Commentaria cum quaestionibus in duodecim libros Metaphysicae Aristotelis. ... Per F. Michaelem Zanardum Bergomensem, ..

발행: 1615년

분량: 545페이지

출처: archive.org

분류: 철학

441쪽

tit sotanain caeli Iouis, aliter appeteret riaptio. Sed irrateria caeli non est in po- corruption , & sic quandoq; caelum tena ad aliam serinain , nam si ad eam csset corruptibile, ex narii rati potentia. ess et in potetia, caelum senesceret, quia Secundo principaliter. illa quae sunt ad aliana formain tenderet, sicut patricii rea in potacia,&tendunt ad actias inon nibus inseriorab iis senescentibus,

dillei sos, inim operationat vis diuersis, ex debilitate potori , qtiae longe sunt ab liis trianantibus, &circuriis antris, a caelo. ac proprietaribus, innul repugnacibus, Secitndo. Quod non habet conti a. sunt diuersie rationis, cuna diuersitas riuna, non est corruptibile, quia soluin potentiae exacta accipiariu , ct esse ex contraritarn est iliud qtiod corni iripit. actu secutula arguatur,cum ei tu siti ni Sed caeli im non tral et contrari uin seti- Iiuna,&Origo. Sed materia caeli,&in- Πro, quia ni oriri circulata nil ait potest feriorurn literses actus,& sorinas rec elle conci a Uus N. Sectando, quiaeciae luinpiciunt, distinctas genere . ciun se ha- in Olunibus aζt ad eoruna conseritatiobeant ut corruptibile, S in corri ptibi- nena per se. Ergo non eis conmiriariinla, Sex his oriantiar diuersi in oriis, s orcio probatur ex Scripturis. Nainiarcularis, & rectita, cuin repugnantia prirno vocavii Dciis c litin stellarirna corruptil3ilitans ad incorruptibilitate, fixarirna firmamenturn, quia sitarim mis& cinn natiarali c5comitantia diuerso- cst, & stabile. Itein Iob 37. dic tritu. Titruna acculcnti una inseparabilium ,&cis fomitan cum m fabricaria sescelos λ qvi

Ergin solimssinii sunt, unde siciu vasa susilia

Tertio probatii rex Arist. Nainint son per eandem sorinam retinent, ita hoc S. dicit non omnium essemateriῆν & caeli. Item P al. 1 8. Proplaeta loques fetustiori rationis,sed illoruiriturium de uisci xu. Statua eos in aeternuta ,

quoriam una est transi niuatio. Sed su- & in s altrin Rciali. Quam sententiam periora cum inferioribus non possunt tenet D. Hieron. super Isaiana uer. D.

una maretia. Irena in i 2. c. lo. dicit, φ phii Theodoret, suptii illud ad Hel . istae materiae sunrcssi uersae , quia mate- c 4..Tabernaculi veri,. i. caeli, que secitria instriorum est in potetia ad forma Deus, .io incorruptibilia secisi& non substantialem, &materia caeloriam est holmo, & ideira tenet Basil. Hom. I. E in potema ad normam tant in accide. Xamemn, & Hilar. Psal. r12. taleirari ad diuersia ubi. Et in 1. de gen. Ad primuin dici uir ad minorem, sim L 43. reprehenda Diogene ponentem corpola superiora& in seriora conue lasoluun-vnan matemfi omnium , & inquit hoc niundin ratione corporis Logice, .i. inta tur- non esse venim, 2d hoc tantiam saluari habere trinam di inensionena, sed non in illis quae habent ad inuicem tra sinu - Phusice, . i. incapacitare, sori na,perfe-tanonem, ut patet in insen tablis. Et ctione, & proprietatibiis' Secundo di in primo caeli perronam, docet caelum citrur, quod haec est couenientia in g alitui esse genus corporum ab inferio- nete Analogo, quae stat etiam in te I ca, ribus. Erm Si uersit habent principia, cidae enere distiuguuntur. cum distinctio in principiatis, ex prin- Ad secundu in negariar, quod Vna sit cipijs Iesumatur. in omnibus corporeitas Physice, qui . Mi Secunda conclusio est. Chrpora Q- corporeitates sequuntur naturas sorinferiora, scaelestia sunt incorruptabilia. Inanimi , si autem dicitiarcsse Una, lici- 'robatur ptaino. Illa, quae non habent Iur esse una Logicet. potentiam nisi ad unam formana, non Ad tertiunt 3icenduna, quod est dic sunt corruptibilia, quia ex potentia su- par ratio dei teria tioi una,&superio stipiente diuersum actum oritur cor- rum, quia matrema hortim orisinariir

