Xenophontis Cyropaedia e recensione Hutchinsoni cum selectis eiusdem notis. Accessit index graecitatis

161쪽

οῦν ἐΘελωσιν, ἀλλ' οπως αν σὐ βέλη, χρη s αυτοῖς. Συμβουλεύω δέ σοι, καίπερ νεωτερος ων, μη ἀφαιρῶ β M, α αν δως, Γα μη σοι ἔχΘρ- άντι χαρίτων οφώ- λωνται ' μηδ' οταν τινὰ βέλη Mός σε ταχὐ ἐλΘων. ἀπειλῶντα μεταπέμπεθ ' μηδὲ, φάσκοντα ἔρημονεῖν , ἄμα πολλοῖς ἀπειλῶν, δα μη διδάσκης αὐτὼς

σῆ μη φροντίζων. νμεἰς δὲ πειρασόμεΘα παρῆναι

3 Εκ τέτου δη εωρα μεν Εωπλισμένους ηδη πάντας και τους 'Υρκανίους, κῶ τὼς ἁμοὶ Tιγράνην ' κ- οι Περ- σαι δὲ ἐξωπλισμένοι ησαν ' ηδη δέ τινες των προςχωζων κή ἴππους ἀπηγαγον, καἰ οπλα εφερον ' ο δε τὰ μεν

παλτὰ, οπου περ κή τὼς πρόσειν, καταSάλλειν ἐκέλευσε, κή κατακαίων. οις τῆτο ἔργον ην, ὀπόσων μηαὐτοὶ δέοιντο ' sic δε ειπους ἐκέλευσε φυλάττειν μενοντας τους ἀγαγόντας, ἔως ἄν τι σημανθε η αὐτοις ' τους δ' ἄρχοντας των ιππέων κέ Υ κανίων καλέσας, τοιάδε ελεξεν 'I4 'Aνδρις φιλοι κή σύμμαχοι, μη Θαυμάζητε, ἔφη,

ρτι πολλάκις υμῶς συγκαλῶ ' καινὰ γὰρ ζοντα ημῖν τὰ παρόντα, πολλὰ αὐτων ασύντακτα ες ιν ' ἁ δ' aν ασύ τακτα η, ανάγκη ταὐτα ἀεὶ πράγματα παρέχειν, Ιως

άν χωραν λάβη. Κή νυν ἔπι μεν ἡμῖν πολλὰ τὰ αἰχμάλωτα χρηματα, κα- ῶ νδρες επ' αὐτοῖς διὰ δὲ id

ημας εἰδένα . ποῖα τάτων ἐκμου εςὶν ημων, μητετάτους εἰδέναι, οτις ἐκά- αὐτων δεσπότης, πεζαίνομ

162쪽

εκπληρωσατε. Πολλὰ δε κῶ περιττὰ οἰδα. δτιες ' πλείω γὰρ ἄπαντα, η κατὰ τὸ ημετερον πληθος. εἶχοs αἱ πολεμιοι. 'Hλθον δὲ πρός με και χρημάτων ταμία , or τε του Ἀσσυρίων βασιλέως κ ἄλλων δυνατων, aελεγον, ἔτι χρυσίον εἴη παρὰ σφίσιν επίσημον, δασμάς

