Speculum humanae, atque diuinae sapientiae, seu Praxis scientiarum & methodus scientifica, lumine naturali, & supernaturali illustrata ... Auctore P. Don Ioanne Bellarino clerico regulari Congregationis sancti Pauli. ..

발행: 1630년

분량: 502페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

pis de omni re tractanda sunt.

. Vmmaria, &breuissima explica tio de via methodi scienti fiea, in Praxi fundata,docet, quae m - do dicentur esse facienda. Primo, Recte statuendum subiectum , de quo scientia quaerenda est, veluti homo. Secundo , Nominis significatio explieanis dat Deseruit enim ad cognitionem rei si gn ificata ... Tettio,Dimnitio rei, seu subieecti tradenda: Hee enim dissinitio est veluti Speculum, in quo tanta res Midditas,cum certitudine, est conspicienda. Quarto, Explicanda, arii probanda causa finalis; tum quia est causa principalis relatum quia maxime deseruit, ad omnia alia cognoscenda, atq; probanda. s Quinto, Explicanda causa materialis , cupartibus suis integralibus, si illas habet. Sexto, Explicanda causa formalis, & gradus illius, si illos habet, veluti in homine

vegetatiuum, sensitiuum, rationale. Septimo, Tractandum de causa effcienti, veluti in homine, emcios animae, S corporis. Octavo, In multis rebus sunt aliqua pri cipia, veluti natura in naturalibus; gratia insupernaturalibus; voluntas in moralibus; ars in artificialibus; & de illis consideratio habenda est.

Nono, Omqta accidentia, quae fluunt ab

122쪽

flantiareu vel per se illi eonueniunt,conmderanda: Haec autem accidentia, si sunt qualitates' dicuntur passiones, S propriςtates; s sunt actiones, dicuntur Operationes . De his enim omnibus vera scientia, & scientifica probatio haberi potest .a V Decimo, Partes rei, si habet, consideran dae sunt: Methodus enim docet, non con fusam, sed distinctam de rebus cognitionem

habendam. .

: In decem dictis methodus scientifimplo. ne explicataest Probatur, quia per illa de proposita re explicantur: primo ipsa res; secundo principia,M gauis; tertio passicines.&operationes; quarto partes. Q od est completam de proposita re cognitione habuisse. Haec est vera ratio discendi, cognoscendi, docendi. Est etiam recta ratio ad omnes scientificas tractationes, vel suas, vel alio

rum examinandas.

Per hane methodum poterit demonstra. tiue probari, quod Iedis,& scolae haereticoru, infidelium, philosophorum, non habent v ram sapientiam: quia de illis dicta plene noaverificantur. De doctrina Euageliea omnia dicta plene possunt considerari. Per hanc methodum, plene cognitam, re lumine fidei illustratam, poterit demonstra nive probari, quod philosophia est scientia valde diminuta,& quod sola doctrina Euangelica, vera, eerta completa sapientia est. Haec omnia in toto hoc opere explicanda, atque probanda sunt.

123쪽

ANNO TAT IO NESIn primam tractationem de methodo circa Uum illius.

Inis methodi est perfecta omniu

rerum cognitio. Q

Notandum, quod hec perfecta cognitio ad quatuor capita r duci potest: & primum dicitur Ars i secundum Facultas e tertium Scientiar quartum Sapientia. Et methodus dirigit ad omnia obtinenda. Notanda regul a methodica, quae est talis. Methodus semper in tribus fundata est νquae sunt: primo, statu ere finemi secundo,deis terminare media ad ilIum obtinendum:temtio, praescribere bonum usum medio ru: Haec methodus in omni facultate, facere debet. t Notanda dissinitio artis: Est enim recta ratio rerum factibilium. Factibilia sunt omnia artificialia, ut Do mus, Gladius: Ars est recta ratio ad illa eia fietenda ; & haec ratio in tribus posita est iEdictis, veluti, Ars primo statuit fine, ut Ap .rire ostium, di clauderet secundo, determisnat medium, quod est Uauis dicto fini acco- rmodata: tertio, bonum usum piaeser ibit. - Perfecta de claui cognitio sie habetur: Primo cognoscendum, quis si finis illius;secundo, An habeat omnia utilia,& necessaria ad obtinendum an hoc pinbet per i sum finem: tertio,quis bonus usus illius: Ide

in artibus. . . .

124쪽

. aeultates dicuntur a faciendo, veluti rammatica, Rethorica, S similia.' Tria faciunt: primo determinant finem ilicundo medium et tertio bonum 'su in illius. de his persecta cognitio habendas st: M dium autempotest dici subiectum, veluti in Grammatica: Finis est congrua de omnibus ocutior Sphimum, se medium sunt voces, di regulae, quae a Grammatico praescribuntu

De hoc: medio , di subiecto , ut habeatur

perlacta cognitio, necesse est a priori, ει per finem, habere certam probationem , quod voces, & Regulae dictae complete collignnt omnia, quae utilia, vel necessaria sunt ad funem obtinendum. Bonus usus sempera fine e st regulatus, Mad illum ordinatus .

perfecta de aliqua re percati fas cognitio. Cognitio perfecta sic dimnituri Est illa, quae,de proposita re,plene omnia cognoscit, quae cognoscibilia sunt. Subiectum scientiae est ipsa res cognoscenda;& scientia tunc est perfecta,quado de illa omnia scibilia collecta, di per causas proba, ta sunt i di hoc methodus docer .