442쪽

succidissiue ad diuersos actus eiusden Ad octauirin iam cliximus,clii κ' pc

generis, serena alitem caeli non est sibi imae cistinguuntur per diuersos timis, possibilis, sciit nec conditiones, vel pro PKGCui non habeat, tamen respici sit. praeratas hanc consequetues, quia nis- Ad non uin dic isicin ad tertium. teria taeli su ain sorinam sibi retinet ina Ad si Ccimum pri inci negatur semeia missibiliter, & inataria in seriorum a- la, q ita DeuS potest habere rationem missibiliter. primi essicientis ,&prinve iorniis ex A. Ad quantina dicenduna, quod haec platu, &primitanis, non alueinprimς

diuersitas fundamentaliter, mareia in tu ια, propter eius inpersectionem. Maliter itiir ex dirum sis potentiis O Secundo UIcitur, quo linateria, se so

dinatis ad viuersios actus forinaliter, tua P Oprre in composinone reriina unde etsi .istae materiae sub his a nisi nixint, virile RViuiu cona polita, icta non ess . tamen hos respicerent,6c corpora specie vel genere uistinctaὲita ad lios otii inem haberent, ingeneleia S liας diitimin nriar , modo siveriora inuste finalis. . & Ius lora sic differiant. Ad miliaritim primo clicitair,quod ca- Au Undecimam dicendu , cpxui dux susei in possibilis, claro aurein uno in primae materiae dantrur, sin materia possitati, non eli inconuenies aliud un- non mian potentiam inspicia inu secta pollitate seqtii. Secscio, dicit Soncin. as Fieri in Linia Oz sane affutina acinam, loco citato, Dod initesceret, N fhaec Sed clinis Aristot. in i . lui c-nisteriac ii res non ellet nec narii ratis, nec vio- soluin ut it c .i. Vt param potentia in se -

cuiati ex virtute sibi relucta ab intelli. Ad ciuod eo in uindicendiam, mi gentia, tanquam. a generante impressa, p. ii dio inloci se ipsis dι stinguantiaru

443쪽

irennc od F, quod in mareria sunt duo Ad decimum nonum bra moneriatur attendenda. Prtina uestementi aut sic,& minor,&ad pirabatione statur, qu rus ita dicitiar esse una utriusq; . i. pura po- in scripturas mini ne caeli, & caeloruirarentia. Seetando est potenim , csior ii ne caepe aegionern aeris in t ligiariis, unis

ad actu,& sic inter ipsas est prius& pG de Gen. s. habenam. Benedicat istu he

steriinyproiir persectiore, vel linperse- nedictioniblis caeli desuper, vibi glossiastiorem serenite cisit liciat etia esse, inrer linearis flato. . temperie,& pro&ulcimaactualitas quaestini inclinista uenti aer:s, ininus aicebat. Uolis in modicuntur esse persectiora qui lucres caeli nidos trabent, & tainen in m alter pro uniuntur nobiliora, vel aere habitant. Et Hieron. 8. Mili in in nium, o potetitiae, vel mi ueto, caelo, idesturn aere, cognoscid, &c. Sedia per hoc patet ad decli inlitari cinulo respondetur quo criptura qui tunisum inzstun is: t: λ i ι- ακF loquitur per Einpirasiin,&exa Addecimum Inturivi Mendum, gerationen , vel In Ormne ad Deum,ut est dispar rario: Pri inquia unum ens si sensus. Potius caeli deficient , S veis per manum esse poteli. Sinin io, rei asceat, quain Y-λ tua transeant, quia aestus purus nultrost v nabis is , haec vel deficiant. artrein noci sum in materia P Secutulo Ad vigesimum dicendum Hul ibi dicitiae, quod perfectum se trabee ut Proptimat lomaitiir de deficieria quoad

quia a puraepo afrascensus, etsi no n- , & portioc patet ad aluus, unde in ad actum tamen ad diuesvis materias riam Dianinus civ ebat per Apostolum litabentes mura sos ordines aut cliuersos Pauluin Corint. Pretricrit figura.