τινας λεγοντες ' κή ταυτα ουν κηρυττετε πάντα ἁποφε

βόντες διαδίδοτε, ιππῶ μεν τὸ διπλουν, πεζω δε τὸ

aφασαν. ημῶς ἄνευ σου κν των σων διανεμοιμεν ταυτα

163쪽

LIBER IR

πλέω μεν πράγματα εχοιμεν, μειω δε διαπραττο μεθα. η ουτως; 'Aλλ' όρῶτε, εφη ' ημῶς μεν γὰρ διε φυλάξαμεν ὐμιν τάδε. καὶ Ῥεἰς ἡμῖν επιτεύσατε καλως διαπεφυλάχΘα' εἰς δ' αἶ διανείματε. κῶ ἡμεις πιτεύσομεν ὐμῖν καλως διανενεμηκενου ' κ- εν αλλοις δε γε αδ ἄλλο τι ημῶς πειρασόμεθα κοινόν ἀγαΘον πράττειν. V:ἀτε γάρ δη, εφη, νυνὶ πρωτον. ἱπποι ἔσοι ἡμῖν πάρεισιν, οἱ δs προῶγοντα ' τουτους ουν εἰ μενεάσομεν ἀναμῖάτους, ώφελήσουσι μεν ουδεν ημῆς, πζάγματα δε παρέξωσει επιμελῶάγα ' ὴν δ' ιππεας επ' αὐτους κατατήσωμεν, ἄμα πραγμάτων τε ἀπαλλαγησόμεθα, κή ἰσχῖν ἡμῖν αὐτοῖς προβησομεθα. Eιμεν ουν ἄλλους εχετε, οἷς τισιν ἄν δοίητε αὐτους, μεθ'

εκείνοις διδοτε ' εἰ μεντοι ημῆς βουλεξι παρατάτας μά- λιτα εχειν, ἡμῖν αὐτοῖς δότε. K- γαρ νυν, οτε ανευημων 'οςελάσαντες εκινδυνεύσατε. πολυν μεν φόsον ἡμῖν παρέχετε, μη τι πάθητε , μάλα δε αἰσχύνεθα ημῆς ἐποιησατε , οτι υ παρῆμεν, οπου περ υμῶς' ὴν δε

ώφελῶν πλείονα επὶ των ιππων συναγωνιζόμενοι, ουτω

προθυμίας ουδεν ελλώψομεν ' ην δε πεζοὶ γενόμενοι δα- κωμεν καιριωτέρως ἁν παρῶν , τὸ καταβῆναι ἐν μεσαν,κα. εὐΘῖς πεζοὶ ὐμῖν παρεσόμεθα ' τους δ' ἰππους μηχα- 46 νησόμεθα οἷς ἄν παραδιδοιημεν. 'O μεν ουτως ελεξεν οἱ δε άπεκρίναντο ' Ἀλλ' ημῶς μεν. ω Kῖρε, ουτε ἄν δρας εχομεν, ους ἀναβιβάσαιμεν ἄν επὶ τους ἱππους τουτους, ουτε, εἰ εχοιμεν, σου ταὐτα βουλομένου ἡκ άν ἄλλα ἀντὶ τουτων αἱροίμε9α. Καὶ νῖν , εφασαν. λαβων τους ἴππους, ποιμ, οπως ἄριτον δοκῶ σοι εἶναι. Ἐλλα δεχομή τε, εφη, κα- άγα9η τύχη ημῶς τε ἱππῆς γενοίμεΘα, κή ὐμῶς διελοιτε τὰ κοινά. Π:ωτον μεν ουν,

164쪽

μένω εξελητε. ω 'Υρκάνιοι, τὼς εμοὶ ἐθελουσίους τέτους

ἐπισπομενους παντας ἀμεμπτους ποιῶ τε εις δυναμιν.

' ἀς δ' αυ, ω Mηδοι, τὼς πρωτους συμμάχους γενομμένους τέτους τιμἀτε. δπως ευ βεβουλευ Θ ἡγησωνται ἡμῖν φίλοι γενόμενοι. Nείματε as παντων τό μέρος κήτω παρὰ Κυαξάζους ηκοντι ἀγγέλω, αὐτω τε κῶ τοῖς

μετ' αὐτου ' κή συνδιαμένειν σε παρακαλεπε, ως κήεμοὶ τουτο συνδοκουν ' ἶνα καὶ Κυαξάρει μἀλλον εἰδως περὶ μάςου άπαγγέλη τὰ ἔντα. Πέρσαις δ , εφη, τοῖς

165쪽

σαντες του κηρύγματος, ἄσμενοι πολλοὶ προςεφάνησαν 'I9 ο δε, εκλεξάμενος 'αυτων τὰς τα εἴδη βελτίος, ελεγεν. οτι ἐλευ3έρους αυτὴς οντας δε σει ἔπλα ὐποφέρειν,