Sapientia sedimnitur Est persectimma

rerum omnium per altissimas causas cognitio. Methodus dat modum ad dictam cognistionem obtinendam .

Ex dictis apparet ι quod Methodus sesentifica dat modii ad oes artes, facultates.scientia,atq; sapi entia cognoscedas,di obtinεda .' IFun

125쪽

Fundamentum philosophicum Methodiscientisi ae tale dici potest. Vbi est finis ibi necessario media ad illu

obtinendum esse debent:/Et 'nalis est finis talia media, & talis usus mediorum esse de-hent. Ideo, qui plene de re facienda, vel cognoscenda cogia olast finem, media, S bois num usum mediorum; plenam de illa cognitionem habebit. De methodo ergo potest fieri talis proahatio : Maior , Qui cognoscit plene omnia, quae, de propositare, cognoIcibilia sunt;pIGnam, S perfecta de illa cognitionem habete Minor. Sed Methodus scientifica tradit modum, ad omnia cognoscibilia, de quacunq. proposita re, plene cognoscenda: Conclusio, ergo Methodus dicta dat modum,ad omnia entia mundi plene, & perfecte cognoscen . da, atque facienda.

INDEX

126쪽

IN DEX

: Titulorum primae Tractationis M

Methodo ,

cap.2.De ordina dueeomamreru,re hominis in fati. 3rcap. 3. Depotentishminis cognoscidua. cap. q. De cognitione in genere co siderata. scap. F. De modo, quosensius rerum accipiι cognitissem. 34 De primo modo, quo intellectus enda mundi cogno-

cap. 7. De alto,Olerfecto modo, quo latella tus exuram-- . di perfecte cognos . . Isi, Λ is cuti. 8. De modo addiscendi veramsapaetiam assi omnibus it: ani obtinentibus . . ., 4 Ocap. 9. Depe via sapientia a Deo obtinenda. σοcap. Io. De duplici lumine,σ veculo ad perfectam apien

habendam, . . . 65

cap. q. Derecta Utione natuendi subiectum is qualibesi scientia. 66c . F. De recta ratione scibilia omnia de statuto subiecto colligenda. 63

127쪽

cap s. De eοηelusionibus R. tuendis cap. 7 De ratione Methodica ad probandum . 7ω cap. 8. De Methodica ratione ad Doctrinam habitam e

De fine , σsubiecto huius disinctionis. --. . 1 p. I. Proponitur conclusioprobanti. , s p. z. De probatione dictae conclustoris τε p. y De probatione maioris. ap. q. De probatione minoris. ixh-' kli, - . - - τη-Uodica,qgenerrea ιrailatione, Psico λ 7. De Metbo orei particulari amictara 2 8 cap 8. Explicatur recta ra Eo ac omnia sobiri in genere colligenda, sitque probandβ. . . - 8 cap. s. Probatur omnia in maiori eηumerata scibilia esse

c.. Io. in eruntuν aliqua di*nitiones ad dictasprobati nes magis confirmandas. 8 3I I . Explicatur recta methodi ratio ad stibilia de re paνticularι colligenda, atque probanda. - ' 8scap. ia. De propria ,-δIuncta rerum particularium eo-

aE. y i. vilogus prima partis spereti . 87 eorum, qua de omni re trabanda sunt. 88 notationes ιη. primam ιrauci em do Methodo

128쪽

SCIENTI ARUM

SEU DIFFUSA

TRACTATIO

DE METHODO SCIENTIFICA, Ex e ricto eis, m Sancto Thoma potissimum

accepta; In lumine naturali, & summaturali landata. το quam dirigituν Lector ad omnia entia Mundi plene e gnoscenda, in ad omnes artes, facultates, Mennaa, o ipsammet sapientiam recte quarend- ,

istinendo, docenda. . Nune denuo reuise, & ampliata . . Authore Patre Don Ioanne Bellarim clerico Regulari congregationis Sancti Pauli. Cum Indice rerum , & Titulorum . MEDIOLANI, Apud haer. Pacifici Poniij, & Io. Baptistam Piccaleum, , resioreε Archiepiscopalis. 163

130쪽

AJ studiosum amatorem Sapientiae . .: V I magno, & excellenti inmanio. nigne Lector, praeditii j sinit, si ad culme unius, vel plumurium, vel omnium scientiarum& ipsiusmet sapientiae aspirare cupiunt

Nihil praestantius, nihil dignius, nihil ad

finem suum obti nendum utilius, praestare possunt quam si , ut veram sciendi M thodum , & perfidam phil sophandi rationem obtineant , summo studιo, totisqῶ

. Si enim Methcidus est; res nobilissima. quae veluti domina,in domo sapientiae, ea diquae in illa tractanda sunt, determinat. determinata diuidit, ordinat, suis locis collocat, aerecta ratione probare docet et Si etiam cognoscere de vera, & persecta Methodo,ex una parte dissicillimum est, paucis concessum; multis negatum,ex alia vero scitu dignissimum sit ; quia animais scientiae ordo, & methodus est: Si quoquo haec ad omnes scientias obtinendas, & rinctum, & facilem aditum parat; Si dem uis absque hac methodo, impossibile est, aliis quam scientiam plene, atque persecte poΩHi sidere.

SEARCH

MENU NAVIGATION