444쪽

lgneira contra alia puroanda discriminat, tamen patα quod ionis est elenientinax. Secti opossumuscii re, quod pro corruptione intelligit purg

Ad septi iuuin hun patet, quod Iobibi intelligat hominein non esse resutigm Iina, donec per ignem fuerint et mcnta plusata. Ad octauum similiter dicitur , rodnon erit cael una nomni, peLnoua siti stantiam, sed pel ptirgari An a P au ratibus, &ab aliis accidQuibus tr

Nona probat A qumlin sepertiori hiis dixi is, clam quo innaE stat, quod tum in scri priuis proprie suinatur, si-

&cificii tetiani in scri pruris Ieria salein, di pro terrena ,. 6 pro lini suini-

Ad decimam cliximus, utuΜl in hoc lociati sunt v t Philosoplu,virile S.Thi pro nobis sufficiet, qui fuit excellenticsimus Plailosophus, &Theologus, ω Cu αucifixus licis allocurus. Benesci ipsisti demeThonis,quam em re cipies pro tuo Iabore meroeciem Ad undecimuiri icirritu , quod Noui pendirnus authocitates lini illosopla Fuira, & dicimusvitiod si qui iam csiem lici j cognoueriant, qui est arti l de fide, vel ex Sacris litteris dicti trutia Deo afflati filerunt , vel mysteriuPronuncia Ierunt, quod non intel sex

riint,vel ratione proin,ilui Q sibi per sita seriintire per l, c patet ad duodecinitana, R dri in una tertium. Ad decimuir qinlitum elicendunia, quod illae amiae sant supra fi animisi. t. si pia aerem ubi genri an ruri Vel n σlitas dicitur, ql loci illae aquae quae diuisertini filmamentirminon fiserim Tel niemares, sed alteritis iacionis nomiant fluentes, sed se habent ut crv- Balliis, Ambrosius autem ut inulos νntu loquinaris Ad decina uin*iintuindicendum, neque cetium mouet tu simpliciter . e cir u otuin, n re est in Ioeo nissper partes, nec tempore mensuratur.

nisi per paries ipsas; S. aut cin Doctor locutus est de his quq mensurantur t

pore simpliciter. . . I,

Ad decantinnsextu incendum, quoaceiuni in infinitarni Maen&Ie,quia ira . hiet potentiam infinua in in durati me Philosophus autena in 8. Phylimnem,

quod virilis infiniini mensu . .s ii duat persectionem infinitam,possit vise in coIpore finit i Ad declinu in septinatina escendumώquod ibi Acilioteles duo intriuiit m bare. Prinruiti est, ct clintelligenti iam sit senapioerna, ct ideo non habet ma. Iezlani. Scaeundum est, quod sit inco i uptibilis, qtna est primum mouens,&tunc intellii rabar abditi exclinferen a teriam priuationi obnoetiani, quς est illa quς incoiruptibilitati obstat. v IAd deci inuinoctauunt dici ridum, scitiosi propritu motata Planemmira non citcontrarius imonii pNini mobilis. Prinao, quia non fit siupra e silena polos Seculino, quia nota est clusilena orbis, Lmui dena stibiecti. . Terrio, quia pastrue talis orbas liabenquod inouratur, de Otaenae ad Occidentena , ex conIunctio nσω ordine quς latim ciani prinaru

Ad decimum nonum dicitur . quod D Augustinus locutias eli v d Philos pluri uti obtinui ua , i. t. Rura Ad vigesimum argum um Astr logi in de contem, vel possumus di cere relationem esse salsam , vel qllini in omnibus partibus arebierit alia, α' alia seciandum numeria, vel quod su rit miraculosa. Sed & dieitur, quod argumentum non probat in tenuina, ex eo quia si suis et de nouo creata aliqua stella, & lo infixa, um; periturasset quod non videmus. Ad vigesinuamprimum sisnilitercituri quod tosta non est Dicra Scripi l .a, ct ideo secuta est propriam opriai

445쪽

quod repati stat dupliciter. Primo,quia pacior plurium persectiontina eiusdem

ageias recipit qualitam eius in quenaa. Orilinis, naculo negariar minor . qilia , git,&sic agens,&patiens conantiani- forma caeliquoad actum inicinanes, rant in uerti. Secundo, qiua nacido &ta est persectior his formis, & prae mouet id qliod prim non nrouebat, & pue illis, quae educ itur de potentiata hoc pacto caelo conuenit, scit haecinis materiae.

materia non con municant.