ἔφη αὐτω μελ σων. Καὶ εὐ9ὐς αγων προς τὼς ταξιάθχους, συνέτησεν αυτής ' κφ ἐκέλευσε τα γέρρα καὶ τας ' ψιλὰς μαχαίρας τάτοις διδόνα , οπως εχοντες συν τοῖς Ἀποις επωντα , καὶ τα ἐπιτήδεια τάτοις ἄζπερ κή τοῖς μεΘ' εαυτῶ Πέρσαις λαμβάνων' αὐτους δὲ, τὼς Θώρακας καs τὰ ξυτὰ εχοντας, αεὶ επὶ των ,πων όχωθαι 'κ' αὐτος Ιτω ποιων κατῆρχεν ' ἐπὶ δὲ τὴς πεζάς τωνομοτίμων ἁνΘ' h εαυτῶ εκαςον καθι νέ αλλον ἄσχοντα

C. VI. Οἱ μεν δὴ ἀμφὶ ταὐτα εἶχον. Γωβρύας δ' ἐν τέτω

. παρην ο Λσσυριος, πρεσβύτης ἁνὴρ, ἐφ' ,που, συνιππικη Θεραπέα ' εἶχον δὲ πάντις τὰ ἐφ' ἱππων ἔπλα.Κ οἱ μεν επὶ τω τὰ οπλα παραλαμβάνειν τεταγμένοιεκέλευον παραδιδόνα τὰ ξυς ὰ, o πως κατακαίοιεν, ως-

περ και τἄλλα. o δε Γωῖρύας ειπεν , οτι Kὐρον πρῶτον βάλοιτο ιδῶν ' κή οἱ ύπηρέτα τὼς μεν ἄλλους imπεας αὐτοῦ κατέλιπον, τον δὲ Γωβρύαν ἄγουσι πρός τον Εὐρον. V δὲ, ως εἶδε τον Κῖρον , ελεξεν ώδs. 'ni δέσποτα, εγώ εἰμι τὸ μεν γένος Ἀσσύριος ' εχω δὲ κ

τειχος ισχυρον, και χώρας ἐπάρχω πολλης ' και ἱππονεις χιλίαν τω ' των Ἀσσυριων βασιλὼ παρωχόμην , καὶ

φίλος ἐν εκώνω ώς μάλιςα' ἐπεὶ δὲ ἐκῶνος μὲν τέθνηκεν

ῶ πιλὶς μαχαίραeJ Scilicet, eaρι- aeas: nani de his ipsis ecplitibus, uti notauri Leunclauius. in libro s. mentionem faciens, scuta iis et copidas tribus i. b dio' MisFg κατουJ Uox vltima n plerisvie sibi is deest ἰ quam ta--n Stephanua et Leunclauius, siue eonieci tira, sue veterig alicuius ex emplaris alIctoritate freti, recte rein posuisse videntiar. Eam Euim Ioel ratio postulae, et PMD0hus etiam in versione sua agnoscit: τι pro se uisque alium et . e ras 'Aσσυρίωὰ βασιλι l Seli. m. rartsoror de quo vule ad 4, I, 3. Diusti eo b, Corale

166쪽

προοπίπτω ' καὶ δίδωμί σοι εμαυτὸν δῶλον κή συμμαχον , σε δε τιμωρὸν αἰτουμ- μοι γενέει ' καὶ παῖδαύτως ώς δυνατον σε ποῶμ . 'Aπαις δε εἰμι άρρενων παίδων. 'Oς γὰt ην μοι μόνος καλὸς, ῶ δεσποτα, κα ἀγαθός, καὶ εμε φιλων κή τιμων. ἄζπερ ἄν εὐδαίμο

να πατέρα παiς τιμων τιΘώη, τῆτον ἡ νυδι βασιλεῖς οἶτος, καλέσαντος του τότε βασιλεως, πατρὸς δε του

