ κράτος ἐπιδεῖξαι 102s
βουληθεὶς ὁσον ἐστὶ, καταπλήξεως μῆλλον ἡ χρή
σεως ἔνεκα τοῖς ραβδούχοις ἐκέλευσεν ἄμα ταῖς
256쪽
δεσμαῖς τῶν ράβδων τους πελέκεις διὰ της πόλεως φέρειν' ἐθος ἐπιχώριον μεν τοῖς βασιλεῶσιν, ἐκλειφθεν δὲ υπὸ των υπάτων, ἐξ ου Ουαλέριος Ποπλικόλας ὁ πρῶτος υπατεύσας ἐμείωσε τον φθόνον της αρχης, αυτὸς ἀνανεωσάμενος. καταπληξά- 5μενος δε τουτω τε καὶ τοῖς ἄλλοις συμβόλοις τῆς
βασιλικῆς ηγεμονίας τους ταρακτικους καὶ νεωτεριστὰς, το κράτιστον των υπὸ Σερουῖου Τυλλίου του δημοτικωτάτου βασιλέως κατασταθεντων νομίμων,
πρῶτον ἐπέταξε ποιῆσαι Pωμαίοις ἄπασι, τιμησεις 10 κατὰ φυλὰς τῶν βίων ἐνεγκεῖν, προσγράφοντας γυροναικῶν τε καὶ παίδων ονόματα καὶ ἡλικίας εαυτῶν τε καὶ τέκνων. ἐν ὀλίγω δὲ χρόνω πάντων τιμησα- μενων διὰ τὸ μέγεθος τῆς τιμωρίας ' την τε γὰρ ουσίαν ἀπολέσαι τους ἀπειθήσαντας ἔδει καὶ την πολι- 15τεων ' ἐπτακοσίοις πλείους εὐρέθησαν οἱ ἐν ῆβρ ' - 1030 μαῖοι πεντεκαίδεκα μυριάδων. μετὰ τουτο διακρίνας τους ἔχοντας την στρατευσιμον ἡλικίαν ἀπδ τῶν πρεσβυτερων καὶ καταχωρίσας εἰς λόχους, διένειμε πεζους τε καὶ ἱππεῖς εἰς τέτταρας μοίρας ων μίαν 20 μὲν την κρατίστην περὶ αυτὸν εἶχεν, ἐκ τῶν υπο- λειπομένων Κλοίλιον ἐκέλευσε τον συνυπατον ἐναυτὸς ἐβουλετο λαβεῖν, την δὲ τρίτην Σπόριον Κάσσιον τον ἱππάρχην, την δὲ καταλειπομένην τον αδελφὸν Σπόριον Λάρκιον αυτη φρουρεῖν την πόλιν 25 ἐτάχθη συν τοῖς πρεσβυτέροις ἐντὸς τείχους μένουσα.
L.XXVI. Sὶς δ' ἰυ αυτῶ πάντα τὰ εἰς τον πόλεμον ἐπιτήδεια ευτρεπῆ, προήγαγε τὰς δυνάμεις εἰς υπαιθρον, καὶ τίθεται στρατόπεδα τρία καθ' ους μάλιστα υπελάμβανε τόπους ποιήσεσθαι 30τους Λατίνους την ἔφοδον. ἐνθυμουμενος δὲ οτι φρονίμων στρατηγῶν ἐστιν, ου μόνον τὰ εαυτῶν
257쪽
πράγματα ποιεῖν ἰσχυρὰ, αλλὰ καὶ τὰ τῶν πολεμίων ἀσθενῆ, καὶ μάλιστα μεν ἄνευ μάχης καιπόνου καταλύεσθαι τους πολέμους, εἰ δε μη γε, συν ἐλαχίστη τοὐ στρατιωτικοὐ πληθους δαπάνρ, 5 πολέμων τε απάντων κακίστους ηγούμενος καὶ πλε 1031στα τὰ λυπηρὰ ἔχοντας, ους προς συγγενεῖς καὶ φλλους αναγκαζόμενοί τινες αναιρούνται, ἐπιεικεστέρων μῶλλον η δικαιοτερων ωετο δεῖν αὐτοῖς διαλύσεων. κρύφα τε δη πέμπων προς τοὐς ἐπιφανεστά- 10 τους τῶν Λατίνων ανυποπτους τινὰς ἔπειθε φιλίαν πράττειν ταῖς πόλεσι, καὶ ἐκ τοὐ φανεροs πρεσβευόμενος κατὰ πόλεις τε καὶ προς το κοινὸν ου χαλεπῶς