quod arguinentu in valet in liis quae halbent cona parationeim univoratri, Lectio XXI. non analogam, sicut habent caeluin, &inferiora. Vtrum materia simulararan coelomm Ad vigesimum qiuariu dicitur, quod specie HIIinguant . r. si triareria superioritin esset elusitelia rationis cum inferiori daretur aliquod a- , , taetur quod non . Quia illae imare- gens potens illaim ad esse corruptibilo V tiae non sunt diuersaruna rationu, uat aere, quod est impossibile, dea n- quaruin una non est in potentia ad sorte naturali,&ratio est, quia sic essetan niana alterius, Sed materia unius caeli potentia. non est in potencia ad formam alterius Ad vigesimum qii intum incenduin, caeli, quia inaminitaliter suam soraiana quod non soluira caelum habet quod sit possidet, vita in prolauuna est. Ergo. formis cormptibilium priuatum, sed Secinulo. Illa sunt ciusdem speciei, quod nec sit ad has in potentia, nec fie qtiae habent eandein figuram, quia fi-ri possit ab agente natiirali. gura naturana sequitur. Sed omnes cPAd vigesinuina sextum respondet S. s&stellae sunt eiusdein figittae sphe-DOct. s. p. q. s. arto. quod ille homo ricae, conariantu eorum naturam. Erg. non esset unus ciani aliis univoce, qiria Tertio. Quae habent cundem In ad uni uocationein necessanum est lia. nam, non sent diuosae speciei. Sed here relateriam subiectuna oeneiano- innes caeli trabeiit ei nullain moririn, cnlS, & corruptionis. circularina. Eroo. Manor et nota, ct Ad vigesii nunt septi iniriri moentilina naaior est Aristotelis prob1Πsex diuer- quod ad incorri'ptibilitate te patricii r sita tentotus, eleinentor urn d uersiacta ana in potentia capacitas pei perui- rein latis, quae non potest esse in materia in- Quarto. Stella non diiseri aboles, serior Π,.sed tanta in in materia stipe- nisi quia est pars densa, & oitas non rior una, sciit praelibauimus. Sed aetasuna, ct rataim non facitini cla-Αid vi elimun octauinia dicet aduna. stinctioneni specificant. Eroo a sinat laquod nobilitas potentiae proprie atten- nec caeli,&caeli, qui sunt Bluna rari, laadluir secundum esset tiana potentiae,& bentes tantuna partes densis.

non secundum id quod ab alio habet, Quinto. Corpus simplex non potest& ita persectior est potentia,& essenia habere partes diuersae rationis. Sed cadi. tia materiae caeli, quam in seriorum. Se- tum est corpus ii inplex. Ergo. cundo clicuur, quod materia insertorii Sexto. Si specie distinguerentiri , nsi Trit nobilior quo ad viuere datum ei essen tantunicati inque corpora simpli- ab antina, sed non quoad aemininsoria cia, specie dillincta, sed essent irriden anxii, quia illa inseparabiliter & hec citra, si nouein sunt cael , qua mor e separabiliter in fornaat. letinenta. Sed lioc est contra AristUc. I. Ad vigesii nuin nonum incenditin,' caeli , ubi docei tantain quinquς ei e natior valet caeteri3 paribus, s si est ca- cor γra sin plicia. Ergo.

446쪽

raucae ortus quarinulam rerum,& aliae penus, & non secundum sper ora. v o assis , dc insit per retinent rationerna oe probat quod sint mi istacn ne iis dantis, & recipientis, quia Sollirinen cras HS L mice quoci concedin Rc . dat, & aliae stellae ab eo illud recipiunt,

di soli per se, & alvi per aliud hoc c6

tienti. Igi uir ex onani biis his deducenis cluna venit Q sint diuersarurn specierit. Secuitii a conclusio in gratiam Cai gantes talaren P phus et l abo int. Ad rertii in negariar naaior,oui mei es respicit principia intrinseca Cro

lani est. Caeli disserunt etiam specie res qtrosque caelum habet diuersum tDci. PCctu iterrae. Probariu primo. Illaeritate iς si in t specie cliuersae, Prarrum Una non est capax, nec in potentia ait sorri atra alteram. Hoc patet per Aristotelent r. Physic dicentein unam esse mainteria in omniuin generabilium, quia est in d; iserens,& in potentia ad Onan ε,& qua nq, sormam rerum generabilium; Sed materia v. g. caeli Syderei

non est capax forniae cali Empyrei, nec in potentia ad ipsa in , tu in prii no, quia sic esset in potentia ad corruptionem,