νῖν, ὼς δωσοντος την Θυγατέρα τω ἐμω παιδί' εγωμεν ἀπεπεμψάμην, μεγα φρονῶν, ἔτι δηθεν της βασι- λεως Θυγατρὸς ὀψοίμην τόν εμὸν υιὸν γαμέτην) ό δε νυν

βασιλεὐς επι Θηραν αυτὸν παρακαλεσας, και ἀνεις αὐ-

τω Θηρῶν ἀνὰ κράτος, ῶς πολῖ κρέσσων αὐτου ἱππεῖς ἡγουμένος εἶναι ' ὁ μεν ώς φίλω συνεωρα φανείσης δ' ἄρκτου, διώκοντες ἀμφότεροι, ό μεν νυν ἄρχων ουτος ἀκοντίσας ημαρτεν ' ώς μηποτ άφελεν ό δ' εμὸς παῖς βαλῶν, κδεν δέον καταβάλλει την ἄρκτον. Καὶ τότε

μεν ἀνιαΘεὶς ἄρα κατέσχεν ουτως ὐπὸ σκότου τόν φΘόνον 'ώς δε πάλιν λεοντος παρατυχόντος ὀ μεν αὐ ημαρτεν,

' αἰθις τυχὼν κατειργάσατο τὸν λεοντα, κ- ειπεν,

Λια f βέβληκα δὶς εφεξης, καὶ καταβέβληκα Θηρας

s recedens nollem menses regnauis.

tesse Leunelauio, dat δυςνυκοῦς τυχasNατ ιογασατο etc. ictu influiter fe- tua etc. citrae seriptura Camerari Placuit . et a Mi l ano etiam Leunae clauioque laudata est. At illud δ-- τυχοῦς nec in ΜSto Bodl. eomparet, nee in textu in recipiendum videtur. in ectitione Miulein Argentor. ibi lociam oti neq; ;n caeterus mrgini rectius adscribit r. Aoα βέβλωκα δὶς etc. J Legunt aliter Stephantis, laeun. lauius, aliti se nimiraim e Ἀρα βίβλουκαὶ δ e etc. illi tamen vocem penultiniam inerito suspecta in lia tria eri,nt. Eam sane

167쪽

ἐκατεράκις' εν τέτω δὲ ὐκέτι κατέσχεν ό ανόσιες τον φθόνον, ἀλλ' αἰχμην παρά τινος των επομένων ἁρπάσας , παίσας εις τα τέρνά, τον μόνον μοι κῶ φίλον παῖδα ἀφείλετο την ψυχην. Kἀγω μεν ἡ ταλας νεκρον αντι νυμφίου ἐκομισάαην, καὶ ἐθαψα, τηλικουτος ων, ἄρτι γενειάσκοντα τον ἄρισον παῖδα τον αγαπητον ' o δὲ κατακτανων. ωςπερ ἐχθρὸν ἀπολέσας, ουτε μεταμελῶμενος πώποτε φανερὸς ἐγένετο, ουτε αντὶ του κακου ἔργου τιμης τινος ἡξίωσε τον κατὰ γης. O γεμην πατηρ αὐτου κή συνωκτισέ με, κή δηλος ην συναχθόμενος μου τησυμφροἀ. Ἐγω μεν ουν, εἰ μεν ἔζη εκῶνος, ουκ αν ποτε

ηλθον πρός σε επὶ τω εκώνου κακω' πολλὰ γαρ φιλι- 'κὰ επαθον ὐπ εκώνου, κή ὐπηρέτησα ἐκείνω) ἐπειρὰ τον του ἐμου παιδὸς φονέα η ἀρχη αυτη περιηκει, ουκἄν ποτε ἐγω τέτω δυναίμην ευνους γενέθα , ουδὲ ουτός με ευ οἶδ' οτι φίλον ἄν ποτε ἡγησαιτο. οἶδε γὰρ, ως ἐγω πρὸς αυτὸν εχω, καἰ ως, . πρόθεν φαδ ρως βιοτευων. . νυνὶ διακωμ ἔρημος ων. καἰ διὰ πένθους το γηρας διαγων. Εἰ μεν ουν εμὲ συ δέχη, κω ελπίδα τινὰ λάβοιμι, τω φίλω παιδὶ τιμωρίας ἄν τινος μετα σοῦ τυχῶν.