ἐξειργάσατο μηκέτι την αυτην ἄπαντας ὁρμην ἔχειν προς τον πόλεμον μάλιστα ὁ ' αυτοὐς ἐξεθεράπευσε 15 καὶ διαστηναι προς τους ηγεμόνας ἐποίησε διὰ τοιαύτης ευεργεσίας. οι την αὐτοκράτορα παρειληφότες τῶν Λατίνων στρατηγίαν, Μαμίλιός τε καὶ Σέξτος ἐν Τύσκλω πόλει τὰς δυνάμεις συνέχοντες, παρεσκευάζοντο μεν ώς ελάσοντες ἐπὶ την Pώμην,
20 ἐδαπάνων δε πολυν εἰς το μέλλειν χρόνον, εἴτε τὰς υστεριζούσας ἀναμένοντες πόλεις, εἴτε τῶν ιερῶν αυτοῖς Ου γινομένων καλῶν. ἐν τούτω δη τῶ χρόνω τινὲς ἀποσκιδνάμενοι τοὐ στρατοπέδου την χώραν τῶν Ρωμαίων ἐπόρθουν. τἀτο μαθὼν ὁ Λάρκιος ἀποστέλ- 1032
25 λει τον Κλοίλιον επ' αυτοὐς ἄγοντα τῶν ιππέων τε καὶ ψιλῶν τοὐς ανδρειοτάτους. ος επιφανεὶς αυτοῖς απροσδόκητος ολίγους μέν τινας ἀποκτείνει μαχόμενος, τοὐς δὲ λοιπῶς αἰχμαλώτους λαμβάνει. τούτους ὁ Λάρκιος ἐκ τῶν τραυμάτων ἀναλαβὼν και ταῖς ἄλλαις ἐκθερα- 30 πεύσας φιλανθρωπίαις ἀπέστειλεν εἰς Τύσκλον ἀθρόους ἄνευ λύτρων, πρεσβευτὰς σὼν αὐτοῖς πέμψας ' μαίων τοῖς ἐπιφανεστάτους. oυτοι διεπρά-
258쪽
ξαντο διαλυθῆναι τὸ στράτευμα των Λατίνων καιγενέσθαι ταῖς πόλεσιν ἐνιαυσίους ἀνοχάς.L.XXVII. Tαυτα διαπραξάμενος ο ἀνὴρ ἀπῆγε
τὰς δυνάμεις εκ της υπαίθρου, καὶ πριν η πάντατον της ἐξουσίας εκπληρῶσαι χρόνον υπάτους ἀπο- 5 δείξας ἀπέθετο την αρχην, ουτε ἀποκτείνας ου- θενα Pωμαίων ουτε ἐξελάσας της πατρίδος ουτε ἄλλη συμφορα βαρεία περιβαλὼν ουδεμιῆ. ουτος 1033 ο ζηλος απ' ἐκείνου του ἀνδρὸς ἀρξάμενος ἄπασι παρέμεινε τοῖς λαμβάνουσι τον αυτην ἐξουσίαν, 10 ἄχρι της τρίτης προ ημῶν γενεῆς. οὐθένα γουν ἐκ της ιστορίας παρειλήφαμεν δς ου μετρίως αυ- τη καὶ πολιτικῶς ἐχρήσατο, πολλάκις αναγκασθείσης της πόλεως καταλῶσαι τὰς νομίμους ἀρχὰς καὶ πάντα ποιῆσαι τὰ πράγματα υφ' ενί. καὶ εἰ μὲν 15 ἐν τοῖς ὀθνείοις πολεμοις μόνον ησαν οι λαμβάνοντες την δικτατο9ίαν ἀγαθοὶ προστάται της πατρίδος μηθεν υπὸ του μεγέθους της αρχης διαφθειρορόμενοι ηττον δν θαυμαστὸν ην' νυν δε και ἐν ταῖς ἐμφυλίοις διχοστασίαις πολλαῖς καὶ μεγάλαις ,ενο- 20μέναις, καὶ ἐπὶ καταλύσει βασιλειῶν και τυραννίδων υποπτευομενων καὶ ἐπ' ἄλλων συμφορῶν κωλυσει μυρίων ὁσων οἱ τηλικαυτης τυχόντες ἐξουσίας - ἄπαντες ανεπιληπτους καὶ τῶ πρώτω λαβόντι τηναρχην ὁμοίους εαυτούς παρέσχοντο ῶσθ' ἄπασι 25 παραστηναι την αυτην δοξαν, οτι μία βοήθεια παντός ἐστιν ανιάτου κακοὐ καὶ τελευταία σωτηρίας
ἐλπὶς, ὁταν ἀπορραγῶσιν ἄπασαι διὰ καιρους τινας,1034 η του δικτάτορος αρχή. ἐπὶ δε τῆς κατὰ τους πατορας ημῶν ηλικίας ὁμοs τι τετρακοσίων διαγενομέ- 30νων ἐτῶν απὸ τῆς Τίτου Λαρκίου δικτατορίας, διε
βλήθη καὶ μισητὸν ἄπασιν ἀνθρώποις ἐφάνη τὁ
259쪽