Cit in nulla sorima de nouo a PIIrat tir, nisi prior corrumpatur, tuin seciando, quia sorina periectior materiana sibi proportionatam requirit, Inateria auis

rein caeli Syderei non. est sibi proporrirna circia larein,Vnde Primuin mobilenioueriar sipario 24 horariani , Firm- mentum triginta sex in illi iam annorusecundum aliquos, Sariarnus trio inta an norit na . Iupiter duodecim ann rum. Mars dilor ina Sol, Mercuri iis,&Venus unius anni, & Luna spacio viginti nouem dicrum cuna qui bii Main

noras

Ad qualium clice durei, quod omnes stellae ctificiunt specie inter seipsiis, de

ab orbe,quia habentali iter sos influxus,& qmaluates viri ualiter, nec orbis auit nisi per stellam, unde etiam clistinguu-tiar an materia, in virtute, & aliis accidentibus spiritualibus. Ad quin luna patet, quod cael uiri notionata, citim haec mobilis,lia illa lin- dicit corpiis simplex, quasi non ha- mobilis ex si a natura lucida sit. Et No. beat diuersias partes, ted eo quia non Smincio. Illae inateriae specie dine- csi ponitur, nec resoluitur in altius corriant , qtiae di os mspositiones vici- pus, sed tantum in materiain, 6 r-nias, eiusdei ordinis coena sorinis reia ruinanti Sed caeli reqtiirunt diuersasispositiones vltimas, cit ira alia litidisia positio orbis Lunae, & alia orbis Iouis. nrs'' . Tertio. Si non distinguerentiar spe

Cie, daretiar agens naturale, potens iam speciali minam main, corpora autem inferiora coi -

ntinua rex aliis corporibus simplicius, s ex elementis.

Ad sextiam patet, quod Philosophus ponit quinque corpora siniplicia sectan.

dum Oeniis, S non secundiam speciem Iuraliter inducet e sornia in Saturni in caelo Iouis, quia potentiae passiuae pintentia activa correspondet. Si igitur esi sentetussiem naria rae ex se, caeli ex se ta. lem potentiam ad intrara fortia a in sibi Venclicarentaq Iae omnIa sunt in conue. nimitia. mira, Ad primam ergo non est opturessa soluun- polrilere, quia intentum nostriun consi. r. cludit. Ad septimum dicenduria, qtNNI v let de lari, quae hahent eandem materiarn, paulationi si biectana. Ad primi in i pro opinione Capreoli dici cirr, quod inodus informaricii IT, ter lam inamissibiliter est inodus generalis On nitim caelorum, unde diuersae somnae specialissimae, diuel so nainso insoriNaut materias corporuna caelestis.

Ad secundum dicendum, Q corri'-Ad striinduna dicitur , quod lfigura pii bile, de incorrii piabile distin)Liui tutimuKIu rationem corporis secundum genere Physico, incorruptiui te aute, α

447쪽

incorriaptibile distinguutiar specie specialissima Playsice, unde argi inrentum potius pro nobis est. Ad tertiunHlixi irius, quod materia generabili uiri,& corruptibili lina re spicit sermana secund una genus, quia potest reperiri in istinctis genere, ut in plantis, an ina alibiis, petris, &ejcinentis, sed materia incorruptibili uni solsrespicit fiuvias distinctas secundum speciein.

. , Icteriar quod sic. Habens potetula V generativa, liabet potentiam acti- Uan , qlii a potentia generativa est potetia alae vegerativae, & oinnes pottariiquegetati ux fiant activae, per Plailoso laum in a. de antimat. 37. Scit naulier

labet potentia in generati uana. Ergo. Secitndo. Actiuuiu,& passivuna specie distinguuntur. Sed potentia gene rata ua patris, & matris non istinguu tur specie. Eigo sunt ainbae activae'. Tertio. Quicqui ii per se c5uenit uni speciei, conuenit etiam omnibus conistentis sub illa specie. Sed generare conuenit per se hauetita vini generati m. Ergo contienit patri,& matri,qui co

tinentur sub la ac specie. Qirario. Si ad irraternuat principiunt passu una sufficit. Ergo sic Adani esset iij ater Euae , quia de eius costa assina praeli. Qui tuo. Relationes oppositae ninc atae supra actioiiena, & pallionem laochalaziu, cpiod si vina iii passione funda- Iur, altera sun datur in actione. Sed filiatio, Fc irrateinitas, ita selaabet, quod filiatio misdaturin palisioue,ta Mn recpectu naa tria. Eigo materitura fundatur in actione.