αἰσχυνοίμην, ουτε ἀποθνησκων ἁνιωμενος οῦν τελευτῶν δοκω. 'O μεν Iτως εἶπε ' Kυρος δ' άπεκρίνατο.

ἔφη. εάν σοι ταπα ποιωμεν, καἰ τα τείχη ἐωμεν ἔχειν σε, κή την χωζαν κή τα οπλακή την δυναμιν, η περ πρόθεν εἶχες, συ ἡμὶν τί ἀντι τήτων ὐπηρετησίους

non postulat. Itaque libens ΜSti fauente Stephani eoniecturia , ipsa-Bodl. Glitionisque Eroae. fidem se- que acleo ora tionis serie. In edi. citriis sunt ἔ in quibus μιῆ plane tia vero libras legit . ἀνηβῆσαι πα-ἀμst. λιν etc. particula illa male praeter g 'Aνουβῆσαι αν ere. J Vocem vitiis missa..iam ex ΜSt. Rodi. testituinii

168쪽

'O- εἶπε ' Τα μεν τείχη, ρταν Θέλης, οἶκον σοι παρ ξω ' δασμόν τε τῆς χώρας, δνπερ εφερον μείνω, σοι αποίσω ' κή οπου αν δεησοι Πατευειν, συτρατεύσομή , σοι, την εκ της χώρας δύναμιν εχων. μι δε μοι, εφη,κ Θυγάτηρ παρθένος, αγαπητὴ, γάμου ἔδη Γραία,εν ἐγω πρόBεν μ ν Γόμην τω νυν sασιλευοντι γυναiκατρέφειν ' νυν δε με αυτή τε ἡ Θυγάτηρ. πολλα γοωμένη, ἱκέτευσε, μὴ δουναε αυτὸν τω τῆ άδελ ου φονῶ. ἐγω τε ώςαυτως γιγνωσκω. Nῖν δε σοι δίδωμι βουλεύσα- P κή περὶ ταυτης Ιτως, ωςπερ αν καὶ ἐγω βουλεύων περι σου φαίνωμα . Oυτω δὴ ο Κυρος εἶπεν, Ἐπὶ τί sτοις, εφη, ἐγω ἀληθευόμενος δίδωμί τέ σοι την ἐμὴν και λαμβάνω τὴν σὴν δεξιάν Θεοὶ δε ἡμῖν μάρτυρες ἔςωσαν. Ἐπεὶ δὲ ταυτα ἐπράχ9η, άπιέν τε ἐκέλευσε τον Γωβ:ύαν, εχοντα τὰ οπλα, και ἐπήρετο, πόση τις οἰὸς ἀς αυτὸν εἴ- , ώς ὴξων. 'O δ' ελεγεν ' 'Hν αυ- ριον Γης πρω , τῆ ἐτέρα ἄν αὐλίζοιο πα. ἡμῖν. 'O μεν δὴ Γωβρύας ωχετο, ηγεμόνα καταλιπων. οι δε Mηδοι παρῆσαν, h a μεν οι μαγοι ἔφασαν οτac Θεῶς ἐξελῶν. ἀποδόντες τῶι μάγοις ' Κυρω δ' ἐξηρηκότες τὴν καλλίτην σκηνὴν, και την Σουσίδα γυναῖκα, ἡ καλλωπι δὴ λέγεται των ἐν τῆ Ἀσία γεγενῆBM. καὶ μουσουργὴς δε δυο τὰς κρατίτας ' δευτερον δὲ, Κυαξάρει τὰ δευτενα ' τοιαυτα δ ἄλλα. ων ἐδέοντο, ἐκπληρωσαντες ἐαυτῶς, ως μηδενὸς δεόμενοι ςρατευοιντο πάντα γὰρ ἶν πολλά. Προοέλαβον, και οἱ 'Υρκα-νιοι, ἄν ἐδέοντο ' ἰσομοιρον δ' ἐποιήσαντο καὶ τον Κυαξάρους ἄγγελον ' τάς δε περισσὰς σκηνας, οσφῆσαν, λύζω παρέδοσαν. ώς τῶς Πεήσαις γένοιντο. Ts δε νῶ

169쪽

μισμα εφασαν. επειδὰν ἄπαν συναχθη . διαδωσειν' καὶ διεδωκαν.