πρῆγμα Λευκίου Κορνηλίου Σύλλα πρώτου καὶ μόνου πικρῶς αὐτῆ και ώμῶς χρησαμένου ῶστε τότε πρῶτον αἰσθέσθαι Ῥωμαίους, ο τον ἄλλον ἄπαντα χρόνον ἡγνόουν, ὁτι τυραννίς ἐστιν ἡ του δικτά-5 τορος αρχή. βουλήν τε γὰρ ἐκ των ἐπιτυχόντων ανθρώπων συνέστησε καὶ το τῆς δημαρχίας κράτος ε ς ἐλάχιστον συνέστειλε και πόλεις ὁλας ἐξώκισε καὶ βασιλείας τὰς μὲν ἀνεῖλε, τὰς δὲ αυτὸς απέδειξε , και ἄλλα πολλὰ καὶ αυθάδη διεπράξατο, περὶ 10 ίν πολύ ῖν ἔργον εχ λέγειν ' πολίτας τε χωρὶς των ἐν ταῖς μάχαις ἀπολομένων τους παραδόντας αὐτῶ σφῆς αυτῶς οὐκ ἐλάττους τετρακισμυρίων
ἀπέκτεινεν, ων τινας και βασάνοις πρῶτον αἰκισάμενος. εἰ μεν ουν ἀναγκαίως ξ συμφερόντως τῶ κοινῶ15 πάντα ταὐτ ἔπραξεν, οὐχ ο παρὼν καιρὸς ἐξετάζειν
ὁτι δε διὰ ταὐτ ἐμισήθη καὶ δεινὸν ἐφάνη τὸ τοὐδικτάτορος ἔνομα, τουτο μοι προύκειτο ἐπιδεῖξαι. πέφυκε δὲ Ου ταῖς δυναστείαις τοίτο μόναις, αλλὰ καὶ τοῖς ἄλλοις συμβαίνειν τοῖς περιμαχήτοις καὶ 20 θαυμαζομένοις υπὸ τοὐ κοινοβ βίου πράγμασι. καλὰ μεν γὰρ ἄπαντα φαίνεται καὶ συμφέροντα τοῖς χρωμένοις, ἔταν τις αυτοῖς χρῆται καλῶς, αἰσχρὰ δὲ καὶ ασύμφορα, ὀταν πονηροῖς λάβsi προστάτας. τούτου δ' ἡ φύσις αἰτία προσθεῖσα τοῖς ἀγαθοῖς ἄπασι 25 καὶ κῆράς τινας συμφύτους. ἀλλ' υπερ μὲν τούτων ἔτερος ἄν εἴη τοῖς λόγοις καιρὸς ἐπιτηδειότερος. οἱ δ' ἐν τῶ κατόπιν ἐνιαυτῶ την ἴπατον ἀρχὴν παραλαβόντες Λυλος Σεμπρώνιος υτρατῖνος καὶ Μάρκος Μηνύκιος, ἐπὶ τῆς εβδομηκοστῆς καὶ πρώτης 30 ολυμπιάδος, ἡν ἐνίκα στάδιον Tισικράτης Κροτωνιάτης, ἄρχοντος 'Aθήνησιν Ἱππάρχου. J
260쪽
Οἱ δ' εν τῶ κατόπιν ἐνιαυτῶ την υπατον αρχὴν παραλαβόντες, Aυλος Σεμπρώνιος υτρατῖνος και Μάρκος Μηνυκιος, ἐπὶ της εβδομηκοστῆς καὶ πρώτης ὀλυμπιάδος, ην ἐνίκα στάδιον Τισικράτης Κροτωνιάτης ἄρχοντος Ἀθήνησιν Ἱππαρχου, αλλο μεν 5 ουδὲν Ουτε πολεμικὸν Ουτε πολιτικὸν ἱστορίας ἄξιον ἐπὶ τῆς εαυτῶν αρχῆς ἔπραξαν αῖ τε γὰρ προς Λατίνους ἀνοχαὶ πολλὴν αυτοῖς αὐ των ἐξωθεν πολ
1037 μων παρέσχον εἰρήνην, ῆ τε τῆς ἀναπράξεως των δανείων κώλυσις, ἐν ἐψηφίσατο ἡ βουλὴ, ως αν 10 ὁ προσδοκώμενος πόλεμος εἰς ασφαλες ἔλθρ τέλος,
ἔπαυσε τους εντὸς τείχους νεωτερισμους, οἴς ἐποι- ουντο οἱ πένητες ἀφεῖσθαι των χρεῶν ἀξιουντες δημοσία ' δόγμα δὲ βουλῆς ἐκυρωσαν ἐπιεικέστατον, Λατίνοις ἀνδράσιν εἴ τινες ἐτυχον ἐκ του Ῥωμαίων 15 ἔθνους συνοικουσαι γυναῖκες, ἡ Ρωμαίοις Λατῖναι εαυτῶν εἶναι κυρίας, εάν τε μένειν θέλωσι παρὰ τοῖς
γεγαμηκόσιν, ἐάν τε μῆ,J εἰς τὰς πατρίδας ἀναστρέφειν ' τῶν δ' ἐκγόνων τὰ μὲν ἄρρενα παρὰ τοῖς πατράσι μένειν, τὰς δὲ θηλείας καὶ ἔτι αγάμους ταῖς 20