Sexta. Senaen a testibus cicisum est

acti ullm,.siciu patet in homine. Sed &iiuilieres ipsae liabent instes, a qui bin

. Pepcimo. Mate nagis diligit filiii, quana pater, cx 8 Ethic. Ei go filixis erit Opin nratris,siciu& dicitui optri patris. Octauo. Filius qualidoq; na/gis mairi assimilatair, cpiain pauit Sed allinu latio prouenit ex sortiori xuriare, Ut c-ti alii lcstatur Planosophus. Ergo.

Vndeta ino Mulier velaementius delectat hir in cortu, quana Pu, viqiItalam Icserunt. .Sed lioc non potest esse nisi quia& ipsa seminat, nana ex sola receis pcione tantiun delectationein uola polis

ID inlccinio. Arguitur specialiter de B. Virgine respectu C risti eius silii. Nana Clitatius sui Historiae tradunt B. virgini suit stir illuuia . Ergo in ea eras

virius ad astinus an illim libruillum. l .is Decimo terito. Dato lucidaliae Inu, licies active non concluterent ad sor maliOiae ita prolis, laaec praerogatiua novideriar cinegari la,cum omnibtis aliis naulieribus excellentior fuerit. Ergo. I

448쪽

diuino, v. .anina a Christi operabatiar, sit satens, putri lus, arbores eo siccans, vicibus achristo assu impius in eius car de canes in rabiena diicens, & cita qtiuanem conuerteretur,& verbo diuino v- nualtae is naellae qilae liunc sanguinem . niretur. Igitur a simili non est i inproba naen stria uiri & corrii pitana non emitabile,qllod Beatilliina Uugo in enera- tunt, pariunt, sed est languis putari,atione fili sui conci irrerit actitie. sanguine inen strito separatiis , qui ex Decimo septi ino.Antina Christi qua veniis ad inatricena tranHur. Materia est creaturae, stra virilite post mores coia vero ab Nun ine tinnisti araemenicia, putauit etiam uinu hulnanuati,& fuit in quo multi spiritias resident, & est se- causa eius resurrectionis,&tarne ipsa ut nuncalid uiri, calore elena emari, & caeirlateria respectu verbi se habet. Eigo lem, non quod isti sint duo calores, sed non irnplicata siniali,& in axitne in Do Vnus, secunduna diluercis rationes con-mina noltra. .. . sideratus; Nain quatenus agit cales 4'ro dis missione hirim qiuestionis. Pli ciendo, dissolliendo, & coagulando in

IIo nota tulit in venis, quoci in laac paria cita releinentaris, quatenus vero agit te sunt variae sententiae. Nain Galenus, secundu ian delet nain alan naen sui ama

Hypocrates,& Scotus in 3.chst. . R.L a tus caelestis, cuna caelii in sit illud Φclaardus is .i9. Maior. dist . q. Ga- agit, & hunci Ruin determinet, & i-briel. q. unica,& Antonitri Andreas in de quandoque etiana clic ariu intelle- hoc X. aulminant, naulierem acti re c6- ctualis, quia agit ad moduintellectus currere in generatione, unde tot de i in sine organo corporali j hic inquam misia amrmant. Prirnum,'uod navi lier ira lar sentinis agit in sanguinῆ inens tritu,

bes testes. Semanduat,quod liabet pro- & in eo eius vis recipitair,& ideo conti-prituri spernaa,vntu Urn sperna ara vi- nilo materia instius incrementiam re-rili. Tertium est, quod specina laciniis c pit, ita ut incipiat vivere secundi lirinis est grossu in & caliduna, & si lina an inrana vegetatiuain, sensitivam, ω inulieris est subtile, & stagi cliina, ex in talicta uana. Terrio notandum, quod in genera- Ingeneratione tres actiones conciliciant; Vnaia tione sine

generationem praecedit, L praeparareo ra Gaim

materiam, per digestione,& pur aliΟ- nes. nem, Ut sit materia apta ad generatione ira, & in liac operatione sine dubio mulier concurrit active. Secunda est quorum unione fit debit uini nicin-