οι μεν δη ταυτα ἔπραξάν τε και ελεξαν ' o δε Κλρος ἐκελευσε - μεν Κυαξάρους διαλαβόντας φυλάττειν. ους ηδει οἰκειοτάτους αὐτω οντας ' καὶ Oσα δε ἐμοὶ δίδοτε. ἡδεως, εφη. δεχομα ' χρησεται δ' αὐτοῖς υμῶν ἡ μίλτα δεόμενος. Φιλόμουσος δε τις τῶν Mηδων εἶπε ' Καιμην εγὼ, ὼ Κυρε, των μουσουργῶν ἀκουσας ἐσπέρας, ων συ νυν ἔχεις, ηκουσά τε ἡδέως, και ην μοι δως αυτῶν μιαν, ΠατευεBM αν μοι δοκῶ ηδιον, η οἱκοι μένειν. Ο δε Κυρος εἶπεν, Ἀλλ' ἔγωγε, εφη, καὶ δίδωμι, καὶ χάριν οῖομαί σοι πλειω εχειν, οτι με ητησας, η συεμοι. οτι λαμβάνεις ' ουτως εγὼ -is διψῶ χαte oris. Ταυτην μεν ὴν ἔλαβεν o αἰτησας.

170쪽

ἐκ παιδός ' ἐταiζος, ω κή την τολὴν ἐκδυς εδωκε την Mηδικὴν, οτε παρὰ Ἀ άγους εἰς Πέρσας ἀπλ) τουτονεκέλευσε διαφυλάξαs αὐτω την τε γυναiκα κ' την σκηνην ' ην δὲ αυτη η γυνη Ἀβραδάτα, του Σουσων βασιλέως οτι δε ἡλίσκετο το των Ἀσσυρίων τρατόπεδον, o ἀνὴρ αυτης ουκ ἔτυχεν εν τω Πατοπέδω ων, άλλα h προς τον Βακτριανων βασιλεα πρεσβεύων ωχετο επιμψε δὲ αὐτον ο Ἀσσυριος περὶ συμμαχίας ' ξένος γὰρ ων ἐτύγχανε τω των Βακτζιανων βασιλὼ ' ταύτην - ων ἐκέλευσεν ο Kῖζος διαφυλάττειν τον Ἀράσπην, εως ἄν αὐτος λάβη. Κελευόμενος δὲ ο Ἀράσπης ἐπήρετο, χρωρακας δ', εφη, ω Κῆ ε, την γυναῖκα, ην με κε λευεις φυλαττω; Mα Δί'. εφη ὀ Κῆρος , ουκ ἔγωγε.Ἀλλ' εγω, εφη, ἡνίκα φ εξηρουμην σοι αυτ ν' και δη-

τα, οτε μὲν εἰς λΘομεν εἰς την σκηνὴν αυτης το πζωτον,

ου διέγνωμεν αυτόν ' χαμώ τε γὰρ ἐκάθητο, κέ αἰ

θεράπαινα π α περὶ αὐτην' και τοίνυν ψοίαν τοίἰς δελαις εἶχε τὴν ἐθητα) επεὶ γνων βουλόμενοι, ποία ει η ἡ δέσποινα, πάσας περιεβλέψαμεν, ταχὼ πάνυ κῶ πα-ν ἐῖαινετο διαφέρουσα των ἄλλων, καίπερ καθημένη, κεκαλυμμένη τε καὶ εις γην όρωσα. ὶς δε ἀναςῆναι αὐτην ἐκελεύσαμεν, συνανέςησαν μὲν