de temperamentis dicentis, quod quae. Organiratio, dispositio, socinario clana inulieres c5ceperunt sine delectaia nacari rorii, & iespectu huius dicimustione,&line conciIrsu proprio activo mulierena passive conc Tere, quia cisiciana suerant vi violatae. I inino ait, quoci concutra teitis sanguis inens irrum, non qitaeda in mulier ingressa balneum in , tarnen ex se, sed qtilaiana tabit, & re- quo pes lirmi hoininci sperara auetauerat, cepit vi in,& spiritum amen terra seminis sonen attraxit. Inuno incunt virginem hontinis. Tertra est pinlucere istu ad posse naturaliter impregnari sine coi- debitana inaturitate, & respectu lauius tu, si senaen vici est undatilr ab extra,cu etiarnsae inina concituit passive, . i. per odor senainis possit alinattice attratu, lenaen inalis, quia Nana dispolitio Π MSc. tricis plutantuna quideria faetum adiu. Materia Secundo igitur notantisi, quod ma . tiat, sed taliam niagis bona dis sitio generatio. teria taminae in genetatione est can- seminis vici est illa quae Opera ur

449쪽

Conclusis

potentia umetatiua , quae sub se generaturari continet.&haec est activa, iam honaine, quain in muliere, qt i a P rentia umerativa semper est a Ia. Sectindunt est id, in factu ira est per hanc

potentiain generativam. Supponimus mini pro nunc, quod in homine sits men, & in inuliere inenstruum.& hoc est quod dicimus, cquoa nienstruulnsecundum se consideratum,exclusa virtute sicininis maris, & sumptu in in ordine ad hoc scinen, palsiue concurrit. sad secundum, Prima conclusio est. Mulier palliue concurru In forrnatione prolis. Probatur primo. Faeminasne imasculo generare non potest. Sed si active concurreret, posset sine i nasculo generare. Ergo. Probatur minor. Dilae virtutes euisdem speciei quae s luna differunt per intensiorem, Q r missiorein Virtutem, non est inconueniens remissiorem augeri,& intensiorε minui, cum intei ea quae sunt eiusdem speciei non reperianar repuπnatia per fectionis eiusdem speciei. Ergo v Irtus mulieris potest augera , & viri minui, ita ut sit intensior. Ergo nullier & sola,& imagis concurreret active, qiua mast. Confirmatur, quia saeptus nullier fit fortior in coicia, quam vir, unde Arist. Scit saepius generari fae inellas.

pastione, si untina est agens,aliud est patiens .mai potetntiae pagiliae correspon. deat activa; Sed uias in generation non est patiens, sed auens. Ergo inulier est patiens, & non agens. Tertio. Hoc dediicit Caiet.ex membris. Quia hoininis membrum age. ciuna est apthim, Δ: vulva mulielis ad recipienduin .

Quarto. Asserunt Medici mulieres

in coitu extra utiluani semen siuturn pr

ijcere. Sed hoc non fieret, si illud uenieesset aptiun ad gen crationein.

Quinto. Hoc probat S. DOct. qilia , in arboribus, in qui biis virilis est activa, re passiua, non est facta distinctio Imris, & tantinae. Ergo a sinuli, si nauislier ageret,& Date retrur, in ipsa non etiset haec distinctio, BC sic tamina esset masculus, & tamina. Sexto probariar ex Aristotele . Nam

in text. I 2. huius ait, quod menstruum

mulieris est causa materialis, quae est pastiua, & semen viri est causa effectiva. Item primo Physic. t t. 8 i. habet.

mulierem appetere viruin, sicut mare

ria appetit mrmam , sed materia recipit patiendo. Ergo & Inulier. Item 1. de Oener . animalium ait, muliere pase siue concurrere, quia administrat m teria in ,& semen Patris active, quia sori a at prolem. Item II. de animalia comparat semen a rufita , .umenis struum ligno, in quO. arti sex Oper

tura

Secunda conclusio. Dei para virgo active non concurrit, sed pastitie ad generatio eiu Iesu Christi Domini nostri, oc Spiritus Sanctiis concurru acti ue. Probatur primo. Nam Dominus noster non desicendit ab Adam per rationem seminalem, habente vis primcipit rusti ut, quia Spiritus Sanctus flueeriri principiunt aci; uiun. Sed si B. Vitcocurrisset, ut principium activum dessendissit per rationeiti seminalem. B. Virginis ab Adam. Ergo dicenduna est, quod non concutari active. Secundo. In decisione seininis dei ctatio, dc libido concurriant. Ergo si B. V irgo concurru acti uc, palla est libidinem, & venereain deleruatione, quod

non decet dicere. Tertio. Oaristus non est conceptus ex huniano semine quocunque modo, v t ex Sacra Scriptura habetuus, sed cxpuri stimis sanguinibus virginis. Ergo B. Viroo non concurru active. Proba tur. Quia per aduersiarios concursus clivus ni per seiDen.

Quarto. I inpostibile est quod aliqua

creatura elficienter verbum diuinuina tringat, cum eneratio non ad hum a.

nitatem, sed ad peisonam verbi tenulanetur. Ergo. B. v irgo,qtiae est creatura non concurrit active ad prolem si aIn.

450쪽

Dei para iginu virgo conciarcit preulu. uam, sed generare active, vel pasilue scaendo an uinem puta sititiuin, & de- conuenit indiuiduis, prolu vntlit, ni d erulo illum ad locutri generationis, teriani stabuli nisti at, & alitris in Inale disponedo ipsitim, ut esset materia apta Nain agitici nc e prias,& hoc clina auxilio Spiritus Ad quartum n ri r assumpturris,

Sancti, qui hirius diuini operis erat aria quia naateria ex qua filii socinata Eua, risex. In instanti amena coiiceptionis non fuit decisa pei potentia in gencs cesssauit actio B. Uiro in is,quia Spiritus ciuana, sed a Deo excepta mit. Sanctus sine inora in instanti conce- Ad qtiinthina dices adum, Piod si aptionis cmrpus Do in inicii in pcrfecit, ito,st habet ulcstccim depcndi nSqul

conluriendo sangLIInen ius in trietn- dein a patre, Δ in atre, se 1 ciueri inrobra exteriora,& interiora Christi: Post cle, nain a patre dependet v I apris Q conceptum ero, B Uirgo flatu in alii it, pio acinio, & aiMatre ut a privo plore auxit, spatio nouetra inensium , sicut pali tuo. Nec sequitiar, si filiatio est pas. sistent iacere caeterae mulieres. ' sio, quod materilitas sit actio, nisi ma-

per generatione na. Secian do mcitiir, Ad sextu in diuitiir, quod siue faenu- ἰllodo actima respectu pia paratio- na habeat lcstes, vel non , sitie enit Natnisnaa terrae , & non respectu genera- semen, si hie non, hoc pari in rescit,liora is, seu materiae productae per gene. n.itu si cinittit, Ut principitana passi

Ad se rundum ne nar inaior abso cipi uin acti utlim. lute, clilia talein respectit unius partis Ad si prinium cscenduin, mrod ma- potest esse acti utina,& respectu alterius ter pitu diligit fili una, . i. dulcius, ct si pastillum Secutulo dicitur, quod aliud pater scinius, S. hoc ob inultas causa4. est dicere, qtiod actio & pastio sint ra Pta ira O, quia ipsa magia ei contulitiae tiones speciem itinitae, S: aliud quod stianaateria, lpina per tot naenicS Viii non possunt contam ire. Prina una . lcndo. Secundo proprei fiequciuiores eil veriun, non regulariter, sed perniisi labores , & dolor: in utero, ct in par- sue, quia multa ita se habent , ct illata, tu pallos. Tertio, propter maiorein ia- sunt, quae trabent proprietates, & pasta in illaritatein cuna Lo habuain in eduia sones dii incias. Si velo non disti noua carione. Qitario, quia eli certior hianctiir nisi ut actiones, . passiones con esIc sibi tulit ira, qua in patres, qui quiaι uenientes dilobus suppositis, assu naptu doque decipiuntur. Quinto quia clu'- est salsu in , Sita acculi tui proposito; QUIer,suiu, Mencrius ainant, inare . Vnde videmus quod inulieres niducita Ad oetalium dicenduin, quod trest alii intur, lac emittunt,& balba taret, sunt caiisae propter quas filii inai is assia ornines vero balba in habetit, & lac, nailantur patentibus, & magis uni qua Aci teritu in dicendum ad maiorein, stis, unde habet Ptolemaeus qui od si hoquod qtiicquita conuenit aliciti sinitia nao nas datur in primo gradu Aineris dum speciein, verunt est quod omni habebit caput porcinum, x quod natibus conuenit, si .atuein conueniat se- in signis igneis sunt agiles S rubi n- n lun narit ran indiu Altior ii in .stiti di, es in terreis grossi, re melanctioni- specie, non cunuenit oninibus; virile , ci. Necunda est vehenmens linaginat in ἔ ζnerare conu nit patri,& niatri,quia In coitu, undelethriant naturales,qua-Qm nil habenti a innia in vegetati- clanini alteria Mamum genu uic Vnd altera. Prinia, est virtus corporis caele.

SEARCH

MENU NAVIGATION